Kur humbet ndergjegja

[Beqari002]

Qeshtjes kombetare Rilindasit i kushtuna nje prioritet madhor , por nuk ngelte prapa as qeshtja e arsimimit te popullates.Nje mund te madh shume Rilindas bene ne krijimin e alfabetit shqiop dhe botimin e librave per kendimin e Qunave ne mesojtoret e para kombetare.Ne kete drejtim kemi nje angazhim te aparreshtur te shume figurave te njohura te Rilindjes sosne qe nga ideologu Naum Veqilharxhi duke vazhduar me Naimin,Samiun,Mjedjen,Fishten,Gurakuqin me botimin e teksteve shkollore dhe hapjen e shkollave shqipe per arsimimin dhe edukimin e brezit te ri.
Edhe sot ne disa pjese te Arberise nga shume atdhetar,ideolog te qeshtjes kombetare behet lufte e pakompromise ne ngritjen ee nivelit te edukimit dhe arsismimit te te rinjeve shqipetar ne ghjuhen e embel shqipe.Por ne nje ane na del ne skene nje neglizhence dhe absurditet i nje pjese inetelektualesh dhe lideresh partiak te cilet me dije apo pa dije , me dashje apo pa dashje dfamtojne dhe pengojne zhvillimin e sistemit te edukimit dhe arsismimit ne pjese te ndryshme te Arberise.Rast flagrant dhe i pa presedan eshte qendrimi iu partive politike dhe liderve te tyre ne Maqedoni rreth UT dhe statusit te ketij Universiteti kombetar shqipetar.
Ne fakt ky Universitet qe nga themelimi e deri me sot ishte therre ne sy per pushtetaret maqedon, por edhe per disa lider shqipetar te cuilet mbeshtesin kete pushtet sllav.UT ne fakt eshte djepi ku arsismohen dhe edukohen gjeneratat e reja per nje te ardhme te ndritshme te shqipetareve ne Maqedoni.Si duket kjo eshte arsyeja dhe shkaku kryesor per kundershtimin me kembenmgulje te maqedonasve dhe disa krerve shqipetar te ketij Universiteti.Kjo nuk eshte aq per tu habitur sepse ketyre nuk u konvenon arsimimi dhe ngritja e nivelit arsimor te shqipetareve,ata jane ne gjendje te shkrijne edhe atomin e fundit te energjise se tyre per pengimin e punes se UT dhe deshtimin e tij.
Eshte per tu habitur dhe shume tragjike si shume intelektual shqipetar,shume lider partiak por edhe parti politike shqipetare kan humbur ndergjegjenj e tyre dhe punojne me perkushtim per shuarjen e kesaj vatre diturie te popullit tone.
Cka mendojne "shoket" Xhaferi,Thaqi e Ahmeti?Si do ta arsyetojne neglihenceen e tyre dhe kundershtimin e tyre te UT dhe perkrahjen e ides se Vander Shtulit dhe qeverise maqedonase qe ky institucion i lart shkollor kombetar te zavendsohet me nje "Surrogat"me emrin "Kolegji i Shtullit"qe nuk eshte asgjee tjeter vetem nje mashtrim perfide e asgje tjeter me shume.Kolegje te tilla do te gjeshe kudod ne Europe,por pa as far perspektive,shkolle pa vlere kombetare,arsimore e edukative,nje shkolle private.
Prandaj edhe eshte i arsyeshem hidherimi i personelit arsimor,popullates,studenteve ndaj liderve shqipetar sa i perket UT.
Eshte shume interesant se populli ka kuptuar dreqnit slllavo-maqedonase dhe ndankafshaten e gojes per te mbijetuar ky Universitet,per te arsimuar bijet e tij te cilet nese do te jene ata qe do ta qojne perpara kete qeshtje madhore te shenjte kombetare shqipetare.
Prandaj duke pare kete nevoje mendoje se eshte e arssyeshme nje perkrahje morale dhe materiale per UT.

"Oj sharki e lehte si era, a ka ardhur ne Shqiperi prnavera?"

