Close
Faqja 2 prej 2 FillimFillim 12
Duke shfaqur rezultatin 11 deri 13 prej 13
  1. #11
    Shqiptare dhe krenare. Maska e Xhenet.M.S.
    Anėtarėsuar
    23-08-2009
    Vendndodhja
    Ne mesin e te dashurve te mi...
    Postime
    10,781
    ADHURIMI - I DOMOSDOSHĖM
    POR, SI BĖHET?


    Njerėzit mendojnė se adhurim janė (vetėm) pesė dispozitat e Islamit: (eshhedu en la ilahe il-la llah ve eshhedu enne Muhammeden resulullah- Dėshmoj se nuk ka Hyjni tjetėr pėrveē All-llahut dhe dėshmoj se Muhammedi ėshtė i dėrguari i Tij), falja e namazit, dhėnia e zekatit[109], tė agjėruarit e muajit tė ramadanit (ramazanit) dhe shkuarja nė haxh e tė gjithė atyre qė kanė mundėsi materiale pėr tė shkuar atje. Themi se mbi kėto shtylla ėshtė ngritur feja.
    Nė kėtė mėnyrė, Zoti ynė ka paraparė qė ne, me anė tė kėsaj feje, tė jemi nė njė lidhje tė vazhdueshme me Tė, sepse shejtani kėshtu nuk do tė ketė gjasa tė na mashtrojė, pėrderisa ne tė paraqesim prezencėn, dhuntitė dhe bollėkun e Tij nė ēdo kohė, apo nė ēdo ēast.
    Namazi pas namazit, apo namazi i njėpasnjėshėm e ‘grason’ (yndyros) imanin[110] dhe padyshim, ai na mbron nga devijimi prej programit tė All-llahut xh.sh., bile na forcon dhe na afron tek All-llahu i Lartmadhėruar. Kėshtu ėshtė edhe me agjėrimin, zekatin dhe haxhin. Secili adhurim mban me vete dritėn (nurin) e All-llahut xh.sh.
    Sa herė qė e ndiejmė veten tė tensionuar, apo kemi presione tė brendshme, pėrqėndrohemi dhe shkojmė marrim njė pjesė drite (nuri) prej All-llahut xh.sh., i cili na kthen nė vete barazpeshėn tonė imanore. Njėlloj, sikurse ndėrmarrim masat e duhura kur dobėsohen bateritė. Sigurisht qė i drejto-hemi karikuesit tė baterive pėr t’a mbushur atė pėrsėri. Islami pėrfshin programin e tė gjithė jetės njerėzore.
    Muhammed Muteveli Sharavi - Jeta dhe vdekja
    100
    Nuk dua tė futem nė polemika tė kota me ata tė cilėt thonė se: Islamin e pėrbėjnė vetėm (pesė) dispozitat e Islamit. Nėse t’i falesh, jep zekat, agjėron dhe shkon nė haxh, me kėtė e ke siguruar afrimin tėnd tek All-llahu xh.sh. Pasi t’i bėsh kėto, mė pas ti vepro ē’tė duash, apo leri punėt e kėsaj bote tė gjy-kojnė lirshėm pa mbėshtetjen e imanit!
    Tė gjithėve atyre, qė mendojnė kėshtu, iu them: nuk kam pėr qėllim tė polemizoj, por do tė flas vetėm nga njė kėnd i obligimeve fetare qė ne kemi. Tė marrim lutjen (namazin). Pėr tė hyrė nė namaz, apo pėr tė dalė para All-llahut, ėshtė i domosdoshėm angazhimi ynė jetėsor nė:
    E para, qė duhet tė bėjmė, e qė na i obligon qėndrimi nė kėmbė para All-llahut nė namaz, ėshtė mbulesa e pjesshme e trupit apo e pjesėve tė turpshme. Nuk kam pėr qėllim tė them se nevojiten rroba ose diēka tė ngjajshme me to, por kam pėr qėllim qoftė edhe njė copė arneje apo bezeje, sa pėr t’i mbuluar pjesėt e obligueshme. Kjo arnė (qė tė prodhohet) ka nevojė pėr pambuk, ndėrsa pambuku ka nevojė pėr bujkun. Pastaj bujku ka nevojė t’a lėvrojė tokėn pėr tė hedhur farėn. Kjo farė mund tė gjendet ose jo kėtu tek ne (nė vendin tonė). Nė kėtė situatė detyrohemi t’a importojmė nga jashtė. Pastaj, pėr t’a lėvruar tokėn, domosdo, bujkut i nevojitet plugu prej metali tė rėndė, si plugu i thjeshtė qė e pėrdorte njeriu primitiv.
    Kėshtu njeriut i bėhet e domosdoshme tė hapė xeherore nėpėr kodra e male, pėr t’a nxjerrė xehen e papėrpunuar tė hekurit. E gjithė kjo punė gjigante pėr tė bėrė njė plug tė thjeshtė. Kjo xehe, pastaj, obligon ndėrtimin e fonderive e pastaj punėn e farkatarėve dhe kėshtu, derisa t’i dorėzohet bujkut pėr t’u shėrbyer. Pastaj, kur pambuku bėhet i gatshėm, nevojitet qė t’a mbledhė dikush e pastaj t’a transportojė atė deri nė magazinė. Prej aty, dėrgohet mė pas
    Muhammed Muteveli Sharavi - Jeta dhe vdekja
    101
    pėr t’u pėrpunuar nė fabrikat e tekstileve, pėr t’u shndėrruar nė fije (penj). Pasi tė bėhet fija (e pambukut), ajo dėrgohet nė veg, pėr t’a bėrė copė bezeje. Aty shkon tek tregtari, qė merret me shitjen e tij, pėr t’a marrė, e prej tij e blejmė ne. Tė gjitha kėto lėvizje janė tė domosdoshme, qė ne tė mundemi tė qėndrojmė para All-llahut tė Lartmadhėruar, pra pėr t’a mbuluar trupin dhe pėr tė na u pranuar namazi.
    KUSH NA PREMTON USHQIMIN
    Pėr t’a pėrforcuar edhe mė shumė shembullin rreth faljes, mendoj se, para se tė kryejmė namazin, kemi nevojė pėr ca kafshata buke. Jo shumė, por aq sa tė jemi nė gjendje t’a kryejmė rukunė ose sexhden[111]. Pra, marrja e njė kafshate buke na jep fuqi pėr t’a bėrė kėtė. Pėr sigurimin e kėsaj panineje buke qė e blejmė nė dyqan, duhet njė tregim i gjatė, qė merr me vete njė mal angazhime ose punė (tė shumė e shumė njerėzve). Duhet filluar nga mbjellja e grurit, korrje-shirjet, transporti pėr nė mulli, deri sa ai tė bėhet miell. Pastaj mielli duhet bėrė brum, e ai brum pastaj duhet bėrė bukė, e pastaj bukėt transportohen deri nė dyqan pėr t’i blerė ne.
    Pra, po shohim se duhen punė jashtėzakonisht tė mėdha, derisa tė bėhemi tė gatshėm pėr t’a kryer njė namaz. Nėse do tė qėndronim tė gjithė nė xhami pėr t’u falur, e nuk do tė merreshim me punė tė tjera, kush do tė na sillte njė copė bez (arėn) pėr t’a mbuluar trupin, ose njė panine buke pėr t’a mbajtur shpirtin gjallė!? Pra, ajo qė ėshtė e domosdoshme duhet t’a kryejmė si vepėr tė domosdoshme. Pėr kėtė arsye themi se adhurimi na bėn tė jemi tė gjithė nė lėvizje.
    Pėrderisa All-llahu e do njeriun qė t’a adhurojė Atė, Ai do qė njeriu t’i lutet nė shtėpi, nė zyrė, nė xhami, nė rrugė. Me
    Muhammed Muteveli Sharavi - Jeta dhe vdekja
    102
    fjalė tė tjera, Ai e do njeriun qė t’i lutet nė secilėn lėvizje qė bėn ai nė jetėn e tij. Islami ėshtė nxitės i edukimit tė pėrgjithshėm, pėrderisa ka bėrė qė njeriu edhe nė rrugė tė jetė i sjellshėm dhe i edukuar.
    Vėrtet, All-llahu sevapet i ka shpėrndarė tek tė gjitha lėvizjet, ose angazhimet e jetės. Programin tė cilin e ka pėrpiluar All-llahu e ka bėrė tė tillė, qė ēdo gjė tė ketė lėvizje tė pėrgjithshme. E shpėrblen atė qė e viziton tė sėmurin, atė qė gjykon me drejtėsi ndėrmjet njerėzve, atė qė i bėn njė tė mirė fqinjit tė tij, atė qė pastron ose largon ndonjė pengesė nga rruga, atė qė ndihmon tė hendikepuarin pėr t’a kapėrcyer rrugėn, atė qė kujdeset pėr shtėpinė dhe fėmijėt, atė qė u kryen me edukatė shėrbime njerėzve, atė qė e largon tė keqen, atė qė ėshtė fjalėdrejtė dhe kėshillues i paanshėm, atė qė ndihmon tė tjerėt, atė qė ka dalė tė kėrkojė punė pėr riskun e fėmijėve tė tij, atė qė bėhet shkaktar pėr tė penguar ndonjė krim dhe atė qė urdhėron pėr vepra dobiprurėse. Tė gjitha kėto dhjetėramijėra vepra nuk janė nė shtyllat e Islamit, por tė gjitha kėto kanė shpėrblime.
    Nėse ne, nė lėvizjen tonė jetėsore, pėrqėndrohemi vetėm nė kėto pesė dispozita tė Islamit, ne jemi duke e penguar veten nga 90 % tė sevapeve tė cilat i ka paraparė All-llahu pėr ne. Pėrderisa Vetė i Lartmadhėruari ka thėnė: “Nuk i krijova xhinn-ėt dhe njerėzit, pėrveēse qė tė mė adhuro-jnė...” patjetėr, duhet tė kuptohet se i gjithė programi i Tij ėshtė adhurim.
    Programi ėshtė ai i cili e komandon lėvizjen e besimtarit nė botė. Secila lėvizje nė gjithėsi ėshtė adhurim, pėrderisa me tė ka pėr qėllim qė tė dalė para All-llahut tė Lartmadhėruar.
    Muhammed Muteveli Sharavi - Jeta dhe vdekja
    103
    PROGRAMI PARA KRIJIMIT
    All-llahu i Lartmadhėruar, para se tė krijonte njeriun, ia pėrpiloi atij programin dhe ia caktoi detyrat e jetės. Secili qė ngre ose krijon diēka, fillimisht pėrcakton qėllimin. Pėrderisa jeta ėshtė garancia e gjėrave qė t’a kryejmė detyrimin tonė, atėherė patjetėr duhet tė dimė kėtė detyrim, pėr tė cilin na krijoi All-llahu. Ai, Krijuesi ynė, ėshtė Ai i Cili i ka paraparė ligjet e jetės sonė pėr tė qenė tė mirė dhe pėr t’a kryer detyrėn pėr tė cilėn jemi krijuar.
    Ėshtė pėr t’u ēuditur, vėrtet habitem, kur analizoj se universi pikėsynimin ose burimin e ka tek njeriu (ėshtė krijuar nė shėrbim tė tij). E gjithė kjo rrjedh ngase njeriu ėshtė qenie qė ka lirinė e pėrzgjedhjes midis alternativave tė ndryshme. Ndėrsa krijesat e tjera, janė tė detyruara pėr respekt dhe nėnshtrim, pra, prej tyre nuk vjen e dėmshmja.
