Close
Faqja 12 prej 15 FillimFillim ... 21011121314 ... FunditFundit
Duke shfaqur rezultatin 221 deri 240 prej 286
  1. #221
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    29-11-2010
    Postime
    607
    per mua kanuni ka me shumgjera te errta se te mira bile sa i perket gjakmarrjes eshte total dobesi edhe luftnxites per vllavrasje por edhe tek besa shqiptaret te huajve ju kan nejt besnik kurse nder vete nuk kan nej ne bes po flas per shumicen natyrisht jo te gjith ne kosov kur ka ardh puna te nje serb dhe shqiptar serbi i ka lyp vetem besen jo tjera garanci ,daj albansko besu, dhe per te ka mjaftu kurse nder vete shum e kan thy besen

  2. #222
    Une nuk e di pse-ne, arsyen qe ky kanun eshte hapur me kishen, por besoj nga vlesresimi im personal, qe nje gje e tille eshte bere per te treguar se sa respekt kishin institucionet fetare ne ate kohe, nje respekt te tille keto institucione e kane edhe ne kohen e sotme ku pretendojme se jemi me te civilizuar se parardhesit tane.

    Po e analizoj pak "nye i pare"...
    Tek kuptimii hijes se kishes, jepet perkufizimi i territorit te saj, se cfare ishte nen pushtetin e saj, se cfare ishte nen pronesine e saj. Kjo tregon caktim te kufinjve territoriale te nje prone dhe mireadministrim te prones se kulteve fetare. Ne kete rast nuk shoh ndonje mangesi te veterregullimit qe shprehet ne kanun, perkundrazi tregon nje menyre administrimi te rregullt, dhe sidomos per ate kohe.
    Me pas vijon me tagret e kishes; kuptimin tager besoj se e dini (e drejte, pushtet juridik) nje term i tille vazhdon ende te perdoret ne terminologjine tone juridike bashkekohore, ndersa kanuni e paska permendur shume me perpara. Aty paraqitet kufinjte pronesore te kishes, dhe me pas ne piken 4 shfaqet edhe nje isntitut tjeter i rendesishem, qe eshte shitblerja "kisha ka tager me e ble e me e shite, si edhe me e marre edhe me e mbajte te falunat...."

    Nese bejme nje analogji me ate qe na jep sot Kushtetuta jone demokratike per administrimin e kulteve fetare, do te shohim se jane te peraferta : "bashkesite fetare jane persona juridike. Ata kane perparesi ne administrimin e pasurive te tyre sipas parimeve, rregullave dhe kanoneve te tyre, persa nuk cenohen interesat e te treteve" (neni 6/Kushtetuta e RSH)

    Tek 'paperlimsja e kishes' verejme tek neni 1 (lexo kanunin) qe kemi prap nje ngjashmeri te asaj qe na jep sot Kushtetuta jone demokratike, perkatesisht ne nenin 4 te Kushtetutes "shteti dhe bashkesite fetare respektojne ne menyre te ndersjellte pavaresine e njeri tjetrit dhe bashkepunojne ne te mire te secilit dhe te gjitheve"

    Tek ndera e kishes; tregohet paprekeshmeria e saj nga sjelljet jo shoqerore, dhe mosperzierja e saj si ndeshkuese dhe marrese e gjobes ne rast dhunimi, por nje e drejte e tille i takon famullise, organit te saj perfaqesues. "kisha shpate e konop s'ka". Madje edhe ne rastin kur ne nenin 4 te kesaj permbajtje thuhet se "e me e pase me i carte kush ndoren kishes, famullija asht ne detyre me e cue nderen e saj ne vend" tregon se kisha nuk eshte hakmarrese, por nje kult ku adhurohet Hyji, por nese ajo dhunohet nuk i takon kishes se shenjte te hakmerret, por famullise se saj.

    Nyen e dyte, besoj se do e analizojme me vone, tani desha korigjimet e juaja ndaj komentit tim per sa i perket nyes se pare, dhe plotesimet perkatese...

  3. #223
    Prita te kisha korigjime dhe plotesime ne lidhje me komentet e mia, por meqe askush nuk e beri, por vazhdoj me "nye i dyte"

    Ne 5.1 tregohet mjaft qarte nje rregull qe ishte i pergjithshem per te gjithe ne ate kohe ne lidhje me varrimin e njerezve te vdekur. Nje rregull i tille mesa di une eshte ruajtur ende ne shqiperine e veriut, ku te afermit e vdekur (nga i njejti fis) varrosen prane njeri tjetrit. Ne te njejten kohe parashikon se nese ky rregull i perbashket per te gjithe nuk respektohet, atehere sanksioni qe vjen si rast i kesaj shkelje (pra kur nje i nje fisi tjeter varros te afermin tek pjesa e varreve qe jane te nje fisi tjeter) eshte zhvarrimi i tij dhe vendosja e trupi te tij tek pjesa e varreve te fisit perkates. (ju lutem me korigjoni nese jam gabim)
    Ne 5.2, tregon se kur vjen je fis i ri per here te pare ne ate katund, dhe kuptohet qe te vdekurit e tyre nuk jane te varrosur aty, atehere kerkohet leja nga pleqeria (kuvendi) i katundit per te pasur edhe ate nje pjese toke ku te varrosin pjestaret e fisit te tyre tani e me pas. Ky vend i caktohet nder vorre te famullise, duke i vene si detyre pagimin e nje shume te caktuar kishes per perdorimin e asaj toke per varreza, duke na paraqitur ne kete rast edhe institutin e qirase. Pra ne nje fare menyre kemi te bejme me ate qe ne sot e quajme kontrate qiraje te vendosur mbi nje send te paluajtshem. Institutin e qirase, e hasim edhe ne te drejten e lashte romake, dhe nese e lexojme me vemendje piken 5.2 qiraja rezulton pak a shume sic na e tregon e drejta romake "ne baze te kesaj qiramarresi i dorezonte per shfrytezim te perkohshem nje send qirramarresit, i cili zotohej se do ta ruaje sendin, ta perdore brenda kufinjve te caktuar, dhe per kohen e perdorimit ta paguaje qirane."

    Ne 5.3 behet fjale per rastin e respektimit qe duhet te tregojne njerezit para varrezave, ku ne rast se dikush shkakton grindje para varrezave, kanos dike, e vret apo e dhunon fizikisht, atehere si sanksion ndaj tij do te vendoset nje gjobe, dhe te ardhurat qe nxirren nga gjoba do te shkojne ne nder te kishes.


    Tek "Nye i trete", rregullohet pasuria e kishes, dhe pronat e saj shpallen si te paprekshme, nese dikush i shkakton dem prones se kishes, atehere demtuesi ka detyrimin e shlyerjes se ketij demi, duke na paraqitur ne kete rast edhe ate institut qe ne ne legjislacionin e sotem civil e quajme si "e drejta e demshperblimit" e te mendosh se kemi te bejme me shekuj para nesh!!
    Ne piken 6.6 haset edhe nje element shume i rendesishem: falja nga ana e kishes ndaj atij qe i ka vjedhur dicka asaj, dhe nese vjedhesi ia kthen ate objekt vjedhjeje kishes, nuk i detyrohet asaj asnje lloj gjobe. (ne mos gabohem rikthimi i sendit te vjedhur pronarit te saj dhe mosdenimi ne kete rast shfaqet edhe ne te drejten romake)

    Ne piken 7, pasqyrohet veterregullimi, veteorganizimi i kishes, duke pasur nje organ perfaqesues qe eshte famullia. Ky veterregullim me nje organ perfaqesus ne emer te saj, ngjan ne kohet e sotme me ate qe ne e quajme person juridik.

