Diktatoret dhe se ngordhin , kane lene vemjet.

[Begby]

Nga Ervin Hatibi

Dhjetor I vitit 1985. Atë vit, sapo na kishin dhënë titullin e lartë “Pionierë të Enverit”, dhe po ashtu me të njëjtin emër kishin pagëzuar edhe hidrocentralin e Komanit, portin e Durrësit, Universitetin e Tiranës (vini re si shkëlqen simbolika hidro-iluministe që përfshin gjithë objektet e emërtuara me Enver. Bile edhe emri “Enver” në origjinalin arabisht mu kështu do të thotë, “I përndritur”.) Unë isha atëherë pionieri I vogël I shkollës tetëvjeçare “Mihal Grameno”. Mësuesja kujdestare, a ndonjë tjetër figurë që kujdesej, më kishte zgjedhur edhe mua, ndonëse jo edhe aq i dalluar në mësime, ndër ata 4-5 pionierë që do të përfaqësonim shkollën tonë periferike dhe problematike në një mbrëmje tematike të kremtimit të vitit të ri ku do vinte (merr frymë thellë!) edhe vetë xhaxhi Ramiz. I cili gjithsesi nuk kishte atë llamburitjen budike dhe as të ngopte deri në velje si figura e plotë “xhaxhi Enver/e ke gojën me sheqer”, por ama ishte faktikisht udhëheqësi I parë I Partisë dhe I Shtetit. Takimi tematiko-argëtues do të zhvillohej në Pallatin e ri të Kongreseve, dhe aty do të vinin pionierë nga e gjithë Shqipëria. Para se të hapeshin digat administrative, dhe në Tiranë të vërshonin bindshëm fshatarët e të gjitha zonave të thella endogamike, numri I fëmijëve flokëverdhë në qytet nuk ka qenë edhe aq I madh. Tani që I mendoj më mirë ca gjëra e kuptoj sepse krahas epitetit …racist “kokëlakër” apo “gjerman” me të cilët ma merrnin shpirtin e vogël, flokët e mij të verdhë ishin një arsye më shumë, ishin artifici dekorativ që I shtynte mësuesit të më përfshinin në çdo grumbullim të zgjedhur kalamajsh edhe mua. Me një llaf u duhesha për kolor.

Megjithatë, njëditëzaj, ndërsa shkonim si çdo pasdite tek Pallati I Pionierëve për të bërë provat e këngëve që do t’u këndonim udhëheqësve, mua dhe ca të tjerëve, na komunikuan në sy të dhjetëra e dhjetëra fëmijëve, se nuk do të vinim në natën e festës, natë ku do të na ndanin edhe dhurata me lodra, natë ku do të isha përkrah sidomos me të gjitha ato gocat e vogla që rrotulloheshin si kukulla me kurdisje duke kënduar me klithma këngët e partisë dhe të lumturisë me tekst nga Jorgo Papingji dhe Zhuljana Jorganxhi, nën drita të forta djersitëse, nën dekoret shpërthyese me të kuqe dhe të kuqe. Dikush po më shkulte dhunshëm, dikush po më arrestonte midis gjithë kësaj rave-party, duke ma sekuestruar gjithë ekstazinë e përfytyrimeve.

Jam kthyer në shtëpi dhe e dija sepse mërzitesha. Kur im atë u nis edhe pyeti organizatorët në Pallatin e Pionierëve përse po më përzinin nga festa, përgjigjen (e mbaj mend si sot) ia dhanë midis kësaj, se “o është numër I madh pjesëmarrësish e s’ka vend për të gjithë, o për shkak të origjinës klasore”. Pra një pionier I Enverit si unë, duhej ndërgjegjësuar se përveçse në klasë të pestë, bënte pjesë edhe në klasën e të deklasuarve. Të nesërmen e këtij informacioni, nëna ime, me mua përdore u nisëm të takonim një shoqen e saj në Komitetin e Partisë së Rrethit (tani selia rozë e Partisë Socialiste). Pas ca telefonatash gjithçka u ndreq nga e para. Isha aty prapë, me çunat e gocat e tjerë, duke pritur festën e vitit të ri…

