Close
Faqja 0 prej 2 FillimFillim 12 FunditFundit
Duke shfaqur rezultatin -19 deri 0 prej 37
  1. #1
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    20-01-2009
    Postime
    454

    Menyra se si duhet ne ta kuptojme fene tone

    PIKESEPARI I KESHILLOJ TE GJITHE ADHURUESIT E ALLAHUT(NJE DHE TE VETEM,PA SHOK) QE TI KUSHTOJNE RENDESI TOGUT MATERIALEVE (MESIMEVE) QE PO DERGOJ DHE PASTAJ TE NXJERRIN MESIMET NE VETEN E TYRE PA U NGUTUR TE KUNDERSHTOJNE(THJESHT NGA HOBI QE I KA ZENE MUSLIMANET KETO KOHET E FUNDIT),DHE ME ALLAHUN QENDRON SUKSESI E PAQJA DHE BEKIMET QOFSHIN PER TE DERGUARIN E TIJ ,PER SHOKET E TIJ SI DHE PER TE GJITHE ATA QE I NDJEKIN ME TE MIRE DERI NE DITEN E GJYKIMIT.













    Shtegu ėshtė njė

    nga shejh Abdul-Malik Ramadani el-Xheza’iri





    Dije – Allahu tė mėshiroftė – se shtegu i cili do tė garantojė shpėrblimin ėshtė njė, e jo shtigjet e shumta, sepse Allahu ka caktuar sukses vetėm pėr njė grup (hizb). Ai tha,



    “Ky ėshtė grupi i Allahut. Vėrtet, grupi i Allahut ėshtė i suksesshėm.” (Muxhadile, 22)



    Dhe Ai ka caktuar fitore vetėm pėr kėtė grup – Ai tha,



    “Dhe kushdo qė e merr pėr mbrojtės Allahun, tė Dėrguarin e Tij dhe Besimtarėt, atėherė, vėrtet, grupi i Allahut ėshtė i suksesshėm.” (Ma’ide, 56)



    Pa marrė parasysh se sa shumė e hulumtoni Librin e Allahut dhe Sunetin e tė Dėrguarit tė Tij (sallallahu alejhi ue selam), ju s’do tė gjeni ndonjė gjė e cila e lejon ndarjen e Umetit nė grupe (xhemate), apo ndarjen e tij nė parti (ahzab) dhe blloqe, veēse kjo tė jetė e dėnueshme. Allahu i lartėsuar ka thėnė,



    “Dhe mos u bėni sikur pabesimtarėt, ata tė cilėt u pėrēanė nė fenė e tyre dhe u ndanė nė grupe; secili grup duke qenė i kėnaqur me atė qė kishte.” (Rum, 31-32)



    Dhe si mundet Zoti ynė i madhėrishėm tė afirmojė ndarje pėr Umetin pasi qė Ai e ka mbrojtur atė me Litarin e Tij dhe e ka liruar Pejgamberin e tij nga kjo kur ai (Umeti) u bė i tillė (i ndarė); dhe pasi qė Ai e ka kėrcėnuar kėtė (veprim),



    “Vėrtet, ata tė cilėt e pėrēanė Fenė e tyre dhe u ndanė, ti s’ke tė bėsh asgjė me ta. Vėrtet, ēėshtja e tyre i takon Allahut, ata do tė informohen pėr atė qė bėnin.” (En’am, 159)



    Prej Mu’avije ibn Ebi Sufjan i cili tha, “I Dėrguari i Allahut qėndroi mes nesh dhe tha, ‘Vėrtet, para jush Njerėzit e Librit u ndanė nė shtatėdhjetė e dy grupe, ndėrsa kjo Fe do tė ndahet nė shtatėdhjetė e tri grupe. Shtatėdhjetė e dy prej tyre do tė jenė nė zjarr dhe njė do tė jetė nė Parajsė, dhe ky ėshtė xhemati.”2 El-Amir es-Semsani – rahimahullah – ka thėnė, “Pėrmendja e numrit nė hadith nuk i pėrshkruan plotėsisht ata tė cilėt janė tė shkatėrruar, por kjo vetėm shpjegon shtrirjen e gjerė tė rrugėve tė devijuara dhe degėve tė tyre, nė krahasim me rrugėn e vetme tė vėrtetė. Kjo ėshtė ajo ēka dijetarėt e Tefsirit (shpjegimit tė Kur’anit) kanė pėrmendur nė lidhje me thėnien e Allahut,



    “Dhe mos pasoni rrugė tjera, meqė ato do t’ju ndajnė juve nga Rruga e Tij.” (En’am, 53)



    Pra, Ai i bashkoi tė gjitha rrugėt e ndaluara sė bashku me pasuesit e tyre me qėllim qė tė shpjegojė numrin e shumtė tė rrugėve tė devijimit dhe shtrirjen e gjerė tė tyre, dhe Ai e veēoi rrugėn e udhėzimit dhe tė vėrtetės dhe mungesėn e pluralitetit tė saj.3 Prej Ibn Mes’ud (radiallahu anhu) i cili tha, ‘I dėrguari i Allahut (sallallahu alejhi ue selam) e tėrhoqi njė vijė pėr ne, pastaj tha, ‘Ky ėshtė shtegu i Allahut’, pastaj Ai tėrhoqi vija tė cilat degėzoheshin nė tė djathtė dhe nė tė majtė tė saj, dhe tha, ‘Kėto janė shtigje (tjera), dhe nė secilėn prej tyre ėshtė njė djall qė thėrret nė to.’ Pastaj recitoi,



    “Dhe vėrtet kjo ėshtė rruga Ime e drejtė, pra, pasoni atė dhe mos pasoni rrugė tjera, meqė ato do t’ju ndajnė juve nga Rruga e Tij.” (En’am, 153)4



    Ky hadith dėshmon pėrmes tekstit tė tij se shtegu ėshtė njė. Ibnul Kajjim (v.751H) ka thėnė, “Dhe kjo ėshtė sepse shtegu i cili ēon te Allahu ėshtė njė, dhe kjo ėshtė ajo pėr ēka Allahu dėrgoi tė Dėrguarit e Tij dhe i shpalli Librat e Tij, dhe asgjė s’mund tė ēojė te Allahu pėrveē kėtij shtegu. Dhe, edhe sikur njerėzit tė vinin nga ēdo shteg, dhe ata tė hynin nėpėr secilėn derė, atėherė tė gjitha kėto shtigje do tė pengoheshin dhe tė gjitha ato dyer do t’u mbylleshin atyre, pėrveē kėtij shtegu, meqė ky ėshtė ai i cili ēon te Allahu.”5 Unė them, ai i cili s’ėshtė stabil nė kėtė rrugė do tė ndeshet me dyshim dhe dobėsi. Dhe ai qė devijon, devijon vetėm pėr shkak tė numrit tė shumtė tė tyre dhe nga frika se mos do tė mbetet vetėm, dhe vazhdon me nxitim drejt destinacionit dhe struket nga udhėtimi i gjatė. Ibnul Kajjim tha, “Kushdo qė e zgjatė rrugėn, ecja e tij do tė dobėsohet.”6 Dhe Allahu ėshtė Ai prej tė cilit kėrkohet ndihma.




    NJOHJA E SHTEGUT



    Nė fjalimin e Ibnul Kajimit sė pari shpjegohet shtegu, dhe domethėnia e synuar kėtu ėshtė shtylla e dytė nga shtyllat e Teuhidit. Pra, pas dėshmisė se s’ka perėndi qė ėshtė e denj tė adhurohet krahas Allahut, vjen dėshmia se Muhamedi ėshtė i Dėrguari i Allahut. Dhe kjo po ashtu ėshtė shtylla e dytė nga shtyllat e veprave dhe pranimit. Prandaj, vepra s’pranohet – siē dihet – pėrveē me pėrmbushjen e dy kushteve:



    (1) Praktikimi i fesė sinqerisht pėr Allahun



    (2) Vendosja e tė Dėrguarit tė Allahut si shembull pėr t’u pasuar



    Unė s’do tė pėrqendrohem nė derivimin e kėtij parimi madhėshtor tashti, sepse qėllimi i kėtij paragrafi ėshtė qė tė shpjegohet rruga Pejgamberike pa tė cilėn s’ėshtė e mundur qė tė arrihet Allahut. Pra, ‘injoranca ndaj rrugės dhe shenjave tė saja, si dhe objektivės sė synuar kėrkon shumė mundim pėr njė dobi tė paktė.’7 Kėshtu, pra, duhet tė jetė e qartė se shtegu ėshtė njė. Kjo nuk i tejkalon kėshillat e tė Dėrguarit tė Allahut (sallallahu alejhi ue selam) nga thirrėsit e shumtė nė Rugėn e Allahut aq sa edhe shpirtat e qenieve njerėzore dhe tė tjerė pos tyre, nga ajo qė dihet se ėshtė e falsifikuar nga Feja e Allahut, e cila erdhi t’i bashkojė njerėzit e saj, e jo t’i ndajė ata. Allahu i lartėsuar ka thėnė,



    “Dhe mbahuni pėr Litarin e Allahut tė gjithė sė bashku dhe mos u ndani. Dhe pėrkujtoni tė mirėn e Allahut kur ju ishit armiq. Ai i bashkoi zemrat tuaja, ashtu qė ju u bėtė vėllezėr pėrmes Bekimit tė Tij.” (Aal Imran, 103)



    Vėrtet, ky litar i besueshėm i cili i ka bashkuar muslimanėt ėshtė shpjeguar tė jetė Libri i Allahut. Ibn Mes’ud (radiallahu anhu) ka thėnė, “Ky shteg ėshtė i banuar. Djajtė zėnė vend nė tė dhe thėrrasin, ‘O rob i Allahut, eja! Ky ėshtė Shtegu,’ me qėllim qė t’i dekurajojė ata prej Shtegut tė Allahut.8 Kėshtu qė ata u mbajtėn fort pėr Shtegun e Allahut, dhe Shtegu i Allahut ėshtė Libri i Allahut.” Nė kėtė transmetim gjinden dy dobi:



    Sė pari, se shtegu ėshtė njė, dhe djajtė e rrethojnė atė me qėllim qė t’i devijojnė njerėzit prej saj. Pra, ata nuk gjejnė mėnyrė mė tė mirė qė t’i pėrēajnė ata sesa tė thirrurit ata qė ta shtojnė numrin e shtigjeve! Pra, kushdo qė dėshiron qė t’i humbė njerėzit, duke pohuar se e vėrteta s’gjindet krejtėsisht nė njė rrugė, ai sigurisht ėshtė njė djall. Allahu i lartėsuar ka thėnė,



    “Pas tė vėrtetės s’ka tjetėr pėrveē iluzioneve” (Junus, 32)



    Sė dyti, Shtegu i Allahut – i cili ėshtė i detyrueshėm pėr Muslimanėt – shpjegohet nė Librin e Allahut. Dhe kjo nuk e kundėrshton thėnien e Ibn Mes’udit (radialahu anhu), “Shtegu i drejtė ėshtė ajo nė ēka na ka lėnė i Dėrguari i Allahut (sallallahu alejhi ue selam).”9 Dhe kjo ėshtė sepse i Dėrguari i Allahut (sallallahu alejhi ue selam) i ka lėnė ata nė Librin dhe Sunetin, ashtu siē ai vetė ka thėnė, “Ju kam lėnė nė atė nė tė cilėn, nėse mbaheni fort pėr tė, ju kurrė s’do tė humbni pas meje: Libri i Allahut dhe Suneti im.”10 Kjo ėshtė kėshtu sepse Suneti nė natyrėn e vet ėshtė sikurse Libri i Allahut, ai ėshtė shpallje, pastaj ėshtė shpjegim i Librit tė Allahut. Mė saktė, personi mė i mirė pėr tė shpjeguar tė Folurit e Allahut prej krijimit tė Tij ėshtė i Dėrguari i Allahut (sallallahu alejhi ue selam), ashtu siē ka thėnė Allahu i madhėrishėm,



    “Dhe Ne ta kemi shpallur ty Pėrkujtimin (Kur’anin) qė t’u shpjegosh njerėzve se ē’u ėshtė shpallur atyre.” (Nehl, 44)



    Dhe A’isha (radiallahu anha) ka thėnė, “Karakteri i tij ishte Kur’ani”11 Pėr kėtė shkak, Pejgamberi e urdhėroi Umetin e tij qė tė mbahet fort pėr Sunet, atėherė kur tė ndodhin ndasitė nė tė, ashtu qė ai tha, “Dhe kushdo qė jeton nga ju do tė shohė dallime tė mėdha. Pra, kapuni pėr Sunetin tim dhe Sunetin e Halifeve tė udhėzuar drejt pas meje. Mbahuni pėr kėtė me dhėmballat tuaja dhe ruajuni nga ēėshtjet e shpikura (nė fe), meqė ēdo ēėshtje e shpikur ėshtė risi (bidat)...” 12 Ibn Bata (v.387H) – rahimehullah – tha nė shpjegimin e unitetit tė Selefit mbi njė akide, “Gjenerata e parė nuk u largua nga kjo. Zemrat e tyre qenė tė bashkuara dhe po ashtu edhe drejtimet e tyre, Libri i Allahut dhe Suneti i Pejgamberit, ishte udhėzimi i tyre. Ata nuk vepronin sipas mendimeve tė tyre e as qė ngarendnin nė dėshira. Njerėzit nuk do tė pushojnė sė qeni nė kėtė dhe zemrat do tė mbrohen dhe ruhen nga Zoti i tyre.”13 Pra, ai – Allahu e mėshiroftė – e ka thėnė tė vėrtetėn, meqė feja e Allahut ėshtė njė, jo e larmishme. Allahu i madhėrishėm ka thėnė,



    “Dhe sikur tė ishte prej ndokujt tjetėr pos Allahut, ju do tė shihnit dallime tė mėdha nė tė.” (Nisa, 82)



    Pra, ky ėshtė shtegu nė tė cilin ne i thėrrasim njerėzit, ėshtė prej shtigjeve mė tė dėlira, e sqaruar tėrėsisht, mė e mjaftueshmja dhe mė e plota. Prej Ibn el-Irbad Ibn Sarije (radiallah anhu) i cili tha, “I Dėrguari i Allahut tha, ‘Vėrtet, unė ju kam lėnė nė njė shteg tė bardhė e tė qartė, nata e tij ėshtė sikurse dita e tij. Askush s’devijon prej tij pas meje, pėrveē atij qė ėshtė i shkatėrruar.”14 Pra, kur personi e ndryshon atė me diēka tė cilėn i Dėrguari i Allahut (sallallahu alejhi ue selam) dhe Shoqėruesit e tij nuk e kanė bėrė, atėherė kjo do tė sjellė vetėm ndarje nė shtigje tė ndryshme. Mė saktė, kjo ēon nė luginėn e shkatėrrimit, dhe kjo ėshtė ajo ēka i Dėrguari i Allahut (sallallahu alejhi ue selam) e quajti ‘risi devijuese’. Pėr shkak tė kėsaj, Selefi qenė ekstremė nė pozitėn e tyre ndaj atij i cili shtonte ndonjė gjė nė fe, apo atij i cili ndėrhyn nė tė me mendimin e tij. ‘Umer Ibnul-Khatab (radiallahu anhu) ka thėnė, “Ruajuni nga tė ndejturit me njerėzit e mendimit/opinionit, meqė ata janė armiq tė Sunetit. Ata e mėsojnė Sunetin me qėllim qė ta memorizojnė atė, dhe ata i harrojnė (Dhe nė njė transmetim, “…dhe ai u del atyre prej dore …”) hadithet qė i kanė memorizuar. Dhe kur ata pyeten pėr atė tė cilėn nuk e dinė, ata turpėrohen tė thonė, ‘Nuk e dimė’. Kėshtu qė ata nxjerrin vendime sipas mendimit tė tyre, dhe nė kėtė mėnyrė ata devijojnė dhe i udhėheqin shumė tjerė pėr nė devijim. Kėshtu ata devijojnė nga Rruga e Drejtė. Vėrtet, Allahu nuk e ka marrė Pejgamberin tuaj derisa Shpallja tė mos i ketė lėnė vend opinionit. Sikur opinioni tė kishte pėrparėsi para Sunetit, atėherė fshirja (mesti) mbi fundin e ēorapave do tė kishte pėrparėsi ndaj anės sė epėrme.”15 Kjo ėshtė sepse Feja ėshtė ndėrtuar mbi pasim (itiba’), e jo nė shpikje apo opinion nė shumicėn e rasteve. Sepse, vetėm intelekti s’mund ta udhėheq njeriun nė shumicėn e ēėshtjeve tė Fesė, posaēėrisht meqė intelektet dallojnė nė perceptimin dhe realizimin e tyre, dhe opinioni tashmė ėshtė pėrmendur.”16



    Ibn Mes’ud ka thėnė. “Pasoni e mos shpikni, se vėrtet juve u janė plotėsuar nevojat. Mbahuni pėr ēėshtjet e vjetra.”17 Dhe Abdullah Ibn Umer (radiallahu anhu), “Ēdo risi (nė fe) ėshtė devijim, edhe nėse njerėzit e shohin atė si diēka tė mirė."18 Pra, pėrderisa i pėrmendi efektet e risisė nė shkėputjen e Rrugės sė drejtė pėr kėrkuesin, atėherė unė duhet ta pėrmend rrėfimin e Ibn Abasit nė lidhje me kėtė. Kjo njėherit tregon diturinė e shumtė tė Sahabėve (Shoqėruesve). Prej Uthman Ibn Hadir, i cili tha, ‘Hyra tek Ibn Abasi dhe i thashė, ‘A do tė mė kėshillosh?’ Ai tha, ‘Po! Ngjitu pėr frikėn ndaj Allahut dhe transmetimin, dhe qėndro i palėkundur. Paso e mos shpik.’19 Mendoni pėr kėtė, ai i bashkoi dy ēėshtje nė tė, ato janė:



    1) Takua (frikė, nderim) ndaj Allahut, dhe kėtu kjo do tė thotė Ihlas (sinqeritet), sepse ėshtė e ngjitur pėr pasim (itiba).



    2) Dhe el-itiba e cila i referohet Rrugės sė drejtė, siē parapriu.



    Pastaj, ai paralajmėroi kundėr asaj qė e kundėrshton kėtė, e cila ėshtė risia. Pra, i kėtillė ka qenė tė folurit e Selefit: i bashkuar nė domethėnie, por megjithatė konciz/i qartė. Vėrtet, Selefu-Salih qenė skajshmėrisht tė ashpėr nė menjanimin e thėnieve tė njerėzve me qėllim qė t’i avancojnė vendimet e tė Dėrguarit tė Allahut (sallallahu alejhi ue selam), pa marrė parasysh statutin e lartė apo fisnikėrinė qė kishin kėta njerėz. Nuk ka problem nė mirėsjellje me dijetarėt dhe dashurinė ndaj tyre dhe tė dhėnit pėrparėsi atyre mbi tė tjerėt, dhe tė qenit nė dyshim ndaj njė personi i cili e vendos opinionin e tij karahas me tė atyre nė njė ēėshtje me rėndėsi tė madhe. Sidoqoftė, kjo ėshtė njė gjė, ndėrsa dhėnia e pėrparėsisė tekstit prej dy formave tė Shpalljes ėshtė gjė tjetėr. Urve i tha Ibn Abasit. “Mjeri ti! A po i devijon njerėzit? Ti e ke lejuar Umren nė dhjetė ditėt e para (tė Muharremit), ndonėse s’ka Umre nė to!” Kėshtu qė ai tha, "O i zhveshur! Pyete nėnėn tėnde!" Ai tha, "Vėrtet, Ebu Bekr dhe Umer nuk e thonė kėtė, megjithėse ata janė mė tė dijshėm dhe mė tė mirė nė pasimin e tė Dėrguarit tė Allahut (sallallahu alejhi ue selam) se ti.” Ai ia ktheu, “Prej kėtu nisesh ti! Nė nisemi nga i Dėrguari i Allahut (sallallahu alejhi ue selam) ndėrsa ti vjen me Ebu Bekr dhe Umer!?” (Dhe nė njė transmetim, “Mjer ti! A duhet qė tė transmetojmė nga kėta tė dy, sipas teje, apo nga ajo qė gjindet nė Librin e Allahut dhe Sunetin e tė Dėrguarit tė Tij pėr Shoqėruesit e tij dhe Umetin e tij?!”) Dhe nė njė transmetim, “Unė shoh se ata do tė shkatėrrohen. Unė them, ‘Ka thėnė Pejgamberi (sallallahu alejhi ue selam),’ dhe thuhet, ‘Ebu Bekr dhe Umer e ndaluan.”20



    Shejh Abdur-Rahman Ibn Hasan (v.1258H) – rahimehullah – tha pasi qė e citoi kėtė transmetim, “Dhe nė tė folurit e Ibn Abasit ėshtė ajo e cila dėshmon se taklidi (pasimi i verbėr) ndaj njė imami s’duhet tė bėhet nga ai tė cilit i ka arritur dėshmia. Pra, ėshtė obligim qė ai tė kundėrshtohet ashpėrsisht pėr shkak tė kundėrshtimit tė tij ndaj dėshmisė.”21 Ai po ashtu tha, “Vėrtet, kjo ėshtė bėrė kėrkesė e pėrgjithshme me kėtė tė keqe, posaēėrisht pėr atė i cili ia pėrshkruan veten diturisė, se ata kanė vendosur barriera qė ta pengojnė marrjen nga Libri dhe Suneti dhe ata kanė parandaluar pasimin e Pejgamberit (sallallahu alejhi ue selam) sė bashku me lartėsimin e urdhėrimit dhe ndalimit tė tij. Dhe prej kėsaj ėshtė thėnia e tyre, ‘Libri dhe Suneti s’mund tė mirren si dėshmi, pėrveē nga Muxhtehidi (ai i cili ėshtė i kualifikuar tė nxjerrė vendime nga Shpallja), dhe ixhtihadi tashmė ėshtė mbyllur.’ Dhe ata thonė, ‘Ky ėshtė rasti nė tė cilin ai, nė tė cilin ti bėn taklid, ėshtė mė i ditur se ti nė lidhje me hadithin dhe abroguesin dhe tė abroguerėn e tij.’



    Pra, qėllimi i kėtyre deklaratave dhe atyre tė ngjashme me kėtė ėshtė qė tė lihet pasimi i tė Dėrguarit tė Allahut (sallallahu alejhi ue selam), i cili nuk flet nga dėshira e vet, dhe tė mbėshtetemi nė atė i cili mund tė gabojė. Dhe tė tjerė pos tij nga Dijetarėt mund ta kundėrshtojnė atė dhe ta ndalojnė thėnien e tij me dėshmi. S’ka dijetar, pėrveē se ai tė ketė njė pjesė tė diturisė, por jo edhe tėrė diturinė. Pra, tė kuptuarit (korrekt) ėshtė se ai duhet tė veprojė sipas kėsaj, edhe nėse ai do ta kundėrshtojė kėdo qė do ta kundėrshtojė, ashtu siē ka thėnė Allahu i lartėsuar,



    “Pasoni atė qė u ėshtė shpallur juve nga Zoti juaj, dhe mos pasoni mbrojtės tjerė pos Tij; ndonėse ju pak pėrkujtoni.” (A’raf 3)



    Dhe Ai tha,



    “A s’mjafton pėr ta ajo qė Ne ta shpallėm ty Librin, i cili u recitohet atyre? Vėrtet, nė tė ka mėshirė dhe pėrkujtim pėr njerėzit qė besojnė.” (Ankebut 51)



    Njė ixhma (konsenzus) tashmė ėshtė pėrmendur nė lidhje me kėtė, dhe ėshtė shpjeguar se mukallidi (ai qė pason verbėrisht) s’ėshtė prej njerėzve tė diturisė. Dhe po ashtu njė tjetėr konsenzus tashmė ėshtė pėrmendur nė lidhje me kėtė nga Ebu Umer Ibn Abdul-Berr dhe tė tjerė pos kėtij.”22




    --------------------------------------------------------------------------------
    Referenca


    (1) Marrė nga Sittu Durar min Usul Ehlil-Ether (f. 51-61) tė Abdul-Malik Ramadani.



    (2) Sahi: Transmetuar nga Ahmed (4/102), Ebu Daud (nr. 4597), ed-Darimi (2/241), et-Taberani (9/376, 884-885) dhe el-Hakim (1/28). Ėshtė bėrė autentik nė Silsiletul-Ahadith-Sahi (nr.203).



    (3) Hadith Iftirakul-Umeh ila Najif ue Seb’in Firkeh (f. 67-68)



    (4) Sahi: Transmetuar nga en-Nisa’i (nr.184) dhe Ahmed (1/435) dhe kėto fjalė janė nga ai. Po ashtu ėshtė transmetuar nga ed-Darimi (1/67-68) dhe et-Taberani nė Xhami’ul-Bejan (8/65).



    (5) Et-Tefsirul-Kajim (f. 14-15)



    (6) El-Feua’id (f. 90)



    (7) El-Feua’id (f. 223)



    (8) Sahi: Tranmetuar nga Ebu Ubejd nė Feda’ilul-Kur’an (f.75), ed-Darimi (2/433), es-Suneh (nr.22) tė Ibn Nesrit, Feda’ilul-Kur’an (f. 74) tė Ibn Daris, dhe Ibn Xherir nė Tefsirin e tij (nr. 7566), et-Taberani (9/9031), esh-Sheri’ah (nr.16) tė el-Axhurrit, el-Ibane (nr.135) tė Ibn Batas.



    (9) Sahi: Transmetuar nga et-Taberani (10/10454), el-Bejheki nė esh-Shu’ab (4/1487). Dhe diēka e ngjashme me tė ėshtė transmetuar nga Ibn Xherir nė Tefsirin e tij (8/88-89).



    (10)Hasan: Transmetuar nga Ibn Nesr nė es-Suneh (nr.69), Ibnul-Ueda nė el-Bida’ (nr.76), el-Hakim (1/93), dhe el-Albani e shpalli atė autentik nė shėnimet e tij nė el-Mishkat (nr. 186).



    (11)Transmetuar nga Muslimi (nr.746) dhe Ahmed (6/91, 163)



    (12)Sahiransmetuar nga Ebu Daud (nr.4607) dhe et-Tirmidhi (nr.2676)



    (13)El-Ibane (1/237) tė Ibn Bata el-Akberi





    (14)Sahiransmetuar nga Ahmed (4/126), Ibn Maxhe (nr.5, 43), es-Sune (nr.48-49) tė Ibn Ebi Asim dhe el-Hakim (1/96).



    (15)Transmetuar nga Ibn Zemnin nė Usulus-Suneh (nr.8) dhe el-Lalika’i nė Sherh Usulul-I’tikad (nr.201), el-Hatib el-Bagdadi nė el-Fekih uel-Mutefekih (f. 476-480), Xhami Bejanul-Ilm ue Fedlihi (nr.2001, 2003-2005), Ibn Hazm nė el-Ihkam (6/42-43), dhe el-Bejheki nė el-Madkhal (nr.213) dhe Kiuamus-Sunet (1/205).



    (16)Pėr shpjegim tė detajizuar tė kėsaj referojuni I’lamul-Muaki’in (1/63)



    (17)Sahiransmetuar nga Ueki’ nė ez-Zuhd (nr.315), Abdur-Rezak (nr.20456), Ebu Hajtheme nė el-Ilm (nr.54), Ahmed nė ez-Zuhd (f.62), ed-Darimi (1/69), Ibnul-Uedah nė el-Bida (nr.60), Ibn Nesr nė es-Sune (nr. 78, 85), et-Taberani (9/8770, 8845), Ibn Bata nė el-Ibane (nr. 168-169), el-Lalika’i nė Sherh Usulul-I’tikad (nr.104-108), el-Bejheki nė el-Madhkal (nr.387-388), el-Hatib nė el-Fekih uel-Mutefekih (1/43). Ėshtė bėrė autentik nga el-Albani nė Kitabul-Ilm tė Ebi Hajthemes.



    (18)Sahi: Transmetuar nga Ibn Nesr nė es-Sune (nr.82), el-Lalika’i nė Sherh Usulul-I’tikad (nr.126) dhe el-Bejheki nė el-Madhkal (nr.191).



    (19)Transmetuar nga ed-Darimi (1/53), Ibn Ueda nė el-Bida (nr.61), Ibn Nesr nė es-Sune (nr.83), Ibn Bata nė el-Ibane (nr.200-206), dhe el-Hatib nė el-Fekih uel-Mutefekih (1/83).



    (20)Hasan: Transmetuar nga Is-hak ibn Rahuej, siē gjindet nė el-Metlebul-Alije (nr.1306), Ibn Ebi Shejbe (4/103) dhe nga et-Taberani (24/92) me anė tė tij. Dhe ėshtė transmetuar nga Ahmed (1/252, 323, 337) dhe nga et-Taberani po ashtu nė el-Euset (1/42) dhe nga el-Hatib el-Bagdadi nė el-Fekih uel-Mutefekih (nr.379-380) dhe nga Ibn Abdul-Berr nė Xhami’ (nr.2378-2381). Ėshtė bėrė autentik nga Ibn Haxher nė el-Metleb, dhe ėshtė shpallur hasan nga el-Hajthemi nė el-Mexhme’ (3/234) dhe nga Ibn Muflih nė el-Adabush-Sherije (2/66).



    (21)Fet-hul-Mexhid Sherh Kitabut-Teuhid (f.338)



    (22)Fet-hul-Mexhid (f.339-340)

  2. #2
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    20-01-2009
    Postime
    454

    Nė mungesė tė xhematit

    Nga Shejh ‘Ali Hasan el-Halebi [1]





    Ē’tė bėhet nė mungesė tė xhematit [2]



    Hudhejfe (radiallahu anhu) ka thėnė:



    “Njerėzit e pyetnin tė Dėrguarin e Allahut (sallallahu alejhi ue selam) pėr tė mirėn, ndėrsa unė e pyesja pėr tė keqen prej frikės se do tė mė kaploj ajo, kėshtu qė e pyeta: O i Dėrguar i Allahut! Ne ishim nė Xhahilijet (injorancė) dhe nė tė keqen, pastaj Allahu na e solli neve kėtė tė mirė, pra, a do tė ketė ndonjė tė keqe pas kėsaj tė mire? Ai tha: “Po.” Unė thashė: A do tė ketė ndonjė tė mirė pas kėsaj tė keqe? Ai tha: “Po, por do tė jetė e njollosur.” Unė pyeta: Ēka do ta njollosė atė? Ai tha: “Njerėzit qė udhėzojnė tė tjerėt me tjetėr pėrveē sunetit tim, ju do t’i miratoni disa (prej veprave tė tyre) dhe disa s’do t’i miratoni.” Unė pyeta: “A do tė ketė ndonjė tė keqe pas asaj tė mire? Ai tha: “Po, thirrės nė dyert e Xhehnemit. Kushdo qė u pėrgjigjet atyre nė atė ēka ata thėrrasin, do tė hudhen nė tė.” Unė thashė: O i Dėrguar i Allahut! Na i pėrshkruaj ata. Ai tha: “Ata do tė jenė prej njerėzve tonė dhe do tė flasin gjuhėn tonė.” Unė thashė: Ēka mė urdhėron tė bėj nėse kjo do tė ndodhė gjatė jetės sime? Ai tha: “Rri afėr xhematit (trupin e bashkuar) tė Muslimanėve dhe Imamit tė tyre.” Unė thashė: Ēka nėse ata nuk kanė xhemat e as Imam. Ai tha: “Atėherė qėndro larg kėtyre grupeve edhe nėse duhet qė ta kafshosh rrėnjėn e drurit me dhėmballė, derisa tė vdisėsh nė atė gjendje.” [3]



    Pra ky ėshtė njė hadith madhėshtor dhe i rėndėsishėm, meqė pėrmban njė deklaratė mjaft tė qartė lidhur me gjendjet e tanishme tė Muslimanėve, meqė ata nuk e kanė vendosur xhematin (trupin e bashkuar) e as Imamin i cili ka bej’e (zotimin e besnikėrisė). Mė saktė, ata janė tė ndarė nė grupe dhe parti tė pėrēara tė cilat dallojnė nė mendime dhe sistem. Pra ky hadith tregon atė se Muslimanėt, nė njė situatė tė kėtillė, nuk duhet qė t’u bashkangjiten partive, as tė bashkohen me ndonjė grup apo sekt – pėrderisa xhemati i cili e ka nė krye Imamin qė ka zotimin e besnikėrisė nga tė gjithė Muslimanėt tė mos jetė prezent.” [4]



    El-Hafidh ibn Haxher (v. 856H) e shpjegon nė Fethul-Beri (13/35) titullin e kaptinės sė dhėnė nga el-Buhari pėr kėtė hadith, ai tha: “Dhe kjo do tė thotė: Ēfarė duhet tė bėjė Muslimani nė mungesė uniteti para ixhmasė (koncenzusit) mbi Halifen?”



    “Formulimi i hadithit qartazi tregon se dialogu nė mes tė Dėrguarit tė Allahut (sallallahu alejhi ue selam) dhe Hudhejfes (radiallahu anhu) ishte nė lidhje me unitetin dhe pėrēarjen nė aspektin politik. Dhe pyetja e fundit (e bėrė nga Hudhejfe) plotėsisht pėrkon me rrjedhėn e ngjarjeve tė botės Islame nė fund tė Hilafetit Uthmani dhe pas kolabimit tė tij.



    Ashtu qė pėrgjigja e bėn obligative dėgjueshmėrinė ndaj emirit (udhėheqėsit) dhe bashkimin nėn flamurin e tij. Sidoqoftė, nėse arrihet gjendja nė tė cilėn nuk ka emir dhe secili ėshtė i mahnitur me mendimin e vet, atėherė ėshtė obligative qė t’i shmangemi tė gjitha grupeve dhe sekteve tė cilat garojnė me njėra-tjetrėn pėr arritjen e pozitės sė emirit (udhėheqėsit) dhe autoritetit – dhe qėllimi i tyre i vetėm ėshtė autoriteti, dhe se ata nuk kanė akide tė pastėr. Sidoqoftė, nėse paraqitet njė Imam i drejtė Musliman, atėherė ėshtė e obligueshme qė tė rreshtohemi pas tij. Pra, kėtu ėshtė e qartė idiotėsia nė tė cilėn bazohen partitė politike, meqė urdhėri ėshtė qė tė mbahemi me xhematin dhe Imamin, dhe tė shmangemi nga tė gjitha grupet – megjithė vėshtirėsitė qė kjo shkakton. Kjo po ashtu tregon idiotėsinė e hizbijes (partishmėrisė) dhe ndarjes nė grupe tė formuara nė bazė tė racės, nacionalizmit, territorit, gjuhės dhe tė ngjashme me kėtė – bazat e dallimit nė akide (besime) dhe nė vendimet Islamike. Kėshtu qė ky hadith na jep njė pikėpamje tė fortė pėr situatėn nė epokėn nė tė cilėn jetojmė. [5]



    Kėshtu, ajo qė i urdhėrohet Muslimanit ėshtė: “Qė t’u shmanget tė gjithė njerėzve tė tillė, edhe nėse kjo do tė thotė qė ta kafshojė rrėnjėn e lisit derisa ta arrijė vdekja. Kjo ėshtė mė mirė pėr tė sesa hyrja nė grup i cili nuk ka Imam, prej frikės sė asaj nė ēka kjo do tė ēojė – ēoroditje pėr shkak tė dėshirave dalluese dhe mendimeve tė braktisura.” [6]



    Imam Ibn Xherir et-Taberi (v. 310H) ka thėnė:



    “Hadithi tregon se kur njerėzit nuk kanė Imam, dhe ndahen nė parti, atėherė askush s’duhet qė tė pasohet nė atė gjendje tė pėrēarjes – duke iu shmangur tė gjitha atyre nėse ėshtė e mundur – nga frika e rėniės nė tė keqen.” [7]



    Meqė nė pėrēarje ka gjasim me njerėzit e xhahilijetit (injorancės para-Islamike) tė cilėt:



    “Nuk kanė patur Imam qė t’i bashkojė ata nė njė Fe tė vetme dhe nė qėllim, dhe adijani (fetė dhe mėnyrat e tyre tė jetesės) i tyre ndryshonte.” [8]



    Dhe Allahu – mė i Pėrsosuri – i ka vendosur njerėzit e Islamit mbi kėtė, gjatė kohėrave dhe rrethanave tė ndryshme.



    Kėtu janė edhe dy pika tė mėtutjeshme qė duhet tė theksohen:



    [1] Ajo ēka Imam esh-Shafi’i (v.204H) – rahimehullah – tha nė librin e tij er-Risale (Nr. 1319-1320), nė lidhje me mbajtjen me xhemat tė Muslimanėve:



    “Nėse xhemati ėshtė i shpėrndarė nėpėr vende, atėherė askush s’bėn tė bashkangjitet me ndonjė ‘trup njerėzish’ tė cilėt janė tė ndarė. Po ashtu mund tė ndodhė qė njerėzit tė cilėt bashkėveprojnė pėrbėhen nga Muslimanėt dhe pabesimtarėt, tė devotshmit dhe tė kėqinjėt – ashtu qė nuk do tė kishte kurrfarė kuptimi qė tė bashkohen nė njė trup tė vetėm meqė kjo s’ėshtė e mundur, dhe po ashtu pėr atė se bashkimi nė njė masė tė grupeve nuk prodhon asgjė. Pra, tė mbajturit me xhemat s’do tė kishte ndonjė kuptim, pėrveē tė mbajturit me atė ēka xhemati i tyre ėshtė pajtuar nė lidhje me atė qė ėshtė hallall (e lejuar) dhe haram (e ndaluar), dhe dėgjueshmėrinė nė atė. Kushdo qė e thotė atė ēka thotė xhemati, ai ėshtė ngjitur pėr ta, dhe kushdo qė kundėrshton atė ēka xhemati i Muslimanėve thotė, ai ka kundėrshtuar xhematin e tyre pėr tė cilin ėshtė urdhėruar tė mbahet. Gabimi ndodh nė pėrēarje, por sa i pėrket xhematit, atėherė s’ėshtė e mundur pėr tė gjithė ata tė jenė nė gabim nė lidhje me domethėnien e tekstit nga Libri dhe Suneti, apo kijasin (analogjinė e shėndoshė) – nėse do Allahu.”



    Pėr shkak tė kėsaj, ‘Abdullah ibn Mes’ud – radiallahu anhu – e ka thėnė thėnien e tij tė artė qė i referohet mungesės sė xhematit tė Muslimanėve:



    “Xhemat ėshtė ajo qė ėshtė nė pajtim me tė vėrtetėn, edhe nėse je vetėm.” [9]



    Pra nuk ka vend pėr parti, pėrēarje dhe transformime. Mė saktė, duhet qė tė ketė njė bashkim mbi menhexhin (metodologjinė) korrekte, dhe tė bėhet pėrpjekje nė Shtegun e Drejtė dhe rrugėn e qartė e tė udhėzuar.



    [2] Askush s’duhet tė mendojė se tregimi jonė i hadithit pėr ndalimin e partive tė ndara do tė thotė se ne themi:



    “Se s’duhet qė tė angazhohemi qė tė ngrihet jeta Islamike dhe tė krijohet njė shoqėri e sunduar nga Ligji i Allahut. Mė saktė, kėto gjėra janė prej fryteve tė tė pasuarit e rrugės sė udhėzimit – edhe nėse ata qė pasojnė janė tė paktė. Pra, ajo qė mirret nė konsiderim ėshtė ai qė e thotė tė vėrtetėn, e jo ai qė thjesht flet i pari; po ashtu edhe kualiteti, e jo vetėm kuantiteti.” [10]



    Pra thėnia e tij (sallallahu alejhi ue selam) “Edhe nėse duhet qė ta kafshoni rrėnjėn e lisit (pėr t’u mbajtur).” Qė tė kafshojmė rrėnjėn e lisit, kjo s’do tė thotė se duhet tė rrimė nė distancė nga Muslimanėt, tė lihet urdhėrimi nė tė mirėn dhe ndalimi nga e keqja, dhe plotėsisht t’u shmangemi Muslimanėve, siē mendojnė disa pa tė drejtė! Mė saktė, kjo nuk ėshtė e vėrtetė, meqė fjala ‘leu’ – ‘nėse’ nė gjuhėn Arabe [11] kėtu nėnkupton: tė shmangurit nga diēka qė tė shmanget ajo qė ėshtė e kundėrt me tė. Meqė shumė shpesh tė pėrmbajturit nga bashkimi me grupe dhe parti – e cila ėshtė ajo ēka ėshtė urdhėruar t’i shmangemi dhe tė rrimė larg prej tyre – nuk pėrfshin kafshimin e rrėnjės sė lisit. Prandaj, domethėnia ėshtė: “Nėse tė qėndruarit larg nga kėto grupe mund tė bėhet duke kafshuar (rrėnjėn e lisit), atėherė kjo ėshtė ajo ēka duhet bėrė.” [12] Kjo ėshtė pėr shkak tė asaj ēka kjo pėrfshinė.



    Urdhėri qė tė mbetet i pėrmbajtur u referohet vendeve tė sprovave dhe pėrēarjes, dhe kjo nė asnjė mėnyrė nuk nėnkupton qė ju ta lini: “Umetin Musliman dhe funksionet e tija obligative, me tė cilėn Allahu e ka zbritur Librin e Tij dhe ka dėrguar tė Dėrguarit e Tij: tė urdhėruarit nė tė mirė – dhe mė e madhja prej kėtyre ėshtė teuhidi, dhe tė ndaluarit nga e keqja – mė e keqja e tė cilave ėshtė shirku. E tėrė kjo duke u zbatuar mbi dituri, kontrollimin e vetvetes me objektivitet, si dhe duke qenė i mbushur me butėsi, durim dhe siguri.’ [13]



    --------------------------------------------------------------------------------
    Fundnota:


    [1] Nga ad-Daue ilallah bejnet-Tejemu ‘il Hizbi uet-Te’aunish Sher’i (f. 99-101).



    [2] Ky ėshtė titulli i kreut i dhėnė nga Imam el-Buhari nė Sahi-nė e tij (13/35).



    [3] Transmetuar nga Buhariu (nr. 7084) dhe Muslimi (nr. 1847).



    [4] Nga fjalėt e Shejhut tonė Albanit – hafidhehullah – nė kasetėn prej serive: Silsiletul Hude ue-Nur (nr. 200/1)



    [5] El-Ahzabus Sijase (f. 88) tė Shejh Safiju-Rrahman el-Mubarekfuri



    [6] ‘Umdetul-Keri (12/193) tė Imam Bedru-Din el-‘Ajni.



    [7] Ibn Haxher e citon kėtė nė Fethul-beri (13/37) dhe pajtohet me tė.



    [8] El-‘Uzleh (f. 58) tė Imam Ebu Sulejman el-Hatibi.



    [9] Transmetuar nga Imam el-Lalika’i nė Sherh Usulul I’tikad (nr. 160).



    [10] Mu’allifat Se’id Heua diraseten Ue Tekuimen (f. 170) tė Shejh Selim el-Hilali.



    [11] Referoju Mu’xhemun-Nehu (f. 315) tė ‘Abdul-Gani ed-Dekr.



    [12] ‘Umdetul-Keri (24/194) tė el-‘Ajni.



    [13] Hukmul-Intima (f. 91) tė Shejh Bekr Ebu Zejd.

  3. #3
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    20-01-2009
    Postime
    454

    Rrugėzgjidhja e kėtij umeti ėshtė: t'i kthehen Allahut

    Titulli i ligjėratės nė origjinal:"Devaul ummeti: el firaru ilAllah"
    Dijetari dhe muhadithi: Muhamed Nasiruddin Albani





    Pyetje: Siē e dimė, o shejhu ynė, islami nė kėto ditė po luftohet nė tė gjitha anėt e globit. Nė tė njėjtėn kohė shohim njė mosinteresim nga ana e qeverive (muslimane), pra cili ėshtė roli ynė nė kėtė mes?



    A do tė jemi gjynahqarė nėse qėndrojmė duarkryq dhe nuk bėjmė asgjė?