  4. #224
    Tani a do me ndihmoni ne interpretimin e ketyre tre "nye" te para, apo do me lini ne monolog?

    Shiko tani, se une jam i nje brezi qe nuk i intereson shume KLD, por mu duk interesante si teme dhe prita te pakten nga "te medhenjte", qe te me plotesonin ne interpretimin e normave kanunore. Une mund te vazhdoj akoma me monologun tim, por desha te shmang gabimet qe mund te bej ne vazhdim....

  5. #225
    . Maska e illyrian rex
    Anėtarėsuar
    11-10-2009
    Vendndodhja
    ne fronin tim
    Postime
    4,491
    Pershendetje Yes. Ne kete rast heshtja eshte aprovim. Permbledhjet, interpretimet dhe krahasimet jane pothuajse perfekte deri ne kete pike.
    Gjithashtu me pelqen edhe analizimi pragmatik mes KLD-se dhe te drejtes romake, qe padyshim kane shume perputhje...e qe eshte shume normale.
    Nese nuk nderhyjme nuk do te thote se nuk te lexojme. Ndoshta do te kete nderhyrje me vone, por nese vazhdon ne kete menyre nderhyrjet nuk do te jene aq te nevojshme.

    Nje sqarim, per ata qe preferojne te ndajne gjerat me thike.
    Kushtetuta dhe legjislatura moderne e Shqiperise eshte nje produkt qe per lende te pare ka te drejten zakonore, e qe si rezultat i kohes dhe globalizimit eshte plotesuar me ligje dhe norma nderkombetare. Ne praktike njera tjetren e perjashtojne me pak se qe e plotesojne.

    Ndeshkimet, sanksionet, detyrimet etj...ne thelb jane shume te ngjajshme, por modifikimet kane ndodhur gjithmone dhe do te vazhdojne te ndodhin edhe ne te ardhmen ne perputhje me zhvillimet shoqerore, ekonomike, politike etj.

    Sa e eshte vlere KLD-ja, nuk besoj se mund ta ve ne dyshim dikush. KLD-ja edhe pse nuk ishte e shkruar, nuk ka me pak vlere se vet Kodi i Hamurabit. Vlerat e saj i rrit niveli i larte i zbatueshmerise se saj ne ate kohe.

    p.s. Do te shkepus edhe nje moment edhe pse nuk ka te beje shume me analizen e Yes, e qe ka te bej me marreveshjen e Skenderbeut me Leke Dukagjinin per unifikimin e te drejtes zakonore.
    Eshte e vertete se barren kryesore per unifikimin e te drejtes zakonore e merr Leke Dukagjini, por nuk do te thote se nuk kishte konsultime, kundershtime dhe mendime te ndryshme gjate procesit. Nje moment interesant ishte diskutimi mbi barazine e 'gjakut'.
    Leke Dukagjini ishte i pajtimit qe te barazia e gjakut te vlente per te gjithe njesoj, perderisa Skenderbeu ne fillim ishte kunder kesaj. Skenderbeu ishte i mendimit qe te behej nje diferencim ne mes 'te dobetit' dhe 'te fortit', duke propozuar qe gjaku i te fortit te vlente sa dy here gjaku i te dobetit. Nga ky propozim Skenderbeu u terhoq pas nje konsultimi qe e kishte me nenen e tij, me c'rast e kishte kuptuar se babai i tij nuk ishte eshe aq 'i forte'.
    Termet 'i dobet' dhe 'i forte' i perdora figurativisht ne menyre qe shkrimi mos te sterzgjatet shume.
    Kete shkeputje e bera per hir te nivelit te larte te debatit ne ate kohe, ku te gjitha vendimet merreshin pas nje pajtueshmerie te plote, si rezualtat i diskutimeve.

    Vazhdo Yes.

  6. #226
    Po ku je o vella se me mori malli! Shume flm, sigurisht qe do e vazhdoj, madje me shume kenaqesi, vetem momentalisht jam pak e zene, por nuk po me pritej pa te thene; faleminderit!

  7. #227
    Do te doja te kaperceja nye i katert, i peste dhe i gjashte per aryse se aty me shume filitet per veterregullimin dhe administrimin e kishes, dhe te them te drejten arsyet pse po i kaloj, kane te beje me mosperseritjen e asaj qe pretendojne disa se kisha ishte e favorizuar, dhe se dyti nuk kam njohuri te mjaftueshme sa i perket veteorganizmit te kishes (kam deri diku njohuri biblike por jo te adm te kishes), por gjss prap i permbahem asaj qe kam thene me lart se kjo autonomi e kishes ne ate kohe, eshte ruajtur edhe ne periudhen e sotme, pra sipas asaj qe thote edhe vete Kushtetuta; qe keto kulte veprojne si persona juridik ne autonomi te plote, dhe pervec kesaj nese i referohemi Kodit tone te sotem Civil, mbi konceptin e personit juridik, kuptohet mjaft qarte se kisha ka vepruar ne ate menyre.

    Po vazhdoj me "nye i shtate", duke u ndalur tek kuptimi qe i jep Kanuni ndeshkimit, pika 13, ku kuptimin i tij ka pak a shume: "dicka e keqe" mbi veprimin e demshem, te kryer me faj qe denohet nga pushteti i ligjshem i asaj kohe. Nese i referohemi Kodit tone te sotem Penal, Kodi nuk jep nje perkufizim se cfare quajme denim, por kete ia jep doktrina e se drejtes penale. Ja si shprehet doktrina juridike penale mbi denimin: "forme juridike e shtrengimit shtetetor, i lindur dhe i destinuar per ndeshkimin dhe parandalimin e vepres penale"
    Kanuni ne kete rast jep perkufizim se cfare quhet denim, ndersa Kodi jo, por kete detyre ia le doktrines juridike. Gjss ka nje ngjashmeri midis ketyre nocioneve, qellimi eshte i njejte....Ne nje fare menyre prap ketu Kanuni "del para" Kodit te sotem Penal, sepse Kodi i sotem nuk e perkufizon se cfare quajme veper penale, por kete prap ia le doktrines te se drejtes, ndersa Kanuni vepren penale e parashikon indirekt (ne menyre implicite) pikerisht tek neni 13. Po ua le vete ta gjykoni ngjashmerine duke iu permendur perkufizimin qe i ben doktrina juridike vepres penale: "cdo veprim/mosveprim shoqerisht i rrezikshem, i kryer me faj dhe i parashikur me ligj si i tille". Nese verejme me vemendje piken 13 tek Kanuni dallojme keto elemente : 1."nje e keqe" (sot ne jurisprudencen penale quhet vep/mosveprimi shoqerisht i rrezikshem; 2."per faj te bam", pra kemi elementin tjeter te vepres qe eshte faji; 3."prej pushtetit te ligjshem",pra pothuajse e njejte me ate qe thote sot doktrina "i parashikuar me ligj si i tille"


    Me vone do ndalem tek komentimi mbi librin e dyte, qe eshte shume interesant.
    Nese dikush ka dicka te shtoje ne librin e pare, apo te kundershetoje mbi ate qe kam shkruar mbi librin e pare, do me behej qejfi....