Nata e festës është edhe arsye pse mora të shkruaj këto rreshta. Këto rreshta mora t’I shkruaj për të dëshmuar edhe unë. Atë natën e festës midis ndriçimit ëndërror, midis shatërvanëve dhe inoksit e mermerit flakëritës, midis kalamajve të zhurmshëm e agresivë nga gjithë Republika, ja ku hyri Udhëheqja. Ishin aty afër fytyrat e porcelanta që I kishim parë në televizor, figurat që në raste festsh I kishim parë buzëqeshëse e madhështore pikturuara në telajo gjigande që bllokonin fasadat e gjithë ndërtesave në Sheshin Skënderbej. Ata ishin aty, me ecje të ngadaltë dy e nga dy, dhe ne një divizion me pionierë gumëzhitës I prisnim me lule në dorë e me bletë brenda në kokë. Një errupsion fëmijësh rrethoi hyrjen e Ramiz Alisë. Në grumbullimin kacafytës rreth Udhëheqësit, u ndje një lloj deklamimi retorik, si formula para një atentati. Një pionier nga veriu, I veshur me kostumin tipik “bardhë-zi-kuq”, qeleshe përfshirë, kishte recituar një strofë të posaçme me dialekt për xhaxhi Ramizin, dhe pastaj “hopa!” iu lëshua xhaxhi Ramizit si kamikax në një përqafim violent fluturimthi. Xhaxhi Ramiz gati sa nuk u thye në mes. Dy-tre shoqërues rendën ta shkëpusnin si midhjen nga guacka fëmijën-malësor që nuk shkulej prej xhaxhi Ramizit, dhe dikur ia arritën kësaj. Filloi shpërndarja e buqetave me lule: targeti prapë ishte xhaxhi Ramizi dhe udhëheqësit përreth që I ngjanin ose nga pamja po sigurisht nga veshja. Kisha mbetur si I hutuar me lulet e mija, të cilat dukeshin sikur do më vyshkeshin në duar. Kur ja midis tallazisë plot me fëmijë shallakuq, udhëheqës kostumebezhë, fotoreporterë, shoqërues, shquaj nga larg konturet e një gruaje të veshur me të zeza, mbetur ca më larg grumbullit. Ishte Nexhmije Hoxha, një grua të cilës atë vit sapo I kishte vdekur burri. Nuk e pata të vështirë të lejoj magnetizmin të më transportojë drejt saj dhe t’I dhuroj tufën time me lule, të vetmen (ndërsa udhëheqësit-burra gati sa nuk po mbyteshin midis mullarëve me lule që u vërshonin nga të gjitha anët). Ajo I mori lulet dhe tha zëulët diçka që duhet të ishte falenderim. U ndjeva I realizuar, I mirë. Vërtet, gratë sidomos, ma kanë këputur përherë shpirtin.
***

