
Postuar mė parė nga
shoku_tanku
Sali Berisha, jam Mimoza Boēari dhe po tė drejtohem me kėtė letėr tė hapur, ku tė kėrkoj pėrgjigje tė hapur. Qė prej 4 ditėsh ndodhem nė grevėn e urisė poshtė dritares tėnde. Qė prej 4 ditėsh tė kėrkoj llogari ty dhe qeverisė tėnde pėr njė padrejtėsi tė madhe qė i bėn familjes sime, duke i mohuar qė prej 18-vjetėsh tė drejtėn e pronės sė saj.
E drejta e pronės ėshtė e drejtė njerėzore pėr ēdo shoqėri demokratike, e sanksionuar me kushtetutė. Tė gjithė njerėzit e kėsaj toke tė lirė kanė tė drejtė tė kenė njė shtėpi, njė copė tokė pronė tė tyre. Kjo pasuri, thotė kushtetuta jonė demokratike, mund tė blihet, trashėgohet, dhurohet. Familja ime e ka trashėguar prej shumė brezash pasurinė e saj, qė ia mori sistemi komunist nė vitet 1947-1949-tė.
Familja ime mbijetoi se mė shumė se anėn materiale dashuronte idealet e shoqėrisė sė lirė, qė besuam se erdhi nė vitet '90-tė, kur qeveria jote tha se pronat e grabitura nga sistemi komunist do t'u ktheheshin pronarėve. Si qytetarė me kulturė ju drejtuam institucioneve pėrkatėse, duke paraqitur dokumentacionin ligjor tė rregullt.
Dhe kėtu fillon tragjedia jonė. Se nuk pranuam ryshfetin dhe i thamė ndal korrupsionit kemi 18 vjet qė rropatemi nė shkallėt e institucioneve tė shtetit tėnd, ku sundon korrupsioni, paaftėsia, mizoria.
Zyrtarėt e tu tė presin me buzėqeshje, por nuk bėjnė asgjė. Disa janė tė dobėt pėr tė vepruar se mungon vullneti politik, disa janė familjarė tė politikanėve dhe tė grabisin pa ju dredhur qerpiku. Shumė prej tyre i ke dėnuar pėr korrupsion, por vendimet e tyre i ke lėnė nė fuqi dhe asnjė prej tyre nuk i ėshtė dhėnė ligjit.
Orientimi yt, tė mos kthehen pronat e mėdha. Qėllimi yt, tė zhdukėsh pronarin e vėrtetė, identitetin e tij dhe ai final, ORIGJINĖN e shqiptarit.
Ligjet e pronave janė bėrė 1 qė t'i jep dhe 10 qė t'i pengojnė.
Duke marrė pėr bazė vetėm pronėn tonė kemi tė bėjmė vetėm me shkelje ligjore. Po t'i numėroj:
1. Aplikim i gabuar i Ligjit 7501, zbatuar nė vitin 1996, qė nuk zbatohet pėr zonat turistike, bregdetare, truall siē ėshtė prona jonė e shpallur nė 1993.
2. Moszbatim i vendimit tė Gjykatės sė Lartė, marrė nė vitin 2003.
3. Moszbatim i Gjykatės sė tė Drejtave tė Njeriut nė Strasburg, marrė nė vitin 2007.
4. Shkelje mbi 100 herė e afatit kohor, 45 ditor tė miratuar pėr t'i dhėnė pėrgjigje ēdo vendimi tė marrė.
T'u drejtova nė televizor dhe po tė pyes pėrsėri, pėrse nė rastin e Kutive vendimi i gjykatės ėshtė i paprekshėm dhe nė rastin tonė vendimi i DY GJYKATAVE ėshtė i papėrfillshėm?? Sali ke humbur realitetin, kujton se njerėzit janė budallenj, por gabohesh rėndė.
Pasi pezullove pėr 9 muaj aktivitetin e Komisionit tė kthimit tė pronave, Qeveria jote u dha pronarėve shuplakėn e fundit. Sikur tė mos ishin tė mjaftueshėm 20 vjet tortura nė shkallet e institucioneve Saliniane tė kthimit dhe kompensimit tė pronave ku aplikohen vetėm direktivat e Ramiz Alisė nė Katovicė.
Saliu shton sė fundi: Fshatarėt e zonave bregdetare qė kanė marrė tokė bujqėsore nė pėrdorim (d.m.th., pėr tė vjelė ullinjtė e agrumet) pėr shkak se kėto zona kanė qenė ferma bujqėsore, nuk kanė pasur mundėsi tė ndėrtojnė, prandaj ai do t'u japė 700 m² tokė tė bėjnė Turizėm.
Sali Berisha, ky ligj i turpshėm antikushtetues si e gjithė vepra jote deri mė sot.
Ti vjedh pronat e shqiptarėve nė emėr tė ligjit, qė pėr fatkeqėsinė mė tė madhe aprovohet edhe nga Presidenti demokrat qė, pasi i mori pronat e tija, firmos dhe ligjėron vjedhjen e tė tjerėve.
Ata qė kanė punuar nė ferma bujqėsore janė paguar pėr atė punė qė kanė bėrė si gjithė punonjėsit e tjerė.
Toka bujqėsore, o malėsor nuk shkatėrrohet pėr tė ndėrtuar, e harrove zotimin qė more pak kohė mė parė pėr ullinjtė qė do tė mbillje, ti po i shkul edhe kėta qė janė. Turizmi organizohet dhe ndėrtohet me plane tė studiuara dhe jo nga fshatarėt e fermave qė s'kanė bukė tė hanė. Ata ose do t'ua shesin bosėve tė rinj tė drogės dhe gomoneve, ose fėmijėve tė tu kaq aktiv nė zonat turistike.