  8. #228
    Pa kaluar tek libri i dyte, doja te beja nje analogji (per aq sa eshte e lejueshme) te asaj qe parashikon Kanuni si sjellje te denueshme, me ate se si e parashikon edhe e drejta romake.
    Nuk dua te perseris prap ate qe thashe mbi perkufizmin qe i ben Kanuni, sepse e kam bere me siper, por po permend se si i perkufizon e drejta romake dhe besoj se ngjashmerine me ate qe parashikon edhe KLD, do te vini re vete.

    E drejta romake i quan keto veprime si delikte, ose ne termin "iniuirae"-sipas ligjit te 12 tabelave, qe nenkuptonte cdo cenim te vlerave materiale dhe personale te tjetrit qe nuk ishte sanksionuar me ndonje dispozite te vecante. Faktikisht ketu Kanuni ne ndryshim nga e dr.romake nuk le vend per vakum, apo evazion ligjor, mbeshtetur ne subjektivizma, por e parashikon ne menyre taksative ne norma (dispozita) kanunore, qe kishin fuqi ligjore.. Gjss nese flasim ne pergjithesi per 'iniuariae' referonte ne cdo sjellje ne kundershtim me te drejten. Ashtu sic shprehet dhe Kanuni :"prej pushtetit te ligjshem i pertritet kuej per faj te bam"
    Pikerisht edhe e dr. romake, njesoj si normat tona kanunore, parashikon si element te domosdoshem te veprimit te denueshem "fajin" e atij qe e kryen. Sipas se dr. romake thuhet: "qe te shkaktohej nje delikt duhej qe autori i veprimit te ishte i vetedijshem/i pergjegjshem ose fajesia e autorit te veprimit"

    Ne rastin e nje delikti privat, sipas se drejtes romake, duhej qe veprimi i kundraligjshem te sanksionohej me gjobe ose me zhdemtim te njefishte ose te shumefishte te demit te shkaktuar. Edhe ketu kemi nje ngjashmeri ne disa raste te caktuara me ndeshkimin me gjobe sipas kanunit.

  9. #229
    Tek nye i nande, jepet perkufizimi i familjes dhe ndertimi i saj.
    Konkretisht neni 18, nga interpretimi qe mund t'i bejme, rezulton se famijla konsiderohet si nje grup njerezish, te cilet jetojne nen nje kulm (cati/shtepi/strehe) me qellim shtimin e pasardhesve n.p.m marteses, dhe zhvillimin e tyre fizik e mendor, ne menyre te shendetshme. Kodi yne Familjar dhe Kushtetuta i referohet nocionit te familjes, pa i dhene nje perkufizim te qarte. Po ashtu edhe deklarata e pergjithshme mbi te drejtat e njeriut, e perkufizon familjen pa iu referuar struktures se familjes apo burimeve nga te cilat ajo krijohet.
    Sic thashe, kanuni e shpreh ne menyre te qarte se cfare quhet familje, ndersa Kodi i sotem Familjar nuk e ben kete, por ia le detyre doktrines juridike. Ja si e perkufizon ajo ne kuptimin juridik "grup personash ndermjet te cileve dispozitat ligjore parashikojne te drejta dhe detyrime. Ndersa Kodi Civil, na paraqet nje forme te familjes bujqesore, qe eshte e perafert me ate qe parashikon deri diku edhe kanuni shekuj me pare, konkretisht ne nenin 223 "familja bujqesore perbehet nga personat qe lidhen ndermjet tyre per shkak gjinie, martese, biresimi ose pranimi si anetare i saj"

    Neni 19 i kanunit, jep perberjen e familjes ku perfshin; njerezit e shpise te cilet pasin lindin pasardhes, ndahen ne vellazeri, vellazeria ne gjini .....(lexo KLD)
    Ajo qe percakton kanuni si familje dhe perberjen/ndertimin e saj i perfshin te dy perkufizimet qe jep si doktrina familjare po ashtu edhe vete kodi civil mbi familjen bujqesore.

    Pa dashur te hyj ne analize nen per nen te ketij kapitulli (nye), sepse aty pasqyrohen ne menyre taksative te drejtat dhe detyrimet ndermjet anetareve te familjes; te zotit te shpise, te zonjes se shpise dhe atyre qe jane nen varesine e tyre, dhe interpreitmi im ne kete rast do dukej i tepert dhe perseritje e panevojshme a tyre normave, dua te ndalem vetem ne ate qe transmetojne ne menyre te permbledhur tek ky kapitull mbi familjen:
    1.kemi te bejme me familje te tipit partriarkal
    2.funksionet qe ka familja

    1.familja partriarkale eshte tipi i familjes antike romake, qe perfaqesohej nga pater potestas (kreu/ i zoti i shpise) dhe si pasoje, zotesia juridike e te cilit-patria potestas-prethithte edhe anetaret e tjere te familjes dhe i cili e kalonte kete pushtet n.p.m vdekjes se tij, vetem pasardhesve meshkuj. Pra berthama e familjes , nuk shperbehej as pas vdekjes se pater familjas, por ajo nderronte vetem subjektin qe gezonte autoritetin, i cili kalonte ne favor te djalit me te madh te de-cujus (trashegimlenesit)
    Kjo familje antike, ishte nje bashkesi sociale politike dhe fetare, ku puna e saj ndahej ndermjet anetareve te kesaj familje duke bere te mundur keshtu vetem njohjen e prones kolektive dhe jo asaj individuale.
    Sic sihet, ne te njejten fryme, eshte ndertuar familja sipas KLD , fakt ky qe tregon se keto norma kanunore ishin shume me te lashta se shek XV ku u kodifikuan.


    2.funksionet
    Nga interpretimi i gjithperfshires i neneve te kesaj nye, dallojme keto funksione te familjes; funksione keto qe jane te njejta me ate qe transmeton edhe e drejta jone familjare
    a)funksioni i solidaritetit familjar
    b)funksioni edukativ
    c)f. ekonomik
    d) f. demografik

    p.s:edhe sipas Kodit te Hamurabit, organizimi i familjes frymezohej nga konceptimi i politikes demografike...

  10. #230
    Tek nye i nande, nese shohim me vemendje te drejtat qe gezon i zoti i shtepise mbi personat (gjindjen) qe ndodheshin nen pushtetin e tij, ai nuk ka te drejte mbi jeten dhe vdekjen e femijeve te tyre. nje e drejte e tille, ne famijlen patriarkale romake ishte pjese e pushtetit te pater familias, por ky pushtet u hoq pergjithmone nga Justiniani.
    tek neni 20, paragrafi 10 parqiten llojet e ndeshkimeve qe jepte i zoti i shtepise ndaj anetareve te familjes kur keta te fundit vepronin ne menyre te atille qe turperonin familjen, ku ne piken d) te llojeve te ndeshkimeve, parashikohet edhe ndeshkimi i atij te cilit ngre krye ndaj familjes qe i perket, duke e ndeshkuar me largim pergjithmone nga familja, ne menyre qe te shmangej degradimi i familjes ne te ardhmen. Tek Kodi i Hamurabit rast i tille parashikohet , por denimi ishte shume i ashper, ku ai mund te denohej me prerje te gjuhes apo me verbim, menyre ndeshkimi kjo per te mesuar mirenjohjen ndaj familjes.