    Ato e kryejnė detyrėn e tyre, sepse janė krijuar pėr kėtė shkak, ato nuk kanė pėrzgjedhje alternative. Por, ajo qė e shkatėrron jetėn dhe universin ėshtė ndėrhyrja e qenieve njerėzore, tė cilėve iu ėshtė mundėsuar pėrzgjedhja alternative.
    I Lartėsuari dėshiroi qė ne tė jetojmė nė kėtė botė pėr t’a pėrcjellė programin e krijimit tonė. Me kėtė, ne do ta kishim kryer detyrėn tonė, sikurse edhe krijesat e tjera nė univers. I Lartmadhėruari, nė Kur’anin Kerim, thotė:
    "ا و للها يلا هودرف ءيش يف متعزانت ناف لوسرل"
    “...dhe nėse bini ndesh pėr ndonjė gjė[112], atėherė drejtojuni All-llahut[113] dhe tė Dėrguarit tė Tij [114] ...” [115]
    Muhammed Muteveli Sharavi - Jeta dhe vdekja
    104
    Pra, pėrderisa mėsuam se tė gjitha krijesat e ngurta, bimėt dhe kafshėt, i janė nėnshtruar shėrbimit tė njeriut, atėherė cila ėshtė detyra e njeriut? Detyra e tij ėshtė t’a adhurojė All-llahun. All-llahu nė njė hadith Kudsij thotė:
    “ O biri i Ademit! E krijova kėtė univers pėr ty, ndėrsa ty tė krijova pėr veten Time, prandaj mos u preokupo me atė qė ėshtė e jotja, aq sa ti je pėr tė.”
    Por atėherė, cila do tė ishte detyra kryesore ose qėllimi final i adhurimit? A mos vallė, All-llahu kėrkon prej nesh qė t’a madhėrojmė pandėrprerė tėrė ditėn dhe t’a pėrmbyllim ditėn nė kėtė mėnyrė? Jo! Adhurimi nėnkupton pėrpjekjet e njeriut pėr t’a kryer detyrėn e vet pėr tė cilėn ėshtė krijuar. Ēdo lėvizje nė univers konsiderohet adhurim, ndėrsa ne i zbatojmė pesė dispozitat e Islamit, pėr t’a plotėsuar imanin tonė, qė ėshtė nė brendinė tonė. Pėr kėtė fjala (adhurim) ka kuptimin: bindje All-llahut nė gjithė programin e pėrcaktuar.
    ******
    *****
    ****
    ***
    **
    *
    Muhammed Muteveli Sharavi - Jeta dhe vdekja
    105
    DETYRAT E NJERIUT NĖ JETĖ
    O njeri! Tė gjitha gjallesat nė tokė, si materiet inorga -
    nike, ashtu edhe flora dhe fauna tė binden ty! Ato tė shėrbejnė ty, tė nėnshtrohen ty pėr tė gjitha ato gjėra qė ke nevojė. Ato janė tė detyruara qė t’i shėrbejnė si njeriut besimtar, ashtu edhe atij jobesimtar, si tė bindurve ndaj Zotit, ashtu edhe mohuesve, deri nė ditėn e Kijametit. Atėherė (nė kėtė ditė) njeriu do t’a humbasė kėtė veēori (privilegj) dhe me kėtė pėrfundon ky shėrbim (i universit ndaj tij).
    Dielli nė kėtė botė, nuk rrezaton vetėm pėr besimtarėt. Toka nuk i jep frutat e veta vetėm pėr ata qė besojnė, dhe t’ua ndal ato femohuesve. Krijesat e tjera tė tokės janė nė shėrbim tė njeriut dhe pėr njeriun, pa marrė parasysh se ēka beson dhe ē’mendon ai pėr Zotin e tij. Ata tė cilėt i mirėpresin proceset, atyre do t’ju shėrbejnė ato procese. Nuk ka dallim midis atyre qė deklarojnė se nuk ka hyjni tjetėr, pėrveē All-llahut dhe atij qė refuzon t’a deklarojė kėtė.
    Ndėrsa nė ahiret, gjendja ose statusi do tė ndryshojė. Krijesat do t’i shėrbejnė vetėm njeriut besimtar, ndėrsa pabesimtarėve nuk do t’iu shėrbejnė. Kur pabesimtari do tė mundohet t’a gėnjejė All-llahun dhe t’i thotė se tė kam besuar, kėmbėt e tij do tė flasin dhe do tė thonė: Jo, Lartmadhėria jonė, ishte ky i cili na dėrgonte pėr ēdo ditė nė lokalet e alkoolit. Kėshtu do tė flasin edhe duart duke thėnė: Jo, Lartmadhėria jonė, na detyronte t’i rrihnim tė dobėtit. Kėshtu do tė flasė edhe gjuha duke thėnė: Jo, Lartmadhėria ime, vazhdimisht e pėrdorte gjuhėn e tij pėr tė tė mohuar. Kėshtu do tė vazhdojė tė dėshmojė kundėr edhe trupi i tij
    Le t’a lexojmė thėnien e All-llahut nė Kur’anin Kerim:
    Muhammed Muteveli Sharavi - Jeta dhe vdekja
    106
    " امب مهدولج و مهراصبأ و مهعمس مهيلع دهش اهوءاج ام اذا يتحنولمعي اوناآ .لاق و يذلا للها انقطنأ اولاق انيلع متدهش مل مهدولجل اونوعجرت هيلا و ةرم لوأ مكقلخ وه و ءيش لآ قطنأ"
    “derisa tė arrijnė tek ai (zjarri), kundėr tyre do tė dėshmojnė, veshėt, sytė dhe lėkurėt e tyre. (Kėto do tė dėshmojnė) Pėr atė se ē’kishin punuar. (ata) Lėkurėve tė tyre do t’iu thonė: “Pėrse dėshmuat kundėr nesh? Do tė thonė: “All-llahu na bėri tė flasim, ashtu siē ka bėrė ēdo gjė tė flasė. Ai Ju krijoi herėn e parė dhe tek Ai (pėrsėri) do tė ktheheni.”[116]
    Pra, nė lirinė e njeriut, hyjnė edhe gjymtyrėt ose organet e trupit, ato janė nė shėrbim tė tij. Ato, nė kėtė botė, u shėrbejnė tė gjithė njerėzve, ndėrsa, nė ahiret, ato do t’u shė-rbejnė vetėm besimtarėve.
    Nėse femohuesi do tė tentojė tė ikė nga Dita e Kijametit, atij nuk do t’i lėvizin kėmbėt. Kėshtu ėshtė edhe kur tė dėshirojė tė ikė nga dėnimi i zjarrit, kėmbėt e tij e dėrgojnė vetė atje, edhe pse ai do tė kundėrshtojė. Nėse do tė kėrkojė ujė pėr tė pirė, atij do t’i jepet ujė i valė dhe me tė do t’a ‘largojė’ etjen. Kėshtu ėshtė edhe kur ai do tė dėshirojė tė vishet, melekėt e zjarrit do t’i qepin rroba tė hekurta tė puthitura pas trupi (parzmore tė skuqura).
    Kėshtu do tė veprojnė edhe shėrbyesit. Ata nė Ditėn e Kijametit nuk u shėrbejnė femohuesve (qafirėve). Ata jo vetėm qė do t’i mallkojnė, por do t’i djegin dhe do t’i dėnojnė nė forma nga mė tė tė ndryshmet. All-llahu xh.sh. e privi-legjoi njeriun, sepse Ai ka paraparė qė njeriut t’i japė nė ahiret pėrjetėsinė - jetė e cila nuk bazohet nga ndikimet e proceseve apo shkaqeve. Aty janė tė gjitha tė mirat dhe ka begati tė panumėrta. Njeriu (besimtar) nuk iu largohet atyre, e as ato nuk iu shmangen besimtarėve. Ajo ėshtė jetė e cila do t’u pėrshtatet besimtarėve, kuptohet secilit sipas meritave. All-
    Muhammed Muteveli Sharavi - Jeta dhe vdekja
    107
    llahu xh.sh. e privilegjoi njeriun duke ia dhėnė krenarinė nė univers dhe jetėn e pambarueshme (nė ahiret) qė nuk ka fund (vdekje).
    Jeta e njeriut nuk mbaron me vdekjen. Pas jetės sė kėsaj bote, ai ka pėr tė jetuar nė ahiret, gjė pėr tė cilėn edhe ėshtė krijuar. Por, kush do tė shpėrblehet me kėto begati? Do tė shpėrblehet vetėm ai i cili e ka kryer detyrėn e vet nė kėtė botė, detyrė pėr tė cilėn e ka krijuar All-llahu xh.sh. E kjo detyrė duhet tė bazohet nė frikė-respektin ndaj All-llahut xh. sh. Ky frikė-respekt do t’a shpierė njeriun nė lumturinė e amshueshme.
    I Lartmadhėruari e krijoi universin qė t’i bindet dhe qė i tėri t’a falėnderojė All-llahun. Nėse i bashkangjitesh linjės sė detyrimeve tė universit, dhe je prej atyre qė adhuron All-llahun xh.sh., me siguri do tė kesh jetė tė hareshme, sikurse krijesat e tjera. Secila krijesė e jeton jetėn e vet nė univers. Pas kėsaj, i Lartėsuari do t’i japė (njeriut) pėrjetėsinė, nė ahiret.
    Pėrderisa i Lartmadhėruari na krijoi pėr t’a adhuruar Atė, a mos vallė kjo do tė thotė se All-llahu xh.sh. paska nevojė pėr kėtė adhurim!? Themi: I Lartmadhėruai ėshtė absolutisht i panevojshėm pėr tė. Ai nuk ka nevojė pėr asgjė, nga tė gjitha krijesat e Tij. Mohimi, Atė, se dėmton aspak. Frikė-respekti ose bindja jonė, Atij nuk i shėrben absolutisht pėr asgjė. Ai na krijoi tė lirė qė ne tė veprojmė sipas vullnetit tonė. Ai qė dėshiron tė besojė le tė besojė, po ashtu, edhe ai qė dėshiron tė mohojė le tė mohojė. Secili duhet t’i drejtohet Atij me dashuri, e jo me zor.
    I Lartmadhėruari thotė:
    " نيعضاخ اهل مهقانعأ تلظف ةيا ءامسلا نم مهيلع لزنن أشن نا"
    Muhammed Muteveli Sharavi - Jeta dhe vdekja
    108
    “Sikur tė donim Ne, do t’iu zbritnim atyre nga qielli njė shenjė (mrekulli - para sė cilės), ata do tė pėrulnin kokat dhe do tė nėnshtroheshin. ”[117]
    ******
    *****
    ****
    ***
    **
    *
    Muhammed Muteveli Sharavi - Jeta dhe vdekja
    109
    LIGJET E ALL-LLAHUT
    DHE LOGJIKA E NJERIUT
    Ē’bėri njeriu kur i Lartėsuari All-llah e bėri zotėri tė universit, dhe ia nėnshtroi tė gjitha krijesat e tjera? A mos vallė ai e kuptoi seriozisht jetėn e kėsaj bote dhe filloi t’a praktikojė menjėherė sipas programit tė All-llahut? Jo! Ai e la programin e All-llahut dhe mendoi tė sillte ligjet e veta (pozi-tiviste) pėr veten e vet. Me kėto ligje, ai vetėm sa e stėrmbushi universin me mjerim. Sot, njerėzimi, nė vend tė programit tė All-llahut, po praktikon ligjet pozitiviste. Sot, njeriu i dashu-ruar me logjikėn e tij, gjendet nė njė pozitė mjaft tė mjerė, ngase e ka lėnė programin e All-llahut.