    Pėrgjigje: Me tė vėrtetė falėnderimet i pėrkasin Allahut. Atij i kėrkojmė ndihmė dhe falje. I lutemi Allahut tė na ruajė nga tė kėqijat e vetėve dhe punėve tona. Atė qė Allahu e udhėzon, s'ka kush ta humbė dhe atė qė Allahu e humbet, s'ka kush ta udhėzojė. Dėshmoj se nuk ka tė adhuruar tjetėr me tė drejtė pėrveē Allahut dhe dėshmoj se Muhamedi ėshtė rob dhe i dėrguar i Tij. E mė pas:



    Pyetja e shtruar nė kėtė lloj forme me kėto fjalė lė tė kuptosh mė pak se sa ka pėr qėllim pyetėsi nė tė vėrtetė. Ai thotė:"Nėse qėndrojmė duarkryq dhe nuk bėjmė asgjė!" Nė tė vėrtetė ai donte tė thoshte: Nėse nuk bėjmė asgjė konkrete me vlerė - dhe nuk ka pėr qėllim: Nėse nuk bėjmė asgjė nė mėnyrė absolute, sepse nuk mund tė paramendohet qė dikush tė thotė: Muslimani duhet tė jetojė si bagėtitė dhe tė mos bėjė asgjė absolutisht! Kjo sepse muslimani ėshtė krijuar pėr njė qėllim shumė madhėshtor, i cili ėshtė: Adhurimi i Allahut, Njė, tė Vetėm, pa shok. Prandaj mos t'i shkojė mendja ndonjėrit i cili mund tė dėgjojė njė pyetje tė tillė se pyetėsi ka pėr qėllim: Nėse nuk bėjmė as njė lloj gjėje! Por qėllimi i tij ėshtė: Nėse nuk bėjmė diēka tė pėrshtatshme qė i pėrgjigjet kėtij aktualiteti i cili i ka rrethuar muslimanėt nga tė gjitha anėt! Me sa duket kjo ėshtė qė ka pėr qėllim pyetėsi edhe pse diēka e tillė nuk u shpreh nė fjalėt e tij. Ne do pėrgjigjemi nė bazė tė kėsaj qė thamė: Me tė vėrtetė, aktualiteti i thirrjes islame sot nuk ndryshon aspak nga situata nė tė cilėn gjendej thirrja islame nė zanafillėn e saj. Kam pėr qėllim periudhėn mekase. Tė gjithė ne e dimė se ai qė kishte marrė pėrsipėr davetin nė atė kohė ishte profeti ynė, Muhamedi, salallahu alejhi ue selem. Ajo qė dua tė them ėshtė se daveti nė atė kohė luftohej nga vetė ai popull nė tė cilin u dėrgua Profeti salallahu alejhi ue selem, siē ėshtė e qartėsuar kjo nė Kuranin Fisnik. Mė pas, kur daveti filloi tė pėrhapej dhe tė zgjerohet rrethi i tij mes fiseve arabe, Profeti salallahu alejhi ue selem urdhėroi qė tė bėhej hixhret nga Meka nė Medine. Tani po sjellim vetėm maja lapsash sepse fillimi i historisė islame dhe i historisė sė Profetit salallahu aleji ue selem ėshtė e njohur tek shumica, inshaAllahu, dhe kėtu kemi pėr qėllim tė bėjmė njė pėrmbledhje tė shkurtėr pėr tė arritur tek synimi ynė: Pėrgjigja ndaj pyetjes. Ndaj dhe nė vazhdim tė fjalės po them: Pasi qė Profeti emigroi dhe e pasuan disa nga sahabėt, filloi tė vendoste themelet e para pėr krijimin e shtetit islam nė Medine. Nė atė kohė u shfaq njė armiqėsi e re ndaj kėsaj thirrjeje, duke pasur parasysh faktin qė thirrja islame i ishte afruar epiqendrės sė tė krishterėve nė atė kohė, e cila ishte Siria, ku qėndronte Herakli, mbreti i romakėve. Kėshtu qė lindi njė armik i ri i thirrjes islame, jo vetėm nga arabėt e gadishullit Arabik, por dhe nga tė krishterėt nė jug tė Gadishullit, pra nė Siri. Mė pas u shfaq njė armik tjetėr - Persia. Nė kėtė mėnyrė thirrja islame u gjend e luftuar nga tė gjitha anėt, nga idhujtarėt nė Gadishullin Arabik, nga ēifutėt dhe tė krishterėt nė skaj tė gadishullit dhe nga persėt, tė cilėt kishin njė armiqėsi tė ashpėr me tė krishterėt, gjė pėr tė cilėn na lajmėroi Allahu nė fjalėn e Tij:"Elif Lam Mim. U mundėn romakėt nė tokėn mė tė afėrt. Pas kėsaj humbjeje, ata do tė ngadhėnjejnė brenda pak vitesh. Caktimi i ēėshtjeve i pėrket vetėm Allahut, fillim e mbarim. Atė ditė besimtarėt (muslimanė) do tė gėzohen (pėr fitoren qė u jep Allahu romakėve ndaj persėve)" (Rrum 1-4). Ajo qė nxjerrim nga e gjithė kjo ėshtė se nuk duhet tė ēuditemi nga ky aktualitet i thirrjes islame qė po pėrjetojmė sot, pra nga fakti qė daveti po luftohet nga tė gjitha anėt, sepse thirrja islame edhe nė fillimet e saj luftohej nga tė gjitha anėt. Tani shtrohet pyetja e cila kėrkon pėrgjigje: Ēfarė duhet tė bėjmė?! Si veproi Profeti salallahu alejhi ue selem dhe shokėt e tij tė nderuar qė ishin me tė dhe qė numri i tyre ishte shumė i vogėl nė krahasim me numrin e muslimanėve sot, tė cilėt janė jashtėzakonisht shumė?!



    Kėtu fillon pėrgjigja: A mos ndoshta muslimanėt u shpallėn luftė arabėve qė i kishin armiq - pra, popullit tė tyre - qė nė fillimet e davetit?! A mos ndoshta muslimanėt u shpallėn luftė persėve qė nė fillim?! Pėrgjigja: Jo, jo. Nė tė gjitha kėto pyetje pėrgjigja ėshtė vetėm jo. Pra, ēfarė bėnė, si vepruan muslimanėt? Ne sot e kemi detyrė tė veprojmė ashtu siē vepruan muslimanėt e parė, pa as njė lloj ndryshimi, sepse ajo qė po na ndodh neve sot ėshtė e njėjta gjė qė u ka ndodhur atyre dhe ne duhet ta shėrojmė fatkeqėsinė tonė me tė njėjtėn mėnyrė qė ata shėruan sprovėn e tyre. Besoj se u kuptua nė mėnyrė indirekte pėrgjigja nga kjo parathėnie qė bėmė, gjė tė cilėn do e pėrforcojmė duke u shprehur qartė nė mėnyrė direkte, kėshtu qė po them: Ajo qė shihet nga kjo rrjedhje historike dhe logjike e ngjarjeve ėshtė se Allahu i ndihmoi muslimanėt e parė tė cilėt ishin shumė tė paktė nė numėr nė krahasim me kafirat dhe idhujtarėt tė cilėt ishin nga popuj dhe fe tė ndryshme, pra Allahu i ndihmoi besimtarėt pėr shkak tė besimit tė tyre. Kėshtu qė, ajo gjė e cila ishte ilaēi shėrues nė atė kohė, pėr ta pėrballuar armiqėsinė e ashpėr qė kishte rrethuar davetin, ai ėshtė i njėjti ilaē, e njėjta kurė qė duhet tė zbatojnė muslimanėt sot qė tė arrijnė frytet e kėrkuara, ashtu siē u realizua suksesi i kėsaj kure pėr brezin e parė. Siē thuhet nė njė shprehje popullore:"Historia pėrsėrit vetveten". Mė e mirė se kjo shprehje ėshtė tė themi se: Allahu ka ligje dhe rregulla tė pandryshueshme nė lidhje me robėrit e Tij, nė lidhje me universin (gjithėsinė) tė cilin Ai e krijoi, e pėrsosi dhe e sistemoi nė mėnyrė tė pėrkryer:"Ky ėshtė ligj i Allahut"; "E nuk do gjesh ndryshim nė ligjin e Allahut". Kėto lloj ligjesh, muslimani duhet t'i njohė, t'i ketė parasysh dhe t'ua japė hakun ashtu siē u takon. Nė veēanti kėtu bėhet fjalė pėr ligjet fetare. Ligjet janė dy llojesh: ligje fetare dhe ligje universale, tė cilat nė kohėn e sotme quhen ligje natyrore. Pėr sa u pėrket ligjeve natyrore universale, kėto mund t'i dijė muslimani dhe kafiri, i miri dhe i keqi. Psh: Ēfarė i bėn mirė zhvillimit tė trupit tė njeriut? Ushqimi, pija, ajri i pastėr, etj. Nėse njeriu nuk ha, nuk pi, nuk thith ajėr tė pastėr, kjo e ēon atė drejt rrezikut tė vdekjes, vdekjes trupore organike. Pra, a mund tė jetojė nėse nuk i merr parasysh kėto ligje natyrore universale?! Pėrgjigja do jetė: Jo - "Ky ėshtė ligj i Allahut"; "E nuk do gjesh ndryshim nė ligjin e Allahut".



    Siē e thashė dhe mė parė, kėto lloj ligjesh natyrore mund t'i njohė ēdo njeri nėpėrmjet pėrvojės jetėsore. Nuk ka dallim nė kėtė mes muslimanit dhe kafirit, apo tė mirit dhe tė keqit. Mirėpo ajo qė na intereson tani ėshtė ta dimė se ka gjithashtu dhe ligje fetare qė kush kapet pas tyre arrin tek qėllimet e kėtyre ligjeve dhe i shijon frytet e saj. Ndėrsa kush nuk i zbaton ato, nuk do t'i arrijė qėllimet pėr tė cilat u vendosėn ligjet fetare, pra e njėjta gjė qė thamė dhe nė lidhje me ligjet universale tė cilat nėse njeriu i zbaton i arrin qėllimet e atyre ligjeve. Po kėshtu ndodh me ligjet fetare: Nėse muslimani kapet pas tyre do i realizohet qėllimi pėr tė cilin u vendosėn ato ligje, dhe e kundėrta. Besoj se kjo qė po them ėshtė e kuptueshme, por ndoshta ka nevojė dhe pėr pak mė shumė sqarim pėr tė arritur aty ku duam, dhe qė kėtu fillon pėrgjigja e asaj pyetjeje tė rėndėsishme.



    Tė gjithė ne e lexojmė njė ajet nga ajetet e Allahut, bile nganjėherė me kėtė ajet zbukurohen mexhliset apo muret e shtėpive. Bėhet fjalė pėr ajetin e Allahut:"Nėse ju e ndihmoni Allahun (fenė e Tij), Ai do t'ju ndihmojė juve" (Muhamed 7). Korniza tė vendosura mbi tė cilat shkruhet me shkrim tė artė e tė bukur, me shkrim rik'ij ose persian!... dhe qė varen nėpėr mure. Ėshtė pėr tė tė ardhur keq pėr gjithė kėtė. Me kėtė ajet zbukurohen muret! Ndėrsa zemrat e muslimanėve janė tė boshatisura prej tij, saqė pothuajse nuk po arrijmė ta kuptojmė cili ėshtė synimi i kėtij ajeti:"Nėse ju e ndihmoni Allahun (fenė e Tij), Ai do t'ju ndihmojė juve".



    Ne e shohim sot botėn islame qė po pėrjeton njė pėrēartje, huti dhe stres, nga e cila nuk po gjen dot rrugėdalje, megjithėse rrugėzgjidhja ėshtė e pėrmendur nė shumė ajete kuranore, ndėr ato ajete ėshtė ajeti i mėsipėrm. Nėse i pėrkujtojmė muslimanėt me kėtė ajet besoj se nuk ka nevojė pėr shumė shpjegime dhe sqarime, prandaj ka nevojė vetėm qė t'i rikujtojmė:"Dhe rikujtoji (me Kuran) sepse rikujtimi u bėn dobi besimtarėve" (Dharijat 55). Shpresoj qė tė gjithė ne e dimė, inshaAllahu, se fjala e tė Lartėsuarit:"Nėse ju e ndihmoni Allahun" ėshtė fjali kushtore dhe pėrgjigja e kėtij kushti ėshtė:"Ai do t'ju ndihmojė juve". Siē thuhet nė gjuhė, p.sh., nėse ha, nėse pi, nėse, nėse... rezultati: jeton. Nėse nuk ha, nėse nuk pi... rezultati: vdes. E njėjta mėnyrė e shprehjes ėshtė dhe nė kėtė ajet:"Nėse ju e ndihmoni Allahun (fenė e Tij), Ai do t'ju ndihmojė juve", dhe siē thonė dijetarėt e usul fikut, nė zbatimin e rregullit tė kuptimit tė kundėrt: Nėse ju nuk e ndihmoni Allahun, Ai nuk do t'u ndihmojė juve. Pėr fat tė keq ky ėshtė realiteti i muslimanėve sot!!



    Sqarimi i kėtij ajeti ka ardhur nė Sunet dhe nė tekste tė shumta nė sheriat. "Nėse ju e ndihmoni Allahun, Ai do t'ju ndihmojė juve". Ajo qė dihet nga gjithkush ėshtė se nė kėtė ajet Allahu nuk ka pėr qėllim qė ta ndihmojmė ndaj armikut me ushtritė tona, me flotat dhe fuqitė tona materiale. Jo. Me tė vėrtetė:"Allahu ka fuqi dhe kontroll tė plotė mbi tė gjitha ēėshtjet" (Jusuf 21). Ai nuk ka nevojė pėr askėnd qė ta ndihmojė materialisht. Kjo ėshtė diēka mė se e njohur tek tė gjithė, kėshtu qė kuptimi i ajetit "Nėse ju e ndihmoni Allahun" ėshtė: Nėse ju i pasoni dhe i zbatoni dispozitat e Tij. Kjo ėshtė ndihma juaj qė i jepni Allahut. Tani shtrohet pyetja: A e kanė plotėsuar muslimanėt kėtė kusht, kėtė detyrė tė tyren ashtu qė Allahu t'ua realizojė muslimanėve ndihmėn dhe fitoren?! Pėrgjigja e secilit nga ju do jetė: Muslimanėt nuk e kanė realizuar ndihmesėn e Allahut nė pasimin dispozitave tė sheriatit. Me kėtė rast dua t'ju rikujtoj me diēka e cila gjithashtu ėshtė thjesht rikujtim dhe jo mėsimdhėnie, ose mė sė pakti nuk ėshtė mėsimdhėnie pėr disa nga nxėnėsit e dijes. Ai fakt ėshtė se pjesa dėrrmuese e muslimanėve sot e kanė lėnė pas dore mėsimin e fesė sė tyre dhe mėsimin e dispozitave fetare. Shumica e muslimanėve nėse njohin diēka nga islami e njohin atė tė deformuar, jo siē ėshtė islami nė tė vėrtetė, tė devijuar nga ajo nė tė cilėn ishte Profeti salallahu alejhi ue selem dhe shokėt e tij. Arritja e ndihmės sė premtuar nga Allahu bazohet sė pari mbi njohjen e islamit me njohje tė saktė, ashtu siē ka ardhur nė Kuran dhe Sunet, pastaj sė dyti: Tė zbatohet ky islam dhe tė punohet me tė. Pėrndryshe nėse nuk zbatohet, atėherė ajo njohje do jetė dėshpėrim pėr tė zotin e saj, siē ka thėnė i Lartėsuari:"O ju tė cilėt keni besuar, pse po e thoni atė qė vetė nuk e veproni?! Tek Allahu ėshtė shumė e urryer ta thoni atė gjė qė vetė nuk e veproni" (Saf 2-3). Pra ne kemi nevojė ta njohim dhe mėsojmė islamin dhe ta zbatojmė atė. Siē e thashė mė lart, ajo qė dėshiroj tė rikujtoj kėtu ėshtė se shumica e muslimanėve sot e kanė bėrė zakon qė t'ia hedhin tė gjitha fajet dhe qortimet udhėheqėsve dhe prijėsve tė tyre. Me gjithė poshtėrimin dhe nėnēmimin qė i ka pushtuar shumicėn e muslimanėve, pėrsėri, pėr fat tė keq, ata nuk e ndihmojnė fenė e tyre dhe as nuk i ndihmojnė muslimanėt qė po poshtėrohen nga kafirat mė tė mėdhenj, qofshin ata nga ēifutėt, tė krishterėt apo tė tjerė. Ky ėshtė zakoni mbizotėrues tek muslimanėt sot: T'i hidhet i gjithė faji udhėheqėsve!! E vėrteta nė fakt ėshtė se ky faj dhe ky qortim i drejtohet tė gjithė umetit pa pėrjashtim, udhėheqėsve dhe popullit tė thjeshtė. E jo vetėm kaq por ekziston njė kategori tjetėr e atyre qortuesve qė qortojnė vetėm udhėheqėsit pėr shkak se nuk zbatojnė dispozitat e fesė sė tyre - edhe pse kanė tė drejtė nė kėtė pjesė tė qortimit - por ata kanė gabuar duke kundėrshtuar fjalėn e Allahut:"Nėse ju e ndihmoni Allahun, Ai do t'ju ndihmojė juve", pra kam pėr qėllim kėta muslimanė tė cilėt qortojnė vetėm udhėheqėsit, nė njė kohė qė ata vetė kanė rėnė ndesh me dispozitat e islamit, sepse rruga qė ata po ndjekin pėr ndryshimin e kėsaj gjendje tė mjerueshme qė i ka rrethuar muslimanėt bie nė kundėrshtim me rrugėn e Profetit salallahu alejhi ue selem. Kjo sepse ata qortues sė pari i shpallėn kafira prijėsit muslimanė dhe sė dyti shpallėn obligimin e rebelimit kundra tyre. Kjo ēon nė krijimin e fitneve shkatėrruese mes muslimanėve, duke i pėrēarė mes veti. Ka nga ata qortues tė cilėt i pėrmenda mė lart qė mendojnė se ndryshimi i kėsaj situate tė mjerueshme qė i ka goditur muslimanėt mund tė arrihet nėpėrmjet rebelimit ndaj prijėsve. Mė pas ēėshtja nuk ngelet e izoluar vetėm nė kėtė problem, por vjen duke u zgjeruar, duke u zgjeruar derisa zhvendoset pėrēarja tek vetė ata muslimanė, duke bėrė qė tė harrohen prijėsit dhe tė lihen mėnjanė, larg asaj qė po ndodh. Pėrēarja nisi fillimisht me ekstremizmin e disa islamikėve nė mėnyrėn se si ata donin ta kuronin kėtė aktualitet tė dhimbshėm, duke menduar se duhet patjetėr t'u shpallet luftė prijėsve muslimanė ashtu qė tė pėrmirėsohet situata. Mė pas ēėshtja kaloi nė armiqėsimin e kėtyre muslimanėve me pjesėn tjetėr tė muslimanėve tė cilėt nuk e shohin si tė saktė idenė se kurimi i kėtij i kėtij aktualiteti tė dhimbshėm mund tė bėhet duke u rebeluar ndaj prijėsve - edhe pse shumė nga kėta prijės e meritojnė rebelimin ndaj tyre pėr shkak se ata nuk gjykojnė me ligjet qė Allahu ka zbritur - por a mund tė jetė rrugėzgjidhje pretendimi i kėtyre njerėzve tė cilėt thonė se mėnyra e zhdukjes sė kėtij poshtėrimi qė i ka goditur muslimanėt ėshtė qė tė fillojmė me gjykimin dhe marrjen nė pėrgjegjėsi tė prijėsve nė vendet islame?! Edhe pse disa prej tyre konsiderohen muslimanė vetėm nė aspektin gjeografik, siē thuhet nė kohėn e sotme! Nė pėrgjigje tė kėsaj ne themi: Jo.



    Pėr njė gjė nuk ka dyshim: Qėndrimi i armiqve tė vjetėr tė islamit, tė cilėt janė ēifutėt dhe tė krishterėt si dhe ateistėt jashtė vendeve islame, ėshtė pa as njė lloj dyshimi mė i ashpėr dhe shumė mė i dėmshėm sesa ē'bėjnė disa nga prijėsit e muslimanėve, tė cilėt nuk i pėrgjigjen dėshirės sė muslimanėve pėr tė gjykuar mes tyre me ligjin e Allahut. Ēfarė mund tė bėjė ajo pjesė e muslimanėve tė cilėt shpallėn obligimin e luftimit kundra prijėsve muslimanė?! Ēfarė mund tė bėjnė ata nėse supozojmė se rebelimi kundra prijėsve do ishte detyrė mė parėsore se sa rregullimi dhe pėrmirėsimi i vetėve tona, qė nė fakt kjo e dyta ėshtė rrugėzgjidhja me tė cilėn filloi Profeti salallahu alejhi ue selem?! Unė them: Ata nuk janė nė gjendje tė bėjnė asgjė!! Dhe realiteti qė po pėrjetojmė ėshtė argumenti mė i qartė pėr kėtė. Duke qenė se rruga qė ata ndjekin pėr shėrimin e situatės ėshtė tė fillohet me luftimin e prijėsve muslimanė, kjo nuk ka sjell as njė lloj fryti tė dobishėm siē shpresonin ata. Kjo sepse, siē e thashė mė lart, problemi nuk qėndron vetėm tek prijėsit por edhe tek populli i thjeshtė gjithashtu. Pra tė gjithė e kanė detyrė qė tė pėrmirėsojnė vetėt e tyre. Ēėshtja se si pėrmirėsohet vetja ėshtė njė studim mė vete qė e kemi sqaruar shpeshherė.



    Tani tė gjithė muslimanėt janė dakord se ata ndodhen nė njė gjendje qė nuk ėshtė pėr t'ua pasur lakmi. Pėrkundrazi, po pėrjetojnė njė poshtėrim dhe nėnēmim qė nuk ėshtė parė ndonjėherė nė islam. Atėherė, nga duhet t'ia fillojmė?! A t'ia fillojmė me luftimin e prijėsve tė cilėt po gjykojnė mes muslimanėve me ligje tė tjera pėrveē ligjit tė Allahut?! Apo t'ia fillojmė me luftimin e tė gjithė kafirave kudo qofshin?! Apo duhet t'ia fillojmė me pėrmirėsimin e vetėve tona, duke luftuar dhe mposhtur atė pjesė tė vetvetes e cila urdhėron pėr tė kėqija?!! Kjo e fundit duhet tė jetė pikėnisja jonė, sepse Profeti salallahu alejhi ue selem e filloi thirrjen e tij nė islam me pėrmirėsimin e shpirtrave tė muslimanėve tė cilėve u bėnte davet nė atė fillim tė islamit. Daveti filloi nė Meke, pastaj u zhvendos nė Medine, pastaj filluan luftėrat me kafirat dhe siē e thamė dhe mė parė:"Historia pėrsėrit vetveten". Muslimanėt tani e kanė detyrė qė ta ndihmojnė Allahun ashtu qė tė arrijnė tek shėrimi i kėtij aktualiteti tė dhimbshėm dhe jo tė merren vetėm me kurimin e njė aspekti tė caktuar i cili nuk jep fryte - gjithmonė bėhet fjalė nėse ia arrijnė pretendimit tė tyre qė ta realizojnė atė. Cili na qenka ky aspekt? Luftimi i prijėsve tė cilėt gjykojnė me ligj tjetėr veē ligjit tė Allahut. Kėtu ka nevojė pėr njė meditim tė shkurtėr: Ėshtė e pamundur sot qė tė luftohen kėta prijės. Kjo sepse nėse bėhet fjalė pėr tė luftuar prijės qė janė kafira, njėsoj si ēifutėt dhe tė krishterėt, a mos ndoshta muslimanėt sot kanė mundėsi pėr t'i luftuar ēifutėt dhe tė krishterėt?! Pėrgjigja do jetė: Jo. Pra situata jonė pa as njė lloj dyshimi ėshtė e njėjtė me gjendjen nė tė cilėn ndodheshin muslimanėt e parė nė periudhėn mekase, kur ishin tė shtypur, tė pėrēmuar, tė luftuar, tė torturuar. Pse? Sepse ishin tė dobėt, nuk kishin forcė tjetėr pėrveē besimit qė kishte zėnė vend nė zemrat e tyre pėr shkak tė pasimit qė i bėnė thirrjes sė profetit tė tyre, Muhamedit salallahu alejhi e selem. Ky pasim i tyre sė bashku me durimin qė bėnin ndaj lėndimeve dhe sprovave ishte shkaku qė solli frytet e shpresuara, tė cilat po kėrkojmė t'i arrijmė dhe ne sot. Cila ėshtė rruga dhe mėnyra pėr arritjen e kėtyre fryteve? Ėshtė po ajo rrugė qė ndoqi Profeti salallahu alejhi ue selem dhe shokėt e tij tė nderuar. Pra, muslimanėt sot nuk kanė mundėsi t'i luftojnė kafirat, tė ēdo lloji qofshin ata. Atėherė, ēfarė duhet tė bėjnė?! Ata duhet t'i besojnė Allahut dhe Profetit tė Tij me vėrtetėsi tė plotė, por muslimanėt sot janė siē ka thėnė Zoti i botėve:"Shumica e njerėzve janė qė nuk dinė". Muslimanėt sot janė muslimanė me emėr, nuk janė muslimanė tė vėrtetė. Besoj se arrini ta kuptoni cili ėshtė qėllimi i kėtij mohimi tė mėsipėrm? Po u rikujtoj fjalėn e Allahut:"Ėshtė e sigurt se besimtarėt janė tė shpėtuar, ata tė cilėt janė tė pėrulur dhe tė kujdesshėm gjatė faljes sė tyre dhe ata tė cilėt i shmangen tė kotės (fjalė qoftė apo vepėr) dhe ata tė cilėt e japin zekatin rregullisht dhe ata tė cilėt i ruajnė organet e tyre (nga marrėdhėniet e paligjshme) me pėrjashtim ndaj grave tė tyre dhe robėreshave qė i kanė nė pronėsi. Pėr kėto nuk janė tė qortuar. Ndėrsa kush kėrkon diēka tjetėr pėrtej kėsaj, tė tillėt janė qė kanė shkelur kufijtė" (Muminun 1-8). Ata qė i kanė shkelur kufijtė dmth: zullumqarė. Nėse marrim parasysh vetėm kėto cilėsi qė u pėrmendėn nė kėto ajete dhe i lėmė pėr momentin ajetet e tjera nė tė cilat pėrmenden cilėsi tė tjera tė besimtarėve, veē kėtyre pėr tė cilat po flasim tani edhe pse qė tė gjitha kanė tė njėjtin qėllim: Tė zbatohet islami. Kush i realizon kėto cilėsi tė pėrmendura nė ajetet e mėsipėrme, ata pėr tė cilėt ka thėnė Allahu nė fund tė atyre ajeteve:"Kėta janė besimtarėt e vėrtetė?" Pra, a jemi ne besimtarė tė vėrtetė?! Pėrgjigja: Jo. Kėshtu qė, o vėllezėrit tanė, mos u ēorodisni, mos rrini injorantė por rikujtohuni dhe mėsoni ashtu qė ta njihni cila ėshtė sėmundja juaj, e mė pas ta dini cili ėshtė ilaēi qė u duhet ju.



    Muslimanėt e sotėm nuk janė muslimanė tė vėrtetė, sepse besimi i vėrtetė sjell si pasojė zbatimin e tė vėrtetės. P.sh., cilėsia e parė nė kėto ajete:"Ėshtė e sigurt se besimtarėt janė tė shpėtuar, ata tė cilėt janė tė pėrulur (tė frikėsuar) dhe tė kujdesshėm gjatė faljes sė tyre" - ne qė falemi, a jemi tė frikėsuar dhe tė pėrulur nė namazin tonė?! Unė kėtu nuk po flas pėr njė person, as dy, as dhjetė, njėqind apo dyqind, njėmijė apo dymijė... jo, po flas pėr muslimanėt nė pėrgjithėsi ose sė paku pėr ata muslimanė tė cilėt pyesin se cila ėshtė zgjidhja e kėsaj qė i ka goditur muslimanėt sot. Nė tė njėjtėn kohė nuk kam pėr qėllim ata muslimanė tė shkujdesur e gjynahqarė, tė cilėt nuk i kushtojnė rėndėsi pėrfundimit tė tyre nė Ahiret por u intereson vetėm realizimi i epsheve tė tyre dhe mbushja e barkut! Jo, unė po flas pėr muslimanėt qė falen. A janė kėta qė falen tė pajisur me cilėsitė e lartpėrmendura nė fillim tė sures Muminun? Pėrgjigja: Nėse i vlerėsojmė nė grup si umet jo, nuk ėshtė ashtu. Pra, siē thotė poeti:



    "Shpreson tė shpėtosh edhe pse nuk i ke ndjekur rrugėt e shpėtimit
    Dije se anija nuk lundron nė tė thatė".



    Patjetėr duhet t'i bėjmė sebepet tė cilat janė pjesė e zbatimit tė ligjeve fetare dhe atyre universale, ashtu qė Zoti ynė tė na e largojė kėtė pėrēmim qė na ka pushtuar tė gjithėve. Unė pėrmenda kėtu vetėm disa nga cilėsitė e besimtarėve tė pėrmendura nė fillim tė kėsaj sureje, por duke mos harruar se nė hadithet profetike, me tė cilat gjithmonė i rikujtojmė vėllezėrit tanė, janė pėrmendur cilėsi tė cilat na rikujtojnė me gjendjen e keqe nė tė cilėn kanė rėnė muslimanėt sot. Sikur muslimanėt t'ia rikujtonin vetvetes gjendjen e keqe nė tė cilėn ndodhen do ishte turp pėr ta tė pyesnin: Pse na ka goditur ky poshtėrim?! Ky poshtėrim i ka goditur sepse po tregohen tė shkujdesur ndaj shkeljeve qė ata i bėjnė dispozitave tė fesė sė Allahut. Marrim si shembull nga ato hadithe, fjalėn e Profetit salallahu alejhi ue selem:"Nėse bėni shitblerje me i'neh (lloj shitblerje e ndaluar qė pėrmban nė vetvete kamatė) dhe tė jepeni pas bishtave tė lopėve (blegtorisė) dhe tė mashtroheni pas bujqėsisė dhe ta lini xhihadin nė rrugė tė Allahut, atėherė Allahu do lėshojė mbi ju poshtėrim dhe nuk e largon atė prej jush derisa t'i ktheheni fesė tuaj". Rreth kėtij hadithi kam folur shumė dhe jashtėzakonisht shumė nė raste tė ndryshme, por kėsaj radhe do ndalem vetėm tek fjala e tij salallahu alejhi ue selem:"Kur tė bėni shitblerje me i'neh..." El i'neh ėshtė njė lloj marrėdhėnie tregtare me kamatė. Nuk do hyj nė sqarime dhe hollėsi tė mėtejshme rreth saj. A mos ndoshta dikush nga ju nuk e di se muslimanėt sot praktikojnė mes tyre lloje tė ndryshme kamate?! Ja ku i kemi bankat e kamatės, tė cilat kanė zėnė vend dhe lėshuar rrėnjė nė tė gjitha vendet islame dhe njihen ligjėrisht nė tė gjitha shtetet islame! Do i rikthehem njė pike tė mėparshme duke thėnė se pėrdorimi i kamatės nuk bėhet vetėm nga udhėheqėsit, por edhe nga vetė populli, sepse populli i thjeshtė janė ata qė kryejnė marrėdhėnie bankare me kėto banka. Janė ky popull i thjeshtė qė nėse debaton me ta dhe u thua:"Kamata (rribaja) ėshtė haram", nuk ta pranojnė fjalėn, me gjithė rrezikshmėrinė e kėsaj vepre, siē ka thėnė Profeti salallahu alejhi ue selem:"Njė dirhem kamate qė e ha personi duke e ditur se ėshtė nga kamata ėshtė mė e rėndė tek Allahu se sa tė bėjė zina 36 herė"1. Nėse e pyet ndonjėrin nga ata:"O vėllai im, pse po merresh me kamatė?" - do tė tė thotė:"S'kam ēfarė tė bėj. Dua tė jetoj!!" Pra ēėshtja nuk ka tė bėjė vetėm me prijėsit. Pėrkundrazi, para se tė ketė tė bėjė me prijėsit ka tė bėjė me popullin e thjeshtė. Ky lloj populli nė tė vėrtetė i meriton tė ketė kėtė lloj prijėsish. Kėta udhėheqės nuk na kanė zbritur nga planeti Mars por kanė mbirė nga mesi ynė. Nėse duam pėrmirėsimin e gjendjeve tona, kjo nuk mund tė arrihet duke u shpallur luftė guerile prijėsve tanė dhe duke harruar vetėt tona, nė njė kohė qė jemi vetė ne pjesė e thelbit tė atij problemi i cili ka shkaktuar kėtė aktualitet sot nė botėn islame. Prandaj, i kėshillojmė muslimanėt qė t'i kthehen fesė sė tyre dhe t'i praktikojnė ato ēfarė dinė nga feja e tyre:"E atė ditė besimtarėt do gėzohen me ndihmėn dhe fitoren qė sjell Allahu" (Rrum 4-5).



    --------------------------------------------------------------------------------
    1.Sh.p:nė hadithe ėshtė pėrdorur shprehja.ngrėnie kamate,sepse kjo ėshtė origjina qė i shtyn njerėzit nė shtimin e pasurisė dhe sepse ngrėnia ėshtė ndėr gjėrat kryesore tė jetės sė njeriut por kjo shprehje ka si qėllim ndalimin nė mėnyrė absolute nga kamata,nga marrja dhe dhėnia e saj.

    --------------------------------------------------------------------------------

    Tė gjitha problemet qė kemi sot dhe pėr tė cilat ngrihen disa tė rinj duke thėnė:"Ēfarė duhet tė bėjmė?", qofshin ato probleme qė kanė tė bėjnė me fatkeqėsinė qė ka goditur botėn islame dhe botėn arabe, qė ėshtė pushtimi i Palestinės nga ēifutėt, apo problemet qė kanė tė bėjnė me luftėn qė po bėjnė tė krishterėt me muslimanėt nė Eritre, Somali, Bosnjė e Hercegovinė...etj, nga vendet islame me probleme qė tashmė dihen, tė gjitha kėto probleme nuk mund tė zgjidhen thjesht me ndjenja tė zjarrta, por zgjidhen dhe shėrohen me dituri dhe punė:"Dhe thuaju: Punoni. Allahu do t'i shohė punėt tuaja dhe i Dėrguari i Tij e edhe besimtarėt. Pastaj ju do tė ktheheni (do tė silleni) tek i Gjithėdijshmi, Njohėsi i tė fshehtės dhe tė dukshmes, e Ai do t'ju njoftojė me veprat qė keni punuar" (Teube 105).



    "Dhe thuaju: Punoni (veproni)..." Tani le tė ndalemi tek kjo pikė. Tė punuarit me islamin nė mejdanin e sotėm islamik ka marrė forma dhe mėnyra tė shumta, nė varėsi tė grupimeve dhe sekteve tė shumėllojshme. Qė tė themi tė vėrtetėn, ekzistenca e kėtyre grupimeve ėshtė pjesė e problemit qė po pėrjeton bota islame, duke bėrė qė ky problem tė ketė pėrmasa mė tė mėdha se sa mendojnė disa. Disa mendojnė se problemi ėshtė vetėm pushtimi i Palestinės nga ēifutėt dhe luftimi qė po i bėjnė kafirat shumė vendeve islame dhe banorėve tė tyre, ashtu siē e thashė mė lart. Ndėrsa ne themi se problemi sot ėshtė mė i madh se kaq. Ai problem ėshtė pėrēarja e muslimanėve, ndarja e tyre nė grupime dhe parti, qė ėshtė nė kundėrshtim me fjalėn e Allahut:"Dhe mos u bėni nga idhujtarėt tė cilėt e pėrēanė fenė e tyre dhe u ndanė nė grupe, ku ēdo grup i gėzohet idesė sė vet" (Rrum 31-32). Grupimet bashkėkohore islame janė nė kundėrshtim me njėra-tjetrėn nė lidhje me mėnyrėn se si duhet ta zgjidhim atė problem nga i cili vuajnė tė gjitha grupimet islame. Bėhet fjalė pėr problemin e poshtėrimit i cili i ka pushtuar tė gjithė. Pra cila ėshtė rrugėzgjidhja pėr t'i dhėnė fund kėtij nėnēmimi?! Ka disa ide tė parashtruara si alternativa:



    Mėnyra e parė dhe e vetmja qė ėshtė e mirė, qė s'ka tė ngjashme me tė dhe tek e cila gjithmonė i thėrrasim muslimanėt ėshtė tė kuptuarit e islamit me kuptim tė saktė e tė vėrtetė, zbatimi i tij dhe edukimi i muslimanėve sipas kėtij islami tė pastėr. Kjo ėshtė rruga e Profetit salallahu alejhi ue selem. E kemi pėrmendur shpesh dhe do e themi gjithmonė se Profeti salallahu alejhi ue selem e filloi me shokėt e tij duke i ftuar qė t'i besojnė Allahut dhe tė Dėrguarit tė Tij, ua mėsoi atyre dispozitat e islamit dhe i urdhėroi qė t'i praktikojnė ato. Sahabėt u ankuan tek Profeti salallahu alejhi ue selem pėr padrejtėsitė dhe torturat qė po hasnin nga Kurejshėt, dhe ai i porositi qė tė bėnin durim dhe se ky ėshtė ligji i Allahut i pandryshueshėm mes krijesave tė Tij: Tė luftohet e vėrteta nga e kota dhe tė luftohen besimtarėt nga idhujtarėt. Kjo ishte mėnyra e parė pėr shėrimin e kėtij realiteti. Pra nėpėrmjet dijes sė dobishme dhe punėve tė mira.



    Ekzistojnė lėvizje aktiviste dhe rryma tė tjera tė cilat qė tė gjitha kanė njė faktor tė pėrbashkėt, ai ėshtė rėnia ndesh me rrugėn e parė dhe tė vetme tė saktė qė s'ka tjetėr veē saj. Kėto lėvizje dhe rryma qė tė gjitha thonė:"Lėreni mėnjanė tani pėr tani domosdoshmėrinė e tė kuptuarit tė saktė tė islamit dhe domosdoshmėrinė e tė punuarit me tė. Tani pėr tani kemi diēka mė tė rėndėsishme sesa kjo. Duhet tė bashkohemi dhe tė bėhemi njėsh nė luftė kundra kafirave!!" Subhanallah! Si mund t'i luftojmė kafirat duke qenė se ne jemi tė paarmatosur?! Ēdo njeri qė ka sadopak logjikė e kupton se nėse dikush ėshtė i paarmatosur nga ana materiale, nuk mund tė luftojė dhe t'i bėjė ballė armikut tė tij tė armatosur, i cili nuk ka vetėm njė armė, por posedon armė tė shumta. Nėse nė kėtė lloj gjendje i paarmatosuri dėshiron ta luftojė armikun e tij tė armatosur, ēfarė duhet t'i themi kėtij personi? Luftoje dhe pse je i paarmatosur apo armatosu fillimisht pastaj lufto? Pėrgjigja nė tė cilėn s'ka dyshim do jetė: Armatosu, pastaj lufto. Kjo pėr sa i pėrket anės materiale. Ndėrsa pėr sa i pėrket anės shpirtėrore, ēėshtja ėshtė dhe mė e rėndėsishme. Nėse duam t'i luftojmė kafirat, nuk do mundemi t'i luftojmė kurrė ata duke lėnė islamin mėnjanė, sepse kjo bie nė kundėrshtim me atė ēfarė i ka urdhėruar Allahu dhe i Dėrguari i tij besimtarėt nė ajete tė shumta. Prej tyre, p.sh., fjala e Allahut:"Pasha kohėn. Me tė vėrtetė tė gjithė njerėzit janė nė humbje, pėrveē atyre qė kanė besuar, qė kanė bėrė vepra tė mira, qė e kanė kėshilluar njėri-tjetrin pėr t'iu pėrmbajtur tė vėrtetės dhe e kanė kėshilluar njėri-tjetrin qė tė bėjnė durim" (Asr 1-3).



    "Me te vėrtetė tė gjithė njerėzit janė nė humbje". Ne tani padyshim jemi nė humbje. Pse? Sepse nuk e kemi vėnė nė zbatim pėrjashtimin qė Allahu bėri duke thėnė:"... pėrveē atyre qė besuan, qė bėnė vepra tė mira, qė e kėshilluan njėri-tjetrin pėr t'iu pėrmbajtur tė vėrtetės dhe porositėn njėri-tjetrin qė tė bėjnė durim". Ne themi: I kemi besuar Allahut dhe tė dėrguarit tė Tij, por kur ne i thėrrasim ata muslimanė hizbijinė, tė cilėt janė tubuar rreth diēkaje qė bie nė kundėrshtim me thirrjen e vėrtetė, qė t'i kthehen Kuranit dhe Sunetit, ata thonė:"Le ta lemė mėnjanė kėtė ēėshtje pėr momentin. Ēėshtja mė e rėndėsishme tani pėr tani ėshtė t'i luftojmė kafirat. Atėherė, ne u themi: A t'i luftojmė me armė apo pa armė?! Lufta ka nevojė patjetėr pėr dy lloje armėsh. Arma e parė ėshtė arma moralo-shpirtėrore, ndėrsa ata thonė: Lėreni mėnjanė armėn shpirtėrore dhe kapuni pas armės materiale.



    Sė dyti: Nuk kemi as armė materiale, sepse ėshtė bėrė e pamundur duke pasur parasysh rrethanat tė cilat na janė imponuar nė kėtė kohė, jo vetėm nga kafirat tė cilėt nga kanė rrethuar nga tė gjitha anėt por dhe nga disa prijės qė na udhėheqin. Pra, ne sot nuk pėrgatitemi dot me armatimet materiale tė nevojshme, nuk e bėjmė dot diēka tė tillė edhe pse kjo nuk pėrputhet me dėshirat tona. Themi: Duam tė luftojmė duke qenė tė armatosur materialisht, gjė e cila nuk ėshtė e mundur. Atėherė, ngelet nė duart tona arma shpirtėrore:"Dije se nuk ka tė adhuruar tjetėr me tė drejtė pėrveē Allahut" (Muhamed 19), pra dituria dhe zbatimi i kėsaj diturie me aq sa tė kemi mundėsi. Kjo pėr tė cilėn ata shprehen fare lirshėm duke thėnė:"Lėreni mėnjanė!" Kjo ėshtė gjėja e vetme qė kemi mundėsi ta bėjmė, e megjithatė ata na porosisin qė ta lemė mėnjanė. Ndėrkohė ata thonė:"Duhet tė luftojmė", megjithėse kjo ėshtė diēka jashtė mundėsive tona. Me ēfarė tė luftojmė?! Pra kėshtu i humbasim tė dy llojet e armatimeve. Arma shpirtėrore nuk na bėn punė sipas tyre. Ta lemė pėr mė vonė sepse nuk e ka kohėn tani! Po ashtu armatimin material nuk e posedojmė, kėshtu qė ngelėm tė dobėt dhe tė boshatisur nga tė dyja llojet e armėve, si nė atė shpirtėrore, ashtu dhe nė atė materiale.



    Nėse kthehemi dhe njėherė tek periudha e parė dhe e shndritshme, tek koha e Profetit salallahu alejhi ue selem, a kishte armatim material? Pėrgjigja: Jo. Cili ishte pra ēelėsi i fitores? Armatimi material apo armatimi shpirtėror? Pėrgjigja: S'ka dyshim se fitorja ishte nėpėrmjet armatimit shpirtėror tė cilit iu dha pėrparėsi nė davet, siē thuhet nė ajetin kuranor:"Dije se nuk ka tė adhuruar tjetėr me tė drejtė pėrveē Allahut". Para sė gjithash duhet tė njihet islami, pastaj duhet tė praktikohet ky islam sipas mundėsive qė kemi. P.sh: Kemi mundėsi qė tė mėsojmė akiden e saktė dhe tua mėsojmė atė tė tjerėve, kemi mundėsi t'i mėsojmė ibadetet dhe dispozitat islame, ta njohim moralin islam. Pra, megjithėse kėto kemi mundėsi t'i bėjmė, shumica e muslimanėve sė bashku me grupimet dhe partitė qė u pėrkasin vazhdojnė t'u kthejnė shpinėn dhe t'i lenė pas dore. E pas gjithė kėsaj, ata guxojnė dhe ngrenė zėrat e tyre duke thėnė:"Duam xhihad!" Si mund tė bėjmė xhihad pėrderisa jemi tė boshatisur pėrbrenda nga armatimi i parė (shpirtėror), plus qė nuk e posedojmė as llojin e dytė tė armatimit (atė material)?! Edhe sikur tė ekzistonte sot njė grup muslimanėsh tė vėrtetė tė bashkuar rreth islamit tė saktė dhe qė e praktikojnė atė ashtu siē duhet, pėrsėri ngelet ēėshtja qė nuk posedojnė armatim material. Atėherė, kėtyre personave u drejtohet urdhri i Allahut nė ajetin e mirėnjohur:"Dhe pėrgatituni kundėr tyre gjithė fuqitė qė keni mundėsi bashkė me kalorėsinė, ashtu qė ta frikėsoni armikun e Allahut dhe armikun tuaj" (Enfal 60).



