Denimi me vdekje per krimin ne familje

[Davius]

Garuli: Do ishte mirë të zbatohej, të paktën dhe për dy vjet

Republikanët i komentojnë shifrat alarmante në Shqipëri, sidomos të krimit brenda familjes, që janë shtuar ndjeshëm kohët e fundit, si pasojë e heqjes së dënimit me vdekje. "Nëse vendet e Evropës do të kishin këtë shkallë kriminaliteti që ka Shqipëria, atëherë të gjithë do të dilnin në rrugë të kërkonin dënimin me vdekje", u shpreh numri dy i Partisë Republikane, Aleksandër Garuli. Megjithëse është shprehur se në rrugë institucionale dënimi kapital me vdekje nuk mund të vendoset në Shqipëri, për shkak se kjo çështje është detyrim kryesor i Shqipërisë për të qenë pjesë e KE-së, Garuli tha se "personalisht jam pro vendosjes së dënimit me vdekje". "Jam dakord për dënimin me vdekje, nëse do të shtrohej për diskutim", u shpreh ai.

Zoti Garuli, shifrat zyrtare të kriminalitetit në Shqipëri janë në nivel alarmant. Mendoni se heqja e dënimit me vdekje ka rritur shkallën e krimeve?

Pavarësisht se ne e kemi hequr dënimin me vdekje, si rrjedhojë e përfshirjes së Shqipërisë në strukturat ndërkombëtare, por momenti tregon se për një periudhë do kishte qenë mirë që dënimi me vdekje, të paktën për dy vjet, në Shqipëri të zbatohej. Shpreh bindjen që, nëse niveli i kriminalitetit që është aktualisht në Shqipëri do të ishte në të gjitha vendet e Evropës, do të ngriheshin në rrugë njerëzit për të kërkuar dënimin me vdekje. Nëse Franca do të kishte këtë shkallë kriminaliteti që ka Shqipëria, francezët do të kërkonin rivënien e gijotinës. Për rrjedhojë, është një kërkesë që ka të bëjë me shkallën e kriminalitetit. Dënimi me vdekje e ul kriminalitetin. Në vitet ‘60, disa nga shtetet e Amerikës e hoqën dënimin me vdekje dhe u dyfishuan krimet, ndaj ata e rivendosën dënimin pas 7 vitesh. Pra, ka edhe një stemë botërore që thekson faktin se dënimi kapital ul kriminalitetin. Kjo nuk do të thotë që ne do të dalim në rrugë për të kërkuar dënimin me vdekje. Tashmë jemi të detyruar t‘u nënshtrohemi disa kërkesave të dhëna nga KE. Psikologjikisht, dënimi me vdekje do të ndikonte pozitivisht.

Në këto rrethana që jemi tani, që po shtohet nga dita në ditë krimi, kryesisht brenda familjes, mendoni se dënimi me vdekje duhet të ekzistojë të paktën për një periudhë kohe të kufizuar në Shqipëri?

Do të ishte mirë të rikthehej dënimi edhe sot, por e gjykoj institucionalisht të pamundur. Pra, në rrugë institucionale, ky vendim do të ishte totalisht i pamundur. Unë personalisht jam pro dënimit me vdekje, nëse do të shtrohej për diskutim.

Do të kërkojë Shqipëria vënien e dënimit me vdekje nëse do të arrihej një pakt me Evropën për këtë çështje?

Ka një gjë. Nuk ka pakte të përkohshme. Është kusht për të qenë anëtar i Këshillit të Evropës. Ky është një nga kushtet që ka vënë Evropa në këto raste. Është një kusht i detyruar, që na vjen edhe ne, dhe pse na dëmton në luftën kundër krimit.

Retrospektivë


"Libofsha", dënimi i fundit me vdekje

Varja në litar e dy vëllezërve nga Libofsha shënoi të fundit ekzekutim të dënimeve me vdekje në Shqipëri. Josif dhe Dritëbardh Çuko u varën në litar në qershor të vitit 1992, pasi Gjykata e Fierit i shpalli fajtorë për vrasjen e pesë personave, mes të cilëve edhe një foshnjë. Ekzekutimi u bë në mes të qytetit, pavarësisht se vendimi u dha në një kohë rekord. Ky dënim u kundërshtua fort nga organizmat ndërkombëtarë, por gjeti mbështetje në opinionin vendas. Në atë kohë kur po ndryshonte rendi shoqëror, në të gjithë vendin u gjallëruan dhjetëra banda kriminale, që kryesisht merreshin me vjedhje, por që shpesh e më shpesh shkaktonin viktima.

