
Postuar mė parė nga
celyy
Ēfarė na ofrohet?
. ). Enveri mendonte kėshtu dhe impononte tė njėjtin mendim, sepse ish i ngarkuar me kėtė mision nga serbet, tė cilėt vetėm atėherė (1912), kur shqiptarėt u ndanė nga Perandoria Osmane, pushtuan tokat e shqiptarėve, ēka nuk patėn mundėsi qė ta bėnin mė herėt, nė kohėn kur aleati i shqiptarėve ishte Perandoria Osmane, pjesė pėrbėrėse e tė cilit qe edhe Shqipėria. Madje, nuk mbeti me kaq, ai (pėrhapėsi i ideve komuniste) vazhdoi me tė njėjtėn egėrsi kundėr shqiptarėve, e sidomos ndaj atyre myslimanė, njėlloj siē kishin vepruar punėdhėnėsit e tij(6) dekada mė parė. Prandaj, lipset thėnė qė nė fillim se antishqiptarizmi i krijuar nga njė kryetradhtar smund tė merret parasysh, dhe e njėjta gjė vlen edhe pėrsa i pėrket historiografisė nė lidhje me historinė e popullit tonė, krenaria e tė cilit u ngrit nė kohėn kur ishte mik e akraba me perandorinė mė tė fortė tė kohės.
Rreth shtypjes...
Gjatė gjithė kohės, - po flasim pėr dy shekujt e shkuar, - ndaj shqiptarėve u ushtrua njė dhunė sistematike. Dihej se, ajo ēka i pengonte shtypėsit ishte identiteti i shqiptarėve. U bėnė kongrese padrejtėsish, mashtrimesh dhe ērregullimesh, ndėr to Kongresi i Berlinit (1878)(7) , mė vonė Konferenca e Londrės, e tė tjerė, porse asnjėra sishte nė favor tė sė vėrtetės rreth popullit shqiptar.
Ortodoksėt serbė, pas largimit tė osmanėve, filluan gjenocidin kundėr shqiptarėve, e sidomos ndaj shqiptarėve tė Kosovės, me pretekstin se gjoja: Kosova paska qenė nė mesjetė qendėr e shtetit serb dhe trevė e banuar nga serbėt deri nė fund tė shek. XVII - fillimi i shek. XVIII, kur pas luftės austro-osmane tė viteve 1683-1699 njė pjesė e popullsisė serbe qė mori anėn e Austrisė, qenka tėrhequr pėr nė veri dhe vendin e saj e paskėshin zėnė shqiptarėt e ardhur nga viset e brendshme malore tė Shqipėrisė sė Veriut(8), ēka janė thjesht propagandė, pa kurrfarė themeli historiografik. Kryqtarėt ortodoksė serbė, tė cilėt nxitėn masakrimin e mijėrave shqiptarėve, si nė fillim tė shekullit tė njėzet, po ashtu edhe nė fund tė tij, - dhe, pavarėsisht se fundamentalistė fetarė kishtarė, akoma zėnė vend tė rėndėsishėm nė Serbi, - mbeten sinonim i sė keqes dhe krimit(9) nė Evropė, siē mbeten tė tillė pararendėsit e tyre kishtarė famėkeq me kryqėzatat e tyre nė tokat e myslimanėve, gjegjėsisht aty ku dolėn dijetarėt dhe shkencėtarėt mė tė ditur e njohur, nė Kordobėn e famshme, qė ishte qyteti mė i pasur nė Botė .(10)
Shtypja e shqiptarėve ende vazhdonte, mė vonė, Pas rėnies sė Janinės, ushtria greke hyri nė اamėri. Pushtimi u shoqėrua me mizoritė e shumta tė bandave greke kundėr popullsisė civile shqiptare. اėshtja ēame dhe pėrgjithėsisht ēėshtja e minoritetit shqiptar nė Greqi, lindi me vendimin e Konferencės sė Londrės mė 1913, اamėria ra nėn sundimin grek. (11)
Mbi popullatėn ēame (60.000 myslimanė e 20.000 tė krishterė) ushtrohej njė dhunė e madhe. Mithat Frashėri, shkruante pandėrprerė se ēpo ndodhte me myslimanėt e اamėrisė. Ai, kur i shkruan (23 qershor 1923) Ministrit tė Punėve tė Jashtme nė Tiranė, ndėr tjera i thotė: Kėtu tė bashkuar ke edhe kopjen e njė note verbale qė dhashė sot pėr vėshtirėsitė qė po hasin shqiptarėt myslimanė nė udhėtimet e tyre, nė kufijtė grekė(12)dhe nė shumė letra tė dėrguara kėrkon ndihmėn dhe ndėrhyrjen e shtetit shqiptar pėr ti ndihmuar ēamėt, gjegjėsisht ata myslimanė, ndaj tė cilėve ushtrohej me presion kėmbimi me grekė, pėrkatėsisht dėrgimin e ēamėve myslimanė nė Turqi dhe sjelljen e grekėve nė tokat ēame. Kur panė vendosmėrinė e ēamėve pėr tė qėndruar nė tokat e tyre, atėherė filluan tė ushtrojnė edhe dhunė, derisa shumė prej tyre i larguan nga trojet e tyre, nė tė cilat lanė familjarėt e tyre tė masakruar, nė tokėn e اamėrisė, nė tė cilėn bėhej spastrim etnik . (13)
E gjithė kjo dhunė ndodhi ndaj shqiptarėve, vetėm atėherė kur mė shqiptarėt sishin afėr osmanėve, akrabatė mė besnikė, tė cilėt kurrė nuk ushtruan dhunė ndaj tyre. Siē tregon edhe Joseph Rothchild pėr shqiptarėt se: Ata ishin tė fundit qė vendosen tė shkėputeshin nga Perandoria Osmane, struktura e elitės tė sė cilės kishte qenė gjithmonė e hapėt ndaj bijve tė tyre tė talentuar dhe ambiciozė, e cila pėrgjithėsisht nuk i kishte shtypur ata dhe ndaj Kalifit-Sulltan tė sė cilės shumica e tyre ndiente njė nderim tė mirėfilltė fetar .(14)
Krijoni Kontakt