Armiqtë e Arsyes

[Borix]

"Arsyeja ka nje beteje per te luftuar (dhe fituar). Feja eshte nje industri multimiliardere qe varferon kulturen tone dhe na mundeson largimin nga realiteti.
Arsyeja nen driten e fakteve eshte burimi i progresit tone. Jetojme ne kohe te rrezikshme ku supersticioni po ze vend dhe shkenca racionale eshte nen sulm. Cilet jane armiqte e arsyes?"

Ndiqni videot e meposhtme per te marre nje kendveshtrim te guximshem te shkencetarit te famshem Prof. Richard Dawkins, autor i 'The Blind Watchmaker'; kendveshtrime qe variojne nga sistemet e supersticioneve dhe truket e tyre (astrologjia, fenomenet paranormale, iluzionizmat psiqike, etj.) deri tek spiritualizmi dhe besimet ne qenie te mbinatyrshme.

Une dua te paraqes se si arsyetimi shkencor eshte metoda me e mire per te pare boten e per te shpjeguar rreziqet e supersticionit

Pjesa e pare: Skllever te Supersticionit (kliko per te pare videon)

Ne pjesen e pare, Dawkins paraqet se sa "skellever" te supersticionit jemi ne qeniet njerezore (dmth si na eshte erresuar arsyeja) duke marre per baze sisteme supersticioni si astrologjia (horoskopi, per ju qe e lexoni cdo mengjes, apo leximi i dores, per ju qe e praktikoni cdo mbremje), besimet e tjera supersticioze, etj. Degjoni me vemendje mini-eksperimentin e vogel ne lidhje me shenjat astrologjike, si nje shembull i vogel, por me implikime te medha. Nje pyetje qe Dawkins i drejton nje moment nje astrologu te lexuar "Si funksionon dhe perse funksionon astrologjia?", astrologu i pergjigje "thjesht funksionon" (kjo, te pakten per mua, eshte teper goditese, sepse tregon shkallen e erresimit te mendjes racionale, arsyes, nga idiotsirat supersticioze ne fjale). "Megjithese shkenca zbulon [keto] dukuri natyrore, shoqeria jone terhiqet nga supersticioni", thote Dawkins, ku nuk le pa permendur edhe "besimin" (e shoqerise angleze) ne fenomenet paranormale.

"Kjo eshte bota e parandienjes se mbyllur dhe aspak e respektit te proves. Arsyeja e ka ndertuar boten moderne. Arsyeja eshte e shenjte por edhe e brishte..."



Pjesa e dyte: Sherbimi Irracional Shendetesor (kliko per te pare videon)

Ne kete pjese, Dawkins paraqet kunderargumenta ndaj mjekesise alternative, apo praktikave te tjera irracionale shendetesore. "Si eshte kthyer shendetesia ne nje fushe beteje midis arsyes dhe supersticionit?"

[Darius]

Teme interesante Borix.

Librin e Dawkins e kam lexuar shume vite perpara, ne ate kohera kur perpiqesha te kuptoja cfare perbente ne vetvehte superticioni dhe bazen sociale te tij. Mesa me kujtohet eshte nga te paret qe konkludioi per supersticionin si nje forme irracionale e te shpjeguarit te te panjohures duke pohuar me force se ne thelb eshte permbledhja e fantazive, frikes, imagjinates dhe tundimit ndaj te panjohures (e mbinatyrshme ose inekzistente). Me ka pelqyer menyra sesi nderthur shpjegimin evolutiv me inteligent design dhe si kundershton besimet tradicionale. Personalisht nuk jam partizan i evolucionit por materiale si keto te Dawkins jane gjithmone nga ato qe lexohen me endje.

[xfiles]

Une e urrej fene, dhe jam dakord per ate qe thuhet mbi te tek kjo teme,
por me duket se besimi i verber dhe total ne arsye nuk eshte shume i ndryshem nga besimi i verber dhe total ne zot.

Natyra dhe e ekzistenca nuk kane per baze arsyen njerezore, edhe pse me nje arsye te matur dhe te shendoshe(pra jo te tepruar) mund te arrijme ta kuptojme. Arsyeja duhet te shihet si mjet i te kuptuarit te ambientit perreth dhe vetes sone, por kurrsesi nuk eshte arsyeja ajo qe udheheq ekzistencen.

[Borix]

por me duket se besimi i verber dhe total ne arsye nuk eshte shume i ndryshem nga besimi i verber dhe total ne zot.

Ne rast se i ke ndjekur videot, atehere duhet te kesh hasur kete pohim te Russell: "Kemi nje ibrik caji qe rrotullohet rreth Diellit. Nuk mund te mos ta provojme ekzistencen me arsye, por kjo nuk do te thote qe ibriku ekziston." Pra, kjo forme agnosticizmi reduktohet ne ateizem te dobet, ku fjala 'i dobet' do te thote 'i pergjithshem'. Sic mund ta kuptosh, ky nuk eshte besim i verber ne arsye.