    Pra nėse e zotėrojmė armėn e parė shpirtėrore, atėherė jemi tė urdhėruar qė tė pėrgatitemi nga ana materiale. A mund tė luftojmė nėse nuk posedojmė pėrgatitje materiale? Pėrgjigja: Jo, sepse ne nuk e kemi praktikuar kėtė ajet i cili na urdhėron qė tė pėrgatitemi materialisht. Atėherė, ē'ėshtė me ne sot qė duam tė luftojmė megjithėse jemi tė falimentuar nė tė dyja llojet e armatimit, shpirtėror dhe material?! Armatimit material nuk ia kemi mundėsitė tani pėr tani, kurse armatimi shpirtėror ėshtė diēka qė kemi mundėsi ta bėjmė. Kėshtu qė:"Allahu nuk e ngarkon askėnd pėrtej mundėsive tė tij" dhe:"Kijeni frikė Allahun me sa tė keni mundėsi".



    Ajo pėr tė cilėn kemi mundėsi tani ėshtė dituria e dobishme dhe punėt e mira. Ndoshta e zgjata pėrgjigjen mė shumė seē duhej, andaj po e pėrmbledh me pak fjalė duke thėnė: Problemi i muslimanėve nuk ėshtė vetėm ēėshtja e Palestinės. O vėllezėrit tanė, pėr fat tė keq ndėr devijimet e shumta qė i kanė goditur muslimanėt sot ėshtė fakti se veprat e tyre bien ndesh me diturinė e tyre. Psh kur flitet pėr islamin, pėr atdheun islam thuhet: Tė gjitha shtetet islame janė atdhe pėr ēdo musliman, pa pasur dallim mes atij qė ėshtė arab apo jo-arab, nuk ka dallim mes saudianit, jordanezit, egjiptianit, etj., por nė realitet, nė praktikėn e pėrditshme, kėto ekzistojnė edhe tek disa tė ashtuquajtur islamikė. Psh i shohim disa thirrės qė i kushtojnė rėndėsi tė madhe Palestinės dhe nuk u intereson se ēfarė u ndodh muslimanėve nė vende tė tjera! Psh, kur ishte lufta e afganėve muslimanė kundra sovjetikėve dhe pėrkrahėsve tė tyre vendas komunistė kishte nė atė kohė njė apo disa parti islamike qė nuk u interesonte kjo luftė qė po zhvillohej mes afganėve dhe komunistėve. Pse? Sepse ata nuk janė, p.sh., sirianė apo egjiptianė etj. Pra problemi nuk ėshtė i kufizuar vetėm nė Palestinė, por ka pėrfshirė shtete tė shumta islame. Si duhet ta shėrojmė dhe ta zgjidhim kėtė problem tė pėrgjithshėm?! Duke u bazuar nė dy llojet e forcave: shpirtėrore dhe materiale. Me cilėn nga kėto dyja duhet t'ia fillojmė? Para sė gjithash duhet t'ia fillojmė me atė e cila ėshtė mė e rėndėsishmja, sidomos kur kjo gjėja mė e rėndėsishme ėshtė njėkohėsisht dhe mė e lehta, pra armatimi shpirtėror - kuptimi i islamit me kuptim tė saktė dhe zbatimi i tij nė mėnyrė tė saktė ashtu siē duhet, pastaj vjen ēėshtja e armatimit material nėse ėshtė e mundur. Ndėrsa sot me keqardhjen mė tė madhe: Armėt me tė cilat luftuan muslimanėt nė Afganistan kundra komunistėve, a ishin armė islame?! Pėrgjigja: Jo, ishin armė perėndimore. Pra ne nga ana e armatimit material jemi shumė larg, jemi tė nėnshtruar ndaj tė tjerėve. Nėse duam sot qė tė luftojmė dhe jemi tė fortė nga ana shpirtėrore dhe duam tė luftojmė me armė materiale, ne e kemi tė nevojshme qė t'i sjellim kėto armė nga jashtė, qoftė duke i blerė apo nė formė dhurate apo duke i shkėmbyer me diēka tjetėr! Siē e dini, politika perėndimore sot po ecėn sipas asaj fjalės popullore, ku thuhet:"Mė kruaj mua qė tė kruaj unė ty", dmth shtetet sot nuk t'i shesin mė armėt thjesht me ēmim nė dorė, por kėrkojnė patjetėr tė heqėsh dorė nga disa gjėra ose t'u japėsh ca tė drejta mbi vetveten.



    A je i gatshėm, o popull mysliman, qė tė heqėsh dorė nga disa gjėra dhe tė pranosh kushte, ashtu qė tė tė jepen armė pėr tė cilat do paguash dhe ēmimin e blerjes?! Pra, o vėllezėrit tanė, ēėshtja nuk ėshtė ashtu siē mund tė paramendohet: Thjesht ndjenja tė zjarrta tė rinisė dhe revolta si flluska sapuni, tė cilat fryhen dhe plasin nė tokėn tonė e nuk sjellin as njė lloj ndikimi pozitiv, nė mėnyrė absolute.



    Sė fundi them:"Dhe thuaju: Punoni. Allahu do t'i shohė veprat tuaja dhe i Dėrguari i Tij e edhe besimtarėt, pastaj ju do tė ktheheni tek i Gjithėdijshmi, Njohėsi i tė fshehtės dhe tė dukshmes, e Ai do t'ju njoftojė me veprat qė keni punuar". Por dua tė pėrsėris se puna nuk sjell dobi veēse nėse ėshtė e shoqėruar me dijen e dobishme, dhe dija e dobishme ėshtė ajo dije nė tė cilėn thuhet: Allahu ka thėnė, Profeti salallahu alejhi ue selem ka thėnė, sahabėt kanė thėnė, siē e ka pėrmendur kėtė Ibn Kajjimi nė fjalėn e tij:"Dituria ėshtė: Allahu ka thėnė, Profeti ka thėnė, sahabėt kanė thėnė, e jo me hamendje e pėrēartje".



    Fatkeqėsia e botės islame sot ėshtė diēka mė e rrezikshme sesa pushtimi i Palestinės nga ēifutėt. Fatkeqėsia e botės islame sot ėshtė se ata e kanė humbur rrugėn e drejtė dhe nuk e kanė njohur islamin e vėrtetė me tė cilin realizohet dhe arrihet lumturia nė kėtė botė dhe Ahiret. Nėse muslimanėt (e vėrtetė) jetojnė nė vėshtirėsi, tė pėrēmuar, tė shtypur nga kafirat dhe idhujtarėt, luftohen, kryqėzohen dhe vdesin, s'ka dyshim se kanė vdekur tė lumtur edhe pse gjatė jetės sė kėsaj dunjaje jetuan si tė shtypur dhe tė nėnēmuar. Ndėrsa ai musliman qė jeton i nderuar nė kėtė dunja dhe duke qenė larg kuptimit tė vėrtetė tė islamit, ky person do vdesė fatkeq, i mjerė edhe pse mund tė duket i lumtur nė dunja nė pamje tė jashtme.



    Pra, Allahu ju bekoftė, rrugėzgjidhja ėshtė:"Kthehuni tek Allahu" (Dharijat 50).



    Kuptojeni mirė atė qė Allahu ka thėnė dhe atė qė i Dėrguari i Allahut ka thėnė, punoni me atė qė Allahu ka thėnė dhe me atė qė Profeti salallahu alejhi ue selem ka thėnė. Me kaq po e mbyll pėrgjigjen e kėsaj pyetjeje.




    Pėrktheu: Shuajb Rexha/Ebu Duxhanah
    Medine, Sheval 1426

  4. #4
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    20-01-2009
    Postime
    454

    Dallimet nė mendime mes dijetarėve – Shkaqet pėr kėtė dhe pozita jonė ndaj kėsaj

    nga shejh Muhamed Salih el-Uthejmin





    Siē pėrmenda nė fillim, pėr shkak tė formave tė ndryshme mediale: audio, vizuale dhe materialit tė shkruar dhe pėr shkak tė dallimeve nė mendime mes dijetarėve apo atyre qė flasin nėpėr kėto media, masa popullore janė bėrė tė pasigurt dhe pyesin:"Kė ta ndjekim?"



    'Janė grumbulluar rreth Khiresh aq shumė gazela, saqė ai nuk di mė se cilėn ta gjuaj.'1



    --------------------------------------------------------------------------------
    1. Proverb Arab i thėnė pėr njė person qė kaplohet nga shumė ēėshtje, secila me prioritet tė njėjtė dhe kėshtu, ai ėshtė i pasigurt se me cilėn tė fillojė e cilėn ta vonojė. Zanafilla e kėtij porverbi gjurmohet deri tė njė gjuetar gazelash, i njohur si Khiresh. Nje ditė prej ditėsh, ato [gazelat] u mblodhėn rreth tij dhe ishin tė shumta, me ē'rast ai u ngatėrrua dhe s'dinte ē'tė bėnte dhe cilėn gazelė ta gjuante. Nė ato momente, ai shqiptoi kėto fjalė qė e pėrshkruajnė situatėn. Rėndėsia e kėsaj ėshtė pėr shkak tė pranisė sė opinioneve tė shumta lidhur me njė ēėshtje, gjė qė e ngatėrron laikun qė ka nevojė pėr gjykim.

    --------------------------------------------------------------------------------

    Andaj, unė them, pozita jonė ndaj kėtij dallimi, dhe unė mendoj nė dallimin mes dijetarėve qė janė tė besueshėm pėr diturinė dhe fenė e tyre, jo ata qė janė tė klasifikuar si ata qė posedojnė dituri por nė tė vėrtetė s'janė ndėr dijetarėt. Meqė nuk i konsiderojmė tė tillėt si dijetarė, e as qė kosiderojmė se thėniet e tyre duhet tė dihen e tė shėnohen sikur thėniet e dijetarėve.



    Por, mendojmė nė dijetarėt qė janė tė mirėnjohur pėr kėshillėn e tyre tė sinqertė ndaj Umetit, pėr Islamin dhe diturinė e tyre. Pozita jonė ndaj tyre ėshtė nga dy pikėvėshtrime:



    E para: Si u bė qė kėta dijetarė tė shkojnė kundėr asaj ēka instruktojnė Libri i Allahut dhe Suneti i tė dėrguarit tė Tij?



    Pėrgjigja nė kėtė pyetje mund tė dihet pjesėrisht nga ajo qė parapriu nga shkaqet pėr dallimin dhe po ashtu nga shumė shkaqe tjera qė s'janė pėrmendur, nė tė cilat do tė hasė studenti i diturisė dhe do t'i kuptojė ato edhe nėse ai s'ėshtė shumė i ditur.2



    --------------------------------------------------------------------------------
    2. Shejh Ibrahim er-Ruhejli, pedagog pranė Universitetit Islamik nė Medine, shpreh fjalėt vijuese ndėrsa i referohet dhjetė shkaqeve tė dallimit tė pėrmendura nga shejhul-Islam Ibn Tejmije:"Brenda kėtyre shkaqeve gjindet njė shpjegim i shkėlqyeshėm e i pėlqyeshėm pėr gabimet qė bėhen nga dijetarėt si rezultat i ixhtihadit tė tyre. Kjo po ashtu ėshtė mėnyrė pėr kėrkimin e arsyetimeve pėr ta nė mėnyrėn e atillė, me tė cilėn shpresojmė qė Allahu ta shpėrblejė Ibn Tejmijen me shpėrblimin mė tė madh.

    "Sikur personi, i cili has nė thėnien e njė dijetari qė ėshtė nė kundėrshtim me tekstin [e Sheriatit], t'ia nėnshtronte [thėnien] kėtyre dhjetė shkaqeve, tė cilat i pėrmend Ibn Tejmije, atėherė ai me siguri do tė gjente me saktėsi njėrėn nga kėto shkaqe si arsye pėr kundėrshtimin e dijetarit. Sipas radhės, ne do ta shpėtonim veten nga pėrgojimet dhe dyshimet ndaj dijetarėve, nė ēka kanė rėnė shumė njerėz." [Marrė nga Maufik Ehlus-Suneh uel Xhema'ah min Ehli Ehua uel Bida' tė shejh Ibrahim er-Ruhejli [1/70], botuar nga Mektebe el-Guraba el-Etherije, Medine, Arabia Saudite.]

    Zbatimi i kėtyre fjalėve ėshtė mjaft kritike nė ndihmėn pėr tė edukuar muslimanėt, posaēėrisht rininė, drejt njė shtegu tė mesėm e tė balancuar. Meqė, siē e ka treguar historia vazhdimisht, kurdo qoftė qė vlera dhe respekti pėr dijetarėt tė zhduket nga zemrat dhe mendjet e njerėzve, atėherė ata mė nuk udhėhiqen me dituri, urtėsi dhe pėrvojė, por me papjekuri, rrufeshmėri dhe entuziazėm tė bazuar nė padituri.

    --------------------------------------------------------------------------------

    E dyta: Ēfarė ėshtė pozita jonė ndaj ndjekjes sė tyre? Cilin e ndjekim nga kėta dijetarė? A duhet tė pasohet njė imam i veēantė dhe tė mos e lėmė asnjėherė thėnien e tij? Edhe nėse opinioni i saktė gjindet tek dijetari tjetėr, siē ėshtė rasti me ata qė ndjekin verbėrisht [ndjekėsit e medhhebeve]. Apo duhet ndjekur opinionin pėr tė cilin beson se ėshtė mė i sakti, edhe nėse kjo shkon kundėr opinioneve tė medhhebeve, tė cilave ua atribuojnė veten?



    Pėrgjigja e saktė ėshtė e dyta, meqė ėshtė e detyrueshme pėr atė qė ėshtė i vetėdijshėm pėr dėshminė qė ta ndjekė atė, edhe nėse kjo shkon kundėr cilitdo dijetar, sa kohė qė kjo nuk bie nė kundėrshtim me konsensusin e Umetit.



    Kushdo qė beson se ėshtė e detyrueshme tė ndjeken thėniet e ndokujt pėrveē tė dėrguarit tė Allahut [salallahu alejhi ue selam], duke zbatuar atė qė ai urdhėron dhe duke u pėrmbajtur nga ajo qė ai ndalon, nė tė gjitha kohėrat dhe vendet, ai vėrtet ka pohuar pėr kėtė person cilėsi qė janė tė veēanta dhe vetėm pėr bartėsin e Porosisė, nga qė thėnia e askujt s'mund tė posedojė kėtė tė drejtė tė qartė pėrveē thėnies sė tė dėrguarit tė Allahut. Opinoni i secilit ose pranohet, ose hedhet poshtė, pėrveē atij tė tė dėrguarit tė Allahut [salallahu alejhi ue selam].



    Por, ēėshtja ende mbetet e pazgjedhur, nga qė ende pyesim:"Kush ėshtė i aftė pėr tė nxjerrur vendimet nga teksti?" Kėtu qėndron problemi, nga qė tash secili thotė:"Unė jam i aftė pėr kėtė!" Kjo, nė tė vėrtetė, s'ėshtė me vend as e pėrshtatshme. Vėrtet, shprehur nė synim dhe bazė, ėshtė mirė qė parimet udhėzuese tė njeriut tė jenė Libri i Allahut dhe Suneti i tė dėrguarit [salallahu alejhi ue selam]. Mirėpo, tė hapet dera pėr ēdokėnd qė mund tė pėrmend dėshminė, edhe nėse nuk e kupton domethėnien apo implikimet e saj, dhe tė thuhet:"Ti je muxhtehid, thuaj ēfarė tė duash," kjo do tė shkaktojė rrėnimin e Sheriatit, njerėzve dhe shoqėrisė.



    Pėrsa i pėrket kėsaj, njerėzit i takojnė njėrės nga tre kategoritė:



    1. Dijetari, tė cilit Allahu i ka dhėnė dituri dhe tė kuptuar.


    2. Studenti i diturisė qė ka dituri por ende se ka mbėrri shkallėn e dijetarit.


    3. Laiku qė s'di gjė.



    Pėrsa i pėrket tė parit, ai ka tė drejtėn tė bėjė ixhtihad dhe tė japė opinionin e tij. Nė fakt, ėshtė e detyrueshme pėr tė qė ta shprehė atė pėr tė cilėn beson se teksti tregon nė tė, pa marrė parasysh se kė e kundėrshton, nga qė ai ėshtė urdhėruar ta bėjė kėtė. Allahu thotė:



    "… ata nga mesi i tyre qė kanė aftėsi tė nxjerrin vendimet e tij [tekstit] do ta dinin atė..."3



    Personi i kėsaj kategorie ėshtė ndėr ata qė janė tė aftė pėr tė nxjerrė vendime, tė cilėt e dinė domethėnien e menduar prapa tė folurės sė Allahut dhe tė dėrguarit tė Tij.



    Pėrsa i pėrket tė dytit, tė cilit Allahu i ka dhėnė dituri por ende nuk e ka mbėrri shkallėn e tė parit, atėherė s'prishė punė nėse ai vepron sipas dėshmive tė pėrgjithshme, domethėnieve tė tyre tė qarta dhe me atė pėr ēka ėshtė i vetėdijshėm.4 Mirėpo, ai duhet tė jetė shumė i kujdesshėm nė kėtė dhe asnjėherė s'duhet tė lė anash tė pyeturit e atyre qė dinė mė shumė se ai ndėr njerėzit e diturisė. Kjo meqė ai mund tė gabojė ndėrsa dituria e tij mund tė mos shprehė njė dėshmi tė veēantė, e cila e bėn tė veēantė atė qė duket tė jetė tekst i pėrgjithshėm, apo e cila kufizon atė qė duket tė jetė tekst i pakufizuar, apo e cila shfuqizon njė tekst, tė cilin ai e konsideron tė vlefshėm.



    --------------------------------------------------------------------------------
    3. Sureja en-Nisa:83

    4. Dijetarėt, tė kaluarit dhe tė tashmit, kanė paralajmėruar kundėr kurthave nė tė cilat mund tė bien studentėt e diturisė qė s'janė vendosur ende sa duhet nė bazat e shkencave Sheriatike. Shejhu pėrmendi disa nga direktivat e rėndėsishme, tė cilat duhet t'i zbatojė personi qė ėshtė i pėrshtatshėm tė klasifikohet nė kėtė kategori, siē ėshtė tė qenit i kujdesshėm, jo i ngutshėm, tė pyeturit dijetarėt dhe tė referuarit atyre.

    --------------------------------------------------------------------------------

    Pėrsa i pėrket tė tretit, ai ėshtė i cili s'ka dituri. Pra, ėshtė e detyrueshme pėr tė qė t'i pyes dijetarėt, siē thotė Allahu:



    "…pyetni dijetarėt e Librave nėse nuk e dini."5



    dhe nė njė tjetėr ajet thotė:



    "…pyetni njerėzit e Librave nėse nuk e dini, pėr shenjat dhe librat e qartė…"6



    --------------------------------------------------------------------------------
    5. Sureja el-Enbija:7

    6. Sureja en-Nahl:43-44

    --------------------------------------------------------------------------------

    Pra, detyra e tij ėshtė qė tė pyes, por kė duhet ta pyes ai? Ne vend ka mjaft dijetarė dhe secili thotė 'Filani ėshtė dijetar' apo pėr ēdonjėrin thuhet:'Ai ėshtė dijetar.' Pra, kė duhet ta pyes ai?



    A duhet tė themi:"Ėshtė e detyrueshme pėr kėtė person tė kėrkojė dhe hetojė me qėllim qė ta gjejė atė qė ėshtė mė sė afėrti opininonit tė saktė, kėshtu qė ai ta pyes atė dhe tė veprojė sipas vendimit tė saktė," apo themi:"Ai duhet ta pyes kėdo pėr tė cilin ai beson se ėshtė ndėr njerėzit e diturisė, meqė, dijetari qė ėshtė mė pak i ditur mund tė arrijė tek vendimi i saktė nė njė ēėshtje tė veēantė, ndėrsa dijetari qė ėshtė mė i mirė dhe mė i ditur mund tė mos e arrijė kėtė" – dijetarėt dallojnė nė mendimė lidhur me kėtė:



    Njė grup dijetarėsh mbajnė qėndrimin se ėshtė e detyrueshme pėr laikun qė tė pyes atė pėr tė cilin beson se ėshtė mė kompetenti nė kėtė dituri [ēėshtje] ndėr dijetarėt e vendit tė tij. Sepse, mu siē personi qė ėshtė i sėmurė kėrkon personin mė kompetent nė fushėn e mjeksisė, atėherė e njėjta ėshtė e zbatueshme nė kėtė rast, meqė dituria ėshtė ilaē pėr zemrat. Sipas kėsaj, ju duhet ta zgjidhni mė kompetentin nė dituri dhe nuk ka dallim.



    Tė tjerėt dijetarė mbajnė qėndrimin se kjo s'ėshtė e lejueshme, nga qė ai qė ėshtė mė i dituri mund tė mos jetė i tillė nė ēdo ēėshtje. Ky opinion mbėshtetet nga fakti qė nė kohėn e sahabėve, njerėzit e pyetnin atė qė ishte mė pak i ditur se tė tjerėt, tė cilėt po ashtu ishin tė pranishėm.



    Opinioni im ėshtė se ai duhet ta pyes atė pėr tė cilin beson se ėshtė mė kompetenti nė fenė dhe dijen e tij, jo pėr shkak se ėshtė e detyrueshme dhe pėr shkak tė mundėsisė qė ky dijetar tė gabojė nė njė ēėshtje tė veēantė dhe mundėsisė qė dikush mė pak i ditur tė jetė i saktė, por nga qė kjo ėshtė mė e rekomandueshme dhe duhet tė jetė zgjedhja e parė e personit.



    Sė fundi, kėshilloj sinqerisht, sė pari veten time dhe vėllezėrit e mi muslimanė, e posaēėrisht studentėt e diturisė, qė tė mos nguten kur personi tė ndeshet me ndonjė ēėshtje gjersa tė vėrtetohet gjendja, tė fitojė dituri e mė pas tė flasė, kėshtu qė tė mos flasė lidhur me Allahun pa dituri.



    Meqė personi qė jep gjykime ėshtė njė emisar mes njerėzve dhe Allahut; ai bart Sheriatin e Allahut, siē ėshtė transmetuar nga i dėrguari i Allahut [salallahu alejhi ue selam]:"Dijetarėt janė trashėgimtarė tė pejgamberėve,"7 dhe pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] po ashtu ka thėnė:"Gjykatėsit janė tre: [vetėm] njėri do tė hyjė nė parajsė, dhe ai ėshtė i cili e dinte tė vėrtetėn dhe gjykonte sipas saj."8



    --------------------------------------------------------------------------------
    7. Ahmed [5/196], Ebu Daud, et-Tirmidhi dhe tė tjerėt.

    8. Transmetuar nga Ebu Daud me fromulimin nė vijim:"Gjykatėsit janė tre: Njėri nga ata ėshtė nė parajsė kurse dy janė nė Zjarr. Pėrsa i pėrket atij nė parajsė, ai ėshtė njeriu qė e dinte tė vėrtetėn dhe gjykonte sipas saj. Njeriu qė e dinte tė vėrtetėn dhe ishte i padrejtė nė gjykimin e tij ėshtė nė Zjarr, dhe njeriu qė gjykonte mes njerėzve nga padituria ėshtė nė Zjarr."

    --------------------------------------------------------------------------------

    Njė tjetėr gjė me rėndėsi: kur tė gjindeni nė njė gjendje tė re, kthejeni zemrėn tuaj nga Allahu dhe shfaqni nevojė pėr tė, qė Ai t'ju bėjė tė kuptoni dhe t'ju japė dituri, posaēėrisht nė ēėshtjet e rėnda dhe serioze, kur shumė njerėz mbesin nė padituri.



    Disa nga mėsuesit e mi ma patėn pėrmendur se ėshtė e pėrshtatshme pėr personin, i cili pyetet lidhur me ndonjė ēėshtje, qė tė kėrkojė falje nga Allahu edhe mė shumė, duke nxjerrur pėrfundimin nga thėnia e Allahut:



    "Vėrtet, Ne jua kemi shpallur Librin nė tė vėrtetėn qė ju tė gjykoni me atė qė ju ka treguar Allahu. Pra, mos i mbro tė pabesėt. Dhe kėrko falje nga Allahu, se vėrtet, Allahu fal shumė, ėshtė mė i mėshirshmi."9



    Meqė, shtimi i kėrkimit tė faljes kėrkon fshirjen e pasojave tė mėkateve, e cila ėshtė njė prej shkaqeve tė harrimit tė diturisė dhe tė mbeturit i paditur, siē thotė Allahu:



    "Pra, pėr shkak se ata thyen marrėveshjen, Ne i mallkuam ata dhe i bėmė tė forta zemrat e tyre. Ata i ndėrrojnė fjalėt nga vendi i tyre i duhur dhe harruan njė pjesė tė madhe tė porosisė qė u ishte dėrguar."10



    Imam esh-Shafi'i pat thėnė njė herė e njė kohė:



    "Iu ankova Uekiut11 pėr kujtesėn time tė dobėt, e ai mė kėshilloi qė ta lė mosbindjen dhe tha:"Ta dish se dituria ėshtė dritė, dhe se drita e Allahut nuk i jepet tė pabindurit."



    Qė kėtej, ėshtė mė se e mundshme qė kėrkimi i faljes ta bėjė Allahun t'ia ndriēojė mendjen njeriut.



    Kėrkoj nga Allahu tė mė japė sukses, tė mė bėjė tė drejtė, tė na bėjė tė qėndrueshėm me fjalėn e fortė [shahadetin] nė kėtė botė dhe nė jetėn e pėrtejme, dhe qė Ai tė mos na i ēorientojė zemrat pasi tė na ketė udhėzuar dhe tė na dhurojė mėshirė. Vėrtet, Ai ėshtė bamirės.



    E gjithė lavdia i takon Allahut, dhe e lavdėroftė Ai dhe dėrgoftė paqe e bekime mbi pejgamberin Muhamed dhe shoqėruesit e tij.



    --------------------------------------------------------------------------------
    9. Sureja en-Nisa:105-106

    10. Sureja el-Ma'ide:13


    11.Ueki Ibn el-Xherrah ishte dijetar i famshėm ndėr Selefėt dhe njė nga mėsuesit e imam esh-Shafi'i. Ai vdiq nė vitin 196H.

  5. #5
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    20-01-2009
    Postime
    454

    Shpjegim i Sherh Sunneh tė Imam el-Berbeharit

    Autor: shejh alameh Ahmed ibn Jahja en-Nexhmi
    Mėsimi 2





    Shpjegim



    Dijetarėt nga Ehlus Sunneh uel Xhema'a dhe ata qė ndjekin transmetime, janė pajtuar njėzėshėm se ėshtė e palejueshme kryengritja kundėr udhėheqėsve muslimanė qė janė nė pushtet, qofshin ata tė drejtė apo despotikė. Disa dijetarė kanė transmetuar konsensusin e Ehl us-Sunneh nė kėtė ēėshtje. Ibn Haxher ka thėnė nė [el-Fet'h 13/38, botimi i Muhib ed-Din el-Hatib] gjatė shpjegimit tė hadithit tė Hudhejfe ibn el-Jeman:



    "Ibn Bettal ka thėnė:Nė kėtė ka dėshmi – domethėnė nė hadithin e Hudhejfe ibn Jeman – pėr organin e juristėve [qė tregon detyrimin] pėr kapjen pėr xhematin e muslimanėve dhe pėrmbajtjen nga kryengritja kundėr udhėheqėsve despotikė. Nga qė pejgamberi e pėrshkroi grupin e fundit si thirrėsa tek portat e xhehenemit dhe s'ka thėnė pėr ta 'ju do t'i miratoni disa vepra tė tyre dhe do t'i pranoni' siē ka thėnė pėr grupin e parė. Ata s'do tė pėrshkruheshin si tė tillė po tė mos ishin nė tjetėr pos tė vėrtetės dhe duke e pasur parasysh kėtė, ai urdhėroi qė t'i pėrmbahemi xhematit. Et-Taberi ka thėnė:Ata dalluan nė mendime lidhur me urdhėrin dhe domethėnien e xhematit. Disa nga njerėzit deklaruan qė kjo ėshtė detyrim dhe xhemati ėshtė shumica."



    Unė them [shejh Ahmed]:"Ai qė flet me atė qė ėshtė nė kundėrshtim me kėtė ka pėrvetėsuar thėniet e bidatēinjėve, sepse askush nuk thoshte qė ėshtė e lejueshme kryengritja kundėr udhėheqėsve despotikė, pėrveē Hauarixhėve dhe Mu'tezilive. Pėrsa i pėrket Ehlus Suneh uel Xhema'a, tė gjithė ata janė mbėshtetur nė kėto dėshmi [qė ndalojnė kryengritjen] dhe tė gjithė ata besojnė se ėshtė e palejueshme kryengritja, qoftė me vepėr apo fjalė, sepse fjala ėshtė shkak i kryengritjes fizike tė vėrtetė."



    Ibn Ebil Izz el-Hanefi ed-Dimishki ka thėnė nė komentimin e Akideh et-Tehauije [pas kėtyre fjalėve tė autorit]:



    "Ne konsiderojmė qė s'ėshte e lejueshme kryengritja kundėr Imamit [udhėheqėsit] tonė apo atyre qė udhėheqin ēėshtjet tona edhe nėse ata janė shtypės, as nuk lutemi kundėr tyre, e as qė tėrhiqemi nga dėgjueshmėria ndaj tyre. Ne konsiderojmė qė dėgjueshmėria ndaj tyre ėshtė pjesė e dėgjueshmėrisė ndaj Allahut tė fuqishėm e tė madhėrishėm, sa kohė qė ata nuk urdhėrojnė pėr mosbindje. Ne lutemi pėr pėrmirėsimin e tyre dhe falje pėr ta." Kjo ėshtė deklarata e autorit tė et-Tahauije, ku mė pas komentuesi [Ibn Ebil Izz] pėrmendi dėshmitė pėr kėtė, e pastaj tha:



    "Pėrsa i pėrket respektimit tė tyre edhe nėse ata janė shtypės, atėherė kjo ėshtė sepse tėrheqja nga dėgjueshmėria ndaj tyre do tė rezultonte nė tė kėqia, tė cilat do tė ishin shumė mė tė mėdha se ato qė do tė ndodhnin nga shtypja e tyre. Sidoqoftė, tė qenit i duruar gjatė shtypjes sė tyre ėshtė shlyerje mėkatesh dhe shumėfishim i shpėrblimit. Meqė Allahu nuk u ka dhėnė pushtet mbi ne veēse pėr shkak tė prishjes sė veprave tona dhe shpėrblimi bazohet nė veprat tona. Pra, neve na takon qė tė pėrpiqemi sa mė shumė, tė kėrkojmė falje, tė pendohemi dhe t'i korrigjojmė veprat tona.



    Allahu, mė i larti, ka thėnė:"Ēfarėdo fatkeqėsie qė ju godet, ajo ėshtė pėr shkak tė veprave tuaja. Ai ėshtė qė fal shumė." [esh-Shura:30]



    El-Imam el-Hafidh Ebul Kasim Isma'il Ibn Muhamed el-Fadl et-Temimi, i cili ėshtė quajtur "pėrkrahėsi i Sunetit," qė vdiq mė 535H, ka thėnė nė librin e tij [el-Huxheh fi Bejanil Mehexheh]:



    'Kaptina:Sqarim i ndalimit tė kryengritjes kundėr pushtetarėve,' mė pas ai pėrmendi nė kėtė kaptinė hadithet qė tregojnė nė ndalimin e kryengritjes, ndėr to ėshtė hadithi i Ebu Hurejres, i cili tha se Pejgamberi ka thėnė:



    "Ju do tė sundoheni pas meje nga udhėheqės, i drejti do t'ju sundojė me drejtėsi ndėrsa i ligu do t'ju sundojė me ligėsi. Dėgjoni dhe bindjuni atyre nė ēdo gjė qė ėshtė nė pajtim me tė vėrtetėn dhe faluni pas tyre. Nėse ata kryejnė namazin midis njerėzve mirė dhe drejtėsisht, atėherė juve dhe atyre u takon shpėrblimi, por nėse ata nuk e kryejnė namazin si duhet midis njerėzve, atėherė ju do tė shpėrbleheni pėr namazin ndėrsa mėkati do tė jetė mbi ta." [Transmetuar nga ed-Darekutni]



    Muhakik [ai qė e ka kontrolluar kėtė libėr] e shpalli tė dobėt zingjirin e transmetimit tė kėtij hadithi dhe citoi kėtė vendimin nga ai qė e ka kontrolluar el-Kenz.



    Unė them [shejh Ahmed]:"Domethėnia e tekstit tė kėtij hadithi ėshtė e saktė dhe e njohur nga hadithet autentike. Me kėtė mendoj se hadithet tė cilave u referohet kėtu e vėrtetojnė saktėsinė e domethėnies sė tekstit tė kėtij hadithi. Pjesa e formulimit tė tij persa u pėrket imamėve qė udhėheqin namazin ėshtė e vėrtetė me formulimin:"Ata do ta kryejnė namazin midis njerėzve, dhe nėse falen si duhet, atėherė juve dhe atyre u takon shpėrblimi, por nėse ata nuk falen si duhet, atėherė ju do tė shpėrbleheni pėr namazin ndėrsa mėkati do tė jetė mbi ta." [Transmetuar nga ed-Darekutni]



    Kjo i ėshtė atribuar Buharit, siē qėndron nė kontrollimin e el-Xhami es-Sagir. [2/2342]



    Muhamed Mahmud Ebu Ruhejm, ai qė e ka bėrė kontrollimin e kėtij libri, ka thėnė nė shėnimet nė fund tė faqes mbi kaptinėn paraprake qė u pėrmend, - ajo me titullin 'Kaptina: Sqarimi i nadlimit tė kryengritjes kundėr pushtetarėve,' – "Ky ėshtė besimi i ndjekėsve tė Hadithit dhe askush nuk i ka kundėrshtuar ata nė kėtė pėrveē Mu'tezilive, Hauarixhėve dhe Zejdive." [2/391]



    Unė them [shejh Ahmed]:"Zejditė kanė pėrvetėsuar thėniet e Mu'tezilive nė ēėshtjet e akidesė."



    Nė librin Ibaneh el-Kubra tė Ibn Battas nė kaptinėn 'Pėrmendja e asaj qė pejgamberi, salallahu alejhi ue selam, ka urdhėruar pėr kapjen pėr xhemat dhe paralajmėrimit kundėr ndarjes [nga xhemati],' pasi pėrmend hadithet qė kanė tė bėjnė me ēėshtjen e urdhėrimit pėr kapjen pėr xhemat dhe kriticizmin e ndarjes – ai, [Ibn Battah] transmeton me zingjirn e tij tė transmetimit nga Abdullah Ibn Mes'ud, i cili ka thėnė:



    "Vėrtet, do tė ketė ēėshtje tė paqarta. Kėshtu qė juve u takon qė tė ngurroni, ngase vėrtet ėshtė mė mirė pėr ju qė tė jeni ndjekės nė tė mirė sesa drejtues [udhėheqės] nė tė keqen…" [Ibaneh 1/328]



    Dhe nga Amr ibn Murreh, i cili ka thėnė: Abdullah ibn Mes'ud ka thėnė – dhe nė fund tė hadithit qėndron -:



    "Kini kujdes tė mos silleni keq, tė keni vetėm njė fytyrė [jo hipokrit] dhe tė keni vetėm njė thirrje. Se vėrtet na ka mbėrri se ai qė ka dy fytyra [hipokriti] dhe dy gjuhė, do tė ketė dy gjuhė nga zjarri nė Ditėn e Gjykimit." [Pjesa e hadithit tė theksuar pėrmendet nga shejh Albani nė es-Sahiha 2/554]



    Ėshtė transmetuar nga Ibn Abas qė njė njeri i ka thėnė atij:'Mė kėshillo,' kėshtu qė ai ėshtė pėrgjegj, "Ju kėshilloj tė jeni tė qėndrueshėm, tė ndjekni transmetimet dhe t'u ruheni bidateve." [Ibaneh 1/318]



    Ėshtė transmetuar nga Ibn Mes'ud tė ketė thėnė:"Pėrmbajtja nga Suneti ėshtė mė e mirė se pėrpjekja nė bidat."



    Ėshtė transmetuar nga Ibn Umer tė ketė thėnė:"Ēdo bidat ėshtė drejtim i gabuar, edhe nėse njerėzit besojnė se ajo ėshtė diēka e mirė." [Ibaneh 1/339]



    Ėshtė transmetuar nga Mu'adh ibn Xhebel tė ketė thėnė:"Ruajuni asaj qė ėshtė e shpikur, se vėrtet ajo qė ėshtė shpikur ėshtė drejtim i keq." [Ibaneh 1/339]



    Ėshtė transmetuar nga Nu'man ibn Beshir tė ketė thėnė:"Xhemati ėshtė mėshirė ndėrsa ndarja ėshtė denim." [Ibaneh 1/287 dhe ėshtė shpallur hasen nga shejh Albani nė kontrollimin qė i ka bėrė es-Suneh nr.93]



    Ėshtė transmetuar nga Ibn Umer tė ketė thėnė:"Umeri mbajti njė hutbe nė el-Xhabije, me ē'rast tha:"O njerėz, unė po qėndroj pėrpara jush ashtu siē i dėrguari i Allahut qėndronte midis jush, dhe tha:



    "Ju kėshilloj qė t'i ndjekni shoqėruesit e mi, pastaj ata pas tyre, pastaj ata pas tyre. Pas kėsaj rrena do tė pėrhapet aq shumė, saqė njeriu do tė betohet pa u kėrkuar kjo prej tij dhe personi do tė dėshmojė pa u kėrkuar kjo prej tij. Nuk mbesin vetėm njė burrė dhe njė grua veēse i treti tė jetė shejtani. Kapuni pėr xhematin dhe ruajuni nga ndarja, se vėrtet dreqi ėshtė me tė vetmuarin ndėrsa ėshtė rri mė larg nga dy veta, kėshtu qė ai i cili e do mesin e parajsės le tė kapet pėr xhematin. Kushdo qė kėnaqet mė veprat e veta tė mira dhe shqetėsohet nga veprat e kėqija tė veta, ai ėshtė besimtar."



    Nė librin 'Shi'ar Es'habul Hadith,' i cili ėshtė punuar nga imam Ebu Ahmed ibn Muhamed ibn Ahmed ibn Is'hak, i cili ėshtė i mirėnjohur si Ebu el-Hakim, kur shqyrton akiden e njerėzve tė hadithit transmeton nga Ebu Rexha Kutejbe ibn Se'id tė ketė thėnė:



    "… [ne kapemi] pėr xhematin qoftė [udhėheqėsi] i drejtė apo i padrejtė."



    Kjo i referohet Xhumasė, namazit tė pėrbashkėt dhe dy bajrameve. Ai vazhdoi gjersa tha:



    "Ne se shpallim mosbesimtar askė pėr shkak tė mėkatit [qė ai bėn] me pėrjashtim tė lėnies sė namazit, edhe nėse ai kryen mėkat tė madh. Dhe, nė nuk kryengritemi kundėr udhėheqėsve me shpata, edhe nėse ata janė despotikė dhe ne distancohemi nga ata qė besojnė se ėshtė e lejueshme [tė ngrihet] me shpatė kundėr muslimanėve, kushdoqofshin ata."



    Ėshtė e nevojshme qė tė ndalemi kėtu pėr njė moment, [qė tė theksojmė se] nga fundamentet e grupit tė njohur si el Ihuan [el Muslimin] ėshtė kultivimi [edukimi i njerėzve] mbi kryengritjen, kėshtu qė po tė jepej rasti dhe ata tė jenė tė gatshėm pėr t'u kryengritur, atėherė ata do tė kryengriteshin. Ndaj, a ėshtė e lejueshme pėr ne qė ta pėrkrahim kėtė grup dhe tė jemi me ta? Pėrgjigja ėshtė Jo! Ėshtė njė libėr qė ėshtė pėrmbledhur nga njėri ndėr ta, i cili ėshtė nė metodologjinė e tyre, ai e quajti atė 'et Tarik ila el Xhema'a el Muslimin,' shikoni nė faqe 292 dhe 293 dhe ju do tė shihni se ata kanė vėrtetuar [mbajnė qėndrimin se ėshtė e lejueshme] kryengritjen dhe ata qartė e kanė shprehur kėtė dhe e kanė dokumentuar nė kėto faqe.



    Nė librin 'Usul us Suneh' tė imam Ahmed ibn Hanbel, Allahu e mėshiroftė, nė transmetimin e Abdus ibn Malik el Etar, ai tha [imam Ahmed]:



    "Tė dėgjohen udhėheqėsit [e'immeh] dhe emir ul-mu'min, qofshin tė drejtė apo mėkatarė, ndėr ata qė vijnė nė pushtet me hilafet dhe nė lidhje me atė pėr tė cilin njerėzit janė pajtuar dhe bashkuar dhe janė tė kėnaqur me tė. Po ashtu [duhet dėgjuar atė] qė lufton kundėr njerėzve me shpatė [dmth i pushton ata] gjersa tė bėhet halife dhe emėrtohet emir ul-mu'minin. Pjesėmarrja nė beteja sė bashku me udhėheqėsit [umera], qofshin ata tė drejtė apo mėkatarė, ėshtė gjithmonė nė fuqi gjer nė Ditėn e Gjykimit. Kjo s'bėn kurrė tė lihet. Po ashtu ndarja e plaēkės sė luftės dhe caktimi i sunduesve pėr tė zbatuar denimet e parashkruara [hudud], tė dyja kėto janė tė pėrjetshme. S'ėshtė e lejueshme pėr kėdo qė t'i qortojė ata apo t'u bėjnė konkurrencė atyre [sunduesve]. Po ashtu, dorėzimi i lėmoshės atyre ėshtė e lejueshme dhe nė fuqi gjithmonė. Kushdo qė ua jep lėmoshėn atyre, atėherė kjo do tė jetė e mjaftueshme pėr tė [detyra e tij do tė pėrmbushet]. Dhe, falja e namazit tė xhumasė pas tij [sunduesit] dhe pas kujtdo qė ai cakton, ėshtė e lejueshme dhe njė akt i pėrsosur, dhe kjo pėrbėhjet nga dy rekate. Kushdo qė i pėrsėritė ato [pasi tė falet pas tij] ai ėshtė bidatēi qė e braktisė transmetimin dhe kundėrshtar i Sunetit. Ai nuk do tė pranojė gjė nga shpėrblimi i pranisė sė tij nė namazin e xhumasė, nėsi ai nuk pranon dhe nuk konsideron qė namazin duhet falur pas udhėheqėsve, kushdoqofshin ata, tė drejtėve dhe mėkatarėve midis tyre. Pra, ėshtė Sunet qė ai tė falė dy rekate me ta [kushdo qė i pėrsėritė ato ėshtė bidatēi], dhe qė ai tė pranojė se ato janė tė plota, pa pasur ndonjė dyshim nė zemrėn e tij rreth kėsaj. Dhe, kushdo qė kryengritet kundėr njė udhėheqėsi nga mesi i udhėheqėsve muslimanė – pasi qė njerėzit tė jenė pajtuar rreth tij dhe tė jenė bashkuar pas tij, pasi qė ata tė kenė pohuar hilafetin pėr tė, nė ēfarėdo forme qė ėshtė vendosur ky hilafet, nėpėrmjet pajtimit dhe pranimit tė tyre apo nėpėrmjet forcės dhe dominimit [mbi ta] – atėherė ky individ qė ėshtė kryengritur ka kundėrshtuar muslimanėt dhe ka kundėrshtuar transmetimet e tė dėrguarit tė Allahut [salallahu alejhi ue selam]. Dhe po vdiq ai qė kryengritet kundėr sunduesit, ai do tė vdiste me vdekje injorance. Vrasja e atij qė ėshtė nė pushtet s'ėshtė e lejueshme, as nuk ėshtė e lejueshme pėr ndonjė nga njerėzit qė tė kryengritet kundėr tij. Kushdo qė e bėn kėtė ėshtė bidatēi dhe ėshtė nė tjetėr pos Sunetit dhe rrugės sė drejtė."



