Për lexuesit e Forumit shqipztar, në pjesë-pjesë, do t'Jua postoj romanin e poetit, romansierit e kritikut letrar të Rahovecit, Miftar KRYEZIUT.
Besojë se do t'Ju pëlqejë e do t'i kaloni çastet e bukura kur jeni të disponuar për lexim.
MIFTAR KRYEZIU
UDHËKRYQET
E NJË MATURANTEJE
(roman)
Tema e dashurisë
Veprat më të mëdha në historinë e njerëzimit janë frymëzuar nga dashuria. Kësaj ndjenje Platoni në antikë ia kushtoi një dialog të tërë filozofik, “Bashkpirjen”; Rumi librin poetik “Divani i Shamsi Tabrizit”; Petrarka sonetet “Kanconieri”, ndërkaq Miftar Kryeziu romanin “Udhëkryqet e një maturanteje”.
A e vlen të jetohet pa dashuri? Cila është dashuria e vërtetë: dashuria si adhurim i tjetrit, pa pasur si qëllim çuarjen përpara të gjinisë njerëzore, apo, ajo që ngërthen këtë qëllim?
Megjithatë, edhe pasi lexuesi t’i bjerë në fund këtij libri sa të bukur, aq edhe tronditës, të shkruar me një stil të veçantë psikologjik, prapë misteri i dashurisë mbetet mister, sepse autori edhe më tej, çështjen e lë të hapur.
Prishtinë, maj 2008. Sali Bytyçi
Përherë e kam ndierë
të nevojshme t’i përkushtohesha
dikujt, për diçka, i tëri gjer në
dhembshuri; t’i kushtohesha,
ndoshta me një pasion kozmik,
e më pas nga atje, t’i njihja
rrënjët e unit...!
.................................................. .........
.................................................. .........
..., për Ty, Luiza, që:
- desha, por s’të njoha asnjëherë!
Prolog
Unë nuk kam nevojë të nis shkrimin e romanit tim me: “ndoshta njëherë ka ndodhur…”, ose, “ndoshta tani ndodh…”, apo “ndoshta ndonjëherë do të ndodhë…”, sepse atëherë do t’më duhej që ngjarjen në roman ta imagjinoja dhe fantazoja tërësisht.
Jo, s’kam nevojë, ngase shkrimi i këtij romani është i bazuar tek një rrëfim i dimensioneve reale, të cilin ma tregoi pronarja e banesës sime, me nofkën Stili, në një mesditë qershori të vitit 1996, kur po bëja përpjekjet maksimale që, atë muaj, t’i mbaroja studimet për Fizikë.
Për ndryshim nga ëndrrat, që zakonisht janë të parapëlqyera të zbërthehen në mëngjesin e hershëm dhe përrallat të tregohen në mbrëmjen e vonë, ngjarjet, sikur parapëlqehen të rrëfehen në mesditë.
Dhe ti, i nderuar lexues, do kujtosh se Unë dhe Stili, siç e quanin shumica e njerëzve të asaj lagje këtë stiliste të fustaneve, e respektuam këtë kohë për rrëfim?
T’ju them të drejtën, jo. Kjo ndodhi rastësisht dhe ja se si:
Në dhomën ku banoja që prej një muaji e gjysmë, ishin edhe dy brucoshë (kështu i quanim studentët e vitit të parë), të cilët ishin paksa të zhurmshëm dhe më pengonin të koncentrohem në thellësi të leximit.
Ndaj, një ditë, pikërisht në atë mesditë, kur ata kishin dalë në qytet, unë, duke ia treguar edhe shkakun, iu luta Stilit, të kaloja i vetëm në dhomën tjetër, që ishte përballë derës së hyrjes, në fund të korridorit.
Meqë tek ajo gëzoja një respekt më të veçantë se gjithë studentët që banonin edhe në dy dhoma tjera, asaj sikur i erdh keq të më kundërshtoj.
- Ajo është paksa më e vogël, - u përgjigj me një dilemë, - dhe aty kam gjësende…, disa prej të cilave, duhet të mblidhen e të ruhen të mbyllura në një orman, që ti… s’mund ta përdorësh atë.
- Ndoshta mund t’ju ndihmojë, që ato t’i rendisim brenda tij? – pyeta dyshimtë, ngase, veç dridhjeve të zërit, tek ajo, vëreja edhe ca nuanca ndryshimesh, që i shfaqeshin në pamjen e fytyrës.
Pasi u mendua gjatë e gjatë, së fundi tha: - Atëherë eja pas meje.
Kur hymë në atë dhomë, ajo më propozoi të ulem në një ulëse, që ishte në anën e majtë afër dritares, përballë së cilës, në anën tjetër, në pjesën e lartë të murit, shihja të varura: një fustan model-mature, një portret vajze, e rregulluar në një ram të modelit të vjetër, dhe një si libër, apo fletore, po ashtu e vjetër xhepi, e lënë kujdesshëm mbi ramin e portretit, në kopertinën e të cilit, me shkronja të stilizuara dore, lexonte:
- “Libri i librave” -
Një heshtje e shkurtër e cila na pezulloi si në një vegim, më dha hapësirë për atë grimë kohë, të perceptoja laramani të ndryshme meditimesh ndaj këtij “sistemi”, që e vështroja para syve të mi.
- I shihni këto gjëra përballë? – pyeti duke më shkëputur nga ritmi i paragjykimeve që ngatërroja.
- I shoh, - u përgjigja.
- Që nga maji i vitit 1978, ia ruaj me plot përkushtim si testament, një maturanteje të atëhershme, e quajtur Luiza.
…një ankth i pazëshëm sikur priste që ajo të vazhdonte rrjedhën e shpjegimit të arsyes.
- Sigurisht që tani doni të dini më hollësisht për to.
- Padyshim, - fola me një ton lakmues.
- Unë nuk do të të jap asnjë shpjegim, por do ta jap “Librin e librave”, që vetë ta lexoni.
Aty, ka shumë e shumë ide, mendime e meditime thelbësore, të cilat do t’i hasni të mbledhura gjithkah dhe të shkruara nga dikush, që do ta njihni gjatë leximit.
Ndërsa, në faqet e fundit të tij, ky libër mbyllet me një ngjarje, të shkruar nga vetë dora e saj.
Është një ngjarje e jashtëzakonshme që asaj i ndodhi brenda intervalit kohor prej rreth tridhjetë e tri orësh, pra, përafërsisht prej pasdites së një të shtune, deri pas mesnate të së dielës, dhe ti, po deshe, që tani, mund t’ju lë qetë për disa orë, derisa ta lexoni.
- Pajtohem, - i thashë Stilit dhe i ngazëllyer prej kureshtjes, mora librin që ajo e hapi aty ku kishte nisur të shkruante Luiza dhe fillova menjëherë ta lexoja.
Shkrimit i kishte vënë një titull, që mua më erdh rrënqethës:
- UDHËKRYQET E NJË MATURANTEJE –
……………………………………………………………………………………………………………………….
Leximin e kujdesshëm të atyre njëzet fletëve të saja e përfundova pas dy orëve, pikërisht kur Stili u kthye nga qyteti.
- E lexove? - pyeti ajo sapo hyri brenda.
- E lexova, - mezi pëshpërita me një zë që më doli zvarritshëm, duke mos ia ndarë sytë asaj.