Une jam i hapur ndaj te rese, sepse jam gjithnje ne kerkim te se vertetes. Asnjehere nuk kam lexuar nje artikull te ri me atribute cinicizmi, perfshire ketu edhe artikuj qe Darius ka sjelle per UFO-te, etj, sepse mbase arsyeja dhe ndonje element i ri i saj mund te sjellin fakte te reja.

[Shkelqesia_E_Tij]

Darius di ndonje link ku mund ta gjej kete liber ?

[Baptist]

Une e urrej fene, dhe jam dakord per ate qe thuhet mbi te tek kjo teme,
por me duket se besimi i verber dhe total ne arsye nuk eshte shume i ndryshem nga besimi i verber dhe total ne zot.

Natyra dhe e ekzistenca nuk kane per baze arsyen njerezore, edhe pse me nje arsye te matur dhe te shendoshe(pra jo te tepruar) mund te arrijme ta kuptojme. Arsyeja duhet te shihet si mjet i te kuptuarit te ambientit perreth dhe vetes sone, por kurrsesi nuk eshte arsyeja ajo qe udheheq ekzistencen.

"shame on you" xfiles
Kjo eshte gjeja me e pakuptimte qe e kam degjuar ndonjhere ne jete!
Sofizem me te shemtuar dhe falsitet e falsifikim me te dhunshem mohues si dhe barazim absolutisht iracional te kategorive qe nuk kane asgje te perbashket qe i fut ne nje krahasim objektiv te provizor, se dy nocione te cilat perpos kesaj (se jane nocione) nuk kane absolutisht asgje tjeter te perbashket, madje edhe perbrenda ketij grupi jane jokompatibile per krahasim i ve ne nje peshore te pamundur per peshim.

Besimi - eshte i verber qe ne lindje. Prandaj thenia "te besosh ne menyre te verber" eshte redundance e peshtire. Eshte si te thuash "i verber qe nuk sheh", "paralitik i palevizshem" etj tautologji te cilat ne televizionet tona jane bere standard i pandreqshem, sepse eshte medium njekahor pa recenzure.

Per me keq ti arsyen ne menyre krejtesisht te pamundur e shnderron ne objekt. Ne dicka qe nuk eshte - per ta testuar pastaj kualitativisht me dicka konceptuale qe nuk eshte as subjek as objekt por koncept sintetik kompleks i cili nuk eshte i standardizuar as per se afermi. Dhe mbi tere kete aranzhim te dhunshem krahasimor arrine te besh terheqjen e paraleles se keto dy nocione jane te barasvlefshme.

"Natyra dhe e ekzistenca nuk kane per baze arsyen njerezore,... "
Serish tautologji, natyra dhe ekzistenca jane nje gje e vetme dallimi eshte jo me i madh se te kesh thene nje dyshe si: "jeta" dhe "te jetuarit". Dhe sigurisht qe natyra nuk mund ta kete per baze arsyen njerezore - sepse arsyeja njerezore eshte produkt dhe kualitet i saj, e jo e kunderta. Aftesia e natyres per ta ekzaminuar veten eshte proces ne zhvillim, dhe sa me shume informata te sakta qe njeriu te kete formuar njohja e saj do te jete me e thelle

"Arsyeja duhet te shihet si mjet i te kuptuarit te ambientit perreth dhe vetes sone, por kurrsesi nuk eshte arsyeja ajo qe udheheq ekzistencen."

n'ta paca marre vesh kete...?

...Kush ka per qellim te udheheqe ekzistencen? A eshte ekzistenca dicka qe iu nenshtrohet udheheqjeve dhe qe bjen ne ate kategori? Si mund u udhehiqka ekzistenca kur ajo eshte rezultat i veprimeve te pavullnetshme e te vulnetshme te sistemeve e subsistemeveve te individeve krejtesisht te pavarur te cilet poashtu perbehen nga sisteme e subsisteme tjera te pavarura te inercise individuale, akcionit e kunderakcionit vetanak? Cfare deshiron te thuash me kete?

Para se te te pershendes:
-logjika nuk eshte mase e se vertetes; dhe nese gjuhesisht, ndersa po e shkruaje kete replike; ne nguti e siper e ke barazuar "logjiken" me "arsyen" ne domenin leksikor - te gjitha qe ke thene bien ne vend. Ne te kunderten, ato qe kam thene do te vazhdojne te qendrojne si pergjegje objektive ndaj tyre dhe kuptimit qe ato transmetojne aktualisht, edhe ne vazhdim.