[Beqari002]

Universiteti shqip në fokus të fushatës

Universiteti i Evropës Juglindore në Tetovë nuk është zgjidhje e pranuar nga të gjithë


Nga Nazim Rashidi në Shkup
Çështja e arsimit në shqip është një nga temat qëndrore të fushatës zgjedhore të katër partive kryesore politike shqitpare në Maqedoni.

Shqiptarët në Maqedoni mendojnë se çështja e arsimit, sidomos shkollimi universitar, është një nga problemet kryesore e cila ende nuk ka marrë ende një zgjidhje përfundimtare.

Të katër partitë kryesore thonë se gjatë legjislaturës së re prioritet që do të kenë zyrtarizimin e Universitetit të Tetovës (UT) dhe financimin i tij nga buxheti i shtetit.

UT funksionion me vetë inisiativën e shqiptarëve të Maqedonisë prej vitit 1993, dhe ende vazhdon të jetë i diskutueshëm për autoritetet maqedonase.

Partitë shqiptare gjithashtu vënë në dukje se edhe arsimi shqip në nivelet më të ulta ka nevojë që të modernizohet, strukturat udhëheqëse arsimore të depolitizohen dhe sistemi të jetë në nivele evropiane.

Shkëputja
Shqiptarët protestuan në përkrahje të UT-së

Qëkur Maqedonia fitoi pavarësinë 11 vjet më parë, një nga çështjet që u shfaqën si të nevojshme në mesin e shoqërisë shqiptare, në realitetin e ri, ishte nevoja për arsimim të lartë, thonë vëzhgues arsimorë.

Deri sa funksiononte shteti jugosllav, një numër i madh i shqiptarëve nga Maqedonia, studimet në gjuhën shqipe i kryenin në Universitetin e Prishtinës.

Por me ndarjen e republikave, dhe me vendosjen e kufijve mes shteteve të reja, një numër të rinjsh mbetën në Maqedoni.

Duke pasur të trashëguar një të drejtë nga shteti i kaluar, vëzhguesit thonë, se shqiptarët kërkuan që këtë të drejtë, pra studimin në gjuhën amtare, t'ua japë edhe nga shteti i ri, Republika e Maqedonisë.

UT dhe UEJL

Në fillimin e viteve '90 pati një nismë për themelimin e një institucioni të arsimit të lartë, i cili në vitin 1993 u realizua, por me vetë përpjekjet e shqiptarëve, jashtë strukturave financiare të shtetit, dhe me viktima.

Në ditën e parë të fillimit të procesit arsimor, në përleshje me policinë, një i ri shqiptar u vra.

Por që atëhere Universiteti i Tetovës finksionon në mjedise private, megjithatë ai nuk lejohet nga autoritetet maqedonase.

Historia e tij, ka bërë që arsimi i lartë të jetë pjesë e çështjeve që diskutohen në fushatën zgjedhore.


Maks Van Der Shtul nxitës i UEJL

Për të zgjidhur çështjen e arsimit të lartë në Tetovë ka filluar të funksionojë që vitin e kaluar edhe Universiteti i Evropës Juglindore (UEJL), apo Universiteti i Shtulit, duke marrë emrin e komisionerit të posaçëm të OSBE-së Maks van der Shtul që ishte nxitësi kryesor i saj.

UEJL financohet nga komuniteti ndërkombëtar dhe nga pagesat e studentëve, dhe konsiderohet privat.

Kjo ishte një përpjekje për të zgjidhur çështjen e arsimit të lartë në shqip, por kërkesa

kryesore e shqiptarëve është një universitet i financuar nga shtetit.

Partia Demokratike Shqiptare (PDSH), pjesë e koalicionit qeveritar në Maqedoni, vë në dukje se zgjidhja e problemit të arsimit të lartë për shqiptarët në Maqedoni duhet parë në inkorporimin e Universitetit të Evropës Juglindore me Universitetin e Tetovës.

Zamir Dika i PDSH-së thotë se kjo mënyrë do të plotësojë kërkesat dhe do të rrisë standardet e arsimit.

"Me këtë ofertë ne nuk dëshirojmë të shuajmë Universitetin e Tetovës, por ta transformojmë në universitet të reformuar dhe të pranuar nga të gjithë," thotë zoti Dika.

