U pushkatuan si spiunė, SHBA i nderon
» Vendosur: 07/08/2010 - 10:22
Shtetet e Bashkuara tė Amerikės nderojnė dy shqiptarė tė vrarė nga diktatura komuniste.
Nė njė aktivitet tė zhvilluar dje nė Ambasadėn e SHBA-ve nė Tiranė, Ambasadori Xhon Uithers zbuloi njė memorial prej guri, i cili do tė qėndrojė brenda ambasadės nė nderim tė shqiptarėve Loni Adami e Kol Kuqali, tė vrarė nė vitin 1947 nga diktatura komuniste me akuza tė stisura pėr spiunazh tek amerikanėt. Nė nderim tė tyre, Ambasada e SHBA-ve ka krijuar edhe njė ēmim mirėnjohje nė emrin e tyre tė cilin do t'ua dorėzojė figurave tė njohura pėr kontributin e tyre. Pėrpara dhjetėra tė ftuarve, nė aktivitetin e tij tė fundit qė bėn si ambasador nė Shqipėri, Xhon Uithers tregoi memorialin e veēantė, i cili pėrbėhej nga dy gurė, njėri mė i vogėl ndėrsa tjetri mė i madh. Guri i vogėl simbolizon jetėn e tyre qė ua shkurtoi diktatura komuniste ndėrsa guri mė i madh, kontributin dhe nderimin e pėrjetshėm tė dy ish punonjėsve tė Ambasadės Amerikane para pushtimit tė vendit nė vitin 1939. "Ranė pėr idealėt e lirisė dhe demokracisė", ėshtė mbishkrimi pėr pllakėn pėrkujtimore. "Ky vend nė tė cilin jemi sot kėtu ėshtė njė vend qė na bėn krenarė. Ne nderojmė dy pjesėtarė tė misionit tonė qė u dėnuan nga regjimi i Hoxhės pasi besonin tek vlerat e demokracisė. Ata u torturuan deri nė vdekje nga regjimi i Hoxhės sepse besonin nė vlerat e paqes e demokracisė. Nuk dėshiroj qė ky memorial tė shihet si njė nderim qė ne i bėjmė sė shkuarės, por dua qė ky memorial tė shėrbejė si njė monument i njė fryme tė gjallė. Shpresoj tė shėrbejė si monument vlerėsimi pėr stafin tonė qė ka punuar prej vitesh duke luajtur njė rol kyē pėr tė forcuar miqėsinė mes dy popujve tanė. Unė shpresoj qė ajo qė ne tė marrim teksa zbulojmė kėtė memorial tė jetė frymėzim pėr ne, tė marrim nė jetėn tonė forcėn dedikimin dhe idealizmin e tyre", tha Uidhers. Tė ftuar nė kėtė ceremoni ishin tre pėrfaqėsuesit mė tė lartė tė komuniteteve fetare nė vend si Imzot Rrok Mirdita, Kryepeshkopi Anastas si dhe Baba Reshat Bardhi. Tė ftuar ishin edhe pėrfaqėsues nga ish tė pėrndjekurit politikė, familjarėt e tė nderuarve si dhe ministri i Drejtėsisė Bujar Nishani.
Historia
Jeta dhe vepra e Loni Adamit dhe Kol Kuqalit ėshtė pothuaj e panjohur nga shoqėria shqiptare kjo pėr shkakun se shteti shqiptar ende nuk ka nderuar figurėn e tyre. Ata kanė shėrbyer si punonjės nė Ambasadėn e Shteteve tė Bashkuara tė Amerikės deri nė vitin 1939, kur vendi u pushtua nga Italia Fashite. Mė pas Loni Adami do tė merrej me njė shtypshkronjė gjatė viteve tė luftės ndėrsa Kol Kuqali do tė dallohej akoma mė shumė pėr rolin e tij nacionalist e patriotik gjatė viteve tė luftės. Por me ēlirimin e vendit, Qeveria komuniste e Enver Hoxhės arrestoi dy ish punonjėsit e ambasadės duke i akuzuar se kishin spiunuar pėr misionin aleat amerikan gjatė viteve 45-46, kur ky mision pati qėndruar nė Shqipėri deri nė vitin 46. Ndaj tyre pati tortura dhe mė pas u pushkatuan nga regjimi. Vlen tė theksohet se Kol Kuqali ishte deputet nė Parlamentin e dalė pas luftės, i zgjedhur jo nga forcat komuniste. Trupat e tyre u varrosėn nė njė gropė tė pėrbashkėt dhe ende nuk dihet se ku janė pasi janė varrosur nė afėrsi tė Bregut tė Lumit nė Tiranė.
panorama.
Krijoni Kontakt