    Ėshtė bėrė e qartė nga dėshmitė e Librit tė Allahut, Sunetit tė tė dėrguarit tė Allahut dhe konsensusit tė Umetit, i cili ėshtė bartur nga shumė dijetarė, se kryengritja kundėr atyre nė pushtet s'ėshtė e lejueshme nėse ata janė muslimanė qė falin namazin, qofshin ata tė drejtė apo despotikė. Kjo ėshtė akideja e Ehl us Suneh uel Xhema'a dhe askush nuk i ka kundėrshtuar ata nė kėtė pėrveē Mu'tezilive dhe atyre qė i ndjekėn ata nė kėtė besim. Mu'tezilitė dhe Hauarixhėt janė ata qė besojnė se ėshtė e lejueshme kryengritja kundėr atyre nė pushtet dhe e konsiderojnė tė lejueshme ndalimin e sė keqės me shpatė.

  6. #6
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    20-01-2009
    Postime
    454
    Shpjegim i "Sherh us-Suneh" tė imam el-Berbehari
    nga shejh Ahmed in Jahja en-Nexhmi
    Mėsimi 3





    "Themeli nė tė cilin ėshtė ndėrtuar xhemati [komuniteti i besimtarėve] janė shoqėruesit e Muhamedit, paqja qoftė mbi tė gjithė ata. Ata janė Ehl us-Suneh uel-Xhema'a [pasuesit e Sunetit dhe Xhematit]. Kėshtu qė kushdo qė nuk merr prej tyre, ai ka shpikur dhe ka humbur. Dhe, ēdo risi [bidat] ėshtė drejtim i keq, dhe drejtimi i keq me njerėzit e vet janė nė zjarr".



    Shpjegim



    Them [shejh Ahmed]: Qė shoqėruesit e Muhamedit [salallahu alejhi ue selam] janė themeli i metodologjisė selefite, ajo tė cilėn e pėrshkojnė pasuesit e Sunetit dhe Xhematit.



    Kush janė shoqėruesit/sahabėt e Muhamedit [salallahu alejhi ue selam]?



    Pėrgjigje: Shoqėruesit e Muhamedit [salallahu alejhi ue selam] janė tė gjithė ata qė e kanė shoqėruar atė, qoftė kjo edhe vetėm pėr njė ēast, apo edhe nėse e kanė takuar atė vetėm njė herė. Ky ėshtė pėrcaktimi i njė shoqėruesi/sahabi.



    Dijetarėt tė cilėt specializojnė nė shkencėn e hadithit, kanė thėnė qė sahab ėshtė:



    Kushdo qė ka takuar pejgamberin [salallahu alejhi ue selam] ndėrsa ka besuar nė tė dhe ka vdekur nė kėtė [dmth nė Islam], edhe nėse kjo ka qenė ndėrprerė nga njė periudhė e lėnies sė fesė, sipas opinionit mė tė saktė. Ky pėrcaktim pėrfshin ēdonjėrin i cili me dashje ka takuar pejgamberin dhe ata qė e kanė parė atė gjatė viteve tė veta tė pjekurisė.



    Ndaj, ėshtė e domosdoshme qė sahabi tė ketė besuar qė ai [Muhamedi] ėshtė i dėrguar i Allahut, nė kohėn kur ai ka takuar pejgamberin [salallahu alejhi ue selam].



    Me anė tė kėtij kushti pėrjashtohen ata tė cilėt qenė sjellė tek pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] dhe ai vendosi nga njė hurmė nė gojėt e tyre kur ata qenė tė rinj, menjėherė pasi qenė lindur, siē ėshtė Ibn Ebi Talha, Muhamed Ibn Ebi Bekr, dhe tė tjerėt si kėta. Se vėrtet, ata nuk konsiderohen tė jenė nga sahabėt. Pėr sa i pėrket thėnies qė "edhe nėse kjo ka qenė ndėrprerė nga njė periudhė e lėnies sė fesė", atėherė kjo nuk e pėrjashton personin nga tė qenėt sahab, siē ėshtė el-Esh'eth Ibn Kais, Tulehejheh el-Esedi, Amr Ibn Me'dijkerib, Ujeine Ibn Husn dhe tė ngjashmit me kėta. Se vėrtet ata patėn njė trembje pas vdekjes sė pejgamberit dhe pastaj u kthyen nė Islam, dhe Allahu e ndihmoi fenė nėpėrmjet tyre nė pushtime dhe fitore tė ndryshme. Titulli sahab nuk qe hequr nga ndonjėri prej tyre, por qe hequr nga ata qė braktisėn fenė dhe vdiqėn nė njė gjendje femohimi, siē ėshtė er-Rexhal Ibn Unufeh, i cili dėshmoi qė Museilimeh qe pejgamber.




    Epėrsia e sahabėve ėshtė vendosur me anė tė shumė ajeteve dhe haditheve



    Ndėr kėto ajete ėshtė thėnia e Allahut, mė tė lartit:



    "Muhamedi ėshtė i dėrguari i Allahut, dhe ata qė janė me tė janė tė ashpėr ndaj mosbesimtarėve dhe tė mėshirshėm ndėrmjet veti. I shihni ata sesi pėrkulen dhe bien pėrmbys [nė namaz], duke kėrkuar tė mirat e Allahut dhe kėnaqėsinė e Tij". [el-Fet'h, 29]



    Dhe:



    "Allahu e ka falur pejgamberin, Muhaxhirėt [emigrantėt muslimanė qė lanė shtėpitė e veta dhe erdhėn nė Medine] dhe Ensarėt [muslimanėt e Medines] qė e pasuan atė [Muhamedin] nė kohė tė vėshtirė [ekspeditėn e Tebukut, etj], pasi zemrat e njė pjese prej tyre gati u shmangėn [nga rruga e drejtė], por ai pranoi pendimin e tyre. Vėrtet, Ai ėshtė shumė i butė ndaj tyre, mė i Mėshirshmi". [et-Teubeh, 117]



    Dhe:



    "Dhe ndėr Beduinėt ka disa qė besojnė nė Allahun dhe Ditėn e Fundit, dhe harxhojnė nė rrugėn e Allahut pėr t'iu afruar Allahut dhe pėr tė pranuar lutjet e tė dėrguarit. Vėrtet, ky [harxhimi nė rrugėn e Allahut] ėshtė njė afrim pėr ta. Allahu do t'i pranojė nė mėshirėn e vet. Vėrtet, Allahu fal shumė, ėshtė mė i Mėshirshmi. Dhe tė parėt qė pėrqafuan Islamin ndėr Muhaxhirėt [qytetarėt e Medines, tė cilėt migruan nga Meka pėr nė Medine] dhe ata qė i pasuan tamam [nė besim]. Allahu ėshtė i kėnaqur me ta siē janė edhe ata me Tė. Ai ka pėrgatitur pėr ta kopshte, nėn tė cilat rrjedhin lumenj, qė tė banojnė pėrgjithmonė aty. Ky ėshtė suksesi mė i lartė". [et-Teubeh, 99-100]



    Dhe thėnia e Allahut nė kaptinėn el-Hashr:



    "[Po ashtu ka hise nė kėtė pre] pėr emigrantėt varfanjakė, tė cilėt qenė pėrzėnė nga shtėpitė dhe pronat e veta, duke kėrkuar tė mirat nga Allahu dhe pėr ta kėnaqur Atė, si dhe duke ndihmuar Allahun [dmth fenė e Tij] dhe tė dėrguarin. Tė kėtillėt njėmend janė tė vėrtetėt [nė atė ēfarė thonė]. Dhe ata pėrpara tyre, tė cilėt patėn shtėpi [nė Medine] dhe patėn pėrqafuar fenė, i duan ata qė migrojnė pėr tek ta dhe nuk kanė aspak xhelozi nė gjokset e vet ndaj asaj ēfarė u qe dhėnė atyre [nga preja e Beni en-Nedir], dhe i parapėlqejnė ata [emigrantėt] mbi veten, ndonėse kishin nevojė pėr atė. Kushdo qė shpėtohet nga lakmia personale, tė tillėt do tė kenė sukses. Dhe ata qė erdhėn pas tyre, thonė:'Zoti ynė! Na fal ne dhe vėllezėrit tanė qė na paraprinė nė besim, dhe mos li nė zemrat tona urrejtje ndaj atyre qė kanė besuar. Zoti ynė! Vėrtet je plot mirėsi, mė i Mėshirshmi". [el-Hashr, 8-10]



    Pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] urdhėroi qė shoqėruesit e vet tė respektohen dhe qė kallėzimet e tyre tė pasohen. Ai ka thėnė nė hadithin e ndarjes [sė popujve], ku pėrshkroi grupin e shpėtuar:



    "Ata janė tė cilėt janė nė ēfarė jam unė dhe shoqėruesit e mi".



    Nė hadithin e el-Irbadh Ibn Sarijeh:



    "Kapuni pėr Sunetin tim dhe Sunetin e halifeve tė udhėzuarė drejt. Kapuni pėr kėtė me dhėmballėt e juaja. Kini kujdes nga ēėshtjet e shpikura [bidatet], se ēdo ēėshtje e shpikur ėshtė risi [bidat], dhe ēdo bidat ėshtė drejtim i keq".



    Ėshtė transmetuar nga Ibn Batah [nė el-Ibaneh el-Kubra] nga zinxhirė tė ndryshėm transmetuesish, qė Umer Ibn el-Hatab dha njė predikim nė el-Xhabijeh dhe tha:



    "Po qėndroj mes jush siē ka qėndruar i dėrguari i Allahut mes nesh kur tha:'Trajtoni mirė shoqėruesit e mi...' Dhe nė njė transmetim tjetėr:'Mbahuni pėr shoqėruesit e mi, pastaj pėr ata qė erdhėn pas tyre, pastaj pėr ata qė erdhėn pas kėtyre tė fundit'".



    Nė rrėfenjėn e Benu Khuzejmes, kur Khalid Ibn el-Uelid urdhėroi qė vrasja tė vazhdonte ndėrsa ata po thoshin "seba'ne", duke menduar me kėtė tė thoshin se kishin pranuar islamin, Abdur Rahman Ibn Auf e ndaloi nga kjo dhe mes tyre ndodhi njė grindje, dhe Halid Ibn el-Uelid i tha Abdur Rahman Ibn Aufit:"Ti po na shpėrfill ngaqė na ke paraprirė me ato ditė [dmth nė hyrjen nė Islam]". Kėshtu, Abdur Rahman u ankua nė Halid Ibn el-Uelidin tek pejgamberi, dhe pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] tha:



    "Mos abuzoni ndonjė nga shoqėruesit e mi, se po tė harxhonte ndonjė prej jush ar sa Uhudi [nė rrugė tė Allahut], kjo s'do tė ishte e barabartė me njė Mudd [dy mbushje pėllėmbėsh] apo madje gjysėm Mudd tė harxhuar nga njėri prej tyre".



    Nė njė transmetim tjetėr:



    "Mos abuzoni shoqėruesit e mi, se po tė harxhonte ndonjė prej jush ar sa Uhudi [nė rrugė tė Allahut], kjo s'do tė ishte e barabartė me njė Mudd apo madje gjysėm Mudd tė harxhuar nga njėri prej tyre".



    Nėse pejgamberi i ka thėnė kėshtu njė sahabi i cili pranoi Islamin mė vonė, nė lidhje me njė sahab i cili pranoi Islamin mė herėt, atėherė ēfarė mendoni, si do tė qėndronte puna me tė tjerė veē tyre?



    Ėshtė bėrė e qartė nga ky interpretim [i dėshmisė], qė shoqėruesit janė themeli i Ehl us-Suneh uel-Xhema'a, dhe bėhet e qartė qė kush nuk merr prej tyre ėshtė i humbur.



    Hauarixhėt mund tė pėrdoren si shembull pėr kėtė, ata qė bėnė tekfir nė sahabėt dhe nuk e morėn Sunetin prej tyre. Kėshtu qė si pasojė, ata humbėn. Pejgamberi na informoi qė grupi i njohur si Hauarixh, do ta lėnė fenė sikur qė shigjeta lė harkun, dhe se ata do tė jenė krijesat mė tė kėqija, dhe se do tė jenė qej tė xhehenemit dhe tė tjera veē kėsaj, ngaqė ata lanė Sunetin i cili qė bartur nga sahabėt e tė dėrguarit tė Allahut. Dhe as recitimi i tyre i Kur'anit apo namazet e shumta, si dhe aktet e adhurimit, nuk u bėnė punė, madje ata janė qentė e xhehenemit.



    Pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] ka thėnė:



    "Nėse i takoj ata, do t'i vras me vrasjen e Adit", dhe nė njė transmetim:"Themudit".



    Ēfarė qe arsyeja qė i bėri Hauarixhėt tė humbisnin?



    Arsyeja qė i bėri ata tė humbisnin qe se ata braktisėn burimin e dytė nga burimet e Sheriatit [dmth Sunetin], dhe i shpallėn bartėsit e tij mosbesimtarė. Ata refuzuan epėrsinė e sahabėve tė tė dėrguarit tė Allahut dhe i gjykuan me lėnie tė fesė dhe mbetje tė pėrhershme nė xhehenem. Dhe, ata mbanin qėndrimin e rebelimit kundėr sunduesve, kėshtu qė u rebeluan kundėr Ali Ibn Ebi Talib, i cili i luftoi derisa i vrau me njė masakėr tė madhe.



    Kėshtu, bazuar nė kėtė, kushdo qė kėrkon udhėzim tjetėr veē burimeve tė tij, Allahu do ta humbasė atė. Burimet e Sheriatit janė libri i Allahut dhe Suneti i tė dėrguarit tė Tij [salallahu alejhi ue selam], dhe asnjėra nga kėto s'mund tė bėjnė pa tjetrėn. Domethėnia dhe synimi i Kur'anit s'mund tė njihet, pėrveē se me anė tė Sunetit dhe shpjegimit tė sahabėve, Allahu qoftė i kėnaqur me ta. Pėr kėtė shkak, Imran Ibn Husejn qortoi atė qė i tha atij:



    "Mė kallėzo vetėm rreth asaj qė gjendet nė Kur'an". Imran Ibn Husejn u pėrgjigj:"Vėrtet je idiot. A mos gjete nė Kur'an qė namazi i drekės ėshtė katėr rekate, qė namazi i ikindisė ėshtė katėr dhe se nuk lexon nė asnjėrėn nga kėto, qė namazi i akshamit ėshtė tre dhe mė zė tė lartė nė tė lexon nė dy rekate dhe hesht nė njė, qė namazi i jacisė ėshtė katėr rekate dhe lexon me zė tė lartė nė dy dhe hesht nė dy, si dhe qė namazi i sabahut ėshtė dy rekate, nė tė cilat lexon me zė tė lartė?"



    Domethėnė qė Suneti shpjegon Kur'anin, dhe ata qė bartėn Sunetin qenė shoqėruesit e tė dėrguarit tė Allahut [salallahu alejhi ue selam]. Ndaj, Suneti sillet rreth tyre dhe pasimi bėhet mė anė tė tyre. Nė ta qėndron shembulli i mirė dhe neve na takon tė kapemi pėr rrugėn e tyre, metodologjinė e tyre dhe atė nė ēfarė qenė ata.



    Kushdo qė nuk e bėn kėtė, me siguri ka shpikur dhe ka humbur.



    Imam Berbehari ka thėnė:



    "Dhe ēdo risi [bidat] ėshtė drejtim i keq". Kjo do tė thotė qė gjithēka qė shpiket nė fe ėshtė drejtim i keq, ngaqė ka dy gjėra detyruese pėr bidatēiun pėr shkak tė bidatit tė tij:



    1. Ose thotė: Qė Islami tashmė ėshtė plotėsuar dhe s'ka nevojė pėr ndonjė shtim apo plotėsim. Kėshtu qė nė kėtė pikė, ai konsiderohet tė ketė dėshmuar kundėr vetes [se ai ėshtė nė drejtim tė keq], ngaqė ka prezantuar diēka nė fe e cila s'ėshtė prej saj.


    2. Ose thotė: Qė feja s'ėshtė e plotė, dhe kjo ėshtė detyruese pėr ēdo bidatēi [mubtedi]. Kjo ėshtė sikur tė thotė me gjuhėn e vet qė feja ėshtė e mangėt dhe ka nevojė pėr plotėsim. Kjo pėrmban njė korrigjim [qė nėnkuptohet nga veprimi i tyre] tė Kur'anit dhe njė akuzė pėr atė qė barti Sheriatin [dmth Muhamedin], qė ai na paskėsh lėnė jashtė njė pjesė tė fesė apo qė ka qenė i paditur rreth njė pjese tė saj!

  7. #7
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    20-01-2009
    Postime
    454

    Kthim nė pėrsosmėri

    Njohja e Rrugės sė Drejtė



    Abdullah Ibn Mesudi ka thėnė:



    Pejgamberi (sallallahu alejhi ue selam) e tėrhoqi njė vijė dhe tha: “Kjo ėshtė Rruga e Drejtė.” Pastaj ai tėrhoqi vija nė tė djathtė dhe nė tė majtė, dhe pastaj tha: “Kėto janė rrugė tjera. Nė secilėn prej tyre ėshtė njė djall qė thėrret nė tė. Pastaj, ai tha: “Vėrtet kjo ėshtė Rruga ime e Drejtė, pra pasoni atė e mos pasoni rrugė tjera qė do t’ju ndajnė nga Rruga e tij.” (En’am 153) (1)



    Prandaj, ajo qė ėshtė e domosdoshme pėr Muslimanin – individin dhe kolektivin – me qėllim qė t’i pregatisim ata pėr detyrėn madhore dhe pėr tė arritur synimin fisnik, ėshtė qė vėrtet tė njihet Rruga e Drejtė, njerėzit e saj, akideja (besimi) e tyre dhe menhexhi (metodologjia), po ashtu duke i njohur risitė (nė fe) dhe tė kėqijat tė cilat shkaktojnė ndarjen nga kjo rrugė.



    Urtėsia e njohjes tė sė keqes ėshtė marrė nga hadithi i Hudhejfe Ibnul-Jemanit (radiallahu anhu) kur ai tha:



    “Njerėzit e pyetnin tė Dėrguarin e Allahut (sallallahu alejhi ue selam) pėr tė mirėn, ndėrsa unė e pyesja pėr tė keqen nga frika se do tė mė kaploj ajo…” (2)



    Dhe Allahu e mėshiroftė atė i cili tha nė urtėsinė poetike:



    “E mėsova tė keqen, jo pėr tė (tė keqen), por pėr t’iu shmangur asaj.”




    Mbajtja pėr gjendjen autentike tė ēėshtjeve



    Ebu Alije (v.90H) – rahimehullah - ka thėnė:



    “Mėsoni Islamin. Pastaj kur ta keni mėsuar Islamin, mos u largoni prej tij nė tė majtė apo nė tė djathtė. Por, qėndroni nė Rrugėn e Drejtė dhe nė Sunetin e Pejgamberit tuaj (sallallahu alejhi ue selam) dhe atė nė ēka kanė qenė Shoqėruesit (Sahabėt)…dhe ruajuni nga kėto risi sepse ato shkatojnė urrejtje nė mes jush. Pra, mbahuni pėr gjendjen autentike tė ēėshtjeve tė tyre, e cila ishte para se tė pėrēaheshin ata.”



    Asim ka thėnė: Ia pėrcolla kėtė el-Hasan el-Basrit, dhe ai tha:



    “Ai tė ka dhėnė kėshillė tė sinqertė dhe tė ka thėnė tė vėrtetėn.” (3)



    Ėshtė e njohur se kjo gjendje autentike e ēėshtjeve, si burim tė ėmbėl tė vetin e ka pasur Kur’anin dhe Sunetin, tė ndėrtuar nė tė kuptuarit e Selefus-Salihit (paraardhėsve tė devotshėm) – Sahabėve, tabi’inėve, dhe atyre qė i pasuan ata – pėr tė cilėt Pejgamberi (sallallahu alejhi ue selam) ka thėnė:



    “Mė tė mirėt nga njerėzimi janė gjenerata ime, pastaj ata qė i pasojnė ata, pastaj ata qė i pasojnė ata.” (4)



    A’isha (radiallahu anha) ka thėnė:



    “Njė njeri erdhi te Pejgamberi (sallallahu alejhi ue selam) dhe tha: Kush janė mė tė mirėt nga njerėzimi? I Dėrguari i Allahut (sallallahu alejhi ue selam) tha:



    “Gjenerata e atyre nė tė cilėn jam unė, pastaj e dyta, pastaj e treta.” (5)



    Ky parim – obligimi i tė mbajturit pėr Kur’anin dhe Sunetin autentik nė metodologjinė e Selefus-Salihit – ėshtė parim-gur-themel i Ehlus-Sunet uel-Xhemat.



    Imam Ebu Hanife (v.105) – rahimehaullah – ka thėnė:



    “Pėrmbajuni transmetimeve tė rrugės sė Selefit dhe ruajuni nga ēėshtjet e shpikura, sepse e tėra ajo ėshtė risi (nė fe).” (6)



    Imam el-Auzai (v.157) – rahimehullah – ka thėnė:



    “Kufizoje veten me durim nė Sunet dhe ndalu aty ku njerėzit janė ndalur, thuaje atė qė thonin ata dhe shmangu nga ajo prej sė cilės shmangeshin ata. Merreni rrugėn e Selefus-Salihit tuaj, se vėrtet, ajo qė ishte e mjaftueshme pėr ta ėshtė e mjaftueshme edhe pėr ju.” (7)



    Imam Ahmed Ibn Hanbel (v.241) – rahimehullah – ka thėnė:



    “Fundamentet e Sunetit pėr ne janė: mbajtja pėr atė nė tė cilėn ishin Shoqėruesit e tė Dėrguarit tė Allahut (sallallahu alejhi ue selam), tė bėrit ata shembull pėr t’u pasuar dhe shmangia nga risitė; meqė ēdo risi ėshtė devijim.” (8)



    Ibn Abdul Hadi (v.748) – rahimehullah – ka thėnė:



    Nuk ėshtė e lejuar qė tė shpiket njė interpretim nė lidhje me ndonjė ajet apo sunet, i cili s’ishte nė kohėn e Selefit dhe pėr tė cilėn ata s’kanė pasur njohuri e as t’i shpjegohet ajo Umetit. Meqė kjo do tė nėnkuptonte se Selefi kanė qenė injorantė nė kėtė ēėshtje dhe nuk e kanė arritur atė. Kurse oponenca e vonė ėshtė udhėzuar disi nė tė vėrtetėn!” (9)



    Imam Ibnul-Kajim (v.715) – rahimehullah – ka thėnė:



    “Shpikja e njė shpjegimi lidhur me Librin e Allahut – me tė cilin Selefi dhe dijetarėt janė nė kundėrshtim – kėrkon njėren prej dy gjėrave: ose vetė shpjegimi ėshtė gabim, ose thėniet e Selefit – tė cilat dallojnė me thėnien e tillė – janė gabim! Dhe ai i cili posedon qoftė edhe njė gram intelekt do tė dyshonte se ai, thėnia e tė cilit ėshtė nė kundėrshtim me atė tė Selefit ka tė drejtė.” (11)




    Zbutja e zemrave



    Krahas kėrkimit tė tė kuptuarit e Akides korrekte Islamike dhe fikhut (jurisprundencės), tefsirit (shpjegimit Kur’anor) dhe hadithit, njė pjesė esenciale tė rrugės sė Selefit e pėrfshinė edhe tė kuptuarit e ēėshtjeve qė kanė tė bėjnė me adab dhe ahlak (rregullat e mirėsjelljes) dhe tezkijetun-nufus (pastrimin e zemrės) si dhe shqyrtimin e jetėve tė Selefus-Salihit. Meqė kjo – shpresohet – do t’iu mundėsojė zemrave qė tė kultivojnė butėsi dhe pėrulėsi nė adhurimin e Allahut – mė tė Lartit – dhe po ashtu tė forcojė vendosmėrinė qė ta bėjė Fenė e Tij mė tė lartėn nė zemrat e njerėzve dhe nė tėrė faqen e dheut.



    Imam Ibnul-Xheuzi (v.597) – rahimehullah – ka thėnė:



    “Unė mendoj se preokupimi me kėrkimin e jurisprudencės dhe transmetimeve nuk mjafton qė tė korrigjohet zemra, pėrveē nėse ai i shton kėsaj edhe studimin e raka’ik (transmetimet qė zbusin zemrėn) dhe studimin e jetėve tė Selefus-Salihit (paraardhėsve tė devotshėm). Meqė ata e arritėn atė qė ėshtė e dėshiruar nga transmetimet dhe morėn prej tyre veprat e jashtme, atė qė urdhėrohej dhe atė qė kėrkohej prej tyre. Dhe unė nuk ua pėrcjelli kėto juve pėrveē pas pėrvojės personale. Meqė unė kam parė se shumica e transmetuesve dhe studentėve tė hadithit kryesisht janė tė preokupuar me mėsimin e isnadit (zingjirin e transmetuesve) mė tė shkurtė dhe shtimin e numrit tė transmetimeve. Dhe shumica e Juristėve janė tė interesuar nė dialekte dhe nė atė se si t’i fitojnė debatet. Pra, si mund tė zbuten zemrat me kėso gjėra? Mė parė, njė grup nga Selefi vizitonte ndonjė rob tė devotshėm qė tė shohė sjelljet e tija, e jo tė marrin nga dituria e tij. Kjo ishte pėr shkak se fryti i diturisė sė tij ishte sjellja e tij, pra kuptojeni kėtė. Kėshtu, krahas studimit tė fikhut dhe hadithit, studioni edhe jetėt e Selefit dhe atyre qė ishin zahida (njerėz tė pėrmbajtur) nė lidhje me kėtė botė, qė kjo tė bėhet shkak pėr zbutjen e zemrės.” (11)



    Junus Ibn Ubejd (v.139) – rahimehullah – ka thėnė:



    “Me sjellje ju e kuptoni diturinė. Me dituri, veprat tuaja pėrmirėsohen. Me vepra arrihet urtėsia. Me urtėsi ju e kuptoni zuhdin (abstenimin) dhe u jepen dobitė e tija. Me zuhd vjen braktisja e kėsaj bote. Me braktisjen e botės vjen dėshira pėr Jetėn e Pėrtejme. Me dėshirėn pėr Jetėn e Pėrtejme arrihet kėnaqėsia e Allahut tė Madhėrishėm.” (12)




    Baza pėr unitet



    Pejgamberi (sallallahu alejhi ue selam) ka thėnė:



    “Kjo dituri do tė bartet nga tė besueshmit prej secilės gjeneratė. Ata do tė hedhin poshtė ndryshimet e bėra nga ata qė i tejkalojnė kufijtė, pohimet e rrejshme tė gėnjeshtarėve dhe interpretimin e gabuar tė injorantėve.” (13)



    Ne shpresojmė nė Allahun se Ai do tė na dhurojė dituri korrekte tė trashėguar nga Selefus-Salih dhe do tė na ndihmojė nė mėsimin e akides sė tyre, ashtu qė zemrat ta pėrqafojnė atė; nė mėsimin e metodologjisė sė tyre, ashtu qė njerėzit ta pasojnė atė dhe po ashtu duke mėsuar sjelljet dhe moralin, ashtu qė zemrat tė kultivohen sipas kėsaj, duke u pėrpjekur qė ta bartim kėtė tek tė tjerėt me urtėsi, durim dhe vetėpėrmbajtje, ashtu siē kėrkon kjo porosi e dėlirė dhe sublime. Pra, kėtu qėndron pėrsosmėria e atij qė e arrinė kėtė.



    El-Hafidh Ibn Rexheb (v.795) – rahimehullah – ka thėnė:



    “Dituria dobiprurėse nga tė gjitha llojet e diturisė ėshtė qė tė pėrvetėsohet teksti i Librit dhe Sunetit dhe tė kutpohen domethėniet e tyre, dhe tė kufizohemi nė atė qė ėshtė transmetuar nga Shoqėruesit, Tabi’inėt dhe pasardhėsit e tyre – nė lidhje me domethėnien e Kur’anit dhe Hadithit dhe atė qė ėshtė transmetuar nga ata lidhur me hallallin (tė lejuarėn), haramin (tė ndaluarėn), zuhdin, reka’ikun dhe transmetimet lidhur me popujt dhe pejgamberėt e mėparshėm, dhe tjera pos kėtyre. Duke u pėrpjekur qė sė pari tė dallohet ajo qė ėshtė autentike nga ajo qė ėshtė e dobėt; dhe sė dyti, duke u pėrpjekur qė ta kuptojmė atė. Kjo mjafton pėr atė qė ėshtė inteligjent dhe pėr atė i cili angazhohet nė diturinė dobiprurėse. Ai i cili ndalet nė kėtė dhe e bėn qėllimin e tij krejtėsisht pėr hir tė Allahut dhe kėrkon ndihmėn e Tij, Allahu do ta ndihmojė atė, do ta udhėzojė dhe do t’i japė sukses, kėnaqėsi, tė kuptuar dhe inspirim. Personi i kėtillė do t’i pėrfitojė dobitė nga dituria e kėtillė – tė cilat arrihen vetėm nė kėtė mėnyrė – dhe kjo ėshtė frika ndaj Allahut, ashtu siē thotė Allahu i Madhėrishėm:



    “Vėrtet, vetėm ata qė kanė dituri prej robėve tė Tij i frikohen realisht Allahut.” (Fatir 10) (14)



    Imam el-Auzai (v.157) – rahimehullah – ka thėnė:



    “Mbahuni fort pėr transmetimin e Selefit, edhe nėse ju braktisin njerėzit. Dhe ruajuni nga mendimet/opinionet e njerėzve, pa marrė parasysh se sa e zbukurojnė atė me tė folurit e tyre.” (15)



    El-Hasan el-Basri (v.110) – rahimehullah – ka thėnė:



    “Sikur tė ishte ndonjė njeri qė e ka arritur Selefin e parė dhe tė ngrihej sot, s’do tė kishte njohur gjė tė Islamit.” Transmetuesi tha: “El-Hasan e vendosi dorėn e tij nė faqe dhe tha: “Pėrveē kėtij namazi.”



    Pastaj, ai tha:



    “Pra – pash Allahun – si ėshtė rasti me atė i cili jeton nė kėtė kohė tė keqe, e qė nuk e ka arritur Selefus-Salihin? Ai e sheh risimtarin (nė fe) duke thirrur nė risinė e tij, dhe e sheh njeriun materialist duke thirrur nė kėtė botė, por Allahu e mbron atė nga kjo dhe e bėn zemrėn e tij tė anojė kah Selefus-Salih, duke pyetur pėr rrugėn e tyre, duke kėrkuar transmetimet e tyre dhe duke pasuar rrugėn e tyre. Allahu do ta shpėrblejė atė me njė shpėrblim tė madh. Pra, bėhu i kėtillė – nėse do Allahu.” (16)




    --------------------------------------------------------------------------------
    Fundnota


    (1) Hasan: Transmetuar nga Ahmed (1/435), en-Nesa’i (7/49) dhe tė tjerėt. Ky hadith ėshtė bėrė autentik nga Shejh Albani nė Dhilalul-Xheneh (nr.16).


    (2) Pjesė e njė hadithi tė gjatė tė transmetuar nga el-Buhari (6/615) dhe Muslim (12/235).


    (3) Transmetuar nga Ibn Bata nė el-Ibane (nr.136)


    (4) Transmetuar nga el-Lalika’i nė Sherh Usul-I’tikad Ehlus-Sune uel-Xhemat (nr. 31).


    (5) Transmetuar nga Muslim (nr.2536).


    (6) Transmetuar nga es-Sujuti nė Seunul Mentek uel-Kelam (f.32).


    (7) Transmetuar nga el-Axhurri nė esh-Sheriat (f.58), dhe po ashtu nga el-Bejheki nė Madkhal iles-Suneh (nr.233).


    (8) Usulus-Suneh (f.5) tė Imam Ahmed Ibn Hanbel.


    (9) Es-Sarimul Munki (f.427).


    (10)Mukhteser es-Seua Ikul Mursele (2/218).


    (11)Sejidul-Khatir (f.216).


    (12)Iktida’ul Amil Amel (nr.31).


    (13)Sahih: Transmetuar nga el-Bejheki nė Sunenul-Kubra (10/209), Ibn Ebi Hatim nė el-Xherh ue-Te’dil (2/17) dhe Ibn Abdil Berr nė et-Temhid (1/57-58), nga hadithi i Sheref As-habul Hadith (f.27) tė el-Hatib el-Bagdadi.


    (14)Fadl Amus-Selef (f.48) tė el-Hafidh Ibn Rexheb.


    (15)Transmetuar nga el-Hatib nė Sheref As-habul Hadith (f.25) me isnad Sahi.


    (16)Transmetuar nga Ibn Uedah nė el-Bida uen-Nehi anha (f.74).

  8. #8
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    20-01-2009
    Postime
    454

    Bazat e metodologjisė selefite – Doracak islamik pėr reformė

    Nga Imam Muhamed Nasirud-Din el-Albani
    Shkoqitur nga njė ligjėratė e dhėnė nga muhadithi i madh i kohės sonė, qė shpjegon parimet themelore tė thirrjes selefite





    Pyetja 5: Allahu ju shpėrbleftė, o shejh. Allahu ju ruajt. Pyetėsi po interesohet rreth asaj qė disa njerėz thonė, se metodologjia e saktė ėshtė e paqartė, dhe, si rezultat i kėsaj, ėshtė e nevojshme pėr muslimanėt qė tė bashkohen dhe t'i mos i marrin parasysh dallimet mes tyre. A qėndron kjo?



    Pėrgjigja 5: Kjo ēėshtje ėshtė keqkuptuar dhe realiteti i gjendjes sė ēėshtjeve ėshtė pėrmbysur. Kjo thėnie buron nga njėra prej dy gjėrave: paditurisė ose devijimit. S'ėshtė e mundshme qė kjo tė jetė thėnė, pėrveē nga dy lloj njerėzish: ose nga njė i devijuar qė ndjek dėshirat e veta, ose nga njė person injorant qė nuk e njeh metodologjinė e selefėve. Pėr sa i pėrket tė devijuarit, atėherė s'ka fuqi e as mundėsi, pėrveē se me Allahun; pėr sa i pėrket personit injorant, e kėshillojmė qė ta lusė Allahun pėr falje dhe tė pendohet pėr kėtė thėnie, ngaqė metodologjia e selefėve pėrftohet nga teksti i Kuranit dhe Sunetit, si edhe nga marrėveshja e pėrgjithshme [konsensusi/ixhma] e muslimanėve. Besoj qė kjo pyetje, apo kjo thirrje vjen nga Ihuanul-Muslimin, apo ėshtė e lidhur me ata qė shoqėrohen me ta nga njerėzit e bidatit [risisė nė fe]. Dhe, kjo pyetje ngrihet nė njė prej parimeve fondamentale tė Ihuanėve, qė ėshtė se ne duhet tė punojmė sė bashku nė atė qė pajtohemi, ndėrsa duhet ta arsyetojmė njėri-tjetrin nė atė qė nuk pajtohemi. Ky parim ėshtė edhe i dobėt, edhe djallėzor, dhe paraqet njė risi nė fe, e cila kėrkon anulimin e ndalimit nga e keqja, qė nėnkupton se ėshtė e mjaftueshme qė personi tė identifikohet me Islamin apo ta quajė veten musliman, edhe nėse ai ėshtė rafidi1, apo xhehmi2, madje, edhe nėse ėshtė adhurues i varrit dhe i lutet dikujt tjetėr, veē Allahut. Nėse mendoni rreth kėtij parimi, qė nė vetvete dėshmon pėr tė qenėt e tij mėkat, dhe ta shqyrtoni nė dritėn e raritetit aktual dhe nė realitetin e tė gjithė atyre qė pohojnė tė jenė muslimanė, do tė gjeni se shumica e muslimanėve nuk pajtohen nė ndonjė gjė, pėrveē thėnies la ilahe ilaAllah [Askush nuk meriton tė adhurohet, pėrveē Allahut]. Mirėpo, pėr sa i pėrket domethėnies sė la ilahe ilaAllah dhe veprimit nė pėrputhje me tė, nuk ka ndonjė qė kupton domethėnien e saj tė saktė dhe qė vepron nė pėrputhje me domethėnien e saj, pėrveē atij, tė cilin Allahu e ka udhėzuar nė metodologjinė selefite, metodologjinė e pasuesve tė Sunetit dhe xhematit.



    --------------------------------------------------------------------------------
    1. Shi'itėt.
    2. Xhehmitė – besimet e tyre pėrfshijnė: Se xhehenemi s'ėshtė i pėrjetshėm, se njerėzit janė tė shtrėnguar tė bėjnė atė ēfarė bėjnė, dhe mohimin i cilėsive tė Allahut.

  9. #9
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    20-01-2009
    Postime
    454

    Shumica nuk ėshtė dėshmi qė diēka ėshtė e saktė

    Nga shejh Salih el-Feuzan
    Burimi: Sherh Mesa'il-ul-Xhahilijeh, f.60-62





    Imam Muhamed bin Abdil-Uehab, Allahu e mėshiroftė, ka thėnė:



    Ndėr parimet mė tė mėdha tė tyre qe edhe ajo se ata mashtroheshin nga shumica, duke e pėrdorur kėtė pėr tė pėrcaktuar saktėsinė e njė ēėshtjeje. Ata po ashtu pėrcaktonin pavėrtetėsinė e diēkaje nėse ajo ishte e ēuditshme dhe ithtarėt e saj tė pakėt. Kėshtu, Allahu ua solli atyre tė kundėrtėn e kėsaj, duke e sqaruar kėtė nė shumė vende nė Kur'an.



    Shpjegimi



    Ndėr cilėsitė e njerėzve tė ditėve tė injorancės ėshtė qė ata e shihnin shumicėn si dėshmi qė diēka ishte e vėrtetė, ndėrsa pakicėn si dėshmi qė diēka ishte gabuar. Pra, sipas tyre, ēfarėdo qoftė nė tė cilėn gjendeshin shumica e njerėzve, ajo ka qenė e vėrteta; ēfarėdo qoftė nė tė cilėn gjendeshin pakica, ajo s'ka qenė e vėrtetė. Nė botėkuptimet e tyre, kjo qe balancimi qė pėrdorej pėr tė pėrcaktuar tė vėrtetėn nga pavėrtetėsia. Mirėpo, kjo ėshtė gabim, sepse Allahu thotė:"Nėse u bindesh shumicės nė tokė, ata do tė tė ēorientojnė nga shtegu i Allahut. Ata nuk ndjekin gjė tjetėr, pėrveē hamendje, dhe s'bėjnė gjė tjetėr, pėrveē se gėnjejnė". [el-Enam, 116]



    Dhe Ai thotė:"Por shumica e njerėzimit nuk e dinė". [el-Araf, 187]



    Dhe Ai thotė:"Shumicėn e tyre s'i gjetėm tė vėrtetė nė marrėveshjen e tyre, dhe shumicėn e tyre i gjetėm tė jenė vėrtet mėkatarė". [el-Araf, 102]



    Pra balancimi s'ėshtė shumica apo pakica, por balancimi ėshtė e vėrteta. Kėshtu, kushdo qoftė qė ėshtė nė tė vėrtetėn, edhe nėse ėshtė i vetėm, ai ėshtė i saktė dhe meriton tė ndiqet. Kurse, nėse shumica e njerėzve gjenden nė pavėrtetėsi, atėherė ėshtė e detyrueshme t'i refuzojmė dhe tė mos mashtrohemi prej tyre. Kėshtu, vėmendja i duhet kushtuar tė vėrtetės. Pėr kėtė shkak, dijetarėt thonė:"E vėrteta nuk njihet me anė tė njerėzve, por vetė njerėzit njihen me anė tė vėrtetės". Pra, kushdo qoftė qė ėshtė nė tė vėrtetėn, atė duhet ndjekur dhe duhet imituar.



    Nė rrėfenjat e Allahut rreth popujve tė mėparshėm, Ai na informon qė ėshtė mu pakica e cila ėshtė nė tė vėrtetėn, siē thotė Allahu:"Dhe askush nuk besoi me tė, pėrveē njė pakice". [Hud, 40]



    Nė njė hadith, nė tė cilin pejgamberit [salallahu alejhi ue selam] i qenė prezantuar popujt, ai [salallahu alejhi ue selam] ka thėnė tė ketė parė njė pejgamber qė kishte njė grup tė vogėl ndjekėsish me vete, njė pejgamber qė kishte njė apo dy njerėz qė po e pasonin si dhe njė tjetėr pejgamber qė s'kishte njeri me vete. Pra, nuk duhet kushtuar vėmendje opinionit qė ka mė sė shumti pasues. Madje, vėmendje i duhet kushtuar faktit se a ėshtė ajo e vėrtetė apo e pavėrtetė. Kėshtu, ēfarėdo qoftė qė tė jetė e vėrtetė, ndonėse nė tė mund tė gjenden njė pakicė njerėzish apo askush – pėr sa kohė qė ajo ėshtė e vėrtetė – atė duhet ndjekur, se vėrtet ky ėshtė shpėtimi. Pavėrtetėsia nuk mbėshtetet me faktin qė shumica e njerėzve e pason atė, kurrė. Kjo ėshtė masė pėrcaktuese, nė pėrputhje me tė cilėn muslimani duhet tė veprojė.



    Pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] ka thėnė:"Islami ka filluar si i huaj dhe do tė kthehet si i huaj, ashtu siē ka filluar". Kjo do tė ndodhė nė kohėn kur e keqja, fatkeqėsitė e drejtimi i keq tė shtohen. Pra, askush s'do tė mbetet nė tė vėrtetėn, pėrveē tė ēuditshmėve mes njerėzve dhe ata qė tėrhiqen nga fiset e veta [pėr hir tė fesė]. Ata do tė bėhen tė ēuditshėm/tė huaj nė shoqėrinė e vet. I dėrguari [salallahu alejhi ue selam] u dėrgua ndėrsa e gjithė bota ishte pėrmbytur nė mosbesim dhe drejtim tė keq. Dhe, kur ai thirri njerėzit, vetėm njė apo dy iu pėrgjigjen thirrjes sė tij. Qe vetėm mė vonė qė ata u shtuan dhe u bėnė tė shumtė. Fisi Kurejsh, tė mos pėrmendim gjithė Gadishullin Arabik, ishte nė drejtim tė keq ndėrsa i dėrguari [salallahu alejhi ue selam] ishte i vetmi qė po thėrriste njerėzit. Kėshtu, ata qė e ndoqėn atė ishin tė pakėt nė raport mė gjithė botėn.



    Pra, vėmendje nuk i kushtohet shumicės, por vetėm asaj qė ėshtė e saktė dhe arritjes tė sė vėrtetės. Po, nėse shumica e njerėzve janė nė tė vėrtetėn, atėherė kjo ėshtė mirė. Mirėpo, zakoni i Allahut ėshtė qė shumica e njerėzve gjithmonė janė nė pavėrtetėsi.



    "Dhe shumica e njerėzve nuk do tė besojnė, edhe nėse ti e lakmon kėtė". [Jusuf, 103]



    "Nėse u bindesh shumicės nė tokė, ata do tė tė ēorientojnė nga shtegu i Allahut. Ata nuk ndjekin gjė tjetėr, pėrveē hamendje, dhe s'bėjnė gjė tjetėr, pėrveē se gėnjejnė". [el-Enam, 116]

  10. #10
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    20-01-2009
    Postime
    454

    Shkoqitur nga libri "Metodologjia e Shenjtė Selefite" e Imam Albanit

    Dallimi mes kapjes pėr Kur'anin dhe Sunetin dhe veprimit sipas tyre, dhe realiteti i Selefizmit







    Ndaj, ky hadith1 ėshtė ndėr hadithet e qarta tė cilat dallueshėm provojnė qė Grupi Fitimitar ėshtė ndėr shtatėdhjetetre grupet pėr tė cilat pejgamberi ynė, salallahu alejhi ue selam, ka informuar se do te ndodhin nė kėtė umet. Dhe thėnia e tij, salallahu alejhi ue selam, ėshtė e vėrtetė, sepse ai ėshtė siē ka thėnė Allahu nė Kuranin fisnik:



    "Ai nuk flet nga dėshira e vet. Kjo s'ėshtė gjė tjetėr veēse shpallje qė po i shpallet". [en-Nexhm, 3-4]



    --------------------------------------------------------------------------------
    1."Ēifutėt janė ndarė nė shtatėdhjetenjė grupe, tė krishterėt janė ndarė nė shtatėdhjetedy grupe, dhe umeti im do tė ndahet nė shtatėdhjetetre grupe. Tė gjitha do tė jenė nė zjarr pėrveē njėrės". Thanė:"Cili ėshtė ky, o i dėrguar i Allahut?" Tha:"Ėshtė xhemati".

