Letter e Sheffer NATO's

[_AuLoNa_]

Nga Apollon Baçe

Shkëlqesi, më lejoni që të drejtoj vëmendjen e juaj ndaj një konflikti juridik dhe etik në gjirin e organizatës që kryesoni.
Sot, në territorin e dy kontinenteve në të cilët shtrihet NATO, në ate amerikan dhe evropian, rasti kur dy shtete janë de jure në Gjendje Lufte me njëri tjetrin është një i vetëm. Ndër pesë rastet e tjerë në tërë rruzullin tokësor, ky rast është absolutisht më i vjetri- rreth treçerek shekullor- dhe si i tillë i harruar prej siteve të specializuar. Për fat të keq, të dy këta shtete de jure në Gjendje Lufte me njeri tjetrin, Greqia dhe Shqipëria, janë anëtarë të organizatës që ju drejtoni.
Pas agresionit italian kundër Greqisë të nisur nga territori shqiptar (28.10.1940), Greqia i shpalli luftë Italisë, çuditërisht edhe Shqipërisë (Ligji no 2636/1940), ndonëse ajo nuk ishte shtet sovran, por i pushtuar (07.04.1937). Me traktatin e Paqes Itali- Forca Aleate dhe të Asociuara (Paris, 10.02.1947) Gjendja e Luftës me Italinë u abrogua dhe u ruajt vetëm Gjendja e Luftës me Shqipërinë. Ligji i Luftës është në fuqi edhe sot. Sipas Ministrisë së Jashtëme të Greqisë “ligji no. 2636/1940 është në fuqi”, përkatësisht “Traktatet e reja Ndërkombëtarë dhe Traktati i Miqësisë, Bashkëpunimit dhe Sigurisë ndërmjet Shqipërisë dhe Greqisë (21.03/1996) nuk e kanë ndryshuar këtë situatë”.1

Me anëtarësimin e Shqipërisë në organizatën e NATO-s, ku aderon edhe Greqia, ligji no 2636/1940 është në konfliktualitet flagrant me nenet e Traktatit të NATO-s (Washington D.C. - 4 April 1949). Një konfliktualitet i tillë lind që në frazën e pare të Traktatit, sipas së cilës “Pjesëtarët e këtij pakti ripohojnë… dëshirën për të jetuar në paqe me tërë popujt dhe qeveritë”.

Sipas nenit 1 të po këtij traktati, “Anëtarët angazhohen… që në marrëdhëniet e tyre ndërkombëtare ti shmangen kërcënimit ose përdorimit të forcës”. Ndërkohë sipas teoricienit të doktrinës së luftës Carl von Clausewitz “Gjendja e Luftës është akti i forcës, i cili ka për qëllim detyrimin e kundërshtarit që ti bindet vullnetit të palës tjetër” (Vom Kriege, 8. Buch, 6. Kapitel).
Sipas nenit 5, i cili është dhe guri i themelit të Traktatit të NATO-s, “Anëtarët janë dakord që një sulm i armatosur kundër njërit ose disave prej tyre… të konsiderohet sulm kundër të gjithëve. Rrjedhimisht nëse ndodh një sulm i tillë, secili prej tyre… (duhet) ta asistojë anëtarin ose anëtarët e sulmuar,… përfshirë këtu përdorimin e forcës”.

Të para së bashku, ligji no. 2636/1940 dhe neni 5 i Traktatit të NATO-s, krijojnë absurdin sipas të cilit, sipas Jus ad Bellum (LOAC- Law of Armed Conflict Hague Conventions, 1907, III The Opening of Hostilities), Greqia dhe Shqipëria mund të sulmojnë njëra tjetrën pa ndërmarrë asnjë akt tjetër formal. Por në rastin e një sulmi të armatosur të Greqisë ndaj Shqipërisë (ose vice- versa), Greqia bashkë me shtetet e tjerë anëtarë të NATO-s, duhet të përdorë forcën e armatosur për ta mbrojtur Shqipërinë nga sulmi i armatosur i Greqisë (ose vice- versa).

Kjo situatë, qoftë dhe teorike, ku dy anëtare të NATO-s janë de jure në Gjendje Lufte me njëra tjetrën, ndërkohë që synim i sotëm i NATO-s është “shmangia e Gjendjes së Luftës edhe ndërmjet të tretëve”, e cenon unitetin etik dhe juridik të filozofisë së NATO-s.
Ndërkohë problemi nuk është thjesht teorik. Në takimin e parapakditshëm, Shkëlqesitë kryeministra të Greqisë dhe Shqipërisë u shprehën se “konstatojmë se midis dy vendeve nuk ka asnjë problem”, duke ju referuar për këtë Traktatit të Miqësisë Bashkëpunimit dhe Sigurisë mes Greqisë dhe Shqipërisë (21.03.1996). I lejoj vetes mendimin kryekëput të kundërt me atë të shkëlqesive të mësipërm se Ligji i Luftës (Law of War) është një problem mjaft akut.
Në rastin më të mirë ai shërben për mbulimin spekulativ me pelerinën e frikshme të luftës, të një padrejtësie ndaj shqiptarëve çamë2; dënimit kolektiv të një popullsie në shkelje flagrante të Kartës së Kombeve të Bashkuara, çka në terma ushtarakë e riformulon tezën e Clausewitz-it “Lufta është vazhdimi i politikës me mjete të tjera” në “politika është vazhdimi luftës me mjete të tjera”.

Në rastin më të keq, mos abrogimi i Ligjit të Luftës do tregonte për një rivendikim latent territorial. Duke lënë mënjanë serinë e invazioneve të para dhe pasluftës II (i fundit në gusht 1949), do rikujtoja se Traktati i Miqësisë i marsit 1996 nuk e pengoi, vetëm pak muaj pas nënshkrimit të tij, krijimin e një situate tejet eksplozive nën lumin Vjosë (i ashtuquajturi Voreoepir), ku u implikuan edhe zyrtarë të lartë, e cila u qetësua vetëm pas ndërhyrjes së prerë të qeverisë dhe shtatmadhorisë turke.

I bindur në ushtrimin e autoritetit Tuaj për eliminimin e absurdit të Ligjit të Luftës mes shteteve anëtare të NATO-s dhe duke ju falënderuar paraprakisht për përgjigjen,

Me respekt

1 Përgjigja zyrtare e MPJ të Greqisë, firmës avokatore të Selanikut
Hadjiyannakis.

2 Ligji i luftës lejon moskthimin kolektiv të pronave të kësaj popullsie, vlera e të cilave, “sipas çmimeve të tregut është 2.5 miliard $”(

International Crisis Group,
Europe Report N°87;
Defence Academy of the United Kingdom,Conflict Studies Research Centre, Balkans Series 07/01

[BESIIM]

Ligji i luftes ne fuqi e ne e presim kryeministrin grek
si mikun ma te madh te Shqipetarve
katastrof

[Duaje Siveten]

Ligji i luftes ne fuqi e ne e presim kryeministrin grek
si mikun ma te madh te Shqipetarve
katastrof

per te regulluar sadopak imazhin e vet para elektoratit grek, kahreman lisi erdhi ne Shqiperi ... para se te shperndante parlamentin ...

me ane te qehajait salis, u prit me pompe ne Tirane, dhe u kthye ne Greqi me ca territore ujore ... nje tjeter dhurate e salis per ustallaret e tij ne athin-beograd ...

persa i perket ligjit te luftes, pak rendesi ka - kryesorja eshte qe salis te qendroje kryeminister, sikur edhe gjysma e Shqiperise te shitet ... per tia lene edvinit ta shese gjysmen e mbetur ...