Prokuroria gjen shkresën e "arkitektit" të tragjedisë. E firmosi shefi i Logjistikës, e cikloi ministri
Përcaktimi i vendit, ku
do të kryhej procesi i
çmontimit dhe çmilitarizimit
të municioneve
në Gërdec, është "urdhëruar" nga
Mihal Delijorgji, arkitekti kryesor
i tragjedisë së 15 marsit. Prokuroria
e Përgjithshme ka bllokuar në
Ministrinë e Mbrojtjes një shkresë
të firmosur nga vetë Delijorgji,
me anë të së cilës rekomandon
zyrtarët më të lartë të ministrisë
se duhet të konsideronin fshatin
Gërdec, si vend të përshtatshëm
për aktivitetin e tyre kriminal.
Propozimi është dërguar edhe në
zyrën e Shtabit të Përgjithshëm.
Por miratimi është dhënë vetëm
nga drejtori i Logjistikës, Dashnor
Çaushi, i pandehur për ngjarjen
e Gërdecit. Firma gjithashtu
është cikluar nga ish-ministri
i Mbrojtjes, Fatmir Mediu. Burime
nga akuza thanë se vendi
ku mund të kryhej demontimi i
municioneve duhet të ishte larg
zonave të banuara, rrugëve (me
trafik të ulët dhe të lartë), rrjetit
elektrik dhe ujësjellësit, jo pranë
aeroporteve dhe porteve. Gjithashtu,
ofiçina ku do të punohej
me municionin, objektet e tjera
(brenda repartit ushtarak dhe në
rajon), duhet të përcaktoheshin
në kontratë. Ndërkohë, caktimi
i Gërdecit, si vend çmontimi dhe
çmilitarizimi të municionit, është
bërë në mungesë të verifikimit
dhe vlerësimit të strukturave përkatëse
të specializuara të Shtabit
të Përgjithshëm.
Ngritja e Gërdecit
"Në urdhërimin e ish-ministrit
të Mbrojtjes, Mediu, për caktimin
e Gërdecit, si vend demontimi
është shpërfillur, gjithashtu,
mendimi i strukturave të Forcave
të Armatosura, në komentet e
bëra lidhur me kërkesën e kompanisë
SAC, që kishte sugjeruar
paraprakisht Bërzhitën, si vend
të mundshëm për të realizuar
procesin e demontimit. Kjo,
sepse, në memon, datë 28 dhjetor
2007, me subjekt ‘Dhënie mendimi
lidhur me ofertën e paraqitur
nga SAC për asgjësim municioni‘,
që Drejtoria e Logjistikës, i ka
dërguar ish-ministrit Mediu,
nëpërmjet Shefit të Shtabit të Përgjithshëm
të FA, i është bërë e ditur
se ‘... Rajoni i Bërzhitës është i
papërshtatshëm, si për depozitim
ashtu dhe për asgjësim municioni.
Ky rajon është i pa licencuar
për depozitim dhe demontim
municionesh, është pranë rrugës
nacionale Tiranë- Elbasan dhe
qendrave te banuara‘", thuhet në
dosjen e akuzës.
Municionet në fabrikë
Urdhri në praktikë, ka lejuar
të depozitohen dhe akumulohen
sasi të mëdha municioni e baruti
në kundërshtim me distancat
e sigurisë, duke determinuar
pasojat e rënda që kanë ardhur
ndaj jetës së njerëzve, shëndetit
të tyre, apo edhe për dëme
materiale. Prokuroria thotë se
propozimi i Delijorgjit për ngritjen
e "fabrikës së vdekjes" është
pasuar nga urdhri 550, i ish-ministrit
të Mbrojtjes, ku është urdhëruar
fillimi i një aktiviteti me
një natyrë të lartë rrezikshmërie,
pa u krijuar më parë të gjitha
premisat paraprake, që do të siguronin
një funksionim normal
të këtij aktiviteti. "Caktimi i Gërdecit
si vend për çmontimin dhe
çmilitarizimin e municioneve
luftarake, në kushtet e ekzistencës
të një përgjigje negative nga
Shtabi i Përgjithshëm për rajonin
e Bërzhitës, vjen në të njëjtën
linjë me ofertën e datës 27 dhjetor
2006 të kompanisë SAC, të
analizuar më lart, ku kërkohej që
procesi i çmontimit të kryhej në
një ambient në afërsi të Tiranës,
çka ka mundësuar cenimin e
sigurisë gjatë gjithë procesit të
çmontimit dhe çmilitarizimit të
municioneve", thuhet në dosjen
e akuzës.
Demontimi, Mediu "mashtroi" Berishën
Organi i akuzës thotë se
ish-ministri i Mbrojtjes,
Fatmir Mediu, për të realizuar
synimin e tij, ka iniciuar
hartimin dhe miratuar disa akte
nënligjore. Ai ka iniciuar një
projektvendim të Këshillit të Ministrave
dhe ka miratuar projekturdhra,
të cilët kanë orientuar realizimin
e procesit të çmontimit
dhe çmilitarizimit të municionit
në përmbushje të ofertës të sipërpërmendur
të shoqërisë amerikane
SAC, prapa të cilës ishte shoqëria
ALBADEMIL sh.p.k, duke
angazhuar për hartimin e tyre një
pjesë të stafit të ngushtë të tij. Mediu
ka pranuar dhe miratuar disa
projekt-urdhra, duke shmangur
përfshirjen e strukturave dhe hallkave
të domosdoshme, që duhet
të ishin pjesë e hartimit të tyre.