Nuk është ndonjë gjë çuditshme nëse edhe unë shkruaj diçka në lidhje me kujtimet e udhëheqjes së lartë komuniste. Për gjithkënd që minimalisht ka akses në Sh.Sh.Sh.Sh. (shoqërinë e të shtypurit shkronja shqip), pra në botën e shkrimit shqip, është I njohur trendi më I fundit, trasgresioni më epshor I faqeve të para (që nuk skuqen kurrë) të gazetave. Kësaj rradhe ajo është rrëfimtaria në vetë të parë e dëshmitarëve më të lartë të jetës së udhëheqjes komuniste shqiptare. Nëse psh. vite më parë njerëzia, lexuesit, nxisnin kërkesë-ofertën mediatike me uri dhe etje për të lexuar kujtimet e të burgosurve dhe përndjekurve politikë, nëse pak më vonë në cepat e faqeve të para nisën të dukeshin gjithnjë e më shpesh intervista (shumica të sajuara) me prostituta apo narkomanë a sieropozitivë anonimë… ka gjithato muaj që vendin e të gjithë këtyre e kanë zënë intervista me ish-polit-byroistë, ish-gjeneralë Traktati Varshave, ish-ambasadorë, ish-gjellëbërës blloku, ish-përkthyes delegacionesh, ish-kolegë gjuetie diktatorësh, ish-vjehrra pashallarësh të kuq apo nuse bijsh etj-ish etj. Nëpër qoshket e gazetashitjes mëngjes për mëngjes sheh sesi plaken fotografitë e Enver djalit që nga mosha kur I ngjante Rodolfo “latin-lover” Valentinos e deri ato të fillimit të epokës diabetike (me shëndoshjen e shpejtë bolshevike pas lënies së duhanit), tip Marlon “Godfather-Padrino” Brando, deri në fotot e fundit tip “dr. Hannibal Lecter” me flokë të gjata, të bardha para vdekjes (kujt I kujtohet bejtja e vjetër subversive “Koh’t e fundit rriti flokët / ky vampir që hante shokët”). Mega-tituj të tillë që fillojnë me strukturë orteku nga maja e gazetës drejt e mbi kokat mazokiste të lexusve shqiptarë, me atë formulën nauzeante “ju rrëfej” (ngjan sikur thuhet “Ju vjell!”) :“Ju rrëfej takimin e Enverit me Çu En Lain” (kujt I plasi), “Ju rrëfej si u zu nusja e djalit të Enverit me nënën e djalit të gruas së tij”, “Ju rrëfej si zuri Hysni Kapo të gjallë Anastas Lulën”, “Ju rrëfej si zuri Enveri një goxha krap dhjetëkilosh në Ujin e Ftohtë”, “Ju rrëfej mbledhjen e 81 partive në Kremlin”, “Ju rrëfej gjyqin e Beqir Ballukut ose të Teme Sejkos ose të Kadri Hazbiut….” Ata që rrëfejnë përgjithësisht janë ish-bashkëpunëtorë apo ish-shërbëtorë të afërt të ish-drejtuesve komunistë, dhe shpesh nuk e frenojnë dot fare nostalgjinë apo simptoma të tjera më të rënda të sëmundjes veneriane të veneracionit për diktaturën dhe përbindëshat që e udhëhoqën atë.

Në të gjitha rastet, si në rastin e rrëfimtarisë të ish-të burgosurve a internuarve, si në ato të prostitutave, narkomanëve apo veteranëve të kuq, ethja perverse për dëshmi përfshin sferën e të errtës, sferën e vuajtjes, sferën e të keqes, anën tjetër të gjysëmhënës që njohim. Nëse e mbaj mend mirë, në një pasazh të Tom Sojerit, ky I thotë shokut të tij të vockël zezak se po ta ndihmonte të lyente gardhin me bojë, ky si shpërblim do të zbulonte fashon dhe do t’I rrëfente (ohhhh!) plagën, gishtin e vrarë. Nuk është quazi-parabola biblike me Shën Thomanë që nuk beson po nuk vuri dorën në plagë: jo, është një devijancë kjo: striptiza me plagët. Si I torturonin edhe me shufra hekuri banorët e Burrel-burgut, si u derdhnin ujë të ftohtë në mëngjes esëll gjatë dimrave nën zero, si e patën rrëmbyer vajzën e pafajshme nga Rrogozhina, përdhunimi I parë në grup, markat e cigareve të ndryshme që I fiknin në trup, si shoku Enver me shokë na shkelte me këmbë.

Është shkruar kaq shumë për këtë fenomenin e kujtimeve komuniste, dhe mbase nuk është lidhur fenomeni në të njëjtin bistak tematik me këto kujtimet e tjera. Me të drejtë dikush I ka quajtur “telenovela” seritë me histori banale e bajate e të panevojshme mbi jetën e drejtuesve komunistë, këto pallavra që botohen gazetave të Tiranës, të cilat po e banalizojnë dhe desensibilizojnë dhimbjen që duhet të shkaktonte në fakt publikimi në faqe të para I fotove të Enverit, qoftë edhe I veshur si plaku I vitit të ri, rrethuar me nipa e nuse.

