Close
Faqja 13 prej 14 FillimFillim ... 311121314 FunditFundit
Duke shfaqur rezultatin 241 deri 260 prej 270
  1. #241
    Evidenca Maska e RaPSouL
    Anëtarësuar
    09-03-2006
    Vendndodhja
    Gjermani
    Postime
    17,464
    Si dështuan 16 operacionet anglo-amerikane kundër Enver Hoxhës


    Stephen Dorril


    OPC-ja vendosi të transferojë njerëzit besnikë të saj te monarkistët dhe filloi të vërë në shenjë grupet zogiste, megjithëse kthimi i strategjisë në anën e monarkisë minonte kërkesat demokratike të operacionit. Gjatë verës, gjoja për të blerë pasuri të paluajtshme, mbreti Zog vizitoi Uashingtonin, ku diskutoi situatën me Greishën Jetseviç. Ndërkohë, stërvitja vazhdonte, marrëdhënia midis shqiptarëve dhe MI 6/OPC-së u keqësua. Me miratimin e udhëheqësit ushtarak grek, Aleksandër Papagos, CIA ngriti një bazë të re në grupin e ishujve Kalanissia, disa milje në veri të Korinthit. Si pjesë e politikës britanike të “dorëzimit të pishtarit” në Ballkan, CIA mori nën kontroll pothuajse gjithë rrjetin dhe instalimet sekrete. E maskuar si një stacion radari, baza strehoi grupe refugjatësh nga Shqipëria, Bullgaria dhe Bashkimi Sovjetik. Anije të fuqishme zbarkuan agjentë në bregdetin shqiptar me misione sekrete, megjithëse mënyra më e preferuar për amerikanët ishte hedhja e agjentëve nëpërmjet ajrit. Në mesnatën e 23 korrikut, ndërsa hetimi i Filbit ishte akoma në proces, amerikanët hodhën me parashutë në terren, në vende të ndryshme, dhe dymbëdhjetë të rinj shqiptarë. Katër u dogjën në një shtëpi, gjashtë u vranë dhe dy, Kasëm Shehu dhe Muhamet Zeqir Hoxha, u kapën. Hoxha, që nuk kishte asnjë lidhje me diktatorin, zbarkoi në Rrafshin e Vergoit: “Por në vend që ta gjenim veten tonë të sigurt, ne menjëherë u rrethuam nga forcat e Sigurimit shqiptar, të ndihmuar nga civilë të armatosur”.
    PASOJAT
    Më 10 dhjetor 1951, Shehu dhe Hoxha dolën para gjyqit në një kinema të Tiranës së bashku me të tjerë nga operacionet e mëparshme, si dhe ata që thuhej se kishin depërtuar në Shqipëri të sponsorizuar nga britanikët, grekët, italianët e jugosllavët. Muhamed Hoxha, i cili u torturua dhe u mbajt në kondita të tmerrshme, pohoi se gjyqi ishte “shumë i zhurmshëm”, i planifikuar të tregonte dështimin e anglo-amerikanëve dhe triumfin e forcave të Sigurimit”. Gjatë kësaj ngjarjeje të vënë në skenë, të pandehurit pranuan se kanë bërë krime, duke zbuluar fakte të rëndësishme që provuan vërtetësinë dhe saktësinë përsa u përket emrave dhe datave. Interesant është fakti se pavarësisht zellit të shqiptarëve për të publikuar gjyqin, pak, për të mos thënë asgjë, nuk u pa në shtypin perëndimor. Ndërkohë që gjyqi vazhdonte, më 15 tetor amerikanët hodhën një grup tjetër prej pesë personash në malet e zonës së Dibrës. Tre që mbijetuan e kaluan gjithë kohën duke iu shmangur patrullave, derisa kaluan në Greqi në fund të muajit. Megjithëse shumë prej të dënuarve iu dhanë dënime me burgim, disa prej tyre u shfaqën përsëri në gjyqet e mëvonshme. Disa vdiqën nëpër burgje, duke qenë të uritur dhe të rrahur. Disa prej tyre u kapën, treguan mjaft hollësi mbi stërvitjen dhe operacionin, duke furnizuar kështu Sigurimin me të dhëna të zbulueshme për të filluar një operacion dezinformimi.
    TERRORI
    Qendrat e të emigruarve ishin lehtësisht të depërtueshme nga agjentët komunistë, ndërsa terrorizimi i familjeve të tyre në Shqipëri u dha atyre informata plotësuese. Kjo solli një zhgënjim të hidhur dhe shqiptarët filluan të largoheshin nga zonat e stërvitjes. Kjo nuk ishte për t’u habitur duke pasur parasysh se gjashtëdhjetë agjentë u hodhën me parashutë gjatë vitit 1951, por asnjë fjalë e vetme nuk mbërriti prej tyre. “Rrallë, - shkruan Robin Uinks, - një operacion zbulimi nuk ka rrjedhur kaq në mënyrë ë prerë nga një disfatë në tjetrën”. Në fund të tetorit, në një mbledhje që u mbajt në Romë me Herëld Përkinsin dhe Entëni Northropin të MI 6-s dhe Xho Libin i OPC-së morën në shqyrtim problemet. Mbledhja përsëri përfundoi me diskutime rreth metodave të ndryshme të dërgimit të agjentëve në terren. Britanikët e quajtën vdekjeprurëse hedhjen e agjentëve me parashutë nga një lartësi prej rreth 150 metrash. Amerikanët qenë gjithashtu të gatshëm të akuzonin Filbin për dështimin, por siç ka theksuar Robin Uinks, “shpesh hedhjet nuk bëheshin në ato vende ku synohej, kështu, ndonjë informatë e transmetuar ndokujt pas operacionin do të ishte e gabuar. Për më tepër, meqë hedhjet ishin katastrofike, kërkohej që të fluturohej ulët, dhe këto të pasoheshin me hedhje furnizimesh mjaft larg njerëzve në vende-shesh të ndonjë fshati. Hedhjet në vetvete ishin deri diku të dallueshme dhe vinin në gatishmëri autoritetet”.
    DIKTIMI
    Duket që hedhjet me parashutë “diktoheshin thjesht sepse ato realizoheshin keq”. Filbi mendonte se “mungesa e përgjithshme e vëmendjes në nisje me misionin e OPC-së dhe një optimizëm i gabuar për gatishmërinë e Shqipërisë për revoltë së bashku me një mospërfillje për agjentët shqiptarë që dërgoheshin brenda sikur ata të ishin “të rënë nga pemët”, ishin aq të rëndësishme në përllogaritjen e dështimit se çdo tradhti nga ana e tij”. Privatisht, britanikët i konsideronin amerikanët “të pafajshëm”. Xhon Brëus Lokhart mendonte se vështirësia e Uajznërit se “ai nuk mundi të vlerësonte rreptësinë e kundërshtarit” dhe nuk kishte parë “fundin e vështirë” TË LUFTËS. Në të njëjtën kohë Brëus Lokhart konkludoi se “ne nuk po nxirrnim asgjë ë dritë. Ndryshe nga Lufta e Dytë Botërore, ne nuk kishim SIGNIT (sinjale përgjimi të zbulimit) dhe as zbulim ajror. Britanikët hoqën dorë nga përpjekjet për të futur agjentë: “Ishte e pakuptimtë. Ata menjëherë asgjësoheshin ose ktheheshin në agjentë të dyfishtë”. Britanikët gradualisht kuptuan kotësinë e operacionit “Valjuejbël” dhe pak a shumë filluan të tërhiqen, sepse keqësimi i gjendjes ekonomike në vend pengonte angazhimin e operacioneve të shkallës së gjerë. Abaz Ermenji, duke mos pasur dëshirë të shikonte përkrahësit e Ballit Kombëtar lesh e li, u kërkoi atyre të mos shkonin më me misione...
    TËRHEQJA
    Në Maltë, në fortesën Benjima vazhdonin stërvitje të shkurtra me pak rekrutë dhe një personel të reduktuar në komandën e Entëni Njumënit, por përfundimisht u mbyll nga drejtori i ri i MI 6-s për Lindjen e Mesme, Xhorxh Jang. Grupe të vogla vazhduan stërvitjen nga Entëni Northrop në Dartmoor, por rezervat e tij dhe mungesa e vullnetit nga qeveria paraardhëse konservatore, çoi në vendimin e britanikëve për t’i dhënë fund pjesës së tyre të operacionit. Ata vepruan kështu, kujton Filbi, “pa bërë asnjë progres të dukshëm ndaj qeverisë së Tiranës”. Çfarë kishte filluar si operacion nga ana e britanikëve pastaj i “përbashkët” ose, deri në fillim të vitit 1952, një përpjekje e koordinuar tani u bë privilegj vetëm i amerikanëve. Ata guerilë që mundën të shpëtojnë nëpërmjet Greqisë u transportuan në Angli për një pritje “Mirëseardhje në Shtëpi” në Caxton Hall në Londër. MI 6-a, duke shfrytëzuar autoritetin e më të fortit, i kërkoi Hom Ofisit (Ministrisë së Brendshme) t’i lejonin ata të jetonin në vend, gjoja se ata ishin “miqtë tanë nga Greqia”. Rekrutët që mbetën më vonë “u shpërndanë nëpër botë” në një proporcion të drejtë, duke gjetur rrugën e tyre në vendet e Komonuelthit, ndërsa disa të tjerë gjetën punë nëpërmjet Ministrisë së Punës në Angli, në pylltari dhe në një fabrikë armatimesh. Bob Xhojs kishte nxjerrë po ashtu si përfundim se operacioni nuk po i shërbente ndonjë qëllimi të dobishëm por Uajznëri nuk e mori me seriozitet kritikën, duke ditur se ai kishte ndihmën e zëvendësdrejtorit të CIA-s, Allen Dalles. Greishën Jetseviç ra dakord të vazhdojë luftën me anëtarët e Gardës Mbretërore të udhëhequr nga “kukudhi” më me eksperiencë, Hamit Matjani. I përkëdheluri i CIA-s, Matjani, “Tigri”, kishte kryer pesëmbëdhjetë inkursione në Shqipëri nëpërmjet tokës, çka provoi se ishte shumë i sigurt. Misioni i tij i gjashtëmbëdhjetë që u krye me parashutë ishte i fundit.
    Sui generis

  2. #242
    Evidenca Maska e RaPSouL
    Anëtarësuar
    09-03-2006
    Vendndodhja
    Gjermani
    Postime
    17,464
    The New York Times: “Një javë para vdekjes, Shehu takoi personalitete të huaja”

    Flasin diplomatët shqiptarë dhe perëndimorë. Pse nuk u zhvillua ceremoni funerale. Thashetheme nga Beogradi flisnin se Mehmet Shehu kërcënoi me armë Hoxhën