    --------------------------------------------------------------------------------

    Kėshtu, shenja dalluese e grupit tė shpėtuar nuk ėshtė vetėm siē pohojnė tė tjerat grupe nė epokėn tonė. Shenja dalluese e kėtij grupi s'ėshtė vetėm se ia atribuon vetes tė vepruarit sipas Librit dhe Sunetit. Meqenėse s'ėshtė e mundshme pėr kėdo nga muslimanėt, qofshin ata edhe nga grupet jashtė Grupit tė Shpėtuar, tė vjetra qofshin apo tė reja, qė ta lirojnė veten nga kapja pėr Librin dhe Sunetin. Kjo ngaqė nėse veprohet kėshtu, atėherė kjo do tė ishte njė shenjė e daljes nga Islami. Pėr shkak tė kėsaj, tė gjitha grupet islamike dhe tė gjitha sektet islamike janė sektet qė i dėrguari, salallahu alejhi ue selam, i ka pėrmendur nė hadithin paraprak. Tė gjitha kėto grupe marrin pjesė nė njė gjė, dhe vėrtet kjo ėshtė kapja pėr Librin dhe Sunetin.2


    --------------------------------------------------------------------------------
    2. Pra, thjesht vetėm atribuimi ndaj Librit dhe Sunetit, nėse kjo nuk shoqėrohet me besim tė vėrtetė nė to dhe tė vepruarit sipas tyre, do tė ishte thjesht vetėm njė pohim i pasaktė. Njėlloj edhe atribuimi ndaj selefizmit: Nėse kjo nuk pėrbėhet nga tė vepruarit mbi parimet e Ndjekėsve tė Sunetit dhe Xhematit, atėherė kjo ėshtė vetėm njė pohim i zbrazėt. Dhe, pohimet ndaj njė emri, nuk e bėjnė tė nevojshme vėrtetimin e cilėsive.
    Kėshtu, Imam Ahmedi, rahimehullah, ka shpjeguar qė pasimi i Sunetit s'mund tė realizohet pėrveē se me besim nė tė, veprimit sipas kushteve tė domosdoshme tė tij dhe pėrdorja e tij [Sunetit] si dėshmi/provė. Kėshtu qė nėse njė person ia atribuon veten Sunetit, por pėrdor diē tjetėr si dėshmi veē tij, apo u jep pėrparėsi opinioneve, retorikės teologjike e argumentimit me tė folmen e vet, atėherė ai s'mund tė jetė nga ndjekėsit e Sunetit edhe nėse e mbėrrin tė vėrtetėn. Kjo ngaqė ai ka mbėrri te e vėrteta nėpėrmjet diēkaje tjetėr veē mėnyrės sė Sunetit pejgamberik.
    Kjo ėshtė edhe domethėnia e thėnies sė Imam el-Berbaharit [v.329H], rahimehullah:"S'ėshtė e lejueshme tė thuhet pėr njė njeri:'Filani ėshtė njeri i Sunetit', derisa tė dihet se ai ka nė vete cilėsi tė Sunetit. Pra, s'mund tė thuhet pėr tė qė ėshtė ithtar i Sunetit, derisa tė pėrmbledhė nė vete gjithė Sunetin. Abdullah Ibn Mubarek ka thėnė:"Origjina e shtatėdhjetedy grupeve qėndron nė katėr teka nga tė cilat janė degėzuar ato. Kėto janė Kaderitė, Murxhitė, Shi'itėt dhe Hauarixhėt. Kėshtu, kushdo qė i jep pėrparėsi Ebu Bekrit, Umerit, Uthmanit dhe Aliut mbi Sahabėt e tjerė tė tė dėrguarit tė Allahut, salallahu alejhi ue selam, dhe nuk flet pėr pjesėn tjetėr tė tyre veēse me tė mirė dhe lutet pėr ta, atėherė ai ka braktisur Shi'izmin nga fillimi i tij e deri nė fund; kushdo qė thotė se besimi ėshtė thėnie dhe vepėr, qė shtohet dhe pakėsohet, atėherė ai ka braktisur irxhanė nga fillimi i saj deri nė fund; kushdo qė thotė se duhet tė falet namazi prapa kujtdo, qoftė ai i drejtė apo mėkatar, si dhe qė duhet bėrė xhihad sė bashku me ēdo halife dhe nuk konsideron kryengritjen e armatosur kundra udhėheqėsit dhe lutet pėr ta me mirėsi, atėherė ai ka braktisur qėndrimet e Hauarixhėve nga fillimi i tyre deri nė fund; dhe kushdo qė thotė se tė gjitha vendimet janė prej Allahut, tė mirat dhe tė kėqijat prej tyre, se Ai udhėzon kė tė dojė dhe e humb kė tė dojė, atėherė ai ka braktisur qėndrimet e Kaderive prej fillimit tė tyre deri nė fund, dhe ai ėshtė njė ithtar i Sunetit". [Sherhus-Suneh, f.57, tė el-Berbahari]
    --------------------------------------------------------------------------------


    Realiteti i Selefizmit



    Pėr sa u pėrket atyre qė i pėrmendėm nė fillim tė kėtij diskursi, nga selefitė dhe tė tjerė veē tyre nga ata qė ndjekin metodėn e tyre tė sjelljes, dhe ata mund tė quhen me emra tė tjerė veē kėtij emri, atėherė kėta dallojnė nga tė gjitha grupet e tjera ngaqė mbahen pėr diē tjetėr. Kjo "diēka tjetėr" ėshtė: Siguria nga tė kundėrshtuarit e Librit dhe Sunetit nė emėr tė Librit dhe Sunetit. Vėrtet, kjo ėshtė pėr shkak tė kapjes pėr atė ēfarė kanė qenė Emigrantėt [muhaxhirunėt] dhe Ndihmuesit [ensarėt] si edhe ata qė i ndoqėn nga tabi'inėt dhe tabi-tabi'inėt. Vėrtet, kėto janė gjeneratat pėr tė cilat ėshtė dėshmuar mirėsia nė hadithin e vėrtetė. Madje, ky ėshtė njė hadith mutewatir [grada me e lartė e besueshmėrisė sė hadithit], nė tė cilin i dėrguari, salallahu alejhi ue selam, ka thėnė:"Njerėzit mė tė mirė janė gjenerata ime, pastaj ata qė i pasojnė".3



    Pra, kėta qenė ndjekėsit e gjeneratės sė parė, gjenerata e Sahabėve tė drejtė e tė dėlirė, radijallahu anhum. Pastaj qenė ata qė erdhėn pas tyre dhe thoshin:



    "O zoti ynė, na fal neve dhe vėllezėrit tanė qė na paraprinė nė besim". [el-Hashr, 10]



    Kėshtu qė ėshtė e detyrueshme pėr atė qė dėshiron tė jetė mes Grupit tė Shpėtuar, qė tė veprojė sipas asaj nė ēfarė kanė qenė kėta Sahabė dhe tabi'inė. Dhe ata qenė Selefus-Salih, tė cilėt duhet t'i marrim si shembull.4



    --------------------------------------------------------------------------------
    3.Transmetuar nga Ahmed [1/378, 442], Ibn Ali Asim [nr.1466], el-Buhari [4/118] dhe et-Tirmidhi [nr.3859], nėpėrmjet el-A'mesh, nga Ibrahim en-Nekhe'i, nga Ubejde, nga Abdullah Ibn Mes'ud, radijaallahu anhu. Po ashtu ėshtė transmetuar nga Muslim [nr.1963] nėpėrmjet Ibn Aun, nga Ibrahim.
    4.Tė marrėsh Selefėt si shembull pėrfshin njė mori ēėshtjesh:

    - Sė pari, nėpėrmjet pasimit tė udhėzimit tė Selefėve, do tė ketė korrektėsi nė kėtė jetė dhe shpėtim nė jetėn e pėrtejme.


    - Sė dyti, ėshtė e detyrueshme qė atribuimi ndaj selefizmit tė jetė i vėrtetė, me anė tė ndjekjes sė medhhebit tė Selefėve dhe udhėzimit tė tyre. Dhe, njeriu s'bėn ta lė tė kuptuarit e tyre [tė fesė] pėr tė kuptuarit e dikujt tjetėr.


    - Sė treti, nga rezultatet e kapjes pėr udhėzimin e Selefus-Salih dhe zbatimit tė tė kuptuarit tė tyre tė tekstit ėshtė moskundėrshtimi ndaj tyre nė thėniet dhe pozitat, dhe tė mos lihet ixhtihadi [opinioni] i tyre pėr njė ixhtihad tė ri qė s'ka paraprirje. Imam Ahmed [v.241H] i ka thėnė studentit tė vet, Ebul-Hasan el-Mejmunit:"Mos fol rreth ndonjė ēėshtje nė tė cilėn nuk tė ka paraprirė ndokush". Referoju "Menakib Ahmed" [f.178] tė Ibnul-Xheuzi. Dhe Imam Ahmedi ka thėnė:"Njeriu s'do tė hasė nė diēka veēse ajo tė ketė qėndrim tė vendosur lidhur me tė nga Sahabėt e pejgamberit, salallahu alejhi ue selam". Referoju "Mesa'il Ahmed" [f.277] tė Ebi Daud es-Sixhistanit.


    - Sė katėrti, nga rezultatet e kapjes pėr udhėzimin e Selefus-Salih ėshtė marrja e ēfarėdo gjėje qė ėshtė nė pajtim me dėshminė/provėn nga ixhtihadi i tyre, sė bashku me tė arsyetuarit e tyre me pėrmendje tė mirė sa herė qė ata kundėrshtojnė tekstin me ixhtihadin e tyre. Umer Ibnul-Khatab, radijallahu anhu, ka thėnė:"Tre gjėra e shkatėrrojnė fenė: Gabimi i njė dijetari, argumentimi i hipokritit me Kur'an, dhe imamėt e paudhė". [Sahi. Transmetuar nga Ibn Abdul-Berr nė "Xhami Bejanul-Ilm ue Fadlihi" [2/110]. Imam el-Auzai [v.157H] ka thėnė:"Kushdo qė merr qėndrimin e Mekasve lidhur me mu'te [martesėn e pėrkohshme], qėndrimin e Kufjanėve lidhur me verėn [pije dehėse], qėndrimin e Medinasve lidhur me kėndimin dhe qėndrimin e njerėzve tė Shamit lidhur me pagabueshmėrinė e halifeve, atėherė ai ka mbledhur tė gjitha tė kėqijat". Referoju "Sijar A'lamin-Nubela" [8/81] tė el-Hafidh edh-Dhehebit.


    - Sė pesti, nga rezultatet e kapjes pėr udhėzimin e Selefėve ėshtė heqja dorė nga mendimet khalefije [e atyre qė erdhėn mė vonė], gjė qė do tė thotė t'i japėsh pėrparėsi intelektit mbi tekstin dhe refuzimin e Librit dhe Sunetit nėpėrmjet te'uilat [interpretimeve figurative]. Vėrtet, el-Auzai ka thėnė:"Kapu pėr transmetimet e atyre qė kanė paraprirė edhe nėse njerėzit tė refuzojnė". [Sahi. Transmetuar nga el-Axhurri nė "esh-Sheri'ah" [f.58] dhe el-Khatib nė "Sheref As'habul-Hadith" [nr.6]

  11. #11
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    20-01-2009
    Postime
    454

    Peshimi i ēėshtjeve

    Vėrtet, e tėrė lavdia i takon Allahut. Ne e lavdėrojmė Atė, kėrkojmė ndihmė nga Ai dhe i lutemi Atij qė tė na fal. Kėrkojmė shpėtim tek Allahu nga tė kėqijat e shpirtrave tanė dhe veprat tona tė kėqija. Kėdo qė Allahu e udhėzon, askush s'mund ta ēojė nė rrugė tė gabuar; dhe kėdo qė Allahu e drejton gabimisht, askush s'mund ta udhėzojė drejt. Dėshmoj se askush s'meriton tė adhurohet pėrveē Allahut, i cili s'ka ortak, dhe dėshmoj se Muhamedi [salallahu alejhi ue selam] ėshtė robi dhe i dėrguari i Tij. Mė tej:




    Kalaja e besimtarit



    Allahu i pėrsosur ka thėnė:



    "Dhe kėshtu u pėrmbush fjala e mirė e Zotit tėnd pėr fėmijėt e Israilit, pėr shkak tė durimit tė tyre. Dhe Ne shkatėrruam plotėsisht tė gjitha ngrehinat qė Firauni dhe njerėzit e tij patėn ngre." [A'raf: 137]



    "Urdhėro pėr tė mirė, ndalo nga e keqja, dhe ji durimtar nė ēfarėdo fatkeqėsie qė tė godet. Vėrtet, kjo ėshtė fortėsia e cila kėrkohet nė tė gjitha ēėshtjet." [Lukman: 17]



    "O ju qė besoni! Kėrkoni ndihmė me durim dhe me namaz. Vėrtet, Allahu ėshtė me ata qė durojnė." [Bekare: 153]



    Imam el-Buhari [v.256H] – rahimehullah – transmeton nė Sahi-nė e tij [nr.3612]:



    Nga Khabab Ibnul-Eret [radiallahu anhu] i cili tha:Ne iu ankuam tė dėrguarit tė Allahut [salallahu alejhi ue selam][pėr persekutimet qė u bėnin idhujtarėt] ndėrsa ai ishte ulur nė hijen e Ka'bes, i mbėshtetur nė pelerinėn e tij. Ne i thamė atij:"A s'do tė kėrkosh ndihmė pėr ne?" Ai tha:"Ne mesin e atyre qė kanė qenė para jush ka pasur njeri [besimtar], tė cilit i ēelej njė gropė nė tė cilėn e vendosnin. Pastaj sillej njė sharrė dhe i vendosej mbi kokė dhe kėshtu sharrohej pėrgjysmė, dhe megjithkėtė ai nuk heqte dorė nga feja e tij. Trupi i tij do tė shqyhej me krehėr tė hekurt, me ē'rast do t'i heqej mishi nga nervat dhe eshtrat e tij, dhe megjithkėtė ai nuk heqte dorė nga feja e tij. Pasha Allahun! Kjo fe do tė mbizotėrojė, gjersa kalorėsi do tė udhėtojė nga San'a pėr nė Hadrameut pa u frikėsuar nga ndonjė gjė pėrveē Allahut dhe ujkut pėrsa i pėrket deleve tė tij. Por ju njerėz jeni tė paduruar."



    Ibn Sad transmeton nė et-Tebekat [7/163-165]:



    Njė grup muslimanėsh erdhėn tek Hasan el-Basri [v.110H] dhe kėrkonin gjykim pėr t'u kryengritur kundra el-Haxhaxhit. Kėshtu qė ata thanė:"O Eba Seid, ēfarė thoni qė ne ta luftojmė kėtė tiran, i cili padrejtėsisht derdh gjak dhe merr pasurinė nė mėnyrė tė paligjshme, dhe e bėn kėtė dhe kėtė?" el-Hasan tha:"Unė konsideroj se s'duhet luftuar atė. Nėse kjo ėshtė denim nga Allahu, atėherė ju s'do tė mund ta largoni atė me shpata tuaja; nėse kjo ėshtė sprovė nga Allahu, atėherė jini tė duruar derisa tė vijė gjykimi i Allahut, e Ai ėshtė Gjykatėsi mė i mirė." Kėshtu ata u larguan nga el-Hasani duke mos u pajtuar me tė dhe u kryengritėn kundra el-Haxhaxhit, dhe ai i mbyti tė gjithė. Nė lidhje me kėtė, el-Hasan thoshte:"Vetėm po tė kishin duruar njerėzit kur ata sprovohen nga sundimtari i tyre i padrejtė. S'do tė kalonte shumė kohė dhe Allahu do t'u ofronte rrugėdalje. Mirėpo, ata gjithmonė nguten dhe i kapin shpatat e tyre, kėshtu qė ata u lihen shpatave tė tyre. Pasha Allahun! Ata nuk sollėn asnjė tė mirė bile as pėr njė ditė tė vetme."



    Ibn Ebil-Izz [v.792H] ka thėnė:



    "Vėrtet, nė durimin ndaj tiranisė sė tyre ka shlyerje mėkatesh dhe njė shpėrblim tė madh. Meqė Allahu nuk u ka dhėnė pushtet mbi ne veēse pėr shkak tė veprave tona tė kėqija – dhe shpėrblimi ėshtė i njėllojtė si veprimi. Kėshtu qė ne duhet t'i lutemi shumė Allahut pėr falje mėkatesh, t'i pendohemi Atij, dhe t'i pėrmirėsojmė veprat tona... Pra, nėse tė nėshtruarit dėshirojnė qė t'i jepet fund shkeljes sė sunduesve tiranė, atėherė mos t'i bėjnė padrejtėsi vetes sė tyre [nėpėrmjet mėkateve dhe mosbindjes]."1




    Diversioni i djallit



    Nga mashtrimet e shejtanit ndaj shumė thirrėsve tė Islamit sot, ėshtė qė t'i bėjė ata tė paduruar dhe t'i bėjė ata qė tė pėrqėndrohen vetėm nė akuzimin e sunduesve: 'Ky ėshtė lolo e Amerikanėve, ndėrsa ky ėshtė lolo e Britanikėve.' – thua se s'ka gjė tjetėr nė botė pėrveē Amerikės dhe Britanisė, dhe sikur Amerika dhe Britanija po i drejtokan ēėshtjet e krijimit! Kjo i bėn njerėzit qė tė largohen nga rruga e Allahut pėr ndryshimin e ēėshtjeve. Ata mendojnė se po e ndėrruan sunduesin, do ta arrijnė atė qė dėshirojnė. Kjo ėshtė nė kundėrshtim me rrugėn natyrore, tė cilėn e ka vendosur Allahu pėrsa i pėrket ndryshimeve qė ndodhin midis krijimit:



    "Allahu kurrė s'do ta ndryshojė gjendjen e njė populli gjersa ata ta ndryshojnė veten e tyre." [Ra'd: 11]



    Dhe nėse supozojmė qė sunduesi ėshtė ndėrruar, ndėrsa njerėzit nuk e dėshirojnė kėtė fe, atėherė ajo qė do tė ndodhė ėshtė se kėta njerėz do tė bėjnė revolucion, siē ka ndodhur nė Rusi. Ky shtet ka qenė themeluar me dhunė, tirani, duke shtypur zėrin e popullit, dhe duke vrarė. Kėshtu qė ne shohim se populli nuk e ka pėrkrahur atė, por e ka kundėrshtuar. Qė tė vendosen ligjet e Allahut kudo nė botė, ato duhet tė mbarten nga besimtarėt... Ndaj, ne nuk presim pėr perėndimin apo lindjen qė ta ndihmojė fenė, por vetė njėrėzit e saj duhet tė jenė mbartėsit e saj. Ata janė qė e ndihmojnė dhe e mbartin fenė."2



    Por, si mund tė kėrkojmė ndihmė nga njerėzit qė s'falen, qė nuk japin zekat [lėmoshė], qė nuk agjėrojnė, qė nuk bėjnė Haxh, qė ata tė vendosin rend Islamik? Ata njerėz qė s'falen, qė s'japin lėmoshė, qė s'agjėrojnė: ata do tė jenė tė parėt nga njerėzit qė do ta pengojnė sundimin Islamik!3




    Nga tė nisė ndryshimi?



    Ebu Daud transmeton nė Sunenin e tij [nr.3426]:



    Nga Abdullah Ibn Umer [radiallu anhu] se ai [salallahu alejhi ue selam] ka thėnė:"Kur tė bėni tregti me ineh [tė bazuar nė kamatė], tė mbaheni pėr bishtat e lopėve, tė jeni tė kėnaqur me bujqėsi dhe ta lini xhihadin, atėherė Allahu do t'ju kaplojė me poshtėrim, dhe Ai s'do ta largojė kėtė poshtėrim prej jush gjersa t'i ktheheni fesė suaj."4



    Kėshtu, nisjet e kėtij ndryshimi tė dėshiruar do tė ndodhin nga muslimanėt qė i kthehen Zotit tė tyre, duke e korrigjuar akiden [besimet] e tyre dhe duke edukuar veten dhe familjet e tyre nė Islamin e pastėr, duke e zbatuar kėshtu thėnien e Allahut, mė tė Lartit:



    "Allahu kurrė s'do ta ndryshojė gjendjen e njė populli gjersa ata ta ndryshojnė veten e tyre." [Ra'd: 11]



    Pra, rruga e shpėtimit s'ėshtė – siē imagjinojnė disa – revolucioni dhe kryengritja e armatosur kundėr sunduesve dhe puēet ushtarake. Veprimet e tilla, veē asaj qė janė nga bidatet bashkėkohore, po ashtu e kundėrshtojnė tekstin sheriatik; nė mesin e tė cilave ėshtė urdhėri pėr tė ndryshuar vetet tona. Qė kėtej, ėshtė thelbėsore qė tė vendosen themelet nė tė cilat ndėrtesa mund tė qėndrojė."5



    Pėr mė shumė, duhet tė dihet se ata qė nxisin revolucion u shėrbejnė vetėm armiqėve tė Islamit. Ajo qė duhet tė merret nė konsideratė s'ėshtė revolucioni dhe agjitacioni, por ajo qė ėshtė nė pajtim me urtėsinė. Me urtėsi nuk mendohet nė heshtjen dhe injorimin e gabimeve tė tyre, por nė korrigjimin e gabimeve tė tyre me qėllim qė tė ndreqet gjendja e ēėshtjeve. Pra, i sinqertė ėshtė ai qė flet pėr t'i ndrequr ēėshtjet, e jo thjesht vetėm pėr tė bėrė ndryshime [qofshin tė mira apo tė kėqija]."6



    Imam el-Buhari transmeton nė Sahi-nė e tij [nr.6830]:



    Nga Ibn Abas [radiallahu anhu] i cili tha:"I mėsoja [Kur'anin] disa nga muhaxhirunėt, nė mesin e tė cilėve ishte edhe Abdur-Rahman Ibn Auf. Ndėrsa isha nė shtėpinė e tij nė Mine dhe ai ishte me Umer Ibnul-Hatab gjatė Haxhit tė fundit, Abdur-Rahman Ibn Auf erdhi dhe mė tha:"Po ta kishit parė njeriun qė erdhi sot te udhėheqėsi i besimtarėve [Umerit] duke thėnė:"O udhėheqės i besimtarėve, ēfarė thoni pėr njeriun i cili thotė:Nėse vdes Umeri, unė do t'ia jap be'jen [zotimin pėr besnikėri] filanit. Se pasha Allahun, be'ja ndaj Ebu Bekrit s'ishte gjė tjetėr veēse njė reagim qė u miratua mė pas." Umeri i hidhėrua dhe tha:"Nėse do Allahu, unė do t'u flas njerėzve sonte dhe do t'i paralajmėrojė njerėzit kundėr atyre qė dėshirojnė t'i privojnė njerėzit nga tė drejtat e tyre." Abdur-Rahmani tha:"Kėshtu qė unė thashė:O udhėheqės i besimtarėve, mos e bėj kėtė! Sepse sezona e haxhit tubon re'a [njerėzit e thjeshtė] dhe gheugha [njerėzit e thjeshtė dhe ata qė anonjė nga e keqja], dhe do tė jenė mu kėta qė do t'i kesh mė sė afėrti kur t'u adresohesh njerėzve. Prit gjersa tė arrish nė Medine, ku do tė jesh midis njerėzve tė diturisė dhe tė tė kuptuarit, si dhe njerėzve mė bujarė. Atje do tė mund tė thuash ēfarė ke ndėr mend tė thuash nė siguri, meqė njerėzit e menēur do t'i kuptojnė fjalėt tua dhe do t'i vendosin nė kontekstin e duhur." Umeri tha:"Pasha Allahun! Kjo ėshtė ēfarė do tė bėjė nė adresimin tim tė parė ndaj njerėzve tė Medines, nėse do Allahu…"




    Peshimi i ēėshtjeve



    Nga parimet e mirėnjohura sheriatike ėshtė:



    "Parandalimit tė dėmit [mafsada] i jepet pėrparėsi ndaj shkaktimit tė njė dobie [maslaha]."7



    Dhe, urdhėrimi pėr tė mirė s'bėn tė rezultojė nė humbjen e njė tė mire mė tė madhe, e as tė shkaktojė njė tė keqe mė tė madhe [se mė parė]. Njėlloj, ndalimi i sė keqes s'bėn tė rezultojė nė njė tė keqe mė tė madhe, e as nė humbjen e njė tė mire mė tė madhe."8



    Duke shpjeguar gabimet e njerėzve tė caktuar lidhur me pikėn e mėsipėrme, Ibn Tejmije [v.728H] – rahimehullah – ka thėnė:"Ata dėshirojnė tė urdhėrojnė dhe tė ndalojnė vetėm me gjuhė apo me dorė, pa tė kuptuarit e nevojshėm, pa butėsinė e kėrkuar dhe pa durim. Ata nuk e marrin parasysh se a janė veprat e tyre tė dobishme apo tė dėmshme, e as qė e marrin parasysh se a kanė mundėsi pėr kėtė apo jo… E tėrė kjo ēėshtje bie nėn parimin [ka'ideh] e pėrgjithshėm:se kurdo qė ka konflikt mes dobive dhe dėmeve, mes tė mirės dhe sė keqes, atėherė ėshtė e detyrueshme qė tė peshohen tė dyja kėto dhe tė parapėlqehet ajo qė ėshtė mė e madhe. Meqė urdhėrimi apo ndalimi ėshtė menduar ose pėr arritjen e dobisė, ose pėr tė larguar dėmin, megjithkėtė njeriu duhet tė marrė parasysh rezultatin e kundėrt. Qė kėtej, nėse kjo rezulton nė humbjen e njė tė mire tė madhe, atėherė s'bėn tė urdhėrohet pėr ēėshtje tė tillė. Mė saktė, kjo do tė ishte haram [e paligjshme]; nėse dėmi peshon mė shumė se dobia. Mirėpo, peshimi i dėmeve dhe dobive relative duhet tė bėhet me pėrdorimin e peshoreve tė Sheriatit."9



    Ibnul-Kajim [v.751H] – rahimehullah – ka thėnė:



    "Nėse njeriu merr parasysh ērregullimet dhe sprovat e ndryshme – tė vogla a tė mėdha – qė kanė ndodhur nė Islam, do tė kuptojė se ato rezultuan nga mosrespektimi i kėtij parimi [tė peshimit tė ēėshtjeve] dhe padurimi ndaj sė keqes, si dhe nga orvatja pėr ta ndalė atė nė mėnyrėn e cila shkakton njė tė keqe mė tė madhe."10



    Nga tekstet e shumta, te cilat e nxjerrin nė pah kėtė parim janė:



    Ajo qė el-Buhari [nr.126] dhe Muslimi [nr.1333] transmetojnė nga A'isha [radiallahu anha] se ai [salallahu alejhi ue selam] i tha asaj:"Oj A'isha, po tė mos ishte qė populli yt ėshtė larguar nga injoranca sė fundi, do tė kisha urdhėruar qė Shtėpia [dmth Ka'ba] tė ēmontohet dhe do ta kisha bashkuar me tė atė qė ka pasė qenė menjanuar nga ajo, dhe do ta kisha nivelizuar me tokėn dhe do t'ia kisha ēelur dy dyer:njė nga lindja dhe njė nga perėndimi, kėshtu qė ta ndėrtoja mbi themelet e vendosura nga Ibrahimi."



    Imam Ibnul-Kajjim el-Xheuzije komentoi:



    "Pra, ai [salallahu alejhi ue selam] deshiroi ta ndėrtonte atė mbi themelet e Ibrahimit [alejhis-selam] dhe pėr kėtė kishte mundėsi. Mirėpo, ai pati frikė se kjo do tė rezultonte me njė dėm mė tė madh, sepse Kurejshitėt s'do ta kishin kuptuar qėllimin, meqė ata vetėm sė fundi ishin pasė kthyer nė Islam nga injoranca para-Islamike."11



    Imam el-Buhari [v.256H] – rahimehullah – i paraprin hadithit tė A'ishes me titullin e kaptinės: "Kaptinaė lėsh njė vepėr tė mirė nga frika se njerėzit do ta keqkuptojnė veprimin, dhe kėshtu tė bien nė njė gjė mė tė keqe se ajo."12



    el-Hafidh Ibn Haxher [v.852H] – rahimehullah – ka thėnė, ndėrsa po numėronte disa nga dobitė e hadithit tė lartpėrmendur:"Tė lėsh njė dobi [maslaha] duke besuar se ajo do tė rezultojė nė dėm [mafsada], dhe tė lėsh ndalimin e njė tė keqeje [munker] nga frika e rėnies nė njė tė keqe mė tė madhe."13




    Nevoja pėr njohjen e menhexhit tė saktė



    Shejh Rebi Ibn Hadi el-Madkhali [hafidhahullah] thotė:



    "Lusim Allahun qė Ai tė pėrgatisė pėr Umetin Musliman thirrėsa inteligjentė, tė cilėt i peshojnė ēėshtjet, mendimet, personalitetet, dhe grupet me peshoren e sė vėrtetės; intelekti i tė cilėve ėshtė i fortė, dhe tė cilėt as nuk ēorientohen nga emocionet e as nuk mashtrohen nga parullat qė kanė hutuar aq shumė njerėz."14



    Ėshtė me rėndėsi tė pėrmendet se tė tilla pėrgatitje duhet tė ndėrtohen vetėm nė parimet e sakta Islame, tė cilat pėr bazė kanė:



    i Dashjen e Selefit [paraardhėsve tė devotshėm] dhe menhexhin [metodologjinė] nė tė cilėn ishin ata


    ii Tė kuptuarit e menhexhit tė tyre – kjo ėshtė menhexhi i ehlus-suneh uel-xhema'a


    iii Kapjen pėr menhexhin e Selefit – qoftė nė ēėshtjet e sjelljes, thirrjes pėr tek Allahu, pastrimit, besimeve apo veprave."15



    Pra, ajo qė nevojitet janė thirrėsat e urtė, tė butė dhe tė duruar, qė punojnė nė njė bashkėpunim tė sinqertė me dijetarėt e Islamit dhe studentėt e tyre, qė janė tė edukuar nė menhexhin e Selefit. Kjo kėrkon qė Libri dhe Suneti tė bėhen kornizė e pėrgjithshme pėr ēdo ēėshtje tė vogėl apo tė madhe, dhe qė menhexhi i tyre tė jetė veshje e brendshme dhe veshje e sipėrme e da'ues – fundi dhe fillimi i saj – dhe qė mendimi i rinisė sė tillė, dhe tė tjerėve qė bėjnė da'ue, tė udhėhiqet nė pajtim me kėtė menhexh madhėshtor, nė tė cilin gjindet mėnyra e vetme pėr mbarėvajtjen e Umetit."16



    Imam Malik [v.179H] – rahimehullah – ka thėnė:



    "Pjesa e vonė e Umetit s'do tė ndreqet, pėrveē me atė qė ėshtė ndreq pjesa e hershme e tij."17



    Pra, ky ėshtė fundamenti i menhexhit tė drejtpeshuar, tė bazuar nė dituri, tė cilin duhet ta pėrvetėsojė ky Umet, ta pėrshkojė atė dhe tė thėrret nė tė. Pa menhexh, ky Umet i thyeshėm do tė vazhdojė nė pafuqinė dhe telashet e tij – megjithė energjinė qė harxhohet dhe megjithė jetėt e shumta qė humbasin pėr kauzėn e tij!



    Allahu e mėshiroftė atė qė ka thėnė:



    "Ju shpresoni se do tė shpėtoni, ndėrsa nuk e ndjekni shtegun e tij [shpėtimit]


    Anijet kurrė nuk lundrojnė nė tokėn e thatė."18





    --------------------------------------------------------------------------------
    Referenca


    1. Sherhul-Akidetit-Tahauije [f.382].


    2. Su'al ue Xheuab ma'e shejh Selim el-Hilali [f.3].


    3. Su'al ue Xheuab ma'e shejh Selim el-Hilali [f.21].


    4. Sahihransmetuar nga Ebu Daud [nr.3462]. Ėshtė saktėsuar nga shejh Muhamed Nasirud-Din el-Albani nė es-Sahiha [nr.11].


    6. Hukukur-Re'i uer-Re'ijeh [f.29-30] tė shejh Ibnul-Uthejmin.


    7. el-Ishbah uen-Nedha'ir [f.87] tė es-Sujuti.


    8. el-Hisbeh fil-Islam [f.124] tė Ibn Tejmije.


    9. el-Amr bil-Ma'ruf uen-Nehu anil-Munker [f.19-21].


    10. I'lamul-Muweki'in [3/4].


    11. I'lamul-Muweki'in [3/4], paksa e pėrshtatur.


    12. Sahihul-Buhari [1/271].


    13. Fet'hul-Bari [1/271].


    14. Nga hyrja tė cilėn shejh Rebi Ibn Hadi e ka shkruar pėr Keshful-Hixhab [f.4], paksa e pėrshtatur.


    15. el-Hikmeh [f.59].


    16. Fikhul-Uaki [f.19].


    18. Transmetuar nga Ibn Hiban nė Reudetul-Ukela [f.284], nga poezia e Ebul-Etijeh.

  12. #12
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    20-01-2009
    Postime
    454

    Shpėtimi nga sprovat

    nga shejh Muhamed el-Hamud en-Nexhdi
    el-Istikame1





    Pejgamberėt ngritėn njė grup ndėr dijetarėt, tė cilėt i thėrrasin tė larguarit nga rruga e drejtė pėr nė udhėzim, duke duruar keqtrajtimet dhe dėmin. Me Librin e Allahut, ata i japin jetė tė vdekurit, dhe me Dritėn e Allahut, ata i japin shikimin tė verbėrit. Sa e sa njerėz tė vrarė nga Iblisi i kanė ringjallė ata. Sa e sa njerėz tė larguar nga rruga e drejtė i kanė udhėzuar ata. Sa i bukur ka qenė ndikimi i tyre nė njerėzit dhe sa tė ndyrė janė treguar njerėzit ndaj tyre. Ata i dėbojnė nga Libri i Allahut ndryshimet e atyre qė i tejkalojnė kufijtė, pohimet e rrejshme tė rrenacakėve dhe interpretimet e gabuara tė tė paditurve – ata qė e mbajnė flamurin e bidatit dhe qė ndėrsejnė fitne [sprova dhe mospėrputhje mendimesh], tė cilėt dallojnė nė mendime rreth Librit, e kundėrshtojnė Librin dhe bien dakord qė ta kundėrshtojnė Librin -, ata qė flasin rreth Allahut dhe Librit tė Tij pa dituri, dhe qė argumentojnė lidhur me atė qė ėshtė e dykuptueshme nė Librin, dhe qė mashtrojnė tė paditurin me tė tilla dykuptimėsi. Kėrkojmė shpėtim tek Allahu nga fitnet e tė prishurve.2 Dhe, dėshmoj qė askush s'meriton tė adhurohet pėrveē Allahut, i cili s'ka ortak, dhe qė Muhamedi [salallahu alejhi ue selam] ėshtė rob besnik dhe i dėrguar i Tij. Allahu e lartėsoftė dhe dėrgoftė bekimet e Tij mbi tė, familjen e tij, dhe shoqėruesit e tij. Mė tej:




    Ndalimi i tė qenit i nxituar dhe i paduruar



    Nga vetė natyra e fitnes ėshtė se ēėshtjet ngatėrrohen, gabimet shtohen, dhe mendjet nisin tė menjanohen. Mbrojtja dhe siguria nga kjo – nė kohėrat e tilla – gjindet nė xhematin, nė krye tė tė cilit janė dijetarėt. Pra, ėshtė detyrim pėr njerėzit – ata qė udhėheqin dhe ata qė udhėhiqen – qė tė kapen pėr thėniet e dijetarėve dhe tė veprojnė sipas tyre. Meqė kur masat popullore tė jenė tė preokupuara me ēėshtjet e fitnes, ku ata fillojnė tė shprehin opinionet e tyre, kjo vetėm shpie nė rritjen e fitnes dhe me tej pėrēan Umetin. Kėshtu qė umurlul-ammeh [ēėshtjet e interesit publik] ndėr ēėshtjet qė kanė tė bėjnė me paqen, sigurinė dhe frikėn, duhet t'u referohen atyre qė posedojnė dituri dhe tė kuptuar, siē thotė Allahu, mė i larti:



    "Kur t'u vijė atyre ndonjė ēėshtje qė ka tė bėjė me sigurinė publike, me frikė apo me siguri, ata e bėjnė tė njohur atė midis njerėve. Vetėm po t'ia referonin atė tė dėrguarit apo atyre qė kanė pushtet mbi ta, atėherė njerėzit e duhur do ta hetonin dhe vlerėsonin ēėshtjen pėr ta. Po tė mos ju kishte mėshiruar Allahu, ju do ta ndiqnit shejtanin, pėrveē njė pakice prej jush." [en-Nisa: 83]



    Imam es-Se'di [v.1376H], rahimehullah, ka thėnė:



    "Ky ėshtė qortim disiplinor nga Allahu ndaj robėrve tė Tij lidhur me veprimin e pavend tė tyre. Dhe kjo ėshtė e domosdoshme pėr ta - qė kur t'u vijė atyre ndonjė lajm pėr ēėshtje tė rėndėsishme, siē janė ēėshtjet qė kanė tė bėjnė me mirėqenie shoqėrore dhe sigurinė e besimtarėve, apo ato qė kanė tė bėjnė me prishjen e sigurisė, apo frika se do t'i godasė ndonjė fatkeqėsi, ata sė pari duhet tė vėrtetojnė lajmin e tillė dhe tė mos nxitojnė nė pėrhapjen e tij. Por, ata duhet t'ia referojnė kėto ēėshtje tė dėrguarit [salallahu alejhi ue selam] dhe njerėzve nė pushtet – ata qė posedojnė dituri, tė kuptuar, kėshillė tė mirė, intelekt, maturi dhe vetėpėrmbajtje; ata qė i kuptojnė ēėshtjet dhe kanė dituri mbi dobitė dhe dėmet e ndėrlidhura me tė. Nėse ata shohin dobi dhe shkak pėr lumturinė e besimtarėve nė transmetimin e lajmit, si dhe mėnyrė pėr t'u mbrojtur nga armiqtė e tyre, atėherė duhet ta bėjnė kėtė. Por, nėse ata shohin se s'ka dobi dhe shkak pėr lumturinė e besimtarėve nė kėtė, apo se ka pak dobi por dėmi ėshtė mė i madh, atėherė s'duhet ta bėjnė kėtė. Pėr kėtė shkak Allahu ka thėnė:"Atėherė njerėzit e duhur do ta hetonin dhe vlerėsonin ēėshtjen pėr ta." Domethėnė qė ata do ta vlerėsonin lajmin me tė kuptuarit e tyre tė shėndoshė dhe me diturinė e saktė dhe tė thellė. Pra, nė kėtė ka dėshmi pėr njė parim tė rėndėsishėm, i cili ėshtė: Nėse shfaqet nevoja pėr tė hetuar ndonjė rast tė veēantė, atėherė ėshtė e obligueshme qė kjo t'u lihet atyre qė janė tė kualifikuar pėr kėtė, dhe askush s'duhet t'u paraprijė atyre nė kėtė. Kjo ėshtė ajo qė ėshtė e saktė dhe e sigurt nga gabimi. Njėlloj ėshtė edhe urdhėri pėr tė menduar dhe vlerėsuar para se tė flitet, kėshtu qė ai shikon nė ēėshtjen pėr tė parė se a ka ndonjė dobi nė bėrjen e saj, nėse po, ai angazhohet nė tė; nėse jo, ai pėrmbahet nga ajo."3




    Dijetarėt dhe ēėshtjet e Umetit



    Nė ēėshtjet e fitnes dhe ēėshtjet tjera tė hollėsishme tė lidhura me ēėshtjet e mirėqenies shoqėrore tė Umetit, siē janė ēėshtjet qė kanė tė bėjnė me sijasetush-sher'ijeh [politikėn nė sheriat] dhe tė keqen e pėrhapur, njerėzit kanė nevojė pėr dituri tė shėndoshė dhe tė kuptuarit e dobisė [maslaha] dhe dėmit [mafsada]. Meqė kėto ēėshtje, nė shumicėn e rasteve, bėhen shkaqe pėr fitne, dhe kėto s'janė sikur ēėshtjet qė kanė tė bėjnė me pastrimin, namazin, haxhin dhe tė ngjashme me to pėr tė cilat mund tė flasė njė nxėnės i ri diturie [apo nė disa raste edhe njeriu laik], dhe tė parapėlqejė ndonjė thėnie mbi tjetrėn. Kjo ngase:"Kuptimi i synimeve sheriatike s'ėshtė i mundur, pėrveē nėpėrmjet studimit tėrėsor tė tekstit dhe studimit tė hollėsishėm tė punimeve sheriatike. Meqė fikhul-mekasid [shkenca e kuptimit tė synimeve sheriatike] vėrtet ėshtė njė shkencė madhėshtore, e cila s'mund tė arrihet nga ēdokush. Mė saktė, kjo mund tė arrihet vetėm nga ai qė arrin shkallė tė lartė diturie, qė ka shqyrtuar gjendjen e ēėshtjeve dhe ėshtė i mirėinformuar pėr to, dhe ka shqyrtuar rezultatet e ndryshme qė mund tė ndodhin. Dhe, peshimi mes dėmeve dhe dobive varet nga tė kuptuarit e sheriatit dhe synimeve tė tija, dhe nga tė kuptuarit e gjendjes sė ēėshtjeve, si dhe shkallėve tė ndryshme tė dobive dhe dėmeve. Pra, asgjė nga kjo s'ėshtė e mundshme, pėrveē pėr dijetarėt."4



    Imam en-Neueui [v.676H], rahimehullah, ka thėnė:



    "Ai qė urdhėron pėr tė mirė apo ndalon nga e keqja duhet tė jetė i ditur lidhur me atė qė urdhėrohet dhe ndalohet. Dhe shkalla e diturisė e kėrkuar pėr kėtė, do tė ndryshojė nė pajtim me atė qė urdhėrohet apo ndalohet. Prej kėtu, nėse kjo ėshtė ēėshtje qė ka tė bėjė me detyrimet e qarta dhe ndalimet e mirėnjohura, siē janė namazi, agjėrimi, kurvėrimi apo pirja e pijeve dehėse, atėherė ēdo musliman ėshtė dijetar pėrsa u pėrket kėtyre ēėshtjeve. Mirėpo, nėse nė ēėshtje pėrfshihen gjėra tė hollėsishme, apo ēėshtje qė kanė tė bėjnė me ixhtihad [shkenca e nxjerrjes sė vendimeve tė Shpalljes] atėherė shumica e muslimanėve s'hyjnė kėtu, e as qė u takon atyre tė urdhėrojnė apo tė ndalojnė. Pėr mė shumė, kjo u takon vetėm dijetarėve."5



    Tema qė e pėrmendėm [dmth ajo qė ka tė bėjė me ēėshtjet e interesit shoqėror dhe dobisė sė Umetit, siē janė ēėshtjet e ndėrlidhura me politikėn sheriatike, peshimin e ēėshtjeve, korrigjimin e tė keqes sė pėrhapur, tekfirin [shpallja e muslimanėve mosbesimtarė] dhe kryengritja kundėr udhėheqėsve janė ēėshtjet mė tė rėndėsishme, tė cilat kanė prekur rizgjimin Islamik kėtyre ditėve, dhe pėr tė cilėn janė bėrė diskutime tė shumta dhe argumentime mes rinisė Islame, tė cilėt janė tė kapur fort nė fenė dhe tė cilėt seriozisht e dėshirojnė mirėsinė. Pra, kėto ēėshtje janė tė njė natyre skajshmėrisht tė rėndėsishme, dhe njėlloj, shmangia nga rruga e saktė pėrsa i pėrket atyre ėshtė skajshmėrisht e rrezikshme!



