Close
Faqja 2 prej 2 FillimFillim 12
Duke shfaqur rezultatin 21 deri 22 prej 22
  1. #21
    i/e regjistruar Maska e fegi II
    Anėtarėsuar
    19-10-2012
    Postime
    621

    Pėr: Paraqitja e Rasave Te popujve Te Botes Dhe Kultura e Tyre

    Kinezet

    Kinezėt, veten e quajnė Chung-hua jen (>> njerėzit nė mesin e tokes se botes<<,atėherė << Njerėzit nė mesine e botės) ose Han jen (populli Han), populli aziatike.
    Emri ynė per Kinezet (sipas fjalve tyre Chineset shqipt. Kineze) nė lidhje me emrin e dinastisė Chin.
    Kinezet janė popull mė dendesi me te madhe tė botės; me teper 1 milard banore.
    Pėrveē nė Kinė, ku duket 94%
    Kinezėt jetojnė nė tė gjitha kontinentet.
    Ne Azi: Ne Tajvan, ne Hong Kong, Tajland,Malezi,Indonezi,Vietnam,Singapor Burme Ne Filipine ne Kambogjje,Makaou,Japoni ne R. e Korese Indi,Arabine Saudike ne veri dhe juge te Amerikes me shume ne SHBA ne Kanada ne te gjithe Evropen me se shumti ne France dhe Britani ne Afrike me se shumti ne Afriken jugore dhe ne Madakaskar.
    Vendasit Kineze janė nga kohet mė tė hershme.
    Mbetjet fosile tė njeriut nga epoka e akullnajave (Sinanthropus pekinensis) u gjetėn nė njė shpellė Chou - Kou-tien afėr Pekinit, si dhe mbetjet e shumta tė kulturave neolitike (kultura Yang -shao nė Nonan, kultura e qeramikes e zeze ne gadishullin Shantungu , etj).
    nga- mijėvjeēari i III, prania e vazhdueshme e popullit kinez nė tokėn Azi.
    Nė pėrgjithėsi i pėrkasin mongolidve te verdhė, , raca (tip sinoidne)
    informatat antropologjike mes kinezėve (Veriorėt janė gjithnjė mė tipare te fytyrė te zi)rezultatet jane pėrzierje me kombet fqinje.
    Deri nė fillim tė e.son. jane asimiluar gjithė fiset veriore dhe mesi i Kines.
    Ateher, nga dinastia Han, kryesisht ka pėrfunduar etnogjeneza e popullit kinez.
    Ka asimiluar gjithe serit tė popujve (Hunt, mongolėt, tibetian, Georgie, Tungus, Kidani, etj).kush janė fituesit e ardhjes fushatės nė Kinė.
    Historia e Civilizimit Kineze ėshtė vjeter mė shumė se 5.000 vjet.
    Fillimet e kultivimit tė tokės, blegtorisė, ndėrtimin e shtėpive, pėrdorimit tė letrave, etj, janė aq tė vjetėr qė ata nuk mund tė datohen me saktėsi.
    Sipas traditės, kinezėt kanė mėsuar pėr tė kultivuar tokėn gjate sundimit te Shen Nung; Legjenda thotė se kultivimin e pesė kokrra (oriz, grurė, mel, elb dhe soje) mė tė rėndėsishme se pasuria e botės.

    Nga Religjiozi qė esht pėrhapur nė mesin e Kinezve ėshtė budizmi mė e zakonshmja; grupe tė vogla Islami dhe krishtere, dhe shega, me besimi ne aninizem , shamanism dhe keshtu me radhe.

    Megjithatė, feja (nė kuptimin tradicional: respektimin pėr perėnditė), kurrė nuk ka pasur kuptim tė tillė si tradita filozofija Konfuci. mėsuar rreth moralit, arsimit, sjelljes, detyrat, etj.; marrėdhėniet hierarkike mes sunduesit dhe tė subjektit (veshjet Percina njė shenjė e polarizimit shfuqizuar nė vitin 1911).
    Burrat mbulojnė kokat e tyre gjysme topi lėshuar ose kapel mėndafshi ose kapelė kashte te cekėt; Gratė veshin njė shall.
    Shtepit tradiocionale kineze jane te ndėrtuar nga druri dhe bambusi; detyrmisht kan Kang, mure dhe ulese druri nė tė cilėn flejn dhe ulen (ulsja ka nė vetvete vrima pėr ngrohje). etj.