    UASHINGTON - Megjithëse vazhdon spekulimi rreth vdekjes së kryeministrit të Shqipërisë, Mehmet Shehu, nuk ka dalë ndonjë e dhënë e fortë që të sfidojë versionin zyrtar se ai kreu vetëvrasje. Zoti Shehu, i cili ishte për 25 vjet krahu i djathtë i udhëheqësit shqiptar, Enver Hoxha, është raportuar zyrtarisht se ka kryer vetëvrasje në natën e 17 dhjetorit, në një “moment krize nervore”.
    Këtë javë vendi i zotit Shehu është zëvendësuar nga Adil Çarçani, që ka qenë zëvendëskryeministër që nga viti 1974. Disa gazeta në Jugosllavi, të cilat ishin përfshirë në një luftë fjalësh me Shqipërinë rreth minoritetet etnik shqiptar në provincën jugosllave të Kosovës, kanë hedhur dyshime rreth informacioneve zyrtare shqiptare se zoti Shehu bëri vetëvrasje.
    Revista e përjavshme “NIN” citon burime Perëndimore dhe konstaton se atë e kishin vrarë ose e detyruan që të vriste veten pas një konflikti, rreth politikës që duhej të ndiqej në të ardhmen, me zotin Hoxha në mbledhjen e Komitetit Qendror; e konkretisht për çështjen e hapjes së Shqipërisë ndaj botës.
    Publikohet raporti në vijim
    Në një raport të mëvonshëm, revista konstaton, por pa dhënë burimin, se Mehmet Shehu ishte qëlluar kur ai i kishte drejtuar pistoletën zotit Hoxha në mbledhjen e Komitetit Qendror. Revista “NIN” dhe media të tjera jugosllave theksojnë se atje nuk ishte mbajtur zi kombëtare dhe se nuk ishte zhvilluar funeral shtetëror, por ishte publikuar vetëm një nekrologji e përmbledhur në gazetën partiake “Zëri i popullit”, në vend që të shprehnin vlerësime për njeriun që kishte qenë një nga kandidaturat më të besueshme për të zëvendësuar zotin Hoxha.
    Në kundërshtim, kur vdiq Hysni Kapo, në vitin 1979, një tjetër udhëheqës i lartë shqiptar, ai ishte përcjellë me një ceremoni funerale shtetërore për në Varrezat e Dëshmorëve që nga qendra e Tiranës, kryeqyteti i vendit.
    Diplomatët shqiptarë këtu thonë se nuk ishte një ditë zie kombëtare për shkak se veprimi i zotit Shehu konsiderohej një akt i “turpshëm”, “i drejtuar kundër partisë”. Prandaj prehja në Varrezat e Dëshmorëve ishte tjetër problem për zotin Shehu, thonë ata.
    Ata shtojnë se atje kishte pasur pak vetëvrasje nga zyrtarët që nga fillimet e para të partisë në vitin 1941, edhe pse ata mund të kishin qenë të kërcënuar në një mënyrë të ngjashme.
    Diskutohet për sëmundjen e papërcaktuar
    Një diplomat shqiptar këtu (në SHBA, - shën. red.) tha se atje kohët e fundit nuk ishte zhvilluar ndonjë mbledhje e Komitetit Qendror përpara vdekjes së kryeministrit. Ai hodhi poshtë spekulimet për një luftë për pushtet brenda partisë.
    Diplomatët shqiptarë thonë se zoti Shehu kishte qenë mjekuar tri herë në Francë që në fillimet e vitit 1970, për një sëmundje ende të paspecifikuar. Ka gjasa të ketë qenë kancer; dhe spekulohet se kjo mund të ketë qenë arsyeja që solli më pas shkatërrimin nervor të tij.
    Kjo ngjarje ishte e befasishme dhe vuri në mëdyshje diplomatët Perëndimorë. Në ditët para vdekjes së tij, zoti Shehu priti vizitorë të huaj të rëndësishëm; përfshirë zëvendëskryeministrin rumun Cornel Burtica dhe një delegacion ekonomik grek.
    “Në Kongresin e Partisë së Punës së Shqipërisë, të mbajtur në nëntorin e vitit të kaluar, zoti Shehu shfaqi pjekurinë e tij, por foli me një ton të prerë, ndonëse pati përpjekje për bllokimin e shpërndarjes së fjalimit të tij”, - thonë burime diplomatike.
    Vitin e kaluar, zoti Shehu, i cili luftoi në Luftën Civile të Spanjës dhe më pas me forcat partizane shqiptare në Luftën e Dytë Botërore, dha dorëheqjen nga posti i tij shtesë i ministrit të Mbrojtjes. Por, lëvizja nuk ishte dukur si reflektim i ndonjë pakësimi të partneritetit Hoxha-Shehu.
    Nuk duken shenja fërkimesh
    Diplomatët Perëndimorë thonë se nuk kishin informacione të besueshme për dyshime në skemën rreth versionit shqiptar të ngjarjeve. “Nëse përflitet diçka, - thonë diplomatët, - ata nuk kishin të dhëna të një ndarje midis dy drejtuesve shqiptarë; pasi të dy ata u përkushtuan në linjën besnike”. Në fjalimin e mbajtur në Kongresin e nëntorit, zoti Hoxha theksoi se Shqipëria kishte zgjeruar marrëdhëniet e saj me vendet e tjera, veçanërisht pas ndarjes së saj me Kinën në vitin 1978, dhe do të vazhdojë të zhvillojë këtë politikë.
    Ai kishte thënë fjalë të ngrohta për Greqinë, Turqinë, Francën, vendet skandinave dhe vendet neutrale të Europës. Madje ai sinjalizoi një ndryshim në drejtim të Gjermanisë Perëndimore, duke thënë se atje nuk kishte pengesa të pakapërcyeshme për vendosjen e marrëdhënieve me Bonin zyrtar.

    Artikulli është marrë nga agjencia e lajmeve “Reuters”
    Shkrimi është publikuar në “The New York Times” më 17 janar 1982
    Titulli është redaksional: Titulli origjinal është: “Questions over albanian’s death unresolved”
    Sui generis

  3. #243
    Evidenca Maska e RaPSouL
    Anëtarësuar
    09-03-2006
    Vendndodhja
    Gjermani
    Postime
    17,464
    Zgjedhja e Berishës në krye të lëvizjes demokratike ishte një farsë

    Agjenti britanik analizon shkaqet e dështimeve të anglo-amerikanëve. Si doli sekreti i kodeve që solli radiolojën. Opinioni i Dorrilit për Berishën