    Programi i cili tė vjen nga i Urti ėshtė ai i cili merr parasysh ēdo gjė (qė tė nevojitet, o njeri), ndėrsa programet e tjera qė tė servohen vijnė nga i njėjti lloj, prej tė cilit je edhe ti vetė, o njeri! Pra, kemi njė dallim shumė tė madh midis kėtyre dy programeve. Ai qė vjen nga qenia e llojit tėnd ėshtė shumė i kufizuar, i paperceptueshėm dhe ka mangėsira tė shumta. Edhe vetė jemi dėshmitarė se, sapo fillojmė tė mėsojmė diēka, shohim se diēka tjetėr na ka kaluar (pa e njohur).
    Ndėrsa ligjet Hyjnore shihet qartė se janė tė qėndrueshme, ato nuk ndryshojnė dhe nuk zėvendėsohen. Ai i Cili i parashikoi dhe i vendosi kėto ligje e di fare mirė se ēfarė do tė ndodhė me mbarė universin deri nė Ditėn e Kijametit. Atij nuk mund t’i pėrballet askush, madje, askush nuk prete-ndon t’i pėrballet, sepse i Lartmadhėruari ėshtė i Ditur dhe dituria e Tij ėshtė pafund.
    Ligjet e njerėzimit kanė mangėsitė e tyre. Jemi dėshmitarė se ato janė pėrplot zėvendėsime dhe ndryshime. Nuk kalojnė pak vite dhe befasohemi me “ligje” tė reja tė cilat
    Muhammed Muteveli Sharavi - Jeta dhe vdekja
    110
    japin shpresėn e “shėrimit” tė problemeve shoqėrore, por me kalimin e kohės dalin probleme tė reja, tė cilat nuk janė parashikuar. Kėto probleme tė paparashikuara bėhen shkak i ndryshimeve dhe i zėvendėsimeve tė “ligjeve” me tė tjera “mė tė mira”. Por ajo qė tė bie nė sy ėshtė fakti se zėvendėsimi i kėtyre ligjeve bėhet po nga tė njėjtit (nga qeniet njerėzore), tė cilėt janė si ne, pra, qė diēka e dimė, e shumėēka nuk e dimė. Pa dyshim se edhe ky zėvendėsim do tė duhet tė ndryshojė pas njė kohe relativisht tė shkurtėr. Kėshtu, njerėzimi do tė vuajė nga ndryshimet e (njėpasnjėme tė) ligjeve, deri atėherė kur tė vijė urdhėri nga All-llahu xh.sh.
    Mjerimi nė univers ėshtė rezultat i mosrespektimit (dhe moszbatimit) tė detyrės sonė, pėr tė cilėn jemi krijuar, pra, nga moskryerja e adhurimit tė All-llahut xh.sh. dhe nga mospė-rcjellja e programit tė Tij, program tė cilin nuk ka mundėsi t’a sfidojė asnjė mendje njerėzore e as askush tjetėr, sepse ai (program) ėshtė reveluar (zbritur) nga Urtėsia Hyjnore.
    All-llahu xh. sh. na ka prezantuar programin nė tė cilin ėshtė mirėqenia dhe lumturia. Mjerisht, ne parapėlqyem filozofirat e kota, qė janė plot mashtrime. Nga kush vijnė kėto mashtrime? - Nga njeriu! Si ėshtė e mundur qė ne tė jemi mė tė mirė dhe mė pėrparimtarė se All-llahu, nė univers?! Ne, nė kėtė mėnyrė, po shkatėrrojmė ēdo gjė. Kemi humbur jetėn dhe qėllimin tonė. Kjo qė po bėn njeriu, do tė thoja, ėshtė njė krim i papėrshkrueshėm. Ai po i bėn dėm vetvetes dhe, pėrveē kėsaj, po hyn nė kompetencat e Krijuesit tė Tij.
    I jemi shmangur qėllimit pėr tė cilėn u krijua ky univers. Sipas kėsaj qė na servohet nga njerėzimi, jeta jonė ėshtė e kotė (e paqėllimtė). Meqė jemi duke e humbur jetėn e kėsaj bote, me siguri, do t’a humbim edhe jetėn e dytė (ahiretin). Jeta e parė do tė na shpierė tek ajo e dyta, nė ahiret, tek ajo qė ėshtė e vėrtetė dhe e pėrjetshme. Ah, sikur ne t’a tė jetonim kėtė jetė sipas urdhėrave tė All-llahut! Ne po e
    Muhammed Muteveli Sharavi - Jeta dhe vdekja
    111
    humbasim sė koti jetėn e parė, sepse jemi duke u marrė me filozofira tė kota dhe me ide njerėzore. Jemi duke u marrė me ato tė cilat e lejojnė tė keqen dhe e ndalojnė tė mirėn. Kurse, atyre, qė ndjekin programin e All-llahut iu thonė tė prapambetur dhe tė marrė. Vallė, kush ėshtė vėrtetė i marrė, ne, apo ata qė duan t’a humbin amshimin (ahiretin)?
    JETA – NGA
    MASHKULLI DHE FEMRA
    All-llahu i Lartmadhėruar kur e krijoi kėtė botė, vendosi nė tė edhe ligjet e saj. Njė prej kėtyre ligjeve tė Tij ka paraparė se jeta njerėzore do tė shumohet prej vetė qenies sė vet. Nga mashkulli dhe femra. Secila krijesė, ėshtė krijuar me veēoritė e veta. Njeriu, bimėt, kafshėt dhe tė gjitha qeniet nė tokė janė tė krijuara nga ēifti: mashkull-femėr. Tė qenurit mashkull dhe femėr jep tė kuptohet se kėto krijesa janė autonome, tė pavarura nga krijesat e tjera. Askush nuk mund tė krijohet nga njė qenie e njė lloji tjetėr, ashtu siē pretendojnė darvinistėt.
    Le tė lexojmė kėtė thėnie tė All-llahut xh.sh. nė Kur’an:
    " نورآذت مكلعل نيجوز انقلخ ءيش لآ نمو"
    “...dhe, prej ēdo sendi, kemi krijuar ēiftin, mbase do tė mendoni (do t’i pėrkujtoni Mirėsitė e All-llahut).” [118]
    Pra, ēifti paska ekzistuar, ndėrkohė qė ne nuk e dinim kėtė, por e mėsuam shumė vonė. Mėsuam se edhe elektriciteti pėr tė funksionuar domosdo duhet tė ketė ēiftin (e ngarkesave tė grimcave elementare), atė negativ dhe pozitiv. Sikur tė dy
    Muhammed Muteveli Sharavi - Jeta dhe vdekja
    112
    ngarkesat tė ishin negative ose pozitive nuk do tė kishim kurrėn e kurrės elektricitet. Kėshtu mėsuam se edhe mjegullat janė tė krijuara sipas kėtij ligji, tė ngarkesave elektrike pozitive dhe negative. Kur ato ēiftėzohen (bashkohen) japin shiun. Po kėshtu mėsuam se edhe atomi pėrmban nė vete pozitivin (pozitronin) dhe negativin (elektronin). Sigurisht ekzistojnė edhe krijesa tė tjera pėr tė cilat ne, ende, nuk dimė gjė. Por, kur tė vijė koha e shfaqjes sė kėtyre krijesave, All-llahu xh.sh. do tė na i zbulojė neve ato sekrete. Kėshtu do tė mėsojmė se ēdo lloj, apo qenie nė kėtė univers, pa pėrjashtim, ėshtė krijuar nga ēifti: mashkull-femėr.
    Nga kjo nxjerrim dy gjėra qė duhen tė konsiderohen si thelbėsore. All-llahu xh.sh. ėshtė Ai i cili ka gjykuar (vendosur) pėr to. Ai ka kėrkuar qė ne tė mos t’i nėnshtrohemi logjikės apo mendjes sonė pėr to. Logjika, me dijen e vet, nuk mund t’a perceptojė dot kėtė. اėshtja e parė ėshtė se ne nuk mund t’a dimė se si ėshtė krijuar universi, ndėrsa, e dyta, ėshtė se ne nuk mund t’a dimė, gjithashtu, se si jemi krijuar ne.
    Ju themi simpatizuesve tė teorive tė “specializuara” qė meren me krijimin: Si ishte forma e kėtij universi mė herėt? Nga i nxirrni ‘kėto e ato teori’ dhe prej kujt i merrni kėto tė dhėna!? A mos vallė keni qenė dėshmitarė tė krijimit, apo ju ka ardhur ndonjė njohuri, tė cilėn nuk e posedojnė tė tjerėt!? Ata tė cilėt pretendojnė se prejardhja e njeriut ėshtė nga majmuni, janė shumė tė gabuar. اdo gjė qė ėshtė nė kundė-rshtim me (tė vėrtetėn mbi) origjinėn e natyrės sė universit ėshtė e gabuar. Sado qė tė bashkohen idetė dhe argumentet e dobėta (pėr t’a mbėshtetur njėra-tjetrėn), ato nuk mund tė na japin tė vėrtetėn.
    Tani, le t’a pėrmbledhim shkurtimisht atė qė thamė: All-llahu ėshtė Ai i Cili krijoi kėtė univers pėr t’i bėrė sexhde, pėr t’a madhėruar dhe pėr t’iu lutur tė Lartmadhėruarit. I tėrė universi i ėshtė bindur dhe i ėshtė nėnshtruar All-llahut xh.sh.
    Muhammed Muteveli Sharavi - Jeta dhe vdekja
    113
    me detyrim. Por, All-llahu i Lartmadhėruar ishte Ai i Cili dėshiroi qė njeriu t’a adhurojė Atė nga dashuria (me dėshirėn e vet).
    Gjithashtu, All-llahu xh.sh. ishte Ai i Cili e caktoi programin dhe solli misionarėt e Vet qė (ky program) t’a pėrfshijė mbarė lėvizjen jetėsore. Adhurimi nuk duhet tė kuptohet vetėm me namaz, zekat, agjėrim dhe haxh. Por, e tėrė lėvizja e jetės sonė ėshtė adhurim.
    All-llahu xh.sh. kėrkoi nga ne qė tė lėvizim (punojmė) nė jetė dhe t’a ndėrtojmė tokėn. P.sh. pėr t’a bėrė namazin ne detyrohemi tė merremi me aktivitete tė gjėra (punuese) tė tė jeturit tonė. Kjo pėrfshin shumė segmete tė jetės sonė. All-llahu i Lartmadhėruar nuk dėshiron nga ne qė gjithmonė dhe pandėrprerė, ditėn dhe natėn, t’i shprehim Atij falėnderimet tona. Por, Ai kėrkon nga ne qė tė punojmė dhe tė lėvizim.
    Njeriu filloi tė bėhet shkatėrrues, atėherė kur presupozoi se ai ėshtė eksperimentues nė tokė. Kėshtu, ai i la anash ligjet e All-llahut dhe parapėlqeu “ligjet” e veta pėr veten e vet. Ky eksperimentim me ligjet njerėzore (individuale), po i sjell njerėzimit mjerim dhe po e largon nga programi i All-llahut, tė cilin po e zėvendėson me ligjet e veta njerėzore. Ne, derisa tė polemizojmė pėr krijimin dhe pėr gjėrat tė cilat nuk i pėrkasin mendjes sonė, do tė shkojmė drejt humbjes. Debati rreth krijimit dhe rreth asaj se si erdhi njeriu, ėshtė i kotė dhe nuk na ēon deri tek e vėrteta.
    Jeta jonė ėshtė e shkurtėr nė kėtė botė tė kufizuar. Ndėrsa jeta e ahiretit ėshtė jeta e vėrtetė, tė cilėn nuk e pengon as vdekja e as asgjėsimi total. Ajo ėshtė jeta e pėrjetėsisė pėr tė cilėn do tė flasim nė kapitullin e ardhshėm.