- Ç’më sheh ashtu,- m’u drejtua me një nuancë sikur parandiente se ç’do t’i thosha.
- Nëpër valëzat e kësaj historie, lexova se edhe ju jeni përfshirë në ca situata që herë-herë, jepen si enigmatike.
- Ato edhe më tutje le të mbesin enigmë, ndërsa shumë më vonë..., mbetet të shihet.
- Atëherë më fal, por desha të di se ç’ndodhi më tutje me Luizën?
- Pas asaj nate të turbullt, në mëngjesin e hershëm të ditës së hënë, - vazhdoi mendueshëm rrëfimin ajo, - Luiza erdhi në dyqanin tim, të cilin e kisha atëbotë… në pjesën tjetër të qytetit.
Sapo hyri brenda, së pari m’u lut me një mirëkuptim, që ta mbyllja derën.
Unë iu binda menjëherë, ngase uni i saj, vërehej se ndodhej nën orientimin e një pushteti të jashtëzakonshëm.
E mbaj në mend si sot, pasi e lëshoi para meje, ja atë portret të saj, e nxori nga gjiri këtë libër dhe, duke ma lëshuar dridhshëm në dorë, më tha: “Merrini edhe këto dhe bashkojani atij fustanit tim, që kam porositur te ti për mbrëmje mature dhe në daç ruaj, apo, në daç, fundosi, në fundin e ndonjë fundërrine”.
Pas këtyre fjalëve, ajo dukej krejtësisht e tjetërsuar dhe duke dalë me një vrull të ç’ekuilibruar jashtë dhome, në pigmentet e syve të saj, thuajse i shtriheshin dy rrugë të braktisjes nga kjo botë…
- … rrugë të braktisjes? – e pyeta me një habi.
- ...
Këtu edhe mori fund rrëfimi i stilistes së fustaneve, e quajtur nga të tjerët, Stili.
Unë vazhdova të banoja në këtë dhomë dhe çdo mesditë nxirrja thesare nga “Libri i librave” të cilat i rendisja në shënimet e mia.
Kështu, duke u bazuar në ato thesare të nxjerra, madje, në shkrimin testament të vetë Luizës dhe rrëfimin e Stilit, unë, studenti vetiak i atëhershëm, vendosa ta ”kapërceja ylberin” dhe të metamorfizohem gjatë shkrimit të këtij romani në Luizë, me qëllim që ta qëndis sa më kujdesshëm, e t’i jepja së fundi një grimosje paksa elegante, deri në përmasa që i konsideroj si të arsyeshme, ndonëse ti i nderuar lexues, ke të drejtën e gjykimit sipas përshtypjeve tuaja.
Pjesa e parë
Në mëngjesin e sotshëm, unë - që më quajnë Luiza, kisha një parabindje se qyteti ishte përqafuar ftohtë nga rrezet e diellit.
Ndoshta, përveç meje, askush tjetër nuk mund të kishte përshtypjen e tillë, që ai të dukej në atë gjendje të ngulfatur e të tkurrur.
Koha që e perceptoja se ishte ngatërruar nëpër këmbët e veta, gjithashtu dukej se klithte si e trishtuar dhe për të thuheshin lloj-lloj thashetheme, derisa ajo më në fund duke dashur të ç’ngatërrohej, zu në thua, u rrëzua, e, duke u rrokullisur me një shpejtësi, pa mundur dot të kontrollonte veten e saj, kishte marrë tatëpjetën.
Herë-herë kisha ndjesinë se në këtë rrokullisje që ajo bënte nëpër thepa të relievit, do ta deformonte trajtën dhe ritmin e saj.
Tek e sodisja nga një ashensor i imagjinuar, rrjedhjen e mëtejmë e të papeshë të saj, më rropatej nëpër mendje se, shumica e njerëzve në qytetin tonë, e prisnin që ajo së fundi, e tëra të përplasej në një greminë të thellë, atje në theqafje.
Instikti.
Më ra ndërmend të thuhet për të se: ai nuk ka as imagjinatë pretenduese, as forcë projektuese, as fuqi përkujtuese. Instikti është çasti. Më saktë, çasti i stimuluar enigmatik, që ndonjëherë të eksciton në një gjendje krejtësisht tjetër dhe po deshe, mund të bëhesh edhe mbret i saj.
Shfaqjes vegimtare të instinktit, nuk mund t’i rezistojë as inteligjenca, as imagjinata, sepse ai është burimi, prej të cilit varen fuqia dhe arsyeja e meditimit.
Zakonisht, kjo shfaqje vegimtare së pari të shkëputë nga njëtrajtshmëria, ku koha dhe klima e jetës, të janë bërë të neveritshme dhe monotone nga përditshmëria rutinore e një kolektiviteti.
Ndodhë që edhe një vogëlsi e tillë, madje, edhe shumë më e imtë, saqë mezi e dallon në fillim ndijishmërinë e saj, ka vendosur pastaj për nisje, apo tërheqje, në një betejë vendimtare të jetës.
Dhe ja ashtu; një vegim instinkti i stimuluar enigmatikisht, më shpuri dhe mua të hyj në një hapësirë, ku pasi të rropatem me kërkesat e mia intime, do të gjeja kohën dhe klimën individuale.
Nuk m’u desh edhe aq shumë të meditoja dhe në shkrepje të një çasti, më duket se gjeta një hapësirë të rrethuar me shumë kufij, e pa shumë dritë.
Së pari, dyshueshëm u struka në një skutë të saj, mirëpo pasi gjeta në një farë mënyre kohën dhe klimën që më duhej, u vura në lëvizje se mos ndoshta duke u rrokullisur me të, do ta takoja edhe pikën nga e cila do të më shfaqej një fije shprese, që me padurim e lakmoja ta gjeja.
- Dhe e dini se çka? – Sigurisht nuk e dini.
Sa do të doja të gjej dikë, i cili vërtetë më kupton. Do të doja t’i tregoja se ç’ndjej, ç’mendoj, si i shoh unë njerëzit, t’i tregoja për parabindjet e mia, se si ata mendojnë për mua, e shumë gjëra edhe më delikate.
Pra, njeriun si unë kërkoj ta gjej. Ai më duhet patjetër. Por pikërisht tani ndihem shumë keq, sepse për të gjitha këto, duket se s’kam me kë të flas.
Tash për tash të vetmit njeri që i shprehem kohëve të fundit jam unë, Luiza.
Në çastin e fundit kur po luftoja me pengesën e mjegullt, që më rropatej majtas e djathtas nëpër ndjenjat e mia, një fije drite shpërtheu nga një pikë, ku nuk më kishte shkuar asnjëherë mendja, dhe që andej arrita të shihja fletëzat e saja, si të ishin krahët e ndonjë fluture, që do të ma ndezin një shkëndijë në zemër.
... dhe ja çasti, që duke i bashkuar apo ndarë udhët, përligj apo shpërfill ligjet e jetës.
Gjithçka filloi shumë thjesht.
Ndërkohë, qëndroja e mbështetur mbi parvazin e dritares dhe ia kisha lejuar vetes të meditoja për lajmin paksa të mistershëm, apo edhe tërësisht të mistershëm se: ditë më parë në qytetin tonë, kishte ardhur një njëri rreth të dyzetave, për profesionin e të cilit, në fillim ishte zgjuar një kureshtje e nduar-nduarshme dhe e larmishme, e cila pas ca ditësh filloi të shkrihej nëpër ngjashmëri, duke u përdegëzuar në vija më të trasha.
