
Postuar mė parė nga
Edvin83
Homo Dragobicus
KOLORETO CUKALI | 09/01/2011
Viti i ri, duket sikur do tė nisė vėrtet me diēka tė re, tė ndryshme nga i vjetri. Prandaj, dhe gjithė ai tėrbim pėr tė festuar. Duket, sikur po na vjen diēka krejt e re. Duket sikur tė tėra hallet u mbyllėn, dhe kur tė zgjohemi gjithēka do jetė fringo dhe e bukur. Ky ėshtė vetėm njė iluzion. Kur tė na dalė pija e festės, shumė prej nesh do shohin qė gjithēka ėshtė ashtu siē ishte, nė mos mė keq. Gjėja e fundit qė mbaj mend nga viti qė shkoi, ishte njėri qė vrau (diku nė Shkodėr) dikė tjetėr, sepse e parakaloi. Ai njeri ėshtė njė nga ne.
Ka tė njėjtėn pasaportė si ne, dhe mund tė na qėllojė dhe komshi. Kėta, pavarėsisht nėse jetojnė nė Shkodėr, Mallakastėr a nė periferi tė Tiranės, janė njerėzit tanė. Ne nuk bėjmė dot sikur jemi ndryshe prej tyre, edhe pse e mendojmė. Jo vetėm ngaqė jetojmė nė tė njėjtin shtet e flasim tė njėjtėn gjuhė, por sepse genin e tė larit tė hesapeve me atė qė na shkel, e kemi tė tėrė brenda nesh, pavarėsisht sesa kemi kurajė pėr ta bėrė. Ndoshta jo tė gjithė jemi gati tė ekzekutojmė dikė pėr njė parakalim apo nė mes tė rrugės.
Ca, thjesht, vdesin aksidentalisht nė gjueti. Ka diēka shpellare brenda nesh dhe kur vjen fjala te shpellat mė kujtohet ajo e Dragobisė. Nė kėtė vit, kush i pirė, kush i papirė kemi ardhur tė tėrė, "ne" dhe "ata". Ky ėshtė viti ynė i ri, sė bashku me ta, nė tė njėjtėn varkė qė quhet Republika e Dragobisė. Qė kėtej, shqiptari i vitit 2011 ėshtė Homo Dragobicus.
PSE, AI!
Vazhdimisht dėgjoj nė lajme pėr njerėz qė vrasin tjetrin pėr njė parakalim, pėr njė femėr, pėr njė dhi. Jam pėrpjekur shumė tė kuptoj, "pse?". Pse nuk e la tė parakalonte pa e prishur qejfin? Pse nuk kuptoi qė njė fjalė ngacmuese nuk meriton njė thikė?
Pse nuk ia thith truri qė njė dhi ka rėndėsi vetėm kur ėshtė nė pėrkrenare, por jo kur tė ha (padrejtėsisht) barin kėtej gardhit? Pse, Homo Dragobicus vendos ta zgjidhė ēdo problem, sado ordiner, me plumb? Dikush mund tė thotė, po tė kishte njė polic tė ndershėm qė tė vėrė gjobė aty ku ka parakalim tė gabuar; po tė ketė njė gjykatės qė atij qė ngacmon me fjalė njė femėr ta detyrojė me punė publike; apo po tė ketė mjaftueshėm bar pėr tė gjithė sa ajo qė hėngri dhia tė mos pėrbėjė shqetėsim, kėto gjėra nuk do tė ndodhnin. Sigurisht, dobėsia dhe deformimi i shtetit, ekzekutivit, gjyqėsorit e shoqėrisė civile, sidomos sa del nga Tirana, ėshtė njė faktor favorizues.
Shndėrrimi i qyteteve periferike nė ēifligje tė disa pak feudalėve politikė e ekonomikė, i ka kthyer nė shkretėtira ku dhuna e verbėr ėshtė mjet standard komunikimi. Por, kaq, prapė nuk mjafton pėr tė justifikuar vrasjen e njė njeriu tė panjohur vetėm pėr njė parakalim. As pse fjete me kushėrirėn e dikujt. E as pėr arsyen qė bari i fqinjit, dhisė qė kaloi gardhin iu duk mė i mirė se i veti. Problemi i vėrtetė ėshtė brenda kokės sė Homo Dragobicus. Ėshtė marrėdhėnia qė ka njeriu, me veten e me tė tjerė.