Para disa kohësh në Hungari në mjediset e një ndërtese të shërbimit sekret komunist, është hapur një muze I quajtur “Shtëpia e Terrorit”. Në muret e kësaj shtëpie janë varur të gjitha fotografitë e të vrarëve nga diktatura, janë afishuar dokumente mbi krimet komuniste dhe janë rikrijuar qeli burgu e vegla torturash. Vizitorë të këtij muzeu, sidomos të rinjtë, tronditen dhe revoltohen pas eksperiencës së vizitës aty. Sepse në fakt për të prodhuar këto ndjenja, për ta mbajtur të gjallë ndjeshmërinë qytetare, kujtesën për të keqen e kanë ndërtuar muzeun burrat e mençur të Hungarisë, të një vendi që siç duket e ka marrë seriozisht ndarjen me të keqen. Kurse në Shqipëri Enverit I venë mjekrrën e pambuktë të plakut të vitit të ri. Në fakt plagët e pambyllura të Shqipërisë e duan një çikë pambuk përsipër.

P.S. Këtë shkrim ia kushtoj Bashkim Shehut 2004

[Anesti_55]

Diktatoret dhe se ngordhin , kane lene vemjet.



Si i gjykoni keto njerez sot?

[Duaje Siveten]

Anesti_55, mos fol per kermat e vemjet ti, kur nuk hapet dosjet, kur nuk "arritet" te miratonit ligjin e lustracionit, ndonse vend i vetem ne Europen Lindore ... si perhere te vetmuar, te fundmuar, var-bidonuar ...

por a mund te na thuash nese e firmose ate peticionin per dashurine e madhe qe ke per klerikun grek, anastazin, qe ka uzurpuar kreun e Kishes Ortodokse Autoqefale Shqiptare ... sepse more Anesti_55, une nuk mund ta kem si udheheqes shpirteror anastazin, kur kam Krishtin ... sepse une nuk mund ta mbeshtes me anastazin, kur ai ka 20 vjet ne ate fron, dhe kerkon ta perjetesoje per veten e tij dhe hierarkine kishtare greke ... se une ne kishe vete te ndjej prezencen e Krishtit, forcen e Shpirtit te Tij, Fjalen e Shembelltyren e Tij, dhe

jo te behem mashe ne duart e kujtdo per te me futur ne zjarrin e mekatareve si puna e anastazit ...

[Reschen]

Anesti_55, mos fol per kermat e vemjet ti, kur nuk hapet dosjet, kur nuk "arritet" te miratonit ligjin e lustracionit, ndonse vend i vetem ne Europen Lindore ... si perhere te vetmuar, te fundmuar, var-bidonuar ...

por a mund te na thuash nese e firmose ate peticionin per dashurine e madhe qe ke per klerikun grek, anastazin, qe ka uzurpuar kreun e Kishes Ortodokse Autoqefale Shqiptare ... sepse more Anesti_55, une nuk mund ta kem si udheheqes shpirteror anastazin, kur kam Krishtin ... sepse une nuk mund ta mbeshtes me anastazin, kur ai ka 20 vjet ne ate fron, dhe kerkon ta perjetesoje per veten e tij dhe hierarkine kishtare greke ... se une ne kishe vete te ndjej prezencen e Krishtit, forcen e Shpirtit te Tij, Fjalen e Shembelltyren e Tij, dhe

jo te behem mashe ne duart e kujtdo per te me futur ne zjarrin e mekatareve si puna e anastazit ...