Së fundi, gjithë këta kureshtarë të “seleksionuar”, mund të klasifikoheshin në tri grupe.
Të parët thoshin se është vetëm një filozof i heshtur në vete.
Disa të tjerë, pa ia mohuar këtë, thoshin se ka një shpirt të qëndisur artisti, e sidomos kur atë e shpreh në motive pikturash.
Ndërsa, të tretët që dukeshin më kureshtarë, pëshpëritnin vesh më vesh se, përveç këtyre, ai, vite me radhë kishte mbledhur edhe copëza shkrimesh nga shkrimtarët e mëdhenj botërorë, që nga antikiteti e deri më sot, pa e lënë anash edhe ndonjë shkëputje nga librat e shenjtë, të cilët i kishin hyrë në punë atij.
Thuhej se ato i ka të renditura me shkrim lapsi nga dora e tij, në një libër të veçantë, që përherë e mban në xhep.
Por, marrë në përgjithësi, nëse mendimet e tyre tirreshin deri në stërhollim, mbetej një mendim i plotësuar përbashkërisht, se:
“Ai, në qytetin tonë, është një njeri i jashtëzakonshëm”.
Që në ditën e parë të ardhjes së tij, menjëherë u përhap lajmi, se ai do të jetonte për një hark kohe të pacaktuar, në apartamentin e vjetër, përballë bulevardit të qytetit.
Madje, këtyre kureshtarëve, që dukeshin se bënin dit e natë një përgjim më rigoroz se të tjerët, iu kishte shtuar edhe më tepër kërshëria, atëherë kur ai, pasi kishte kaluar dy net e gjysmë në një dhomë në katin e dytë, pas mesnates të së tretës, kishte zbritur në podrum, në atë dhomën gjysmë të errët.
Qëllimin e kohës së ndërrimit të dhomës pas asaj mesnate, megjithatë e arsyetonin duke pëshpëritur mes veti: - Me sa lë të nënkuptohet, ai do që të respektohet riti tradicional i kohës së kalimit, nga një dhomë në dhomën tjetër.
Por ajo që luhatej në zonën e dilemës, ishte një “herezi” që ua grithte vëmendjen deri në topitje.
Përse vallë pikërisht të nesërmen e ardhjes së njeriut të panjohur, stilistja e fustaneve, e kishte tërhequr mallin nga aty dhe ishte ngjitur në katin e parë të lokalit të ri, që e kishte blerë para një muaji?
Dhe tjetra që trumbetonte thellë nëpër imagjinatën e tyre dhe kalonte deri në zonën dyshuese, ishte: Po mirë, dhoma në podrum nuk është pronë e saj, përse AJO pikërisht atë ditë, në një cep të dritares së asaj dhome gjysmë të errët, e kishte shkruar në një karton me shkronja të pjerrëta: DHOMA JEPET ME QIRA PËR BANIM.
- Po pra, pse nuk e shkroi pronari i dhomës? Kjo lë të dyshohet – miratoi ndokush prej tyre.
- Ndonëse,– ndërhyri tjetri,- menjëherë një ditë më vonë, që në mëngjes, kartoni ishte hequr, mirëpo, askush nuk shihej se lëvizte aty pari.
- Në mbrëmje, plotësoi i treti,- një veturë është ndalur para hyrjes së apartamentit, prej së cilës zbriti ky njeri i panjohur. Ai, pasi mori në dorë disa pëlhura pikturash, mbylli veturën dhe u ngjit shkallëve të tij.
- Madje, - iu kujtua tjetrit, - në orët e vona të po asaj mbrëmjeje, ç’iu desh atij tri herë ngutas, të zbriste e ngjitej nëpër shkallët e jashtme të apartamentit?
- Tri herë, ngutas! – thanë përnjëherësh dy nga ata.- Pthu, pthu, pthu, - pështyu pastaj njëri prej tyre.
- Mos duhet të jetë ky ndonjë njëri që mirret me magjinë e zezë?! - ndërhyri dikush aty.
Kjo, është e mundshme, por... unë nuk di si t’ia lidhi kokën për besë – rrudhi krahët dyshueshëm tjetri.
Të gjitha këto tentonin t’i përpinin disi, ndërsa ajo që nuk ua linte vendin-vend dhe s’mund ta përtypnin assesi, ishte se; që vonë, në mesnatë, duke i bartur plaçkat prej dhomës së katit, në këtë dhomë podrumi, përse vallë, atë e kishte shoqëruar një “vajzë-grua“, apo “grua-vajzë“. Madje, kush mund të ishte ajo.
Ky dyshim se: ajo në ishte vajzë apo grua, rridhte nga pamundësia që ta dallojnë moshën në fytyrën e saj, ngase, tërë atë natë nga dritarja e dhomës, shihnin brenda të ndezur një dritë të zbehtë qiriu.
Që nga ajo natë edhe ca net të tjera, aty kah mesnata ata kishin dëgjuar hapjen e ngadalshme të derës dhe më pas, nga drita shumë e zbehtë, hyrjen e saj nuk mund ta vërenin. Mirëpo, ajo që vërtetonte ardhjen e saj, ishte se dëgjohej një pëshpëritje e ngrohtë, si të vinte nga larg, që andej, ndoshta nga një bjerrësi e trilluar kaherë, përtej një përmallimi të tretur:
“- Eja, po të prisja!
- Vërtet?
- Ëhë”.
Pas kësaj pëshpëritjeje, kureshtarët shpërndaheshin, duke e ndrydhur gazin në vete, derisa largoheshin nga aty.
Një natë sapo tentuan ta përgjojnë më gjatë rrjedhën e mëtejme, njërit prej tyre papritmas iu kishte kujtuar Legjenda Zanës, e cila disa net radhazi i kishte ardhur bariut në stanin e tij. Pas këtij parafytyrimi, ai kishte bërtitur:
- Ikim zana, zanë mali... - sepse nëpër valët e kujtesës zana iu parafytyrua e frikshme.
Mandej, pas një hapjeje të furishme të derës që ishte dëgjuar nga brenda, të gjithë ia kishin mbathur vrapit.
Netët e tjera në vazhdim thuhet se mbeten enigmatike për të gjithë kureshtarët, andaj, vendin e tyre e zunë thashethemexhinjtë dhe bjerrakohësit e qytetit tonë. Prej tyre llomotitej mos e çmos, derisa ata së fundi, krijuan një thashethemnajë qyteti.
Flitej se: vitet e rinisë i kishte kaluar nëpër qytetet më të bukura të Evropës dhe në asnjërin prej tyre nuk kishte arritur të gjejë qetësi shpirtërore.
Flitej se: është një talent shumë i rrallë dhe në shpirtin e tij, ai ka një çelës magjistari, që vetëm me një syshikim të thekshëm, mund t’iu hapë dhe t’iu mbyllë njerëzve portat e dëshiruara të jetës.
Nëpër rrugët dhe kafenetë e qytetit, kishte edhe lloj-lloj thashethemesh të tjera, prej grupeve më të vogla, e deri në ato personale, që flitnin se:
A mos vallë me atë shikim të dyzuar, Ai njeri mund të jetë i ringjallur?