    Tek pika 21, paragrafi i pare, filitet per perkujdesin ndaj te semureve mendore te familjes nga ana e zotit te shtepise ; nje parashikim i tille ne Kanun nuk shpreh vetem ne menyre expilicite kujdesin ndaj familjareve, por edhe ne aspektin implicit nga interpretimi me i gjere qe i behet, rezulton se i zoti i shtepise pergjigjet ne emer te tij, per veprimet qe ai mund te kryeje ne dem te te tjereve duke qene i papergjegjshem menderisht ne veprimet qe ai ndermerr. Nje parashikim i tille ligjor haset si ne Kodin e sotem Civil, ashtu edhe ne ate Familjar.

    Sic e kam permendur, familja partriarkale (romake) ishte nje familje ku pater potestas ( pushteti i te zotit te shtepise) kishte nje pushtet te pakufizuar. Por ky pushtet me kalimin e kohes (ne periudhen post klasike) filloi te zbehej, ku tashme pozita e femijes nuk ishte ajo e personit qe kishte vetem detyrime. Pater familjas dhe femija filluan te kene te drejta dhe detyrime reciproke. Ati kishte te drejte te kerkonte disipline ne familje, te edukonte femijen, te kerkonte ushqim prej femijes ne rast se vete nuk ishte ne gjendje te punonte.
    Nga ana tjeter femijet kisin te drejte te edukoheshin , te kundershtonin hapur te atin nese ky me veprimet e tij rrezikonte te miren e te gjithe familjes...nje analogji e tille me KLD na del nga interpretimi i nenit 24.

    Persa i perket marredhenieve pronesore , pater familjas centralizonte ne doren e tij te gjitha te mirat dhe te drejtat e familjes persa i perket personave nen pushtet. (ketu kemi nje ngjashmeri me ate qe parashikon edhe KLD)
    Ne ndryshim nga KLD qe parashikon ne neni 27 paragrafi 1 (nye i dhetet), qe i zoti i shtepise pergjigjet per demet e shkaktuara nga njerezit e shtepise se tij, e drejta romake ne kete rast parashikon te kunderten, sepse persa i perket detyrimeve te personave nen pushtet ati nuk pergjigjej. Kjo situate ndryshonte vetem me nderhyrjen e pretorit.

    Sipas se drejtes romake, ku sipas parimit klasik personat nen pushtetin e te atit nuk mund te posedonin pasurine e vet dhe gjithe fitimet e tyre shkonin per llogari te pronesise aterore. Rregulli i pergjithshem ishte qe personat nen pushtet duhet te permiresojne dhe jo te keqesojne, me veprimet e tyre poziten pronesore te familjes. Nje parashikim i tille del edhe nga interpretimi i normave kanunore te ketij kapitulli (nye)

  11. #231
    Per mua ky kanun ka qene burimi i vellavrasjeve mes Shqiptareve.

    Kam dyshimin se kete virus na e ka futur vatikani.

    Ka vlere historike dhe juridike, por si nje ender e keqe dhe aspak e mire !
    Ndrysho Firmėn

  12. #232
    "Nye i njimbdhete", i perket marteses. Tema mbi martesen nuk eshte shume e preferuar nga ana ime, ne planin personal

    Ne normen kanunore 28, jepet perkufizimi i asaj qe quhet martese, ku martesa sipas kesaj norme behet sipas Kanunit dhe do te thote te krijosh nje vater familjare dhe te krijosh edhe nje familje me te madhe me lindjen e metejshme te femijeve. Nese i referohemi Kodit te Familjes, neni 1 thote "martesa si bashkjetese ligjore, mbeshtetet ne barazine morale dhe juridike te bashkeshorteve, ne ndjenjen e dashurise, respektit dhe mirekuptimit reciprok, si baza e unitetit ne familje. Martesa dhe familja gezojne mbrojtje te vecante te shtetit."

    Nga kjo me siper, rezulton se kemi nje ngjashmeri, pervec dallimit te ketyre perkufizimeve. Ngjashmerite kane te bejne me faktin se martesa si bashkjetese ligjore sic thuhet ne Kod, eshte i njejti kuptim me ate qe thote Kanuni qe ajo duhet te behet sipas Kanunit, pra sipas ligjit te kohes. Baza e uniteit ne familje ka te beje me ate qe parashikon edhe KLD; pra krijimi i familjes. Dallimet kryesisht kane te bejne me barazine midis bashkeshorteve qe ne ate kohe nuk ekzistonte, ne fakt gruaja ne ate periudhe nuk gezonte aq te drejta ne shume vende te tjera te botes, madje edhe te zhvilluara. Keshtu qe, nuk ka cfare per t'u habitur edhe ketu ne KLD.

    Ja si shprehet edhe Modestinus, per martesen sipas se drejtes romake "martesa eshe bashkim i gruas dhe burrit, nje lidhje e perjetshme dhe komunikimi i te drejtes hyjnore dhe njerezore". Deri ketu nuk kemi ndonje diference te theksuar me ate qe parashikon KLD dhe e dr.romake mbi martesen, madje me ate qe shprehet e dr.romake ku thote ".....dhe komunikim i te drejtes hyjnore", perputhet me ate qe parashikon KLD ne nenin 29/a "martesa me kunore e pelqyme nga feja..."

    Doktrina romanisitike dallon dy elemente ne konceptimin romak te marteses:
    -elementin subjektiv ose qellimor, dhe elementin objektiv ose material
    -bashkjetesen qe pasqyrohet ne anen shoqerore te bashkimit te qendrueshem.
    Nuk shoh ndonje ndryshim te thelluar midis KLD, pekundrazi ne te njejten fryme interpretohet edhe martesa nga KLD duke i dhene jo vetem nje ane njerezore por edhe hyjnore "e pelqyme kah feja"...

    Kur te kem kohe prap, do vazhdoj me menyrat e marteses...

  13. #233
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    05-06-2009
    Postime
    352
    Barazia e gjakut, me gjithe faktin se tingellon anakronike per standardet e sotme kur gjakmarrja eshte e ndaluar, ne vete shpreh frymen e barazise, nje dicka anakronike per kohen kur eshte zbatuar kjo rregull. Paramendoni shoqerite tjera feudale ne Europe ne ate kohe, te thuhej se gjaku i Feudalit eshte i barabarte me gjakun e bujkrobit te tij eshte Revolucion para Revolucionit Francez!!!

    §.887. Ēmimi i jetės sė nierit āsht nji, si per tė mirin si edhč per tė keqin.

    Edhe parimet si "te gjithe te barabarte para ligjit" (ne Itali e kane te shkruar ne secilen salle gjykate parimin: La legge e uguale per tutti) ne nje menyre ose tjeter eshte derivat i thenjes "gjaku eshte i barabarte". Pra analiza duhet te behet ne lidhje me frymen e ligjit e jo vetem ne lidhje me menyren se si shprehet, fryma e ketij ligji eshte barazia e te gjitheve, nje parim shume i avancuar per kohen e vet!