    Pėr kėtė shkak, unė desha tė pėrmbledh disa thėnie tė dijetarėve bujarė bashkėkohorė mbi kėtė temė – Allahu i mbroftė dhe u pėrkujdestė pėr ta, dhe vazhdoftė t'i bėjė ata tė dobishėm pėr Umetin pėr kohėn qė u ka mbetur atyre – ata qė janė dijetarė tė fesė dhe trashigimtarė tė pejgamberėve, ata qė janė pėrqendruar nė kuptimin dhe formulimin e parimeve nė lidhje me hallallin [tė ligjshmen] dhe haramin [tė paligjshmen]. Shejhul-Islam Ibn Tejmije [v.728H], rahimehullah, ka thėnė:"Dhe kushdo nga ky Umet qė ėshtė i njohur pėr besnikėri, ndėrsa ėshtė lavdėruar dhe rekomanduar nga shumica e grupeve tė ndryshme tė njerėzve tė kėtij Umeti, atėherė ata janė udhėheqėsit e udhėzimit dhe fenerė nė errėsirė."6 Pra, ata janė dijetarėt Rebani,7 ata qė ua mėsojnė njerėzve Librin dhe urtėsinė, dhe i edukojnė njerėzit nė kėtė. Dhe, ata janė njerėzit e urtėsisė sė thellė, tė cilėt Allahu na ka urdhėruar t'i pyesim, me thėnien e Tij:



    "Pyetni dijetarėt nėse nuk e dini." [Enbija:30]



    Pra kthimi te ata, tė qenit rreth tyre, tė pyeturit ata, ėshtė mėnyrė e fitnes – siē shpjeguam mė herėt – posaēėrisht kur ka dallime tė mėdha dhe numėr tė madh njerėzish qė dallojnė nė mendime, si dhe shtigje tė shumta pėrpara udhėtarit.




    Kapja pėr xhematin



    Dijetarėt janė prijėsit dhe xhemati pėr tė cilin jemi urdhėruar tė kapemi, dhe prej ndarjes sė tė cilit jemi paralajmėruar, siē qėndron nė hadithin e Abdullah Ibn Mes'ud, radiallahu anhu, i cili transmetoi se pejgamberi i Allahut [salallahu alejhi ue selam] ka thėnė:"Gjaku i muslimanit, i cili dėshmon qė askush s'meriton tė adhurohet pėrveē Allahut dhe qė unė jam i dėrguar i Allahut, s'ėshtė i lejuar, pėrveē nė tre raste:kur tė kurvėrojė, jetė pėr jetė [dmth kur tė vret ndokėnd], apo kur ta braktisė fenė dhe tė ndahet nga xhemati."8



    Umer Ibnul-Hatab transmeton se i dėrguari i Allahut [salallahu alejhi ue selam] ka thėnė:"Kapuni pėr xhematin dhe ruajuni nga ndarja! Se vėrtet shejtani ėshtė me njeriun e vetėm por ėshtė mė larg nga dy njerėz. Dhe kushdo qė e dėshiron qendrėn e parajsės le tė kapet pėr xhematin. Dhe kushdo qė kėnaqet me veprat e tij tė mira dhe pikėllohet me veprat e kėqija tė tij, ai ėshtė besimtar."9



    Qė kėtej, kushdo qė kapet pėr xhematin do tė jetė i suksesshėm, por kushdo qė ndahet nga xhemati dhe mahnitet me opinionin dhe diturinė e vet, si dhe numrin e madh qė e pasojnė, atėherė ai ėshtė i shkatėrruar.



    Imam Ebu Bekr el-Axhurri [v.360H], pasi qė citon ajete dhe hadithe tė ndryshme qė urdhėrojnė kapjen pėr xhemat, ka thėnė:"Shenja – e atij tė cilit Allahu ia dėshiron tė mirėn – ėshtė se ai e pėrshkon kėtė shteg: Kapjen pėr Librin e Allahut tė fuqishėm e tė madhėrishėm, pėr Sunetin e pejgamberit tė Allahut [salallahu alejhi ue selam], dhe pėr rrugėn e shoqėruesve tė tij [radiallahu anhuma], dhe tė gjithė atyre qė i ndoqėn nė mirėsi dhe saktėsi, Allahu pastė mėshirė ndaj tė gjithė atyre, dhe po ashtu pėr atė nė ēka kanė qenė dijetarėt muslimanė nėpėr vende tė ndryshme, siē ėshtė el-Euzai [v.157H], Sufjan eth-Theuri [v.164H], Malik Ibn Enes [v.179H], esh-Shafi'i [v.204H], Ahmed Ibn Hanbel [v.241H], el-Kasim Ibn Selam [v.235H], dhe tė gjithė atyre qė ishin nė shtegun e tyre, duke iu shmangur shtegut qė kėta dijetarė nuk e kanė pėrshkuar."10




    --------------------------------------------------------------------------------
    Referenca:


    1. Marrė nga revista el-Furkan [nr.61, f.44-46]



    2. er-Red alel-Xhehmije uez-Zenadikeh [f.2] tė Imam Ahmed Ibn Hanbel



    3. Tejsirul-Kerimir-Rahman [2/54-55], referoju po ashtu Kawa'id fi Te'amul-me'il-Ulema [f.21]



    4. Kawa'id fi Te'amul me'il-Ulema [f.119] tė shejh Abdur-Rahman el-Luwejhik



    5. Sherh Sahih Muslim [2/23]



    6. Mexhmu'il-Fetaua [11/45]



    7. Dijetari Rebani ėshtė ai qė posedon dituri tė thellė dhe i cili vepron sipas diturisė qė ka dhe ua mėson atė tė tjerėve sipas shkallės nė tė cilėn janė ata. Referoju Fet'hul-Bari [1/214] tė el-Hafidh Ibn Haxher.



    8. Transmetuar nga el-Buhari [9/6] dhe Muslim [3/1302].



    9. Sahih: Transmetuar nga Ahmed [1/18] dhe et-Tirmidhi [nr.2254]. Ėshtė saktėsuar nga el-Albani nė Dhilalul-Xhenneh [nr.87].



    10. esh-Sheri'ah [nr.14] tė Imam el-Axhurrit

  13. #13
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    20-01-2009
    Postime
    454

    Pengesat nė shtegun e dijes – Marrja e dijes nga tė vegjėlit

    Transkriptim nga salafipublications.com i disa pikave nga ligjėrata "Pengesat nė Shtegun e Dijes" tė shejh Abdus-Selam Burxhis [Allahu pastė mėshirė ndaj tij]





    Hyrje



    I gjithė lavdi i takon Allahut. Ne e lavdėrojmė Atė dhe kėrkojmė ndihmėn e faljen e tij. Kėrkojmė shpėtim tek Allahu nga tė kėqiat e shpirtrave tanė dhe tė kėqiat e veprave tona. Kėdo qė Allahu e udhėzon, askush s'mund ta ēojė nė rrugė tė gabuar; kėdo qė Allahu e ēon nė rrugė tė gabuar, askush s'mund ta udhėzojė. Dėshmoj qė s'ka asnjė tė denjė pėr t'u adhuruar pėrveē Allahut, tė vetmit, pa asnjė ortak, dhe dėshmoj qė Muhamedi ėshtė robi dhe i dėrguari i Tij.



    Shejh Burxhis nis tė pėrmendė qė kjo ėshtė njė nga sėmundjet e kėsaj kohe. Ngaqė, ky ėshtė problem qė ndodh me anė tė marrjes sė dijes nga njerėzit qė janė tė rinj nė moshė nė prani tė atij qė ėshtė mė i vjetėr nė moshė se ata.



    Ibn Mes'ud [radiallahu anhu] ka pėrmend:"Vėrtet, njerėzit vazhdimisht do tė jenė nė tė mirėn pėrsa kohė qė tė marrin dijen e tyre nga tė vjetrit [dijetarėt], nga tė besuarit dhe nga dijetarėt e tyre. Dhe, nėse ata e marrin atė nga tė rinjtė dhe tė dėmshmit midis tyre, atėherė ata me siguri do tė shkatėrrohen". [Transmetuar nga el-Lalika'i dhe tė tjerėt (es-Sahiha 2:309, 310)]



    Ebu Umeje el-Xhumhi [radiallahu anhu] transmetoi se i dėrguari i Allahut [salallahu alejhi ue selam] ka thėnė:"Vėrtet, nga shenjat e Ēastit ėshtė se dija do tė merret nga asaghir [tė rinjtė, tė vegjėlit]". [Transmetuar nga Ibn el-Mubarek nė "ez-Zuhd" dhe et-Taberani (es-Sahiha:693)].



    Disa nga dijetarėt kanė thėnė qė asaghir janė ehlul-bid'ah [ndjekėsit e bidatit]. Shejh Burxhis me kėtė kaptinė synon ata qė janė mė tė rinj, mė tė vegjėl (nė moshė)].



    Ibn Kuteibe [rahimehullah], duke shpjeguar kėtė transmetim tė Ibn Mesudit, pėrmend qė aryeja pėrse selefėt kanė patur kėsi qėndrimi lidhur me marrjen e dijes nga tė rinjtė, ėshtė se dijetari apo dijetari i vjetėr nuk posedon cilėsira qė tė rinjtė i posedojnė, siē ėshtė dėshirimi pėr kėnaqėsi dhe zbavitje, tė qenit i hallakatur, ngutja dhe budallallėku. Ngase, ai [dmth dijetari i vjetėr] ka pėrvojė dhe pa dyshim qė kjo hyn nė dijen e tij. Ai nuk kaplohet nga dėshirat dhe nuk hutohet nga malli pėr ndonjė gjė apo nga dėshirat. Dhe, shejtani nuk mund ta bėjė atė tė rrėshqasė sikur qė i bėn tė rinjtė tė rrėshqasin, se me vjetėt vjen vetėpėrmbajtja, dinjiteti, fisnikėria dhe frikė-respekti tė cilėn e kanė individėt e vjetėr.



    Pėrsa u pėrket tė rinjėve, disa nga gjėrat nga tė cilat dijetari i vjetėr ėshtė i pastėr nė shumicėn e rasteve, ato gjėra mund tė hyjnė tek i riu [nga dėshirat, malli pėr gjėrat, tė bėrit nga shejtani qė ai tė rrėshqasė], etj.]. Dhe, nėse kėto gjėra hyjnė nė tė dhe ai nis tė japė fetua [vendime fetare], atėherė ai do tė shkatėrrohet dhe do t'i shkatėrrojė tė tjerėt ["Nasihatu Ehlil Hadith" tė el-Hatib el-Bagdadi, f.16].



    Ibn Abdul-Berr [radiallahu anhu] pėrmendi qė Umeri [radiallahu anhu] ka thėnė:"Vėrtet, unė e di kur njerėzit janė nė gjendje tė shėndoshė e tė ndrequr dhe kur ata janė tė prishur. Nėse fikhu [tė kuptuarit] u vjen atyre nga tė vegjėlit, atėherė, vėrtet, tė vjetrit vėshtirė qė do ta pranojnė atė. Dhe, nėse fikhu u vjen atyre nga tė vjetrit, atėherė tė rinjtė do tė ndjekin dhe tė gjithė do tė jenė tė udhėzuar".



    Abdullahu [supozojmė qė Ibn Mes'ud, radiallahu anhu] ka thėnė:"Vėrtet, ju vazhdimisht do tė jeni nė tė mirėn pėrsa kohė qė dija ju vjen nga tė vjetrit. Dhe, nėse dija ėshtė nė tė rinjtė, atėherė, vėrtet, tė vjetrit do tė bėjnė qė tė rinjtė tė duken qesharakė".



    Shejh Burxhis pastaj shpjegon:"Nė kėto dy thėniet e fundit, ėshtė njė nga arsyet pėr tė mos marrė dije nga tė vegjėlit [siē qe pėrmendur nga Ibn Kuteibeh] dhe se ka gjasa qė dija do tė refuzohet po qė se vjen nga personi i ri… [shejhu vazhdon tė thotė]… Qėllimi kėtu s'ėshtė qė tė bojkotohet dija nga personi i ri [dmth qė tė refuzohet krejtėsisht] nė prani tė personit mė tė vjetėr, por me kėtė mendohet qė tė vedosen njerėzit nė vendin e duhur tė tyre.



    Pėrsa i pėrket tė riut ambicioz, qė duket tė ketė inteligjencė dhe pak dije, atėherė pozita e tij duhet tė jetė nė shkolla apo tė bėjė pėrkujtime dhe tė ndihmojė nė kėrkime [shkencore]. Qė ky person tė vendoset nė piedestal pėr fetua dhe qė njerėzit t'i shkruajnė atij pyetje, atėherė jo!, mijė herė jo!, ngaqė kjo ėshtė vdekje pėr tė dhe ėshtė njė fitne [ērregullim] e mashtrim".



    Fudejl Ibn Ijad [rahimehullah] ka thėnė:"Po tė shihja njė person dhe njerėz tė tubuar rreth tij, atėherė do tė thoja:'Vėrtet, ky qenka njė njeri i ēmendur!' Ngaqė, nuk ka ndonjė nga njerėzit qė ka njerėz tė tubuar rreth tij veēse ai do qė ta zbukurojė tė folurėn e tij".



    Fudejl Ibn Ijad [rahimehullah] ka thėnė:"Mė ka mbėrritė se nėse dijetarėt e shkuar mėsonin, ata vepronin; nėse vepronin, ata bėheshin tė zėnė me punė; nėse bėheshin tė zėnė me punė sipas dijes sė tyre, ata humbisnin nga njerėzit; nėse humbisnin, ata atėherė kėrkoheshin; dhe, nėse kėrkoheshin, vėrtet, ata iknin". [Sijer A'lamin Nubela 8/434]




    Dobitė nga ky mėsim



    1. Dijen dhe tė kuptuarit [Ilmi dhe fikhu] duhet marrė nga dijetarėt e mėdhenj dhe tė vjetėr, si dhe nga tė besuarit.


    2. Ndėr shenjat e Ēastit ėshtė se dija do tė merret nga tė rinjtė, njerėzit e papėrvojė. Dhe, selefėt po ashtu e shpjegonin "asaghir" [tė rinjtė] tė jetė referencė ndaj njerėzve tė bidatit. Ibnul-Mubarek ka thėnė:"Ata janė njerėzit e tekave [haua] dhe bidatit [risisė nė fe]".1 Dhe kjo si referencė ndaj hadithit tė Ebu Umejes.


    3. Dijetarėt e vjetėr dhe tė mėdhenj kanė pėrvojė, urtėsi, vetėpėrmbajtje, kujdes, durim dhe frikė-respekt. Ndaj, ata janė mė pak tė prirur pėr tė gabuar.


    4. Selefėt urrenin tė jepnin fetua dhe urrenin vėmendjen dhe tubimin e njerėzve rreth tyre.


    5. Selefėt, duke qenė tė preokupuar me punėn sipas dijes sė tyre, kėrkoheshin nga njerėzit, ndaj ata iknin [nga frika se mos po sprovohen].



    --------------------------------------------------------------------------------
    Shėnim:

    1. Transmetuar nga Ibnul-Mubarek nė "ez-Zuhd" [nr.61] dhe nga el-Hatib el-Bagdadi nė "el-Xhami li-Ahkam" [1/137]

  14. #14
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    20-01-2009
    Postime
    454

    Domosdoshmėria e tė ndjekurit menhexhin pejgamberik

    Shkėputur nga libri “Burimi i ėmbėl” i dijetarit Ahmed En-Nexhmij





    Allahu e solli Muhamedin (salallahu alejhi ue selam) pėrgjatė kohėve tė dėrgimit tė pejgamberėve, i cili ftoi pėr tek Allahu ditėn dhe natėn. Ai duroi derisa Allahu e pėrhapi kėtė thirrje me tė cilėn hapi sytė e 'verbuar', veshėt e 'shurdhuar' dhe zemrat e 'mbyllura'; me tė nxorri prej humbjes dhe mėsoi daljen prej injorancės; theu putat dhe idhujt. Me kėtė, i dha fund adhurimit tė krijesave dhe i ngriti shtyllat e teuhidit dhe pėrforcoi themelin fetar tė bazuar nė adhurimin e njė tė vetmit Allah. Me kėtė, atij iu pėrulėn arabėt dhe tė huajt nė lindje dhe perėndim, dhe ai vėrtetoi premtimin e Allahut qė iu dha besimtarėve me ndihmė dhe zotėrim, "Allahu u premtoi atyre tė cilėt besuan prej jush dhe bėnė vepra tė mira se do tė trashėgojnė nė tokė…" Nur: 55. Ai (salallahu alejhi ue selam) propagoi fenė dhe u pėrhap Islami, fe nė tė cilėn kush futet e kupton se duhet t'i largohet plotėsisht adhurimit tė dikujt tjetėr pėrveē Allahut, dhe t'ia dedikojė kėtė adhurim Krijuesit tė kėsaj gjithėsie dhe Shpikėsit tė saj - Allahu, Zoti i Botėrave, Dhuruesi i jetės, Krijuesi i gjallesave dhe Furnizuesi i tyre. Dhe kėtė e dinte i vogli dhe i madhi i tyre, qoftė mashkull apo femėr, rob apo i lirė, me shkollė apo pa tė - dije e cila vėrtetoi atė ēka ka thėnė i Dėrguari (salallahu alejhi ue selam): "Shejtani i ka humbur shpresat se do tė adhurohet prej atyre qė falen nė gadishullin Arab, porse mundet t'i pėrēajė mės vete". Ahmed, Ibn Kethir, Tergib.



    Dhe qėndruan njerėzit nė kėtė pėr njė kohė tė gjatė gjersa u shfaq bidati i sufizmit dhe mbiu pema e shi'izmit dhe rrafidizmi nė kontinentin Afrikan nėn duart e Ubejdive, tė cilėt sunduan pjesėn veriore tė saj nė fundin e shekullit tė tretė hixhri, bidat i cili mori shtrirje tė gjerė nė Egjipt. Kėto dy rryma lejuan shirkun e madh me supozimin se duhen dashur njerėzit e mirė dhe se ata na ndėrmjetėsojnė ne tek Allahu. Kėshtu qė shirku mori shtrirje nė mesin e muslimanėve pak e nga pak gjersa bėri qė shumica e muslimanėve tė mendojnė se adhurimi i varreve, tyrbeve, vendeve tė mira dhe kthimi tek njerėzit e mirė (tė vdekurit) gjatė vėshtirėsive ėshtė adhurim qė u kthehet atyre; po ashtu tavafi rreth tyre, puthja e gurėve, rėnja nė sexhde tek varri; tė gjithė kėtė e mendonin se ishte prej fesė me tė cilėn erdhi i Dėrguari i Allahut (salallahu alejhi ue selam). Kjo pėr faktin se, siē theksuam mė lart, i riu dhe i moshuari qėndruan dhe jetuan nė kėtė pėr shekuj me rradhė, e qė nuk mohonin prej kėsaj asgjė veē asaj qė u ishte rrėnjosur nė mendjet e tyre se paraardhėsit e tyre nuk e konsideronin kėtė prishje tė fesė, ndėrkohė qė ata ishin qė faleshin, agjėronin, jepnin zekat, bėnin haxhin, ndalonin veprat e ndyta dhe po ashtu e nėnēmonin padrejtėsinė, porse pas gjithė kėsaj, ata pretendonin se ajetet e shumta tė ardhura nė Kuran pėr nėēmimin e shirkut dhe mushrikėve janė tė veēanta pėr ata qė adhurojnė idhujt e gdhendur dhe bien nė sexhde pėr ta. Kėtė gjė ua zbukuruan atyre falltorėt prej sufistėve dhe simpatizuesit e varreve, tė cilėt e bėnė kėtė mjet jetese duke i bėrė njerėzit tė jenė nėn sundimin e tyre dhe t'i marrin kėta pėr zota veē Allahut duke derdhur pasuri nė duart e tyre, po ashtu edhe kurbanat e shumtė sa qė i sheh kėta njerėz tė bėjnė sexhde pranė duarve dhe kėmbėve tė tyre. Pra, ata i nxorrėn njerėzit prej fesė nė emėr tė fesė (qė ata devijuan), dhe sė fundi pretenduan se mund tė futin nė Xhenet apo do pengonin prej tij kė tė dėshironin, gjė e cila ėshtė hak vetėm pėr Allahun. Porse e gjithė kjo ėshtė ēėshtje e cila gjendet akoma e zymtė tek shumė prej atyre qė pretendojnė se janė thirrėsa pėr nė fenė e Allahut. Prej kėtu duket e fshehta e cila qėndron rreth gjendjes sė dobėt tė muslimanėve dhe sundimit tė armiqėve mbi ta. Por, fort mirė duhet ditur se nuk pėrmirėsohet fundi i kėtij umeti vetėm se me atė qė ėshtė pėrmirėsuar fillimi i tij, siē ka paraprirė kjo nga imam Malik.



    Po, pasha Allahun nuk do t'u kthehet muslimanėve ndihma dhe krenaria e tyre vetėm nėse do tė kthehen ata tek burimi i kulluar e i ėmbėl, gjatė rrjedhės sė furishme tė tij - Libri i Allahut dhe rruga e drejtė e Tij, e mė pas sunneti duke qenė kėto tė dyja sipas kuptimit tė selefit; duke filluar prej Sahabėve dhe atyre qė i pasuan ata nė kėtė udhėzim i cili mbuloi vendet dhe kohėrat. Ky ėshtė urdhėri i Allahut ku thotė: "Ē'ka t'ju japė Resuli, atė merrnie, e ē'ka t'ju ndalojė, atė lėreni dhe frikėsojuni Allahut, se Ai e ka dėnimin e ashpėr" Suretu el-Hashr 7.



    Allahu, mė i Larti thotė: " Dhe Ne nuk dėrguam tė dėrguar vetėm qė me urdhėrin e Allahut t'i bėhet respekt (nga njerėzit) atij" Nisa: 64. Po ashtu thotė: "Thuaj: nėse jeni qė e doni Allahun, atėherė mė pasoni mua qė Allahu t'ju dojė" Ali Imran: 31. Dhe shumė ajete tė tjera si: Enfal 24 -25, Ahzab 36, Tegabun: 12. Kėto janė disa ajete tė cilat urdhėrojnė pėr bindjen ndaj Pejgamberit alejhi salatu ue selem, e pėr sa i pėrket haditheve nė lidhje me kėtė pėrmendim si mė poshtė:



    Trasmetohet nga Irbad ibn Sarijeh, i cili thotė: 'U fal me ne i Dėrguari i Allahut (salallahu alejhi ue selam) e pastaj u kthye me fytyrė kah ne, na kėshilloi me njė kėshillė tė madhe qė prej saj sytė rrodhėn lot dhe zemrat u frikėsuan. Dikush tha: 'O i Dėrguari i Allahut, sikur kjo tė jetė kėshillė e lamtumirės, e pėr ēka na porositė? Ai (salallahu alejhi ue selam) tha: "U porosis qė t'i frikėsoheni Allahut, dėgjim dhe bindje qoftė edhe pėr robin habeshij (zezak). Se vėrtet, kush jeton prej jush pas meje do tė shohė kundėrshtime tė shumta, e atėherė pėr ju ėshtė tė kapurit nė sunnetin tim dhe sunnetin e Hulefai Rrashidin. Kapuni pėr to dhe shtrėngojini fort me dhėmballėt e tuaja e largohuni prej ēėshtjeve tė shpikura, sepse ēdo shpikje ėshtė bidat dhe ēdo bidat ėshtė humbje". Ebu Daud, Ahmed, Ibn Maxheh me sened tė saktė.



    Nga Ebu Hurejra transmetohet se Resuli (salallahu alejhi ue selam) ka thėnė: "Unė ua kam lėnė juve dy gjėra, e qė nuk do tė humbni kurrė pas tyre - Librin e Allahut dhe Sunnetin tim". Malik, Hakim. Pra, ne themi se Libri i Allahut dhe Sunneti i Pejgamberit (salallahu alejhi ue selam) janė burim i vetėm tek i cili mirret feja, e pėr kėtė kanė rėnė dakord tė gjithė muslimanėt, e kush del jashtė kėtij bashkimi, ai ėshtė i humbur. Po ashtu, kush veēon hadithet ahad, ai ka rėnė nė fitne dhe ėshtė bidatēi - kundėrshtues i asaj nė tė cilėn janė selefitė e kėtij umeti dhe dijetarėt. Pėr kėtė, ata duhet t'i kėrkojnė falje Allahut dhe tė bėjnė teube tek Ai.



    Transmetohet nga Ebi Musa se Resulullahi (salallahu alejhi ue selam) ka thėnė: "Me tė vėrtetė shembulli im dhe i asaj qė me tė Allahu mė solli mua ėshtė sikur ēėshtja e dikujt qė i shkon popullit tė tij dhe u thotė: 'Unė me sytė e mi e pashė ushtrinė, dhe pėr kėtė haptazi ju paralajmėroj juve, prandaj shpėtoni, shpėtoni!'. Kėshtu, atij iu bind njė grup prej popullit tė tij tė cilėt u nisėn me natė e u larguan nė qetėsi, dhe kėshtu ata shpėtuan; kurse pjesa tjetėr e pėrgenjeshtroi atė, duke aguar nė vendet e tyre tė shkatėrruar nga ushtria. I kėtillė ėshtė shembulli i atij qė mė bindet mua dhe e pason atė me tė cilėn unė kam ardhur, dhe i atij i cili e kundėrshtoi dhe pėrgėnjeshtroi tė vėrtetėn me tė cilėn erdha". Buhariu.



    Nga Ebu Hurejra, se ai ka dėgjuar Pejgamberin (salallahu alejhi ue selam) tė ketė thėnė: "Vėrtet shembulli im me njerėzit ėshtė si shembulli i dikujt i cili ndezi zjarr, e qė pasi ndriēoi pėrreth, u dyndėn fluturat dhe insektet tė cilat kėrkojnė dritėn e ranė nė tė; ndėrsa ai mundohej t'i largonte ato qė tė mos bien nė zjarr. Unė jam ai i cili kam marrė pėrsipėr t'ju mbroj juve prej zjarrit, porse ju bini nė tė." Buhariu e Muslimi.



    Kėto argumente tė sipėrpėrmendura e bėjnė tė obligueshme pasimin e Pejgamberit (salallahu alejhi ue selam) nė rrugėn e tij. E kush pretendon se vihet me diēka qė ėshtė mė e mirė se rruga e Pejgamberit apo sunneti i tij gjatė thirrjes pėr tek Allahu, ai me tė vėrtetė ka pėrgėnjeshtruar, ka shpifur dhe ka humbur me njė humbje tė largėt, sepse Allahu qartė thotė nė Kuran: "Sot e plotėsova pėr ju fenė tuaj dhe e pėrsosa ndaj jush


    dhuntinė Time, dhe zgjodha pėr ju islamin fe". Maide: 3. Thotė Ibn Kethir nė tefsirin e kėtij ajeti: ‘Ibn Abasi thotė se Allahu e lajmėroi tė Dėrguarin e tij (salallahu alejhi ue selam) dhe besimtarėt, se Ai e ka plotėsuar kėtė iman (Islam) i cili s'ka nevojė pėr shtesė e as qė ka diē tė mangėt nė tė, dhe se Ai ėshtė i kėnaqur me kėtė. Po ashtu, Pejgamberi (salallahu alejhi ue selam) thotė: "Kush shpik diēka nė ēėshtjen tonė, ajo do t’i refuzohet" Buhariu dhe Muslimi. Gjithashtu hadithi qė melaiket Ditėn e Kijametit do tė pengojnė disa njerėz prej Haudit (Keutherit), e do t’i thonė Resulit (salallahu alejhi ue selam) pėr ta: 'Ti nuk e din se ēfarė shpikėn ata pas teje'.



    Thotė Sufjan eth-Theuri: 'Bidati ėshtė mė i dashur tek Iblisi sesa gjynahu (mėkati), ngaqė prej gjynahit pendohesh kurse prej bidatit nuk ka teube (sepse bidatēiu e di veten nė hak)’. Pra, ėshtė e qartė rrezikshmėria e bidatit dhe pasimi i rrymave qė mbartin kėto bidate.



    Shtojmė:



    Thotė Fudejl ibn Ijad: 'Nėse sheh bidatēiun nė njė rrugė, t'i merr rrugėn tjetėr. Bidatēiut nuk i ngrihet puna tek Allahu, e kush e ndihmon atė vetėm se ka ndihmuar nė shkatėrrimin e Islamit.'



    Thotė Muhamed ibn Sehl: 'Ishim tek Firjabi ndėrsa ai filloi tė pėrmend bidatēitė, ndėrkohė qė dikush i tha atij: Sikur tė na flasėsh pėr trasmetimet e hadithit, kjo do na pėlqente mė tepėr. Ai u shqetėsua dhe i tha: Tė flas nė njerėzit e bidatit ėshtė mė e dashur pėr mua sesa adhurimi i gjashtėdhjetė vjetėve.'



    Thotė imam Malik: 'Kush shpik njė bidat nė Islam, duke e marrė atė pėr tė mirė vetėm se ka pretenduar se Muhamedi (salallahu alejhi ue selam) ka tradhėtuar nė shpallje, sepse Allahu thotė: "Sot e plotėsova pėr ju fenė tuaj"; pra ēka s'ka qenė atė kohė prej fesė, nuk do tė jetė as sot fe. E pėr ēka u tha, Allahu na ka udhėzuar me kėtė ajet duke na treguar pėrfundimin e bidatēiut: "Le tė frikėsohen ata qė e kundėrshtojnė urdhėrin e tij (Resulit) se do t’i godasė sprova apo do t’i zėrė dėnimi i dhembshėm" Nur: 63.



    Thotė imam Ahmedi: 'Sprova nė kėtė ajet ėshtė shirku. Pra, mundet tė futet diēka nė zemrėn e robit e me tė devijojė dhe tė humbet (pra bidati e ēon robin ne shirk). Vemė nė dukje se ėshtė obligim pėr ēdo musliman besimi nė Librin e Allahut dhe nė sunnetin e Pejgamberit (salallahu alejhi ue selam) duke e shoqėruar me punė nė tė, e cila duhet tė jetė sipas kuptimit tė tė parėve tanė. Pėr kėtė, kur Pejgamberi (salallahu alejhi ue selam) pėrmend ndarjen e popujve thotė, '…do tė ndahet umeti im nė shtatėdhjetė e tre grupe, qė tė gjitha nė zjarr pėrveē njėrit.' Dikush e pyeti: 'Cili ėshtė ai?' Ai (salallahu alejhi ue selam) tha: 'Ata qė i pėrmbahen asaj qė jam unė sot dhe shokėt e mi.' Ebu Daud



    Sahabėt ishin ata tė cilėt e shoqėruan Resulin (salallahu alejhi ue selam) gjatė gjithė shpalljes. Ishin ata qė mė sė miri e kuptuan kėtė fe. Ishin ata qė Allahu i zgjodhi shokė dhe ndihmues pėr tė Dėrguarin e Tij (salallahu alejhi ue selam). Ishin ata qė luftuan me tė kundėr shirkut dhe popullit tė tij, duke qenė kjo bindja e urdhėrit tė Allahut, Zotit tė botėrave, Krijuesit tė qiejve e tė tokės, Dhėnėsit tė jetės e Marrėsit tė saj, nė Dorėn e tė Cilit ėshtė shpirti i ēdo gjallese, tek Ai ėshtė furnizimi i ēdo kujt. Allahu i ka emrat mė tė bukur dhe cilėsitė mė tė larta. Ai ėshtė qė din dhe zgjedh pėr kumtimin e fesė sė Tij prej melaikeve (Xhibrilin) pėr tek i zgjedhuri prej njerėzve (Muhamedin), nė mėnyrė qė kur t'i ringjall ata nė Ditėn e Kijametit, tė mos ketė pėr ta argument, por gjithėsecilit t'i jetė bėrė e qartė e vėrteta. E kėsaj tė vėrtete i bėri ndihmues qė me brezin e parė (sahabėt) e deri nė Ditėn e Kijametit, duke qenė kjo e vėrtetė gjithmonė e ndriēueshme mbi ēdo kohė nė mesin e errėsirave tė shirkut, kufrit e bidatit. Sahabėt janė si yjet qė tė orientojnė pėr tek drita e madhe e Kuranit dhe e sunetit, qė sot pėr kohėn qė jemi pėr sė tepėrmi janė shtuar devijimet dhe mendimet, dhe ai (personi) qė flet pa dije pėr fenė e Allahut, e qė i mjaftohet supozimeve tė tija sa qė fetvaja ėshtė bė e lire pėr cilindo.



    Allahu thotė pėr sahabėt: "Allahu ėshtė i kėnaqur me ta, e edhe ata janė tė kėnaqur me Tė". Thotė Resulullahi (salallahu alejhi ue selam): "Mė tė mirėt njerėz janė brezi im, pastaj ata qė i pasuan kėta, pastaj ata qe i pasuan kėta". Kjo mirėsi ishte se Allahu i zgjodhi ata dhe u kėnaq me kuptimin qė ata i bėnė fesė. Pra, ėshtė detyrė pėr ēdo Selefi qė i pason selefėt, qė tė kthehet plotėsisht tek Allahu me atė kthim qė Ai ia mėsoi robit tė Tij. E tė mos e pengojė atė vėshtrimi qė ai bėn tek shumica, por me iman e siguri tė prerė ta marrė sė forti fjalėn e tė Dėrguarit tė Tij (salallahu alejhi ue selam) i cili thotė: "Do tė vazhdojė njė grup prej umetit tim duke qenė tė dukshėm nė tė vėrtetėn, nuk u bėjnė dėm atyre ata tė cilėt i braktisin e as ata qė i kundėrshtojnė, derisa tė vijė premtimi i Allahut (Dita e Kijametit) e ata do tė jenė tė". Ibn Maxheh nga Muauijeh ibn Ebi Sufjan.



    Po ashtu njė pėrgėzim tjetėr Resuli (salallahu alejhi ue selem) jep pėr ne ku thotė: "Islami nisi i huaj, e do tė kthehet i huaj ashtu sikurse filloi, e lum pėr kėta tė huaj." Muslimi nga Ebu Hurejra.



    Nga Abdullah ibn Amru, i cili thotė: Njė ditė Resulullahi (salallahu alejhi ue selam) na tha: "Lum pėr kėta tė huaj – e pyetėn: kush janė kėta tė huaj, o i Dėrguar i Allahut? Ai tha: Njerėz tė mirė midis shumė njerėzve tė kėqinj, ata qė i kundėrshtojnė janė mė tė shumtė se ata qė u binden atyre". Ahmed, Taberani.



    Me tė vėrtetė merituesit e kėtyre pėrgėzimeve janė poseduesit e akides selefije tė saktė, tė cilėt besuan atė ēka besuan shokėt e Resulullahit nė teuhidin i cili nuk ka nė tė shirk, me iman qė nuk gjendet nė tė dyshim dhe nė ecje sipas sunnetit nė tė cilin s'ka bidat. Tė cilėn besuan njėshmėrinė e Allahut nė emrat e Tij tė bukur dhe sifatet e Tij tė larta, tė cilat i pohuan ashtu siē i takojnė Madhėrisė sė Tij, sipas asaj me ēka Ai e cilėsoi veten e Tij nė Librin e Tij dhe po ashtu njoftoi i Dėrguari i Tij (salallahu alejhi ue selam), duke besuar se Allahu ėshtė i vetmi qė e meriton adhurimin, e pėr kėtė e njėsuan atė nė tė gjitha llojet e adhurimit, si du'aja, shpresa, frika, dashuria, mbėshtetja, kėrkimi i ndihmės dhe i rriskut etj... duke mos i shoqėruar Atij askėnd nė to. Dhe punuan me ligjin e sheriatit rreth dashurisė dhe armiqėsisė duke besuar nė obligimin e armiqėsisė me kufarėt, mushrikėt dhe me tė gjithė ata qė pretendojne Islamin, ndėrkohė qė i adhurojnė varret e u drejtohen atyre me lutje gjatė vėshtirėsive. Kjo pėr faktin se kėta njerėz pretendojnė se tek kėta tė vdekur gjendet fuqia dhe mundėsia pėr t'ua larguar atyre kėto vėshtirėsi dhe brenga qė u


    kanosen. Gjithashtu kėta tė parė besuan se kush mendon se ky lloj besimi dhe tė qėndruarit nė tė ėshtė prej Islamit, ai ėshtė kafir edhe duke qenė se falet, agjėron apo pretendon se ėshtė musliman.



    Po ashtu besuan ne domosdoshmėrinė e tė ndjekurit Pejgamberin (salallahu alejhi selam). Dhe ėshtė vaxhib (obligim) mbi ēdo musliman qė t'i bindet atij nė atė qė ai urdhėroi dhe ta frenojė veten duke iu larguar asaj qė ai ndaloi, si dhe duke besuar ne atė qė ai i njoftoi dhe se nuk adhurohet Allahu vetėm se me atė qė e ka bėrė ligj. Duke ditur se pagabueshmėria nuk i takon askujt pos Pejgamberit (salallahu alejhi ue selam) dhe se nuk kundėrshtohet fjala e tij me fjalėn e dikujt apo gjykimi i tij me gjykimin e dikujt. Dhe se nuk ka rrugė pėr nė Xhennet vetėm se me anė tė rrugės sė tij. Allahu nuk ia pranon askujt punėn vetėm se me dy kushte:



    1- Sinqeritetin
    2- Ndjekjen e sunnetit tė Resulit.



    Besuan se ai ėshtė vula e pejgamberėve dhe se nuk ka tė Dėrguar pas tij. Atij i takon ndėrmjetėsimi i madh qė tė ngrihet gjykimi mbi krijesat Ditėn e Fundit. Allahu atė e solli me mrekullinė mė tė madhe, e cila ėshtė Kurani, fjala e Allahut. Besimtarėt do e shohin Zotin e tyre nė Ahiret ashtu siē shohin hėnėn nė natėn e plotė tė saj, dhe i flasin Atij e Ai do t’iu flasė atyre. Gjithashtu prej akides selefije ėshtė se nėse gjynahqari vdes pa bėrė teube pėr gjynahet e tij, porse fundin e jetės e ka me teuhid duke e mos pėrzier kėtė mė shirk, ata janė nėn mėshirėn e Mėshiruesit, kėshtu qė ka prej tyre qė i fal pa i dėnuar e po ashtu ka prej tyre qė i dėnon pėr njė farė kohe, e mė pas i nxjerr pėr nė Xhennet e aty do tė jenė pėrgjithmonė.



    Kėto janė disa fjalė rreth besimit qė ka grupi i shpėtuar dhe pala e ndihmuar prej Allahut, e kėta janė tė huajt (gurabatė) e kėsaj dunjaje. Quhen tė huaj pėr shkak tė numrit tė tyrė tė pakėt, dhe se janė krejt nė kundėrshitm tė asaj qė janė njerėzit prej shkatėrrimeve dhe sherreve, ndėrkohė qė ata me pasimin e tyre iu kanė dedikuar menhexhit pejgamberik selefit, i cili nuk ka themelues porse ėshtė shpallje prej Allahut te Lartėsuar, i Cili zgjodhi pėr ta nė mėnyrė qė tė adhurohet i Vetėm e i pa shok, me atė adhurim qė nuk pėrmban shirk e as bidat. Kjo ėshtė akidja Selefije, pra ji prej tyre, o rob i Allahut, si nga ana e besimit ashtu edhe nė punė, nė mėnyrė qė tė arrish atė qė Allahu ua premtoi atyre: "Me tė vėrtetė tė devotshmit janė nė kopshte dhe lumenj nė vendin e vėrtetė pran Sunduesit Fuqiplotė”. El-Kamer: 54-55



    Sė fundi lus Allahun te na pėrforcojė nė kėtė rrugė tė drejtė e tė na bėjė prej atyre me tė cilėt Ai ėshtė i kėnaqur.



    Ue salallahu ala nebijina ue seleme teslimen kethira.

  15. #15
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    20-01-2009
    Postime
    454

    Menhexhi Selefij ėshtė larg fitneve e grupacioneve

    Falenderimi i takon Allahut, shpėtimi dhe paqja e Tij qoftė mbi tė dėrguarin tonė Muhamedin salallahu aleji ue selem, familjen e gjithė shokėt e tij.



    Vėllai im musliman, po tė tregoj kuptimin e menhexhit selefij dhe disa cilėsi me tė cilat dallohen Selefitė e vėrtetė nga tė tjerėt, me qėllim qė tė mos mashtrohesh me ata qė pretendojnė se janė tė kėtij menhexhi.



    Selefi: ėshtė pėrkatėsi e cila e ka burimin prej tė parėve tanė, tė cilėt janė Sahabet radijellahu anhum dhe ata qė i ndoqėn Sahabet, duke filluar me tre brezat e parė tė kėtij umeti, pėr tė cilėt Resulullahi salallahu alejhi ue selem ka thėnė; ''Njerėzit mė tė mirė janė ata tė brezit tim, e pastaj ata qė vijnė pas tyre, e pastaj ata qė vijnė pas tyre''.(Buhariu, Muslimi). E pėr kėtė menhexhi selefij ėshtė i zgjedhur si njė emėrtim pėr ata qė ndjekin njė rrugė tė vetme e cila ėshtė: ''Tė pasuarit e tė parėve tanė tė mirė tė cilėt janė; Sahabėt, tabi'inėt e ata qė i ndoqėn kėta prej imamėve, po ashtu edhe prej atyre qė i kanė shėrbyer hadithit me librat e tyre, po edhe mė pas si Ibn Tejmijeh, ibn Kajim, Muhamed ibn Abdul Uehab, Abdulaziz ibn Baz, Muhamed Nasuridin Albani, Muhamed Saleh El-Uthejmin Allahu i mėshiroftė qė tė gjithė dhe i bėftė prej banorėve tė xhennetit bashkė me tė gjithė ata qė ecin nė rrugėn e tyre duke iu bindur urdhėrit tė Allahut tė Lartėsuar dhe tė dėrguarit tė Tij salallahu alejhi ue selem dhe duke qenė nė akiden (besimin) e menhexhin (rrugėn) e tyre, sikurse thotė Allahu i Lartėsuar:

    "Me ata tė cilėt tė parėt pėrqafuan Islamin nga muhaxhirėt (besimtarėt qė qė u shpėrngulėn nga Mekanė Medine) dhe Ensarėt (besimtarėt e Medines qė i strehuan dhe i ndihmuan ata) si dhe ata qė i ndoqėn besnikėrisht ata (nė besim), me kėta Allahu ėshtė i kėnaqur dhe ata janė mėse tė kėnaqur me Tė. Ai ka pėrgatitur pėr ta kopshte tė begata nėn tė cilėt rrjedhin lumenj pėr tė banuar atje ngaherė. Ky ėshtė ngadhėnjimi madhėshtor. [Sure Teube 100]



    Dhe thotė:



    "…dhe ndiq rrugėn e atij i cili kthehet tek Unė…" [Lukman 15].



    E kėtu pyesim njėri–tjetrin: A kosiderohet i dalur jashtė rrugės sė besimtarėve ai i cili ndjek rrugėn e atyre qė janė kthyer tek Allahu, siē janė Muhaxhirėt dhe ensarėt dhe ata qė ndoqėn rrugėn e tyre prej tė parėve tė kėtij umeti (selefėt)?! Jo, kurrė!



    E pėr kėtė selefitė nuk janė grupacion, thotė Allahu xhele sha'nuhu:



    "E mos u bėni nga idhujtarėt tė cilėt e pėrēanė fenė e tyre dhe u ndanė nė grupe ku secili grup i gėzohet idesė sė vet". [Sure Rrum 31-32].



    Selefitė - gjėja qė i preokupon mė shumė ata ėshtė pastrimi i fesė nga gjėrat qė janė futur nė tė prej bidateve, gjėrave tė kota, haditheve tė trilluara dhe edukimin e njerėzve nė morale tė larta me tė cilin ka ardhur Islami, sepse kjo ėshtė dija e tyre.



    Hizbitė thonė: Kafirat janė ngjitur nė hėnė kurse selefitė vazhdojnė tė diskutojnė rreth kundėrshtimeve qė ka nė kapitullin e pastėrtisė apo tė namazit, dhe kanė lėnė mė tė rėndėsishmen e parėsoren (pushtetin), e kjo pėr shkak tė injorancės sė tyre me fikhun e aktualitetit (fikhul uakiah).