    Stephen Dorril


    Duke e zgjidhur sa më mirë një situatë të vështirë, Jetseviç siguroi ndihmën e Engeltënit në Romë për të fiksuar elementët e dobët të “Komitetit Shqipëria e Lirë” dhe zëvendësimin e tyre me anëtarë të grupit të Independencës Katolike, një pjesë e të cilëve kishin bashkëpunuar me italianët gjatë luftës. Në Uashington komandanti ushtarak i mbretit Zog, Nuçi Kote, themelues i “Komitetit Shqipëria e Lirë”, drejtoi një Komitet të ri Shqiptar të Asamblesë së Kombeve Europiane të Robëruar, i financuar nga CIA (ACEN). Kolaboracionisti i kohës së luftës, Hasan Dosti, ishte veçanërisht aktiv në ACEN, Komiteti Politik i të cilit në vitet ‘50 kontrollohej nga organizata e Ballit Kombëtar.
    Sërish tentativë
    Për të zbuluar se ku ishte gabuar me operacionin, më 28 prill 1952 pesë ruajalistë që kishin shkuar pas Zogut në mërgim, duke përfshirë Zenel Shehun, udhëheqës i operacionit, dhe Nahil Sufën, së bashku me radistin Tahir Preçi, u dërguan në Shqipëri, në zonën e Matit. Ky operacion, në dukje i suksesshëm, la dy agjentë me grupet e rezistencës të rekrutuar më parë, të cilët mbanin lidhje me oficerët e OPC-së në Greqi. Sidoqoftë, menjëherë shefi i OPC-së në Greqi, All Ollmër, e pati të qartë se “ne po i hidhnim ata me parashutë në një vend të kontrolluar. Në fakt, forcat policore ishin në pritje në një shtëpi, pronë e kushëririt të Shehut. Ata vranë ose arrestuan dhe torturuan guerilët dhe pastaj e detyruan radistin të transmetonte një sinjal të qartë drejt një baze të MI 6-s në Qipro”. Ishte një stërvitje plotësisht e dështuar, e cila solli si përfundim transmetimin e sinjalit në një mënyrë të tillë që paralajmëronte se ajo po dërgohej nën kanosje... Por milicia e dinte sekretin. Ollmër ishte për të ndërprerë operacionin, veçanërisht pas kërkesave të përsëritura për armë dhe sende; apo hedhje të tjera. Ata kishin si qëllim të rrëzonin aeroplanët, por askush nuk u kushtoi vëmendje paralajmërimeve të tij. Veçanërisht “ai burrë në Romë... Lib s’kishte të bënte me zbulimin. Në fillim të gushtit u hodhën me parashutë armë që u pasuan nga një kërkesë tjetër me radio. Në të njëjtën kohë, shqiptarët – Sigurimi – që kontrollonte situatën, në mënyrë torturuese u transmetonte operativëve të OPC-së kërkesa për të dërguar tre guerilë për udhëzime klandestine”.
    Pranohet dështimi
    Ndërsa Uajzner besonte se operacioni “Find” ishte në tërheqje, Frenk Lindzi e dinte se ai kishte dështuar dhe u lejua të ngrinte një “këshill drejtuese vrastar” për të ndërprerë operacionet. Gjatë vitit 1952, një e treta e operacioneve në drejtim të Europës u seleksionua. Para se të largohej nga shërbimi për të shkuar në fondacionin Ford, Lindzi formuloi një letër për Departamentin e Shtetit dhe Këshillin e Sigurisë Kombëtare, ku konkludonte se “në kohë paqe duket se rusët kishin penetruar me lehtësi” dhe ishin “më të zotë se gjermanët në trajtimin e çështjeve të tilla të rrezikshme”. Përveç kësaj, ushtarakët “nuk i vlerësonin vitet e organizimit politik: që lanë mbrapa lëvizjet e suksesshme të rezistencës. Lindzi kishte parë drejtpërdrejt “humbjet rrëqethëse të jetës”, vuajtjet që shkatërronin çdo nivel të shoqërisë, shkatërrimin total, vrasjet e pengjeve, zinë e bukës. Dallesi nuk u bind nga letra e Lindzit. Kur atij iu tha se hedhjet me parashutë nuk nxorën ndonjë gjë në dritë, ai u përgjigj. “Të paktën ne po marrim eksperiencën që na duhet për luftën e ardhshme”. Pas një pushimi të shkurtër OPC-ja ndërmori operacione të tjera me të arratisur, të cilat akoma ishin më të pamenduara. Ndërkohë, baza e radios në Qipro merrte kërkesa për të hedhur agjentë të tjerë me parashutë për t’u takuar me elementë disidentë. CIA ra dakord dhe ditën e 1 majit të vitit 1953, si pjesë e një plani trashanik për të çliruar Shqipërinë me anën e një force të arratisurish të armatosur me bazë në Itali, u dërguan në Shqipëri edhe tre grupe të tjera guerile. Duke rishqyrtuar opsionet për operacione kundër vendeve satelite të BS-së, zyrtari i CIA-s, Riçërd Bisëll, hasi në projektin e Shtabit Paraushtarak: “Ata nuk e ndërprenë hedhjen e agjentëve apo luftën guerile nëpër male, por duhej intensifikuar vazhdimisht derisa të arrihej kulmi me një ndërhyrje në Shqipëri me anije, avionë, hedhje me parashutë dhe me mijëra njerëz”. Bisëll mendonte se plani ishte absurd. “Si kanë menduar ata kolonelë të OPC-së se mund të dalin me sukses me një provokacion të këtyre përmasave?” - ose të maskohet ai. Në prill, Sajrës Soullsbërgër bisedoi me ministrin e Mbrojtjes të Greqisë, Panajotis Kanellopulos. “Çuditërisht i pakujdesshëm ai zbuloi hollësira për një “Coup de main” – goditje, - të planifikuar. Ai tha se trupat amerikane, nëse është e nevojshme, do të përdoren për të “mbajtur rregullin pas një goditjeje lokale. Grekët ranë dakord të mos ngatërrohen; jugosllavët, pak a shumë, u paralajmëruan të vepronin kështu.
    Enveri denoncoi aksionet
    Në prag të Vitit të Ri, Radio Tirana njoftoi se persona të stërvitur për pjesën e fundit të operacionit ishin arrestuar nga Sigurimi dhe së shpejti do të zhvillohet gjyqi. Gjyqi demonstrues në prill të vitit 1954 bëri të ditur për herë të parë shkallën e mashtrimit që kishin bërë shqiptarë. Sigurimi kishte marrë në duart e tij të gjithë rrjetin. Për 18 muaj, me këshillat dhe ndihmën e specialistëve sovjetikë, ata manipuluan operacionin amerikan duke kontrolluar të gjitha mesazhet dhe përmbajtjen e tyre të transmetuar nga Qiproja. Më vonë, Enver Hoxha, duke u mburrur, tha se “ne i detyruam agjentët e kapur të viheshin në lidhje me qendrat e tyre të spiunazhit në Itali, e kudo dhe prej këtu të bënin lojën e tyre. Banda e kriminelëve që u hodhën me parashutë erdhën si cjapi te kasapi. Radioloja jonë e famshme solli dështimin e turpshëm të planeve të armiqve dhe jo meritat e një farë Kim Filbi”.
    Gjyqi zbuloi në detaje të hollësishme operacionin si dhe një listë emrash dhe datash. Më 12 prill gjykata shpalli dënimin me vdekje për udhëheqësit komplotistë.
    Gjyqi u pasua nga një sulm terrori në të gjithë vendin, ku sipas vlerësimeve, disa mijëra njerëz, të një popullate më pak se dy milionë, u pushkatuan vetëm sepse kishin lidhje me ta, mund të ketë qenë rreth një mijë. Kur u pyet për humbjet e jetëve, ish-oficeri i OPC-së, Xhejms Makkagër, mundi vetëm të thotë “shumë keq”. Abaz Ermenji më vonë u shpreh me keqardhje për kotësinë e kësaj manovre: “Aleatët tanë donin të bënin eksperiment me Shqipërinë, duke na trajtuar neve sikur të ishim kavie laboratori pa çarë kokën për humbjet njerëzore dhe në një sipërmarrje absurde që ishte e dënuar të dështonte”.
    Nuk kishte kush të merrej me operacionin dhe ai përfundoi te shefi i Zonës Juglindore të CIA-s, Xhon Riçërdsën, për t’i dhënë fund operacionit “Find”. Një veteran i kohës së luftës në Korpuset e Kundërzbulimit në Itali, Vjenë dhe Trieste, hyri në Grupin Qendror të Zbulimit të pasluftës dhe më vonë në CIA. Xhokëu (Jocko Shimpazea) vizitoi Londrën, ku u takua me zyrtarë të lartë të MI 6-s. Pastaj shkoi në Romë dhe i përlotur i tha shefit të qendrës Xhozef Lib, se aktiviteteve ndaj Shqipërisë duhej t’u jepej fund. Gjatë verës së vitit 1954, kompania 4000 në Heidenberg u shpërnda së bashku me mjetet dhe pajisjet. Po kështu, edhe baza në ishullin grek që kontrollohej nga CIA. Shqiptarët që mundën të mbijetojnë u rivendosën në Britani, Komonuelth dhe Shtetet e Bashkuara.
    Britanikët i kishin prerë më parë lidhjet me operacionin sesa amerikanët, por jo në kohën e duhur për të shmangur gjakderdhjen e panevojshme. Nikollës Bethëll, i cili prek nga historia tragjike e shqiptarëve që mbijetuan, u tregua i ashpër ndaj tyre të MI 6-s që e lejuan atë të vazhdonte përtej cakut të arsyeshëm. “Ata duhet ta shikonin që operacioni po shkonte në rrugë të gabuar. Ata duhet ta ndërprisnin dhe të shpëtonin jetët e atyre që u përfshinë në të”. Megjithatë, Bethëll ruan një respekt romantik për muskëtierët që filluan projektin. Është e vështirë për ta kuptuar arsyen. Lordi Xhuliën Emeri ndërkohë pranoi se operacioni dështoi në objektivin për të çliruar Shqipërinë, vazhdoi të besonte se ai kishte arritur disa suksese të cilat qëndrojnë në atë që ai “detyroi sovjetikët dhe shqiptarët të ndërprisnin luftën civile në Greqi”. Nuk ka prova për këtë pohim. Më realist është konkluzioni therës i specialistit të tërhequr që është marrë me çështjet e mbrojtjes Xhon Kigënm (John Keegan) në recensionin e librit të Bethëllit “Tradhtia e Madhe”. Është një histori rrëqethëse që u bë e tillë nga perceptimi se u ishte mohuar me sa duket arkitektëve, se komunistët shqiptarë, si dhe ata jugosllavë, ishin shumë më tepër të zotë për të vendosur të ardhmen e vendit të tyre, sesa një tufë ngatërrestarësh romantikë me një arsim të mesëm, të pajisur me lëndë plasëse”.
    Muskëtierët këmbëngulën në bindjen dhe vazhduan kështu, se Filbi ishte përgjegjës për dështimin, por “bete moire”, - delja e zezë, - e tyre Sër Rexhinëld Hebërt ka plotësisht të drejtë kur pohon se operacionet ndaj Shqipërisë nuk mund të parashikoheshin se do të dështonin edhe sikur Filbi të mos i kishte tradhtuar ata”.
    Kjo ndërmarrje u bazua në një vlerësim të gabuar të ekuilibrit të forcave në Shqipëri. Kushtet e popullit ishin pa dyshim të vajtueshme dhe Hoxha kishte armiq në radhët e tij. Por, revolucioni i kishte fshirë të gjithë ata që tentuan të vepronin si udhëheqës jashtë kontrollit të partisë në pushtet. Në këtë pikëpamje Shqipëria ishte njësoj si dhe vendet e tjera të Europës Lindore. Ishte një shpresë e dëshpëruar që emigrantët, pasues të nacionalistëve që dështuan më 1944-n, të stërvitur nga Smajli dhe të futur në Shqipëri, do të ishin në gjendje të mobilizonin pasues kundër sundimit të hekurt të PKSH-së pas 6 vitesh të një organizimi social drakonian. Skema ishte menduar dhe zbatuar nga njerëz që nuk mundën të kuptojnë forcat revolucionare që mundësuan Hoxhën dhe PKSH-në të vinin në pushtet në vitin 1944. Ajo çka u arrit e bëri vijën propagandistike të kahershme të Hoxhës, për armiqësitë e fuqive kapitaliste dhe synimet e tyre të kobshme që nga koha e luftës e këtej të shfaqet më e besueshme dhe i dha Hoxhës një pretekst tjetër për të forcuar kontrollin revolucionar.
    Në një plan më të gjerë, britanikët dhe amerikanët ishin kështu “fajtorë” për të gjitha mëkatet e subversionit dhe ndërhyrjes duke mos përfillur sovranitetin kombëtar dhe nxitjen e luftës për të cilën ata gjithmonë kanë akuzuar armikun e tyre të Luftës së Ftohtë, Bashkimin Sovjetik. Duhej 14 dhjetori i 1990-s rreth 40 vjet më vonë që në Tiranë dhe qytete të tjera të mëdha të Shqipërisë të shpërthenin trazirat. Statujat e Hoxhës dhe Stalinit u rrëzuan dhe filloi procesi i ndërtimit të demokracisë. Për ironi, nuk ishte veprimtaria e guerilasve dhe sabotatorëve, por përfundon Bethëll, ndikimi i televizionit italian që rrezatonte në vend.
    Historia u kthye në një farë me zgjedhjen e Sali Berishës si president i Shqipërisë. Muskëtierët, duke mos patur akoma influencën e tyre në politikën britanike ndaj Shqipërisë, lidhën qerren e tyre ideologjike pas yllit të Berishës, duke besuar se ai ishte njeriu që do të spastronte vendin nga e kaluara komuniste. Megjithatë, Sër Rexhinëld Hebërt e vlerësonte atë aq veskeq e diktator sa edhe Hoxha. Regjimi i tij i korruptuar u përmbys nëpërmjet zgjedhjeve të përgjithshme në korrik të vitit 1997 dhe solli në pushtet Partinë Socialiste. Kthimi i djalit të mbretit Zog, princit Leka dhe i monarkisë u bë i pamundur për arsye se për të votuan vetëm 35%.
    Sui generis

  4. #244
    Evidenca Maska e RaPSouL
    Anëtarësuar
    09-03-2006
    Vendndodhja
    Gjermani
    Postime
    17,464
    Enveri akuzon Mehmetin si titist: “Ishte një nga armiqtë e rrezikshëm”

    “The New York Times” citon fjalimin e Hoxhës një vit pas vdekjes së kryeministrit. Mesazhi i tij kundër titistëve jugosllavë: “Mos luani me zjarrin, se do të digjeni vetë”