Masakra e Libofshës, me pamjet rrëqethëse të vendngjarjes, të transmetuara nga televizioni shtetëror, ishte pa dyshim më tronditësja që kishte parë ndonjëherë publiku shqiptar, i pamësuar me kronikat e zeza. Për këtë arsye, autoritetet e kohës kërkuan nga organet e drejtësisë, që ishin ende të varura nga pushteti qendror, për të gjetur dhe dënuar sa më shpejt autorët e krimit. Brenda 24 ditëve gjithçka mori fund. Njerëzit që u dënuan me varje në litar nuk patën kohë të ankoheshin. Por ekzekutimi me metodat e komunizmit, në mes të qytetit, pati efektin që prisnin drejtuesit e shtetit. Krimi në të gjithë vendin u tulat dhe iu desh kohë të rizgjohej.

Sipas raportit të shënuar në policinë e Fierit mësohet se versioni i ngritur prej policisë së Fierit është i tillë: Pak pas mesnate, kur ora shënonte 00:45 minuta, në banesën e familjes Puto, autorët kanë hyrë nëpërmjet dhomës ku flinte vogëlushja 8-muajsh, Mardalena. Dritares i kanë përthyer hekurat dhe xhamin e saj e kanë hequr me mjeshtëri, me qëllim hyrjen në brendësi të banesës pa bërë zhurmë. Si fillim, pa kërkuar asnjë shpjegim, vrasësit kanë gjuajtur me një sëpatë mbi 30-vjeçarin Agim Puto, djali i vogël i familjes, që kishte vetëm pak ditë që ishte kthyer nga Greqia, ku kishte emigruar për afro 1 vit. Më pas, vrasësit godasin po me sëpatë mbi bashkëshorten e Agimit, vetëm 25 vjeçe, e cila, sipas policisë, ka ndjerë zhurmat dhe ka dalë nga dhoma, por është qëlluar me sëpatë, duke vdekur me dorën mbi ballë, për t‘u mbrojtur nga goditja.

Autorët lanë dhomën e çiftit të ri që vdiq dhe i drejtohen asaj të të moshuarve. Lidhin plakën, Zenepen, dhe përleshen me plakun, Petritin. Pas sigurimit për vdekjen e të moshuarit, ata i rikthehen sërish Zenepes. Policia dyshon se vrasësit kanë ushtruar presion dhe tortura mbi gruan e moshuar, me qëllim që ajo të tregonte se ku ishin fshehur sendet me vlerë, që familja i kishte trashëguar, si dhe kursimet e të birit. Hezitimi i kësaj, si dhe lënia në dorë të vrasësve e valixhes së vetme me sende të shtrenjta, që babai i Zenepes kishte sjell përpara shumë vitesh nga Egjipti, ka bërë që vrasësit ta lënë në grahmat e fundit të jetës, duke ndërruar jetë rrugës për në spital. Qarja e foshnjës në mënyrë të vazhdueshme, bëri që autorët të shkojnë në dhomën ku ajo flinte dhe pas goditjes me thikë në qafë i përdrodhën kokën.

Vetëm 24 ditë ka zgjatur gjykimi i dy autorëve të vrasjes së pesë personave brenda një familjeje. Dy vëllezërit Çuko janë arrestuar tri ditë pas ngjarjes. Ndërsa Josifi, vëllai më i madh, kishte marrë udhën drejt Greqisë së bashku me disa shokë të tij nga fshati, Dritëbardhi shkoi edhe në varrimin tragjik të pesë viktimave.

Dy vëllezërit u arrestuan më 1 qershor. Prokurori i çështjes ka qenë Kiço Nano, sot avokat, ndërsa hetuesi Petrit Çano, sot prokuror i rrethit Vlorë. Gjyqtari i pesë seancave maratonë, Andon Beta, thotë: "Presidenti i asaj kohe na kërkoi dënimin kapital dhe të përshpejtuar". Gjithashtu, Andon Beta ka thënë se shqyrtimi i çështjes nuk pati respektim total të rregullave të gjykimit dhe mund të ekzistonte mundësia e ndonjë autori tjetër. Vendimi është marrë mesditën e 23 qershorit, ndërsa ekzekutimi i dy vëllezërve është bërë mesnatën e 25 qershorit. Ata janë varur në qendër të Fierit dhe trupat e tyre janë lënë varur deri në mbrëmjen tjetër. Më pas, Ndërmarrja e Komunales ka marrë dy viktimat dhe i ka groposur në një cep jashtë kufirit të atëhershëm të varrezave publike të qytetit.

Gazeta Shqip

[Vinjol]

duke pare rastet e shumte qe krimi po ndodh shpesh here qe ne shqiperi edhe brenda familjes kohet e fundit ne parlamentin shqiptar po mendohet rikthimi i denimit me vdekje persa i perket krimit ne familje,ju si mendoni

[Qendi]

Unë mendoj që duhet të vihet një ligj i tillë pasi që kjo mund të ishte mënyr e mirë për të ndaluar krimin në familje gjë që te ne ndodh shum shpesh..

