1974- Kongresi i Drejtshkrimit të Gjuhës Shqipe

[Iliria Etnike]

tanto – tan – tërë - shumë

tropo - tepër

desirare – desh - dëshira

molto – mo – ma – më shumë

volere – volit - e volitshme - do

dividere – di vi – dy bë – bën dysh – ndan më dysh - ndan

portare – port – bort – bart – të bartësh – të mbash - mban

spiegare – shpie gja – shpie gjë – shpie një arsyetim – jep një arsyetim - shpjegon

bevere – be ve – pi bë – pirje bën - pi

riparare - ri par - ri bar - ri barë - ri bërë - bërë prapë - riparon

imparare – i mpa – i mba – i mban – i mban njohuritë – mëson

posare – po za – po zë – po e zë – po e zë një vend me diçka – vendos, vë

casa – ka za – ka zënë – është e zënë – është e mbuluar – shtëpia, edhe shtëpia është e mbuluar pra e mbyllur

mons – mon – mol – mal – mali, në italisht është "monte"

montagna – mon tan – mol tan – mal tan – mal tërë – male tërësisht – shumë male - malësia

disciplina – dish i plin – dish i prin – dijes i prin – diturisë i prin – disciplina

avvenire – a vjen – asht vjen – është vjen - e ardhmja

avanti – a vant – asht vajt – është shkuar - përpara

amico – a mik – asht mik – është mik – miku, në latinisht është "amicus"

allentare – a lën – asht lënë – është lënë – është lëshuar - lëshon

angustia – a ngusht – asht ngusht – është ngusht - ngushtësia

arena – a rena – asht rëra – është rëra – arena, edhe arena është një vend i rrethuar ku ka rërë

neve – reve – e reve – bora, edhe bora bie nga retë pra bora është e "reve"

nebia – re bë – si re bërë – e bërë si reja – mjegulla, edhe mjegulla është si një re që takon tokën

totale – to tal – to tan – të tan – të tërë – tërësia, totali

rei – re – ru – ruan – mbreti, edhe mbreti ruan pushtetin dhe mbreterine, në latinisht është "rex"

creare – kre – krye – koka – krijon, edhe për të krijuar duhen mendime

usare – u za – u zë – u përdor gjërat – i përdor gjërat - përdor

cucina – ku zien – ku gatuhet, zien - kuzhina

crescere – kre sheh – krye sheh – kokën shikon - ngrihet

critica - kret - kryet - koka – kritika, edhe kritika bëhet me mendime

cumulare – ku mu la – ku me lënë – ku lë gjerat – ku mbledh gjërat – grumbullon

carrozza – ka rrota – karroca

etere – e tërë – hapësira e universit, edhe universi është i tërë pra i plot edhe i madh

eterno – e tërë - përgjithëmonë

fondare – fund – themelon, edhe themeli është në fund të një ndërtese

federare – fe dhe – fe jep – besën jep - bashkon

felone – fe lon – fe lënë – besën lënë – ka lënë besën - tradhëtari

lago – lag – liqeni, edhe liqeni ka ujë pra është i lagësht

lavare – la va – la ba – larje bën - lan

probare – pro ba – për ba – për bërjen e diçkaje – për të bërë diçka – provon, në italisht është "provare"

tolerare – to ler – të lërë – të lësh - toleron

lanciare – lan – lënë - lëshon, fillon

maturare – matur – rrit, bëhen të rritur, edhe të rriturit quhen më të matur se sa fëmijët

materia – mat – lënda, materia, edhe materia është e kapshme edhe mund të matet

offrire – afron – ofron, bën ofertë

manum - man - mban - dora, edhe dora mban gjëra, në italisht është "mano"

plurale – pluhur – shumësi, edhe pluhuri përbëhet nga shumë kokrra të vogla, nga kjo fjalë vjen edhe fjala "pluralizëm"

[Iliria Etnike]

Në latinisht edhe italisht ka shumë fjalë që fillojnë me parashtesën con- që te disa fjalë bëhet com- për shkak të përshtatjes së tingullit me shkronjën tjetër pasuese. Kjo parashtesa con- është fjala "kon" e gegërishtes që domethënë "me qënë" pra "është". Vetëm shqipja e shpjegon këtë parashtesë kurse latinishtja edhe italishtja nuk e shpjegojë dot. Shqipja i shpjegon edhe pjesët e tjera të këtyre fjalëve që latinishtja edhe italishtja nuk i shpjegojnë dot. Këto janë disa fjalë me këtë parashtesë:

contactare – kon tak – kon taku – kon takuar – është takuar - takon

convention – kon vën – e kon e vënë – është e vënë – është vendosur – vendosje, në italisht është "convenzione"

comparare – kom par – kom parë – është parë, është krahasuar - krahason

condition – kon dit – kon e ditur – është e ditur – kusht, edhe kushtet janë gjëra që dihen, në italisht është "condizione"

conoscere – ko njo – ka njoh – ka njohje – njeh

compiere - kom bërë - e bërë, e përfunduar – përfundon

comprare - kom prur – diçka është sjellë, është blërë – blen

completare - kom plet - kom plot - është e plotë - plotëson, kjo fjalë latine edhe italiane është shumë e qartë që përbëhet nga këto fjalët e gjuhës shqipe

commentare - kom ment – kom mend - dhënie mendimi - komenton

concept - kon cept - kon qept - e kon e qepur - është e qepur - mendime të qepura ose të lidhura bashkë – koncepti

conspirare – kon shpir – kon e shpirë – është e shpirë – është e çuar, e kurdisur – konspiron

consonne – kon zon – kon zan – është zëri - bashkëtingëllorja

convento – kon vend – është vend - kuvend

comparsa – com par – con e parë – është e parë - pamja, dukja

compacto – kom pak – kon pak – kon e pakët – është e pakët – është e mbledhur - kompakt

condonare – kon dhon – kon e dhon – është e dhënë - fal huadhëniet

condanna – kon dhan – kon e dhan – është dhënë – është dhënë dënimi - denimi

confessare – kon fe – është fe – është besë për të rrëfyer – rrefen

confederazione – kon fe dhe – kon fe dhënë – është dhënë besa – bashkësia, konfederata