Informacione te nevojshme rreth shendetit

[RaPSouL]

Larja e duarve dhe infeksionet

Larja e rregullt e duarve mund ta parandalojë shfaqjen e infeksioneve, siç ftohja dhe gripi.

Sipas hulumtimeve të realizuara në SHBA, është i vogël numri i njerëzve të cilët i lajnë duart rregullisht, edhe pse kjo është mënyra më e mirë për t’i parandaluar infeksionet.

“Larja e rregullt e duarve brenda ditës mund të ndihmojë në zvogëlimin e vizitave te mjeku ose ambulancat urgjente”, pohon Nancy Bock, njëra nga hulumtueset.

[RaPSouL]

Ushqimet që i mbrojnë duhanpirësit nga kanceri

Nëse nuk e keni në plan ta leni duhanin atëherë konsumoni ushqimet të cilat reduktojnë efektin negativ të tij.

Konsumim i rregullt i çajit të gjelbër, brokolit, perimeve bishtajore dhe qepës, i mbron duhanpirësit nga kanceri i mushkërive, njoftojnë shkencëtarët nga UCLA.

Supozohet se antioksiduesit të pranishëm në këto ushqime zvogëlojnë stresin oksidues, inflamacionin dhe dëmtimin e ADN-së, të cilat janë pasojë e duhanpirjes që mund të shkaktojnë kancer.

[RaPSouL]

Leximi ndihmon humbjen në peshë?

Një hulumtim i shkencëtarëve amerikanë nga Universiteti Duke sugjeron se leximi mund t’u ndihmojë vajzave që të humbin në peshë.

Në studim janë analizuar 31 vajza të moshave ndërmjet 9 dhe 13-vjeçare të cilat kanë lexuar një libër, ku protagonisti kryesor ka qenë i trashë dhe ka pasur vështirësi me vetëkontrollin, ndërsa 33 vajza tjera me moshë të ngjashme kanë lexuar një tjetër libër, i cili nuk ka përmbajtur karaktere me mbipeshë trupore.

Ndërsa një grup prej 17 vajzash nuk kanë lexuar asnjë libër, dhe ky grup është konsideruar si grup i kontrollit.

Pas gjashtë muajsh të këtij programi është vërejtur zvogëlim i peshës trupore te të gjitha grupet, mirëpo rezultate më të mira janë vërejtur te grupi i vajzave të cilat e kishin lexuar librin me personazhin me mbipeshë trupore.

Te këto vajza humbja në peshë ka qenë dyfish më e madhe sesa ato vajza të cilat e kanë lexuar librin pa personazh të trashë, ndërkohë humbja në peshë te vajzat të cilat nuk kanë lexuar aspak, ka qenë shumë e vogël.

[RaPSouL]

Drescher: Ne jemi ato që i sjellim njerëzimit jetën

E dërguara e Departamentit të Shtetit për çështjet e shëndetit të grave dhe njëkohësisht aktorja e famshme, Fran Drescher, po qëndron në një vizitë në Kosovë.

Drescher, e cila ka mundur kancerin e gjirit, Fran Drescher, po qëndron në Kosovë në kuadër të një turneu për vetëdijesimin e grave për efektet e kësaj sëmundjeje. Ajo u bën thirrje femrave kosovare që të ngrenë zërin e tyre për të drejtat që kanë.

Në kuadër të turneut të organizatës "Cancer Schmancer", të cilën ajo udhëheq që nga koha kur kishte mundur sëmundjen e kancerit të gjirit në vitin 2000, Drescher erdhi në Prishtinë me një mesazh të qartë për të gjitha femrat kosovare:

"Ne jemi ato që mund të ndryshojmë gjithçka që ka të bëjë me rolin e femrës në shoqëri”, u tha ajo një grupi të grave deputete të Kuvendit të Kosovës.

"Ky është një shtet i ri, është një shekull i ri dhe është një agim i ri. Ne duhet të ngremë zërin dhe të vendosim se si duam ta kemi këtë shekull. Ne jemi ato që i sjellim njerëzimit jetën dhe mendoj se ne mund të largojmë paradigmën negative gjithkund", tha ajo.

Drescher foli për kohën në të cilën u ballafaqua me kancerin, për sfidat e saj në luftën kundër kësaj sëmundjeje, si dhe për përvojën e saj gjatë mjekimit të kancerit. Ajo theksoi nevojën e mbështetjes ligjore dhe financiare për femrat e prekura nga kanceri.