[Erlebnisse]

Nuk jam asnjehere dakort me denimin me vdekje (edhe brenda familjes). Per mendimin tim menyra me e mire qe keta njerez ta paguajne eshte te rrijne ne izolim te plote gjithe jeten, dmth pa pasur mundesi te shikojne kembe njeriu edhe madje edhe nje cope buke t'ia japin nga ndonje dritare e vogel qe mos te shikoje as policin; t'i japin edhe ndonje pune per te bere e te pakten ne kete menyre riedukohen.
Nuk eshte mire t'ia mbyllesh syte e mos te kuptoje asnjehere per te keqen qe ka bere.
Denimi me vdekje ne cfaredo rasti qe te jete eshte gjithnje nje krim kunder njerezimit, edhe se jam e sigurte qe njerez te tille e meritojne. Denimi me vdekje na con perseri drejt diktatures. Me mire te bejme hapa perpara se sa te rikthehemi tek bunkeret besoj.
Prandaj denimi me vdekje joooooooooooooo: kurr.

[MiLaNiStE]

sic e thash edhe ke tema tjeter nuk besoj ne denim me vdekje po me burg qe perjetshem ai po esht denim

[SKUTHI]

It's a bullshit.... Gjithe komuniteti boteror eshte mbledhur qe te nxjerre nje Rezolute ku mos te lejohet me ne asnje vend denimi me vdekje, ne propozojme akoma keto gjera nonsense.
Eshte krejtesisht e pamundur qe te verifikohet miratimi i nje ligji te tille.. Nuk eshte nje fenomen qe mund te ndalohet me represion ky, impenjimi duhet te jete me i thelle pasi ky fenomen eshte me shume kulturor e shoqeror. Duhet te jete nje gershetim iniciativash nga shoqerite civile dhe nga istitucione shteterore qe duhet ti vine ne ndihme qytetarit me menyra te ndryshma,si ajo e mbeshtetjes morale ekonomike etj. por edhe ligjore, duke pasur si qellim kryesor parandalimin e episodeve te tilla qe jane derrmuese per cdo shoqeri dhe jo denimin e ketij ne nje eventualitet te munshem.. Si krimi brenda ne familje dhe ai jashte saj duhet te vlejne nje lloj, sepse krimi eshte krim dhe pike.. Pastaj nje ligj i tille do te ishte shume superficial pasi ky do te kishte si qellim kryesor krimet e medha qe jane ato kur nje person humb jeten etj., por dihet shume mire qe keto krime ne krahasim me ato te perditshmet qe vijne nga dhuna fizike po edhe ajo psikollogjike, jane te paperfillshme..
Filosofia e ketij ligji eshte ajo qe ben sot qe ne te kemi nje situate te tille, pasi ky eshte si veprimi i disa prinderve qe thone: heme futi i dru fmive ti se nuk i gjen gjo, kshu heres tjeter ta kujtojne mire se ca i pret.. per momentin kjo duket nje zgjedhje efikase, sepse femija mbase per momentin nuk e ben me ate veprim, kjo metode e dhunshme edukimi transferohet te femija i cili padyshim do ja transferoje femijes se tij etj. e keshtu behet zinzhir kjo pune. Keshtu edhe nje ligj i tille thote: ti fusim friken se mbase marin vesh.. Nuk eshte frika strumenti i duhur, historia e ka treguar kete. Nje ligj i tille do ta shtonte me shume krimin ne familje, por da na e nxirrte qeverine sikur ja gjeti zgjidhjen edhe problemi do te shtyhet shtyhet e shtyhet...

[samer]

Une nuk jam dakort per kete ligj. Une mendoj se denim me i larte eshte te shkosh gjithe jeten ne burg, besoj se atje jo vetem do vuash por do vdesesh duke e vuajtur

[biligoa]

duke pare rastet e shumte qe krimi po ndodh shpesh here qe ne shqiperi edhe brenda familjes kohet e fundit ne parlamentin shqiptar po mendohet rikthimi i denimit me vdekje persa i perket krimit ne familje,ju si mendoni

Ylberi i se keqes


Fatos Baxhaku

Ka do ditë që opinioni publik është i trazuar nga një fenomen që e kishim lënë disi jashtë vëmendjes. Duhej të ndodhnin edhe disa vrasje pa të kujtoheshim të merreshim me të. Kështu ndodh rëndom, e kështu ka ndodhur, kujtohemi për një gjë të keqe vetëm kur na vjen aq afër, sa që duket sikur po na troket në derë. Megjithatë, sikurse thotë një fjalë e vjetër "më mirë vonë se kurrë". E kështu politika, shtypi, OJQ-të, me portrete të nxirosura dhe me zemër të shqetësuar, u morën me fenomenin që vetëm brenda pak ditësh ka marrë emra të ndryshëm: dhuna në familje, krimi në familje, dhuna ndaj grave, dhuna ndaj fëmijëve, asnjëherë thjesht dhuna.