SI JETON AI
Njeriu i periferisė, autokton apo i ardhur, jeton njė realitet deri diku virtual rrethuar nga koncepte tė deformuara tė sedrės personale, rrethit dhe pronės. Vendin e tij nė shoqėri ai e kupton pėrmes konceptit "tė nderit" qė gradualisht, ka marrė thjesht formėn e sedrės. Sedra e tij nuk ėshtė e sėmurė por ėshtė e ushqyer keq. Ai jeton vetėm pėr sedrėn, duke prishur tė tėra balancat normale tė njė njeriu qė jeton nė shoqėri.
Ai mund tė jetė i varfėr, ai mund tė jetė kriminel, ai mund tė jetė i pashkollė, i pasuksesshėm, i dhunshėm me gruan e fėmijėt, fanatik, mund tė jetė shumė gjėra, por kėto nuk ia prekin "nderin". Dikush ka fjetur me kushėrirėn? Dikush i vrau dhinė?
Dikush e parakaloi nė rrugė? Atėherė i kanė prekur pronėn! Nė sytė e homo dragobicus-ave tė tjerė ai sapo u deklasifikuar nė shkallėn shoqėrore. Sepse, ai pėrkufizohet nga ato qė ka: njė femėr, njė dhi, njė makinė. Po tė mos jetė nė gjendje t'i mbrojė ai do tė konsiderohet hallkė e dobėt nė zinxhirin e dhunės. Dhe jo vetėm ai, por dhe tėrė rrethi i tij.
SI GĖZON AI
Sa del jashtė unazės e deri nė Kala tė Dodės jeta e njeriut ėshtė tė hajė, tė ketė strehė, tė riprodhohet, e kryesorja: tė mbijetojė. Jo mė kot, sa del nga qendra e Tiranės, e vetmja gjė qė mund tė bėsh ėshtė tė gjesh njė vend tė mirė pėr tė ngrėnė, sepse nuk ka asgjė tjetėr pėr tė bėrė. Nuk ka asnjė vend nė Shqipėri ku tė mund tė argėtohesh, pėrveē peshkut. Ky, ėshtė vendi ku Homo Dragobicus jeton pėrditė.
Mė saktė, mbijeton pėrditė. Njeriu i shtyrė nė kufijtė e ekzistencės bazė do tė reagojė po me instinkte bazė. Bota e tij emocionale nuk shkon pėrtej filmave me Vandamin qė i merr mė seriozisht se ē'duhet dhe muzikės sė dyshimtė nė kasetofonin e tij. Unė nuk po kėrkoj qė njeriu i periferisė tė lexojė libra. Por, tė paktėn, tė mos masturbojė me njė pjesėmarrėse nė njė reality show. Ai nuk kėndon, por dhe kur kėndon, nė fund tė pijes dalin pistoletat. Ai nuk dashuron.
Ai vėrtet ka njė grua, pėr tė cilėn kujdeset shumė, deri nė posedim, meqė ajo do i japė pasardhės, por kjo nuk e pengon qė nėse ka para tė shkojė "pėr punė" nė Podgoricė pėr tė gėzuar nė shtėpitė publike atje. Ju rrallė, qėllon qė e zhdėp nė dru edhe punėtoren e seksit. Unė nuk po them qė ai nuk ėshtė nė gjendje qė tė ndjehet i lumtur. E lumtur ėshtė dhe macja ime pasi ushqehet. Por, nėse lumturia ėshtė tė luajė bilardo, e pastaj tė vrasė shokun e ngushtė pėr lojėn, kjo lloj lumturie na ēon pėrsėri te shpella.
SI MĖSON AI
Nė mjedisin e tij, modelet e vetme janė tė ngjashmit e vet. Njerėzit e kultivuar, sapo kanė njė mundėsi, i kanė braktisur qytetet, kanė rendur drejt Tiranės, ose mė mirė, drejt perėndimit. Intelektualėt dhe artistėt, ata qė pėrcaktojnė normat shoqėrore tė njė qyteti nė periferi e nė rrethe nuk ekzistojnė mė, ose mė keq, pėrbuzen si qenie inferiore.