"Ne investojmë aq shumë para në sistemin juridik, në sundimin e ligjit dhe në ndalimin e krimit, sepse kriminelët ndonëse janë minoritet në shumicën e shoqërive, kanë ndikim mbi të gjithë. Pra, qeveritë mendojnë se ia vlen të shpenzojnë shuma të caktuara parash në këtë drejtim”.

“Në vendin tim të gjitha krimet kryhen nga 7 për qind të popullatës, ndërsa 93 për qind nga ne i bindemi ligjit. Por, me miliarda dollarë shkojnë në ndalimin e këtij 7 përqindëshi. Po e përdor këtë krahasim, sepse ndikimi i grave që vdesin në shtëpi në shoqëritë tona duhet të përputhet me vlerën e parave që investohen për të parandaluar këtë", tha aktorja Drescher.

Drescher njoftoi se turneun e saj do ta vazhdojë edhe nëpër disa vende të tjera, në mënyrë që t'i kontribuojë vetëdijesimit të grave për efektet e kancerit. Ajo propozoi organizimin e një fushate për vetëdijesimin dhe edukimin e qytetarëve për këtë sëmundje - fushatë në të cilën, sipas saj, do të mund të përfshiheshin dhe fytyra të njohura kosovare.

"Mendoj se mund të organizohet një fushatë që do të përfshinte televizionet, shtypin dhe radion, si dhe fytyrat e njohura në Kosovë, të cilat mund t'i kontribuonin një fushate për vetëdijesimin dhe edukimin e qytetarëve", theksoi ajo.

[RaPSouL]

Spinaqi ndihmon ndërtimin e muskujve

Lëndët të cilat hyjnë në përbërjen e spinaqit, mund të jenë shumë të dobishme në ndërtimin e muskujve.

Shkencëtarët kanë zbuluar se fitoekdisterodet të cilat hyjnë në përbërjen e spinaqit, rritin sintezën e proteinave në muskuj madje deri në 120%.

Minjtë eksperimental, të cilët kanë marrë më shumë dozë nga kjo lëndë, janë bërë më të fuqishëm pas vetëm 28 ditësh.

Por problemi është se, për të arritur rezultate të njëjta, njerëzit duhet të hanë afro 1 kg spinaq çdo ditë.

[RaPSouL]

Aspirina e ibuprofeni mbrojnë nga kanceri

Pёrdorimi i rregullt i analgjezikёve tё zakonshёm, siç janë aspirina dhe ibuprofeni, e zvogёlojnё rrezikun e prekjes nga kanceri i gjirit, kanё treguar hulumtimet mё tё reja.

Studimet e publikuara nё “Journal of the National Cancer Institute”, tё cilat kanё pёrfshirё 2.7 milionё gra, kanё treguar se aspirina e zvogëlon rrezikun e këtij lloji tё kancerit pёr 13%, ndërsa ibuprofeni pёr 20%.

Por, përdorimi tepër i gjatё i analgjetikёve mund tё shkaktojё edhe probleme tjera serioze.

“Nuk preferojmë shfrytëzimin rutinё tё këtyre barnave, sё paku jo derisa tё kryhen hulumtimet mё tё detajizuara tё tyre”, kanё bёrё tё ditur studiuesit.

[RaPSouL]

Emocionet ndikojnë nё shpejtёsinё e tё ushqyerit

Mёnyrat e përtypjes dhe tё ushqyerit varen nga shumё faktorё, pёr shembull nga dhёmbёt e shёndoshё, por francezёt kanё provuar tё shohin se si emocionit ndikojnë nё shpejtёsinё e ngrënies.

Vullnetarёt e pёrfshirё nё eksperiment, janë shërbyer me nga njё katror djathë, ndërsa mё herët ata janë gёzuar ose shqetësuar me anё tё fotografive dhe me anё tё tingujve.

Eksperimenti ka treguar se personat tё cilёt ishin nё njё gjendje emocionale negativisht tё nxitur, kanё ngrёnё mё shpejt ushqim dhe kanё përtypur me njё fuqi mё tё ulёt, krahasuar me ata, emocionet e tё cilёve janë nxitur pozitivisht.

[RaPSouL]

Portokajtë mbajnë të shëndosha enët e gjakut

Portokajtë jo vetëm që e zvogëlojnë nivelin e kolesterolit të dëmshëm në gjak, por ato njëkohësisht e zvogëlojnë trashjen dhe forcimin e enëve të gjakut dhe atë afro 30%, bëjnë të ditur shkencëtarët.