    Gjuha Kineze sė bashku me siamezishten, Burmeseken dhe tibetianen formoin njė grup tė veēantė, e cila mund tė ndahen nė tibetian -Birmanishten, dhe Kinezishtja -tajike.
    Pėrveē gjuhės kombėtare, e cila ėshtė e bazuar nė dialektin e Pekinit, ka shumė dialekte, dukshėm tė ndryshme fonologjike , pjesė leksikore, dhe nganjėherė sintaktsa- morfologjike dhe rrjedhimisht ato dialekte konsiderohen gjuhė tė veēanta tė ndarė nėn familjėn gjuheve kineze - tibetian .
    Nė tekstin e mėtejmė termi i gjuhes kineze qėndron dialektin e Pekinit ose gjuhė zyrtare, e cila ėshtė quajtur Putonghua.
    Si u zhvillua i letrate kineze u ndal nė fillim tė epokės sonė, nuk ėshtė e mundur pėr tė gjetur informacion mbi gjendjen e mėparshme tė gjuhės, sepse letra nuk mund tė pėrcaktojė shqiptim tė fjalėve qė janė tė regjistruara ne shenjat ideografik dhe jo fonetike.
    Pas bashkimit tė parė tė perandorisė gjatė periudhės sė dinastisė Qin (nga -221 gjer 206) dhe politika centralizimit formuan njė gjuhė tė pėrbashkėt me shkrim tė kuptueshėm nė zonat me dialekte tė ndryshme.
    Ekzistoin gjuhė tė ndryshme qė fliten dhe njė libėr i pavarur gjuha ėshtė njė tipar thelbėsor i historisė sė kulturės kineze nė pėrgjithėsi.

    Sipas kinologjistit (sinologut) Bernhard Karlgren, >> mund tė pėrcaktohet me siguri se dialekti i Kinės veriore gjatė sundimit tė dinastisė Tang (618-907) fillon tė zgjerohet nė njė pjesė mė tė madhe tė vendit nė kurriz tė dialekte tė tjera ekzistuese, dhe ne kete menyre tė merr pjesėn me te mėdha te folėseve te vendit <<.
    Sipas tė dhėnave tė nxjerra nga nje liber tė romes (romak)qė daton nga Dinastia Tang, dhe me ndihmėn e transliterimit fjalėve qė hynė pėrmes teksteve tė gjuhės kineze budiste tė shkruara nė sanskritisht, ėshtė e mundur pėr tė rindėrtuar fazen e atėherėshme te gjuhės dhe me lidhė me imazhin e dilalektit te sotme te gjuhes se vjeter kineze.
    Gjuha e shkruar, e cila shėrben aparati klerik(burokratik), ēdo ditė ėshtė tu largu nga gjuha e folur.
    Kjo nuk ėshtė e favorshme pėr pėrhapjen e Budizmit, kėshtu librat e kanunit budist nga periudha Tang, gjuhėn e shkruar eshte afėr gjuhės se folurit.
    Kėshtu, krijimi letrar mė tej i zhvilluar nė vernacularisationin e quajtur Baihua.


    Romanet e medhej janė shkruar kryesishte nė kėtė gjuhė,libri mė i vjetėr letrar i quajtur Wenyan, tė cilat janė tė shkruara nė veprat klasike tashmė ėshtė gjysmė i vdekur dhe u zhvillua vetėm pėr shkak se sistemit i provimeve tė shtetit,nė tė cilėn kėrkohet qė kandidatėt pėr shėrbimin e klerike e tyre jashtėzakonisht tė shėrbyer.

    Pėr Baihua mund tė thuhet se ajo ėshtė shumė e afėrt me gjuhėn e folurit nga dhe tėrheq fillimisht pasurine origjinale.

    Dallimi nė mes Wenyan dhe Baihua shumė e dukshme.
    Wenyan ėshtė tejet konciz, fjalor i tij ėshtė nė thelb njė njerrokeshe, njė gramatikė zbret pothuajse nė sintaksė.
    Shenjat e shkruara janė mė tė shumta dhe mė tė ndryshme se sa nė Baihua.


    Sot njė tekst i lexuar wenyan me zė , shqiptim pekinezISHTJA shpesh tė pakuptueshme.

    Nė fillim tė shek. XX . lindin ndryshimet e mėdha politike dhe sociale.
    Baihua tash mė ka marrė rolin udhėheqės nė tė gjitha mjetet e komunikimit masiv.

    Pastaj fillon dhe zgjerimi sistematik tė gjuhės kombėtare Putonghua, dhe pas vitit 1949 kėto masa tregojnė rezultatet e para konkrete: Trajnimi i tė gjithė vendin nė shkolla ėshtė nė kėtė gjuhė; ajo ėshtė folur nė radio dhe ne burime tė tjera kulturore.