    Muhammed Muteveli Sharavi - Jeta dhe vdekja
    114
    Muhammed Muteveli Sharavi - Jeta dhe vdekja
    115
    KAPITULLI I GJASHTĖ
    JETA TJETĖR - AHIRETI
    Para se tė mbarojmė fjalimin tonė rreth jetės dhe vdekjes, ėshtė e domosdoshme tė flasim hollėsisht pėr jetėn e ahiretit. Njeriu nuk dyshon pėr tė vėrtetėn, se: jeta e kėsaj bote nuk ėshtė gjė tjetėr, veēse njė vend eksperimental laboratorik. Njeriu nuk mundet t’i shmanget kurrsesi kėsaj (sprove), sado tė jetojė nė tė. Pastaj do tė shkojė nė jetėn e pėrjetėsisė.
    Jetės sė kėsaj bote i paraprin vdekja, dhe ajo e ndjek atė. Jeta e kėsaj bote ėshtė jetė e mashtrimeve, gjendja e njeriut asnjėherė nuk ėshtė e stabilizuar. I forti bėhet i dobėt, ndėrsa i pasuri bėhet i varfėr, po ashtu edhe pushtetari mund tė mbetet pa fuqinė e tij ndikuese nė masė.
    Ndėrsa jeta e ahiretit ėshtė e kundėrta e kėsaj, ajo ėshtė e stabilizuar nė ēdo gjė. Ajo ėshtė e qetė, si nė tė mira ashtu edhe nė tė kėqia, nė pengesa dhe nė liri. Njeriu, para se tė vinte nė kėtė botė, ka qenė nė gjendje tė vdekur, ose nė botėn e Dherrit, pėr tė shkuar mė pas nė jetėn e pėrjetėsisė. Ai pėrsėri do tė kthehet nė gjėndje tė vdekur, ose nė botėn e Berzah-it. Ndėrsa Berzah-i ėshtė kufiri midis vdekjes dhe ringjalljes, midis botės dhe ahiretit. Me mbarimin e kėsaj etape nuk ka mė kthim nė kėtė jetė.
    Muhammed Muteveli Sharavi - Jeta dhe vdekja
    116
    Duhet t’a dimė se njeriu, qoftė nė botėn e Dherrit, qoftė nė jetėn e kėsaj bote, ose nė botėn e vdekjes, ose nė ahiret, ėshtė i arkivuar nė regjistra shumė precizė, qė gjenden tek All-llahu i Lartmadhėruar. Pra, secila etapė do tė kapėrcejė nėpėr njė sistem shumė tė sofistikuar, qė i pėrket vetėm njė preciziteti tė lartė Hyjnor.
    All-llahut xh.sh. nuk mund t’i shpėtojė asgjė pa ditur nė kėtė univers sepse Ai e regjistroi qėllimin e ēdo gjėje dhe precizitetin pėr secilėn krijesė veē e veē. Atij nuk i shpėton pa ditur as sa grimca e atomit, as nė kėtė tokė, e as nė qiej. Ai, ēdo gjė, ēdo ngjarje dhe ēdo vepėr, e ka tė shėnuar nė librin e quajtur ‘nėna e Librave’ qė ėshtė nė ‘Lehvi Mahfudh’.[119].
    Le tė lexojmė thėnien e All-llahut:
    يف مهانيصحأ ءيش لآ و مهراثاء و اومدق ام بتكن و يتوملا يحننيبوم ماما" نحن انا
    “Vėrtet, Ne, i ringjallim tė vdekurit, e shėnojmė tė kaluarėn e tyre dhe gjurmėt (veprat qė kanė lėnė, dhe ato qė vazhdojnė edhe pas vdekjes sė tyre). (Gjithashtu Ne) ēdo send e kemi tė statistikuar nė Librin e qartė.”[120]
    Pra, paskemi njė regjistėr shumė tė ruajtur, i cili qenka tek All-llahu xh.sh. pėr secilin prej nesh. Ai regjistėr po i pėrfshika tė gjitha ndodhitė e jetės dhe ai do tė jetė dėshmuesi ynė nė Ditėn e Kijametit. Si do tė dėshmojė ai? Do tė dėshmojė me zė dhe fotografi dhe ne do t’i shohim tė gjitha ndodhitė e jetės sonė, ashtu siē kanė ndodhur. Ato do tė dėshmojnė pėr secilėn imtėsirė me njė precizitet aq tė madh saqė, pas kėsaj dėshmie, askush nuk do tė ketė mundėsi t’a mohojė atė qė ka ndodhur. Kjo bėhet me qėllim qė njeriu tė bėhet vetė dėshmitar pėr veten e vet nė Ditėn e Kijametit.
    Tė shohim se ēfarė thotė All-llahu xh.sh.:
    Muhammed Muteveli Sharavi - Jeta dhe vdekja
    117
    " ابيسح كيلع مويلا كسفنب يفآ كباتآ أرقا"
    “(njeriut do t’i thuhet)...Lexoje librin tėnd (dosjen), mjafton qė ti, sot, t’i japėsh llogari vetes tėnde!”[121]
    Ky regjistėr dhe kjo jetė e regjistruar pėr mbarė jetėrat e njerėzve ėshtė shumė preciz. Do tė habitemi nga ky precizitet i regjistrimit. Aty ka gjėra dhe hollėsi qė, edhe nėse ne do t’i kemi harruar, do t’i gjejmė tek ky libėr regjistrues.
    All-llahu xh.sh. thotė:
    " هوسن و للها هاصحأ"
    “(veprat e tyre)...All-llahu i ka tė gjitha tė saktėsuara, ndėrsa ata i harruan...”[122]
    Ne nga preciziteti i lartė (i regjistrimit), gjithashtu, kemi pėr t’a ndier madhėshtinė e llogaritjes, pasi All-llahut nuk i paska shpėtuar asgjė pa e ditur. Pėr kėtė, patjetėr, le t’i hedhim njė vėshtrim edhe thėnies sė All-llahut xh.sh:
    "رداغي لا باتكلا اذه لام انتليو اي نولوقيو لاا ةريبآ لا و ةريغص ادحأ كبر ملظي لا و ارضاح اولمع ام اودجوو اهاصحا"
    “...dhe do tė thonė: “Tė mjerėt ne, ē’qenka ky libėr! Nuk paska lėnė as mė tė voglėn, (vepėr) e as tė madhen pa e regjistruar. Atė qė kanė punuar do t’a gjejnė pėrpara, ndėrsa Zoti Yt, nuk i bėn padrejtėsi askujt.”[123]
    Kur ne lexojmė kėto fjali (ajete) kur’anore, ato na shtyjnė dhe na nxisin t’u shmangemi mėkateve. Ne, kėshtu, e kuptojmė bindshėm se ēdo gjė regjistrohet dhe se ky regjistėr do tė shpaloset pėr tė dėshmuar nė Ditėn e Dėshmisė sė Madhe, para All-llahut tė Lartmadhėruar. Ai (regjistri) do tė dėshmojė pėr ēdo hollėsi tė veprimeve tona me zė dhe fotografim.[124].
    Muhammed Muteveli Sharavi - Jeta dhe vdekja
    118
    MENDJA – jo,
    NDĖRSA MUNDĖSIA- po
    Ata tė cilėt nuk u besojnė sekreteve, ndalen duke thėnė: A ėshtė e mundur kjo!? A ėshtė e mundur qė t’i shpalosen (veprimet) secilit, veē e veē!? Ata, qė kanė jetuar nė kėtė botė dhe qė do tė jetojnė deri nė Ditėn e Kijametit, janė biliona e biliona individė! اudi! A ėshtė e mundur qė All-llahu tė na i paraqesė (veprimet) secilit veē e veē, kur trupat e njerėzve t’i ketė pėrpirė toka, ashtu qė nuk do tė ketė mbetur asgjė prej qenies njerėzore!?
    Kur ne flasim pėr Fuqinė ose mundėsinė e All-llahut xh.sh., nuk duhet tė gjykojmė kurrėn e kurrės sipas logjikės sonė. All-llahu xh.sh. ėshtė mbi mundėsitė e logjikės sonė, Atij nuk i ngjason askush. Kėshtu edhe cilėsitė e Tij dhe mundėsitė e Tij janė mbi perceptimet tona njerėzore. Secili njeri ėshtė krijuar nga njė precizitet shumė i lartė i cili as nuk tretet e as nuk humbet kurrė.
    All-llahu i Lartmadhėruar, nga Mėshira e Tij, pėr t’a ndihmuar mendjen tonė, ka bėrė qė ky univers tė ketė sekretet e veta, tė cilat ia zbulon njeriut aq sa mendja e tij tė jetė nė gjendje tė gjykojė dhe t’i kuptojė ato sekrete tė mahnitshme. E gjithė kjo, mbase, ėshtė bėrė qė ne mos tė humbim, ose mos tė dėshpėrohemi.
    Njeriu nė origjinėn e tij ka qenė spermė. Mbarė njerėzimi ka qenė nė trupin[125] e Ademit, apo pėr tė qenė mė preciz, ajo ka qenė nė spermė. Syri i rėndomtė nuk e sheh dot atė. Mendoj se ky precizitet ėshtė i mjaftueshėm pėr njerėzit.
    Le tė parafytyrojmė se mbarė njerėzimi, qė prej krijimit tė Ademit (e deri nė ditėn e fundit), ka qenė prezent nė
    Muhammed Muteveli Sharavi - Jeta dhe vdekja
    119
    trupin e tij (tė Ademit a.s.). Ky ishte fillimi. Secili spermato-zoid paraqet njė jetė njeriu. Atij i ėshtė regjistruar njė shifėr (kod) qė ėshtė shumė precize pėr tėrė jetėn e tij. I ėshtė regjistruar jeta, gjatėsia dhe tė gjitha ngjarjet qė do t’a pėrcjellin atė: nėse do tė jetė ai mashkull apo femėr, fatmirė apo fatkeq, e tė tjera gjėra tė jetės sė tij.
    Sikur ne t’a dinim ēelėsin e kėsaj shifre, do t’a merrnim dhe do t’a vendosnim atė nė kompjuter nė mėnyrė qė t’i zgjidhnim labirintet. Aty do tė kishim parė sekondat e jetės sė njeriut, do tė kishim parė formėn dhe gjininė e tij, gjithashtu do tė kishim parė edhe jetėn e tij tė plotė dhe me pėrpikmėri. Nėse kjo ėshtė njė e vėrtetė shkencore qė ka filluar tė dalė dhe tė zbulohet tani, ajo ka qenė qė prej Ademit a.s. Por, All-llahu xh.sh. nuk shprehu vullnetin e Tij qė t’i zbulonte njeriut disa sekrete menjėherė qysh atėherė. Tani, si duket, ka ardhur koha e shpalosjes sė tyre.
    Ky spermatozoid pėrzgjidhet me njė precizitet tė mahnitshėm. Vetėm ai do tė jetė i aftė qė, nga gjithė ai kontingjent i madh spermatozoidesh tė spermės qė depėrtojnė nė mitėr, t’a shpėrthejė vezėn pėr t’a mbarėsuar atė. Ky kod (shifėr) do tė vazhdojė tė japė atė se ēka i ėshtė regjistruar, derisa t’i vijė exheli dhe kėshtu ai e pėrfundon detyrėn e tij.
    - - Shumė shpesh ndodh rasti, kur dhembjen nuk mund ta ndash me askė!
    Agim Metbala"

  2. #12
    Shqiptare dhe krenare. Maska e Xhenet.M.S.
    Anėtarėsuar
    23-08-2009
    Vendndodhja
    Ne mesin e te dashurve te mi...
