Zoti Gyka,
Ne vend qe te merremi me deshifrime KODESH PSIKOLOGJIKE e hamendesime, a keni miresine te lexoni tek forumi shqiptar, " E vjetra shembet, kohet po ndryshojne" apo temen Skender Luarasi e Migjeni ( atje sqarohen mire e bukur SHKAQET e PERCARJES fetare ne Shkodren e viteve 1934-35, shpifjet e atyre qe nuk e donin unitetin kombetar etj)Pastaj hajde e diskutojme sa te duash
Gezuar festen
Ato figurat e juve (te lavdishme) komuniste, per ti krahasue me lavdine e martirve te kombit, u duhet nje here mej nxijerr nga balta, mej pasterue asht e pa mujtun, atehere me xham smadhues mej gjete neper balten ne te cilen vete kjen fute, edhe njesoj krahasimi te cilin po mundohi ju ta bani asht i pa mundeshem. Ma mire leni rehat se mej ngrit nuk mundeni te ramet vech ju shkon mundi boshPostuar mė parė nga petrol
Zoti Gyka, a e dini atė punėn e magnetofonit tė amortizuar, sado tė japė e marrė zanatēiu i ngratė, ai njėlloj e mbledh shiritin. Nuk e kam fjalėn aspak pėr atė shprehjen e Mirush Kabashit me bishtin... tek filmi Dora e ngrohtė. Por, meqė koha mė dhimbset kur e shpenzoj kot, ju uroj nga zemra shėndet e bereqet.
S'kje vetėm pader Zefi gjallė nder fretėn. Ishin dhe Danjel Gjeēaj, Margjokaj e Marlekaj... qė vllan e tyne shpirtnor s'do e kishin lanė me rrźjtė. I jueji nuk āsht objektivizem, se jeni «L»... ky mllef s'āsht argument i mjaftueshem qė t'i bini ndesh. Mandej, ē'pėrfiton me hedhjen llom kunder t'afermit tuej, z. Skender, apo konstatimin mbi Esat Toptanin?...
Mos harroni, Luaras, asht malcor ai!
S'e di sa e kuptoni ju kyt, por duhet ta fiksoni mbasi ta kuptoni!...
Me pėrkushtim ndaj sė vėėrtetės bėj me dije si vijon mbi Skėnder P.Luarasin dhe Zef Pllumin:
Skėnder P.Luarasi (1900-1982) u lind nė Luaras tė Kolonjės. Nė vitet 1930-1934 qe mėsues nė Shkollen Teknike te Fulcit e nė Institutin Tregėtar tė Vlorės. Ne vitet 1934-35 punoi si mėsues i letėrsisė shqipe nė Gjimnazin e Shkodrės dhe si pėrgjegjės i konviktit Malet Tona. Sipas dokumentave arkivore dhe dėshmive tė intelektualėver bashkėkohės pavarėsisht nga bindjet politike vleresohej si personalitet shoqėror, kulturor e arsimor, si publicist, dramaturg ( me dy drama Agimi i Lirise e Liria ), pėrkthyes ( me veprat: Sakuntala e Kalidases, Enoch Arden i Tenison, Prralla Oskar Uajld, Vilhelm Teli i Shilerit), etj . Ndėr cilėsitė qė i vlerėsohej mė shumė nga koleget e nxėnėsit qe bujaria dhe thjeshtėsia e tij ( deshmohen dhjetra raste si ndihmonte koleget nxėnėsit e varfėr e nė nevojė) por edhe indiferent ndaj pasurise ( ndersa koleget e rralle me rrogen e fitimet sa te tij benin vila e jetonin si zengjine ai i shpenzonte parate per botim librash qe i falte apo per veprimtari atdhetare. Per veprimtarine e tij u burgos nga regjimi i Zogut dhe u sulmua nga klane te caktuara. Kur punoi si mėsues nė Shkodėr pati pėrplasje parimore me disa pėrfaqėsues tė klerit katolik e mysliman, p.sh. mbi tematikat qė diskutonte, rregulloren nė konvikt dhe uniformėn unike nė shkollė. Edhe organi Hylli i Dritės shkroi dy artikuj ku sulmohej veprimtaria e tij. Nuk po po shtoj pėrshkrime mbi jeten dhe veprėn e Skender Luarasit para dhe pas ēlirimit
Zef Pllumi ( 1924-2007) u lind ne Malin e Rencit (Lorencit) (Shėngjin).