    Ėshtė pėr tu habitur se hizbitė nuk kanė mundur tė shkojnė nė hėnė ashtu sikur kafirat, e gjithashtu nuk e kanė mėsuar fenė e tyre e nuk e kanė adhuruar Zotin e tyre me dije tė pastėrt e as qė po i lenė selefitė t'ua mėsojnė fenė e vėrtetė me argumenta tė qarta e as qė e kanė kuptuar aktualitetin; kanė rėnė nė rrjetat e demokracisė dhe kanė lėnė shtėpitė e Mėshiruesit e shkojnė e enden pas karrikeve tė pushtetit e dyerve tė parlamentit?! Dhe atėherė kur arritėn tek e rėndėsishmja e parėsorja (pushteti) e zhveshėn personalitetin e tyre Islam dhe u pėrngjasuan me kolegėt e tyre demokratė, u shtrėnguan dorėn grave tė huaja, u ulėn me lakuriqet (gratė pa mbulesė) nė netėt e vona, i pėrplasėn duart nėpėr mbledhje, shkuan pėr tė vėnė kurora me lule mbi varreza, ranė dakord pėr shpėrndarjen e pijeve alkolike...e pas gjithė kėsaj thonė: ''Kjo ėshtė politika''. Jo, por kjo ėshtė rėnie, sepse hizbitė patėn thėnė mė parė se kėto gjėra janė haram dhe se programet perėndimore janė programe tė kafirave e nuk duhen pranuar. Mirėpo kėto fjalė i shprehnin kur ata ishin thirrėsa nė shtėpitė e Mėshiruesit (nėpėr xhamia). Allahu na ruajtė nga devijimi!! Sa me vend paska qenė fjala e shejhul Islam ibn Tejmije kur ka thėnė: ''Shkatėrrimi qė vjen prej tyre ėshtė mė i madh se shkatėrrimi armiqėsor''. E cilat janė arritjet e tyre?! Burgje tė mbushura plot, koka tė fluturuara, xhami tė shkatėrruara ose tė mbyllura qė hapen vetėm nė kohė namazi, para qė janė shpenzuar pa dobi, mungesė stabiliteti, prishje e figurės sė pastėr tė Islamit tė vėrtetė gjė e cila i ka bėrė armiqtė t'i qėllojnė muslimanėt me lloj lloj llagapesh e nofkash: terroristė, fundamentalistė, tė ashpėr, ekstremistė e tjerė. Ky nuk ėshtė Islami me tė cilin ka ardhė i dėrguari i Allahut salallahu alejhi ue slem i cili ka thėnė;''Muslimani ėshtė ai qė prej dorės dhe gjuhės sė tė cilit janė tė qetė muslimanėt''. (Buhariu). Dhe ky ėshtė moral i i selefive, o ju qė ja paraqisni ndryshe njerėzve!



    Vėllai im musliman, nėse pyet njė musliman duke i thėnė: ē'farė mendimi ke ti pėr njė person i cili thotė: ''Menhexhi im (rruga ime nė fe) ėshtė nė pėrputhje me Librin e Allahut, sunnetin e tė Dėrguarit tė tij salallahu alejhi ue selem dhe nė atė tė cilėn kanė rėnė dakord tė gjithė sahabet radijallahu anhum dhe nė atė qė kanė kuptuar tre brezat e parė pėr tė cilėt ka dėshmuar i dėrguari i Allahut salallahu aleji ue selem se janė nė tė mirėn, nuk ka dyshim se pėrgjigja e tij do tė jetė: ''Ai ėshtė nė menhexh (rrugė) tė saktė''. Kjo tregon se ē'do musliman me natyrshmėri tė pastėr dėshmon se menhexhi selefij ėshtė i drejtė. Mirėpo ajo ē'ka nuk arrijnė ta kuptojnė shumė prej njerėzve sot ėshtė ajo se menhexhi nuk mund tė jetė i saktė kur nuk ndiqet i dėrguari i Allahut salallahu alejhi ue selem nė ē'do gjė tė kėsaj feje. Njė fjalė e moēme thotė: '' Njeriu ėshtė armik i asaj qė nuk e njeh''. E nganjėherė shtohet armiqėsia e bidatēinjėve dhe e atyre qė ndjekin epshet e dėshirat e tyre ndaj menhexhit selefij, pėr shkak tė disa lėvizjeve e grupacioneve tė cilėt pretendojnė se e ndjekin atė.





    Selefitė nuk i shajnė, nuk i mashtrojnė dhe nuk i urrejnė prijėsat e tyre me qėllim qė tė plotėsojnė urdhėrin e tė dėrguarit tė tyre i cili thotė: "Mos i shani prijėsat tuaj, mos i mashtroni e as mos i urreni. Kini frikė Allahun dhe bėni durim sepse ēėshtja ėshtė afėr." (e ka transmetuar Ibn Asim dhe e ka saktėsuar Albani).



    Vėrejtje: tek selefitė prijėsi ėshtė kryetari i shtetit, kurse tek ata qė bėjnė pjesė nėpėr grupacione (hizbitė) ėshtė kryetari i grupacionit e mė kėtė tė kuptuar tė gabuar tė Islamit u shfaq bindja e verbėr ndaj kryetarėve e u kundėrshtuan dijetarėt dhe pushtetarėt dhe ndodhi ajo qė ndodhi, Allahu na ndihmohtė.



    Selefitė nuk i kundėrshtojnė prijėsat e tyre, sepse bindja ndaj tyre ėshtė bindje ndaj Allahut. Thotė Allahu i Lartėsuar:



    "O ju qė keni besuar, bindjuni Allahut, bindjuni tė dėrguarit dhe prijėsave tuaj". [Nisa 59].



    Dhe kufijtė e kėsaj bindjeje i ka qartėsuar i dėrguari i Allahut salallahu alejhi ue selem duke thėnė:''Njė person musliman duhet tė dėgjojė e tė bindet qoftė nė atė qė pėlqen e qoftė nė atė qė e urren, vetėm nėse urdhėrohet pėr mėkat" (Tran Buhariu e Muslimi). Selefiu dėgjon e bindet duke e konsideruar kėtė bindje si adhurim ndaj Allahut, e jo nėnshtim ashtu sikurse thonė hizbitė (Ihuanėt, kutbitė, sururitė, tabliksit, etj.).



    Selefitė nuk bėjnė qafir asnjė prej muslimanėve, vetėm kur Allahu dhe i dėrguari i Tij salallahu alejhi ue selem i kanė bėrė qafira, e jo tė bėjnė prijėsat e tyre, sepse kanė frikė se mos bien nė pėrfundimin e frikshėm tė cilin e ka pėrmendur i dėrguari i Allahut salallahu alejhi ue selem ku thotė: "Nėse njė person i thotė vėllait tė vet, o kafir, kėtė fjalė njėri prej tyre ka pėr ta merituar" (Tran. Buhariu).



    Ata gjithashtu e kanė kuptuar saktė fjalėn e Allahut:



    "E kush nuk gjykon me atė qė e zbriti Allahu, Ata janė jobesimtarė". [Maide 44],



    e kanė kuptuar ashtu sikurse e ka kuptuar ''Pena e Umetit'' dhe ''Shpjeguesi i Kuranit'', Abdullah ibn Abas radijellahu anhuma i cili ka thėnė: 'Nuk ėshtė prej atij kufri qė thoni ju, Ai nuk ėshtė kufėr qė tė nxjerrė nga umeti por ėshtė kufėr i vogėl'; E jo ashtu sikurse e komentojnė hizbitė vetėm me pamje tė parė duke mos e shpjeguar ashtu sikurse e komentoi Ibn Abasi, e i bėjnė me kėtė qafira tė gjithė pushtetarėt qė nuk gjykojnė me ligjin e Allahut pa ia bėrė tė qartė atyre kėtė ēėshtje duke ndjekur epshet dhe dėshirat e tyre. Thotė Allahu i Lartėsuar:



    "Kush i kundėrvihet tė dėrguarit pasi qė i ėshtė bėrė e qartė e vėrteta dhe ndjek rrugė tjetėr nga ajo e besimtarėve, Ne e lėmė nė atė qė e ka zgjedhur (nė dunja) e e fusim nė xhehenem. Pėrfundim i keq ėshtė ai". [Nisa 115].



    Selefitė nuk u bėjnė grusht shteti qeveritarėve tė tyre edhe nėse i godasin nė shpinat e tyre e ua marrin pasuritė e tyre, duke iu bindur me kėtė tė dėrguarit tė Allahut salallahu alejhi ue selem. Thotė Hudhejfe ibnul Jeman radijellahu anhu: ka thėnė i dėrguari i Allahut salallahu alejhi ue selem: "Pas meje do tė ketė imamė qė nuk ndjekin udhėzimin tim, dhe nuk e ndjekin sunnetin tim e do tė ēohen prej jush disa burra zemrat e tė cilėve janė si zemra shejtanėsh nė trupa njerėzish'' Thashė: si tė veproj nėse e arrij kėtė? Tha: ''Dėgjo dhe bindju prijėsit edhe nėse tė qėllon mbi kurriz e tė merr pasurinė'' (Tran. Muslimi). Imam Malik ėshtė qėlluar mė kamzhik derisa i ėshtė paralizuar dora e i ka dalė shpatulla, e megjithatė qėndroi me xhematin e muslimanėve e nuk shkoi me hauarixhėt e tė dilte jashtė tij e tė shkonte pas kryengritjes, bile as qė e pėrkrahi atė. Ai edhepse i bindej sulltanit e qėndronte me xhematin, nuk pretendonte se politika qė ndiqte sulltani nė kohėn e tij ishte e saktė e nė pėrputhje me ligjin e sheriatit dhe udhėzimin Islam. Kėtė qėndrim kanė mbajtur selefėt tanė tė parė nė lidhje me padrejtėsitė e shfaqura nga pushtetarėt. Mirėpo dėshira pėr tė marrė nė dorė drejtim, qeverisje dhe pushtet tė verbon e tė shurdhon ndaj gjithė kėtyre ajeteve haditheve e ngjarjeve.



    Selefitė kur nuk durojnė padrejtėsitė e pushtetarėve tė tyre emigrojnė nė vendet e tjera Islame e jo nė vendet e kufrit, sepse i dėrguari i Allahut salallahu alejhi ue selem thotė: "Ėshtė larguar prej meje njė musliman i cili jeton nė mesin e mushrikėve" (Tran Ebu Daud). Ndėrsa hizbitė tė cilėt kėrkojnė pushtetin, ēėshtja e tyre ėshtė njė - ngritėn parullat e Islamit apo parullat e programeve perėndimore e ato kafire apo atė tė mbrojtjes sė tė drejtave tė njeriut, vetėm se i gjen ata tė emigrojnė pėr nė vendet e kufrit, ku dhe gjejnė mbėshtetje financiare e tė mediave tė ndryshme me tė cilėn ulin personalitetin dhe figurėn e pushtetarėve dhe me kėtė vėnė masat e gjera tė umetit kundėr prijėsave tė tyre. E kjo sjell trazirė, rrėmujė, mosstabilitet dhe shkatėrrim mbarė vendeve Islame. E armiqtė e Islamit nuk dėshirojnė tjetėr gjė pas kėsaj. E megjithatė hizbitė, gjithė kėtė pėrfundim tė keq ia mveshin selefive.



    Dhe njė nga ato qė po ia prish figurėn Islamit dhe po ndez zjarrin e fitnes nė botėn arabe ėshtė kanali televiziv ''el-Xhezirah'', njė kanal i fėlliqur qė ia ka hapur dyert ēdo mėndjelehti pėr tė sharė dijetarėt dhe qeveritarėt, duke sjellė polemika mes atyre qė kanė nevojė pėr thirrjen Islame, gjė e cila i sjell pėrshtypjet mė tė kėqija perėndimit pėr intelektualėt muslimanė. E me kėto gjėra ajo (el-Xhezirah) ėshtė bėrė e njohur tek njerėzit e rėndomtė dhe tek njerėzit me zemra tė sėmura, qė pėr fat tė keq janė tė shumtė nė kohėn tonė. E sa pėr ta ditur ky kanal ėshtė i Ihuanėve, s'ėshtė as i lindjes e as i perėndimit, programi dhe stafi i saj dėshmojnė pėr kėtė. Allahu i ruajtė muslimanėt nga sherri i saj, sherri i atyre qė punojnė nė tė dhe sherri i atyre qė bashkėpunojnė me tė. Amin!



    Selefitė nuk i luftojnė prijėsat sepse i Dėrguari i Allahut salallahu alejhi ue selem e ka ndaluar kėtė. Umi Seleme radijellahu anha thotė: ka thėnė i Dėrguari i Allahut salallahu alejhi ue selem: "Pas meje do tė ketė prijėsa prej tė cilėve do tė shihni gjėra tė mira po ashtu edhe tė urryera; kush i kėshillon e ka hequr barrėn e vet, e kush i urren kėto vepra ka shpėtuar, mirėpo e keqja ėshtė tek ai qė mbetet i kėnaqur dhe i ndjek." Thanė: a t'i luftojmė me shpatė? Tha: "Jo, pėrderisa e falin namazin".(Tran. Muslimi ).



    Selefitė nuk rrinė me njė popull mizor, e jo tė rrinė me qafirat e ateistat sepse Allahu xhele sha'nuhu ka ndaluar nga kjo duke thėnė:



    "Kur sheh se ata janė thelluar (me tallje) nė ēėshtjet Tona, largohuni prej tyre derisa tė kalojnė nė bisedė tjetėr. Nėse djalli tė bėn tė harrosh (e rri me ta) pasi tė bie ndėrmend, mos rri me popullin mizor." [Enam 68]. Ndėrsa hizbitė thonė: Ne jemi tė qytetėruar, ulemi me ta dhe ia respektojmė mendimin pėr hir tė politikės dhe pėr tė arritur objektivin. E bėjnė kėtė edhepse Allahu ua ka ndaluar?! Allahu xhele sha'nuhu thotė:



    "Dhe mos anoni kah ata qė bėjnė padrejtėsi, e pėr kėtė shkak t'ju kapė zjarri" [Hud 113].



    Selefitė nuk i pėrngjasojnė kafirave nė veshjet e tyre sepse Pejgamberi salallahu alejhi ue selem ka ndaluar nga kjo - "Kush pėrngjasohet me njė popull ai ėshtė prej tyre'' (Tran Ahmedi dhe e ka saktėsuar Albani) Me gjithė ato ngushtime dhe mundime qė u bėhen prej disa armiqve tė Islamit nuk kanė rėnė nga personaliteti dhe fizionomia e tyre origjinale, fizionomi nė tė cilėn ka qenė krijesa mė e nderuar e Allahut, i dėrguari salallahu alejhi ue selem. E pėr kėtė ka thėnė Allahu:



    "Ne do tu sprovojmė juve, derisa t'i njohim (tė dihen konkretisht) luftėtarėt dhe ata qė ishin tė qėndrueshėm nga mesi juaj po edhe do tė sprovojmė veprat tuaja." [Muhamed 31].



    "Allahu forcon ata qė besuan nė fjalėn e fortė (tė mirė) nė jetėn e kėsaj bote dhe nė botėn tjetėr, ndėrsa mizorėt Allahu i bėn tė humbur. Allahu punon ēka tė dojė." [Ibrahim 27].



    Qė tė tė bėhet i qartė menhexhi i vėrtetė, vėllai im musliman po tė tregoj kėtė ndodhi: "Mė erdhi njė person i cili pretendonte se e donte dijen dhe dijetarėt dhe mė tha: Na ka ardhė njė imam nė xhami prej atyre tė "nisfusakut" (bėhet fjalė pėr shkurtimin e rrobes sipėr zokthit tė kėmbės, ashtu si ka urdhėruar i dėrguari i Allahut salallahu alejhi ue selem. Meqė selefitė e zbatojnė kėtė urdhėr u quajtėn me kėtė llagap, tė cilin e pėrdorin si sharje ata qė nuk e zbatojnė urdhėrin e profetit salallahu aleji ue selem.Pra ai u ankua tek unė pėr tė). I thashė: Nė kėtė qytezė ka tre menhexhe:



    I pari: Menhexhi selefi i cili u mėson njerėzve akiden e saktė, fikhun nė fe (njohjen e fesė), bindjen ndaj Allahut, tė dėrguarit, ndaj prijėsave Islam dhe edukatėn e vėrtetė Islame nė shoqėri.



    I dyti: Menhexhi tablig i mėson bindjen e verbėr ndaj emirave tabligsa, qė nėse e urdhėrojnė pėr kufėr do tė bėnte kufėr e nėse e urdhėrojnė pėr tė dalė nga shtėpia e pėr tė trokitur nėpėr dyert e botės, do ta bėnin njė gjė tė tillė, biles nėse dikush shkon me ta e mbyll dyqanin tre ditė pėr ēdo muaj, e dyzetė ditė nė vit, dhe katėr muaj nė jetė. Gjatė kėsaj kohe shkon nė Indi e pastaj kthehet e nuk mendon gjė tjetėr vetėm pėr indijanėt e pėr tė dalė (me xhematin), bashkė me disa pakistanez tė ardhė nga Anglia, saqė arrin puna e ēdo kush prej nesh sheh se nėpėr pazare e bulevarde shėtisin tabliksat, ndėrsa natėn pas njė dite tė lodhėshme i gjen tė strehuar nė xhami. E lusim Allahun t'i udhėzojė kėta njerėz nė rrugė tė drejtė.





    I treti: Menhexhi Ihuan i cili ėshtė menhexh politik dhe e ka mendjen vetėm nė kapjen e pushtetit, duke filluar me futjen nėpėr shoqata, organizata e duke arritur me kėtė nė marrjen e komitetit musliman. Kjo pa dyshim nga pamja e jashtme ėshtė diēka e bukur dhe entuziaste e cila i shtyn njerėzit tė kuptojnė se Islami po ecėn, por kjo nuk ėshtė tjetėr vetėm se njė rrugė e gabuar pėr faktin se i gjen kėto objektiva tė sipėrpėrmendura plot e pėrplot me ihuanė. Pra tė mos mashtrohet ndonjė i mjerė i cili pretendon tė rregullojė diēka nė mesin e tyre duke qenė se ai vetė i ka pėrlyer duart. E nėse vallė e gjithė kjo frymėzon ndonjė ihuan nė krijimin e njė partie tė ashtuquajtur Islamike, do tė ēonte nė pikėsynimin e tyre tė shumė pritur. Janė aq ambiciozė nė kėtė saqė u mėsojnė kalamajve nėpėr kopshte e shkolla enashidet (ilahitė – vjersha qė pėrmbajnė refrene lufte), po ashtu mundohen nėpėr gazeta e revista, apo nėpėr kanale televizive pėr nxitjen e popullit qė tė dalin nėpėr demostrata apo edhe shumė demaskime tė tjera, duke qenė tė gjitha kėto si shkak i futjes sė tyre nė parlament. Nuk harrojmė sė pėrmenduri kėtu edhe kontributin e fėlliqur qė paraqesin gratė nėpėr kėto demostrata tė tyre. Ata nuk kanė preokupim tjetėr veē asaj qė u tha mė lart, e pėr kėtė i gjen ata larg dijes, teuhidit e sunnetit, gjė e cila ėshtė bazė themelore e fesė. Normalisht nėpėr xhamia nuk bėjnė gjė tjetėr vetėm se i tregojnė xhematit disa pėrralla e histori, po ashtu u mėsojnė atyre se si hapet e mbyllet xhamia dhe se si ftohen njerėzit brenda nėpėr lokale e disko. E ndoshta gjen ndonjė shejtan budalla prej tyre tė marrė guximin e tė futet nė mesin e turmės krishtere. Shkurtimisht ata mendojnė se feja e ka lėnė mėnyrėn e davetit nė dorė tė tyre dhe se sunneti i cili ėshtė burimi i dytė i Islamit nuk ėshtė mjaft i pėrshtatshėm pėr kohėn tonė, shekulli i 21-tė. (Kwshillė…)



    Dhe sė fundi i thashė personit nė fjalė:



    Zgjidhe se me kė dėshiron tė jetė biri yt! Mu pėrgjigj me tė shpejtė duke mė thėnė: me ata tė "nisfusakut". Zgjodhi pėr birin e vet menhexhin selefij; qė mos t'i mbyllet dyqani e qė mos t'i pėrzihet biri i tij me grushtet e shtetit…e kjo ėshtė e dukshme dhe e qartė.



    Vėrejtje: E si s'kanė mend disa njerėz, i flasin atyre qė shkurtojnė rroben duke qenė kjo sunnet i tė Dėrguarit salallahu aleji ue selem, e bijtė e tyre veshin xhinset e kaubojsave bashkė me xhaketat e vampirsave ndėrsa vajzat e tyre veshin rrobet e hollivudit, sepse kjo ėshtė moda e perėndimit. Sa muslimanė tė ēuditshėm ka nė kohėn tonė, duan modėn e selametit e urrejnė veshjen e sunnetin?!



    Tani t'u bė e qartė, vėllai im musliman, menhexhi i vėrtetė dhe disa cilėsi me tė cilat dallohen selefitė prej tė tjerėve. Dhe ai qė kundėrshton njė prej kėtyre cilėsive dhe pretendon se ai ėshtė selefi apo ndjekės i sunnetit, ai ėshtė njė i tre personave; ose ėshtė xhahil (i pa ditur) dhe ilaēi i kėtij ėshtė mėsimi, ose njė person qė ka rėnė nė gabim dhe pėr kėtė ėshtė kėshilla, ose ėshtė shpifės e mashtrues e pėr kėtė ėshtė duaja pėr udhėzim e nėse Allahu e ka shkruar atė prej tė humburve e lusim Atė qė t'ja thyejė shpinėn. E nė pėrfundim e lusim Allahun tė na ruajė nga tė tillė persona.



    E me kėto argumente i bėhet e qartė atij qė kėrkon tė vėrtetėn domosdoshmėria e tė kapurit pėr librin e Allahut dhe sunnetin e Resulit salallahu alejhi ue selem, duke qenė kėto tė dyja sipas kuptimit tė selefit. E me kėtė arrin muslimani lumturinė nė kėtė botė e duke qenė larg fitneve dhe grupacioneve, po ashtu i dhuron Allahu lumturinė nė botėn tjetėr, me futjen e tij nė xhennet (shtėpia e pėrjetėsisė).



    Paqja dhe shpėtimi i Allahut qoftė mbi tė dėrguarin tonė Muhamedin, mbi familjen e tij, shokėt e tij dhe mbi tė gjithė ata qė i ndjekin sahabėt deri nė ditėn e gjykimit.

  16. #16
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    20-01-2009
    Postime
    454

    Bazat e Selefizmit

    Falenderimi i takon Allahut, paqja dhe meshira e Allahut qofshin mbi profetin tone Muhamedin salallahu alejhi ue selem, mbi shoket e tij, mbi familjen e tij dhe mbi gjithe ata qe e ndjekin rrugen e tij deri ne diten e gjykimit.



    Te kapurit pas rruges se Profetit, salallahu alejhi ue selem, dhe menhexhit selefi eshte domosdoshmeri dhe detyre e ēdo muslimani, siē thote Allahu xhel-le shenuhu:"Kush e kundershton te derguarin pasi qe i eshte bere e qarte e verteta dhe ndjek rruge tjeter nga ajo e besimtareve, Ne e leme ne ate qe ka zgjedhur dhe e fusim ne xhehenem. Sa perfundim i keq eshte ai."[Nisa 115]



    Pra, rruga e vetme e cila te shpeton nga denimi i Allahut, eshte te kapesh pas Librit te Allahut dhe sunetit te Profetit, salallahu alejhi ue selem, sipas kuptimit qe kishin selefet [te paret] e ketij umeti. Thone disa dijetare:Ēdo e mire eshte ne ndjekjen e te pareve dhe ēdo e keqe eshte ne shpikjen e te mbrameve.



    Selefet jane sahabet, tabi'inet dhe tabii tabi'inet, ndersa selefizmi eshte emer i cili perdoret per ata njerez, te cilet ndjekin selefet duke filluar qe nga sahabet, tabi'inet dhe kush i ndoqi ata prej dijetareve, siē ishin kater imamet e medhenj, dijetaret e hadithit, dhe ēdo kush qe ecen ne rrugen e tyre ne ēdo kohe prej koheve si psh: shejhul islam Ibn Tejmijeh, Ibn Kajjim, me vone Muhamed AbdulUehab, pastaj ne kohen tone AbdulAziz bin Abdullah bin Baz, Muhamed bin Salih el Uthejmin, Muhamed Naserudin el Albani, e kushdo qe vjen pas tyre prej dijetareve dhe qe ecen ne rrugen e selefeve.




    Disa nga bazat kryesore te menhexhit selefij:



    1] Kujdesi, rendesia dhe perparesia qe i japin akides [besimit] te paster.



    Selefite i japin perparesi akides para ēdo gjeje tjeter, pasi kjo eshte gjeja e pare ne te cilen therriten te gjithe profetet dhe kjo ishte detyra e tyre kryesore per te cilen ata u derguan. Thote Allahu:"Ne kemi derguar ne ēdo popull te derguar [qe t'u thone]:Adhuroni Allahun dhe largojuni taguteve [ēdo gje qe adhurohet perveē Allahut]." Po keshtu profeti yne, Muhamedi, salallahu alejhi ue selem, 13 vjet rrjesht ne Meke e perqendroi thirrjen e tij vetem ne teuhid dhe i porosiste thirresit e tij qe i dergonte neper vende te ndryshme qe gjithmone thirrjen ta fillonin me teuhidin, ashtu siē beri me Muadhin, radijallahu anhu, kur e dergoi ate ne Jemen.



    Ne te njejten kohe terheq verejtjen nga shirku dhe mjetet qe shpien tek ai. Kjo shihet qarte gjate gjithe thirrjes se Profetit, salallahu alejhi ue selem, saqe dhe ne fund te jetes se tij [5 dite para se te vdiste] thoshte:"Allahu i mallkofte ēifutet dhe te krishteret, te cilet i kthyen varret e profeteve te tyre ne faltore". Gjithashtu transmetohet se Profeti, salallahu alejhi ue selem, nje dite tha:"Kush me rehaton mua nga Dhilhalesah [nje ndertese e mbushur me idhuj qe adhuroheshin, ne kufi me Jemenin]? U ngrit Xherir bin Andullah el Bexhelij dhe i kerkoi leje Profetit, salallahu alejhi ue selem, qe te shkonte dhe t'i shkaterronte ato idhuj. Pasi qe i dha leje Profeti, salallahu alejhi ue selem, mori sahabiu 50 luftetare nga fisi i tij dhe u nis per te rrezuar statujat qe adhuroheshin ne vend te Allahut. Pasi qe ata u kthyen dhe e kryen misionin, Profeti, salallahu alejhi ue selem, beri du'a pese here per ata njerez.



    Thote hafidh Ibn Haxher el Askalani ne shpjegim te ketij hadithi: Profeti, salallahu alejhi ue selem, ndjente dhimbje dhe nuk gjente rehati nga ato idhuj qe adhuroheshin perveē Allahut. Kjo tregon per vendin dhe rendesine qe kishte teuhidi tek Profeti, salallahu alejhi ue selem, du'aja qe beri pese here per ata njerez kur dihet se zakonisht Profeti, salallahu alejhi ue selem, e perseriste du'ane tre here."



    Keshtu pra selefite duke pasur si shembull Profetin, salallahu alejhi ue selem, e perqendrojne thirrjen e tyre ne teuhid. Ne te njejten kohe ne krahun e kundert jane grupet hizbije si psh: ihuanet, sururijet, tebliget, kutbijte, etj. te cilet e lene pas dore dhe e neperkembin teuhidin.




    2] Madherimi qe selefite i bejne sunetit dhe pozita e larte qe ka ne zemrat e tyre.





    Selefite e madherojne ēdo sunet dhe ēdo gje qe saktesohet nga Profeti, salallahu alejhi ue selem. Thote Allahu xhel-le shenuhu:"Dhe kush i madheron dispozitat e Allahut, me te vertete kjo eshte prej devotshmerise se zemrave."



    Nje dite Abdullah bin Mugafel pa nje djalosh qe po gjuante gure me dy gishta [nje lloj gjuajtje e ndaluar], dhe i tha atij: O djalosh, lere kete lloj gjuajtje sepse e ka ndaluar Profeti, salallahu alejhi ue selem, ku thote:"… sepse kjo lloj gjuajtje armikun nuk e demton, ndersa mund ta godasesh syrin dhe ta verberosh." Djaloshi e degjoi hadithin mirepo nuk i beri pershtypje dhe vazhdoi te gjuante, dhe Abdullah bin Mugafel i tha:Vallahi nuk te flas me sa te jem gjalle, dhe me te vertete ashtu beri.



    Gjithashtu transmetohet nga Ibn Umer se ai i tregoi njerit prej djemve te tij nje hadith te Profetit, salallahu alejhi ue selem, ku thuhet:"Mos i pengoni robereshat e Allahut [grate] nga ardhja ne xhami [namazi me xhemat]." Pasi qe e degjoi djali i tij kete hadith, tha:Vallahi do t'i ndalojme ato [fanatizem prej tij ose diēka tjeter]. U zemerua Ibn Umeri, radijallahu anhuma, dhe tha: Une te them ka thene Profeti, salallahu alejhi ue selem, kurse ti me pergjigjesh keshtu, vallahi nuk te flas me kurren e kurres, dhe nuk i foli derisa vdiq.



    Pra, i ketille ishte madherimi i sunetit ne zemrat e selefeve dhe i tille duhet te jete ne zemrat tona, sepse ēdo gje qe ka ardhur nga Profeti, salallahu alejhi ue selem, eshte shpallje nga Allahu xhel-le shenuhu:"Dhe ēfaredo qe t'u jape i derguari merreni, dhe ēfaredo qe t'u ndaloje largohuni prej saj…"[Hashr 7] :"Dhe ai nuk flet nga mendja e tij, kjo nuk eshte veēse shpallje qe i shpallet."[Nexhm 3-4]



    Kurse hizbijte e nenēmojne dhe nuk i japin rendesi sunetit, biles jane gati qe mos ta permendin fare "per hire te davetit".




    3] Prej bazave te selefive eshte se ata bejne bashkim dhe perputhje mes argumenteve, qofshin ajete apo hadithe, dhe i marrin te gjitha se bashku, jo te marrin disa dhe te lene disa, sepse vetem keshtu krijohet nje mendim i plote, i qarte dhe i sakte ne lidhje me nje ēeshtje te caktuar fetare.


    Psh: Havarixhet marrin vetem hadithet qe flasin per ndeshkimin e gjynahqarit dhe i lene hadithet qe tregojne per meshiren dhe faljen e madhe qe posedon Rabul alemin, marrin hadithin sahih ku thuhet:"Nuk ben zina [kurveri] zinaqari duke qene besimtar, nuk vjedh hajduti duke qene besimtar, nuk pi alkol alkoolisti duke qene besimtar…". Dhe me kete ata e bejne kafir ate qe ben gjynah te madh, duke lene pas shpine hadithin e Ebu Dherrit, qe ai i cili thote La ilahe il-lallah futet ne xhenet. Tha Ebu Dherri, o i derguari i Allahut, a edhe nqs vjedh dhe ben zina? Tha Profeti, salallahu alejhi ue selem:"Edhe nqs vjedh dhe ben zina". E perseriti tre here pyetjen dhe tre here mori te njejten pergjigje nga Profeti, salallahu alejhi ue selem. Po ashtu harrojne ajetin Kur'anor:"Allahu nuk fal t'i behet shok Atij dhe ia fal perveē atij [shirkut] kujt te doje." Rruga e mesme dhe e sakte ne kete ēeshtje eshte se ai i cili ben zina ose vjedh ose pi alkol eshte musliman por me besim te dobet, pasi kryerja e gjynaheve e pakeson imanin. Pra, tek selefite nuk ka perplasje dhe kontradikta mes ajeteve me njera-tjetren, as mes ajeteve me hadithet, as mes haditheve me njera tjetren, pasi te gjitha jane nga i njejti burim, jane shpallje prej Allahut, te Dijshmit, te Urtit.




    4] Kujdesi dhe rendesia qe i japin dijes dhe dijetareve.



    Dituria eshte ajo e ēila te shpeton nga devijimet, epshet dhe humbjet, prandaj gjithmone te paret tane te mire [selefet] ēaktonin nje kapitull te veēante ne librat e tyre ne lidhje me dijen dhe vleren e saj, si psh imam Buhariu ne Sahihun e tij ku thoteapitulli: Dija eshte para fjales dhe punes.


    Vetem me ane te dijes zhduken dyshimet, demaskohen bidatet, rrezohet e kota dhe triumfon e verteta . Psh vjen bidatēiu ose ai qe ka devijime dhe flet me diēka e ēila ne pamje te pare duket se nuk ka gje te keqe mirepo vetem ai qe ka dije arrin ta dalloje te verteten nga e kota dhe arrin te hedhe poshte dyshimet e te humburve.


    Dijetaret ia kane friken me se shumti Allahut xhel-le shenuhu,siē thone selefet:


    Kush e njeh me shume Allahun, ai ia ka friken me se shumti.


    Ndersa ata qe kane devijuar dhe e kane lene rrugen ne te ēilen eēen selefet i largojne njerezit nga dija dhe ia ulin vleren asaj,saqe ne shume raste e quajne humbje kohe te merresh me dije. Shembulli me i mire ne kohen e sotme jane xhematet teblige te ēilet i largojne te rijnte nga dija dhe shkollat,i largojne burrat nga mexhliset e dijes dhe po ti shohesh me vemendje do ti gjesh te gjithe xhahila.




    5] Selefite ashtu siē e duan sunetin dhe pasuesit e tij, ne te njejten kohe e urrejne bidatin dhe pasuesit e tij, gjithashtu ua terheqin verejtjen umetit qe te kene kujdes prej bidateve, ashtu qe te ruhet feja dhe te ngrihet lart flamuri i sunetit. Thote imam Malik, rahimehullah: Kush shpik ne fe nje bidat dhe e shikon si pune te mire, vetem se e ka akuzuar Profetin, salallahu alejhi ue selem, per mashtrim ne komunikimin e shpalljes.



    Thote imam Shafiu, rahimehullah: Kane rene dakort te gjithe muslimanet se nqs dikujt i behet i qarte nje sunet i Profetit, salallahu alejhi ue selem, nuk i lejohet qe ta lere ate sunet per fjalen e askujt.



    Thote imam Malik perseri: Nuk permiresohen [rregullohen] te fundit e ketij umeti veēse me ēfare u permiresuan te paret e umetit [sahabet] dhe ēfare nuk ka qene ne ate kohe fe nuk do te jete tani fe, dhe lexoi ajetin kur'anor, ku thote Allahu i Lartesuar:"Sot kam persosur per ju fene tuaj…"[Maide 3]



    Pra, eshte detyre te luftohet bidati dhe t'u terhiqet verejtja muslimaneve prej bidatēinjėve, sepse vjen nje bidatēi dhe e leshon nje bidat, vjen i dyti e leshon nje tjeter, e keshtu me radhe derisa mbushet feja plot me bidate dhe nuk dallohet ēfare eshte prej fese dhe ēfare nuk eshte. Pra ai i cili hesht ne sqarimin e te vertetes po mashtron umetin, dhe siē thone selefet: Ai qe hesht aty ku duhet thene e verteta eshte shejtan memec.



    Thote imam Ibn kajjim el Xheuzijeh: Heshtja eshte nga mjetet e shperndarjes se bidatit. Prandaj, heshtja ndaj bidatēinjėve eshte diēka e rrezikshme, por me e rrezikshme se kjo eshte t'i mbrosh bidatēinjte, t'u dalesh krah atyre, t'i lavderosh dhe tua ngresh lart emrin.




    6] Prej bazave selefije eshte urdherimi per te mire dhe ndalimi nga e keqja.



    Kjo baze e madhe, kjo cilesi me te cilen eshte lavderuar umeti yne ne Kur'an:''Jeni populli me i mire qe keni dalur per njerezit, urdheroni per te mira, ndaloni nga te keqijat dhe i besoni Allahut" [Ali Imran 110]



    Thote Profeti, salallahu alejhi ue selem:"Kush nga ju e shikon nje te keqe le ta ndryshoje ate me doren e tij; nqs nuk mundet, atehere me gjuhen e tij; nqs nuk mundet, atehere me zemren e tij porse ky eshte besimi me i dobet".



    Ehlu suneh uel xhemeah nuk e pranojne te keqen dhe nuk pajtohen me te, biles mundohen ta ndryshojne ate, gjithmone duke iu permbajtur kushteve qe kane permendur dijetaret ne kete ēeshtje. Ne kete pike Ehlu suneh [selefite] jane mesatare, ashtu siē eshte cilesi e tyre gjithmone. Nuk jane si disa hizbinj, te cilet heshtin ndaj se kotes dhe nuk e ndryshojne te keqen "per hir te davetit" dhe duan te kenaqin njerezit me veprime te tilla dhe as nuk jane si disa te tjere [havarixhet, mutezilite] te cilet e shohin daljen kundra prijesve muslimane si urdherim per te mire dhe ndalim nga e keqja.




    7] Selefite jane larg nga teasubi [te kapurit fort me fanatizem, pas fjales apo mendimit te dikujt perveē asaj te Profetit, salallahu alejhi ue selem]



    Thote imam Malik:Ēdokujt i merret fjala dhe i lihet, perveē Profetit salallahu alejhi ue selem.



    Pra vetem Profeti, salallahu alejhi ue selem, e ka te drejten t'i mirret ēdo fjale per baze dhe te punohet me te, sepse thote Allahu xhel-le shenuhu:"Dhe ai nuk flet nga mendja e tij. Ai [Kur'ani dhe Suneti] nuk eshte gje tjeter veēse shpallje qe i shpallet".[Nexhm 3-4] Ndersa fjala e ēdokujt tjeter shikohet, po qe se perputhet me udhezimin e Profetit salallahu alejhi ue selem e pranojme, kurse nqs bie ne kundershtim me sunetin e Profetit salallahu alejhi ue selem e refuzojme. Si rezultat i kesaj ehlu suneh uel xhemeah [selefite] nuk ndiejne siklet te thone qe filan dijetari ka gabuar ne kete ēeshtje [nqs ai me te vertete ka gabuar], por kjo nuk na e pakeson aspak respektin dhe dashurine qe kemi per ate dijetar te sunetit. Arsyeja qe ne i duam dijetaret eshte se fjalet dhe veprat e tyre jane perputhur me te verteten, ata jane njerezit qe e njohin me shume Allahun xhel-le shenuhu se te tjeret, ata jane qe me se shumti ia kane friken Atij, ata jane qe sqarojne te verteten, ata jane qe perhapin sunetin, por kjo nuk do te thote se dijetari gjithmone ia qellon te vertetes, ka raste qe edhe gabon, atehere ne keto raste qe dihet se dijetari ka gabuar, detyra jone eshte te ndjekim sunetin e Profetit, salallahu alejhi ue selem, dhe jo te pasojme verberisht dijetarin ne gabimin e tij. [Duhet theksuar se dijetarit i falet gabimi i tij dhe merr nje shperblim per shkak se ai beri ixhtihad, u perpoq t'ia qellonte te vertetes, mirepo nuk ia arriti, siē thote Profeti, salallahu alejhi ue selem:"Kur gjykon gjykatesi [dijetari] pasi qe perpiqet [ben ixhtihad] dhe ia qellon te vertetes ka dy shperblime, ndersa kur perpiqet dhe gabon merr nje shperblim."]



    Ndersa hizbijte dhe bidatēinjte nuk guxojne te thone qe dijetari i tyre apo i pari i tyre e ka gabim dhe ka rene ne kundershtim me argumentet e sheriatit, biles nqs ti iu thua qe dijetari juaj apo i pari juaj ka gabuar ne kete pike, te hidhen kundra dhe te armiqesojne.




    8] Selefite therrasin per ne bashkim dhe ndalojne nga perēarja, ashtu siē ka ardhur ne ajetin Kur'anor ne sure Ali Imran 103:"Dhe kapuni qe te gjithe per litarin e Allahut dhe mos u perēani…" Dhe siē ka ardhur ne hadithe te shumta urdheri per bashkim. Ky bashkim eshte ne te kapurit pas librit te Allahut dhe sunetit te Profetit, salallahu alejhi ue selem, sipas kuptimit te selefeve te umetit, dhe jo bashkim ne te kote, psh nuk mund te bashkohen sunite me shiat, as selefite me ihuanet, etj.



    Thote Ibn Mesudi, radijallahu anhu: Xhemati [bashkimi] eshte ai i cili i permbahet se vertetes edhe nqs eshte i vetem.



    Prandaj ketu eshte dallimi mes selefijve dhe te tjereve: selefite therrasin per bashkim por ky bashkim te jete rreth te vertetes, rreth sunetit, rreth menhexhit te selefeve. Ne kundershtim me ate ēfare bejne ihuanet, te cilet fusin ne rradhet e tyre kedo, mjafton qe t'i thote vetes musliman, qofte ai sunij, shia, mutezilij, havarixh, teblig, bektashij, sufi, mjafton qe te shtohet numri.




    Keto ishin shkurtimisht disa nga pikat ne te cilat mbeshtetet ehlu suneh uel xhemeah [Selefite], ky grup i shpetuar dhe pale e ndihmuar nga Allahu xhel-le shenuhu. E lusim Allahun te na jape fikh [kuptim] ne fe, te na e beje te qarte rrugen e vertete dhe te na e mundesoje ndjekjen e saj. E lusim Allahun te na beje prej banoreve te xhenetit dhe te na nderoje me ndermjetesimin e Profetit, salallahu alejhi ue selem, me te vertete Allahu eshte Degjues, Shikues, i pergjigjet duase.



    Perktheu: Shuajb Rexha

  17. #17
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    20-01-2009
    Postime
    454

    Merreni Islamin nė tėrėsi

    Nga libri “Ese Selefite nė akide, davet, metodologji dhe aktualitet” i dijetarit Selim el-Hilalit [hafidhehullah]
    Pėrktheu: Zejd Enver Haziri





    Islami ėshtė fe e pėrkryer dhe metodė hyjnore, tė cilės nuk i kėputen lidhjet, pėrveē nėse ecet nė rrugėn e atyre mbi tė cilėt ka rėnė hidhėrimi (i All-llahut), dhe nė rrugėn e tė devijuarve: ata tė cilėt besojnė nė njė pjesė tė Librit, kurse mohojnė pjesėn tjetėr tė tij. Si rrjedhojė e kėsaj ėshtė fraza e shėmtuar, e palogjikshme dhe e pa pranuar, tė cilėn e shpikėn ata, kuptimi i tė cilėve anashkalon perceptimin e qėllimeve tė sheriatit, dhe dija e tė cilėve i shtyri tė shpiknin nė fe. Ngase atė qė e mėsuan qysh nė fėmijėrinė e tyre, e shtanguan dhe u kėnaqen me njohuritė e cekėta. Prandaj, nga deti i diturisė nuk nxorėn vetėm se sa mund tė nxjerrė zogu me sqepin e tij ujė nga deti, kėshtu qė nuk mundėn tė fluturonin nė qiejt e dobive me krahėt pėrplot dije, e as nuk arritėn sukses nė kapjen e gjėrave, si ai qė sheh me dije.



    Ajo frazė ėshtė bidati i ndarjes sė fesė nė “lėvore dhe bėrthamė”, apo “tė pėrgjithshmet dhe cikėrrimat”, apo “format dhe pėrmbajtjet”, apo “bazamentet dhe degėt”. Andaj, i sheh ata sesi nė njėfarė mėnyre nuk kujdesen pėr ligjet e qarta tė All-llahut, ngase, sipas tyre, ato janė lėvore dhe gjėra sekondare, kurse akuzojnė tė kapurit pėr ato ligje pėr “thellim nė cikėrrima!”, apo thirrėsve nė to u thonė: “nxitės tė kundėrshtimeve!!”



    Ndėrsa, nė anėn tjetėr, ēdo ēėshtje e cila propozohet pėr vėrtetim shkencor, ata e anashkalojnė me pretekst se ajo ėshtė ēėshtje sekondare, ose se ummeti musliman janė nė kundėrthėnie rreth kėsaj ēėshtjeje.



    Ky koncept nuk ka vend dhe bazė nė fenė islame. Nė kėtė aludojnė shumė ēėshtje:



    1- Ajete tė qarta nga Kur’ani



    All-llahu i Madhėruar thotė:



    “O ju qė keni besuar! Hyni nė Silm/Islam nė tėrėsi”. [Bekare: 208].



    Imam Ibn Kethiri, rahimehullah, ka thėnė: “All-llahu u drejtohet robėrve tė Tij qė kanė besuar nė tė dhe nė tė dėrguarin e Tij, duke i urdhėruar qė tė kapen pėr tė gjitha lidhjet e Islamit dhe ligjeve tė Tij, qė tė zbatojnė tė gjitha urdhrat e Tij, dhe qė tė largohen nga tė gjitha ndalesat e Tij, aq sa kanė mundėsi ata”. Dhe, pasi sjell disa fjalė tė selefit, thotė: “Dhe e vėrteta ėshtė se ata (besimtarėt) janė urdhėruar qė tė punojnė me tė gjitha degėt e Imanit dhe kushtet e Islamit, tė cilat janė tė shumta, aq sa kanė mundėsi”.1



    Them: Kjo ėshtė kėshtu, ngase ligjėrimi u ėshtė drejtuar atyre qė tė hynė nė “Silm”, e ky ėshtė Islami, siē e ka nxjerr kėtė vendim hoxha i mufessirėve, Ibn Xherir et-Taberi2, dhe kėtė e kanė aprovuar shumė dijetarė tė tefsirit, si Kurtubiu3, Ibn Xhevzi4, el-Alusi5 dhe Bageviu6.