Në mënyrë që të jemi të qartë e të bëjmë një lloj përpjekjeje për të vënë rregull në terminologjinë e kësaj pune, duhet më parë të vendosim se përse do të flasim: dhuna është një koncept që shkon që nga ngërdheshja e dhëmbëve, te një shkelm në një vend të lig dhe deri te marrja e jetës. Dhunë madje mund të konsiderohet edhe mungesa e respektit për mendimin ndryshe të tjetrit. Dhuna me një fjalë shkon që nga grija më e zbehtë deri tek e zeza e thellë më e ashpër. Është një lloj ylberi i së keqes. Ndaj, përderisa që nga koha e "hommo sapiens" askush nuk ia ka dalë të zgjidhë misteret e kësaj së keqeje, nuk kemi as ne se si t‘i zgjidhim sot në pak radhë gazetë. Puna është se në thelb të gjithë jemi dakord dhe jemi kundër, por kundër kujt se.

Mendimet kanë qenë të ndryshme, sikurse e thamë më lart. Ka disa aktivistë, duke përfshirë edhe shefen e re të "Mjaft"-it, e cila valën e indinjatës e kanalizoi kundër dhunës ndaj femrave. Ka plotësisht të drejtë. Dhe çdo hap në këtë drejtim duhet përgëzuar. Vetëm se ndonjë tjetër - mashkull kuptohet - mund të bënte edhe humor të zi, duke pyetur veten dhe të tjerët: Po dhuna ndaj nesh xhanëm? Vrasja është shumë herë më e rëndë kur i ndodh një femre, por edhe kur vritet ndonjë mashkull më tepër duhet të shqetësohemi. Mbase ca më pak se aktivistet e lëvizjeve feministe, por duhet të shqetësohemi gjithsesi.

Kështu që ajo që duhet të na shqetësojë në këtë valë lajmesh, që mbajnë erë gjak, duhet të jetë më shumë ai që quhet "krimi në familje". Ai kur burri jo vetëm vret, por dhunon gruan, ai kur babai apo nëna detyron vajzën të prostituojë, ai kur familja nga një gjë e mbarë dhe e shenjtë kthehet një grackë vrastare. Nëse e nisim mendimin nga kjo pikë, atëherë duhet të na vijë pyetja tjetër. Përse jemi shqetësuar kaq shumë këto ditët e fundit? Krimi në familje ka ekzistuar që ndër kohë të lashta. Kryevepra të letërsisë antike janë frymëzuar pikërisht nga këto tema. Pra krimi në familje nuk është një shpikje e jona dhe as e këtyre kohëve. Atëherë, përse të shqetësohemi? Motivi se përse duhet të shqetësohemi është se ende kemi vrasje absurde. Vëllezër që vrasin motrën për nder dhe disa muhabete me "virgjëri" që nuk i takojnë dhjetëvjeçarit të parë të mijëvjeçarit tonë. Pra vrasja në familje si një mentalitet i kohëve të kalave dhe të shpellave dhe jo si një aksident tragjik që buron nga varfëria apo nga halle të tjera. Kjo është ajo që me të drejtë ka alarmuar opinionin.

Terminologjinë e fiksuam, me shkakun e shqetësimit jemi dakord të tërë. Atëherë le të vijmë në pikën më delikate. Si i bëhet që mos të na dëgjojnë më veshët dhe mos të na shohin më sytë vrasje kaq të shëmtuara? Shumë vetë thanë që shkaku më i parë është varfëria. Kjo, sipas shumë vetëve, ia heq mendjen njeriut dhe e çon atë në një situatë aq të pashpresë sa që të nisë e të vrasë tërë familjarët një e nga një. Mund të jetë edhe kështu. Por ka shumë gjasë që të mos jetë vetëm kjo. Po të ishte vetëm varfëria atëherë gjysma jonë nuk do të ishte sot gjallë. Stërgjyshërit tanë nuk janë dalluar për të pasur, por nuk janë vrarë e prerë brenda shtëpisë, përkundrazi. Me të drejtë është shtuar në vargun e shkaqeve edhe injoranca dhe rikthimi i analfabetizmit. Sërish nuk na mbushet mendja. Kemi njohur plot analfabetë nëpër Shqipëri që e kanë pasur zemrën më të madhe se sa shumë intelektualë e masteroidë të marrë së bashku. Nuk dinin të lexonin, por nuk kishin zemër të vrisnin një mizë.