Eterit e kishes qe flasin nje gjuhe tjeter e qe predikojne ne Shqiperi tek ata qe duan te gjejne dashurine Zotit dhe shpetimin e tyre, nuk duhen trajtuar sikur e kane zakon shqiptaret ti diskriminojne.Ne Rreshen ipeshkv eshte nje italian por ai e flet shqipen sikur te kishte lindur ne Shqiperi dhe predikon shqip. Pse ne Mirdite o dujs a nuk murmurojne mirditore pse nje predikues eshte i huaj dhe pasues i Krishtit dhe sherben ne Mirdite dhe ne hirearkine kishtare? Kjo nuk i ben dhe nuk duhet ti beje njerzit ne Shqiperi armiq te njeri tjetrit por deshmi shprese e drite ne tunelin e erret ku kalojne shqiptaret ,te nje realiteti qe shqiptaret e kerkojne me qiri qe prej vitit 1967. Sa mirditore kane share ketu ne forum drejtues te larte te kishes katolike dhe jane te gatshem per hader te mentalitetit frymemarres te trasheguar nga veshtiresia e krijuar nga trashegimia e lufterave ku sic the vete ti dujs jemi te fundit si gjithmone ne vendime per te pare e mesuar nga evropianet lindore dhe rruga e tyre per nje shoqeri krejt ndryshe qe ne vend te Fjales se Krishtit te rikthehen ne testamentin e vjeter per ceshtje fjalesh, tokash, nderesh, hasmerish dhe bam me i mbylle hesapet sipas zakonit se gjaku lahet me gjak dhe me pare por jo duke pare nga fqinjet e nga evropianet qe per cdo gje zgjidhjen e gjejne duke denoncuar krimin? Gjithashtu kush esht i pagezuar ne kisha nuk duhet te beje as deshmi te rreme kur bie fjala se komshiu yt dhunohet. Enver Hoxha blasfemoi e sebashku me te edhe Ramiz Alia kur thoshin se feja eshte opium dhe blasfemia me e madhe ne Mirdite ne kohen e Enver Hoxhes ishte spiunlleku i trilluar dhe deshmite e rreme dhe spiunlliku se gjoja ne emer te pushtetit, te partise i sherben shtetit dhe njerezve. Lexo ne sakramentet dhe ne Bibel per deshmi se si duhet te deshmoje njeriu dhe cfare duhet te deshmoje ne jeten e tij dhe krahasoje me spiunllekun ku ne tre veta dy ishin spiuna se cfare beri Enveri per tre dekada dhe do bindesh se do shperthesh nga urrejtja per kamunistet Nuk kam asgje kunder pjesamarrjes se meshtareve te huaj ne predikime dhe hirearkine kishtare deri sa ne Shqiperi te lulezojne filiza te rinj te Fjales se Zotit.

E rendesishme eshte qe te gjithe ata qe predikojne ne Shqiperi fjalen e Zotit ta predikojne ne gjuhen shqipe.

[Begby]

Çfare kafsherie, bageti me fytyra njerezish, hipokrizi groteske, dhe ne pretendojme per prosperitet dhe demokraci.

[chino]

Diktatoret dhe se ngordhin , kane lene vemjet.

http://www.youtube.com/watch?v=CIZi72kHcxU&NR=1

Si i gjykoni keto njerez sot?

Keto njerez i gjykoj si ata qe qajne apo merziten pasi u ka vdekur prijesi shpirteror. Pra si greket qe qajne kur t'jete vdekur Janullatosi, si vatikanasit qe qajne kur t'jete vdekur Papa.

Kjo video tregon se Hoxha ka dhene arsye qe ta doje populli i tij. Pra nuk ka qene vec i keq per shqiptaret, por ka pasur edhe ane te mira. Edhe per mua vlen kjo. P.sh. me ndalimin e feve qe ka bere, e ka vene veten ne radhen e njerezve me te rendesishem te Shqiperise ndonjehere. Kjo s'eshte demokratike, e di. Por per kohen dhe situaten, ne te cilen ndodhej populli shqiptar atehere, e kuptoj si imperativ te kohes, si ultima ratio per mbijetesen e popullit, gjuhes dhe kultures se tij. Per kete gje e falenderoj shpirterisht. Dhe do qaja sikur te kisha jetuar ne kohen e tij si keta njerezit ne video. Pavaresisht krimeve qe i ka bere, per kete do e cmoja.