    Dhe, pasi All-llahu i thirri besimtarėt qė tė hyjnė nė Islam nė tėrėsi dhe qė ta praktikojnė atė tė tėrin, Ai pastaj i paralajmėroi ata nga ndjekja e hapave tė shejtanit:



    “... dhe mos ndiqni gjurmėt e Shejtanit. Padyshim qė ai ėshtė pėr ju armik i haptė”. [Bekareh: 208]



    Kėtė e bėri pėr tė treguar se nuk ka mė shumė se dy opsione pėr t'u ndjekur:



    - ose hyrja e tėrėsishme nė Islamin gjithėpėrfshirės e tė pėrkryer
    - ose ndjekja e gjurmėve tė shejtanit, i cili urdhėron pėr dallim mes ligjeve tė All-llahut dhe pėr anashkalim tė ndalimeve tė All-llahut.



    2- Hadithe pejgamberike tė sakta, e kėto janė tė ndryshme:



    a- Hadithe tė cilat qartėsojnė lidhjen e ēėshtjeve – tė cilat i konsiderojnė cikėrrima - me shpėrblimin e madh, vendin fisnik dhe mirėsinė e pėrhershme.



    Transmetohet nga Ebu Hurejra, radijAll-llahu anhu, se i Dėrguari i All-llahut [sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem] ka thėnė: “Kur tė lexojė imami (nė namaz) ... gajril-Magdubi alejhim velad-Dal-lin, ju thoni Amin, ngase atij qė i pėrputhet fjala me tė melaikeve, i falen mėkatet e mėhershme”.



    b- Hadithe tė cilat disa ēėshtje – tė cilat ata i konsiderojnė sekondare - i konsiderojnė prej kushteve tė krenarisė dhe tė mbijetesės sė fesė.



    Transmetohet nga Ebu Hurejra, radijAll-llahu anhu, se i Dėrguari i All-llahut [sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem], ka thėnė: “Do tė vazhdojė feja tė jetė e shfaqur, derisa njerėzit ta shpejtojnė iftarin, sepse Ēifutėt dhe tė Krishterėt e vonojnė atė”.7



    --------------------------------------------------------------------------------
    1. “Tefsirul-Kur’anil-Adhim” (1/255).
    2. “Xhamiul-Bejan fi tefsiril-Kur’an” (2/188).

    3. Nė “el-Xhamiu li Ahkamil-Kur’an” (3/22-23).

    4. Nė “Zadul-Mesir” (1/224-225).

    5. Nė “Ruhul-Meani” (2/97).

    6. Nė “Mealimu et-Tenzil” (1/183).

    7. Hadith Hasen. E ka nxjerrė Ebu Davudi dhe tė tjerėt.


    --------------------------------------------------------------------------------

    c- Hadithe qė sqarojnė se Pejgamberin [sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem] nuk e kanė penguar ēėshtjet e rėndėsishme nga kėto gjėra, qė ata i pėrcaktojnė si dytėsore.



    Transmetohet nga Zejd ibn Haldun el-Xhuhenij, nga Ebu Talha el-Ensarij, i cili ka thėnė: “Kam dėgjuar tė dėrguarin e All-llahut [sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem] duke thėnė: 'Melaiket nuk futen nė shtėpinė qė ka qenė apo idhuj'.



    Ai tha:'Shkova tek Aisheja e i thashė:'Ky person mė rrėfeu se Pejgamberi [sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem] ka thėnė: (ceku hadithin). E ke dėgjuar tė Dėrguarin [sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem] duke thėnė ashtu?



    Ajo tha:'Jo, nuk e kam dėgjuar, por do tė rrėfej se ēfarė e kam parė duke vepruar. Njėherė, pasi doli nė njė betejė tė tij, e mora njė “nemt”8 dhe e vura nė derė si perde. Kur u kthye ai dhe e pa atė, e vėrejta urrejtjen9 nė fytyrėn e tij, andaj e hoqa atė, derisa e shqeva apo e copėtova. E ai tha:'Vėrtet All-llahu nuk na ka urdhėruar qė tė veshim gurin dhe baltėn'”.10



    3- Fetvatė e dijetarėve – dikur dhe tani - nė sqarimin e kotėsisė sė kėtij dallimi tė shpikur dhe pėrpilimi tė imagjinuar



    Sigurisht se prej fetavave mė tė qarta dhe mė tė qėndrueshme ėshtė fetvaja e shejh Izzud-din ibn AbduSelamit, rahimehullah, i cili ka thėnė: “Nuk lejohet tė thuhet pėr sheriatin se nė tė ka “kishėr” (lėvore apo gjėra sekondare), pėrkundėr dobive dhe tė mirave qė janė nė tė. Si ka mundėsi qė urdhri pėr nėnshtrim dhe iman tė jetė sekondar?! Apo se dija e etiketuar si “hakikati” tė jetė pjesė e dijės sė sheriatit?! Nė tė vėrtetė, kėto etiketime nuk i pėrdor vetėm se ndonjė budalla, i dėshpėruar e me edukatė tė ulėt.



    Sikur ndonjėrit prej tyre t'i themi:"Fjala e hoxhės tėnd ėshtė cikėrrimė", do ta kishte kundėrshtuar atė ashpėr, kurse, nė anėn tjetėr, kėtė fjalė e pėrdorin pėr sheriatin!



    Ndėrsa, nė realitet, sheriati nuk pėrmban asgjė tjetėr veēse Librin e All-llahut dhe Sunnetin e tė Dėrguarit tė Tij. Andaj, ky injorant duhet tė ndėshkohet me njė ndėshkim nė pajtim me kėtė mėkat tė tijin”.11



    Kjo na aludon qartė nė obligimin e zbatimit tė Islamit nė tėrėsi, ashtu siē ėshtė i pėrkryer dhe gjithėpėrfshirės, i cili ka pėrmbledhur jetėn e individit dhe tė shoqėrisė, dhe nuk ka lėnė gjė tė vogėl apo tė madhe veēse e ka pėrfshirė atė, nė mėnyrė qė ndėrtesa tė jetė e lartė, baza e zhytur thellė, me ndihmėn e All-llahut dhe me dhuntinė e Tij.12



    --------------------------------------------------------------------------------
    8. Rrobe e leshtė, e ngjyrosur, e cila vendoset mbi shpinėn e devesė.
    9. Urrejtja (el-Keraha) nė terminologjinė e selefu-salih, nė tė shumtėn e rasteve, e ka kuptimin e ndalimit.

    10. Hadithin e ka nxjerrė Muslimi, pėrmbledhėsit e Suneneve, si dhe Ahmedi.

    11. “El-Fetava” (71-72).

    12. Shiko, gjithsesi, librin “Delailus-Savab fi Ibtal bid’ati taksimid-din ila kishrin ve lubab”. [I pa pėrkthyer].


    --------------------------------------------------------------------------------

    Mėsim pėr ata qė kanė logjikė



    Mbi kėtė ndarje tė padrejtė - kam pėr qėllim ndarjen e fesė nė “lėvore dhe bėrthamė” - disa nga kokat e fraksioneve islame, si Hasen el-Benna, kanė ndėrtuar rregulla tė dobėta e tė pavlera, tė cilat mundėsuan pėrēarjen e ummetit islam, si dhe ta rrėnjėzojnė atė qė kishte vepruar mė herėt xhemati i tij: bashkimin e njerėzve me ideologji tė ndryshme nė njė organizatė, kėshtu qė tha:“Tė bashkėpunojmė nė atė qė pajtohemi, kurse ta arsyetojmė njėri-tjetrin nė atė kundėrshtohemi”.13



    Kėshtu, kjo moto apo rregull u bė si njė libėr gjykues qė u lexohej ithtarėve tė tij!! Atė i ofronin ēdo lėvizjeje bashkim nė njė fjalė, apo ndarje ligjore tė pasuesve tė tekave.



    Sikur tė zbatohej ky rregull, lidhja e Islamit do tė prishej fije pėr fije, dhe atė pėr kėto arsye:



    1. Ngase kundėrshtimi ka ndodhur edhe nė fondamente, edhe nė ēėshtje tė besimit. Pėr kėtė arsye, ummeti ėshtė ndarė nė fraksione dhe ėshtė shndėrruar nė xhemate dhe grupime. Pra, ai i cili i arsyeton tė tillėt nė kundėrthėniet dhe ndarjet e tyre, do tė konsiderohej miratues i asaj nga e cila All-llahu ka ndaluar, apo e ka qortuar, apo ka paralajmėruar kundėr saj!! Dhe kjo ėshtė dera e fėlliqtė e Irxhasė. All-llahu na mbrojt nga ajo!14



    2. Pastaj kjo rregull ėshtė risi (bidat), qė nuk ka kurrfarė lidhje me Kur’anin dhe Sunnetin, dhe me kuptimin e tė parėve tė kėtij ummeti nga sahabėt dhe tė atyre qė pasojnė kėta me tė mirė, deri nė Ditėn e Gjykimit. Bile, metodologjia e selefit ėshtė krejtėsisht nė kontradiktė me kėtė rregull.



    3. Sikur ta kishim futur nė pėrdorim kėtė rregull, atėherė do tė ishte hapur njė derė e madhe e tė kėqijave, dhe do tė ishim detyruar t’i arsyetojmė thirrėsit e panteizmit, havarixhėt tekfirinj, konsumuesin e alkoolit, i cili nuk pėrmbahet vetėm se nė gllėnjkėn e fundit; atė qė kryen aktin e martesės sė Mut’as, atė qė u bėn tavaf varreve, ndėrmjetėson tek All-llahu me evlija e i mohon Cilėsitė e All-llahut; atė qė ėshtė prej Xheberive, atė qė mohon Shikimin nė All-llahun… e shumė tė tjerė.



    E kur ithtarėt e folėsit tė kėsaj fjale tė ligė zbatuan atė qė tha prijėsi i tyre, ata automatikisht aprovuan tė gjitha qė u cekėn mė lart, i arsyetuan ata me arsye tė ftohta, qė ishin mė tė shėmtuara se vetė veprat e atyre qė i arsyetuan, si dhe u ngritėn nė mbrojtje tė tyre.


    4. Fryti i kėsaj rregulle ishte e kundėrta e aspiratės sė folėsit tė asaj motoje, ngase, kush mbėshtetet nė fuqitė e veta, fitimi i tij shkatėrron punėt e tija, ia prish shpresėn dhe ideologjinė e tij. E qėllimi i folėsit tė asaj fjale ishte zhdukja e esencės sė kundėrshtimit nė mes Ehlu Kibles. Mirėpo, realiteti dėshmon tė kundėrtėn. Nė tė vėrtetė, ai rregull ishte vetėm shkas pėr shtimin e pėrēarjes, kundėrshtimeve dhe ndarjes sė drejtimeve, popujve dhe njerėzve.



    Dijetarėt bashkėkohorė tashmė kanė nxjerrė fetva rreth kotėsisė sė kėsaj rregulle, dhe kanė sqaruar defektet e saja, siē mund ta shohėsh gjerėsisht nė librin “Zexhrul-Mutehavin…”15 tė autorit dr. Hamd el-Uthman, fq.123-133.



    --------------------------------------------------------------------------------

    13. Njeriu i parė i cili vendosi kėtė rregull, ėshtė shejhu Muhammed Reshid Rida, rahimehullah, tė cilėn e quajti “Motoja e artė”. Mirėpo, Muhammed Reshi Ridaja pastaj kishte kuptuar se kjo moto ėshtė e diskutueshme, andaj edhe u distancua nga kjo… Mirėpo, Hasan el-Bena e pėrvetėsoi atė dhe vazhdimisht fliste rreth saj. Njė prej qėllimeve tė vendosjes sė kėsaj motoje tė shėmtuar ishte bashkimi me Shiat!!

    14. Gjithsesi shiko “Mexhmu’ul-Fetava” (2/466-467) tė Ibn Tejmijes, rahimehullah.

    15. Libėr i pa pėrkthyer [sh.p.].

  18. #18
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    20-01-2009
    Postime
    454

    Besnikėria e pavend

    Baza e udhėzimit tė drejtė





    Shejhul-Islam Ibn Tejmije (v.728H) – rahimehullah – ka thėnė:



    “Feja e Muslimanėve ėshtė ndėrtuar mbi pasimin e Librit tė Allahut, Sunetit tė Pejgamberit tė Tij (sallallahu alejhi ue selam) dhe atė nė ēka Umeti ėshtė pajtuar. Pra, kėto janė tri usulet (bazat) e pagabueshme. Nė ēfarėdoqoftė qė Umeti s’pajtohet, ateherė ajo i referohet Allahut dhe tė Dėrguarit tė Tij. Kėshtu, nuk i takon askujt qė tė vendosė njė person pėr Umetin, dhe tė thėrret nė rrugėn e tij dhe tė formojė uela’ (dashuri, besnikėri dhe miqėsi) dhe ‘eda (armiqėsi dhe urrejtje) tė bazuar nė tė, pėrveē nė Pejgamberin (sallallahu alejhi ue selam). Dhe nuk duhet tė vendosin ndonjė tė folur nė bazė tė sė cilės ata formojnė uela dhe eda pėrveē tė Folurit tė Allahut, dhe atė tė Dėrguarit tė Tij, dhe atė nė tė ēka Umeti ėshtė pajtuar. Mė saktė, kjo ėshtė praktikė e njerėzve tė risisė (bidatit), tė cilėt e vendosin njė person apo njė thėnie me tė cilėn ata shkaktojnė pėrēarje nė Umet, duke formuar uela dhe eda bazuar nė atė thėnie apo atribuim.” (1)



    Imam Ibn Tejmije – rahimehullah – ka thėnė:



    “Nuk i takon askujt qė t’i ngjitet njė dijetari tė caktuar dhe tė ketė uela me ata qė e pasojnė atė, apo tė ketė eda bazuar nė tė. Mė saktė, ai duhet tė ketė uela pėr secilin nga njerėzit e imanit (d.m.th. ai ėshtė Musliman) dhe pėr tė cilin dihet se ka takua (devotshmėri dhe bindje ndaj Allahut dhe asaj ēka Ai ka urdhėruar dhe ndaluar), prej dijetarėve, apo prej tė tjerėve. Askush s’duhet tė veēohet me shtim nė uela, pėrveē nėse ai sheh nė tė takua dhe iman mė tė madh. Pra, pėrparėsi iu jepet atyre tė cilėve u ka dhėnė Allahu dhe i Dėrguari i Tij. Allahu i Lartėsuar thotė:



    “O njerėz! Vėrtet Ne ju krijuam prej njė burri dhe njė gruaje dhe ju bėmė fise e popuj ashtu qė ta njihni njėri-tjetrin. Mė tė ndershmit prej jush te Allahu janė ata qė kanė mė shumė takua (devotshmėri)” (Huxhurat 13) (2)




    Sektarizmi dhe besnikėria e pavend



    Shejhul-Islam Ibn Tejmije ka thėnė:



    “Vėrtet njerėzit e Sunetit nuk pasojnė ndonjė tjetėr (pa kushte) pėrveē tė Dėrguarit tė Allahut (sallallahu alejhi ue selam); i cili nuk flet nga dėshirat, mė saktė, kjo s’ėshtė asgjė mė pak se Shpallje e dėrguar atij. Pra, ėshtė obligim qė tė afirmohet tėrė ajo qė ai informon dhe t’u bindet tė gjitha urdhėrave tė tij. Ky statut nuk i ėshtė dhėnė dikujt tjetėr nga ky Umet. Mė saktė, thėnia e secilit mund tė mirret apo tė lihet, pėrveē asaj tė Dėrguarit tė Allahut (sallallahu alejhi ue selam). Kushdo qė vendos njė individ tjetėr pėrveē tė Dėrguarit tė Allahut (sallallahu alejhi ue selam), ashtu qė ai i cili e do dhe pajtohet me tė llogaritet tė jetė nga Ehlus-Sune uel-Xhemat, dhe ai i cili s’pajtohet me tė llogaritet tė jetė nga njerėzit e risive dhe sektarianizmit – siē ndodh me ato grupe tė cilat pasojnė imam tė caktuar tė kelamit (retorikės) – atėherė njeriu i cili vepron kėsisoji ėshtė nga njerėzit e risisė, devijimit dhe sektarianizmit.” (3)



    Ai – rahimehullah – tha mė tutje:



    “Vėrtet shumė nga njerėzit tė cilėt flasin gjėra tė tilla – i pasojnė dėshirat e tyre nė kėtė, me qėllim qė ta ngrisin egon e tyre, apo tė arrijnė udhėheqėsi, apo ēfarėdo qė ka tė bėjė me kėtė. Synimi i tyre s’ėshtė qė ta bėjnė Fjalėn e Allahut mė tė lartėn, e as qė tė praktikojnė fenė vetėm pėr Allahun. Vėrtet, ata kanė urrejtje ndaj atyre qė i kundėrshtojnė ata, edhe nėse ai ėshtė muxhtehid (dijetar i cili pėrpiqet qė ta arrijė tė vėrtetėn) i cili ėshtė i arsyetuar dhe me tė cilin Allahu s’ėshtė i hidhėruar. Ngjashėm, ata janė tė kėnaqur me ata tė cilėt pajtohen me ta – edhe nėse ėshtė person injorant me qėllime tė kėqija – i cili nuk ka dituri apo qėllim tė mirė. Kjo i udhėheq ata qė t’i lavdėrojnė ata tė cilėt Allahu dhe i Dėrguari i Tij nuk i kanė lavdėruar dhe qė t’i kritikojnė ata tė cilėt Allahu dhe i Dėrguari i Tij nuk i kanė kritikuar. Kjo po ashtu i bėn ata qė tė kenė uela (dashuri dhe besnikėri) dhe eda (armiqėsi dhe urrejtje) bazuar nė dėshirat e veta, e jo nė Fenė e Allahut dhe tė Dėrguarit tė Tij...Pra, kushdo qė e bėn kėtė, ai vetėm do tė shkaktojė fitan (sprova dhe ērregullime) nė mes njerėzve.” (4)




    Ruajtja e dashurisė dhe unitetit



    Shejh Abdul-Aziz Ibn Baz (v.1420H) – rahimehullah – ka thėnė:



    “Feja e Allahut urdhėron qė tė gjykojmė (me drejtėsi) nė tė gjitha ēėshtjet dhe tė mos kihet uela (dashuri, besnikėri dhe miqėsi) me vėllain tėnd vetėm pėr atė se ai pajtohet me ty, apo tė kihet eda (armiqėsi dhe urrejtje) vetėm pėr atė se ai s’pajtohet me ty nė njė ēėshtje apo mendim tė caktuar. Kjo fare s’ka tė bėjė me drejtėsi! Shoqėruesit (radiallahu anhum) u dalluan nė shumė ēėshtje, megjithėkėtė kjo nuk ndikoi nė lumturinė e pėrgjithshme dhe sinqeritetin nė mes tyre, e as uelanė dhe dashurinė e tyre pėr njėri-tjetrin – Allahu qoftė i kėnaqur me tė gjithė ata. Pra, Besimtari vepron sipas Sheriatit (ligjet Islamike hyjnore) tė Allahut, pason tė vėrtetėn, i jep pėrparėsi dėshmisė para secilit – ndonėse nė tė bėrit kėtė, ai nuk e shtyp vėllain e tij, as qė mohon t’i bėjė mirė atij kur ai dallon nė lidhje mė ndonjė ēėshtje tė ixhtihadit (gjykimit personal) nė tė cilėn dėshmitė s’janė aq tė qarta. Ngjashėm ėshtė rasti pėr ato ēėshtje nė tė cilat ndodhin mospajtimet pėr shkak tė interpretimeve tė ndryshme tė tekstit. Nė instanca tė kėtilla, ai ėshtė i arsyetuar dhe ty tė takon qė sinqerisht ta arsyetosh atė dhe tė dėshirosh vetėm mirė pėr tė dhe tė mos ndaheni, e as tė mos ketė armiqėsi apo urrejtje nė mes teje dhe vėllait tėnd – dhe s’ka mundėsi as fuqi pėrveē me Allahun.” (5)




    --------------------------------------------------------------------------------
    Referenca


    (1) Mexhmu’ul Fetaua (20/164) tė Ibn Tejmijes.


    (2) Mexhmu’ul Fetaua (11/512).


    (3) Mexhmu’ul Fetaua (3/364-347).


    (4) Minhexhus-Sunetin Nebeuije (5/225).


    (5) Mexhmu’ul Fetaua uel-Mekalatul Mutenui’eh (1/346).

  19. #19
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    20-01-2009
    Postime
    454

    Pėrdorimi i ashpėrsisė

    nga shejh Abdul-Malik Ramadani





    Dijetarėt tanė kanė qenė mė tė diturit nė lidhje me mashtrimet e atyre qė devijonin nga menhexhi [metodologjia] e Selefit, madje ata e shinhin xhihadin e tyre si mė tė rėndėsishmin nga dy xhihadet, siē ka thėnė shejhu i el-Buharit dhe Muslimit, Jahja Ibn Jahja [v.226H] – rahimehullah -, “Mbrotja e Sunetit ėshtė mė e mirė se xhihadi.”1 Ėshtė transmetuar nga el-Hereui, me isnadin [zingjirin e transmetuesve] qė ēon deri te Nasr Ibn Jahja, tė ketė thėnė: Kam dėgjuar Muhamed Ibn Jahja edh-Dhuheli [v.258H] – rahimehullah - duke thėnė: Kam dėgjuar Jahja Ibn Jahja duke thėnė: “Mbrotja e Sunetit ėshtė mė e mirė se xhihadi nė Rrugėn e Allahut.” Muhamed ka thėnė: Unė i thashė Jahjas: “Njeriu e jep pasurinė e vet, e rėndon veten dhe lufton, megjithkėtė ajo ėshtė mė e mirė se kjo?” “Po, pėr shumė herė!,” - tha ai.2



    Shejhu i el-Buharit, el-Humejdi [v.218H] – rahimehullah – ka thėnė: “Pasha Allahun, qė unė tė luftoj kundėr atyre qė nuk e pranojnė hadithin e tė dėrguarit tė Allahut [salallahu alejhi ue selam] ėshtė mė e dashur pėr mua sesa ta luftoj njė grup Turqish me numėr tė njėjtė.”3 Me ‘Turkė,’ ai mendoi nė mosbesimtarėt. Vėrtet, unė gjej deklarata tė ngjashme me kėtė nga ata qė qė kanė qenė nė shkallė mė tė lartė se el-Humejdi. Asim Ibn Shumejh ka thėnė: E kam parė Eba Se’idin [domethėnė el-Hudriun] pasi qė ishte plakur, dhe duart e tij dridheshin, duke thėnė: “Luftimi kundėr tyre [dmth Hauarixhėve] ėshtė mė i dashur pėr mua sesa luftimi kundėr njė grupi mosbesimtarėsh me numėr tė njėjtė.”4



    Unė them: pėr kėtė shkak Ibn Hubejre tha nė lidhje me hadithin e Eba Se’idit [radiallahu anhu] pėrsa i pėrket luftimit kundėr Hauarixhėve, “Sipas hadithit, luftimi kundėr Hauarixhėve vjen pėrpara luftimit kundėr mosbesimtarėve, dhe urtėsia nė luftimin kundėr tyre ėshtė ruajtja e kokės dhe pasurisė sė Islamit, ndėrsa nė luftimin kundėr mosbesimtarėve kėrkohet pasuria, andaj ruajtja e pasurisė Islame vjen nė rend tė parė.”5



    Ebu Ubejd Kasim Ibn Selam [v.2254H] – rahimehullah – ka thėnė: “Ndjekėsi i Sunetit ėshtė sikur ai qė mban nė dorė qymyrin e ndezur. E sipas meje, sot kjo ėshtė mė e mirė sesa tė luftosh me shpatė nė Rrugėn e Allahut.”6



    Ibnul-Kajjim [v.751H] – rahimehullah – ka thėnė: “Xhihadi me dėshmi dhe gjuhė zė vend para xhihadit me shpatė dhe shtizė.”7,8



    Kushdo qė gjen nė kėtė kėrkim timin diēka nga ashpėrsia, le tė mos humbasė kontrollin e tė thotė gjėra si, “Ai flet rreth vėllezėrve tė tij ndėrsa hesht ndaj armiqėve [mosbesimtarėve].” Pra, le tė dihet qė parimi bazė nė urdhėrimin pėr tė mirė dhe ndalimin nga e keqja ėshtė mirėsia dhe butėsia, siē ka thėnė Allahu i Lartėsuar: “Thirr nė rrugėn e Zotit tėnd me urtėsi dhe kėshillė tė mirė, dhe debato me ta nė mėnyrėn qė ėshtė e mirė.” [Nahl: 125]



    Dhe, Ai i tha Musait dhe Harunit, mbi ta qofshin lutjet dhe paqja e Allahut: “Shko tek Firauni, ngase vėrtet ai ka tejkaluar kufijtė. Foli atij fjalė tė buta, se ndoshta ai pėrkujton apo frikėsohet.” [Ta-Ha: 43,44]



    Pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] ka thėnė: “Nuk gjindet butėsia nė ndonjė gjė veēse e zbukuron atė, dhe butėsia s’merret nga ndonjė gjė veēse e turpėron atė.”9



    Pra, nėse e keqja s’mund tė menjanohet, pėrveē me ndonjė lloj tė ashpėrsisė, atėherė s’ka gjė tė keqe nė pėrdorimin e saj, qoftė kjo edhe kur kemi tė bėjmė me muslimanė. A nuk sheh qė Allahu e ka lejuar luftimin nė kėtė, ndėrsa vrazhdėsia s’ėshtė me e keqe se luftimi. Kėshtu qė Allahu i Lavdėruar ka thėnė: “Nėse dy grupe nga besimtarėt luftojnė ndėrmjet veti, pajtoni ata. Por, nėse njėra nga kėto e shtypė tjetrėn, atėherė luftojeni atė qė bėn shkelje, gjersa t’i kthehet urdhėrit tė Allahut.” [Huxhurat: 9]



    Pra, besimtari duhet tė jetė shumė mė i ashpėr ndaj vėllait tė vet sesa ndaj armiqėve tė vėllait. A nuk sheh se si Musai [alejhis-selam] ishte i butė me Firaunin, ndėrsa tregoi ashpėrsi ndaj vėllait tė vet, Harunit [alejhis-selam], deri nė atė masė sa qė Allahu i Lartėsuar tregoi nė lidhje me tė: “Dhe ai e kapi vėllanė e tij pėr koke dhe e tėrhoqi nga vetja…” [A’raf: 150]



    A mund dikush tė vė nė dyshim besnikėrinė dhe armiqėsinė [el-uela uel-bera] e tij [Musait], dhe ta akuzojė atė se ka ngre dorė dhe ka folur kundėr vėllait tė tij, ndėrsa ėshtė treguar i butė ndaj perėndive tė rrejshme?! Kurrė! Madje, pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] ka qenė shumė mė i ashpėr ndaj dijetarėve ndėr shoqėruesit e tij sesa qė ishte me tė tjerėt pos tyre. Merreni pėr shembull thėnien e tij ndaj Muadhit, kur ai e zgjati namazin: “A mos je ti ndėr ata qė bėjnė ērrregullime, o Muadh?”10 Dhe kjo vjen krahas butėsisė sė tij [salallahu alejhi ue selam] ndaj beduinit, i cili urinoi brenda nė xhami, siē ėshtė transmetuar nė Sahihul-Buhari dhe tė tjerė.11 Dhe, ai [salallahu alejhi ue selam] i pat thėnė Usame Ibn Zejdit [radiallahu anhu], kur ai e luftoi njė mosbesimtar nė fushėbetejė, i cili sapo kishte shprehur fjalėn e Teuhidit: “O Usame! A po e lufton pasi qė dėshmoi se s’ka tė adhuruar pėrveē Allahut?!” “Kėshtu qė unė s’pushova sė pėrmenduri dėshminė e besimit [la ilahe ilallah], gjersa nuk isha mė i sigurt qė e kisha pasė pranuar Islamin para asaj dite,” - tha Usame.12



    Vėrtet, Usame pati dobi nga kjo kėshillė e ashpėr gjatė ditėve tė trazirave qė ndodhėn pas vrasjes sė Uthmanit [radiallahu anhu]. Kėshtu, ai qėndroi larg nga derdhja e gjakut tė muslimanėve. Imam edh-Dhehebi [v.784H] – rahimehullah – ka thėnė: “Nė kėtė mėnyrė, qė nga ajo ditė Usame pėfitoi nga pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] kur ai tha: “O Usame?!” Kėshtu qė ai u pėrmbajt dhe qėndroi nė shtėpinė e tij, dhe me kėtė e arriti mirėsinė.”13



    Unė them: sa i shkėlqyeshėm ishte edukimi pejgamberik! Dhe sa i mjeruar ėshtė edukimi i hizbijes [partishmėrisė], i cili e ka ndaluar parimin e kriticizmit tė kundėrshtarit [er-red alel-mukhelif], ndėrsa kundėrshtarėt e kėtij kriticizmi nuk pėrmbahen nga derdhja e gjakut tė muslimanėve, madje ata kėtė e bėjnė nė emėr tė xhihadit. Koha e ērregullimeve [fitne] nuk vjen, pėrveē se do ta ketė vetėmashtrimin si karburant tė vetin, apo vend-ndezje. Kjo ėshtė rezultat i sjelljes mashtruese ndaj njėri-tjetrit, me vetėmashtrimin e tė qenit i preokupuar me mosbesimtarėt!! Dhe pėr shkak tė kėsaj, Ibn Tejmije [v.728H] – rahimehullah – ka thėnė: "Besimtari me besimtarin janė sikur dy duar, ku njėra e lan tjetrėn."14 Dhe vėrtet, pisllėku s’mund tė largohet, pėrveē me ndonjė formė tė ashpėrsisė. Kėshtu qė pastėrtia dhe butėsia ndodhin vetėm duke e bėrė tė detyrueshme ashpėrsinė fillimisht.”



    Prandaj, kjo butėsi qė pėrdoret nga shumė nga kėto grupe Islamike, tė cilėt janė idiotėt mė mendjelehtė – dhe arsyeja pėr butėsi ndaj shumicės sė tyre s’ėshtė armiqėsia ndaj armiqėve tė muslimanėve – s’ka tė bėjė asgjė me besnikėri [uela], por kjo vetėm i zhytė edhe me thellė nė devijimin e tyre, pėr shkak se ata nuk e kuptojnė madhėsinė e krimit qė bėjnė. Vėrtet, motivi prapa pėrshkimit tė shtegut tė ashpėrsisė ndaj muslimanėve nganjėherė, ėshtė qė tė vendoset njė ndjenjė nderi [ghireh] nė ta, ndryshe nga teveqelėt qė tregojnė gjepura, dhe tė orvatemi pėr njė forcim tė radhės, si dhe tė ndalen pėrēarjet nė tė; deri aty kur asnjeri tė mos mund tė vijė para tij. Pėr shkak tė kėsaj, el-Alame Abdul-Aziz Ibn Baz tha nėn kapitullin, ‘Shpalosja e Dėshmive Lidhur me Gabimet e Disa Shkrimtarėve:’ "S’ka dyshim qė Sheriati i pėrsosur Islamik erdhi me paralajmėrim kundėr ekstremizmit [ghulu] nė Fe, dhe ajo urdhėron pėr Thirrje [da’ue] nė rrugėn e sė vėrtetės me urtėsi dhe kėshillė tė mirė, dhe me debatim tė mirė. Mirėpo, kjo nuk lė anash aspektin e ashpėrsisė kur kjo ėshtė me vend, atėherė kur butėsia dhe debatimi i mirė nuk sjellin dobi; siē ka thėnė Allahu i Lavdėruar: “O pejgamber! Luftoji mosbesimtarėt dhe hipokritėt, dhe ji i ashpėr ndaj tyre.” [Teube: 73]



    Allahu i Lartėsuar po ashtu ka thėnė: “Mos debato me njerėzit e Librit, pėrveē nė mėnyrė tė mirė, me pėrjashtim tė atyre ndėr ta qė kundėrshtojnė.” [Ankebut: 46]



    Pėrsa i pėrket njeriut qė shkel, apo nuk pranon besimin, apo kur keqbėrja e tij nuk pėrmirėsohet dhe ai nuk ia vė veshin kėshilluesit dhe paralajmėruesit, atėherė, vėrtet, ėshtė e dosmosdoshme qė ai tė kapet pėr dore dhe tė sillemi me tė ashpėrsisht, dhe t’i jepet atij denimi qė e meriton, apo vėrejtja, apo kritika, apo qortimi, gjersa tė pėrmbushet denimi i tij dhe tė largohet pavėrtetėsia e tij.”15



    Pra, na bėhet e qartė nga mirėsjellja e partive Islamike [xhemateve] me njerėzit e bidatit, dhe heshtja e tyre ne lidhje me gabimet qė i bėjnė ata, qė kur ata e kufizojnė shtegun e rivendosjes sė nderit tė muslimanėve nė njė kuti votimi, ata duhet tė ankohen pėr kriticizmin ndaj muslimanėve. Nga qė kur ata bien dakord me ta, ata po ashtu i ndjekin hapat e tyre nė mėkatim.16




    --------------------------------------------------------------------------------
    Referenca:


    1. Mexhmu’ul-Fetaua [4/13] tė shejhul-Islam Tekiud-Din Ibn Tejmije.


    2. Dhammul-Kelam [111/elif]


    3. Transmetuar nga el-Hereui me isnadin e tij, nė Dhamul-Kelam [228/shibl]


    4. Transmetuar nga Ibn Ebi Shejbe [15/303] dhe Ahmed [3/33]


    5. Transmetuar nga Ibn Haxher nė Fet’hul-Bari [12/301]


    6. Tarikh Beghdad [12/410]


    7. Sherh Kasidetun-Nunijeh [1/12] nga shejh Muhamed Halil Herras. Po ashtu referoju el-Xheuabus-Sahih [1/237] tė Ibn Tejmije.


    8. Ky pasazh ėshtė marrė nga Medarikun-Nedhr fis-Sijase [f.77-79] tė Abdul-Malik Ramadani.


    9. Transmetuar nga Muslim [16/146]


    10. Transmetuar nga el-Buhari [1/669].


    11. Transmetuar nga el-Buhari [1/219].


    12. Sahih: Transmetuar nga et-Tijalisi dhe el-Bezar. Ėshtė saktėsuar nga shejh Albani nė Sahihul-Xhami [nr.7846].


    13. Sijer A’lamun-Nubela [2/500]


    14. Mexhmu’ul-Fetaua [28/53-54]


    16. Ky pasazh ėshtė marrė nga Medarikun-Nedhr fis-Sijase [f.77-79] tė Abdul-Malik Ramadani.

  20. #20
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    20-01-2009
    Postime
    454

    Nevoja pėr t'iu kthyer dijetarėve tė mėdhenj pėrsa u pėrket ēėshtjeve me rėndėsi

    nga Ebu Abdillah Ahmed bin Muhamed esh-Shihi
    Libri i tij 'el-Uesajeh es-Senijeh lit-Tabi'ine ilas-Selefije', f.34-39





    Dijetarėt janė ata tė cilėve u duhet referuar pėrsa u pėrket ēėshtjeve me rėndėsi, posaēėrisht nė ēėshtjet qė kanė tė bėjnė me mirėqenien e Umetit musliman. Po shikuat nė gjendjen e gjeneratave tė para nga Selef es-Salih, ju do tė gjeni se ata ishin mjaft tė rreptė nė lidhje me kthimin tek dijetarėt e mėdhenj qė ishin gjallė asokohe, posaēėrisht nė marrjen e vendimeve qė rezultonin nė bėrjen tebdi [shpalljen e dikujt bidatēi] apo tekfir [shpalljen e dikujt mosbesimtar].1



    Shikoni shembullin e Jahja bin Je'mer el-Basri bin Abdir-Rahman el-Himejri el-Basri, kur u shfaqėn sekti Kaderije nė kohėn e tyre dhe ata filluan tė shfaqnin kundėrthėnie ndaj bazave tė ehlus-Sune uel-Xhema'a, tė cilat kėrkonin qė ata tė shpalleshin mosbesimtarė apo tė shpalleshin bidatēinj dhe tė pėrjashtoheshin nga ehlus-Suneh uel-Xhema'a. Pra, ata nuk nxitonin qė tė nxirrnin vendime kundėr tyre, por ata shkonin tek ata tė cilėve u referohej pėr ēėshtjet e diturisė ndėr dijetarėt. Dhe ai ishte Abdullah bin Umer ibn el-Hatab [radiallahu anhuma]. Kėshtu qė ata e njoftuan atė pėr ēfarė u kishte pasė ndodhur atyre dhe ai nxorri njė fetua pėr ta, e cila nxirrte nė pah drejtimin e keq dhe devijimin e sektit Kaderije.



    Jahja bin Je'mer ka thėnė:"Personi i parė qė pat folur nė lidhje me Kaderin nė Basra ishte Me'bed el-Xhuhni. Humeid bin Abdir-Rahman el-Himejri dhe unė u nisėm pėr nė Haxh apo Umreh dhe i thamė njėri-tjetrit:"Vetėm sikur tė mund tė takonim ndonjė nga shokėt e pejgamberit, qė tė mund ta pyesnim atė nė lidhje me atė ēfarė kėta njerėz thonė rreth Kaderit. Dhe Allahu mundėsoi qė Abdullah bin Umer bin el-Hatab [radiallahu anhuma] tė hynte nė mesxhid dhe unė e shoku im t'i afroheshim atij; njėri nga ne nė tė djathtė kurse tjetri nė tė majtė. Ndjeva sikur shoku im ma besoi qė unė t'i flasė atij, kėshtu qė thashė:



    "Ebu Abdur-Rahman, janė shfaqur disa njerėz nė vendin tonė qė lexojnė Kur'anin dhe pėrvetėsojnė dituri...[dhe ai pėrmendi disa pika tjera rreth tyre]... dhe ata pohojnė se s'ka diēka tė tillė si el-Kader [paracaktimi hyjnor] dhe se kjo s'pranohet."



    Ai u pėrgjigj:"Nėse i takon kėta njerėz, njoftoji ata qė s'kam tė bėjė asgjė me ta dhe se ata s'kanė tė bėjnė asgjė me mua. Pasha Atė, me tė cilin Abdullah bin Umer betohet, po tė kishte ndonjė prej tyre ari sa kodra Uhud dhe ta jepte atė si lėmoshė, Allahu s'do ta pranonte atė prej tij derisa ai tė besojė nė el-Kader." Pastaj tha:"Babai im ma transmetoi..."2



    Dhe shikoni shembullin e Zubejd ibn el-Harith el-Jami kur u shfaqėn Murxhiat nė kohėn e tij dhe ai pa qė ata kishin kundėrshtime ndaj bazave tė ehlus-Suneh uel-Xhema'a. Megjithkėtė, ai nuk nxitoi qė tė nxjerrė vendim kundėr tyre. Por, nė vend tė kėsaj, ai shkoi tek ai tė cilit i referohej pėr ēėshtjet fetare nė kohėn e tij ndėr njerėzit e diturisė dhe fetuave, atyre qė morėn diturinė e tyre nga tė mėdhenjtė midis Sahabėve, i cili nė kėtė rast ishte Ebu Ua'il Shekik bin Selman el-Esedi el-Kufi [rahimehullah].



    Pra Zubejdi shkoi tek ai pėr ta njoftuar lidhur me ēfarė kishte ndodhur, dhe Ebu Ua'il nxorri fetua pėr tė bazuar nė tekstin nga i dėrguari i Allahut, i cili tregonte nė pavėrtetėsinė dhe idenė e gabuar tė Murxhiave dhe shmangien e tyre nga ehlus-Suneti. Zubejdi tha:"Kur Murxhiat u shfaqėn, unė shkova tek Ebu Ua'il dhe ia pėrmenda kėtė atij, kėshtu qė ai tha:'Abdullahu ma transmetoi qė pejgamberi [salallahu alejhi ue selam] ka thėnė:'Sharja e njė muslimani ėshtė mėkatim dhe luftimi kundėr tij ėshtė mosbesim.'"3



    Pra, po tė krahasonit gjendjen e kėtyre njerėzve, pėrsa i pėrket pikėpamjes qė ata kishin ndaj dijetarėve nė kohėn e tyre, dhe gjendjen e shumė prej atyre qė janė tė lėkundshėm nė pendimin e tyre nė kohėn tonė, ju do tė gjenit njė dallim tė madh mes kėtyre dy shembujve.



    Ata njerėz [Selefėt] u pėrpoqėn shumė pėr tė zbatuar kėtė rregull, dhe ata nuk nxitonin tė nxjerrnin vendim kundėr njerėzve tė kohės sė tyre, devijimi i tė cilėve ishte i qartė, derisa t'ia parashtronin rastin dijetarėve, atyre qė ishin tė aftė pėr tė nxjerrur fetua [vendime] ndėr ehlus-Sune uel Xhema'a. Kėshtu, kur ata dėgjuan vendimin, ata u kapėn pėr tė me dhėmballė dhe u distancuan nga ata devijues, tė cilėt ishin nė kundėrshtim me ehlus-Sune uel-Xhema'a.



    Por, pėrsa i pėrket ditėve tona, ėshtė njė rrallėsi e vėrtetė tė gjesh ata qė pėrpiqen fort pėr tė zbatuar kėtė rregull. Madje, ju do tė gjeni ata qė s'kanė kurrfarė interesimi pėr fjalėt e dijetarėve dhe fetuatė lidhur me paralajmėrimin kundėr njerėzve tė dėshirave dhe bidateve. Kėshtu ata zhvillojnė luftė kundėr fetuave [vendimeve fetare] tė dijetarėve dhe i shtrembėrojnė domethėniet [e menduara] tė tyre. Lusim Allahun tė na mbrojė dhe tė na shpėtojė!



    --------------------------------------------------------------------------------
    1. Kjo s'do tė thotė qė njė student diturie s'bėn tė marrė vendim mbi ēėshtjet krejtėsisht. Ajo ēfarė mendohet kėtu ėshtė se ai s'bėn tė gjykojė mbi ēėshtjet qė kanė tė bejnė me ngjarjet aktuale menjėherė nė nisje, posaēėrisht mbi ato qė janė tė dykuptueshme. Pėrsa u pėrket ēėshtjeve tė qarta, tė cilat s'janė tė dykuptueshme, atėherė s'kėrkohet qė t'u referohet atyre [dijetarėve].

    2. Sahih Muslim nr.93


    3. Transmetuar nga el-Buhari [48] dhe Muslim [218]

Faqja 0 prej 2 FillimFillim 12 FunditFundit

Tema tė Ngjashme

  1. Biologji-po ta kuptojme qelizen do ta kuptojme vet jeten
    Nga besmiri_usa nė forumin Shkenca dhe jeta
    Pėrgjigje: 10
    Postimi i Fundit: 08-04-2009, 16:25
  2. Dy mėnyra pėr ta njohur Krijuesin
    Nga abdurrahman_tir nė forumin Komuniteti musliman
    Pėrgjigje: 0
    Postimi i Fundit: 27-01-2009, 09:31
  3. C++ - Katėr mėnyra pėr tė shoqėruar njė objekt me njė dritare
    Nga Neritan Hyso nė forumin Arti i programimit
    Pėrgjigje: 9
    Postimi i Fundit: 23-04-2007, 04:39
  4. Dy mėnyra pėr ta njohur Krijuesin
    Nga llokumi nė forumin Komuniteti musliman
    Pėrgjigje: 0
    Postimi i Fundit: 25-03-2006, 18:49
  5. Shteti, mėnyra dhe forma e ndėrtimit tė shtetit tė Kosovės
    Nga ARIANI_TB nė forumin Ēėshtja kombėtare
    Pėrgjigje: 0
    Postimi i Fundit: 26-02-2006, 14:31

Regullat e Postimit

  • Ju nuk mund tė hapni tema tė reja.
  • Ju nuk mund tė postoni nė tema.
  • Ju nuk mund tė bashkėngjitni skedarė.
  • Ju nuk mund tė ndryshoni postimet tuaja.
  •