    Postime
    10,781
    REGJISTRI NUK HUMBET


    Ky ėshtė regjistri i cili nuk fshihet, as nuk humbet, e as nuk i shlyhen shenjat, asnjėherė. Kur Allahu do t’i ringjallė njerėzit nė Ditėn e Kijametit, Ai do t’i thotė spermatozoidit: Bėhu, dhe shifra do tė hapet. Ai pastaj do tė deshifrohet pėr tė dhėnė informacionin qė ka tė regjistruar brenda. Kėshtu njeriu do tė jetė dėshmitar i vetvetes.
    I Lartmadhėruari All-llah na tėrheq vėrejtjen kur Ai thotė: ringjallja ėshtė rikthim i krijimit e nuk ėshtė krijim i ri.
    All-llahu xh.sh. thotė:
    " نيلعاف انآ انا انيلعادعو هوديعت قلخ لوأ انأدب امآ"
    “Ashtu siē e filluam me krijimin e parė, ashtu do t’i kthejmė ata tek Ne. Ky ėshtė premtimi Ynė, vėrtet, Ne, do t’a bėjmė kėtė.”[126]
    Gjithashtu, i Lartėsuari thotė:
    "انديعي نم نولوقيسف كيلا نوضغنيسف ةرم لوأ مآرطف يذلا لق قي و مهسوءر ابيرق نوكي نأ يسع لق وه يتم نولو"
    “...ata do tė thonė: cili do tė na kthejė neve (ringjall)!? Thuaju: (do t’iu ringjallė) Ai i cili ju ka krijuar herėn e parė. Ata do t’i tundin kokat dhe (nė formė talljeje do tė) thonė: Kur ėshtė ajo!? Thuaju: Shpresojmė se do tė jetė afėr.”[127]
    Muhammed Muteveli Sharavi - Jeta dhe vdekja
    121
    Kėsaj fare (spermatozoidi) qė ėshtė nė tokė, i Lartėmadhėruari All-llah do t’i thotė: kthehu ashtu siē ishe, dhe ajo do tė kthehet. Ndėrsa dallimi i vetėm ėshtė koha, sepse nė ahiret nuk ka kohė, shprehja ‘kohė’ atje nuk ekziston. Ajo qė ka ndodhur nė kėtė botė brenda tridhjetė, katėrdhjetė, pesėdhjetė vjetėsh ose mė shumė se kaq, ose mė pak, do tė kryhet nė ēast.
    Vetėm ky do tė jetė dallimi qė do t’i dallojė. Ndėrsa, pėrveē kėsaj, ringjallja duhet kuptuar si kthim i njė jete qė ka ekzistuar. Edhe pse kemi ngjashmėri midis njerėzve nė pamje, cilėsi dhe pėrmbajtje, aty nuk do tė kemi ngjashmėri dhe nuk do tė ketė pėrputhje midis dy individėve, qė prej krijimit tė Ademit a.s., e derisa tė bėhet Dita e Kijametit, edhe pse ne duam qė tė jemi kopje e pėrsėritur.
    All-llahu i Lartmadhėruar ėshtė mėshirues ndaj mendjeve tona dhe pėr kėtė na ka dhėnė argumente tė shumta. Si shembull do tė pėrmendja vijat (poret) e gishtėrinjve. Asnjėri prej nesh nuk i ka vijat e gishtėrinjve tė njėjta me dikėnd tjetėr, secilit i ndryshojnė nga tjetri. Bile, bile, ky ndry-shim duket midis gishtėrinjve tė njė dore!! Kėshtu pra, besoj se askush nuk ėshtė kundėr kėsaj tė vėrtete. Kur, me kalimin e kohės, dituria e kėsaj bote po shfaq zbulime tė shumta, (konstatojmė se ato qysh mė parė janė gjendur nė Kur’an, pra se) Kur’ani pėr secilėn gjeneratė ėshtė dhurues i risive. Kjo me siguri nuk ndodh rastėsisht. Sepse, i Lartmadhėruari All-llah, na ka tėrhequr vėmendjen pėr kėtė nė Kur’anin Kerim, ku thotė:
    " هماظع عمجن نلأ ناسنلأا بسحي أ . هنانب يوسن نأ يلع نيرداق يلب
    “A mendon njeriu se nuk Jemi nė gjendje t’ia mbledhim eshtrat? Jo vetėm kaq, por, Ne jemi nė gjendje (t’ia mbledhim ato) edhe t’ia bashkojmė majat e gishtave tė tij.”[128]
    Muhammed Muteveli Sharavi - Jeta dhe vdekja
    122
    Kjo do tė thotė se Fuqia e All-llahut xh.sh. nuk kufizohet vetėm tek rikthimi i eshtrave, tė cilat do tė kalben dhe madje do tė shndėrrohen nė dhé, por Fuqia e All-llahut shkon aq larg, saqė Ai do t’i rikthejė edhe vijat e gishtėrinjve, qė secili individ i ka tė ndryshme nga tjetri. Ky ndryshim, domethėnė, ekziston qė prej Ademit e deri nė Ditėn e Kijametit.
    Fatmirėsisht, shkenca e ka vėrtetuar kėtė. Padyshim se All-llahu ishte Ai i Cili ia shpalosi njerėzimit kėtė dituri. Ashtu sikurse gishtėrinjtė kanė vija tė ndryshme, ashtu edhe trupi ka ndryshimet e tij. Gjithashtu, edhe era e trupit tė njeriut ndryshon nga njėri tek tjetri. Keni vėrejtur se qeni i policisė e ndjek erėn e njeriut tė arratisur sepse secili njeri ka erėn e vet..., kėshtu ėshtė edhe me ndryshimin e zėrit, tė dhėmbėve, etj. Bile i tėrė trupi ka shifrat e veta tė veēanta, secili organ i di ndryshimet e veta dhe i njeh ato. Kjo mundėson qė tė mos ngatėrrohen pjesėt e trupit, apo organet e njė trupi me njė trup tjetėr.
    Ne kėtė e vėrejmė nė mbjelljen e organeve dhe mbjelljen e lėkurės. Trupi i njeh organet e tij, ashtu si e njeh lėkurėn e vet. Kur njeriu plagoset, vėrejmė se si lėkura solidarizohet me pjesėt e tjera tė trupit dhe bėn thurrjen, derisa tė shėrohet plotėsisht. Ky solidaritet vazhdon kėshtu me tė gjitha pjesėt ose organet e trupit, kur ato sulmohen nga mikrobe tė ndryshme. Organet e trupit bashkohen, bien nė ujdi dhe sė bashku i luftojnė mikrobet, derisa i mundin ato.
    Nėse marrim njė organ ose lėkurė tė huaj prej njė njeriu tjetėr, ēfarė do tė ndodhė!? Do tė shohim se si trupi reagon menjėherė, sepse do t’a kuptojė se tek ai janė futur pjesė tė huaja. اuditėrisht ai do t’i luftojė ato dhe do tė mundohet t’i pėrzerė nė ēdo mėnyrė. Qofshin ato organe prej trupit tė vėllait, djalit apo vajzės sė tij. Pra, ai i lufton ato edhe pse ato (organe) kanė tė bėjmė me vetė origjinėn e tij.
    Muhammed Muteveli Sharavi - Jeta dhe vdekja
    123
    Kjo na lė tė kuptojmė se secili trup ka shifrėn e vet tė ndryshme nga tjetri. Si duket, mjekėt kirurgė, e dinė mė sė miri kėtė tė vėrtetė, kur ata bėjnė mbjelljen e organeve. Ata dėshmojnė ēdo ditė se si trupi i nėnės e refuzon mėlēinė e vajzės sė saj. Gjithashtu, edhe trupi i babait nuk e pranon lėkurėn e djalit tė tij, sepse secili trup ka shifrėn e vet qė nuk pėrputhet me trupin tjetėr. (Kjo shifėr ėshtė) Prodhim i All-llahut i Cili e pėrkreu ēdo gjė.
    ARGUMENTI LOGJIK
    I RINGJALLJES
    Tani, pėrpara kėtyre fakteve (argumenteve), ėshtė mė afėr mendjes tė themi se secili njeri ka pamjen e vet dhe nuk i ngjason askujt. Pra, njeriu, nuk ėshtė kopja e tjetėrkujt. Ai ka cilėsitė e tij, qė e bėjnė atė tė dalluar nga tė tjerėt. Kėto gjėra tė veēuara tė tij e bėjnė atė tė ketė shifrėn ose kodin e tij, qysh nga formimi i spermatozoidit tė tij. Qė nga filli i tė qenurit njeri prej Botės sė Dherrit ose vdekjes, deri nė kėtė botė, ku do t’a kryejė detyrėn e tij.
    Ne, qė prej atėherė, e dimė saktė se do tė rikthehemi nė jetėn tjetėr, e cila ėshtė mė e lehtė se ajo e para, edhe pse pėr All-llahun xh.sh. nuk ekziston shprehja mė e lehtė ose mė e vėshtirė. Atij i mjafton gjėsendit t’i thotė ‘Bėhu’ dhe ai bėhet. Por ne kėtė shprehje e themi sa pėr t’a kuptuar ne, se rikrijimi ėshtė mė i lehtė pėrsa na pėrket neve krahasuar me krijimin e parė. All-llahu i Lartmadhėruar, nė Kur’anin Kerim, pėr t’a afruar kuptimin sa mė afėr mendjeve tona, thotė:
    " هيلع نوهأ وه و هدعي مث قلخلا وئ دبي يذلا وه و"
    Muhammed Muteveli Sharavi - Jeta dhe vdekja
    124
    “Ai krijon prej asgjėje, dhe Ai e pėrsėrit atė; pėr Tė - kjo ėshtė shumė e lehtė...”[129]
    Transferimi ynė nga njė etapė nė njė etapė tjetėr, nė udhėtimin tonė drejt pėrjetėsisė nuk bėhet ndryshe pėrveēse me Fuqinė e All-llahut xh.sh. Dalja jonė nga varrezat, nuk duhet tė kuptohet se ėshtė jeta jonė e amshueshmėrisė- ahiretit. Kjo dalje shėrben vetėm pėr t’u paraqitur tek Dita e Llogarisė. Atėherė, mbarė njerėzi do tė ringjallen nga varrezat e veta, pra, prej aty ku ishin varrosur. Ata do tė dalin prej aty dhe, ashtu siē thamė, do t’i thuhet spermatozoidit: Bėhu. Ashtu siē ishte spermatozoidi nė botėn e Dherrit, i cili pėrpėlitej nė pamje tė vdekjes.
    Kėshtu do tė vazhdojė derisa tė urdhėrojė All-llahu e tė thotė: Bėhu! Dhe jeta do tė fillojė, derisa tė realizohet e shkruara e tij, qė prej shtatzėnisė, lindjes, fėmijėrisė, adoleshe-ncės dhe jeta e tij e caktuar deri nė vdekje. Kėshtu do tė jetė edhe me momentin e ringjalljes, atėherė kur spermatozoidit do t’i thuhet: Bėhu! Njerėzit do tė fillojnė tė dalin prej varrezave tė tyre. Por, si do tė dalin?
    A do tė stėrmundohet sė pėrpjekuri njeriu pėr tė dalė nga varreza, apo do t’a zhbirojė dheun, qė ka sipėr, pėr tė dalė? Jo, asesi, toka do tė shkapėrderdhet pėr tė me urdhėrin e All-llahut.
    Le tė lexojmė thėnien e All-llahut:
    "ريسي انيلع رشح كلذ اعارس مهنع ضرلأا ققشت موي".