    Por ketu nuk dua te kuptohem si nje person qe i ben vetem apologjine Kanunit, sigurisht se per kohen tone moderne Kanuni eshte shume anakronik dhe i demshem ne rastet kur zbatohet!
    Ndryshuar pėr herė tė fundit nga Prometeu2 : 03-03-2011 mė 10:25

  14. #234
    Neni 29, menyrat e marteses:
    a) martesa me kurore e cila gezon perkrahjen dhe ka legjitimitetin si nga feja, po ashtu edhe nga KLD (parimi i monogamise)

    b)martesa mbi kurore, e cila nuk quhet e pelqyeshme dhe nuk ka legjitimitetin as nga feja dhe sa nga KLD.
    Dua te saqroj se cfare ishte kjo lloj martese; e dr. zakonore, e parashikonte si nje lloj martese ne te cilen, burri krahas gruas se ligjshme qe kishte, mund te merrte nje te dyte, per te pasur femije nese gruaja e pare ishte sterile. Gjithashtu nje lloj martese mund te behej edhe ne rastin kur, merrej gruaja e vellait te vdekur.
    Sic thashe me lart, kjo lloj martese ne dy rastet ne te cilat paraqitet, eshte rreptesisht e ndaluar si nga feja dhe KLD, me qellim qe te ruhej shenjteria dhe ligjshmeria e marteses se pare, te kryer sipas fese dhe kanunit.

    c)martesa me grabitje, e cila as kjo nuk gjente mbeshtetje as nga feja dhe as nga kanuni. Arsyeja qe kjo martese binte ndesh me KLD, ishte per te shmanguar pasojat qe vinin nga rrembimi i vajzes me qellim martesen, pasoje kjo qe mund te conte ne vrasjen e djalit qe kryen rrembimin apo te familjareve te tij, e ne kete menyre per te shmangur efektin zinxhir qe mund te conte tek gjakmarrja.

    d)martesa me prove,e cila as kjo nuk gjente mbeshtetje as nga feja dhe as nga KLD.
    Por cfare ishte kjo lloj martese? Sipas se drejtes zakonore, kjo martese hasej ne rastin kur dy bashkeshorte jetonin bashke pa kurore, nga fakti nese gruaja do te linde ose jo femije brenda afatit te caktuar. Nese permbushej kushti, pra nese gruaja lindte brenda atij afati te caktuar (ose edhe nese mbetej shtatzene)atehere vinin kurore. Kjo lloj martese ngjan me nje njeren nga tre llojet e marteses ne Romen antike, qe quhej ndryshe Usus, dhe kjo lloj martese ne Romen antike, ishte me e shpeshta, qe kishte te bente me transferimin e thjeshte te nuses ne shtepine e burrit. Burri si bashkeshort vendoste 'manus' mbi gruan si rrjedhoje e perdorimit (usus), te zgjatur per shkak te bashkejeteses se bashku per nje vit. Ndryshe nga e dr.zakonore Shqiptare, ku si kusht kishim lindjen e femijes, kjo ne Rome behej me qellim qe, pas kesaj bashkejetese bashkeshortet te vendosnin me pas qe kete martese ta kthenin ne nje martese juridiksht te vlefshme.

  15. #235
    Citim Postuar mė parė nga Explorer Lexo Postimin
    Per mua ky kanun ka qene burimi i vellavrasjeve mes Shqiptareve.Kam dyshimin se kete virus na e ka futur vatikani.Ka vlere historike dhe juridike, por si nje ender e keqe dhe aspak e mire !
    Ky komenti qe ke dhene, mua personalisht me ngjan me ato psikologjine feminore, kur femijet shkojne ne shkolle per here te pare, dhe sapo shohin ne kopertine te abetares ABC-ne, ngaqe nuk kuptojne asgje dhe nuk e marrin mundimin ta shfletojne, thone me vete qe: "ky liber qenka kot, nuk ben per mua"
    Ndryshuar pėr herė tė fundit nga Fleur Blanche : 01-04-2011 mė 16:13

  16. #236
    Nye I Dymbedhjete
    Te drejtat qe ka djali i cili ka arritur ne moshe madhore:
    Paraqitet e drejta qe ka qe i jep kanuni, djalit i cili nuk ka prinder (jetim) ku ketij te fundit i lind e drejta qe te mendoje vete per martesen, te zgjedhe vete vajzen me te cilen ai deshiron te lidhe martese dhe me pas te krijoje familje me te.
    Ndersa ne rastin kur ai ka prind, nje e drejte e tille i mohohet, pra edhe thjesht idea, mendimi per martese nuk eshte e drejte e tij, por kete duhet t'ia sugjerojne prinderit e tij kur ata e shohin se ka ardhur koha e duhur dhe se djali i tyre eshte majftueshem i afte dhe i pergjegjshem te lidhe martese.

    Po ashtu zgjedhja e shkuesit qe ben fejesen e tij, dhe dhuratat qe i behen nuses se tij te ardhshme, nuk jane kompetence e tij dhe atij nuk i takon te perzihet ne keto ceshtje, madje as te perzihet ne rregullimin e fejeses se tij te ardhshme nuk eshte e drejte e tij, por nje detyrim, pergjegjesi e tille bie mbi shpatullat e prinderve te tij.


    Ndryshe eshte ne rastin e vajzes e cila nuk ka prinder, asaj nuk i takon te mendoje mbi martesen e saj te ardhshme, por nje detyrim i tille mbi vellezerit e saj dhe te kusherinjve. Po ashtu ato te drejta qe nuk i ka as mashkulli, nuk i ka as femra; ne lidhje me zgjedhjen e te fejuarit te ardhshem, mos perzierjen ne kete ceshtje deri sa ajo te kryhet dhe as ne berjen e pajes dhe as ne dhurata qe i behen shkuesit.

    Nese kete e shohim ne botekuptimin e nje njeriu bashkekohor te shek 21, sigurisht qe shume kujt do i dukeshin absurde dhe secili do te thoshte "me takon mua te zgjedhi njeriun e jetes dhe kjo ceshtje nuk i takon askujt te perzihet pervec meje...."
    Ashtu do thoja edhe une, ashtu mendoj edhe une, POR mos harrojme periudhen e asaj kohe, mendesine e asaj kohe, lashtesise qe i perket ky Kanun, dhe personalisht mendoj se nje zgjedhje e tille qe ben Kanuni ka te beje thjesht me faktin qe; nese nje njeri do te zgjedhe te fejohet e martohet duhet te jete i pergjigjegjshem dhe i vetedijshem per pergjegjesit qe mbart ajo lidhje, dhe kjo zgjedhje, ky sugjerim i lihet atyre qe jane me te afte te kuptojne urtesine e marteses, pasojat qe vijne prej saj, madje marrin edhe pergjegjesi mbi veten, ne menyre qe me pas mos te kishte ndarje dhe mospelqime midis ciftit per shkak te papjekurise se tyre, kjo ka te beje pikerisht me ate qe proklamon fort ky Kanun: "shenjteria e marteses"
    Sot vertete zgjedhim vete partnerin, por pikerisht sot divorcet dhe problemet midis cifteve sa vijne dhe shtohen!