Politika, si gjithnjë e shkathët për të thithur vota e për të hapur diskutime, përfitoi nga kjo bela e përgjakur për të hedhur "shashka" të reja. E tillë ishte edhe ideja e ridiskutimit të dënimit me vdekje. Me një fjalë, sa herë të kemi një të vrarë, aq herë shoqëria jonë duhet të shënojë një të vrarë plus një tjetër. Në mos thelbi, ky është rezultati i dënimit me vdekje. Ata që e hodhën këtë tezë janë treguar të zgjuar. Janë treguar të zgjuar, sepse në sytë e njerëzve të inatosur e të mpirë nga ngjarjet e fundit tragjike, këta dalin si kampionët e vërtetë të drejtësisë. Edhe duke e ditur se dënimi me vdekje nuk është se e ul numrin e kriminalitetit, edhe duke e ditur se në një vend si Shqipëria, ku veprojnë ende kode të vjetra dhe injoranca të thella, ai që e ka ndarë mendjen të vrasë do të vrasë, edhe duke e ditur se vdekja në të tilla raste për shumëkënd është shpëtim dhe jo dënim. Thamë më lart se përkrahësit politikë të dënimit me vdekje janë treguar të zgjuar. Harruam të themi se nuk janë treguar të ndershëm. Po politika, me sa duket, nuk ka lidhje me këtë cilësi.

Kohë më parë, në vitet e fundit të diktaturës, një ngjarje e rëndë tronditi një qytet të Veriut. Asokohe kronika e zezë ishte një gjë që nuk ekzistonte, porse lajmi i kobshëm e mbërtheu fort qytetin. Një burrë kishte vrarë të birin e tij, djalë fare të ri. Shkaku ishte sepse djali ishte bërë shqetësim për babain komunist, të cilin në mbledhjen e organizatës bazë e kritikonin shumë herë për sjelljen e të birit dhe kështu që kulmi arriti kur, në sherr e sipër, djali i ndjerë guxoi e i tha të atit: Të kam dhjerë m‘u në teser të partisë! Kaq mjaftoi dhe babai ia zbrazi pistoletën në gjoks. Të gjithë u habitën kur babai djalëvrasës u lirua pak kohë pas krimit. "Lëreni të shkojë. Atë e ka dënuar Perëndia", kjo fjali e thënë nga njëri nga "të mëdhenjtë" e kohës pëshpëritej edhe shumë vjet pas kësaj ngjarjeje në qytetin e Veriut. Pas pak vjetësh babai fajtor dha shpirt nën peshën e krimit të tij absurd.

E rrëfyem këtë histori, jo për të thënë se punët i duhen lënë në dorë Perëndisë, por për t‘u marrë ca me ata që shpejtuan të kërkojnë ligje më vete, për krimin brenda familjes. Nuk e dimë ende se çfarë kanë pasur ndër mend këta propozues të guximshëm. Por na rezulton se ka shumë gjasë që, sikur të ndjekim idenë e tyre, atëherë do të na duhet të bëjmë një ligj, që të vrasësh gruan tënde do të vuash më shumë se sa të vrasësh gruan e tjetrit. Një absurditet që e kuptojnë edhe ata vetë.

Do të na duhet një rrugë e gjatë dhe shumë kohë, që të mos e dëgjojmë më togfjalëshin "krim në familje". Ai është pjesë e ylberit të së keqes, njësoj si mashtrimi, vjedhja, dhuna. Ajo ç‘ka ne, të gjithë bashkë, mund të bëjmë është që të përpiqemi të krijojmë një Shqipëri më të paqtë dhe sidomos më pak zhgënjyese. Një Shqipëri që ia thotë vetes në sy të këqijat dhe të mirat jo për demagogji, porse sepse e quan veten një shtet modern. Nuk është varfëria, por është zhgënjimi nga ajo që shumë shqiptarë prisnin, ai që i nxit këto krime të përbindshme. Nuk është injoranca, por mungesa e shpresës ajo që i bën disa më agresivë se të tjerët. Dhe më në fund, është shembulli i dhunshëm që ata shohin nëpër televizorët e tyre të vjetër: Skërmitje dhëmbësh, mungesë paqeje, të shara dhe ofendime, duar të refuzuara, nxirosje të gjërave… Duhet të jemi të shqetësuar për ngjarjet e fundit, por nuk duhet të harrojmë se ato burojnë nga dhuna që thithim që në orët e para të mëngjesit, porsa lemë pas pragjet e shtëpive tona. Nëse luftojmë dhunën, kudo e sido që të na shfaqet, atëherë do kemi familje edhe më të lumtura. Kështu edhe ne do të kemi rast të mos merremi më me ylberin e së keqes.