    “Ditėn kur toka do tė ēahet (hapen varrezat) e tė dalin ata me nxitim, kjo ėshtė (dita e) grumbullimit (i gjithė njerėzimi pėr t’u marrė nė pyetje), pėr Ne kjo ėshtė fare e lehtė.”[130]
    Muhammed Muteveli Sharavi - Jeta dhe vdekja
    125
    Pse e quajti All-llahu i Lartmadhėruar Dita e Grumbu-llimit (Hashr-in)? Sepse secili qė ėshtė varrosur nė tokė do tė dalė prej saj, edhe pse (njerėzit) nuk janė varrosur njėherėsh. Ata janė varrosur pėrgjatė shekujve tė shumtė dhe pjesėt e tyre janė zbėrthyer dhe shpėrndarė nėpėr vende tė largėta midis vete dhe, pėrfundimisht, janė shndėrruar nė dhé. Por, prapse-prapė, tė gjithė do tė dalin pėrnjėherėsh. Toka do t’iu bėhet e ngushtė dhe pėr kėtė arsye i Lartmadhėruari e quajti Dita e Grumbullimit (Hashr), sepse kallaballėku do tė jetė shumė i madh.
    Le tė supozojmė p.sh. qė Egjipti t’i presė vetėm tė vdekurit e vet, qė kanė vdekur para shumė shekujsh. Tė gjithė njerėzit do tė vijnė njėherėsh. S’do mend se do tė bėhej njė rrėmujė e madhe dhe ato ditė do tė ishin ditė tė tmerrshme.
    Nė kohėn kur unė isha nė Amerikė, njė person mė pyeti: Ku shkon shpirti pas vdekjes? Iu pėrgjigja: aty ku ishte para se tė vinte nė kėtė jetė. Njė tjetėr mė pyeti: si do tė bėhet regjistrimi pėr tė gjitha ngjarjet nė univers? I thashė: Ato nuk janė vetėm tė regjistruara, por edhe tė shkruara tek All-llahu i Lartmadhėruar, para se ato tė ndodhnin. Ky ėshtė edhe njė argument i Fuqisė Hyjnore qė pėrfshihet nė Diturinė e All-llahut. Secila punė dhe secila ngjarje bėhet sipas regjistrimit tė All-llahut pėr tė.
    Lexoni thėnien e All-llahut tė Lartmadhėruar:
    " نم باتآ يف لاا مكسفنأ يف لا و ضرلأا يف ةبيصم نم باصأ ام ريسي للها يلع كلذ نا اهأربن نأ لبق"
    “Asnjė fatkeqėsi (mjerim) nuk e godet tokėn, e as juve, pa qenė e shėnuar qė mė parė nė Libėr. Me tė vėrtetė, pėr All-llahun, kjo ėshtė e lehtė!”[131]
    Muhammed Muteveli Sharavi - Jeta dhe vdekja
    126
    Se sa preciz ėshtė regjistrimi, kėtė do t’a shpjegojmė me anėn e shembullit tė syrit tė kriminelit. Atij, nė bebėzėn e syrit i paraqitet fytyra e tij e kriminelit (katilit). Sikur ne tė kishim mundėsi t’a zbėrthenim bebėzėn e syrit tė kriminelit, do t’a kishim parė apo njohur menjėherė pamjen e tij kriminale. اdo gjė ėshtė e regjistruar, dhe pėr kėtė ka argumente.
    All-llahu xh.sh. para se t’a krijonte jetėn, krijoi vde-kjen. Kur tė lindė njeriu, meleku i vdekjes ėshtė vazhdimisht nė pėrcjellje tė tij. Jeta e njeriut nė kėtė botė ėshtė aq sa e ka caktuar meleku i vdekjes pėr tė. Kur ai e takon atė, atėherė e ka exhelin.
    ******
    *****
    ****
    ***
    **
    *
    Muhammed Muteveli Sharavi - Jeta dhe vdekja
    127
    XHENNETI
    Njeriu ka shumė tė panjohura. I Lartėsuari All-llah, ka bėrė qė nė botėn tjetėr, gjithashtu, tė ketė gjėra tė shumta tė panjohura. Xhenneti ėshtė njė vend qė syri s’ka parė kurrė si ai, e as veshi nuk ka dėgjuar, e as zemra njerėzore nuk e ka pėrjetuar. Prandaj, do tė ishte shumė e vėshtirė tė gjenim shprehje pėr t’a pėrshkruar atė dhe (mėnyrėn) se si do tė ishte jeta atje.
    Sė pari, pėr t’a pėrshkruar gjėsendin duhet tė kemi para vetes idenė ose fotografinė e atij nė mendje. Pasi t’i kishim kėto, atėherė do tė gjendeshin shprehjet e duhura tė pėrshta-tshme pėr tė, qė do tė na shpienin deri tek ajo. P.sh. para se tė shpikej televizioni, nuk ekzistonte shprehja televizion, nė asnjė fjalor tė botės. Kur ai u shpik dhe u bė realitet, shprehja e tij tani gjendet nė tė gjithė fjalorėt gjuhėsorė. Pra u gjend shprehja e pėrshtatshme e tij.
    Kur All-llahu i Lartmadhėruar na pėrshkruan jetėn e xhennetit thotė: “Sikur shembulli i jetės...” ē’ka do tė thotė se ajo nuk ėshtė e tillė, por (sikur ajo) Ai na e afron afėr mendjes sonė. Ne, me kėtė njohuri qė kemi, kur duam t’i shpjegojmė dikujt diēka qė nuk i ėshtė e njohur, ne mundohemi t’i sjellim disa shembuj analoge tė saj. Me kėtė ne vetėm sa e kemi pėrngjasuar atė me diēka qė na ėshtė e njohur. Kėshtu veprojmė sa pėr tė na kuptuar bashkėfolėsi. Ti, kur pėrpiqesh t’ia shpjegosh njė njeriu tjetėr formėn e tokės, sė pari ia afron hartėn e rruzullit tokėsor. Por, sikur t’ia paraqitje rruzullin tokėsor nė formėn e sferės (topthit) do tė ishte shumė mė mirė. Pastaj i thua atij: - Ja, toka i ngjason kėsaj forme.
    Muhammed Muteveli Sharavi - Jeta dhe vdekja
    128
    Kur, ata qė e kanė merituar, do tė hyjnė nė xhennet, xhenneti do t’u ngjasojė me ndonjė gjė, qė atyre u ishte e njohur. Atyre do t’iu duket se, ajo qė po shohin, ėshtė duke u ngjasuar me diēka tė ngjashme me tė cilėn furnizoheshin nga All-llahu xh. sh., nė kohėn kur ata ishin nė botėn eksperimentale. Por, realiteti ėshtė krejtėsisht tjetėr. I Lartėsuari do t’i urdhėrojė ata qė tė hanė (ushqimin e servuar). Ata, pasi t’a kishin shijuar atė, do tė binden se nuk paska qenė ashtu siē kishin menduar. Pra, do tė shohin dallimin ndėrmjet kėsaj bote (eksperimentale) dhe botės tjetėr (ahiretit).
    Pėr kėtė arsye, secili pėrshkrim, qė paraqitet nga All-llahu xh.sh. pėr jetėn e xhennetit, duhet tė kuptohet se Ai dėshiron t’ia afrojė mendjes njerėzore pėr t’a kuptuar sa mė mirė. Pra, vetėm sa pėr t’i mundėsuar njeriut tė parafytyrojė se si do tė jetė atje. Njeriu duhet t’a kuptojė se ai (pėrshkrim) vetėm sa i ėshtė pėrafruar mendjes sė tij. Pasi (pėrshkrimin real) askush nė kėtė botė nuk ėshtė nė gjendje t’a realizojė.
    Isha njė vizitė nė Shtetet e Bashkuara tė Amerikės. Mė gostitėn nė njė hotel mbretėror. Ata filluan tė mburren me pėrparimin e tyre tė lartė. اdo gjė ishte ndėrtuar prej guri. E prekje njė buton pėr kafe dhe ajo dilte nga brenda. Butoni tjetėr ishte e ēajit, njė tjetėr i ushqimit, etj. Njė ditė mė pyetėn: ē’mendon pėr ne? Ju thashė: nėse kjo ėshtė e tėra, dhe me kėtė mburreni, kjo ėshtė arritja e njeriut pėr t’i shėrbyer njeriut. A mund t’i paramendoni premtimet e All-llahut pėr njerėzit besimtarė nė xhennet?
    Nė xhennet vetėm nėse tė shkon nė mendje pėr diēka, do t’a kesh para vetes. اdo gjė qė i kujtohet njeriut, ekziston atje. All-llahu ka shumė mė shumė se ēfarė mund tė kėrkojė ose njeh njeriu.
    Pėr kėtė, i Lartėsuari, thotė:
    "يزم انيدل و اهيف نوئاشي ام مهل د"
    Muhammed Muteveli Sharavi - Jeta dhe vdekja
    129
    “Ata do tė kenė atje ē’tė duan, ndėrsa Ne kemi mė shumė (pėr t’iu dhėnė).”[132]
    Pra, All-llahu xh.sh. i jep njeriut nė xhennet ēdo gjė qė atij i shijon, dhe ēdo gjė qė atij mund t’i shkojė ndėrmend. Bile, atje, ka shumė mė shumė se ēka mendon ai. Por, mbi tė gjitha, do t’i mjaftojė kėnaqėsia mė e madhe, kur ai do t’a shohė All-llahun nė Ditėn e Kijametit.
    Kjo do tė jetė begatia mė e madhe qė do tė arrijė njeriu i kėsaj bote. Kur njeriu do t’a shohė All-llahun nuk do tė kėrkojė begati tė tjera. Atė, pas kėsaj kėnaqėsie tė madhe tė qėndrimit para All-llahut, nuk do t’a joshė mė asgjė prej kėrkesave njerėzore.
    Pėr kėtė, All-llahu i Lartmadhėruar, thotė:
    " ةرضان ذئموي هوجو . ةرظان اهبر يلا"
    “Atė ditė, disa fytyra do tė shkėlqejnė, duke e shikuar Zotin e tyre.”[133]
    Dhembja mė e madhe, qė mund tė provojė njeriu nė Ditėn e Kijametit, ėshtė tė mos e shikojė All-llahun. Gjithashtu, edhe Ai tė mos ia hedhė shikimin, e as tė mos i flasė. Kjo do tė ishte dhembja dhe dėnimi mė i madh i mundshėm, pėr ata tė cilėt do tė gjenden nė fund tė pusit tė zjarrtė.
    Pėr kėtė, gjithashtu, i Lartmadhėruari thotė:
    "ةمايقلا موي مهيلا رظني لاو للها مهملكي لاو"
    “...All-llahu as nuk ka pėr t’iu folur atyre dhe as nuk do t’i shikojė Ditėn e Kijametit...”[134]
    Gjithashtu, i Lartėsuari thotė:
    Muhammed Muteveli Sharavi - Jeta dhe vdekja
    130
    " نوبوجحمل ذئموي مهبر نع مهنا"
    “...vėrtet, atė Ditė, ata (pėrgėnjeshtruesit) do tė jenė tė penguar qė t’a shohin Zotin e tyre.”[135]
    Ne duhet tė dimė, se jeta jonė, do tė jetė o nė xhennet, o nė xhehennem. Trupi ynė do tė pėsojė ndryshime, ngase do tė kalojmė nga forma e zhdukjes dhe ndryshimeve, nė jetėn e pėrjetėsisė. Ai duhet tė jetė i gatshėm pėr t’i pėrballuar problemet e jetės tė cilėn do t’a jetojė. Banorėve tė xhennetit do t’iu ndryshohet forma e trupit pėr t’a shijuar jetėn nė xhennet. Ata do t’a shohin All-llahun kur Ai do t’iu flasė, ndėrsa ata (njerėzit) vetėm do tė dėgjojnė. Banorėve tė zjarrit (Zoti na ruajtė nga ai vend i tmerrshėm), sa herė qė do t’iu digjen lėkurat e veta, do t’iu zėvendėsohen me lėkura tė tjera. Kjo bėhet me qėllim qė t’a pėrjetojnė dėnimin dhe dhembjen, pėr shkak se nervat e ndieshmėrisė sė dhimbjes janė nėn lėkurė. Pėrfundimisht, kėtė e zbuloi edhe shkenca e kohėve tė fundit.
