S H Q I P, 29/05/2010
Europa dhe tri qimet e Qerosit
Armir Shkurti
Pothuaj nė gjithė pėrrallat epike tė botės kemi njė hero, i cili, qė tė marrė bijėn e mbretit, duhet patjetėr tė kalojė tri prova. O i kalon me sukses (por me mundim), ose duhet tė vdesė. Por pėrralla, si pėrralla! Nė fund fiton Qerosi... Atėherė le tė rindėrtojmė nga e para pėrrallėn tonė. Jam e lumtur tju informoj se KE miratoi rekomandimin pėr liberalizimin e vizave pėr qytetarėt nė Shqipėri dhe Bosnjė-Hercegovinė, tha komisionerja Malmstrom. Ky qe lajmi i mirė, i cili pasohet prej lajmit tė keq, se ne duhet tė plotėsojmė mė parė tri kushtet e famshme. Ato kanė tė bėjnė me strategjinė e riintegrimit tė tė riatdhesuarve, luftėn kundėr krimit tė organizuar dhe korrupsionit, dhe zbatimin me efikasitet tė ligjit tė ri antimafia pėr konfiskimin e aseteve kriminale.
Le tė sqarojmė fėmijėt qė pėrnatė e duan nga njė tė tillė pėr tė fjetur rehat, se kėtė pėrrallė prindėrit e tyre kanė 20 vjet qė e dėgjojnė rregullisht para dhe pas gjumit. Me ardhjen e demokracisė, pikėrisht kjo ka qenė fabula qė na ka kėnduar Brukseli: Pa diskutim ju jeni pjesė e Europės, por qė tė jeni edhe zyrtarisht nė BE, duhet tė plotėsoni ca kushte.
Atėherė tė shohim kushtet mė tė fundit qė na vijnė nga Brukseli. Njė strategjinė e riintegrimit tė tė riatdhesuarve, dy luftėn kundėr krimit tė organizuar dhe korrupsionit, dhe e treta - zbatimin me efikasitet tė ligjit tė ri antimafia pėr konfiskimin e aseteve kriminale. Me sa edhe duket, vetėm populli shqiptar nuk ka asnjė lidhje me kėto tre kushte. Qė tė treja janė nė dorė tė shtetit, ku kam parasysh jo vetėm qeverinė, por ēdo qelizė tė saj, pėrfshi edhe opozitėn. Kėshtu qė aritmetika e thjeshtė na nxjerr qė nuk ėshtė faji ynė si popull qė ende nuk jemi nė Europė. Po le tė sqarojmė nė radhė tė parė se ēkemi dashur ne dhe ēpo na ofrohet sot lidhur me BE. Nė verėn e vitit 1990, shqiptarėt e neveritur nga regjimi u lėshuan nėpėr ambasadat e huaja pėr tė ikur njė sahat e mė parė nga fukarallėku. Edhe nė majqershor tė dy dekadave mė parė po kėshtu ishte puna: pa njė vizė nuk tė linte njeri tė dilje. Praktikisht edhe nė qershor 2010, siē edhe do tė jetė mė 2 korrik 2010, nė njėzetvjetorin e ngjarjes sė ambasadave, nė thelb shqiptari qė ėndėrronte tė lėvizte lirshėm nėpėr Europė, ende nuk e ka arritur kėtė ėndėrr tė tij. Njėlloj si edhe atėherė, PĖR FAJ TĖ SHTETIT.
Shumė pėrciptas tė shohim tre kushtet pėr liberalizimin e vizave. I pari ėshtė strategjia e integrimit tė tė riatdhesuarve. Qė nė agim tė pluralizmit tonė, demokratėt e rinj dhe pedagogėt e huaj qė nuk kursenin leksionet atė kohė, shpallėn filozofinė e kapitalizmit liberal shqiptar, qė nė mėnyrė poetike shprehej kėshtu: Lėrė lumin tė rrjedhė, se e gjen vet shtratin e tij. Bukur! Dhe kuptohet qė ky lumė, bashkė me shumė tė tjera, mori pasurinė kombėtare tė ndėrtuar pėr dekada me radhė, zuri toka, la jashtė vėmendjes arsimin, shėndetėsinė, pensionet e tė tjera e tė tjera. Pra, qė tė kemi njė strategji, veē kėsaj tė lumit, i bie qė tė ndryshojmė gjithė filozofinė e kėtij si biēim sistemi qė ėshtė sajuar nė kėto dy dekada. Nga ana tjetėr, ata qė do tė riatdhesohen pėrgjithėsisht janė pjesa mė e rrėnuar, qė shpreson pėr njė ditė mė tė bardhė nė kontinentin e vjetėr. E derisa nuk u ka ndritur dielli sa qenė kėtu, nuk na bėhet e ditur se cilės qime i duhet fryrė qė me magji tė riintegrohen kur tė kthehen edhe nga dėshtimi i dytė, qė ėshtė kurbeti. Pėr sa i pėrket pikės sė dytė tė luftės kundėr krimit tė organizuar dhe korrupsionit. Deri mė sot, edhe nėse ėshtė bėrė ndonjė luftė ndaj tyre, le ta quajmė partizane a guerile, qė do tė thotė se ka ardhur vetė lepuri te qerrja e qeverisė, ose e ka ngrėnė ndonjė pendėthyer qė ka shtrirė kėmbėt mė shumė se jorgani dhe nuk ka pasur krahėt e ngrohta.
