44 PĖR QIND E KRYEQYTETEVE TĖ BOTĖS JANĖ MĖ TĖ VEGJĖL SE PRISHTINA
Nga Ramiz Lushaj
Nė Kosovėn Protektoriat Ndėrkombėtar i Organizatės sė Kombeve tė Bashkuara, ashtu si nė tė gjithė praktikėn botėrore, ēdo akt, ligj, notė zyrtare, …., qė mban firmėn e Kryeadministatorit tė OKB, Presidentit e Kryetarit tė Kuvendit dhe Kryeministrit tė Kosovės…, pėrvec datės, muajit e vitit, qė janė tė njėjtė pėr tė gjitha shtetet e nė tė gjithė planetin, ka edhe njė tė veēantė: emrin e kryeqytetit.
Kosova ka kryeqytetin e vet, Prishtinėn.
Ky fakt historik, gjeopolitik e demografik, pėrben njė ndėr elementėt e shumtė dhe tė rėndėsishėm pėr pėrcaktimin e Statusit final tė Kosovės, ku, sipas Paketės Ahtisari e prononcimeve tė vendeve antare tė Kėshillit tė Sigurimit, Grupit tė Kontaktit, Bashkimit Europian, NATO-s, etj. do tė jetė Pavarėsia e Mbikėqyrur, qė pritet, sipas tė gjitha shanseve faktorizuese, tė shpallet nė kėtė fund viti 2007.
Mirėpo, nisur nga fakti i njohur,qė tė gjitha shtetet e botės kanė kryeqytete, e shtrojmė pyetjen mė thjeshtė: Ē’tė vecanta ka Prishtina si kryeqytetet nė rastin e Kosovės dhe nė hartėn gjeopolitike tė botės sė sotme?
Kėndvėshtrimi i Parė:
1.
Prishtina, nė shkurt tė vitit 2001, sipas tė dhėnave tė OSBE/UNHCR, numėronte 564.800 banorė, ndėrsa, tani, mė 2007, ka arritur nė 672.000 banorė.
Ky fakt tregon se ka njė rritje tė madhe tė popullsisė, ēka jep premisa qė numri i banorėvė qytetės tė saj nė vitet e ardhshme tė ketė njė rekord tė ri nė demografinė e kryeqyteteve tė botės.
2 .
Nga 192 vendet antare tė Organizatės sė Kombeve tė Bashkuara, 86 shtete i kanė kryeqytetet e tyre me popullsi mė tė vogėl se Prishtina.
Pėrndryshe 44 pėr qind e tyre e kryeqyteteve tė botės janė mė tė vegjel se prishtina.
3.
37 shtete, antare tė OKB, e kanė popullsinė e tyre tė pėrgjithshme si shtet, mė tė vogėl se kryeqyteti i Prishtinės.
Kėto 3 fakte janė mjaft esenciale kur kemi parasysh edhe faktin se Kosova ėshtė Protektoriat Ndėrkombėtar i OKB, ēka edhe duhet marrė nė konsideratė matematikore, si faktor real, teksa flitet pėr Statusin e saj tė merituar e tė vonuar.
Kėndvėshtrimi i Dytė:
1.
Prishtina ėshtė njė kryeqytet etnik shqiptar nė tri dimensione: Toka, Popullsia dhe Identiteti i vet Kombėtar Dardan.
2.
Toka e saj ėshtė shqiptare nga Epoka e Gurit tek e Internetit, nga koha e punimit tė metaleve e deri tek nisja mė e fundit e anijeve kozmike drejt hapėsirave tė Galaktikės sonė.
Ka qėnė, ėshtė dhe do tė mbetet Shqiptare.
3.
Popullsia e saj ėshtė Shqiptare.
Mbi 95.7 pėr qind janė tė entnisė shqiptare.
Vetėm 4.3 pėr qind janė tė nacionaliteteve tė tjera si serbė, romė, boshnjakė, turqė, ashkalis, goranė, etj.
4.
133 shtete antare tė Organizatės sė Kombeve tė Bashkuara e kanė nacionalitetin e tyre kryesor nė kryeqytetet e veta mė tė vogėl se Prishtina e Kosovės.
Kėto tri dimensionet e saj, krahasuar edhe me shtetet e tjera tė botės, i krijojne
edhe njė tjetėr faktor pėr Pavarėsinė e saj tė padiskutueshme e tė shpejtė.
Kėndvėshtrimi i Tretė:
1.
Ndėr tė gjitha ish vendet e Republikės Socialiste Federative tė Jugosllavisė, qė sot janė shtete tė pavarura e antare tė OKB, kryeqyteti i Kosovės,, Prishtina, renditet nė vendin e tretė, pas Beogradit ( Republika e Serbisė) me 1.8 milionė banorė dhe Zagrebit ( Kroaci ) me 790 mijė banorė, duke e lėnė pas Shkupin ( Maqedoni – FYROM) me 548 mijė banorė, Sarajevėn ( Bosnje-Hercegovinė) me 438 mijė banorė, Ljubjanėn ( Slloveni) me 284 mijė banorė dhe Podgoricėn (Mali i Zi) me 143 mijė banorė.
Prishtina, pėr nga popullsia, ėshtė mė e madhe edhe se kryeqėndra e Provincės Autonome tė Vojvodinės, Novi Sadi, ( Republika e Serbisė), qė, aktualisht, numėron 341 mijė banorė.
2.
Gjithkush qė e ka parė nga afėr Prishtinėn ka vėnė re se Mbretėria Serbe e, mė pas, Tito e Millosheviēi nuk kanė deshur kurrė, historikisht e praktikisht, qė Prishtina tė jetė kryeqyteti i Kosovės, pasi, nė fillim tė fillimit e nė fund tė fundit, e kanė bojkotuar e, pėr mė tepėr, edhe sabotuar pėr tė qėnė njė metropol europian, si nga ana urbane (sheshet, rrugėt e ndertimet administrative), por edhe nė parametra tė tjerė.
3.
Veē deshti Zoti nė qiell e Koha eci nė rrjedhėn e saj pėr ta ngritur nė tokėn e Kosovės, Prishtinėn, qytet ilirian e mesjetarė, deri nė njė “kryeqytet ndėrkombėtar”, si pėr faktin qė ėshtė kryeqendra e Protektoriatit tė OKB nė Kosovė dhe nė rendin e ditės tė diplomacisė e politikės botėrore.
Krijoni Kontakt