Miftar Zeqa

[YlliRiaN]

Takimet e Miftar Zeqës me plakun e maleve Bajram Currin.
Hasan Hasanramaj
Miftar Zeqa, gjashtë dekada, në shërbim të atdheut dhe çështjes kombëtare (5)

Forcat e rezistencës shqiptare dhe myslimane të regjionit të Sangjakut behshin çdo përpjekje për tu afruar kufirit shqiptar me qëllim që të lidhen me plakun e maleve Bajram Currin.

Në këto ditë dhe momente të vështira për t’i shpëtuar me të keqes kërkohej një mençuri për t’iu afrua kufirit shqiptarë. Për këtë qëllim Jusuf Mehoniqi dhe Sahit Adroviqi në një farë mase e njihnin terrenin për të shkua për Rugovë. Pa vonua shumë ia mësynë Zenel Sylës nga Pepiqi i Rugovës i cili ishte njohës i mirë i këtyre hapësirave, por edhe trim e besnik i madh , gjë e cila i lidhte burrat me një dragua malesh nacionalistin Miftar Zeqën që aso kohe ishte me qengja në Kori të fshatit Isniq afër shkallës së Lumbardhit në Bjeshkët e Nemuna.. Jusuf Mehoniqi qysh i vogël kishte dëgjuar për trimin dhe nacionalistin Miftar Zeqen në fshatin Gërrçarevë të Sangjakut, ku iu vra vëllai Zenun Zeqa. Miftari mori në zotim këta burra-burrash mysliman nga Mali i Zi për të depërtuar më lehtë nëpër Bjeshkët e Nemuna.

Mosmarrëveshje në mes të burrave të rezistencës

Me të arritur në Bjeshkët e Malësisë së Gjakovës burrat e rezistencës nga fshatrat shqiptaro- myslimane patën një mosmarrëveshje me malësoret në Malësinë e Gjakovës të cilët për shkak të gjuhës të cilën e flisnin Sangjakasit. Ata nuk e flisnin mirë gjuhës shqipe dhe kjo për malësorët e Malësisë së Gjakovës u bënë të dyshimtë, por duke i falënderua intervenimit të shpejtë të Miftar Zeqës nuk erdhi deri të ndonjë konflikt dhe gjakderdhje me pasoja tragjike në Bjeshkët e Tropojës. Pa vonua shumë këta me ndërmjetësimin e Miftar Zeqes takohen me plakun e maleve Bajram Currin. Ky takim kishte për qëllim koordinimin e aksioneve të rezistencës kundër forave të armiqeve shekullor në Sangjak, Kosovë dhe Shqipëri. Pas shtatë ditësh qëndrimi në Malësinë e Gjakovës burrat e rezistencës shqiptaro- myslimane nga Mali i Zi me ndihmën e nacionalistit Miftar Zeqes në Rrafshin e Dukagjinit, nga Malësia e Gjakovës kthehen në Bjeshkën e Roshkodolit- Bjeshkë e Nemuna, ku relaksohen. Më pesë korrik të vitit 1914 Jusuf Mehoniqi me Miftar Zeqen të shkallën e Lumëbardhit në regjionin e Bjeshkëve të Nemuna vëllazërohen. Kështu në shenjë mirënjohje Jusuf Mehoniqi ja dhuron Miftar Zeqes qystekun e argjendtë të orës të cilin me fanatizëm e ruajti deri në luftën e fundit në shtëpinë e djalit të tij-Shabanit në Pejë. Në luftën e fundit gjatë barbarive të luftës së fundit nga forcat barbare serbo-malaziase bashkë me një numër të madh fotografish e shumë gjerave tjera me vlerë të madhe historike dhe materiale iu dogj qosteku - dhuruar nga Jusuf Mehoniqi.

Me 20 nëntor të vitit 1924 malazezët për vrasjen e Boshko Boshkoviqin, kryetar i komunës së Kolashinit dhe rrethinës fajësohet popullata myslimane e Shahoviqit dhe fshatrat tjera në rrethinën e Mojkovcit dhe Kolashinit. Kështu që pushteti aktual u lejoi që brenda ketërdhjetë e tetë orë mund t’i vrasin, masakrojnë, dhunojnë dhe t’i largojnë nga trojet e tyre stërgjyshore banoret shqiptaro-mysliman. Kështu që gjatë këtyre barbarive bandat dhe banditët serb dhe malazias vranë e masakruar 2.500 banorë shqiptaro-mysliman, në mesin e tyre gra, fëmijë dhe pleq. Gjithë pasuria e tyre u plaçkit . Të gjithë të mbijetuarit për t’i shpejtuar zhdukjes fizike u detyruan të largohen nga trojet e tyre stërgjyshore për të mos u kthyer kurrë me në pronat e tyre. Boshko Boshkoviqin e vranë malaziaset Gjillasët dhe Dulloviqët për shkak të motrës së Dulloviqëve të cilën Boshkoviqi e torturoi tej mase..

Vrasja e udhëheqësit të Sangjakut nga agjentët e Beogradit

Lufta kreshnike dhe vrasjet e zgjedhura të trimave Sangjakas të shoqëruara nga Miftar Zeqa nuk mbeten pa jehonë nga shtypi i Nikshiqit- gazeta ”Sllobodna Misao„ e cila shkruante se si Jusuf Mehoniqi që nga viti 1918 deri më 5 dhjetor të vitit 1924 kishte likuiduar Aleksa Markovicin tregtar, Toda Markovcin ish-oficer që të dy këta nga Bello Pola, Rade Medenicen major aktiv i këmbësorisë së ushtrisë jugosllave, Savo Medenicen dhe Aleksandër Saviqin juristë nga Beogradi dhe shumë e shumë funksionarë të tjerë njohur të kombësisë serbo-malaziase.

Aktiviteti i komitë vazhdoi edhe pas formimit të mbretërisë SKS deri në vitin 1926, kur u likuidua udhëheqësi i komitëve të Sangjakut Jusuf Mehoniqit i cili u vra nga agjentët e Beogradit në rrethana të panjohura. Ekzistojnë versione të ndryshme për vrasjen e tij. Njëri prej tyre ishte se Jusuf Mehoniqi është vra në Shkodër, kurse versioni tjetër për ta mbuluar pjesëmarrjen direkt të agjenturës së Beogradit për likuidimin e Jusuf Mehoniqit gazeta “Politika” shkruan se Jusuf Mehoniqin e likuidoi një patrullë e policisë shqiptare me 12 mars të vitit 1926 në afërsi të qytezës së Shijakut në Shqipëri.

Jehona e vrasjes të trimit Sangjakas, Jusuf Mehoniqit, kaloi kufijtë duke shkruar për të si një figurë e madhe që ishte bërë tmerr për bandat dhe çetat çetnike serbo-malazeze. Shtypi i kohës i kushtoi një rëndësi të madhe kësaj figure. Më 13 mars. të vitit 1926 gazeta serbe „Politika” pas lajmit për vrasjen e tij bëri fjalë edhe për sukseset e tij në arenën luftarake. Sipas këtij shtypi aksionet luftarake të Jusuf Mehoniqit gjatë karterët së tij të rezistencës arriti t’i vras mbi 500 serbë dhe malazias të zgjedhur dhe të përmendur për nga zullumet e mëdha mbi popullatën e pafajshme Sangjakase. Jusuf Mehoniqi la pas vetes një djalë i cili ka jetuar në fshatin Homel në afërsi të Fierit në Shqipëri.

Vijon