Gjerat e logjikshme nuk i kushtezon e verteta - logjika eshte model simulimesh te se vertetes qe perdor mekaniken e nocioneve nga arsenali i mostrave virtuale qe njeriu ka sintetizuar e grumbulluar nga bota qe e rrethon. Model te cilin e e receptojme si "kuptim".
Qe do te thote se "kuptimi" nuk eshte pjese perkatese e asnje gjeje qe na rrethon perfshire edhe neve, por "tiketim". Sepse kuptimet jane sinteza modelesh virtuale te njeriut ndaj fenomeneve te gjerave qe ekzistojne te cilave ai pasi t'i kete modeluar ne nje menyre te perpikte apo edhe te gabuar, i tiketon me emra duke i shnderruar ne protokol te komunikimit intern dhe ekstern me boten qe njeh ate protokol ekstensibil...etj me shprese se do ta "kuptojne" edhe njesite tjera te ngjashme me te.

Keto modele shnderrohen ne nocione me ane te te cilave ne truri yne prodhon ose gjepura ose mrekulli, -por cdo gje varet nga kualiteti i nocioneve te cilat detyrohet t'i bluaj truri yne.

Perndryshe te gjithe i kemi "procesoret" e se njejtes gjenerate. Madje edhe nese nuk i kemi - nuk ka "procesora" me gabime, te tillet jane ne institucione te vecanta te perkujdesjes - ka vetem te dhena, informata e modele te definuara gabimisht.

Dhe asnjehere nuk eshte faji i procesorit por i informates se keqsistemuar.

Pershendetje, @all.

[Borix]

Per te gjithe ata qe deklarojne se jane agnostike, ekziston nje pike-thyerje e logjikes (cf. pohimi i x-files). Leksioni i meposhtem i Dawkins, qe bazohet ne librin e tij te famshem 'The God Delusion', shpjegon ne detaj disa falsitete logjike qe perfshihen ne deklarata pro-Zotit dhe pro-agnosticizmit. Gjithashtu, shpjegohet se perzgjedhja natyrore NUK eshte proces i rastit, por eshte nje proces qe bazohet ne variacione te rastit (citoj Dawkins). E rendesishme ne kete lekture eshte paraqitja e falsiteteve ne arsyetim...:

http://video.google.ca/videoplay?doc...+dawkins&hl=en

[crazy_diamond]

arsyeja mua me çon ne perfundimin qe bota,universi,natyra. egzistenca nuk mund te njihen ne teresine e saj/tyre....ce sempre qualcosa che sfuge.>duket si nje fjali e thjeshte kjo,por nje e vertete e madhe.

[Baptist]

arsyeja mua me çon ne perfundimin qe *bota,universi,natyra. egzistenca nuk mund te njihen ne teresine e saj/tyre....ce sempre qualcosa che sfuge.>duket si nje fjali e thjeshte kjo,por nje e vertete e madhe.

kjo fjalia e thjeshte do te ishte akoma me e madhe sikur ta kishim te perkthyer.

Marre parasysh se *jane te pakufishme, pohimi i siperm eshte mese i vertete - edhe nese do t'i ipnim arsye lendes prej se ciles perbehet ajo, hiq pjesemarrjen tone te kufizuar - ajo serish nuk do te mund ta njihte, veten vazhdimisht te ndryshyeshme ne teresine e saj te pakufishme.

Perse atehere u dashka qe ne te synojme dicka aq infinitezimalisht finite, dhe perse do te na hynte ne pune neve kjo gje? Nje informate e djeshme, sot do te jete shume e vone, -ne fakt do te jete dezinformim apo me saktsisht e rreme! Vet natyra, ndersa percon inforatat pergjate ekstremeve infinite te saj, ne kohen qe arrine t'i bej ato te perdorshme per pjeset tjera, apo te shkembyeshme permes nje qendre hipotetike te vetedijes, nderkohe jane ndryshuar aq shume sa tani, ne momentin kur receptohen, ato kane vlera krejtesisht te gabueshme - do ta kemi te qarte se nje njohje e tille gjitheperfshirese eshte synim i paarsyeshem i pjerdhur nga injoranca jone aktuale.

Atehere me cfare te drejte iu dashka ngarkuar nje detyre e tille e pamundur arsyes sone? Sa i erret i shemtuar dhe thelbesisht armiqsor duhet te jete motivi i atij qe sfidon vetedijen njerezore me nje kusht te tille?

[Borix]

Duhen patur parasysh dy pika kyce. E para, arsyeja eshte produkt i evolucionit, sepse rrjedh nga truri, i cili eshte nje organ qe evoluon (per nje opinion me ekspert se opinioni amator i imi shihni kete video nga minuta e 25-te deri tek e 28-ta: http://video.google.ca/videoplay?doc...s+darwin&hl=en). E dyta, keqkuptimi me i madh sot midis fetareve dhe personave me pak te edukuar eshte se kerkojne nje skematike qellimesh dhe objektivash te evolucionit. Ne fakt, e verteta eshte se evolucioni nuk ka qellime, ai eshte thjesht nje skeme ndryshimi ne nje hapesire me drejtime te pafundme.

Prandaj, as arsyes, as asgjeje tjeter nuk kemi pse t'i ngarkojme pyetje qe vete arsyeja jone prodhon (tautologjia me e dhimbshme qe formon gracken ku bien fetaret dhe njerez te tjere qe besojne ne magjira).