Sferės sė lartė, megjithėse ėshtė akuzuar botėrisht pėr qindra milionė euro shpėrdorime e vjedhje, pėr shpėrdorim tė pushtetit dhe korrupsion gjithfarėsh, deri mė sot as nė njė gjyq tė shkallės sė parė nuk ka arritur tė dalė, qoftė edhe pėr tė provuar pafajėsinė, njė nėpunės i vetėm i rangut tė lartė. Pėr sa i pėrket pikės sė tretė, zbatimit me efikasitet tė ligjit tė ri antimafia pėr konfiskimin e aseteve kriminale, unė nuk e kuptoj se pėrse nuk e kundėrshtoi hapur dhe me forcė qeveria jonė? Prej vitesh Kryeministri dhe shpura e tij kanė shpallur zhdukjen e bandave dhe krimit tė organizuar. Pale pėr mafie qė as ėshtė zėnė me gojė tė ketė gjalluar nė kėtė vend, pėrveē asaj tė drejtuar dikur nga Fatos Nano dhe asaj qė sot drejtohet nga Edi Rama.
Por e zėmė se u frymė tri qimeve magjike dhe kaluam tri provat. Ēfarė ndodh? Hiqen vizat! Pra jemi ende nė ėndrrėn e njė nate vere 1990. Ecim pak mė tej, shkojmė nė ėndrrėn tjetėr, atė qė mundėsoi pėrmbysjen e komunizmit. Dhjetor 1990. Dy ishin dėshirat: liri-demokraci dhe e duam Shqipėrinė si e gjithė Europa. Pikėrisht kjo e dyta u pėrēudnua gjoja si ėndrra pėr tė hequr vizat, pėr tė emigruar, pėr tė vizituar si turistė ēudirat e Perėndimit. Nė thelb dėshira e njė Shqipėrie si e gjithė Europa nuk ka fare tė bėjė me kėtė tjetrėn. Madje ėshtė nė njė farė mėnyre e kundėrta e saj. Duke qenė pjesė e atij brezi dhe asaj lėvizjeje, sot dėshmoj se ėndrra jonė si gjithė Europa pėrkthehej nė ndėrtimin e njė demokracie perėndimore, njė sistem i zgjedhjeve me votė tė lirė, me ekonomi tė strukturuar tregu, me shenjtėri tė pronės private, mirėqenie tė pėrgjithshme, sundim tė sė drejtės, drejtėsi sociale dhe pėrkujdesje ndaj individit qė nga lindja e deri nė moshė tė tretė. Arsimi dhe shėndetėsia ala Europė qe tjetėr peng i madh yni qė u rritėm nė shkolla staliniste e u rrėgjuam spitaleve lindore. Mė tej: ndėrtesa tė bukura si nė Francė, rrugė tė gjera e tė drejta si nė Gjermani, punė e kujdes si nė Suedi e kėshtu me radhė. Kjo me pak fjalė ėshtė E duam Shqipėrinė si gjithė Europa.
Nėse do tė qe realizuar, sė pari nuk do kishte njeri as nge, as qejf tė shpenzonte kohė duke bredhur nėpėr kontinent kot sė koti, pėr gjėra qė do ti kishte nė derė tė shtėpisė. Sė dyti, po tė qe bėrė kjo lloj Shqipėrie, vizat do kishin rėnė vetvetiu si hurmat e qullėta nė nėntor. Mirėpo nė vend tė njė shteti si i gjithė kontinenti, politika jonė ka ndėrtuar njė ngrehinė pa leje e pa projekt qė e quajnė Shqipėria demokratike, qė kėrcet nė mes tė lulishtes europiane. Para se tė pėrshėndesė dhe falėnderojė institucionet e kontinentit tonė pėr lugėn e radhės bosh, me tė cilėn kėta tanėt pastaj na ngopin ne, pushteti dhe opozita duhet tė rrėfehen njė herė e mirė: PĖRSE KĖTĖ VEND E KANĖ LĖNĖ ATY KU E GJETĖN NĖ DHJETOR TĖ 90-ės? Pėrse ende sot nuk kanė bėrė asgjė mė shumė se Ramiz Alia 20 vjet mė parė pėr lėvizjen e shqiptarit nėpėr botė? Kush dhe pėrse tjetėrsoi njėrėn nga dy shtyllat e lėvizjes antikomuniste, E DUAM SHQIPĖRINĖ SI GJITHĖ EUROPA.
Dhe e fundit: ēdo ndėrmarrjeje, sado tė vogėl, i lihet mundėsi qė tri vitet e para tė dalė me humbje. Mė pas, nėse nuk ka mundėsi tė ecė pėrpara, ligji e detyron tė shpallė falimentimin. Kėsaj politike ne i kemi dhėnė 20 vjet kohė, edhe pse falimentimi i saj erdhi shumė-shumė herėt. E falimentuar ajo vazhdon ende krenare drejton vendin dhe bėn opozitė nė kurriz tonė. Ne kemi paguar e po paguajmė. Kėsti mė i fundit ėshtė kushtėzimi i vizave nga tre detyrimet mė tė fundit qė Europa i dha shtetit pėr tė pėrmbushur.
Krijoni Kontakt