  17. #237
    Nye i Trembedhjete (Tremdhetet)

    Neni 32; Ne kete nen paraqiten detyrimet e burrit kundrejt gruas (bashkeshortes) se tij, i cili detyrohet te perkujdeset si per kerkesat e saj mbi veshjen, por per cdo gje qe ajo ka nevoje per te jetuar me dinjitet ashtu sic i takon.
    Ne piken b) te ketij neni percaktohet ne menyre taksative, se burri ndaj gruas se tij ka detyrimin, qe t'i plotesoje cdo deshire asaj ne menyre qe ajo mos te ankohet per asgje.

    Nga ky nen rezulton, se nga gjitha detyrimet qe ka bashkeshorti ndaj bashkeshortes se tij, shfaqet njekohesisht edhe pozita e larte qe i jep ky kanun, duke e trajtuar ate ashtu sic e meriton; me dinjitet, dhe me respekt te admirueshem per Te!
    Po ashtu ne piken b) te ketij neni, kur thuhet se ka detyrim te ruaje nderin e gruas, nuk i referohet faktit te thjeshte qe burri do i qendroje mbi koke gruas se tij, me friken se ajo do ta tradhetoje ne menyre qe ta shmange kete, por ne kuptimin qe duhet te tregohet i dashur, i afrueshem, te tregoje mirekuptim ndaj saj ne menyre qe ajo mos te kete nevojen qe te hedhe syte tek nje mashkull tjeter per shkak te mungeses se dashurise se burrit ndaj saj...


    Ne nenin 33, paraqiten disa nga detyrimet reciproke qe ka bashkeshortja ndaj burrit te saj, ku permendet "ruajtja e nderit" ne kuptimin ne rradhe te pare; te sillet ne menyre te ndershme dhe me dinjitet sic i takon cdo femre, dhe ne kete menyre edhe dashuria, admirimi, mirekuptimi midis bashkeshorteve, do jete me i forte (te jetosh me nder-honeste videre, nje nga principet baze mbi te cilen u krijua dhe e drejta romake)
    Pika c) e ketij neni "me i ndenje nen sundim" nuk ka kuptimin e thate qe te qendrosh si robereshe e burrit, por ne kuptimin e perulesise dhe respektit te thelle qe duhet te tregoje gruaja karshi burrit, dhe sigurisht edhe e anasjellta.
    Nder detyrat e tjera qe jepen nga ky nen, rezulton se gruas i eshte besuar edhe rritja e femijes dhe perkujdesja ndaj tyre, dhe ky nuk eshte thjesht nje detyrim, por mbi te gjitha nje privilegj qe Kanuni ia jep vetem Asaj.
    Ne piken g) ku thuhet se Asaj i eshte ndaluar qe te perzihet ne fejesen e femijeve te vet, kjo nenkupton jo nje mohim te nje te drejte, por ka te beje me dy kuptime mjaft thelbesore:
    Se pari, ne postimin pararendes se ketij te tanishmit, kam cituar qe ne rastet e fejeses se bijve te tyre, pergjegjesia ishte mbi te gjitha e prinderve, edhe per pasojat qe mund te vinin me pas ne rast te nje mosmarreveshje te shfaqur ne te ardhmen, dhe ky paragraf (g) e zhvesh nga nje pergjegjesi e tille, por ia le si barre burrit te saj.
    Se dyti; nenkupton edhe rastin kur i ndalohet te nderhyje ne punet e brendshme te ciftit, pra te marredhenieve te fejeses se djalit te saj dhe nuses, (ne menyre qe te kete harmoni ne familje) po ashtu edhe ne mos perzirejen e marredhenies qe lind nga fejesa mes vajzes se saj dhe dhendrit.
    E gjitha kjo vetem qe te kete nje harmoni familjare, sipas tradites mijeravjecare te Shqiptarit!


    Neni 34, parashikon po ate te drejte qe jepet ne nenin 32, por nese tek neni 32 paraqitet si nje detyrim i burrit ndaj saj, ne 34 jepet si nje e drejte e kerkueshme ndaj tij; thelbi eshte po i njejte por fakti qe eshte theksuar prap, ka si qellim poziten e larte te Gruas...
    Ndryshuar pėr herė tė fundit nga Fleur Blanche : 14-04-2011 mė 19:56 Arsyeja: per Te:)

  18. #238
    KRYE I TRETE
    Ky eshte kapitulli ku filtet per fejesen si nje insititut i cili rregullohej me normat kanunore te asaj kohe. Fejesa lidhet ngushte me shkuesin, aq sa edhe ne titull jepet :
    Shkuesia-Fejesa.
    Me kete nenkupton se nje person i zgjedhur do bente rolin e ndermjetesuesit midis famijeve te fejuarve te ardhshem.
    Nese i referohemi edhe te drejtes se lashte romake, do vinim re ngjashmeri midis asaj qe parashikon edhe KLD.
    Sipas se dr. romake, para se te behej martesa, behej fejesa ose dhenia dhe marrja e premtimeve per lidhjen e marteses se ardhshme. Forma ishte sponiso solemne, pra behej ndermjet prinderve te bashkeshorteve te ardhshem, me ane te se ciles paterfamilias-i i djalit zotohej se do ta pranonte nusen si gruan e te birit. Baza e fejeses eshte detyrimi per lidhjen e marteses ne te ardhmen, po njesoj sic kishte rendesine edhe nga KLD.

    Tjeter ngjashmeri me te drejten romake, eshte edhe sanksioni ne rast te prishjes se fejeses. Ne te drejten romake zhdemtimi jepej ne forme kapari (arra sponsalicia). Ky lloj zhdemtimi ishte me teper me karakter moral se sa juridik.
    Nga ana tjeter sipas KLD parashikohet ne nenin 42 te ketij kapitulli "kush e leshon vajzen nder unaze, kanuja ia ban gjoben hem me shejin hem me paret sa te ket la per te"
    Ngjashmeria qendron ne parashikmin e demshperblimit, por ndryshe nga e dr.romake, KLD duket me i ashper.


    Vlen te permendet, fakti qe sipas kanunit, vajza nuk ka te drejte te kerkoje ndarjen, pra prishjen e fejeses, ndersa djali e ka kete tager.
    Po ashtu ne nenin 43 ne nje nga paragrafet e tij parashikohet keshtu "edhe po e muer tjeter grue dhanderi vajza e xanun pre tij jet e jet se e lidhun"
    Mos eshte nje shfaqje poligamie?

  19. #239
    Restaurator Orbis Maska e Baptist
    Anėtarėsuar
    20-11-2004
    Postime
    8,690
    Citim Postuar mė parė nga Yes* Lexo Postimin
    Ne vendin tone termi "kanun", hasur ne Shqiperine e Veriut ose "venom" qe haset ne Shqiperine e Jugut, ka kuptimin e nje norme juridike.
    Nuk eshte kurrfare norme juridike. Eshte Kanun i Drejtesise. Fjala KANUN i thote te tera, madje akoma me shume.