Lëngu i portokallit ndikon në rritjen e formimit të oksideve të azotit, lëndë kimike të cilat mbrojnë nga krimi i shtresave yndyrore në enët e gjakut.

Frytet e portokajve përmbajnë karbohidrate dhe fruktozë, acide organike, kripëra, materie azotike, celulozë, fitoncide dhe sasi të lartë të vitaminave A1, B1, B2 dhe C.

Lëngu i portokallit ndikon pozitivisht edhe në flokë dhe iu jep fortësi dhe elasticitet, i forcon thonjtë dhe iu jep shkëlqim atyre. Ndikim të lehtë ka edhe në sistemin imun.

Kjo pemë tropikale ndihmon edhe në përmirësimin e apetitit dhe stimulon zorrët, zvogëlon etjen, ndërsa preferohet edhe kundër herpesit. Është i shkëlqyeshëm edhe për infeksionet respiratore.

Preferohet që çdo ditë të pihet nga një gjysmë gote lëng portokalli çdo ditë para ushqimit, tri herë në ditë.

[RaPSouL]

Vera e kuqe mbron nga kanceri i mushkërisë

Meshkujt të cilët konsumojnë sasi të caktuara të verës së kuqe, kanë më pak gjasa që të vuajnë nga kanceri i mushkërive, bëjnë të ditur shkencëtarët amerikanë.

Studimet e bëra në 84170 persona kanë treguar se, në përqindje, gjatë çdo gotë vere e kuqe të pirë në muaj, rreziku zvogëlohet për 2%. Sipas tyre, rezultatet e tilla mund të shpjegohen me veprimin e antioksiduesve të pranishëm në verë.

Në përgjithësi, një zvogëlim i prekjes nga kanceri është vërejtur tek duhanpirësit, të cilët çdo ditë kanë pirë një deri në dy gota verë të kuqe. Tek ta gjasat për tu prekur nga kanceri i mushkërisë kanë qenë 60% më të vogla, krahasuar me duhanpirësit të cilët nuk kanë pirë aspak verë të kuqe.

Sipas shkencëtarëve, pirja e verës së bardhë, birës ose pijeve të rënda alkoolike, nuk ka pasur efekt parandalues.

[RaPSouL]

Mёnyra e përgatitjes ndikon nё sasinë e mineraleve

Kujdes kur përgatitni ushqime me patate, pasi mёnyra e përgatitjes sё tyre ka ndikim tё madh nё sasinë e mineraleve qё do tё mbeten.

Përgatitja e patates sё prerё nё formё tё kubeve ul kohёn e gatimit, por edhe sasinë e kaliumit, madje pёr 75%. Pёr kёtё arsye patatet e pёrgatitura nё kёtё mёnyrё preferohen pёr shembull pёr pacientёt nё dializё dhe atyre qё kanё nevojё ta reduktojnë konsumimin e kaliumit.

Disa tentojnë ta ulin sasinë e kaliumit nё patate edhe duke i lёnё nё ujё gjatё natës, por kjo ёshtё treguar se nuk ka rezultate tё pritura.

Ndёrkaq, nёse dëshironi t’i ruani mineralet, atёherё patatet zini tё plota, me gjithё lёvoren e tyre.

[RaPSouL]

Gjenet, mbipesha dhe kanceri

Shkencëtarët kanë gjetur një lidhje të trefishtë ndërmjet gjeneve, mbipeshës dhe kancerit të zorrës së trashë.

Studimi është orientuar te gjeni i quajtur ADIPOQ, i cili shkakton prodhimin e hormonit që shkakton trashjen, i quajtur adiponektin.

Hulumtimi ka treguar se ata të cilët trashëgojnë formën më të shpeshtë të gjenit ADIPOQ, janë 30% më pak të rrezikuar për ta zhvilluar kancerin zorrës së trashë në krahasim me personat tjerë.

Një e treta e të sëmurëve me kancer të zorrës së trashë kanë histori familjare të sëmundjes, ndërsa tani shkencëtarët janë shumë afër zbulimit të sekuencës së saktë të ADN-së ose mutacionit brenda gjenit ADIPOQ i cili ndikon në rrezikun zhvillimit të kancerit të zorrës.

[RaPSouL]

Ushqimi i të shtunës dhe pushimi i të dielës- kombinim i keq

Kuptohet që vikendi është kohë për pushim, mirëpo as gjatë vikendit nuk duhet pushuar nga kontrollimi i masës trupore.