    Pėr kėtė i Lartėsuari thotė:
    " مهدولج تجضن املآ اران مهيلصن فوس انتايأب اورفآ نيذلا نا اميكح ازيزع ناآ للها نا باذعلا اوقوذيل اهريغ ادولج مهانلدب"
    “Me tė vėrtetė, ata qė s’besojnė argumentet Tona, do t’i djegim nė zjarr. Sa herė qė t’u digjen (shkrumohen) lėkurat e tyre, Ne do t’ua ndėrrojmė ato me lėkurė tjetėr, (kėtė e bėjmė sa) pėr t’a shijuar dhembjen. Vėrtet, All-llahu ėshtė i Plotėfuqishėm dhe ka Urtėsinė absolute.”[136]
    Pra, ne do tė jemi njė krijesė e re. All-llahu i Lartėsuar do tė na japė tė korrurat, tė cilat i kemi mbjellė nė jetėn tonė tė kėsaj bote. Do tė na japė jetėn e pėrjetshme, jetė e cila u takon atyre qė e kanė respektuar dhe besuar All-llahun xh.sh. Ai e
    Muhammed Muteveli Sharavi - Jeta dhe vdekja
    131
    krijoi gjithė kėtė univers pėr njeriun, kjo ėshtė jeta pėr tė cilėn edhe All-llahu ka shprehur vullnetin qė ne tė ishim nė tė.
    Ndėrsa banorėt e zjarrit (All-llahu na mbroftė prej tij), mbase kanė shijuar kėnaqėsi tė pakta nė kėtė botė, por me ato kėnaqėsi tė pakta, pėrfituan dėnimin e pėrjetshėm. Ata e humbėn dhe e shkatėrruan jetėn e tyre, duke e mohuar All-llahun xh.sh. Mjerisht, e humbėn jetėn e vėrtetė, qė na ka premtuar All-llahu i Lartmadhėruar.
    Arritėm deri kėtu dhe me kėtė do t’a pėrmbyllja fjalimin, duke shpresuar se All-llahu xh.sh. ėshtė i kėnaqur me ne. Lus tė Lartmadhėruarin qė ky libėr tė bėhet udhėzues pėr secilin qė do t’a lexojė dhe t’i bėhet dritė nė rrugėn drejt jetės sė vėrtetė nė xhennet. Vėrtet, Ai ėshtė dėgjues dhe u pėrgjigjet lutjeve.
    * * *
    Falėnderoj All-llahun e Lartmadhėruar qė mė mundėsoi pėrkthimin e kėtij libri.
    Lavdi All-llahut (el Hamdu lil-lah).
    Muhammed Muteveli Sharavi - Jeta dhe vdekja
    132
    Muhammed Muteveli Sharavi - Jeta dhe vdekja
    133
    [1] Kur’an, 18 / 51
    [2] Kur’an, 51 / 49
    [3] Kur’an, 38 / 71-72
    [4] Kur’an, 7 / 172-3
    [5] Autori e ka pėrdorur tekstualisht shprehjen ‘mikrob’, qė ndofta ka pėr qėllim spermatozoidin (shėn. i pėrkth.)
    [6] Alem al Dherr- pėrkthimi i drejtėpėrdrejtė ėshtė ‘Bota e atomeve-thėrmijave’, ndryshe mund tė kuptohet si parajeta. Kėtu kemi tė bėjmė me krijimin e parė, ose me substancėn e krijesave, jetėn pasive tė krijesave. Krijesat, duke qenė tė vdekura, jetojnė nė Botėn e Dherrit. Njeriu jeton pesė lloje tė jetės: Jetėn nė ‘Alem al Dherr, nė barkun e nėnės, nė kėtė botė, jetėn nė varreza dhe pas Ringjalljes jetėn e pasosur nė botėn tjetėr (shėnim i pėrkthyesit).
    [7] Natyrshmėria e imanit, besimi i pastėr e i vėrtetė qė nuk ka pėsuar kurrfarė ndryshimi e as devijimi. (shėn. i pėrkth.)
    [8] Kur’an, 4 / 1
    [9] Kur’an, 42 / 49-50
    [10] Kur’an, 67 / 2
    [11] Kur’an, 39 / 42
    [12] Toka ka disa shtresa, e para prej tė cilave ėshtė shtresa humusore (shėnim i pėrkthyesit)
    [13] Kur’an, Sad / 71
    [14] Balta e tharė- argjilė, deltinė ose baltė e zezė
    [15] Balta e formėsuar – balta sė cilės i ėshtė dhėnė forma e njeriut nė kallėp, dhe ėshtė tharė.
    [16] Kur’an, Hixhr / 28-29
    [17] Autori e ka thėnė: Aleksandri, pra, prej Kairos nė Aleksandri
    [18] Kur’an, 57 / 22
    [19] Kur’an, 6 / 59
    Muhammed Muteveli Sharavi - Jeta dhe vdekja
    134
    [20] ‘Fytyrės sė Tij’ - parapėlqej t’a pėrkthej ashtu siē ėshtė thėnė nga vetė All-llahu – ‘Fytyrės sė Tij’. Ne, tani pėr tani, nuk e dimė sekretin e vetė kėsaj shprehjeje, prandaj edhe preferoj tė pėrkthehet ashtu si nė origjinal (shėnim i pėrkthyesit).
    [21] Kur’an, 28 / 88
    [22] Komentatorėt e Kur’anit kanė dhėnė shumė shpjegime rreth fjalės Sur. Ai ėshtė njė mjet qė, ēfarėdo qė tė jetė, do t’a kryejė detyrėn e vet, dhe kur t’i fryhet atij ēdo gjė do tė mbarojė nė kėtė jetė. Pas kėsaj fryerje i gjithė universi do tė shkatėrrohet dhe do t’a ndėrrojė pamjen. (Shėnim i pėrkthyesit).
    [23] Kur’an, 8 / 42 (sipas pėrkthimit tė Hasan I. Nahit, faqe 183- Prishtinė 1988)
    [24] Kur’an, 6 / 38
    [25] Kur’an, 17 / 44
    [26] Pasi ata ishin shumė tė poshtėr, dėnimi u erdhi aq shpejt dhe papritur. Atyre nuk iu la kohė, as pėr t’u penduar, sepse edhe po ti jepej kohė nuk do tė pendoheshin – (Shėnim i pėrkthyesit).
    [27] Kur’an, 44 / 29
    [28] Kur’an, 41 / 11
    [29] Kur’an, 84 / 1-5
    [30] Disa zemra tė njerėzve, All-llahu xh.sh. i ka krahasuar me ngurtėsinė e gurėve. Si duket kėtu ka pėr qėllim tė na tregojė se edhe gurėt pranojnė influencimin e tyre, varėsisht prej kushteve klimatike, ndėrsa disa prej zemrave njerėzore nuk duan as tė zbuten, e as tė pėrmirėsohen...Sa keq...(shėnim i pėrkthyesit)
    [31] Kur’an, 2 / 74
    [32] Kur’an, 21 / 79
    [33] Nuk di se si, kėtu tek ne, ka ngelur tė themi ‘tespih’ – thėnia e saktė ėshtė ‘tesbih’.
    Muhammed Muteveli Sharavi - Jeta dhe vdekja
    135
    [34] Kur myslimanėt, sė bashku me Muhammedin s.a.v.s., ndėrtuan xhaminė ne Medine, nė mes tė xhamisė ishte njė pemė hurmeje. Ata nuk e prenė atė, por pėrdorėn si shtyllė nė mes tė xhamisė dhe, njėkohėsisht, prej saj i shtrinė kallamat deri nė muret anėsore tė xhamisė dhe, kėshtu, e pėrdornin si hije ose kulm.
    [35] Pas vdekjes sė Muhammedit s.a.v.s. e shndėrruan nė mimber, qė ėshtė vendi mbi tė cilin qėndron imami pėr tė mbajtur ligjėratėn nė xhami.
    [36] Handhal- nė anglisht ‘colocunth’. Nė gjuhėn shqipe, mbase, nuk ekziston si emėr.
    [37] Kur’an, 13 / 4
    [38] Kur’an, 27 / 18
    [39] Kur’an, 27 / 22-24
    [40] Kur’an, 8 / 27
    [41] Ezeli – qė prej infinitit, krijesa qė ekzistojnė qė prej momentit tė parė tė krijimit, prej Big – Bengut (shėn. i pėrkth.).
    [42] Kur’an, 27 / 38
    [43] Kur’an, 27 / 39
    [44] Kur’an, 27 /40
    [45] Ai - njeriu i cili kishte Diturinė. Disa komentatorė mendojnė se ai njeri ėshtė po ai i cili i ėshtė paraqitur Musait a.s. Sido qė tė thuhet e mendohet, kėta njerėz janė nė ēdo kohė dhe ēdo vend, ata veprojnė me Fuqinė e All-llahut. Shpesh herė, nė momente shumė kritike, edhe njerėz tė rėndomtė tregojnė se si ndodhi mrekullia. Tė gjithė mbeten tė habitur dhe pa koment. (shėn. i pėrkth.)
    [46] Kur’an, 41 / 20-21
    [47] Nėse ata kanė qenė besimtarė (shėn. i pėrkth.)
    [48] Kur’an, 29 / 64
    [49] Kur’an, 8 / 24
    [50] Kur’an, 39 / 30
    Muhammed Muteveli Sharavi - Jeta dhe vdekja
    136
    [51] Momenti i caktuar pėr tė ndėrruar jetėn, momenti i vdekjes.
    [52] Kur’an, 2 / 28
    [53] Kur’an, 44 / 56
    [54] Kur’an, 102 / 1-2
    [55] Dita e Tubimit ose Dita e Ringjalljes ėshtė Dita nė tė cilėn do tė tubohet mbarė njerėzimi nė njė vend. Ai vend ėshtė po kjo botė. Nė tė nuk do tė ketė, as male e as gjelbėrime. Mbi kokat e njerėzve nuk do tė ketė kurrfarė hije, e as freski, pėrveē diellit pėrvėlues. E vetmja hije e mundshme ėshtė Mėshira e All-llahut, e cila do t’i pėrfshijė disa grupe njerėzish, tė cilėt janė tė theksuar nė njė hadith tė Muhammedit s.a.v.s....pėr mė gjerėsisht lexo hadithet (shėnim i pėrkthyesit).
    [56] Kur’an, Kaf / 22
    [57] Kur’an, Nahl / 32
    [58] Kur’an, Enfal / 50
    [59] Kur’an, Enam / 93
    [60] Caktimit tė pėrfundimit
    [61] Qė kur ka mbaruar sė jetuari nė kėtė botė
    [62] Kur njeriu ėshtė shtrirė nė shtratin e vdekjes dhe po numėron ēastet e fundit tė kėsaj jete
    [63] Kur’an, Vakia / 83-85
    [64] Kur’an, Mumtehineh / 13
    [65] Pasi All-llahu i kishte vėnė nė gjumė tė thellė (thuhet se kanė fjetur afro 300 vjet) shėn. i pėrkthyesit
    [66] Kur’an, 18 / 19
    [67] Pyetėsi do tė jetė All-llahu ose melekėt, disa komentatorė tė Kur’anit janė tė njė mendimi ndėrsa disa tė tjerė tė mendimit tjetėr. Allahu e dim mė sė miri (shėn. i pėrkthyesit)
    [68] Kur’an, Mu’minun / 112,113
    [69] Atyre do t’ju tregohet zjarri dhe vuajtjet qė do t’i pėrjetojnė (shėn. i pėrkthyesit)
    Muhammed Muteveli Sharavi - Jeta dhe vdekja
    137
    [70] Kur’an, Gafir / 46
    [71] Berzah - jeta e tė vdekurve ose e varrezave, ndarja ose shkėputja pėrfundimtare midis jetės sė kėsaj bote dhe Ringjalljes pėr nė amshim (shėn. i pėrkth.).