    Me kalimin e kohes ky term u specifikua si : teresi normash juridike te se drejtes popullore te pashkruar, pra kanuni perfaqeson ate qe quhet e drejta zakonore.
    Athua si u specifikoka termi?!
    Cfare te "drejte popullore" dhe ku ka te "drejte zakonore" ne Kanun?!
    Keto jane Lande; Ligje; masa te drejtesise, konvenca dhe presedane qe i permbledh nje fjale e vetme: Kanune.
    Specifikimet nuk vetbehen, ato i ben dikush dhe >keto< [specifikime] i beri partia e punes.
    Dhe nuk kishte te bente asgje me popullin qe ne kete fjale tingellon sikur thua 'kopene' por nuk tregon e kujte kope. Dhe nje paragjykim i tille nuk qendron ne asgje.
    Hec-e merre vesh cfare thua me kete: "teresi normash juridike te se drejtes popullore te pashkruar, pra kanuni perfaqeson ate qe quhet e drejta zakonore."

    Sepse ti mund ta quash edhe kepuce, qe prandaj eshte kapele. "Pra kanuni perfaqson..." Cka jane keto absurditete te analfabetizmit te ushtrise komuniste qe pati per qellim te cliroje shqiptaret nga shqiptarizmi?

    Mbase ne emer te modernizimit [lexoansllavizimit te shqiptareve qe nga shkurrexhinjte propagandohej si modernizim].

    Por dicka si e Drejta Elementare Absolute, apo Native - e llojit njerzor - nuk eshte gje qe del mode, demode qe zevendesohet me piperka e atrakcione te castit.

    Nese sipas Kanunit dikush te nxjerr njerin sy ti ke te drejte t'ia nxjerresh tjetrin [Gje qe eshte e ndaluar me KANUN], tani per hir te 'modernitetit' dikush ka ardhur ne perfundim se ky lloj parimi [orientalistik] i drejtesise eshte demoduar dhe nuk eshte hiq "IN" tani ne kohen e "pirsingut" andaj do ta beje pak me "shik" se: "ai qe te nxjerr njerin sy, ka te drejte te ta nxjerr edhe tjetrin" -eshte butesisht e thene -ne ethe cmendurie.

    Sigurisht qe KANUNI ne asnje kohe as rrethane nuk e pranon si te ligjshem parimin "an eye for an eye" duke e konsideruar jo vetem barbar por ne kundershtim te plote me natyren e tij humane, shembulli ne fjale tregon se sa absurde mund te jene parimet dhe ligjet e dhena per hater te modernitetit dhe risive e trendeve qe sillen nga te huajt.

    Po cfare eshte e drejta zakonore?
    He ?
    Cfare pra, se vet e pakezove. Te pakezosh gjerat nuk zbulon asgje. Vetem medicina kujton se po i vuri emrin semundjes cdo gje eshte sqaruar. Por e verteta eshte se ata as sot e kesaj dite per mija e mija pakezime te tilla as dijne se si shkakatohet se jo me cfare eshte.
    [perrallat po i kapercejme]

    E drejta zakonore eshte shume e lashte, dhe perben nje nga sistemet juridike me te vjetra ne europe. Madje mesa kam njohuri une nga fusha e se drejtes, ajo perben akoma nje nga burimet e se drejtes ne boten e sotme bashkekohore, madje dhe ne te drejten nderkombetare, por sigurisht renditet e fundit ne hierarki, gjss mbetet ekzistente akoma dhe ne rastet e vakumeve ligjore mund t'i referohemi asaj, pra te drejtes zakonore.
    e ke kenaq.
    Diku me kapi syri qe autori i temes kishte shprehur mendimin se KLD ka ekzistuar para vete Lekes, ka te drejte; ja pergjigjia:
    Edit Durham (albanologe e shkelqyer [mendimi yt - ajo ska qene aspak albanologe. Ajo nuk ka qene studiues por inspektues politiko-strategjik dhe informator i mbreteris se vet ne lidhje me vendimet politike per te cilat duhej te merrte qendrim shteti i vet ne lidhje me regjionet perkatese e te debatueshme ne ate kohe]) shprehet "ligjet dhe kanunet qe i atribuohen Lekes, duket qarte se jane me te hershme se sa shek 15, pra para se koha kur ka jetuar Leka. Ndoshta atyre ligjeve u jane bindur luftetaret e panjohur me arme bronzi qe dalin nga varret parahistorike"
    ... edhe me "ndoshta" nuk deshmohet asgje. Pastaj nga nje pershkrim i tille na behet sikur ketu nuk paskan jetuar kurre njerez civil dhe te qytetruar -vetem ushtar e mercenar. Gje qe bie ndesh plotesisht me esencen e problemeve e jetes civile njerzore qe rregullon Kanuni fund e krye.

    Ja si shprehet at Gjergj Fishta nder te tjera "Pse i thone i Leke Dukagjinit? Qe nji cashtje e cilla ene nuk asht zhvillue krejt mire e me suguri te plote. Nji pale thone se quhet i L.Dukagjinit, per arsye se Leka e ka mbledhe e kodifikue i pari. Ketij mendimi duket se ka kene edhe dr.Milan Sufflay, i cili ne librin e vet "serbt dhe shqyptaret" thote fq 90 "gojedhane mbas se cilles keto zakone ligjare te quejtun me emnin Kanuni i Lekes asht ne lidhje me Leken III Dukagjinin (1459-1479). E vertete se auktori i famshem nuk thote se ky Leka Dukagjini III, ka permbledhe e kodifikue kanunin ne fjale; por pre do vendeve te tjera te librit te tij te syperpermendur mund te thuhet edhe se pernjimend Kanuni ka mujte me kene kodifikue prej Lekes III. (e shkruajta ne gegerishte si e ka thene ne origjinal vete Fishta)
    Mire bere, po s'na the gje.
    Per KLD kam material, duke qene se ne fillim te vitit te pare ne fakultet kam pasur nje teze per te punuar ,mbi" parimet themelore te se drejtes zakonore te pasqyruara ne KLD" , gjithashtu ne ditet ne vijim do flas pak me teper mbi te, mbi rolin qe ka luajtur, dhe pas kesaj do kisha dashur t'i marrim ne analize qe nga libri i pare deri ne fund, duke bere edhe krahasimin me sistemin e sotem juridik ne vendin tone, me rolin qe ushtron akoma mbi psikologjine e populli verior dhe pse vazhdon akoma ta sfidoje Kushtetuten qe kemi sot. Duam apo s'duam eshte nje rival shume i forte i sistemit tone te sotem ligjor.
    aspak e vertete
    aty ku ka KANUN ka rend ligjor; ka etike dhe moral shembullor. Ne shtetin e sotem qe quhet shqiptar nuk ekziston asjera, e me se paku ne kosovo.

    Po te filloje te sfidoje Kanuni ligjin artificial, te panatyrshem dhe jo te drejte - ne vendin tone do te kishte perparim, ligj; drejtesi; moral dhe popull me etiken me shembullore ne bote.

    Por keto te dyja mungojne
    Sigurisht nuk premtoj se do jem shume e shkathet se kam pune te tjera, por do mundohem ta analizojme ne ditet ne vazhdim , sepse nuk e kam bere ndonjehere nje analize te tille KLD, por mu shkrep tani: "kur e analizojne te huajt pse mos ta bejme ne qe eshte i yni"
    Ka shume pak prej atyre qe deshirojne ta quajne i yni dhe aq me pak prej atyre qe u takon ta quajne te vetin.

    Do iu lutesha qe ne vazhdim, mos te kemi ashtu "uleritjesh" ne komente, por te flasim si te qyteteruar, sepse te them te drejten as une nuk e pelqej shume sepse eshte kanun shume maskilist, por nuk kam te drejte te "uleras"....