[biligoa]

Ylberi i se keqes


Fatos Baxhaku

Ka do ditë që opinioni publik është i trazuar nga një fenomen që e kishim lënë disi jashtë vëmendjes. Duhej të ndodhnin edhe disa vrasje pa të kujtoheshim të merreshim me të. Kështu ndodh rëndom, e kështu ka ndodhur, kujtohemi për një gjë të keqe vetëm kur na vjen aq afër, sa që duket sikur po na troket në derë. Megjithatë, sikurse thotë një fjalë e vjetër "më mirë vonë se kurrë". E kështu politika, shtypi, OJQ-të, me portrete të nxirosura dhe me zemër të shqetësuar, u morën me fenomenin që vetëm brenda pak ditësh ka marrë emra të ndryshëm: dhuna në familje, krimi në familje, dhuna ndaj grave, dhuna ndaj fëmijëve, asnjëherë thjesht dhuna.

Në mënyrë që të jemi të qartë e të bëjmë një lloj përpjekjeje për të vënë rregull në terminologjinë e kësaj pune, duhet më parë të vendosim se përse do të flasim: dhuna është një koncept që shkon që nga ngërdheshja e dhëmbëve, te një shkelm në një vend të lig dhe deri te marrja e jetës. Dhunë madje mund të konsiderohet edhe mungesa e respektit për mendimin ndryshe të tjetrit. Dhuna me një fjalë shkon që nga grija më e zbehtë deri tek e zeza e thellë më e ashpër. Është një lloj ylberi i së keqes. Ndaj, përderisa që nga koha e "hommo sapiens" askush nuk ia ka dalë të zgjidhë misteret e kësaj së keqeje, nuk kemi as ne se si t‘i zgjidhim sot në pak radhë gazetë. Puna është se në thelb të gjithë jemi dakord dhe jemi kundër, por kundër kujt se.

Mendimet kanë qenë të ndryshme, sikurse e thamë më lart. Ka disa aktivistë, duke përfshirë edhe shefen e re të "Mjaft"-it, e cila valën e indinjatës e kanalizoi kundër dhunës ndaj femrave. Ka plotësisht të drejtë. Dhe çdo hap në këtë drejtim duhet përgëzuar. Vetëm se ndonjë tjetër - mashkull kuptohet - mund të bënte edhe humor të zi, duke pyetur veten dhe të tjerët: Po dhuna ndaj nesh xhanëm? Vrasja është shumë herë më e rëndë kur i ndodh një femre, por edhe kur vritet ndonjë mashkull më tepër duhet të shqetësohemi. Mbase ca më pak se aktivistet e lëvizjeve feministe, por duhet të shqetësohemi gjithsesi.

Kështu që ajo që duhet të na shqetësojë në këtë valë lajmesh, që mbajnë erë gjak, duhet të jetë më shumë ai që quhet "krimi në familje". Ai kur burri jo vetëm vret, por dhunon gruan, ai kur babai apo nëna detyron vajzën të prostituojë, ai kur familja nga një gjë e mbarë dhe e shenjtë kthehet një grackë vrastare. Nëse e nisim mendimin nga kjo pikë, atëherë duhet të na vijë pyetja tjetër. Përse jemi shqetësuar kaq shumë këto ditët e fundit? Krimi në familje ka ekzistuar që ndër kohë të lashta. Kryevepra të letërsisë antike janë frymëzuar pikërisht nga këto tema. Pra krimi në familje nuk është një shpikje e jona dhe as e këtyre kohëve. Atëherë, përse të shqetësohemi? Motivi se përse duhet të shqetësohemi është se ende kemi vrasje absurde. Vëllezër që vrasin motrën për nder dhe disa muhabete me "virgjëri" që nuk i takojnë dhjetëvjeçarit të parë të mijëvjeçarit tonë. Pra vrasja në familje si një mentalitet i kohëve të kalave dhe të shpellave dhe jo si një aksident tragjik që buron nga varfëria apo nga halle të tjera. Kjo është ajo që me të drejtë ka alarmuar opinionin.

Terminologjinë e fiksuam, me shkakun e shqetësimit jemi dakord të tërë. Atëherë le të vijmë në pikën më delikate. Si i bëhet që mos të na dëgjojnë më veshët dhe mos të na shohin më sytë vrasje kaq të shëmtuara? Shumë vetë thanë që shkaku më i parë është varfëria. Kjo, sipas shumë vetëve, ia heq mendjen njeriut dhe e çon atë në një situatë aq të pashpresë sa që të nisë e të vrasë tërë familjarët një e nga një. Mund të jetë edhe kështu. Por ka shumë gjasë që të mos jetë vetëm kjo. Po të ishte vetëm varfëria atëherë gjysma jonë nuk do të ishte sot gjallë. Stërgjyshërit tanë nuk janë dalluar për të pasur, por nuk janë vrarë e prerë brenda shtëpisë, përkundrazi. Me të drejtë është shtuar në vargun e shkaqeve edhe injoranca dhe rikthimi i analfabetizmit. Sërish nuk na mbushet mendja. Kemi njohur plot analfabetë nëpër Shqipëri që e kanë pasur zemrën më të madhe se sa shumë intelektualë e masteroidë të marrë së bashku. Nuk dinin të lexonin, por nuk kishin zemër të vrisnin një mizë.