    [72] Kur’an, Mu’minune / 99-100
    [73] Kur’an, Shuara’ / 77-82
    [74] Kur’an, 2 / 258
    [75] Kur’an, 3 / 144
    [76] Dita nė tė cilėn do tė tubohen tė gjitha krijesat njerėzore pėr t’u marrė nė pyetje. Pra, dalja nga jeta e Berzahit (varrezave) pėr t’u gjykuar (shėnim i pėrkthyesit).
    [77] Kur’an, 3 / 158
    [78] Dhe ėshtė i sinqertė.
    [79] Kur’an, 67 / 2
    [80] Kur’an, 31 / 34
    [81] اdo popull e ka tė caktuar se sa do tė jetojė - exhelin
    [82] Kur’an, 10 / 49
    [83] Kur’an, 4 / 78
    [84] Ahiret- jeta tjetėr- pėrjetėsia
    [85] Njė shembull - njė tė vėrtetė tė madhe (shėnim i pėrkthyesit)
    [86] Kur’an, 22 / 73
    [87] Kush kėrkon ndihmėn e djallit e injoron mendjen e vet dhe, gjithashtu, nuk kėrkon ndihmėn e All-llahut... (shėn. i pėrkthyesit)
    [88] Kur’an, 4 / 119
    [89] Embrionin dhe etapat e tij, deri nė zhvillimin pėrfundimtar tė foshnjes.
    [90] Kur’an, 56 / 58-59
    [91] Kur’an, 56 / 68/69
    [92] Kur’an, 56 / 63-64
    [93] Kur’an, 21 / 34
    Muhammed Muteveli Sharavi - Jeta dhe vdekja
    138
    [94] Kur’an, 6 / 95
    [95] Ajet- verset Kur’anor ose njė prej fjalive tė All-llahut nė Kur’an.
    [96] Kur’an, 2 / 28
    [97] Nga bota pasive nė atė aktive (komentim i pėrkthyesit)
    [98] Shiko fusnotėn numėr 6 tė po kėtij libri...
    [99] Berzah - jeta e tė vdekurve ose e varrezave, ndarja ose shkėputja pėrfundimtare nga kjo jetė dhe shkuarja drejt ringjalljes pėr nė amshim.
    [100] Kur’an, 23 / 99-100
    [101] Kur’an, 21 / 16-17
    [102] Me tė tilla thėnie sikur duan t’a shfajėsojnė veten e tyre, sepse nuk i vėrejnė ose nuk i ndiejnė dėmet qė i shkaktojnė shoqėrisė. (shėn. i pėrkthyesit)
    [103] Kur’an, 2 / 11-12
    [104] Vėllezėrit tanė nga Shqipėria, mbase, janė tė vetmit nė botė qė shprehen gabimisht pėr tė vdekurit. Atje ekziston njė shprehje qė uroj tė pėrmirėsohet sa mė shpejt. Ata, kur e pėrcjellin kufomėn pėr nė varr, thonė: e dorėzuam pėr nė banesėn e fundit! Gabim, shumė gabim, sepse kjo ėshtė njė shprehje e trashėguar nga ateistėt (komunistėt). Pėr ne, varri nuk ėshtė vendi i fundit...(shėnim i pėrkthyesit)
    [105] Kur’an, 51 / 56-58
    [106] Kur’an, 22 / 18
    [107] Fjalėn ‘amanet’, askush mė parė, nuk e ka shpjeguar sikur Shejhu i nderuar Sharaviu (Zoti e shpėrbleftė me xhennetin Firdeus). Ky, konsiderohet dijetari i parė, i cili e ka dhėnė mė sė miri kuptimin e fjalės ‘amanet’. Nė shumė tefsire (komentime) tė Kur’ani Kerimit kam hasur se fjala ‘amanet’ aludon nė: sheriatin, namazin, Kur’anin, besimin etj., por askush mė herėt nuk e ka shpjegur se fjala ‘amanet’ aludon nė – lirinė e tė shprehurit dhe pėrzgjedhjes. Prandaj konsiderojmė se Shejh Sharaviu ka bėrė njė revolucion shumė
    Muhammed Muteveli Sharavi - Jeta dhe vdekja
    139
    tė madh nė komentimin e Kur’ani Kerimit. Me kėtė, ai bėri tė mundur tė shpjegohen edhe shumė ajete tė tjera, qė kanė qenė tė panjohura. Kėtė e vėrejmė mė sė miri tek libri tij ‘Mrekullitė e Kur’anit’. (shėnim i pėrkthyesit)
    [108] Kur’an, 33 / 72
    [109] Zekat-populli ynė ėshtė mėsuar tė thotė Zeqat. ėshtė dhėnia obligative e 2.5% tė pasurisė (ngase ėshtė prej urdhėrave tė All-llahut xh.sh.) njė herė nė vit. Pra, nga pasuria e tubuar, kėtė shumė besimtarėt ia japin institucioneve fetare ose drejtpėrsėdrejti tė varfėrve. Kemi edhe shuma tė tjera tė zakatit tė cilat ndryshojnė sipas prodhimit...etj.
    [110] E bėn imanin tė fuqishėm, pasi ēdo send qė ėshtė i grasuar (yndyrosur) mirė nuk ndryshket (apo vyshket). Kėshtu ėshtė edhe kur ‘grasohet’ imani.
    [111] Ruku – ėshtė pėrkulja e cila jep formėn e kėrrusjes sė trupit nė kėndin 90%, duke qenė njeriu nė kėmbė.
    Sexhde - ėshtė pėrulja nė kėtė formė: kėmbėt, gjunjėt, shuplakat dhe koka janė tė puthitura me tokėn (shėnim i pėrkthyesit).
    [112] Hasni nė mosmarrėveshje dhe nuk pajtoheni...
    [113] Fjalėve tė Tij nė Kur’an dhe nė hadithet Kudsijj
    [114] Thėnieve, apo traditės, apo pėlqimit tė Muhammedit s.a.v.s.(shėn. i pėrkth)
    [115] Kur’an, 4 / 59
    [116] Kur’an, 41 / 20-21
    [117] Kur’an, 26 / 4
    [118] Kur’an, 51 / 49
    [119] Njė vend, prej vendeve qė ka krijuar All-llahu xh.sh. nė gjithėsi. Ndryshe ky vend njihet si arkivi i All-llahut. Ēdo gjė, qė i pėrket krijesave, gjendet nė kėtė vend. Krijesat, sikurse janė xhinn-ėt, janė munduar mė parė tė pėrgjojnė nė forma tė ndryshme, duke u pėrpjekur tė kapin sa mė shumė informacione nga qielli. Ato, tani, janė tė penguara dhe nuk
    Muhammed Muteveli Sharavi - Jeta dhe vdekja
    140
    arrijnė tė marrin asgjė...pėr mė shumė lexo suren El Xhinn (shėnim i pėrkthyesit).
    [120] Kur’an, 36 / 12
    [121] Kur’an, 17 / 14
    [122] Kur’an, 58 / 6
    [123] Kur’an, 18 / 49
    [124] Nė formė tė filmit (shėnim i pėrkthyesit)
    [125] Fjala ‘Dhahr’, ka kuptimin e ‘shpinės’ - kėtu mendohet tė jenė shpatullat dhe kurrizi i Ademit a.s., aty ku formohen spermatozoidėt (shėn. i pėrthyesit).
    [126] Kur’an, 21 / 104
    [127] Kur’an, 17 / 51
    [128] Kur’an, 75 / 3-4
    [129] Kur’an, 30 / 27- pėrkthimi i kėtij ajeti ėshtė bazuar sipas pėrkthimit tė Hasa nef. I. Nahit
    [130] Kur’an, 50 / 44
    [131] Kur’an, 57 / 22
    [132] Kur’an, 50 / 35
    [133] Kur’an, 75 / 22,23 – bazuar nė pėrkthimin e Hasa nef. I. Nahi
    [134] Kur’an, 3 / 77
    [135] Kur’an, 83 / 15
    [136] Kur’an, 4 / 56
    Muhammed Muteveli Sharavi - Jeta dhe vdekja
    141
    Muhamed Muteveli Sharavi
    Jeta dhe vdekja
    Redaktor gjuhėsor:
    Mimoza Sinani
    Korrektor:
    Muhamed Jusufi
    e-mail: kajolli5@hotmail.com
    www.kajolli.has.it
    Pėrgaditja kompjuterike
    Kajolli
    Botoi:
    Shoqata Kulturore
    “Zėri Ynė” – Prishtinė
    Logoja
    Rr. 19 Dėshmorėt e Kombit D1 / III 1
    e-mail: zeri@zeriyne.org
    www.zeriyne.org
    Shtypi:
    “MOZAIKU”
    00377 (0) 300 205
    Muhammed Muteveli Sharavi - Jeta dhe vdekja
    142
    PĖR KOPERTINĖN E PASME
    Libraria islame - Sharaviu
    I dashur lexues
    Ky libėr...
    U nxor prej vizitės sė vjeljeve tona tė njėpasnjėshme prej Hirėsisė sė tij, imamit dhe akademikut Muhammed Muteveli Sharavi, i cili shkrepi inspirime tė reja. Kėto po e ndritin edhe mė shumė rrugėn e tė udhėzuarve, po i udhėzojnė tė hamendurit, dhe po ia mėsojnė drejtimin mbarė njerėzimit drejt diturive dhe njohjeve fetare qė ishin pluhurosur prej shekujsh.
    Vėrtet, “Libraria Islame – Sharaviu” ėshtė njėra prej tyre qė ua jep kėtė mundėsi, sepse pasohet me botimet e “Shoqatės- Informacione tė Pėrditshme”. Janė duke u botuar njė sėrė librash, qė kanė tė bėjnė me prezantimin dhe sqarimin e shumė pyetjeve tė ndryshme fetare, qė janė shumė tė rėndėsishme pėr secilin musliman dhe muslimane. Shpresoj qė ky libėr tė na i hapė sytė dhe tė na japė vizione tė reja.
    Ky libėr i mbushur pėrplot mirėsira tė kėsaj bote dhe tė ahiretit, rrezatohet nga imami (kryemėsuesi) i prijėsve fetarė. Kjo pėrcillet me njė gjuhė, e cila del nga imani i tij i thellė dhe nga frymėmarrjet e zemrės sė tij tė pastėr. Ndriēon rrugėn pėr tė udhėzuarit, pėr tė hamendurit dhe pėr tė humburit.
    - - Shumė shpesh ndodh rasti, kur dhembjen nuk mund ta ndash me askė!
    Agim Metbala"

  3. #13
    Shqiptare dhe krenare. Maska e Xhenet.M.S.
    Anėtarėsuar
    23-08-2009
    Vendndodhja
    Ne mesin e te dashurve te mi...
    Postime
    10,781
    JU falemderohem per mirkuptim si dhe ju deshiroj lexim te begatshem...
    - - Shumė shpesh ndodh rasti, kur dhembjen nuk mund ta ndash me askė!
    Agim Metbala"

Faqja 2 prej 2 FillimFillim 12

Regullat e Postimit

  • Ju nuk mund tė hapni tema tė reja.
  • Ju nuk mund tė postoni nė tema.
  • Ju nuk mund tė bashkėngjitni skedarė.
  • Ju nuk mund tė ndryshoni postimet tuaja.
  •