    Henry Kamm

    Agjencia zyrtare e shtypit informoi sot se vetëm një votues shqiptar rezulton të ketë votuar kundër qeverisë komuniste, ndërsa 1 627 959 qytetarë votuan në favor të kandidatëve të vetëm, të propozuar në zgjedhjet për në Kuvendin Popullor. Nga 9 vota, 8 prej tyre dolën të pavlefshme, të cilat nuk ishin dhënë për regjimin e kryesuar nga Enver Hoxha, Sekretari i Parë i Partisë së Punës. Kjo tregonte një dobësim të tij, pasi në zgjedhjet e kaluara doli vetëm një votë kundër, një shqiptar tjetër abstenoi dhe tre vota ishte të pavlefshme.
    Numri i votave që dolën kundër shqetësuan dukshëm organet e brendshme në një mënyrë të pazakontë. Shqipëria refuzoi Perëndimin si imperialist; dhe Bashkimin Sovjetik dhe Kinën si revizionistë. Përmes burimeve diplomatike thuhej se thashethemet e spastrimeve kishin mbërritur deri te fqinjët jugosllavë dhe vendet e tjera.
    Sigurohet fjala e Hoxhës
    Konfirmimi i pjesshëm i informacioneve ishte përmendur gjatë një fjalimi zgjedhor të zotit Hoxha, teksti i të cilit ishte siguruar këtu (SHBA, - shën. red.) përmes shqiptarëve.
    Zoti Hoxha thotë se kryeministri i tij jetëgjatë, Mehmet Shehu, i cili thuhej se në dhjetorin e vitit të kaluar gjeti vdekjen nga vetëvrasja, ka vrarë veten jo “në një moment krize nervore”, - siç ishte thënë, - por sepse ai kishte qenë demaskuar si një agjent i huaj”.
    Duke e cilësuar kryeministrin “si një nga tradhtarët dhe armiqtë më të rrezikshëm”, zoti Hoxha tha se zoti Shehu kishte punuar për Shtetet e Bashkuara përpara Luftës së Dytë Botërore dhe për Bashkimin Sovjetik dhe Jugosllavinë pas luftës.
    Udhëheqësi shqiptar tha se zoti Shehu ishte urdhëruar nga jugosllavët të vriste atë dhe udhëheqës të tjerë shqiptarë dhe “të shtypte me të gjitha mjetet terroriste të gjithë ata që do të ngrinin kokën kundër këtij tradhtari të madh”.
    Zoti Hoxha tha se zoti Shehu “theu kokën e tij përballë unitetit parti-popull” dhe nuk kishte asnjë mënyrë tjetër “por alternativën e turpshme të vetëvrasjes”.
    Gjithashtu, zoti Hoxha tha se Jugosllavia sponsorizoi një tentativë ndërhyrjeje shtatorin e kaluar, kur një skuadër, e cila zbarkoi në bregdet ishte “shpartalluar përpara se anëtarët e tij të ishin në gjendje të merrnin frymë në ajër dhe të shikonin diellin e Shqipërisë”. Shqiptarët kishin njoftuar zyrtarisht zbarkimin, dhe në Korfuz, një ishull grek fare afër Shqipërisë, ishin dëgjuar shumë të shtëna armësh zjarri.
    Pavarësisht nga mallkimet e vazhdueshme kundër Shteteve të Bashkuara, Bashkimit Sovjetik dhe Kinës, një mike kjo që Shqipëria i doli kundër në vitin 1978, Jugosllavia ishte e keqja kryesore në diskutimin e Hoxhës.
    “Tani ne dëshirojmë t’u themi titistëve jugosllavë vetëm këtë fjalë: Mos luani me zjarrin sepse drita e tij është ajo që do t’ju verbojë”. Ai akuzoi Jugosllavinë se jo vetëm po bën skenarë rreth Shqipërisë, por se po keqtrajton shqiptarët etnikë në Jugosllavi.
    Theksohet vetëbesimi
    Egërsia dhe theksimi i vetëbesimit ishin çështjet kyçe. Zoti Hoxha tha se Italia, vendi Perëndimor me të cilin ka marrëdhënie diplomatike dhe tregtare, ndoshta më të ngushtat, “nëse nuk është e interesuar në këto marrëdhënie, ajo mund t’i ndërpresë ato kur të dojë dhe kjo nuk do të ketë ndonjë ndikim të madh për ne”.

    Shkrimi është publikuar në “The New York Times” më 18 nëntor 1982

    Titulli është redaksional. Titulli origjinal është “Albanian who killed himself linked by Hoxha to Belgrade”
    Sui generis

  5. #245
    Evidenca Maska e RaPSouL
    Anëtarësuar
    09-03-2006
    Vendndodhja
    Gjermani
    Postime
    17,464
    Perëndimi frikësohet nga kthimi rus pas vdekjes së Enver Hoxhës

    Henry Kamm

    Një shkëmbim zjarri i mistershëm u dëgjua në fund të muajit të kaluar përgjatë bregdetit të Shqipërisë, afër ishullit grek të Korfuzit, duke u pasuar me një shpjegim të çuditshëm prej shqiptarëve. Kjo i ka detyruar diplomatët këtu (në SHBA, - shën. red.) që të ndjekin çështjet e vendit më enigmatik të Europës, pasi besojnë se regjimi komunist është duke u përballur me probleme të brendshme serioze.
    Më 26 shtator një shkëmbim zjarri i vazhdueshëm për rreth 5 orë ishte dëgjuar në Korfuz, i cili vinte nga drejtimi Shqipërisë, përtej ngushticës së detit Jon. Duke vepruar me një shpejtësi të pazakontë për një vend që preferon të izolojë interesat e tij për hiçgjë, qeveria në Tiranë nxori një komunikatë përmes Ambasadës së saj në Vjenë.
    Shqipëria njoftonte se një numër i papërcaktuar personash, “njerëz të dëshpëruar”, ishin përpjekur për të zbarkuar në territorin tokësore, por që ishin vrarë nga forcat e Sigurimit të Shtetit. Qeveria tha se pushtuesit mbanin me vete kartëmonedha shqiptare, amerikane dhe italiane, si dhe armë automatike. Emri i Xhevdet Mustafës përshkruhej si një mik i djalit të mbretit të fundit të Shqipërisë, Ahmet Zogu. Kjo do të thoshte se familja e Zogut, e cila ishte dëbuar nga vendi prej pushtuesve fashistë italianë në vitin 1940, ishte përfshirë në zbarkimin tokësor.
    Anulohet ekspozita e Leonardos
    Megjithëse njoftimi nuk thoshte asgjë rreth origjinës së supozuar të pushtuesve, Ambasada Italiane ishte njoftuar në ditët në vijim se një ekspozitë e planifikuar me vizatimet e Leonardo da Vinçit, një ngjarje e rrallë në një vend që ishte i izoluar tërësisht nga kultura europiane, nuk mund të realizohet. Pyetjes për të shpjeguar ndryshimin e mendjes në mënyrë të befasishme, zyrtarët shqiptarë iu përgjigjën se ata besojnë se anija lundruese që organizonte ekspozitën tashmë kishte nisur udhëtimin e saj në Jugun e Italisë, në rajonin e Pulias. Italia refuzoi çdo informacion rreth ndonjë ekspedite të tillë dhe hapjes së një ekspozite të tillë. Të dhënat zyrtare rreth një zbarkimi të befasishëm nga deti dukej se ishin në kundërsens, sipas këndvështrimit të pak diplomatëve të stacionuar në Tiranë, për shkak të pranisë së lëvizjeve të pazakonta të ushtarakëve në mes të kryeqytetit.
    Një ditë u raportua zbarkimi dhe ata panë disa mijëra ushtarë, dy batalione, sipas disa hamendjeve, që kalonin përmes Tiranës në drejtim të Jugut. Në Korfuz është një situatë ndryshe prej qoshes më jugore të Shqipërisë.
    Incidenti me krismat e armëve, aspak i natyrës së tij, ndodhi fill pas një prej detyrave më të rëndësishme që u kishte lënë drejtuesve të lartë të ushtrisë Enver Hoxha, Sekretari i Parë i Partisë Komuniste, sunduesi absolut i Shqipërisë, kur foli publikisht për “armiqtë e brendshëm”. Ndihmës ishte Ramiz Alia, anëtar i Byrosë Politike.
    Spekulimi rreth një lufte të brendshme
    Vëzhguesit e Shqipërisë, - kryesisht një grup i vogël jugosllavësh, italianësh, francezësh që ruanin ambasadat e pakta në atmosferën armiqësore të Tiranës, dhe amerikanët dhe rusët që nuk arrinin të mblidhnin informacionin e tyre, - kishin spekuluar rreth një lufte harbuar për pushtet që prej vdekjes misterioze të kryeministrit të vendit Mehmet Shehu në dhjetorin e kaluar.
    Dy faktorë kishin ushqyer spekulimin rreth një lufte të tillë; njëri është mosha e zotit Hoxha, - ai është 73 vjeç dhe ka dhëna për sëmundjen e tij. Një tjetër është se që prej shkëputjes së marrëdhënieve të Shqipërisë me Kinën në vitin 1978, i vetmi vend i huaj mik, telashet ekonomike dhe teknologjike të saja kishin qenë zmadhuar në mënyrë të konsiderueshme, si pasojë e ndërprerjes së asistencës së Pekinit.
    Sipas shpjegimeve zyrtare, zoti Shehu kreu vetëvrasje “në një moment krize nervore”. Vëzhguesit e Shqipërisë nuk e besojnë këtë, megjithëse ata nuk e kanë të nevojshme të besojnë as në përshtypjet jugosllave, sipas të cilave, shefi jetëgjatë i qeverisë ishte vrarë nga një shok i tij gjatë mbledhjes së Komitetit Qendror të Partisë.
    Diplomatët italianë besojnë se udhëheqja shqiptare mund të jetë ende larg rreth çështjes së afrimit më të ngushtë me vendet perëndimore për shkëmbime tregtare dhe teknologjike. Shqipëria ka nevojë për ndihmën teknologjike për të shfrytëzuar më shumë burimet e saja minerale dhe lëndët djegëse që posedon, por ajo është rreptësisht e kufizuar nga pengesa kushtetuese kundër pranimit të kredive të huaja dhe nga pengesat e saja ideologjike kundër vendeve kapitaliste.
    Interesi perëndimor është bazuar kryesisht në problemin që Bashkimi Sovjetik, i përbuzur zyrtarisht nga Shqipëria për më shumë se dy 10-vjeçarë, mund të rifitojë pozicionin e saj në rast të zhdukjes nga skena politike e vendit e zotit Hoxha.
    E ardhmja e bazës ruse në kanalin jonian solli shqetësime në Jugosllavi dhe siklet në krahët jugorë dhe lindorë të Organizatës së Marrëveshjes së Atlantikut Verior (NATO-s, - shën, red.).


    Shkrimi është publikuar në “The New York Times” më 16 tetor 1982
    Titulli është redaksional; Titulli origjinal është “Fiefight on Albania coast stis speculation on internal woes”
    Sui generis

  6. #246
    Evidenca Maska e RaPSouL
    Anëtarësuar
    09-03-2006
    Vendndodhja
    Gjermani
    Postime
    17,464
    Kongresi Amerikan, hetime për kolaboracionistët shqiptarë

    Uashingtoni hap dosjet. Hetime për Mithat Frashërin, Devën dhe Kupin. Kush ua dha lejen për të hyrë në Amerikë kur ishte e ndaluar ligjërisht