Politika, si gjithnjë e shkathët për të thithur vota e për të hapur diskutime, përfitoi nga kjo bela e përgjakur për të hedhur "shashka" të reja. E tillë ishte edhe ideja e ridiskutimit të dënimit me vdekje. Me një fjalë, sa herë të kemi një të vrarë, aq herë shoqëria jonë duhet të shënojë një të vrarë plus një tjetër. Në mos thelbi, ky është rezultati i dënimit me vdekje. Ata që e hodhën këtë tezë janë treguar të zgjuar. Janë treguar të zgjuar, sepse në sytë e njerëzve të inatosur e të mpirë nga ngjarjet e fundit tragjike, këta dalin si kampionët e vërtetë të drejtësisë. Edhe duke e ditur se dënimi me vdekje nuk është se e ul numrin e kriminalitetit, edhe duke e ditur se në një vend si Shqipëria, ku veprojnë ende kode të vjetra dhe injoranca të thella, ai që e ka ndarë mendjen të vrasë do të vrasë, edhe duke e ditur se vdekja në të tilla raste për shumëkënd është shpëtim dhe jo dënim. Thamë më lart se përkrahësit politikë të dënimit me vdekje janë treguar të zgjuar. Harruam të themi se nuk janë treguar të ndershëm. Po politika, me sa duket, nuk ka lidhje me këtë cilësi.

Kohë më parë, në vitet e fundit të diktaturës, një ngjarje e rëndë tronditi një qytet të Veriut. Asokohe kronika e zezë ishte një gjë që nuk ekzistonte, porse lajmi i kobshëm e mbërtheu fort qytetin. Një burrë kishte vrarë të birin e tij, djalë fare të ri. Shkaku ishte sepse djali ishte bërë shqetësim për babain komunist, të cilin në mbledhjen e organizatës bazë e kritikonin shumë herë për sjelljen e të birit dhe kështu që kulmi arriti kur, në sherr e sipër, djali i ndjerë guxoi e i tha të atit: Të kam dhjerë m‘u në teser të partisë! Kaq mjaftoi dhe babai ia zbrazi pistoletën në gjoks. Të gjithë u habitën kur babai djalëvrasës u lirua pak kohë pas krimit. "Lëreni të shkojë. Atë e ka dënuar Perëndia", kjo fjali e thënë nga njëri nga "të mëdhenjtë" e kohës pëshpëritej edhe shumë vjet pas kësaj ngjarjeje në qytetin e Veriut. Pas pak vjetësh babai fajtor dha shpirt nën peshën e krimit të tij absurd.

E rrëfyem këtë histori, jo për të thënë se punët i duhen lënë në dorë Perëndisë, por për t‘u marrë ca me ata që shpejtuan të kërkojnë ligje më vete, për krimin brenda familjes. Nuk e dimë ende se çfarë kanë pasur ndër mend këta propozues të guximshëm. Por na rezulton se ka shumë gjasë që, sikur të ndjekim idenë e tyre, atëherë do të na duhet të bëjmë një ligj, që të vrasësh gruan tënde do të vuash më shumë se sa të vrasësh gruan e tjetrit. Një absurditet që e kuptojnë edhe ata vetë.

Do të na duhet një rrugë e gjatë dhe shumë kohë, që të mos e dëgjojmë më togfjalëshin "krim në familje". Ai është pjesë e ylberit të së keqes, njësoj si mashtrimi, vjedhja, dhuna. Ajo ç‘ka ne, të gjithë bashkë, mund të bëjmë është që të përpiqemi të krijojmë një Shqipëri më të paqtë dhe sidomos më pak zhgënjyese. Një Shqipëri që ia thotë vetes në sy të këqijat dhe të mirat jo për demagogji, porse sepse e quan veten një shtet modern. Nuk është varfëria, por është zhgënjimi nga ajo që shumë shqiptarë prisnin, ai që i nxit këto krime të përbindshme. Nuk është injoranca, por mungesa e shpresës ajo që i bën disa më agresivë se të tjerët. Dhe më në fund, është shembulli i dhunshëm që ata shohin nëpër televizorët e tyre të vjetër: Skërmitje dhëmbësh, mungesë paqeje, të shara dhe ofendime, duar të refuzuara, nxirosje të gjërave… Duhet të jemi të shqetësuar për ngjarjet e fundit, por nuk duhet të harrojmë se ato burojnë nga dhuna që thithim që në orët e para të mëngjesit, porsa lemë pas pragjet e shtëpive tona. Nëse luftojmë dhunën, kudo e sido që të na shfaqet, atëherë do kemi familje edhe më të lumtura. Kështu edhe ne do të kemi rast të mos merremi më me ylberin e së keqes.