Madje, përse Ai është kaq indiferent, kur në pamje fytyre, diçka i lëvizë përherë ndërmjet gjakftohësisë dhë gjaknxehtësisë?
Cili është Ai? Një spektator? Një pelegrin? Një ëndërrimtar i një çasti të mbrapsht? Apo, një agjent që:
Ka ardhur me mision të caktuar politik.
Ka ardhur me mision të caktuar fetar.
Ka ardhur për organizimin e një krimi.
Ka ardhur për kryerjen e një krimi.
Ka ardhur që të pasurohej duke bërë e duke ç’bërë magji të zeza, e lloj-lloj paragjykime të tjera.
Ndryshe nga ditët e mëparme, këtyre ditëve edhe ritmi i jetës së qytetit, e sidomos aty rreth apartamentit, ndryshoi. Së fundmi, qytetin e mbuloi një vello kureshtjeje. Tanimë edhe bisedat familjare, mëngjesin e këtyre ditëve, dukej se e fillonin me trille të ndryshme, rreth çdo dite e nate që kalonte.
***
Ndonëse pa dashje, edhe mua m’u zgjua kureshtja të dija sa më shumë për qëllimin e ardhjes së “njeriut enigmatik“, siç e theksonte shpeshherë këtë emër stilistja e vetme e fustaneve në qytetin tonë.
Një ditë, dy orët e fundit të mësimit, vendosa të mos i mbaja fare. Me qëllim të një bisede më të lirshme me të, erdha pa shoqet e mia në dyqanin tanimë të ri të stilistes së fustaneve. Atyre iu arsyetova se kisha caktuar në atë kohë terminin për marrjen e masës së fustanit të maturës.
Kur arrita afër dyqanit, ajo po qëndronte para tij dhe vështronte mendueshëm fustanet e varur në vitrinat e tejdukshme.
Tek e shihja në atë pozitë, fitova përshtypjen se ajo herë e imagjinonte veten sikur donte të hynte brenda ngjyrave të modeleve të renditura, e të bëhej pjesë e tyre, e herë dukej e mbyllur në vetvete dhe përpiqej t’i thërrmonte ato ngjyra, si të ishin mijëra mbetje të molisura.
Në dy vitet e para të martesës së saj, atë e quanin bukuroshja e qytetit.
Atëbotë flokët e saja merreshin si modeli më i lakmuar thuajse i gjithë grave të asaj pjese të qytetit. Në ballin e shndritshëm, i harkoheshin kujdesshëm dy vetullat e holla, harqet e të cilave kur vështroheshin në një pikë midis tyre, dukeshin plotësisht simetrike njëra ndaj tjetrës. Nën kujdesin e përhershëm të tyre, ishin pulitur dy sytë e saj, ngjyra blu e të cilëve, po të vështrohej vëmendshëm, do të të rrëmbente në thellësi të një pushteti absorbues. Sipër tyre, me një grimosje të lehtë, qerpikët reflektonin një shëmbëllim qetësues, sidomos, kur mbi ato dy mollëza të faqeve të saja, i shtrihej një pigment i butë ngjyrë trëndafili. Kjo ngjyrë vinte edhe më në të çelur, deri te dy skajet e cepave të buzëve, mbi të cilat tentonte përherë të fshihej një perlë e tejdukshme buzëqeshjeje. Fundin e atyre dy mollëzave të faqeve e lidhte mjekra, që shikuar nga një distancë, pajtueshëm zbukuroheshin ndërsjelltas, me bardhësinë shkumë të gushës, nën të cilin rrinte i përqafuar përherë një gjerdan floriri dhe copat e tij vezullonin si të ishin disa dhjeta margaritarë.
Mirëpo, në pranverën e tretë të martesës, pas një historie të trilluar, që ishte mjegulluar rreth të së vërtetës, zu në thua një trazim shpirtëror brenda saj, i cili i pasqyrohej në pamjen e jashtme.
Ajo gradualisht sikur nisi të mblidhej dhe ndoshta kur e vështroje më gjatë, sugjestioni të sillte deri në fillin e një tkurrjeje.
Të parëve që iu ra në sy ky trazim shpirtëror, ishin të ashtuquajturit sykeçasit e qytetit, të cilët shushuritnin skutave, se bashkëshortësia e saj ka të ngjarë të jetë “sulmuar” me magjinë e zezë.
Ky imazh për të më pas kishte shpërthyer anekënd qytetit, në një mëngjes të bjerrë fare, pas një nate pa hënë, të asaj vjeshte të vonë, kur u mor vesh se ajo dhe burri i saj, e kishin braktisur njëri-tjetrin.
Dy ditë atë e kishin parë duke ecur e molisur, kryq e tërthorazi rrugëve të qytetit, derisa ditën e tretë kishte marrë me qira një dyqan, në podrumin e apartamentit të vjetër, përballë bulevardit të qytetit.
Edhe pse nën grithjen e vazhdueshme të një dëshpërimi, ditën e katërt ajo e nisi punën.
Çdo ditë që kalonte, asaj i rëndohej nga një peshë ankthi, i cili pastaj natën, ia priste shtigjet e ardhjes së gjumit.
Pas disa javësh mërzitjeje, iu kujtua të shkonte te zhbërësi i magjisë, i cili jetonte në një kasollë që gati po shembej, diku në periferinë e largët të qytetit.
Ai para se të hynte në dhomën treqoshëse, e kishte këshilluar atë të mos bërtiste, trishtohej, apo rrëqethej, kur brenda saj të shihte se: asnjëra prej mureve nuk e kanë gjatësinë dhe ngjyrën e njëjtë.
I kishte thënë se, menjëherë në hyrje, të mos përqendrohej kah muri i zi, në raftet e të cilit, ndër shumë sende tjera, që mund të bien fillimisht në sy, janë të renditura edhe disa enë dheu, një pjesë e të cilëve kanë hi vatre, të marrë nëpër shtëpi të shuara.
I kishte thënë se: as nga muri i kuq mos fikso shikimin, ngase, mund të bien së pari në sy qime flokësh nga ngjyrat më të ndryshme, të lidhur mes veti nyje, ose bistek të prerë, sipër të cilëve janë të lëshuar nga tri qime flokësh të thinjur, apo, mos u thëntë prej meje, o Zot: të shohësh ndonjë copë çarçafi të bardhë, me njolla gjaku të kuq, se..., nejse. Andaj, sapo të futesh brenda, kthehuni shpejtazi kah muri me ngjyrë dylli, në të verdhë, aty do të shohësh shumë dryna të hapur, në mesin e të cilëve, vetëm njëri duhet të jetë i mbyllur.
Tani unë duhet të rri këtu, ndërsa ju sapo ta gjeni, merreni shpejt dhe ma sillni menjëherë jashtë.
Nuk ishte vonuar shumë, ajo vërtet e kishte gjetur drynin e mbyllur dhe ngutas ia kishte sjellë atij.
Ai, pasi e kishte soditur kinse mirë e mirë, duke pëshpëritur diçka nëpër buzë, së fundi i kishte thënë se tetë muaj më parë, pikërisht në mesnatën e parë të muajit të përtëritjes, kur është hapur qielli për dëshira, një dorë e ligë, ju ka stërpikur me zhivë tre penj me ngjyrë të ngjashme si muret e brendshme të kësaj dhome. Ata i ka lidhur nyje dhe i ka fshehur diku në dhomën tuaj. Kur shkoni në shtëpi, i gjeni, m’i sillni mua dhe çdo gjë do të jetë mbarë pastaj.