    Ralph Blumenthal

    Sipas dokumenteve të Departamentit Amerikan, të klasifikuara si sekrete për një kohë të gjatë, “udhëheqësit e komunitetit të emigrantëve shqiptarë që bashkëpunuan me forcat e Boshtit gjatë Luftës së Dytë Botërore janë ndihmuar nga Shtetet e Bashkuara në vitet e para të pas Luftës, në lidhje me qëllimet e tyre për të përmbysur qeverinë komuniste të Shqipërisë. Dokumentet, të cilat janë nxjerrë nga lista e të qenit sekret pak kohë më parë, ishin siguruar nga arkivat e qeverisë prej Mark Truitt, një kandidat për “Doktor shkencash” në Stanford, që po punon për disertacionin rreth lëvizjes politike të shqiptarëve në ekzil në periudhën e Luftës së Ftohtë. Letrat e siguruara çuan në rihapjen e investigimit nga Kongresi për një dhënien e strehimit në Shtetet e Bashkuara të bashkëpunëtorëve të nazistëve, të cilët mund të jenë përfshirë në krimet e Luftës.
    Thuhet se dokumentet e tregojnë një gjë të tillë, ndonëse fillimisht Departamenti i Shtetit e kundërshtoi pranimin e disa prej drejtuesve të komunitetit të emigrantëve shqiptarë për shkak të së kaluarës së tyre disi të dyshimte. Por, vlerësimet e shërbimeve sekrete më vonë i ndryshuan. Pastaj, disa nga shqiptarët në ekzil erdhën në Shtetet e Bashkuara dhe disa luajtën një rol të rëndësishëm në fushatat e pasluftës në Amerikë kundër qeverisë pro-sovjetike të Enver Hoxhës, udhëheqësi i Partisë Komuniste Shqiptare. Tentativat, të cilat përfshinë hedhjen e agjentëve brenda në Ballkan me parashutë në fillimin e viteve 1950 për të nxitur kryengritje, dështuan dhe acaruan armiqësinë e shqiptarëve në drejtim të Shteteve të Bashkuara
    Fshehja është kundërshtuar
    Zyrtari i Departamentit të Shtetit, Ron Neitzke, tha se nuk kishte parë dokumente dhe nuk mund të bëjë asnjë koment. Më parë, zëdhënësi i Departamentit të Shtetit, Alan D. Romberg, hodhi poshtë se kishte pasur ndonjë përpjekje për të fshehur rastet e krimeve të luftës. Mijëra refugjatë të tjerë shqiptarë, për shkak të luftës, erdhën këtu (në SHBA, - shën red.) si emigrantë të zakonshëm.
    Shqipëria, e cila gjeografikisht ndodhet buzë Adriatikut, midis Jugosllavisë dhe Greqisë, ishte pushtuar nga ushtritë italiane dhe gjermane nga viti 1939 deri në vitin 1944, periudhë kur ajo u çlirua nga forcat partizane, të drejtuara nga komunistët. Ajo është në radhën e shteteve më të izoluara politikisht; ka ndërprerë marrëdhëniet në mënyrë të hidhur me ish-aleatët e saj, Bashkimin Sovjetik dhe Kinën, dhe vetëm së fundi ka dhënë sinjalet e një interesi për lidhje më të ngushta me Europën Perëndimore.
    Më 18 dhjetor të vitit 1981, kryeministri shqiptar, Mehmet Shehu, është gjetur i vrarë apo ka vrarë veten në Tiranë, kryeqyteti i vendit. John Loftus, një ish-investigues i krimeve të luftës për Zyrën e Investigimeve Speciale në Departamentin e Drejtësisë, muajin e kaluar, në programin e lajmeve të CBS-së “60 Minuta”, akuzoi se agjencitë e shërbimeve inteligjente amerikane kanë bërë kontrabandë me bjellorusët, bashkëpunëtorë të nazizmit brenda këtij vendi në emër të agjitacionit kundër Bashkimit Sovjetik dhe spiunazhit në Europën Lindore.
    Më pas zoti Truit i vuri në dispozicion disa nga dokumentet e tij për shqiptarët zotit Loftus, të cilat ky i fundit ia kaloi Zyrës së Përgjithshme të Llogarive (G.A.O.), një degë investiguese e Kongresit.
    Në vitin 1978 GAO u shpreh se nuk gjeti të dhëna të ndonjë “konspiracioni të përhapur” që të pengojë investigimin e të dyshuarve si kriminelë lufte këtu në SHBA. Në atë kohë hapja e disa dokumenteve ishte bërë në mënyrë sekrete nga investiguesit e GAO-s, të cilat nxitën Autoritetin e Komitetit Gjyqësor t’i kërkojë agjencisë së saj muajin e kaluar të rihapë hetimin e saj.
    Zoti Truitt arriti të sigurojë një të dhënë për një vizitë të Mithat Frashërit, udhëheqësi i Partisë së Ballit Kombëtar në kohën e Luftës, apo i Frontit Kombëtar, tek ambasadori amerikan në Romë në vitin 1947. Zoti Frashëri dëshironte që të pranoheshin 50 mbështetës të tij nga ky vend (SHBA) që t’iu kundërpërgjigjeshin “intrigave” komuniste në radhët e shqiptarëve.
    Si shkuan shqiptarët në SHBA
    I pari në listë ishte Hasan Dosti, ministri shqiptar i Drejtësisë në kohën e pushtimit italian. Muaj më vonë, pas verifikimit të dokumenteve biografike sekrete rreth zotit Frashëri dhe mbështetësve të tij, Departamenti i Shtetit iu përgjigj se kërkesa për të lehtësuar hyrjen e 50 personave “nuk besohet të jetë e përshtatshme”, duke shtuar: “Kjo për shkak se duket e qartë tek e kaluara e shumë shqiptarëve në ekzil në Itali pas verifikimit të disave prej tyre dhe se prania e këtyre personave në Shtetet e Bashkuara në rrethanat e parashikuar nuk mund të bëhet shumë shpejt apo do të realizohet në një rast të mëvonshëm, për shkak të vështirësive të kësaj qeverie”.
    Sidoqoftë, nga prilli i vitit 1949 zoti Dosti ishte nxitur zyrtarisht nga Uashingtoni të mbështesë Komitetin Kombëtar Shqiptar në Ekzil. Më vonë ai u bë president i Komitetit Kombëtar për një Shqipëri të Lirë, - i financuar nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Tani ai është 87 vjeç dhe jeton në Los Anxhelos.
    Përmes një interviste telefonike, zoti Dosti nuk pranoi se kriminelët shqiptarë të luftës kishin ardhur në Amerikë, duke e cilësuar këtë si propagandë komuniste. Ai shtoi se ka luftuar gjermanët dhe se ata i kanë vrarë disa nga pjesëtarët e familjes së tij.
    Zoti Frashëri hyri në Shtetet e Bashkuara të Amerikës në vitin 1949, me ndihmën e Robert Joyce, një anëtar i Stafit të Planifikimit të Politikës së Departamentit të Shtetit. Në një memorandum të Departamentit të Shtetit që aludon për lidhjet e shërbimeve sekrete, zoti Joyce shkruan se “miqtë e mijë konstatuan se ata nuk preferuan të ofrojnë direkt vendimin për dhënien e vizës” dhe e kërkuan që në rastin e zotit Frashëri, për shkak të interesave të sigurisë kombëtare, që “të mund të përshihej një frazë se vizita e Frashërit në Shtetet e Bashkuara në këtë periudhë realizohet pasi është konsideruar për shkak të interesave kombëtare”. Shumë shpejt, pas kthimit nga Nju Jorku, zoti Frashëri vdiq.
    Mbajtja e përgjegjësisë për masakrat
    Një tjetër udhëheqës shqiptar në kohën e luftës, Xhafer Deva, gjithashtu iu dorëzua Shteteve të Bashkuara të Amerikës. Sipas një Memorandumi të Departamentit të vitit 1948 ai është identifikuar si ministër i Brendshëm në kohën e pushtimit nazist, “që mban përgjegjësinë për masakrat e një numri të madh shqiptarësh në Tiranë më 4 shkurt 1944 dhe veprime të tjera të kryera nga Gestapo në bashkëpunim me xhandarmërinë shqiptare. “Ai vdiq në Palo Alto, Calif, në vitin 1978.
    Abas Kupi, udhëheqës në kohën e luftës që kërkonte përjashtimin e mundësisë për rikthimin në fronin mbretëror shqiptar të mbretit Zog, vdiq në “Freeport, L.@I.” në vitin 1976.
    Sipas një të dhëne të dalë në takimin e zhvilluar në vitin 1949 midis sekretarit të Shtetit Dean Acheson dhe Ernest Bevin, sekretari i Jashtëm britanik, “Komitetit Shqipëria e Lirë i ishte dhënë një zë në politikën amerikane. Zoti Acheson është cituar t’i ketë thënë Bevinit: “Pyes nëse ne mund të biem dakord në thelb që të përpiqemi për të përmbysur qeverinë ‘Hoxha’, kur të vijë rasti? Unë thashë “Po”, por nëse kjo përshpejtohet tani, grekët dhe jugosllavët mund të sillnin probleme serioze.
    Bevin pranoi se “ne duhet të jemi të kujdesshëm, pasi Rusia mund të ndërhynte. Ai pyeti se çfarë qeverie mund ta zëvendësonte Hoxhën nëse atë e largojmë? A ka ndonjë mbret rreth e rrotull që mund ta vendosim?”
    Operacionet prej agjentëve të hedhur me parashutë në Shqipëri dhe shtetet e bllokut sovjetik për shërbimet inteligjente amerikane dhe britanike ishin kompromentuar nga agjenti i dyfishtë britaniko-sovjetik, Kim Filbi. Agjentët ishin kapur dhe ishin vrarë. Njëri prej agjentëve amerikanë që planifikoi realizimin e të tilla tentativave, ishte Michael Burke, presidenti i mëvonshëm i “New York Yankees” dhe e korporatës “CBS”.
    Në një intervistë të dhënë në mars në Augrim të Irlandës, ku ai është duke shkruar autobiografinë e tij, zoti Burke thotë se në fundin e viteve ‘40 “unë kërkova nga CIA nëse mund të përpiqesha të shkaktonim një revolucion në Shqipëri”.
    Ai tha “aktualisht”, - kjo ishte diskutuar nga qeveria e Shteteve të Bashkuara dhe çështja shtrohej: “A është e mundur që në kohë lufte të rrëzojmë një qeveri komuniste pa ndërhyrje të hapur ushtarake”? Ai tha se “që të realizojmë fundin nuk është e mundshme që ta bëjmë këtë pa mbështetjen e hapur ushtarake nga ajri prej Anglisë dhe Shteteve të Bashkuara apo të ndokujt tjetër. Ju nuk mund ta bëni atë vetëm me banorët vendas”.
    Zoti Truitt tha se është duke shqyrtuar dokumente të tjera, veçanërisht broshurat e Departamentit të Shtetit të vitit 1949 rreth identitetit dhe të kaluarës së shqiptarëve në ekzil. Ai tha se ka pyetur CIA-n dy vjet më parë për përtëritjen e dokumenteve të çdo shtetasi nga Shqipëria që nga viti 1944 deri në vitin 1956 dhe i kishin thënë se ishin vetëm tre dhe njëri prej tyre mbahej ende i klasifikuar. Ai tha se akoma ishte duke pritur përgjigjen në lidhje me lutjen e tij.