Në bazë të krahasimeve të cilat janë bërë në rritjen e peshës te personat të cilët kontrollojnë masën trupore me anë të zvogëlimit të konsumimit të energjisë dhe ushtrimeve, është treguar se gjatë fundjavës kilogramët rriten më shumë.

Kjo shpjegohet me ushqimet e shumta gjatë të shtunës dhe mosaktivitetit trupor gjatë të dielës.

[RaPSouL]

Vitamina K1 ndihmon në parandalimin e diabetit

Një studim i ri, i cili gjerësisht do të publikohet në edicionin e radhës të revistës Diabetes Care, ka nxjerrë përfundimin se konsumimi i produkteve të pasura me vitaminë K1, mund të ulë rrezikun e diabetit në njerëzit e moshuar.

Studimi ka treguar se personat të cilët kishin marrë vitaminë k1, kishin një rrezik të reduktuar të zhvillimit të rezistencës së insulinës.

Rezistenca e insulinës është një gjendje kur në organizëm prodhohet sasi normale të insulinës (hormonit i cili ul sheqerin në gjak), por insulina nuk ka përgjigje adekuate në muskuj dhe mëlçi.

Burrat, të cilët kishin marrë vitaminë k1, kishin pasur një reduktim të dukshëm të rezistencës ndaj insulinës, krahasuar me grupin që nuk kanë marrë vitaminë k1. Por kjo ishte vetëm tek meshkujt, dhe një gjë e tillë nuk është vërtetuar tek femrat.

Vitamina K1 gjendet në bimët e gjelbra, ndërsa sasi më të mëdha përmbajnë spinaqi, lakërjeshilja, majdanozi dhe bronkolit.

[RaPSouL]

Ushqimi mediteran dhe astma

Ushqimi mediteran mund t’i mbrojë fëmijët nga paraqitja e astmës.

Sipas rezultateve nga hulumtimet e realizuara në Meksikë, ushqimi mediteran mund t’i mbrojë fëmijët nga zhvillimi i astmës dhe rinitit alergjik.

Këto hulumtime kanë ofruar të dhëna shtesë se ushqimi i shëndetshëm është kyç për shëndetin e fëmijëve dhe të rriturve në përgjithësi.

Ushqimi mediteran përmban sasi të madhe të perimeve, pemëve, lajthi, arra, fara të ndryshme, peshq dhe drithëra, ndërkaq përmban sasi të vogël të produkteve të qumështit, mishit dhe yndyrave.

[RaPSouL]

Lëndët plastike më të dëmshme se që është menduar

Edhe pse FDA (Administrata Amerikane për Barna dhe Ushqim) e ka shpallur lëndën bisfenol A si të sigurt, studimet e reja nxjerrin se kjo lëndë mund të jetë e rrezikshme për sëmundjet e zemrës, diabetin dhe mund të dëmtojë mëlçinë.

Në studime janë përfshirë 145 persona të moshës nga 18 deri në 74 vjet. Sa më i madh ka qenë përqendrimi i bisfenol A në urinë, gjasat që personat e eksperimentuar të preken nga sëmundjet kronike kanë qenë më të mëdha.

Bisfenol A shpesh shfrytëzohet në prodhimin e plastikëve për ushqimin e paketuar, por shqetësimi më i madh vjen nga përdorimi i kësaj lënde në prodhimin e shisheve për fëmijë si dhe paketimin e ushqimit të fëmijëve.

Hulumtimet e mëhershme e kanë lidhur bisfenolin A me dëmtimin e trurit dhe organeve reproduktive si dhe të sistemit imun.

[RaPSouL]

Alkooli gjatë shtatzënisë

Britanikët kanë dhënë një numër rekomandimesh lidhur me konsumimin e alkoolit gjatë shtatzënisë.

Shtatzënave dhe femrave të cilat planifikojnë shtazani u rekomandohet mospirje e alkoolit tre muajt e parë për shkak të rrezikut nga aborti.

Nëse shtatzëna vendos që të konsumojë alkool, atëherë kufiri është 1-2 njësi (1 njësi definohet si 300 ml birrë, 80 ml verë ose 25 ml alkool i fortë) brenda javës.

Për konsumimin e këtillë të alkoolit nuk ka të dhëna për dëmtimin e foshnjës.

Konsumimi i tepruar i alkoolit gjatë shtatzënisë mund të shkaktojnë sindromën fetale alkoolike, me retardim mendor dhe fizik të fëmijës.

Për këtë arsye për të qenë të sigurt është më mirë që të shmanget krejtësisht alkooli gjatë shtatzënisë.