Ky deshifrim i drynit të mbyllur nga “zhbërësi i magjive”, asaj i ishte dukur shumë i zbehtë, andaj pasi i kishe paguar shumën e parave që ai ia kishte kërkuar, ishte kthyer me një shterpësi besueshmërie, duke e mbyllur që atë ditë kërkimin e mëtejmë të shkakut.
Kur filloi të jetonte vetëm, tani përveç sykeçasve edhe tërë qyteti ishte marrë me thashetheme të përsëritura, derisa ato ishin bërë rutinore dhe krejt monotone.
Dhe, në fund, gati tërësisht qyteti kishte krijuar për të një imazh të ligë, lavire e përdalë.
Që nga atëherë, ata thonë se jeta e saj, i ishte zbehur pak nga pak e ditë më ditë, gjatë tërë stinës, ashtu siç zbehej edhe ritmi i natyrës, në atë vjeshtë të vonë.
Sot e asaj kohe, ajo ekziston nën shumëfishin e mallkimeve, nën kohën e zbehur nga urrejtja, brenda një dimensioni të vrazhdë, disi të përhumbur, që ka të ngjarë të fshihet nën retë e harresës.
Atëherë sapo kishte kaluar të tridhjetat. Mirëpo, në profilin e moshës së saj, edhe pas gjithë kësaj rrëmuje, dukej se i kishin mbetur prapa gjashtë a shtatë vjet, andaj tregonte më e re.
Në fillim, sapo nisëm bisedën, ajo fliste me nënkuptime të rrudhura, të cilat fitoja përshtypjen se lidheshin e nyjëtoheshin në një pikë fare të zbrazur.
Mirëpo, pasi iu luta të m’i rrëfente më konkretisht të gjitha ato që i dinte, tek më pas ajo filloi të zbrazej, derisa në përfundim, ishte e hapur aq shumë, saqë nga efektet emocionale që pasqyroheshin në fizionominë e pjesëve të fytyrës, m’u duk se fjalitë e fundit, i dhanë trajtë asaj bisede, paksa enigmatike dhe të mistershme:
“...pra, tek e kam parë atë njeri në një mëngjes derisa dilte nga apartamenti, fytyra e tij kishte një pamje misterioze, që mund të lexohej në gjithfarë trajta shëmbëllimesh, ose thënë më përmbledhtas, fytyra e tij ishte plot enigmë. Brenda kësaj enigme, njeriu fiton përshtypje se buron dhe humbet thelbi i çdo gjëje. Në misterin e kësaj fytyre, edhe dyshimi shëmbëllehej si një hije e çdo gjëje që vjen nga larg, thuajse e nisur nga fundi i një humbëtire, apo fundi i fundit, nuk mund të perceptohet se ç’ka në brendësi virtualiteti i tij“.
Duke e përfunduar marrjen e përmasave të fustanit, mbaruam edhe bisedën për njeriun enigmatik, siç i thoshte ajo, që ditë më parë kishte ardhur në qytetin tonë.
U ndava prej saj, për të nisur nëpër mendje, përtypjen e bisedës që pata me të.
---
Vërtet, duke i pasur parasysh këto karakteristika specifike të tij, se:
- është filozof,
- merret me pikturë,
- ka mbledhur copëza shkrimesh nëpër vrushkujt e kohës (mbase duhet të jenë interesante, ngase ato i ruajtka përherë në xhep),
- në shpirt ka një çelës magjistari,
- madje, më e çuditshmja na qenka se ai kishte shëtitur qytetet më të bukura të Evropës, e nuk kishte gjetur qetësinë shpirtërore, atëherë, pse vallë këtu në qytetin tonë zbriti në një dhomë gjysmë të errët në podrumin e një apartamenti ?!
Mbase, ndoshta të gjejë qetësi, apo,...?
Assesi nuk e zë mendja. Ngase ajo më thelbësorja që flitej e përflitej deri në stërhollim, ishte edhe më rrëqethëse se: ai kishte ardhur këtu për të zbuluar diçka të pazakontë, deri në ato ditë për njerëzit e qytetit tonë, mbase për mbarë njerëzimin.
Dhe, pikërisht fjala: të pazakontë, shushuriti e mjegulluar dy ditë radhazi nëpër veshët e njerëzve, derisa qëllimin e ardhjes së tij, thuhej se e zbuloi pronari i asaj dhome, ku ai ishte strehuar.
Në mbrëmjen e ditës së dytë, teksa dielli i mblidhte rrezet e skuqura dhe i shëmbëllente një lamtumirë horizontit, duke e lënë edhe qytetin mendueshëm në nostalgjinë e ditës së tretur, ai, pasi i kishte nxjerrë nga vetura pëlhurat për piktura, në hyrje të apartamentit, ishte takuar ballë për ballë me pronarin e dhomës, nga i cili veç të tjerave, kishte kërkuar të dinte se ç’pëshpëritin njerëzit e këtij qyteti për ardhjen e tij.
- Nuk e di saktë kureshtjen e tyre, i kishte thënë ai, por,... kam dëgjuar se flitet… - dhe sikur i kishte zënë në thua mendimi dhe kishte heshtur.
- Çfarë ke dëgjuar të flitet për mua?
- Thonë se jeni ndryshe nga shumëkush, andaj…
- Vazhdoni. Deshët të thoni edhe diç.
- Jo, por ... desha të di se...
- Urdhëroni, – zëri ishte i një theksi të dyshimtë.
Edhe pse këtij në shikim të parë, i është dukur shumë e pakuptimtë dhe jonjerëzore ta pyeste për arsyen e ardhjes, mirëpo në një çast i kishte gufuar kureshtja dhe iu kishte afruar pranë veshit të djathtë:
- Zotëri, nëpër qytet përflitet se keni ardhur të zbuloni, siç thuhet...
- Hë, ç’thuhet, de?
- ...diçka e pazakontë, zotëri.
- Andaj ...
- ...
...dhe, ndërkohë, kishte kthyer kokën anash, duke dashur të nënkuptonte se po i thoshte: mos vazhdo më tej, shikoje punën tënde.
Një ndjenjë ankthi lëvizi në botën e secilit, kur sytë e tyre befas patën soditur skuqjen e qiellit, tek ishte duke vjedhur atë mbrëmje edhe ca fije rrezesh të harruara nëpër horizontin e tij.
Pasi kishin soditur, ndoshta, ashtu shkurtazi edhe një paragjumësi dite, ai iu kishte drejtuar me një ton më të theksuar: - Pse flisni nëpër skuta e rrugë më kot fjalë në erë. Me sa mund të kuptoj unë, në këtë qytet jeta rrjedhka në kotni. Këtu, edhe sekretet e shtetit, u marrkan si llafe të thjeshta të thashethemexhinjve. A e dini ju se çdo njeri ka përjetimet e veta. Madje, secili prej tyre, gjithashtu ka edhe pretendimet e veta, të cilat ... – dhe anash ndjeu një zë, që ngutas e përshëndeti. Ai nuk e njohu. Zëri humbi andej nga erdhi.