Zyrtarizim i UT-së

Të gjitha partitë politike thonë se pas zgjedhjeve parlamentare, shqiptarët do të kenë një universitet të zyrtarizuar.

- Partia Demokratike Kombëtare (PDK) thotë se ajo është e vetmja parti që ka zyrtarizimin e UT-së si pjesë e programit të saj zgjedhor.

Fadil Sulejmani, rektor i këtij universiteti dhe kandidat për deputet i PDK-së thotë se ky objektiv gjithëshqiptar mund të arrihet vetëm nëse partitë politike shqiptare janë të një mëndjeje për strategjinë.

"Ne mund t'ia arrijmë këtij qëllimi me shpejtë dhe me sukses, po qe se tregojmë një unitet, një bashkim shqiptar mes subjekteve tona politike," thotë zoti Sulejmani.

- Nënkryetarja e partisë së Bashkimit Demokratik për Integrim (BDI), Teuta Arifi, thotë se Universiteti i Tetovës, është pjesë e historisë së shqiptarëve të Maqedonisë, dhe prandaj kjo parti angazhohet të sigurojë që ai të financohet nga shteti.

Zonja Arifi e sheh zgjidhjen e kësaj çështjeje më shumë si një problem social.

"Për BDI-në çështja e UT-së nuk është një temë e fushatës paraelektorale, por është një temë e cila ka nevojë të zgjidhet për shkak të interesit të të rinjve shqiptarë në Maqedoni," tha zonja Arifi.

- Naser Zyberi i Partisë për Prosperitet Demokratik (PPD) thotë se kjo çështje duhet detyrimisht të mbyllet një herë e përgjithsmonë.

"Çështja kryesore është gjithsesi çështja e arsimit superior dhe e legalizimit të Universitetit të Tetovës," thotë ai.

Cila është zgjidhja?

BDI thotë se bazë e zgjidhjes së çështjes së arsimit të lartë për shqiptarët në Maqedoni duhet të jetë Marrëveshja e Ohrit, që i dha fund konfliktit disamujor vitin e kaluar.

Forcat tona politike të organizojnë sistemin paralel të arsimit shqip në Maqedoni duke filluar nga të tre nivelet.


Fadil Sulejmani,
rektor i UT-së

"Dokumenti kornizë i Ohrit jep hapësirë për të bërë baza legjislative për funksionimin e një Universiteti me financim shtetëror," thotë nënkryetarja e BDI-së, zonja Arifi.

Me këtë qëndrim pajtohet edhe PDSH-ja që nënvizon se baza për të plotësuar kërkesat shqiptare për arsimin e lartë është Marrëveshja e Ohrit.

"Nuk ka forcë politike maqedonase, kushdo që të fitojë që të mund të ndalojë, të kthejë prapa proceset, sidomos në sferën arsimit," tha zoti Dika i PDSH-së.

Rektori i UT-së, zoti Suljemani, paralajmëron autoritetet maqedonase se nëse nuk përmbushin kërkesat e shqiptarëve për të financuar nga buxheti arsimin e lartë për popullsinë shqiptare, atëhere forcat politike duhet të krijojnë një sistem paralel arsimor.

"Forcat tona politike të organizojnë sistemin paralel të arsimit shqip në Maqedoni duke filluar nga të tre nivelet," thotë zoti Sulejmani.

Ai thotë se protestat, peticionet, dhe mocionet e interpelancat në parlament, do të jenë mjetet e partisë që ai përfaqëson, PDK.

PPD thotë se zyrtarizimi i UT-së do të jetë një kusht që kjo parti të futet në ndonjë qeveri që do të dalë pas zgjedhjeve.

"Nëse nuk ia arrin PPD do ta lëshojë atë qeveri që nuk ka gatishmërinë që të zgjidhë një çështje kaq të domosdoshme dhe kaq immediate për shqiptarët e Maqedonisë," thotë zoti Ziberi i PPD-së.


Oj sharki e lehete si era , a ka ardhur ne Shqiperi pranvera?