"Kjo provohet me inicimin, më
datë 12 shkurt 2007, për miratim
të projektvendimit të KM me titull
‘Për procedurën e çmontimit,
çmilitarizimit dhe tjetërsimit të
një sasie municionesh të Forcave
të Armatosura (FA), të dala nga armatimi
e përdorimi me shoqërinë
amerikane SAC‘. Sipas prokurorisë,
ky projektvendim nuk
është miratuar nga qeveria, për
shkak të mungesës së përqasjes
me ligjet aktuale të Shqipërisë.
Më datën 14 mars 2007, Mediu
ka ridërguar për shqyrtim e miratim
projektvendimin me titull
"Për procedurën e trajtimit të
armëve, teknikës dhe pajisjeve të
Forcave të Armatosura të hequra
nga armatimi dhe përdorimi", i
cili po atë datë është shqyrtuar
edhe miratuar nga qeveria. Pas
kësaj, ish-ministri ka miratuar
urdhrin. Akuza thotë se urdhri
është hartuar nga zyrtarët e
ministrisë, duke anashkaluar
Shtabin e Përgjithshëm. Zyrtarët
e akuzës kanë renditur disa shkelje
të urdhrave për licencimin e
kompanisë amerikane SAC për
demontimin e municioneve në
Gërdec, në Vorë, duke shkelur në
këtë mënyrë urdhrin e Këshillit të
Ministrave. Gjithashtu, ka shkelje
për përcaktimin e vendit ku do të
kryhej procesi i çmontimit dhe
çmilitarizimit të municioneve.
Edhe 6 muaj burg për grupin e Gërdecit
Apeli i Tiranës ka lënë
në fuqi vendimin e
Gjykatës së Shkallës së
Parë për shtyrjen edhe
me 6 muaj për afatet e
paraburgimit të tre të arrestuarve
për ngjarjen e
Gërdecit. "Gjykata e Apelit
la në fuqi vendimin e disa
ditëve më parë të Gjykatës
së Shkallës së Parë, e cila
zgjati me 6 muaj të tjerë
afatet e paraburgimit për
dy drejtuesit e fi rmës "Albademil",
që administronte
fabrikën e demontimit
të municioneve luftarake
në Gërdec, Mihal Delijorgji
dhe Dritan Minxholli si dhe
ish-drejtorin e Kompanisë
"Meico" në Ministrinë
e Mbrojtjes, Ylli Pinari",
thanë burimet pranë gjykatës.
Kërkesa për shtimin
e afateve të paraburgimit
për të pandehurit Delijorgji,
Minxholli dhe Pinari,
lidhet me akuzën e re të
ngritur ndaj tyre nga organi
i Prokurorisë për "vrasje
në rrethana të tjera cilësuese
të disa personave",
krahas asaj të mëparshme
për "shkelje të rregullave
të sigurisë mbi lëndët
plasëse, djegëse dhe radioaktive".
Si u lidh kontrata me Patrik Henrin
Në kërkesën drejtuar
Parlamentit të Shqipërisë,
grupi i 16 hetuesve
të "Gërdecit" ka evidentuar
se përfaqësuesi i
kompanisë amerikane
SAC, Patrik Henry III, kishte
ardhur disa herë në
Shqipëri dhe në takimet
me Pinarin, ishte informuar
për të ngritur aktivitetin e
çmontimit, duke e orientuar
drejt përfshirjes në
këtë aktivitet të pandehurin
Mihal Delijorgji. Pinari i
ka shpjeguar Henry III, një
numër elementesh juridikë
dhe kushtesh që duhet
të plotësonte kompania
SAC për këtë aktivitet.
Prokuroria thotë se SAC
ka krijuar paraprakisht një
shoqëri shqiptare, të quajtur
ALBADEMIL sh.p.k,
për të hyrë në marrëveshje
me Ministrinë e Mbrojtjes.
SAC u pajis me tre lloje
licencash: për depozitim
municioni; për çmontim
dhe çmilitarizim të municioneve
dhe për eksportimin
e produkteve
të dala nga demontimi.
Ndërsa po aty u përcaktua
detyrimi për Ministrinë
e Mbrojtjes, e cila do të
mbulonte shpenzimet e
transportit të municioneve.
Prokurorët kanë zbardhur
se SAC kërkonte që
ambienti industrial i çmontimit
dhe çmilitarizimit të
municioneve, të ndërtohej
në një zonë ushtarake afër
Tiranës, duke sugjeruar
për këtë Bërzhitën. Oferta
e kompanisë SAC ka dalë
nga zyra e ish-ministrit të
Mbrojtjes me shënimet
përkatëse, drejtuar Shefi t
të Shtabit të Përgjithshëm.
Ndërkohë, po më datë 28
dhjetor 2006, evidentohet
fakti i krijimit të shoqërisë
ALBADEMIL, me ortakë
përfaqësuesin e kompanisë
SAC, Patrik Henry III
dhe të pandehurin Mihal
Delijorgji.
Marre nga gazeta shqip
Krijoni Kontakt