    Shkrimi është publikuar në “The New York Times” më 20 qershor 1982
    Titulli është redaksional. Titulli origjinal është” “Axis supporters enlisted by US. in postwar role
    Sui generis

  7. #247
    Evidenca Maska e RaPSouL
    Anëtarësuar
    09-03-2006
    Vendndodhja
    Gjermani
    Postime
    17,464
    Shqipëria pendohet, u rikthehet marrëdhënieve me Kinën

    Marvine Howe

    Shqipëria, vendi më i izoluar në Europë, thuhet se është duke lëvizur gradualisht drejt ripërtëritjes së lidhjeve me aleatin e saj të dikurshëm, Kinën, dhe në të njëjtën kohë ka informacione se po përballet me spastrime politike dhe procese gjyqësore sekrete.
    Diplomatët këtu (Athinë, - shën. red.), të cilët po përpiqen të ndjekin zhvillimet në atë vend, thonë se ndonëse nuk janë në gjendje të shpjegojnë ndonjë fakt të sigurt se çfarë është duke ndodhur në Shqipëri, udhëheqësit vazhdojnë të mbrojnë faktin se sistemi i tyre është i vetmi shembull i pastër në botë i marksizëm-leninizmit.
    Diplomatët shprehen se ata priren të besojnë se zhvillimet aktuale mund të lidhen me mundësinë e një lufte të fshehur për pushtet për pasardhësin e Enver Hoxhës, udhëheqësi 75-vjeçar i Partisë Komuniste që ka drejtuar vendin përreth katër dekada. Në ndryshim nga Italia Jugore, që ndodhet në hyrje të detit Adriatik, Shqipëria, me një popullsi rreth 2.6 milionë banorë, është mbyllur nga bota për shumë shtete, me përjashtim të Greqisë, Turqisë, Francës dhe disa vendeve neutrale. Gazetarët e huaj, me përjashtim të atyre që kanë pranuar ideologjinë e këtij vendi, zakonisht nuk janë lejuar të hyjnë në Shqipëri.
    Shkëputja me Moskën dhe Pekinin
    Shqiptarët, të cilët për një kohë të gjatë janë njohur si një vend ishullor, popull fisesh, kanë qenë barrikadë në ortodoksinë e tyre komuniste që kur përfundoi Lufta e Dytë Botërore. Izolimi i tyre u rrit me shkëputjen e tyre nga Moska në vitin 1961 dhe me ndarjen nga Kina në vitin 1978, me liberalizimin që ndodhi pas vdekjes së Mao Ce Dunit. Ndonëse teknikisht Greqia dhe Shqipëria kanë qenë në gjendje lufte për prej Luftës së Dytë Botërore, Athina është një ndër qeveritë e pakta që mban marrëdhënie miqësore me Shqipërinë.
    Si dhe përpara vitit 1944, Greqia ka pretendime për pjesën jugore të Shqipërisë, - e quajtur Epiri i Jugut, - e cila është e populluar kryesisht nga shqiptarë me prejardhje greke. Zyrtarët theksojnë se çështja ka qenë arkivuar që kur u vendosën marrëdhëniet tregtare dhe diplomatike midis dy vendeve në vitin 1971.
    Sipas Vlassis Socratides, gazetar dhe anëtar i organizatës së quajtur Komiteti për Mbrojtjen e Epirit të Veriut, atje ndodhen rreth 20–25 000 grekë që vuajnë në burgjet shqiptare dhe rreth 80 mijë të tjerë të internuar nëpër kampe.
    Shqiptarët në Greqi
    Greqia është vendi i rreth 60-80 mijë shqiptarëve etnikë që u stabilizuan këtu përpara se të mbylleshin kufijtë në vitin 1949. Ata krijuan një grup të mirorganizuar dhe domethënës. Aktualisht, Greqia dhe Italia janë dritaret kryesore të Shqipërisë drejt botës. Ato janë të vetmet vende me lidhje të drejtpërdrejtë telefonike me Shqipërinë dhe ndër të paktat që mbajnë linja ajrore dhe me ambasadë në Tiranë, kryeqyteti i vendit.
    Veç kësaj, për qarkullimin e refugjatëve shqiptarë drejt Greqisë, ka një lëvizje të kufizuar mes dy vendeve, kryesisht të diplomatëve, artistëve, gazetarëve, biznesmenëve dhe shtetasve grekë që kanë kushërinjtë e tyre, të cilët marrin përshtypjet, lajmet dhe thashethemet.
    Biseda me ta të jep një pamje të çuditshme dhe kontradiktore të vendit që është mbyllur aq shumë ndaj botës. Diplomatët perëndimorë këtu thonë se ata kanë dëgjuar se një sërë gjyqesh nisën në Shqipëri këtë vit, në lidhje me disa veprime të ish kryeministrit Mehmet Shehu dhe të mbështetësve të tij. Sipas të dhënave zyrtare shqiptare, zoti Shehu kreu vetëvrasje në dhjetor të vitit 1981. Disa burime shqiptare thonë se atë e detyruan të vetëvritej.
    Vrasje dhe burgosje
    Shqiptarët këtu (Athinë, - shën. red.), që kanë kontakte me Shqipërinë, thonë se zoti Shehu kryesonte një listë prej 30 ministrash dhe zëvendësministrash që ishte raportuar se secili prej tyre do të vritej ose burgosej. Thuhej se lista përfshinte ish ministrin e Mbrojtjes, Kadri Hazbiu, që ishte shkarkuar nga detyra nëntorin e kaluar, dhe ish-ministrin e Brendshëm, Feçor Shehu, që ishte liruar nga detyra në janarin e vitit 1982.
    Disa të dhëna të një lëvizje prej Shqipërisë në drejtim të ripërtëritjes së marrëdhënieve me Kinën janë konstatuar këtu (Athinë, - shën. red.) me rastin e nënshkrimit të Protokollit të Tregtisë dhe Pagesave në Pekin më 4 tetor nga zëvendësministri shqiptar i Tregtisë së Jashtme dhe përfaqësuesi i Ministrisë së Tregtisë së Jashtme kineze.
    Marrëveshja është përmendur nga ekspertë të Ministrisë së Jashtme greke si një e dhënë e ndërgjegjësimit nga ana e Shqipërisë se politika e fortë e vetë-besimit nuk është e mjaftueshme. Ekspertët thonë se Shqipëria ka nevojë në mënyrë urgjente për pajisje dhe pjesë rezervë për makineritë që të zëvendësohen stoqet e vjetra.
    Gjithashtu, diplomatët këtu theksojnë se ministri i Jashtëm i Shqipërisë u takua kohët e fundit me homologun e tij italian në Kombet e Bashkuara në Nju Jork.
    Marrëdhëniet me Greqinë
    Sipas gazetarit grek, George Tsiouni, që ka shkruar një shkrim favorizues për Shqipërinë në gazetën e përditshme majtiste “Eleftherotypia”, “veç të tjerash, shqiptarët dëshirojnë ‘marrëdhënie më të ngushta dhe më të ngrohta’ me Greqinë”. Ai tha se shqiptarët nuk mund të kuptojnë pse kryeministri grek Andreas Papandreu nuk mund të shfuqizojë ligjin e luftës midis dy vendeve.
    Shkrimi i “Eleftherotypia”, i cili duket se e ka qëllimin te rreshtimi i të dhënave negative prej emigrantëve shqiptarë, e përshkruan vendin si një “fortesë me pak miq dhe shumë armiq”, - që do të thotë; Bashkimi Sovjetik, Shtetet e Bashkuara dhe Jugosllavia.
    Zoti Tsiouni shkroi për suksesin e arritur nga Shqipëria, duke përfshirë atë që ai e quajti shteti model bujqësor, me rekordet e produktivitetit në grurë, misër dhe drithëra të tjera dhe me kapërcimet në të gjitha sektorët e industrisë. Ai shtoi se qëllimi i industrisë shqiptare është të prodhojë automobila, të cilat deri më tani i ka importuar.
    Kudo bunkerë
    Në ndryshim, udhëtarët grekë përgjithësisht e përshkruajnë Shqipërinë me tiparet e varfërisë, të militarizuar dhe të kontrolluar. Një zyrtar grek, i cili kohët e fundit kishte vizituar vendin tha se ai ishte shokuar me pamjet e fëmijëve të zbathur, me rroba të leckosura, sasinë e pakët të patateve të treg, mungesën e makinave dhe praninë e bunkerëve kudo. Madje, edhe në qendër të Tiranës, fare afër ambasadës greke. “Ajo që duket se dy në dhjetë shqiptarë janë ushtarë dhe një është polic”, - theksoi ai.
    Autoritetet greke këtu thonë se janë të shqetësuar për minoritetin grek në Shqipëri, por, me fjalë të tjera, nuk mund të bëjnë asgjë më shumë se sa të “mbajnë hapur lidhjet me telefon dhe me postë”. Diplomatëve u nevojitet leje për të udhëtuar më shumë se 25 kilometra jashtë kryeqytetit dhe shpeshherë një e tillë leje nuk është e disponueshme. Konsujt nuk janë lejuar të vizitojnë të burgosurit.
    “I gjithë vendi është si një burg i madh”, - thotë Elias Fani, një grek etnik 27-vjeçar, që u kthye nga Shqipëria më 15 prill. Ai ishte arrestuar kur ishte student dhe u akuzua për përhapje të propagandës kundër qeverisë. Ai shërbeu për 6 vjet në punë të detyrueshme nëpër galeritë e minierave.
    Ai eci përgjatë kufirit
    Zoti Fani thotë se për herë të parë tentoi të notojë drejt ishullit grek të Korfuzit, por ishte dorëzuar pas 8 orësh not në ujin e akullt. Pastaj ai vrapoi 40 milje përgjatë zonës kufitare malore drejt qytetit grek të Janinës. Si shumë refugjatë shqiptarë, ai thotë se shpreson të shkojë në Shtetet e Bashkuara.
    Këtë vit 21 shqiptarë, mes tyre edhe tre roje kufitare me uniformë, kishin arritur të kalonin përtej kufirit, brenda në Greqi. Ky është numri më i lartë i kohëve të fundit; mesatarja ka qenë katër apo 5 persona në vit. Kjo shifër është dhënë nga zyra e Komisionit të Lartë për Refugjatët e Kombeve të Bashkuara në Athinë.
    Komiteti i Luftës për Epirin e Veriut dhe grupe të tjera kanë ngritur çështjen e të drejtave të minoritetit grek në Shqipëri në Komitetin për Mbrojtjen e Minoriteteve të Kombeve të Bashkuara, i cili është i vendosur në Gjenevë.