Në këtë hark dyshues kohe, me një takt që reflektonte përmasa diku ndërmjet ironisë apo nervozes, futi dorën në xhepin e jaknës, prej së cilës nxori pjesën e parave që kishin llogaritur sipas marrëveshjes për këstin e parë të qirasë dhe duke ia numëruar ato, kishte vazhduar: - Jeta dhe mrekullitë e saj nuk kanë lindur për t’u mësuar përmendësh, por duke e përjetuar misterin dhe lumturinë.
- Ke dëgjuar të thuhet se: Jeta është një himn i shenjtë, që ka një fillim dhe një fund, në qendër të së cilës rri e fshehur një enigmë e kërkuar që nga zanafilla e njerëzimit?
Këtu pronari paska rrudhur krahët si ta ndiente veten fajtor.
- Dhjetë vjet më parë i kam dhënë vetes obligim të kryej një mision të ndërlikuar, por të shenjtë. Një vit më vonë mora vendim të nisë hulumtimin e tij dhe, meqë natyra e këtij misioni, kërkon shtegtim, unë ...
- Mision të shenjtë, thua!? – i kishte ndërhyrë ngutas para se të mbaronte mendimin.
- Po, të shenjtë.
- Ndoshta, por...
- Pse por, hë?
- Sepse misionet e shenjta u përkasin njerëzve të shenjtë, kuptuat – vetëm njerëzve të shenjtë, zotëri – ia paska lëshuar troç, tek po i fuste paratë në xhep.
Pas kësaj, Ai nuk kishte dashur të vazhdonte më gjatë, por duke u përshëndetur, në të ndarë, i kishte thënë: Ma afro veshin e djathtë më afër meje!
Në kureshtje i ishte bindur.
- Unë jam në kërkim të zbuloj “kodin e asaj enigme“.
Pronari përsëdyti i kishte rrudhur krahët, efekti i të cilëve pasqyrohej në pamjen dyshuese të syve, ndonëse nëpër mendje zunë t’i lëkundeshin si të përmbysura, shenja të pazakonta, të cilat dikush vraponte t’i kapte dhe, para imazhit të tij, e reflektonin në shëmbëllime të ndryshme, fjalën enigmë.
Ca ditë më vonë, nga pjesa dërmuese e njerëzve, edhe emri i njeriut të panjohur, mori trajtën e një togfjalëshit të çuditshëm: “Zbuluesi i Kodit Enigmatik“.
Tanimë dielli ishte mënjanuar anash pjesës perëndimore dhe që nga atje lart, ndoshta, priste me padurim mbledhjen e ngadaltë të pushtetit.
Atë ditë u ktheva në shtëpi më vonë se herëve tjera. Sapo hyra brenda në oborr, mami më priste. Kur e përshëndeta, ajo mezi ma ktheu një përgjigje të dyshimtë.
***
Nga tërë kjo rrëmujë që javën e fundit trazonte qytetin, të nesërmen edhe mua-Luizës, më kishte kapluar një ankth i thellë, i cili më shtynte të mendoja për jetën, e cila më dukej shumë e shkurtër dhe, në atë shkurtësi, ajo sikur shprishej e deformohej.
Duke dashur të llogaris sa më saktë shkurtësinë dhe deformimin e saj, më shkrepi së pari një ndjenjë kureshtje, të mendoja se ç´është jeta, apo thënë saktësisht, ç´pres nga jeta?
Rriska të saja të cilat i kisha jetuar disi, ishin tkurrur diku në fundin e kujtesës sime, të cilën kohëve të fundit e kishte mbështjellë një amulli e mjegullt dhe në këtë amulli, i prisja shkrehazi rriskat tjera të pajetuara. Tek sodisja me mend gjatësinë e pritjes, fundi i saj në këtë shkurtësi jete, zuri të më largohej e largohej dhe në një moment më humbi në pambarim.
Eh, copëzat e shkurtra jete, ndonjëherë kanë gjatësi të largëta pritjeje – m’u kujtua ky mendim i një filozofi pesimist.
Të gjithë presin, kush më pak e kush më shumë. Dhe unë duhet të pres. Duhet të pres, sepse nuk thuhet më kot se “jeta është një stacion pritjesh“.
Po ata,... çka presin ata?
Jo, nuk e di. As nuk dua ta di. Di se ata nuk brengosen për pritje. Atyre edhe nuk iu duket fare monotone pritja. Në fund të fundit, del se ata nuk presin. E kjo do të thotë se atëherë ata rrjedhin. Ndoshta rrjedhin si uji i një burimi. Tani m’u kujtua edhe fjala e popullit se “një ujë që rrjedh edhe pihet”, por...
Nejse. T’i kthehem vetes në këtë pritje, që javën e fundit, s´mund të dal dot nga monotonia e saj. Kjo i ngjan atij tiktaku të orës në qetësinë e natës, kur në hapësirën qiellore nuk ka vezullim yjesh, as shndritje hëne. Dhe kjo pritje ndoshta do të zgjasë nga dita në ditë, nga nata në natë, nga java në javë, nga muaji në... auha...
Në atë çast të ngrirë akull, më erdhi sikur edhe pritja u ndal e tëra dhe bashkë me të, ndodhesha para një udhëkryqi, i cili në atë gjendje të ngrirë, zuri të ma vjel në thellësi të shpirtit, pa mëshirë, shpresën.
Ndonëse isha përqendruar te ngjyrat e një ylberi të passhiut dhe valëzoja nëpër meditimin e tyre, një e hapur lehtë e derës, më ktheu te parvazi i dritares, nga ku hetoja fytyrën e mamit të më afrohej.
Ajo, meqë ishte e shtunë, si zakonisht ishte kthyer më herët nga puna.
Ndjej se si tkurret e gjithë hapësira rreth meje. As që jam në gjendje të paragjykoj se çfarë tentoja të bëja. Ndiej se si realiteti shket poshtë, si një rrobë e grisur. Nuk dija se ç’kuptim kishte bota ime. Ç’ngjyrë kishin drithërimet e mia. Ndoshta se ajo përjetësisht ishte gjithmonë brenda meje dhe, nga aty, forconte krahët e dëshirave të mia fëmijërore.
I largohem dritares. Pa menduar se ajo ndodhej tani fare pranë meje, zvarris këmbët nëpër hapësirën e dhomës, drejt një vendi të pacaktuar. Dhe ky veprim, e dija se do të sillte brenda botës së ndjeshme të saj, trajta të ndryshme dyshimi.
Ajo më afrohet ngadalë. Ndjej ngrohtësinë e rrëshqitjes së dorës-mëmë, nëpër lëmueshmërinë e flokëve të mia. Pastaj ulet përballë meje. Bëj një përpjekje për ta lëvizur paksa drejt saj vështrimin e syve, duke kapur në atë hark pamjen paqësore, por të shqetësuar të saj. Dhe, si në një ekran të grithur e të patrajtë, rreth buzëve të saj, shoh se si i formohen ca rrudha, të cilat ia fundosin ngadalë imazhin e bukurisë së fytyrës.
- Luiza – përdrodhi një zë të shtjerrë.