Ne vitin 1934-35 qe nxėnės nė Kolegjin Franēeskan , Shkodėr dhe mė pas sekretar i Pater Anton Harapit. Nė jetėn e tij vlerėsohen vuajtjet nga rregjimi diktatorial me deshmitė e tij rrenqethese te shpallura ne vitet e demokracise dhe bamiresite e tij. Perveē kujtimeve ( pa referenca dokumentare) ka botuar edhe nja dy libra me publicistike.
Nė lidhje me temėn nė vitet 1934-35 e mė pas Zef Pllumi ka shumė mundėsi tė kete degjuar opinione, lexuar apo ta dinte kush qe Skėnder Luarasi, pėr mirė apo mė tepėr pėr tė keq, sipas ndonjė mėsuesi apo drejtuesi tė tij. Por nuk mundet qe si njeri i kulturuar tė mos dinte vepėrėn letrare te Skender Luarasit, dhe veprimtarine e tij kulturore e atdhetare si demokrat, republikan antifashist.
Tani le tė analizojmė se ēfarė shkruhet nė librin Rrno pėr me tregue
Por ma shume se te piktorėt, sillesha te Instituti i Historisė dhe Etnografisė. Nė nji dhomė aty pėrbri etnografit Rrok Zojzi, punojshin pėr fjalorin rusisht-shqip Skėnder Luarasi e Sejfulla Maleshova. Mė thirrėn nji ditė. U prezantova kush ishem, por ata e kishin marrė vesht mirė se un kishem dalė pak kohė pėrpara nga burgu. Mė pyetėn pėr kuptimin e disa fjalve nė gegnishten, mandej zhvilluen biseda pak a shumė tė kota, por me shka u fol, mu largue ēdo simpati pėr Skėnder Luarasin. Ai fliste pėr para, pėr fitime, ndėrsa un ishem rritė nė Kuvendin Franēeskan, ku kurrkush nuk mendonte te fitimi e te leku, por vetėm te shkenca e saktė, te kultura e progresi. Ndėrsa Sejfullahu mė bani pėrshtypje tjetėr.
Kėshtu Zef Pllumi e pėrmend Luarasin se Ai fliste pėr para, pėr fitime dhe e krahason me veten dhe rrethin e tij ndėrsa un ishem rritė nė Kuvendin Franēeskan, ku kurrkush nuk mendonte te fitimi e te leku, por vetėm te shkenca e saktė, te kultura e progresi.
Kur qe gjalle Zef Pllumi, e bija e Skender Luarasit, Angjelina Ceka- Luarasi e pyeti botėrisht nė promovimin e atij libri se nė cilin vit e paskish takuar Skėnder Luarasin, kur Skėnderi kinse paskish qenė punonjės i Institutit tė Historisė e pėrgatiste fjalorin rusisht- shqip? Dhe pėrse e cilėsonte si tė dhėnė pas parasė? Por Zefi nuk e ēeli gojėn.
Ndėrsa i biri, Petro Luarasi, ka biseduar me redaktorin e librit pėr kėtė pikėpamje dhe ka marrė pėrgjigjen se kėshtu ia thoshte mendjaZef Pllumit.
Kuptohet qė ēdo njeri ka tė drejtė tė shprehė pikėpamjet e tij me tė cilin e gjykojnė njerėzit, kur thotė tė vėrtetėn apo fantazon me apo pa tė keq.
Nė kėtė rast ai kujton nga Skėnder Luarasi se qe lekist nė antitezė me veten e grupin e Zefit qė nuk mendonte te fitimi e te leku, por vetėm te shkenca e saktė, te kultura e progresi.
Pra kinse Skėnder Luarasi nuk qe i tillė si e njihnin tė shumtit, por siē thoshte urata, nė emėr tė perėndisė.
Meqė Skėnder Luarasi nuk qe gjallė tė ballafaqohej me Zef Pllumin pėr tė ndriēuar kujtesėn e fakteve shprehemi ne te gjallet.