    Shkrimi është publikuar më 23 tetor 1983 në “The New York Times”
    Gazeta sjell të plota qëndrimet e nacionalistëve grekë të përmendur në shkrim si dhe të gazetares amerikane
    Titulli është redaksional. Titulli origjinal është: “Something seems to stir inside isolated Albania”
    Sui generis

  8. #248
    Evidenca Maska e RaPSouL
    Anëtarësuar
    09-03-2006
    Vendndodhja
    Gjermani
    Postime
    17,464
    Skenaret e vitit 1984 per hapjen e Shqiperise me Perendimin

    David Binder

    Më 18 qershor rojet shqiptare të kufirit hapën zjarr në mes të ditës ndaj tre zhytësve francezë të “Club Mediterranee”, duke vrarë njërin prej tyre. Më 16 shtator vranë edhe një tjetër shtetas grek, rojtar pylli në zonën kufitare. Të tilla lajme raportohen për Shqipërinë, e cila duket thuajse jashtë normalitetit; - e mbushur me fortesa dhe bunkerë të betontë që “pikëzojnë” kudo në të gjithë vendin, me politikë të jashtme agresive, me një simbol kombëtar që përmban sloganin “Me kazmë dhe pushkë” dhe me një histori represioni brenda vendit.
    Gjëegjëza shqiptare
    Kjo është që të surprizon, pavarësisht incidenteve të tilla; Shqipëria, një shtet i vetmuar që deri kohët e fundit ka qenë gjithmonë një shërbëtore e fuqive të mëdha komuniste, dhe tani, në mënyrë graduale, duket se po thyen guaskën e izolimit dhe po shqyrton mundësinë e vendosjes së marrëdhënieve të reja në Perëndim dhe në Lindje. Akoma më i çuditshëm është fakti se kjo është duke ndodhur teksa Enver Hoxha, udhëheqësi komunist shqiptar përgjatë 43 viteve të fundit, është akoma gjallë. Ai është konsideruar hapur si brutal dhe paranojak, në një gjendje të çmendur, një i mbijetuar i shkëlqyer. Si pasojë, gjëegjëza shqiptare të huton sërish. A është ky vend enigmatik, me udhëheqjen e saj komuniste të dalë mode, në prag të një tjetër ndryshimi surprizues?
    Të paktë janë ata që mohojnë se Shqipëria është një gjëegjëzë, pasi ajo ka qenë për katër dekadat e fundit një nga vendet më pak të afrueshme me botën; duke iu kundërpërgjigjur me armiqësi politike padronëve të saj të njëpasnjëshme në atë kohë; Jugosllavisë, Bashkimit Sovjetik dhe Kinës.
    Të lashtë, por të rinj
    Shqiptarët janë pasardhësit e një prej popujve të njohur më të vjetër të Europës, Ilirisë, dhe akoma shteti-komb i tyre, i krijuar përmes një dekreti të Fuqive të Mëdha në vitin 1912, është një nga shtetet më të reja të Europës. Ai është relativisht i vogël; është një vend kryesisht malor, pak më i madh sesa shteti i Marylandit, me një popullsi në përmasat sa të kryeqytetit të Bostonit, - rreth 3 milionë banorë. Sigurisht, ai është një nga vendet më të varfra të Europës. Mburrja e tij mospërfillëse se është bastion i komunizmit stalinist, në zhvillimin e marrëdhënieve me vendet e rëndësishme Perëndimore, ka shkurajuar kontaktin dhe të dhënat për ekzekutimet e shqiptarëve të japin përshtypjen e rivaliteteve brenda udhëheqjes, e cila të shkakton neveritje.
    Por, vendndodhja e saj, konfliktet e vjetra etnike dhe politike me fqinjët e saj të afërm, Greqia dhe Jugosllavia, e bëjnë atë kritike në mbajtjen e ekuilibrit të ndjeshëm politik në gadishullin e Ballkanit.
    Tani ekziston një dinamikë e gjallë në Shqipëri si rezultat i rritjes së shpejtë të popullsisë (Studimet demografike tregojnë se niveli i lindshmërisë është rreth 4-4 herë më i lartë sesa a i pjesës tjetër të Europës. Mosha mesatare e popullsisë është 26 vjeçe). Autoritetet e Tiranës, kryeqyteti i vendit, përllogarisin se popullsia do të arrijë në 4 milionë në 15 vitet e ardhshme. Ekziston një domethënie nacionaliste te kjo, për zotin Hoxha, i cili deklaroi në vitin 1981 se “ne jemi 6 milionë”, një numër ky që përfshin shqiptarët që banojnë në Jugosllavi, Turqi dhe Greqi.
    Era e ndryshimeve
    Përgjatë viteve të fundit Shqipëria ka rihapur në mënyrë të matur disa nga kanalet e saj me Perëndimin, të mbajtura mbyllur për një kohë të gjatë. Në të njëjtën kohë, duke ndryshuar me kujdes shfaqjen e saj, që duket në mënyrë të fshehur në Tiranë, me njerëz që u përfshinë në udhëheqjen komuniste 40 vjet më parë, si revolucionarët e luftës dhe që gradualisht kjo po zëvendësohet me burra dhe gra të reja. Këto tendenca, të gërshetuara me rënien e ndjeshme të imazhit publik dhe sëmundjen e zotit Hoxha, kanë ngjallur interesin në zhvillimet shqiptare.
    Refuzimi i vizës
    Për rreth tri dekada Shqipëria nuk i lejoi gazetarët amerikanë të hynin në vend. 21 vjet më parë unë bëra aplikimin për një vizë që të vizitoja Shqipërinë që nga Jugosllavia. Konsulli shqiptar në Beograd ishte i përzemërt, por ai ishte i prerë që të refuzonte aplikimin. Dokumentet e dërguara në Tiranë nuk morën asnjëherë përgjigje, megjithëse përfundimisht emri im ishte përfshirë në listën e zyrtare të sektorit të propagandës shqiptare. Së fundi, një kërkesë e imja përmes telefonit për një takim me përfaqësuesit diplomatik të misionit shqiptar në Kombet e Bashkuara mori këtë përgjigje: “Ju nuk mund të bisedoni me askënd, në asnjë kohë”.
    Ajo që e solli këtë kërkesë është një bashkim i asaj që dihet dhe nuk dihet rreth Shqipërisë nga informacionet zyrtare të qeverisë së Tiranës, nga informacionet e pak akademikëve dhe korrespondentëve perëndimorë që kishin vizituar Shqipërinë dhe nga shqiptarët që kanë qenë arratisur gjatë viteve të fundit.
    Vendi i Hoxhës
    Zoti Hoxha, kryetar i Partisë Komuniste, që mbushi 76 vjeç më 16 tetor, raportohet se është sëmurë, dhe se në daljen e tij të fundit në publik, në një aktivitet sportiv në Tiranë më 20 tetor, teksa ecte, ai ishte mbajtur te ndihmësit. Në mënyrë të dukshme ai nuk doli për të folur në publik deri në fillimin e këtij viti. Shpesh ai i mënjanonte detyrimet e tij të rëndësishme publike dhe thjesht dërgonte një “mesazh përshëndetje”. Për këtë situatë, çështjet janë ngritur rreth asaj se çfarë mund të ndodhë në Shqipëri pas vdekjes së zotit Hoxha.

    Shkrimi është publikuar më 11 nëntor 1984 në “The New York Times”
    Titulli është redaksional. Titulli origjinal është “Albania opens its door a crack”
    Autori i shkrimit është ndihmës i kryeredaktorit të “The New York Times”-it në degën e Uashingtonit. Ai shërbeu si korrespondent në Ballkan
    Sui generis

  9. #249
    Evidenca Maska e RaPSouL
    Anëtarësuar
    09-03-2006
    Vendndodhja
    Gjermani
    Postime
    17,464
    Gazetari amerikan: “Ju tregoj Byronë Politike të vitit 1984”

    Vijon specialja e Binderit për Shqipërinë në prag të vdekjes së Hoxhës. Hapja me Italinë; konfliktet Hoxha-Shehu dhe prurjet e reja në Polibyro

    David Binder

    Kur u krijua Partia Komuniste në Tiranë në vitin 1941 me të dërguarit dy komunistë jugosllavë që shërbenin si ndërmjetës, zoti Hoxha, një ish-mësues, u zgjodh sekretari i parë i saj. Ai e mbajti këtë detyrë që atëherë e deri sot, duke shënuar një rekord unik për vendet komuniste europiane. Në Jugosllavi ekzistonte thuajse një nervozizëm i dukshëm për shkak se Shqipëria, pas vdekjes së Hoxhës, mund të rrëshqiste, duke u kthyer sërish në orbitën e Bashkimit Sovjetik, i cili luajti një rol mbizotërues në çështjet shqiptare që nga viti 1948 deri në vitin 1961. Opinioni i jugosllavëve, si paralajmërues të çdo lëvizjeje në Tiranë, është se Shqipëria do të përmirësojë marrëdhëniet me aleatët rusë, siç ndodhi me Hungarinë apo Bullgarinë. Ende, edhe për shumë vjet, udhëheqja Hoxha do të vazhdojë akuzat për Bashkimin Sovjetik dhe Shtetet e Bashkuara, duke i vlerësuar njësoj si superfuqi “imperialiste”, politikat e të cilave, përgjithësisht, kërcënojnë paqen e botës dhe aspiratat e kombeve të vogla.
    Lidhjet mes Shqipërisë dhe Italisë
    Ndryshimi më i habitshëm në politikën e jashtme të Tiranës zyrtare ka nisur rreth 10 vjet më parë, duke shënuar hapjen e saj ndaj Perëndimit, e kryesisht ndaj Italisë, e cila e pushtoi dhe e aneksoi Shqipërinë gjatë Luftës së Dytë Botërore.
    Një marrëveshje e re tregtare ishte finalizuar marsin e kaluar në Tiranë nga Nicola Capria, ministri i Tregtisë së Jashtme të Italisë dhe homologut shqiptar, Shane Korbeci. Në të vërtetë, dy qeveritë firmosën një marrëveshje kulturore, që parashikonte futjen e gjuhës italiane në Universitetin e Tiranës dhe mësimin e italishtes në shkollat e mesme. Në të njëjtën kohë, një marrëveshje e përbashkët ishte firmosur midis Agjencisë Telegrafike Shqiptare (ATSH) dhe agjencisë italiane të lajmeve “ANSA”. Me këtë rast, ANSA siguroi, në mënyrë të pazakontë, një intervistë të nivelit të lartë me zëvendëskryeministrin Manush Myftiu. Nëntorin e kaluar Shqipëria hapi një qendër për shërbimet tregtare midis Portit të Durrësit dhe të Triestes. Janë parashikuar gjithashtu edhe shërbimet e transportit detar mes ngushticës së Otrantos drejt Brindizit. Shqiptarët shprehën interesin për bashkëpunimin me palën italiane për lehtësimin në fushën e telekomunikacioneve, për ndërtimin e një hidrocentrali dhe shkëmbimin e pandërprerë të mallrave shqiptare të prodhuara nga fabrikat e këtij vendi.
    Megjithatë, ekzistojnë pengesa të panumërta, përtej kontakteve të tilla, duke përfshirë refuzimin e Tiranës zyrtare që të pranojë hua, kredi apo ndihma financiare të huaja, të çfarëdo lloji. Këmbëngulja e tyre për kontaktet vazhdoi me një kohëzgjatje maksimale përgjatë një viti. Si rezultat, pjesa më e madhe e tregtisë së jashtme ishte bërë në formën e shkëmbimeve, ku pala shqiptare i ofronte partnerit tregtar krom dhe naftë në shkëmbim të mallrave industriale. Pak vende perëndimore janë mësuar që të bëjnë biznes në këtë mënyrë dhe italianët janë shumë skeptikë për shtrirjen në shkallë të gjerë dhe realizimin e projekteve afatgjata në Shqipëri.
    Konflikti Shehu-Hoxha
    “Politika e të ecurit vetëm të Shqipërisë” ishin përfolur se kishte qenë në qendër të një ndarjeje të thellë mes zotit Hoxha dhe bashkudhëtarit të tij, të ndjerit, kryeministrit Mehmet Shehu, i cili ishte vrarë apo kreu vetëvrasje gjatë një sesioni të Komitetit Qendror të Partisë së Punës së Shqipërisë në dhjetor të vitit 1981. Vdekja e kryeministrit 73-vjeçar u pasua nga spastrimi i madh, i katërti i këtij lloji në rrethin e brendshëm të udhëheqjes që prej vitit 1948. Mbështetësit dhe të afërmit e zotit Shehu ishin arrestuar menjëherë si “armiq të popullit”. Sipas shqiptarëve të arratisur në Perëndim, “të paktën katër prej tyre, duke përfshirë ministrat e Mbrojtjes, të Brendshëm, të Shëndetësisë si dhe shefin e Policisë Sekrete të qytetit të Vlorës, ishin ekzekutuar në shtatorin e vitit 1983 nga një skuadër pushkatarësh”.
    Rikompozimi i Byrosë Politike
    Pasardhësi i zotit Shehu në detyrën e kryeministrit është 62-vjeçari Adil Çarçani.
    59-vjeçari Ramiz Alia duket se do të jetë kryetar i shtetit dhe pasardhësi i mundshëm i zotit Hoxha në drejtimin e partisë. Ai është 11 vjet më i ri sesa paraardhësi. (Ai mund të ketë qenë përfshirë si anëtar i lëvizjes në kohën e luftës. Ai iu bashkua Brigadës VII Sulmuese kur ishte 19 vjeç. Gjithashtu, zoti Alia ka shërbyer edhe si ideolog i partisë.)
    Rrjedhja e ngjarjeve shikohet se është gjithnjë e më e dukshme në nivelet e tjera të udhëheqësve të partisë dhe qeverisë, me ardhjen së fundi të njerëzve të tillë si Lenka Çuko, anëtare e Byrosë Politike, zëvendëskryeministrit Besnik Bekteshi dhe sekretarit të Partisë, Vangjel Çerrava. Të gjithë këta përbëjnë 40 për qind të tyre.
    Nikolaos A. Stavrou, një profesor i shkencave politike në Universitetin e Harëard-it, i cili ka përgatitur tezën e tij të masterit për elitën e pushtetit në Shqipëri, thotë se kërkimi i tij tregon se Komiteti Qendror i Partisë së Punës së Shqipërisë ka udhëheqës të rinj dhe në moshë mesatare më shumë se çdo parti tjetër komuniste. Po ashtu, edhe përqindjen më të lartë të grave në poste të larta drejtuese. Në të vërtetë, Lenka Çuka, anëtare e Byrosë Politike, është ministre Bujqësie; Themie Thomai, ministre e Arsimit; Tefta Cami, ministre e Kulturës; Vito Kapo, ministre e Industrisë së Lehtë dhe Ushqimore. Bashkëshortja e zotit Hoxha, Nexhmija, ka mbajtur për shumë vjet poste drejtuese kyçe, duke përfshirë edhe drejtimin e Institutit të Marksizëm-Leninizmit, - shkolla e përgatitjes së kuadrove partiakë.