[RaPSouL]

Sindroma metabolike dhe kanceri i zorrës së trashë

Personat e goditur nga sindroma metabolike janë për 75% më të rrezikuar që të sëmuren nga kanceri i zorrës së trashë, njoftojnë shkencëtarët amerikanë pranë Fakultetit të Mjekësisë në South Carolina.

Sindroma metabolike është kombinim i shtypjes së rritur të gjakut, diabetit dhe përqendrimit të tepruar të kolesterolit në gjak, përkatësisht këto tri gjendje lidhen edhe me peshën e lartë trupore.

Më herët është treguar se sindroma metabolike rrit rrezikun për sëmundje të zemrës dhe sulmin në tru, ndërsa rezultatet e studimeve të reja kanë treguar për rolin e tij edhe në shfaqjen e kancerit të zorrës së trashë.

[RaPSouL]

Depresioni pas lindjes

Numri i ri i revistës "Nutrition Bulletin" tregon rëndësinë e ushqimit në etiologjinë e depresionit pas lindjes.

Simptomat e kësaj gjendjeje paraqiten te 13-20 % e nënave të reja, ndërsa pasojat janë të këqija edhe për nënën edhe për fëmijën.

Shkaktarët e kësaj gjendjeje nuk janë plotësisht të qartë, ndërsa bëhet fjalë për një etiologji me spektër të gjerë.

Hulumtimet e publikuara deri më tani kanë treguar se vitaminat e grupit B mund të jenë të dobishme te depresioni pas lindjes, si edhe disa minerale (siç është kalciumi, magnezi dhe zinku), ndërsa një pjesë e studimeve janë marrë me hulumtimin e ndikimit acideve omega-3-yndyrore dhe konsumimi i peshqve te kjo sëmundje.

Deri më tani rezultate më të fuqishme ekzistojnë për riboflavinën (vitamina B2), kalciumin dhe zinkun, për të cilët thuhet se luajnë rol të rëndësishëm në lehtësimin e simptomave të depresionit pas lindjes, derisa roli i acideve omega-3-yndyrore ende nuk është sqaruar mirë.

[RaPSouL]

Zbulohen gjenet e rënies së flokëve

Shkencëtarët kanë zbuluar gjenet e pranishme te 1/7 e meshkujve, të cilët ofrojnë rrezik për rënien e flokëve,- një formë e shpeshtë e rënies së flokëve me ç’rast ato fillojnë të bien pas eshtrave temporale dhe formojnë një linjë në formë të shkronjës M.

Gjatë analizimit të më shumë se 1.120 personave, shkencëtarët nga Universiteti McGill, Kolegji King i Londrës dhe nga kompania farmaceutike “GlaxoSmithKline”, kanë zbuluar dy variante gjenetike të cilat shkaktojnë këtë rrezik për rënien e flokëve.

Gjenet janë të pranishme në kromozomin 20 dhe deri sa të zbulohen barnat për to, rreziku për rënien e flokëve është shtatë herë më i madh sesa te personat të cilët nuk e i kanë këto gjene.

[RaPSouL]

Kujdesuni për zemrën tuaj

Për të pasur një zemër të shëndoshë duhet të aplikoni disa shprehi pozitive jetësore, ndërsa duhet t’i shmangni disa të tjera.

Aktiviteti fizik – Ushtrimet e rregullta fizike kanë ndikime të shumta pozitive, ato mbajnë indeksin e peshës trupore (BMI) në vlera normale, ulin nivelin e kolesterolit në gjak, ulin tensionin arterial dhe në këtë mënyrë, zvogëlojnë mundësinë e paraqitjes së sëmundjeve kardiovaskulare dhe diabetit.

Shmangni duhanin – Duhani pavarësisht nivelit të nikotinës që përmban është shumë i rrezikshëm për zhvillimin e aterosklerozës që për rrjedhojë mund të pasojë infarkti i zemrës apo goditja në tru.

Dieta – Ushqimi juaj duhet të përmbajë pemë, perime, peshk, drithëra etj. Kufizimi i përdorimit të yndyrave duhet të jetë hapi i parë. Mishi, qumështi, gjalpi etj, duhet të konsumohen në sasi të vogël.

Kontrollimet e vazhdueshme – Matja e shtypjes së gjakut dhe analiza e nivelit të kolesterolit në gjak janë faktorë të cilët mund t’u ndihmojnë të parandaloni sëmundjet e zemrës, pasi që këto janë dy faktorë paraprirës të çrregullimeve kardiovaskulare.