E shihja të pezulluar tek ngrihej përsëri në këmbë. Më dukej se tanimë kur u drejtua tërësisht, nuk më kishte mbetur asnjë fjalë brenda për t’i qetësuar gjërat. M’u parafytyruan si për kërshëri ca buqeta lulesh. Doja, por nuk mundja t’i flisja për bukurinë e qëndisjes së tyre nëpër kopshte. Për ndryshimet apo ngjashmëritë, që kisha parë dikur në mes atyre luleve dhe shoqeve të mia. Pastaj u ndodha në një hark të mbyllur të vetmisë. Doja t’i flisja për ndjesinë e vetmisë, për mrekullinë e pakuptueshme të mbylltësisë.
Doja..., doja..., por në atë çast, të gjitha këto më vinin fatale, para vështrimit sa dyshues, aq edhe pyetës të saj.
- Luiza – sërish zëri i saj, por me një nuancë tjetër.
Tashmë ishte radha ime, por ajo nuancë e ndryshuar zëri, që ishte pezulluar ndërmjet kureshtjes dhe zemërimit, më bëri vetëm të dridhesha.
- Do më shpjegohesh?
- ...
- Ke marrë ndonjë notë të dobët?
- ...
- Të kanë ngacmuar kush?
- ...
- Ndoshta,... hë?
- Asgjë – belbëzova, - asnjëra nga këto. Jo. Nuk më ka ndodhur asgjë, apo... më janë mërzitur të gjitha.
- Të gjitha?!
- ...
- Hëmmm, nihilizëm hë?
- Ndonëse kohëve të fundit edhe është gjë në modë nihilizmi – e hodha pa e peshuar mirë.
Kisha thënë një mendim me peshë më tepër se ç’duhet, e pra, kisha gabuar. Këtë ma thoshte edhe heshtja e saj e zymtë. Sytë m’u kthyen gjysmë të mbyllur. Aq më pak kisha mundësi t’i hapja, mbase edhe doja të zhdukesha për atë çast, mirëpo pamundësia për ta bërë këtë, më kishte mpirë. Fare lehtë mund edhe të qaja.
- Do vish me mua tani?
- Ku? – pyeta habitur.
- Kam një të befasi të këndshme për ty – më tha fare pranë veshit, duke më falur një të puthur të lehtë në mollëzën e faqes.
- ...
- Ç’jeni përhumbur ?
- Jo. Asgjë..., - edhe pse nuk doja, përsëri heshta.
- Stilistja ka sjellë në dyqanin e saj ca materiale të bukura fustanesh për mbrëmjen e maturës.
- Mbase mund të ketë sjellë, por...
- Ç’flet me këtë gjuhë që kurrë nuk e kam dëgjuar nga ti?
Në heshtje iu përgjigja se nuk më pëlqente të merresha më me bisedën e maturës, e aq më tepër me fustanet elegante në mbrëmjen e saj. U mundova të mos dukem të paktën e pasjellshme, t’i thosha se po më bezdis, por edhe nuk më kishte mbetur asnjë fije force për ta duruar, edhe pse e dija se kishte të drejtë.
- Si të paskam lënë vetëm sot? – buzëqesh me një gjysmë ironi.
- Në fund të fundit, ke mundur edhe të mos vije fare, – u shfryra ashtu pa fjalë në vetvete, mbase e dija se edhe pa të drejtë.
- Luiza, në ty lëvizë diçka e ankthshme dhe nuk po kuptoj se..., se pse nuk flet qartë. Ç’janë këto vështrime, këto belbëzime të copëtuara fjalësh, që nuk thonë asgjë. Që...!?
- Mami, lëre të bijen brenda botës së vet.
- Lëre!?
- Po, nëse ka vetëm pak mundësi.
- Jo. Unë të paktën dua që të më shpjegohesh!
Mënyra se si m’u drejtua, më bëri t’ia hedh një shikim paksa të ftohtë.
- Ka ndonjë çast jete që gjërat nuk mund të shpjegohen edhe aq lehtë siç kërkon ti, mami.
- Vërtet!?
- Ëhë!
- Epo..., diçka të është krisur, atëherë Luizë.
- ...
Dhe unë nuk tkurr më dufin tim. Mbledh guxim dhe i flas me një zë kapricioz: Nuk di se ç’po ndodh në mua, nuk di. Diçka që më ngacmon në thellësi, mami. Më merr përpara, e nuk... Ndjej se si hap pas hapi, më shndrit turbullt ndriçimi i një hënë, por ... – dhe nuk flas më.
Më shihte ashtu, siç e kisha parë unë një çast më parë, me një mospërfillje ironike.
- Luiza ime!
- ...
- Kur ishe...
- Hë?
- Kur ishe e vogël..., ah kur ishe e vogël...
- Isha vajzë përtace – m’u dha të hidhja këtë fjalë si një gurë në ujë të vrullshëm.
- Jo, përkundrazi.
- Domethënë..., tani jam.
- Nuk e di – tha me ironi, tek po dilte e papërmbajtur jashtë dhome.
Ca reflekse çoroditëse më rrokullisen përballë një trishtimi, që më shpotiten drejt pangopësisë së syve, e pa më përfillur fare, më ngjiten deri në majën e një trazimi.
Në atë çast, ndjeva se filloi të shpirtëzohej një pasdite amorfe e mbështjellë me drithërimë.
Duhej të vrapoja sa më shpejt e të kapja edhe unë këtë pasdite që ka nisur shtegtimin para meje – më shkrepi të mendoja, por brenda poreve të kësaj gjendjeje, nuhas ftohshëm parandjenjën e ca sinjaleve nga gjithësia, që në trajtë reflektimesh, më shëmbëllehen në unin tim, si një kurth e kurdisur. Ndoshta “ora e ligë” qenka kjo rriskë kohe - mendova.
Me gjithë grimcat e fuqisë, mundohem të gëlltis brenda vetes stuhitë, ku më bymehej një pasiguri, se mos ndoshta jam ajo, që copëzat e mia të kohës, më tërhiqnin zvarrë drejt një pakohësie të bjerrë fare.
Pastaj, në atë zvarritje e sipër, thellë vetes ndjeja edhe të nyjëtoheshin: një përdredhje e unit, një ikje gjymtyrësh, një shkokëlim truri, një shkrehje qelizash, që më fashitën në një ngathje thuajse të tërë fizike.
Më jepet të shtrihem në shtrat, që është afër dritares. Mbyll sytë dhe lëshoj tkurrshëm trupin mbi të. Jepem të bëhem një cep-kohë indiferente prej pafuqisë, që klithte si e mekur brenda vorbullës së saj. Braktisje. Lodhje.
Një përzierje e dyanshme qarkore, dukej se më solli mbi një sipërfaqe të tejdukshme, pa formë, prej së cilës shihja jashtësinë. Njerëzit. Rrugët. Nyjat e rrugëve.
Sigurisht, sapo do dilja në rrugë, më presin edhe njerëzit indiferent, shoqëruesit e pavëmendshëm, të rënë ndoshta para meje, në nyjën e kësaj pasditeje rutinë.
Eh…, ja përballë meje dhe ora ime e vrarë. Ndonëse viktimë e pafajshme e këtij labirinti.
Drithëroj me ankth, por ndjenjat s’ngurrojnë të më shtyjnë diku thellë në mes stresit.
Thuhet se një shpirt sado i lodhur dhe i sulmuar të jetë, ai megjithatë prodhon ndjenja.