Qytetet ua kemi dorėzuar atyre qė nuk janė nė gjendje ose nuk kanė dėshirė tė ndėrtojnė qytetari, apo atyre qė vijnė nė qytet me mentalitet pushtuesi, me mentalitetin qė tė zėnė tokė, jo tė zėnė vend. Modelet qytetare, pra, janė zhdukur.
Modelet e vetme janė zengjinėt e rinj, ata qė janė bėrė tė pasur nė mėnyra tė dyshimta dhe qė e mbrojnė pozitėn e vet tė re me metoda po aq tė dyshimta. Atėherė pse, duhet ta marrim inat homo dragobicusin? Ai thjesht po imiton tė fortėt e rinj tė qytetit.
SA VLEN AI
Homo Dragobicus vlen shumė. Ai i duhet politikės, sepse me pak zgjuarsi, konceptet e tij pėr "nderin" mund tė jenė mjaft dobiprurėse pėr tė ndėrtuar armatat e fanatikėve e militantėve politikė. Ai i duhet kastės sė re tė ēifligarėve, sepse, ėshtė lehtėsisht i sundueshėm, mjafton tė luash me ato pak elementė naivė qė pėrbėjnė sedrėn e tij.
Homo dragobicus i bėn feudalėt tė ndjehen mirė. Sigurisht qė ata vetė nuk kanė ndonjė qėllim tė dalin nga shpella. Ambiciet e tyre janė tė thjeshta "mė mirė i pari i fshatit...".
Ai i duhet rrethit tė vet, sepse, me kėtė shtet, asnjė nuk ėshtė i sigurt. E vetmja gjė qė mund t'i ruajė ato vajza e ato dhi, ėshtė vetėm frika, se dikush tė vret pėr njė fjalė goje.
Ai na duhet dhe ne, pėr tė kuptuar veten tonė karshi kėtij vendi. Homo Dragobicus ėshtė pasqyra e shoqėrisė sonė. Ne mund tė mos shihemi njė ditė, njė javė, a madje dhe njė vit nė pasqyrė. Po pasqyra ėshtė aty. Nė daē quajeni dhe portret. Portreti qė shndrrohet nė mostėr, ndėrsa ne mbesim tė rinj.
SI DO TĖ NDRYSHOJĖ AI
Dikur kam menduar qė ekonomia i ndryshon njerėzit. Po tė kenė prosperitet nuk do duan ta humbin atė qė kanė pėr njė parakalim, femėr apo dhi. Por, realiteti qė jetojmė pėrditė na tregon se ata qė kanė para, thjesht kanė mundėsi tė punėsojnė dikė tjetėr tė vrasė.
Kam shpresuar qė duke shkuar jashtė shtetit do tė adaptohen, ndryshojnė, asimilohen. Por, shumė prej nesh edhe kur shkojnė jashtė krijojnė Little Dragobitė e veta, ku vrasja pėr "nder" ėshtė nder. Tani thjesht mendoj se Homo Dragobicus, nuk mund tė ndryshojė. Duhen ndryshuar shumė kushte njėkohėsisht, ekonomike, sociale, kulturore e politike, qė ne nuk kemi mundėsi ta bėjmė. Duhet ndryshuar edhe ndikimi i mbrapshtė qė Tirana ka tek ai, qė nga TV e deri tek figurat publike.
Duhet t'i mėsojmė tė bėjė qejf mė shumė, tė dojė mė shumė, tė qeshė mė shumė. E shihni sa thuajse e pamundur qė ėshtė? Homo Dragobicus, nuk mund tė ndryshojė. Ai, ėshtė i paaftė tė ndryshojė veten e vet e as qė ka dėshirė ta bėjė. Madje, jam i sigurt qė nuk ka pėr ta lexuar as kėtė Tartė. Unė shoh njė problem tek ai, por ai nuk gjen asgjė qė nuk shkon te vetja. Madje, ai sheh njė gjė qė nuk shkon tek unė!! Parakalim tim tė gabuar... Bang-bang! Dhe gėzuar vitin e ri!
Krijoni Kontakt