    Do vazhdoj sa here qe te kem kohe....
    Maskilist?!
    - Kanuni eshte pertej gjinive te llojit njerzor.

    Sigurisht qe versioni i paperfunduar dhe i publikuar post-mortem i te shenjtit shqiptar dhe martirit komtar Shtjefen Gjecovi, permban nje dore aziatizmi per shkak te kohes kur eshte korrur, -ka shume "bar te eger" qe nuk e kishte me pare, dhe e cila gje tani "idhton brumin tone", por ne' ato jemi plotesisht te lire ti herrim e ti hedhim para se te gatuajm kulacin qe po servojme.
    Sepse Kanuni eshte pertej gjerave.
    Aeneas Dardanus
    Lavdi, pasthirrme fosilesh, germadhash e rrenojash vershelluese. -Eja pas meje!...

  20. #240
    Restaurator Orbis Maska e Baptist
    Anėtarėsuar
    20-11-2004
    Postime
    8,690
    Citim Postuar mė parė nga Yes* Lexo Postimin

    Edit Durham, shprehet se ky kanun ishte ne fuqi ne te gjitha malet e Shqiperise se Veriut, si per muslimanet ashtu edhe per te krishteret, ishte vertete ne fuqi sepse shprehja "keshtu ka thene Leka", kishte me shume force bindese...e detyruese se sa Dhjete Porosite, edhe mesimet e hoxhallareve dhe te prifterinjve nuk perfilleshin po qe se shkonin ne kundershtim me ate qe kishte thene "Leka".
    Kjo per arsye se shqiptaret kishin fene e vet shqiptare dhe nuk u pengonte aspak ti luteshin zotit te tyre ne petkun e njerit apo te tjetrit pushtues aktual. Por bota mundohej ti segregonte disi per te na pasqyryar sa me fragmentar. Dhe kuptohet per ata qe dijne -se varesisht nga pushteti dhe shtrirja e tij, fshaterat detyroheshin ti nenshtroheshin edhe ritit fetar te pushtetarit dhe c'eshte me interesant keta nderroheshin shume shpesh e me kete edhe petku i tyre fetar. Varesisht kujte i binte hise, ai perkohesisht ushtronte edhe ritin qe urdheronte zoteriu i perkohshem i vendit. Aniqe per nje kohe nen pushtim pothuaj te plote aziat, regjione te caktuara te vendit tone ishin nen ingerenca edhe te zoterinjeve matane detit qe ushtronin ritet dominante kristiane te asaj kohe.

    Sepse kemi qindra pershkrime e deshmi te udhpershkruesve e deshmitareve te kohes se shiqptaret qe shpesh shkonin si percjellje sigurie te karavaneve te tyre aty ku ndalonin futeshin ne godinen e pare fetare qe u dilte perpara dhe faleshin per vete qofte ajo kishe e ritit oriental, perendimor, tempull antik, apo konverte xhamie te ritit sunit e shit, pa bere asnje dallim - sepse dinin ke quanin zot te tyre dhe cili ishte zoti i tyre i vertete. Ndersa KANUNIN kishin derivat juridik te fese se tyre te vertete. Cdo qe tjeter quanin petk dhe maske mbietese te perkohshme te asaj periudhe te turbullt e poshteruese. Por ne jemi deshmitar qe, nese kjo "perkohesi" zgjatet pertej 'perkohesise' se parashikuar, kur kalohet ne disa breza, perfundimisht pinjollet do paragjykojne e te fillojne te kujtojne se ai petk maske eshte i tyre!
    -Krahasimi (shkurtimisht) me Kanunet e tjera...
    Normat juridike ne vetedijen e shqiptareve dhe literaturen perkatese jane konceptuar si norma te kater Kanuneve kryesore: KLD, Kanuni i Skenderbeut, Kanuni i Laberise, Kanuni i lumes.
    Cilave kanune tjera?

    C'jane keto shpikje e shpifje bolshevike?

    ::
    Kanuni i Skenderbeut, ka vepruar kryesisht ne trojet e Principates se Kastiorteve. Ne kete kanun jane gropuar norma qe rregullojne probleme si familja, detyrimet, shtepia, qeverisja, ndeshkimi, faljet, demet dhe kisha. Ky kanun persa i perket institucioneve me themelore eshte i njejte me KLD, por ka vepruar ne troje te ndryshme, ka pra ndryshime kryesisht lokale. Nqs tek KLD kemi perzierjen e normave te se drejtes zakonore me ate kanonike , ketu kemi perfshirjen e disa normave te sheriatit, te cilat kishin hyre ne jeten e perditshme pas perqafimit te fese islame nga nje pjese e popullsise.

    Kanuni i Laberise; nga vete emri kuptohet qe ka vepruar kryesisht ne jug te Shqiperise , me sakte ne krahinen e Laberise. Institucionet themelore te ketij kanuni, jane te njejta me dy kanunet e lartepermendura, por ky kanun ka nje kolorit te forte lokale duke e bere origjinal dhe duke e paraqitur me nje interes te vecante.

    Kanuni i Lumes; po keshtu edhe ky kanun duke u nisur nga vete emri, ka vepruar ne rrethin e Kukesit dhe eshte ruajtur si i plote, i vecante dhe origjinal. Ne ndryshim nga KLD i cili perfshin norma juridike shume te lashta dhe te ashpra, ky kanun eshte me i moderuar, me elastik dhe me tolerant. Ne thelb edhe ky kanun eshte i njejte me KLD, por ky i Lumes ka evoluar me teper duke u pershtatur me mire ndryshimeve ekonomike dhe shoqerore.
    yes -no!
    Nje KANUN ka dhe ai quhet i LEKES
    Aeneas Dardanus
    Lavdi, pasthirrme fosilesh, germadhash e rrenojash vershelluese. -Eja pas meje!...

Faqja 12 prej 15 FillimFillim ... 21011121314 ... FunditFundit

Tema tė Ngjashme

  1. Gjakmarrja
    Nga Ferdinandi nė forumin Problematika shqiptare
    Pėrgjigje: 46
    Postimi i Fundit: 19-11-2022, 14:02
  2. Kanuni i Lekė Dukagjinit dhe shqiptarėt
    Nga ALBA nė forumin Problematika shqiptare
    Pėrgjigje: 144
    Postimi i Fundit: 28-02-2021, 18:54
  3. A eshte i vleshem Kanuni i Lek Dukagjinit apo jo?
    Nga Kallmeti nė forumin Historia shqiptare
    Pėrgjigje: 2
    Postimi i Fundit: 11-02-2009, 22:42
  4. Kanun e Kuvend .
    Nga [A-SHKODRANI] nė forumin Historia shqiptare
    Pėrgjigje: 1
    Postimi i Fundit: 29-11-2005, 22:21
  5. Kanun e Kuvend (trojet Shqiptare)
    Nga drini_nė_TR nė forumin Kulturė demokratike
    Pėrgjigje: 3
    Postimi i Fundit: 20-06-2003, 07:26

Regullat e Postimit

  • Ju nuk mund tė hapni tema tė reja.
  • Ju nuk mund tė postoni nė tema.
  • Ju nuk mund tė bashkėngjitni skedarė.
  • Ju nuk mund tė ndryshoni postimet tuaja.
  •