[aga80]

Po ka bere nji gabim shume te madh , se paku te kishte likuiduar duke ua prere kokat prijesve fetare
,ateistave
,qafirave,
dembelave,
dhe me ne fund ca njerezve ne kete forum, te cilet nuk kane pune tjeter vetem se te meren me punet e te tjerve ndersa nuk i shohin te vetat

[chino]

O Aga,

E. Hoxha ateist e qafir ka qene dhe vete.
Cfare flet keshtu? Eshte sikur te kerkoje nga Hitleri te vriste gjermanet. Te paskan ngele ne fyt budallesite e Kuranit sic duket.

[ganimet]

looooooooooooooooooool, ket e perdora per her te par se ne krahinen time i quajm me lol ,budallenj. pa keq kutim.
edhe per diktator qajkan njerzit a.........
gjithqfar degjo sot njeriu .

[Anesti_55]

Keto njerez i gjykoj si ata qe qajne apo merziten pasi u ka vdekur prijesi shpirteror. Pra si greket qe qajne kur t'jete vdekur Janullatosi, si vatikanasit qe qajne kur t'jete vdekur Papa.

Kjo video tregon se Hoxha ka dhene arsye qe ta doje populli i tij. Pra nuk ka qene vec i keq per shqiptaret, por ka pasur edhe ane te mira. Edhe per mua vlen kjo. P.sh. me ndalimin e feve qe ka bere, e ka vene veten ne radhen e njerezve me te rendesishem te Shqiperise ndonjehere. Kjo s'eshte demokratike, e di. Por per kohen dhe situaten, ne te cilen ndodhej populli shqiptar atehere, e kuptoj si imperativ te kohes, si ultima ratio per mbijetesen e popullit, gjuhes dhe kultures se tij. Per kete gje e falenderoj shpirterisht. Dhe do qaja sikur te kisha jetuar ne kohen e tij si keta njerezit ne video. Pavaresisht krimeve qe i ka bere, per kete do e cmoja.

Kjo video tregon se Hoxha ka dhene arsye qe ta doje populli i tij.

Ke dhene konceptim te pergjithshem.Eshte tjeter gje te doje gjysma dhe tjeter gje te te doje i gjithe populli.

Po cili ishte standarti shpirterore, i njers gjysem qe gezonte?Ekonomikisht ajo ishte e barabarte me gjysmen tjeter, pra flasim per nje ekonomi si te Afganistanit.
Pra tashme kuptohet se njera pale gezonte se asaj i lejoheshin kopetenca per te dhunuar palen tjeter.Cishte dhunimi?Dhunim ishte cdo gje e keqe qe ti kishe mundesi ti besh kujdo, me inisiativen tende apo me orjentim politik.Shumatorja e kesaj ligesie quhej vlere morale e njeriut te ri dhe konvertohej me medalje ose fleta nderi, qe nese nje dite do te binte rradha ty per tu bere tabele qitje, ato hidheshin ne kosh te plehrave.Me kete moral shqiptaret e sidomaos ato te majtet erdhen e ju paraqiten europes ne vitin 90-te.Kane bere perpara apo mbrapa ne keto vite kete nuk mund ta trajtojme ne kete teme.Se kush u shpreh ne nje tjeter teme se ishte ndjere njelloj me europianet.Zot na ruj.

Ne ceshtjen e fese ai nuk beri gje tjeter por zevendesoi shumatoren e feve me ate komuniste.Dhe komunizmi nje fe eshte.Ateizmi eshte tjeter gje.

Beri mire apo beri keq , kjo eshte evazive, pasi varet nga kendveshtrimi.Nese do te konsiderojme se ky popull erdhi deri ne vitet 44 ,me nje moral te shturur nga politika islamike e turqise, atehere beri mire qe i fshiu keto edukime me te mira e te keqia.Por duke arsyetuar ne ditet tona ,morali i ri ,nuk eshte Konkurues ne tregun nderkombetare por dhe ne ate te brendeshem.Eshte fakt qe jemi akoma dhe pas 20 vjet ,problmatike ne mardhene mes vedit dhe te tjerve.