- Tak, tak, tak…, u dëgjua aty diku në thellësi.
Ruaju – më pëshpëriti uni, tek mundohej të shpërdredhej. Një hap i hedhur para kohe, të fërfëllon nëpër shkëmbinjtë e thepisur të stinëve tua. Një hap i hedhur pas kohe, të ngre zvarrë, nëpër ta.
Ndonëse semaforët brenda imagjinatës më stepën në një udhëkryq përballë dilemës, ankthit, dëshirës, pasigurisë, e ku mos tjetër, megjithatë së fundi vendosa të dilja në qytet.
***
E mbaj mirë në mend atë pasdite pranvere.
Para se të dilja në qytet, shkova në banjë.
Duke dëgjuar rrotullimin e çelësit nëpër dhëmbëzat e rezës, përjetoja të më shtohej një siguri intime. Mbylla derën.
Ngadalë zë të dromcoj shtresën e arsyes nëpër njomësinë e adoleshencës dhe fshehurazi përpiqem të parakaloj mbi ndjenjat e pjekurisë.
Kur duart filluan t’i zhvishnin ato të pakta rrobe që kisha, një drithërimë shpirt-lehtësuese pleksej mbi lakuriqësinë e trupit tim.
I bardhë. Ndoshta, ëndërrsisht një trup i bardhë më vinte, kur mendova në vitalitetin e tij.
Ende pa prekur ujin, bashkë me vështrimin e syve, rrëshqisja dorën nëpër butësinë e harqeve të tij vajzërore. Prek ijët. Këmbët. Gjunjët. Brydhtësinë e rrumbullakët të mbigjunjëve. Rrëshqitazi tërheq gishtërinjtë nëpër atë lëmueshmëri, që tanimë doja vetëm ta ndjeja, e jo më edhe ta vëreja.
Një drithërimë më erdhi, kur pëllëmba e dorës filloi të përkëdhelë pjesën e barkut, të nënbarkut, e ...
E lehtësoj gjithnjë peshën e saj mbi virgjinitetin e tij. Lehtë... më lehtë... edhe më lehtë..., brrrrrr... rrëqethje.
I frikësohem ritmit të mëtejmë, andaj tërheq ngadhënjimin e pushtetit të tyre dhe me një fërkim më të theksuar, gjurmoj nëpër pjesën e fryrë të kraharorit. Ngadalë duart mashtrohen, apo vetëmashtrohen.
Së fundi, majet e gishtërinjve, duke mbledhur prushin e epsheve, u puthën mes veti, në majën e gjinjve, aty ku ata ruanin një ngritje të përkryer të tyre.
Instinktivisht m’u dha t’ua bëjë një ndukje të lehtë atyre dy majave. Pastaj, sapo desha t’i ndrydhë pak, më erdhi një turbullirë kujtese, që kishte diçka zhvendosëse, e cila më rrëshqiti për ca vite prapa, atëherë kur isha vajzë e mitur. Atëherë kur ende trupi ruante njomësinë e tij.
Befas m’u kujtua se në atë mituri tanimë të tretur, sa herë që nëna më lante, unë mbaja sytë tek kraharori im i papjekur.
Gjëja që më tërhiqte vështrimin në të shumtën e herëve, ishin dy shenjëza rrethore në atë krahëror, të larguara ndoshta në distanca simetrike, ndaj një lythi, që ishte në mes tyre, po ashtu i ngjashëm me to.
Gjyshja ime, ndjesë pastë, duke mbledhur nëpër rrudhat e buzëve të saj, një gaz të mekur, i pat thënë njëherë nënës, se lythi në mes, është shenjë dëftuese e “azganisë” së gjinjve të vajzave, kur ato të vinin në moshën e beqarisë së tyre.
Kur më vringëlloi nëpër mendje kjo, nuk e di përse u ngjitën shtegut katër a pesë vjet, gjurmët e të cilëve, sikur reflektonin ndjenja, që luhateshin në mes ankthit dhe nostalgjisë, ndonëse, në fundin e tyre, gjeta një fizionomi “zhgënjimi“.
Dhe, pikërisht në “muajin e mimozave” të po asaj stine, nga ato dy shenjëza, më janë shfaqur dy të dala të vrullshme dhe ma “deformuan“ kraharorin në dy pjesë. Ato, e tradhtuan befasisht lythin, pa i thënë as lamtumirë.
Sot e asaj dite lythi dënes mëshirshëm i ndrydhur nën pushtetin azgan të tyre, ndërsa, kur mua më merr ndonjëherë malli ta përkëdhelë atë, duhet që t’i tërheqë anash majat e gjinjve, ja siç bëj tani. Dhe, një përpjekje kundërshtimi apo rrëmbim dëshire, m’u shfaq në mes kraharorit, pikërisht nga aty, ku sytë e mi përkëdhelën lythin, i cili më bëhej se në atë hark të shkurtë kohe, edhe ndaj meje reflektonte nuanca ironie.
Pas kësaj rrungaje meditimi që bëra në banjë, mbi bardhësinë e lëbyrtë të lakuriqësisë, lëshova ujin e ngrohtë e shkumues, i cili nëpër trupin tim, më vinte si një fluid i papeshë qumështor dhe amorf.
***
Hodha peshqirin e verdhë mbi njërin sup dhe dola nga banja. Nga trupi ende shpërndahej aromë e qullur e pasbanjës.
Tek fshihesha, ngadalë iu afrova pasqyrës. U shoqërova gjatë me të. Gjithmonë kohën më të mundimshme e kisha kur krehja flokët.
Prej se isha ulur para saj, disa herë kisha ndërruar stilin dhe ritmin e krehjes së tyre.
Sapo doja ta bindja veten se kisha zgjedhur saktësisht modelin, më të përshtatshmin e asaj pasditeje, megjithatë në mendje më shkrepte një lloj kundërshtimi me arsyen e zgjedhjes.
Sa herë që më trokiste në brendi ky kundërshtim, më pasqyrohej përballë meje një përhumbje fytyre.
Së fundi, u ndala. Dhe koha u ndal gjithashtu. Për një çast, ashtu e ndalur, ajo sikur e humbi durimin dhe sekondat e saj në pamundësi të lëvizin para, sikur filluan të shtriheshin e të derdheshin anash. Kuptova se duhet të vazhdoja sa më butësisht krehjen e tyre. Mora një qëndrim buzëgazës drejt pasqyrës dhe fillova përsëri.
Ndryshe nga herëve të tjera, ajo filloi si një krehje e kujdesshme, solemne, e llogaritur mirë, e cila më falte durimin të përpiqesha, që sa më saktësisht t’i përshtatej atij grimi të lehtë që kisha “merakosur” në fytyrë.
Ajo tanimë dukej se brenda imazhit të saj, fshihte një gjysmë ndjenjë pendese, sepse gjysmën tjetër e kishte rrëmbyer më parë ajo mospërfillje ironike e mëmës sime, tek po dilte me vrull jashtë dhome.
Dhe, fare në fund të këtij dueli, ndjeva një kënaqësi të smirëshme, t’ia thosha sy më sy pasqyrës:
- Si të dukem tani – hë?
- ...
- Mrekulli!
- ...
- Po pra, mrekulli.
Vijon...
Përgjigju Duke Cituar
Postuar më parë nga Endless
Krijoni Kontakt