[drity]

Nuk jam dakort. Mendoj qe krimi nuk mund te luftohet me krim.

[SKUTHI]

Hajde gomar hajde, meqe shifrat qenkan alarmante ca do te beje ky, i heqim qafe thote te gjithe.. i fusim nje ligj per nja dy vjet pastaj shohim e bejme, sikur te ishin kuklla jo njerez..
Po me krimet e vogla si do ja beje ky, apo kush godet me grusht do ti pres doren, kush me shkelm,kemben, kush perdhunon do ti pritet .... nejse... C'eshte ky kasap keshtu ore..
Drejtohemi nga gomere.. Po u pergjigje me dhune dhunes, po dhune do te gjesh mor pizhuk..
Keto jane komuniste te qelbur....

[^AngeL^]

une kam votuar qe nuk jam ndakord.

kam degjuar shume heret lajmet qe japin te dhenat qe kan vrare ose tentuar te vrasin jo vec nje person po te shuajne komplet familjen, edhe shume raste te tjera,te cilat kriminelet nuk kan aresye te forta te kryejne krime te tilla,edhe kjo te dergon ne nje rruge ku vertet mendon qe per keto njerze duhet te kete nje denim me te fort, i cili eshte denimi me vdekje.

[biligoa]

Nuk jam dakord per vendosjen e ketij ligji.

[RaPSouL]

Sjam dakord fare per kete ligj si per krime ne familje e as per krime te tjera te rende, me duket e ceka edhe ne nje teme tjeter se per jeten dhe vdekjen e njeriut vendos tjeterkush e jo njeriu.

[ida1]

Sjam dakord fare per kete ligj si per krime ne familje e as per krime te tjera te rende, me duket e ceka edhe ne nje teme tjeter se per jeten dhe vdekjen e njeriut vendos tjeterkush e jo njeriu.

Shume e drejte , pikerisht kete mendim kam edhe une .

[BaBa]

jo.



.

[Bejbi]

Nuk jam asnjehere dakort me denimin me vdekje (edhe brenda familjes). Per mendimin tim menyra me e mire qe keta njerez ta paguajne eshte te rrijne ne izolim te plote gjithe jeten, dmth pa pasur mundesi te shikojne kembe njeriu edhe madje edhe nje cope buke t'ia japin nga ndonje dritare e vogel qe mos te shikoje as policin; t'i japin edhe ndonje pune per te bere e te pakten ne kete menyre riedukohen.
Nuk eshte mire t'ia mbyllesh syte e mos te kuptoje asnjehere per te keqen qe ka bere.
Denimi me vdekje ne cfaredo rasti qe te jete eshte gjithnje nje krim kunder njerezimit, edhe se jam e sigurte qe njerez te tille e meritojne. Denimi me vdekje na con perseri drejt diktatures. Me mire te bejme hapa perpara se sa te rikthehemi tek bunkeret besoj.
Prandaj denimi me vdekje joooooooooooooo: kurr.

nuk jam dakort re gamoto me ty era
vetem te lexosh ato rreshta qe pershkruajne vdekjen e asaj familjeje fatkeqe nga fieri, do thoja se dhe denimi me vdekje eshte pak per ato lloj njerezish
per ata qener qe nuk patem meshire as per foshnjen e vogel
jam pro denimit me vdekje
apo te bejme si ne usa qe i nxjerrin te cmendur?!

[^AngeL^]

nuk jam dakort re gamoto me ty era
vetem te lexosh ato rreshta qe pershkruajne vdekjen e asaj familjeje fatkeqe nga fieri, do thoja se dhe denimi me vdekje eshte pak per ato lloj njerezish
per ata qener qe nuk patem meshire as per foshnjen e vogel
jam pro denimit me vdekje
apo te bejme si ne usa qe i nxjerrin te cmendur?!

duhet se sben denimi me vdekje,, edhe mos e gjykoni sipas fese,se nuk ka te drejte njeriu te ja mari jeten njeriut,ato kur i marin jeten komplet nje familjeje dhe nuk len asnje trashgimtar cfare pretendoni ti gostitni me buk e me uj e chati siper falas tere jeten

[Sokoli i Malit]

Kush garanton qe gjykimi do jet i drejt,nese i merr jeten dikuj smund te ja kthejsh.Ka menyra tjera denimi ,si perjetsisht ne burg apo pune te rend si dhe edukimi publik kunder krimit.
Apsolutisht kundra denimit me vdekje.
As si kemi dhen jeten as skemi te drejt te ja marrim.

[diviner]

Jo, nuk jam dakort për vendosjen e këtij ligji.