Nė rast se gjeni ndėr qindra opinione bashkėkohėsish njė dėshmi qė tė pėrputhet me atė tė Zef Pllumit ( nuk po e pėrmend si At- ndjekės i mėsimeve tė Krishtit nė kėtė rast, por edhe si qenie mekatare njerezore) se Skėnder Luarasi fliste pėr para, pėr fitime dhe nuk kontribuonte tek shkenca e saktė, te kultura e progresi unė jam gati tė kėrkoj falje publikisht si mėkatar e shpirtlig ndaj At Zef Pllumit! Perndryshe e paste ai mekatin nga pas atje ku eshte
Vepra mbetet, fjalėt i merr era!
petrol
M'duket pak e egzagjerume me hedh balte mbi At Zef Pllumin ne ēdo teme te tijen vetem se ka thane se S.Luarasi fliste per pare e per fitime. Un te kuptoj, se S.Luarasin e ke babe, por mendoj se emni i tij mbrohet tu dimostru se At Zefi e ka gabim, e jo tu u mundu me e paraqit ket te fundit si nji njeri pa vlera.
Jeta dhe vepra e Skėnder Petro Luarasit, 'Nder i Kombit", nuk i pėrket vetėm familjes por mbarė kombit shqiptar. Kėtė pėrbaltje pa fakte nuk e kam kryer unė, por vetė Zef Pllumi ndaj vetes sė tij. Kur mbrohet gabimi bėhet mė faj. Si e shpjegova kam bindjen se trillimi i Zef Pllumit ka motive tė tjera mė tė thella se thjesht njė thashethem e opinion kalimtar personal.
1. Skender Luarasi nuk ka qenė perkthyes i fjalorit Rusisht-shqip ne institutin e historise ne vitet 50-te e mė tej ( se atehere ka dale Zefi nga burgu)
2. Si jua merr mendja juve qe Skender Luarasi, mezi priti te qe te qe ne zyre Zefi, qe ti fliste Sejfulla Maleshoves per perfitime e leke, dhe vete Zefi nuk paskish kujtim tjeter nga bisedat, por menjehere e shkroi ne ditar?
3. A mund ti mohoet Skender Luarasit puna e mirefillte shkencore ne letersi e histori?
Na sillni ju ndonjė argument apo kunderprove per kete ēėshtje dhe hajde ta mbyllim me njerėzillėk.
Ne rast se nuk keni dijeni, me mire mos u prononconi ose ndryshe na sillni ju ndonjė argument serioz per kete ēėshtje dhe hajde ta mbyllim me njerėzillėk.
Petrol,per mendimin tim gabon rende.Nese At Zefi ka hedhur balte mbi Skender Luarasin me grushta, ti mer nje lopate dhe hedh balte mbi At Zefin.Nuk eshte kjo menyra per te treguar te verteten.Fare mire me fakte mund te argumentosh se At Zefi ka gabuar kur e ka akuzuar Skender Luarasin per ryshfet.Nuk eshte e hijshme te ofendosh At Zef Pllumin.Fare mire mund te provosh te kunderten.
... E ku thuhene ne karte
Fjalet e Gjuhes se Zjarrte!
Zotėri, unė pikėrisht kėtė gjė kam bėrė: kam provuar qė Zef Pllumi me paramendim ka sajuar njė histori qesharake kundrejt Skėnder Luarasit pėr qejfmbetje tė kohėve tė shkuara.
Por kam edhe njė sugjerim ndaj jush: shihni se kujt i ka mė vlerė vepra, fjala e burrėria!
Ju e keni Atė tė ndjerin, gjithashtu guxoj me thānė se vet' kam Atė shpirtnor Fratin. Pėr nga afiniteti familjar, krahinor, botkuptimor e siē e shkruejta: shpirtnor. Flas si fmij i dikujt qė ka ngranė burgun e diktaturės (ndrysh nga ndokush qė i ka hangėr bukėn diktaturės), qė ka pasė aureolen e dikujt qė ka vuejt pėr ēashtjen e lirisė!
E i tillė pėr mue asht dhe Padėr Zefi. Ju bini argumente qė i bajnė nder babės tuej: si bujaria e thjeshtsia... e unė jam ndėr ato studenta qė nga bujaria e Padėr Zefit shkuem n'Itali e vende tjera pėr me studjue! E pėr nga thjeshtsia... ai ishte frat tek-e-mbramja...
Ndoj mėnķ edhe mund tį ketė pasė... s'e di! Por me gjykue ju Padren bjen "con il culo per terra" ta-marrsha.
Regullat e Postimit
Pėrgjigju Duke Cituar
Krijoni Kontakt