Ti jo vetėm qė vjedh pronarin qė ke 20 vjet qė e sfilit duke mos e kthyer pronėn, por dhe ia dhuron njė personi pa asnjė titull pronėsie, vetėm se ata paskan punuar, mbase edhe vetėm 1 ditė nė ferma qė kanė 20 vjet qė janė shkrirė.
Sali, sipas logjikės tėnde, tė gjithėve ne duhet tė na japėsh nga njė certifikate toke, se jemi lindur nė Shqipėri.
Pra, o popull, ligji i ri Salinian na bėn tė gjithė aksionerė tė vendeve tona tė punės, sepse punojmė aty, do marrim certifikata tė shtėpive me qira, sepse jetojmė aty.
Njė plakė vlonjate nė shkallėt e hipotekės tha njė ditė: nga gjithė tė liqtė qė kemi provuar deri mė sot, Enveri ishte mė i miri.
Sali Berisha kėto fenomene qė po tė shkruaj unė nuk mund tė ndodhin nė asnjė qeveri demokratike.
Ēdo kryeministėr tjetėr i njė vendi demokratik, ku shkelet kaq shumė ligji, do tė kishte dhėnė dorėheqjen. Por, ti ke probleme tė rėnda nė kėtė pikė zotėri. Ti akoma nuk ke kuptuar se Shteti qė ke krijuar ti ėshtė diktaturė dhe jo demokraci.
Apeli im ėshtė: hiq dorė nga dėliret e tua tė Shqipėrisė tėnde, qeverise tėende dhe lėre kėtė popull, qė po i merr frymėn qė prej 20-vitesh, tė lirė nė rrugėn e vėrtetė tė demokracisė dhe tė rindėrtimit tė tij.
I bėj thirrje kėtij populli tė lodhur, tė shpėrfytyruar nga virtytet e tij sociale nėn qeverisjen 20-vjeēare postkomuniste, tė mbledhė forcat dhe tė reagojė.
Tani jemi tė bindur se e fundit qė mund tė bėjmė ėshtė tė flasim me Saliun dhe Qeverinė e tij hajdute. Tani detyra e ēdo qytetari, e ēdo patrioti, e ēdo njeriu qė do veten dhe tė ardhmen e tij ėshtė tė pyesė veten e tij ē'po bėhet me tė dhe tė kuptojė realitetin ku jeton. Ky realitet quhet shkatėrrim i identitetit, vlerave morale, shtetit, kombit, tė ardhmes.
Mjafton tė kujtojmė famėkeqet firma piramidale, ku Sali Berisha siguroi Europėn botėrisht se paratė e popullit tim janė para tė pastra, para gjaku.
Dhe populli i pagoi me gjak... Pėrgjegjėsit qė i lanė tė lulėzojnė kėto firma nuk u ndėshkuan asnjėherė. Pėrgjegjėsit e anarkisė sė dhunshme tė 1996-1997-ės nuk dolėn asnjėherė, viktima pėrsėri populli. Populli qė vuan pėr bukėn e gojės, rroga mujore mjafton vetėm pėr tė paguar elektrikun, tender qė vidhen, lypsarė qė mbushin rrugėt, tunele qė pėrpin buxhetin vjetor tė shtetit, fshatra tė braktisura pa shėrbim shėndetėsor dhe shkolla, vetėvrasje pėr shkak tė varfėrisė, Gėrdeci, minatorėt e mbetur minierave.
Fatkeqėsisht, kjo masė qė quhet Popull, harron ēfarė i kanė bėrė dhe shkon voton pėrsėri pėr politikanėt dhe sot ėshtė kthyer nė skllave tė politikanėve se punėsimi ėshtė partiak dhe pėr tė marrė ose mbajtur njė vend pune, sot duhet tė paguash haraē dhe ai ėshtė i lartė.
Por, gabohem, Saliu s'ka mė nevojė pėr votėn e popullit, ai atė e manipulon prej vitesh vetė. Keni dėgjuar ndonjė lider qė thotė: Partia ime, Qeveria ime, Shqipėria ime, dhe ka tė drejtė, tani janė tė gjitha tė Saliut. Kuvendin e zgjedh Saliu, Qeverinė e zgjedh Saliu, vendimet i merr Saliu. Bile, ai ka fuqi mbi Kushtetutėn, qė ėshtė e paprekshme.
Pse jo? Kush ka fuqi pėr t'i kėrkuar atij llogari? Ai ka tė drejtė tė na shajė, tė na vrasė, tė na vjedhė, tė na prishi shtėpitė, tė na marrė pronat e trashėguara, duke u tallur me ne nė mėnyrėn mė monstruoze.
Sali, jam kolegia jote, banoj prej 4-ditėsh poshtė dritares sė zyrės tėnde, dil dhe mė shiko.
Ke 18 vjet qė i ke hequr familjes sime tė drejtėn tė gėzojė pronėn e saj tė trashėguar, duke e detyruar tė jetojė me rrogat e pensionistėve tė varfėr, tė rrėnuar nga zhgėnjimi.
Kemi 18 vjet qė investojmė energjitė dhe financat tona pėr t'i marrė kėto prona. Kam 2 vjet qė kam braktisur fėmijėt dhe punėn time, dhe duroj pėrdhosjen e dinjitetit nė tė gjitha institucionet e tua qė tallen me tė drejtat njerėzore.
Nė pritje tė pėrgjigjes Mimoza Boēari
***********
*Autorja eshte mjeke kirurge, greviste e urise ne Tirane
Shekulli
Krijoni Kontakt