    Gramatika Putonghua ėshtė i bazuar nė veprat e shkruara bashkėkohore nė Baihua.
    Nė Kinė sot, ka dy idiome(njėsi frazeologjike): veri dhe nė jug.
    Idiomi veriu ėshtė i ndarė nė dialektin verior Pekinit apo Putonghua, dialekt i poshtme Pekin e lumit te Verdhe dhe dialektin i Pekinit e
    zonat e dialektit jugperėndimore dhe zonat gjuhėsor nė veri.Nga nje Enciklopedi e vitit 1970
    Fotografitė e Bashkėngjitura Fotografitė e Bashkėngjitura   
    Ndryshuar pėr herė tė fundit nga fegi II : 03-10-2016 mė 07:53

  2. #22
    i/e regjistruar Maska e fegi II
    Anėtarėsuar
    19-10-2012
    Postime
    621

    Pėr: Paraqitja e Rasave Te popujve Te Botes Dhe Kultura e Tyre

    vazhdimi
    Dialekti verior, Putonghua flasin 70% e kombėsisė Han.

    Hapėsirė qė zė kėtė dialekt pėrfshin rajonet nė veri tė lumit Yangtze, pjesa jugoperendim tė provincės Hubei, veriperendim pjesė tė provincės Hunan, pastaj Kweichow (Guizhou), Yunnan dhe Szechwan (Sichuan). - Idioma jugore pėrfshin dialektet: Wu, Xiang, Gan, nė veri min, min jugore, yue, Kejia (Hakka).

    Dialekti Wu flitet nė provincėn Jiangsu nė jug tė lumit Yangtze dhe pjesa mė te madhe te krahines Jiangxi dhe pjest jugperndim tė provincės Hubei; dialektet e veriut min nė pjesė veriore tė provincės Fujian, dhe njė pjesė e Tajvanit; dialekti min jugore nė pjesėt jugore tė provincės Fujian dhe nė pjesėn mė tė madhe tė Tajvanit, pastaj nė krahinėn e Hainan dhe tė njėjtat pjesė tė provincės Fujian dhe pjesa mė e madhe e Tajvan, pastaj nė krahinėn e Hainan dhe tė njėjtat pjesė tė Kwangtung (Guangdong); dialekti yue ne pjesėn me medha te Guanngdonga dhe Jugore.

    Guanxi; dialekti Kejia (Hakka) ėshtė e shpėrndarė gjeografikisht nė disa pjesė tė ndryshme.
    Gramatika. Njėsi baze e gjuhės kineze ėshtė stil, nėse kjo ėshtė nė lidhje fonologjike, njėsi leksikor-sintaktike ose morfologjike.
    Rrokja si njėsi fonologjike pėrmban nė vete inicialet, i formės sė prerė final dhe tonin.
    Tonet janė zėrat reflektuese qė e dallojnė kuptime tė ndryshme tė fjalėve.
    Putonghua ka 4 tone, pėr shembull, rrokje shqiptuar kaluar do tė thotė kėrp, shquar tė nė zbritje nė ngjitje me tonindo tė thote kalė , njė ngjitje tė shkurtėr toni do tė thot' lėndime.


    Ne gjuhen kineze ska fleksije, dhe pėr shkak tė kėtyre tipareve nė strukturėn e gjuhės rendin mė i rėndėsishėm i fjalėve nė njė fjali, pėr shembull wo gei ni (tekstualisht: Unė ju jap). Do tė thotė: unė ti jap, a ni gei wo (ti mė japėsh mua) do tė thotė: ti mi dha.

    Fjalėt nė njė fjali kanė vendin e tyre tė pėrhershėm, nga tė cilat varet kuptimin e tyre (subjektin para foljes kallėzues ,folja para objektit, pėrcaktues para percaktuesit).
    Shenjat tė veēanta, parashtesat dhe prapashtesat,tregojnė disa pėrmbajtje gramatikor si aspekt shumės ose verbal, pėr shembull, wo:.po , gratė: mi, ni: ti, nimen: ju, tongzhi: shoke, tongzhimen: shokėt, ose chi: ha, chile: hani.


    Gramatikanėt kineze shpėrndaj pjesė e fjalies , qė pėrfaqėsojnė objekte apo konceptet, dhe foljet, tė cilat tregojnė veprime tė ndryshme.
    Klasifikimi tradicionale kineze, edhe sot fjalet kineze ndahen nė dy
    kryesore: shi ce - tė pastėr, plot fjalė - dhe ne xu ce fjale ndihmėse ose fjal boshe.
    Fotografitė e Bashkėngjitura Fotografitė e Bashkėngjitura   

Faqja 2 prej 2 FillimFillim 12

Regullat e Postimit

  • Ju nuk mund tė hapni tema tė reja.
  • Ju nuk mund tė postoni nė tema.
  • Ju nuk mund tė bashkėngjitni skedarė.
  • Ju nuk mund tė ndryshoni postimet tuaja.
  •