    Shkrimi është publikuar më 11 nëntor 1984 në “The New York Times”

    Titulli është redaksional. Titulli origjinal është “Albania opens its door a crack”

    Autori i shkrimit është ndihmës i kryeredaktorit të “The New York Times”-it në degën e Uashingtonit. Ai shërbeu si korrespondent në Ballkan
    Sui generis

  10. #250
    Evidenca Maska e RaPSouL
    Anëtarësuar
    09-03-2006
    Vendndodhja
    Gjermani
    Postime
    17,464
    “The New York Times” kundër Dritëro Agollit: “Mikroborgjezët”, poezi e dobet


    David Binder


    Te ky vend ekziston një tjetër problem; pamundësia për të mësuar ndonjë gjë rreth çështjeve të brendshme të udhëheqjes. Gjithashtu, është e vështirë të sigurosh informacion të dorës së parë rreth jetës së përditshme në Shqipëri. Turistët, - rreth 3000 mijë çdo vit, - shohin vetëm pjesë të vendit, pasi janë të mbikëqyrur në mënyrë të rreptë. Vizitorët kërkojnë për njerëzit e tyre të mallkuar në harresë. Historitë e të arratisurve nuk mund të jenë lehtësisht të verifikueshme.
    Jetë e egër
    Malet e thyera mbizotërojnë Shqipërinë dhe rreth 2/3 e vendit shtrihet në një lartësi deri në rreth 3000 këmbë. Vetëm 13 për qind e tokës është kultivuar, megjithëse po përdoren gjithnjë e më shumë, në mënyrë graduale, toka edhe nga kënetat, - ku më parë njerëzit prekeshin nga malaria në zonat bregdetare. Nëpër male rriten kudo lisa, arra, ahe, pisha dhe bredha, ndërsa në rajonet e ulëta kultivohen fiq, ullinj dhe agrume, në një klimë të bekuar.
    Jeta është e egër, siç ka qenë për shumicën e shqiptarëve në shekujt e mëparshëm. Ligjërisht është përcaktuar 48 orë punë e detyrueshme në javë. Posedimi i makinave private është i panjohur. Numri i përdorimit të televizorëve po rritet gradualisht (45 mijë të tillë ishin llogaritur në vitin 1981). Por, për një vend që ka vetëm dy radio transmetues që prej vitit 1945, përmirësimi i mjeteve të komunikimit është thelbësor. Shtrirja e valëve transmetuese të Radio Tiranës, të programeve të saj në anglisht, është e qartë për dëgjuesit e këtij vendi.
    Imazhi fals
    Botimi i fundit i revistës qeveritare “Shqipëria e re” në gjuhën angleze tregon në fotografi një grup femrash studente, të veshura me kujdes, me fustane me lule të pikturuara, me bluza dhe funde verore, përpara hyrjes së Universitetit të Tiranës. Motrat e tyre më të reja shfaqen në të tjera fotografi, të veshura me shamia të lidhura pas qafe, grykëse të zeza, çorape të bardha dhe sandale me shirita të kuq. Një grumbull vajzash më të vogla tregohen me veshje të bardha dhe në krah disa veteranë lufte që iu varen yjet të mëdhenj me ngjyrë të kuqe. Albert Helmut, një mësues gjerman, i cili, së fundi kaloi katër javë në Shqipëri, e përshkroi gjendjen në një ese: “Stili i veshjes është relativisht modest; madje grave iu mungojnë bizhuteritë e luksit. Gjatësia e fundeve është e përcaktuar poshtë gjurit të këmbës, pasi është një normë strikte, por më parë lejoheshin edhe më të shkurtra”.
    Në kontrast me të kaluarën, burrat rrallë lënë mjekra. Turistët burra me flokë të gjatë nga Perëndimi, për t’u përshtatur me mjedisin duhet t’i presin ato në berberhane sapo të arrijnë në kufi apo në Aeroportin e Tiranës.
    Socrealizmi
    Për të gjitha këto është bërë një poezi e dobët, e publikuar në mars nga Dritëro Agolli, kryetar i Lidhjes së Shkrimtarëve dhe Artistëve, në të përjavshmen “Drita”. Një pjesë e poezisë së titulluar “Anti-mikroborgjezët” bën thirrje:
    Pikëllim nihilist.
    Sa i përçmoj ata!
    Pikëllim: Ah!
    Pse nuk i bëjnë ata brekët me lulka,
    me ushkur të mëndafshtë;
    Pikëllim: Ah!
    Shpinat tonat janë kërrusur nga kursimi, kursimi
    dhe vetëm kursim;
    Pikëllim: Ah!
    Për një zog të pjekur në sobë me mikrovalë

    Zoti Agolli vazhdon të flasë për ture nëpër botë; “nuk ka rëndësi se ku”, vilat në det dhe kozmetikën; dhe më pas denoncon hedonistët (njerëz qe jepen pas qejfeve të momentit) që i lakmojnë ata si “krijesa idiote”
    Me sa duket ekziston një klasë e vogël, e re, e burokratëve që kanë arritur të sigurojnë njëfarë jete luksoze.
    Gjatë qëndrimit të tij profesor Alberti ishte mahnitur nga ajo që ai e quajti “krenaria në frazat thuajse euforike të një prej progreseve teknologjike”. Ai vazhdon: “Dëshmi për këtë është mburrja që tregojnë ata me ekspozitën e përhershme të Prodhimit Industrial dhe Teknologjik Shqiptar në Tiranë, qendrat prodhuese, sukseset në eksportin e vajit dhe energjisë. Tani prodhimet e karburanteve llogariten të jenë rreth 3.5 milionë tonë në vit. Ndërmarrjet private janë në ekstrem të kufizuara. Prona private përfshin një sipërfaqe të vogël toke rreth shtëpisë së tyre, apo kafshët kryesore për nevoja shtëpiake. Për gjënë më të vogël atë mund ta blesh tek marketi i vogël, por vetëm se tavani i çmimeve përcaktohet nga shteti”, - thotë dr. Alberti. Në qytete shikon pazare, si kudo në vendet ballkanike, që dikur ishin të pushtuar nga turqit.
    Deri tani Shqipëria ka qenë vend i qyteteve të vogla, ndërsa aktualisht janë duke u zhvilluar qendrat urbane. Kryeqyteti i vendit, i cili në vitin 1939 kishte rreth 25 mijë banorë, tani ka 250 mijë. Shkodra, qyteti i dytë, është duke arritur tek 100 mijë banorë.
    Shteti laik
    Në vitin 1967 udhëheqja shqiptare nisi një fushatë për asgjësimin e kishave nga jeta publike, - një vend që përpara Luftës së Dytë Botërore ishte 70 për qind mysliman, 20 për qind ortodoks dhe 10 për qind katolikë romanë, - me objektivin e deklaruar për të krijuar “shtetin e parë ateist” në botë.
    “Katër priftërinj françeskanë ishin djegur të gjallë në vitin e parë, dhe deri vonë në vitin 1972, një prift në Shkodër ishte ekzekutuar sepse po i bënte katekizëm një fëmije. Pjesa më e madhe e xhamive dhe kishave ishin kthyer në ndërtesa jofetare.
    Profesor Alberti shkruante se në Muzeun Ateist të Shkodrës ai pa një ekspozitë fotografike që tregonte 150 xhami në rajonin e Shkodrës, përpara nisjes së fushatës për laicizmin e vendit. Por ai numëron vetëm 10 xhami që pa gjatë udhëtimit njëmujor nëpër gjithë vendin. Në fakt praktikimi i besimit është bërë në mënyrë të fshehtë në Shqipëri, ndonëse vizitorët raportojnë se shikojnë myslimanë duke u lutur në gjunjë në perëndim të diellit në zona të thella të vendit.


    Shkrimi është publikuar më 11 nëntor 1984 në “The New York Times”
    Titulli është redaksional. Titulli origjinal është “Albania opens its door a crack”
    Autori i shkrimit është ndihmës i kryeredaktorit të “The New York Times” në degën e Uashingtonit. Ai shërbeu si korrespondent në Ballkan
    Sui generis

  11. #251
    Evidenca Maska e RaPSouL
    Anëtarësuar
    09-03-2006
    Vendndodhja
    Gjermani
    Postime
    17,464
    “The New York Times”: “Ndryshimi i sistemit, në fillim të vitit 1990”

    Gazetari amerikan analizon raportet dhe konfliktet e Shqipërisë me fqinjët. Roli i Zogut dhe Hoxhës. Identiteti kombëtar dhe shenjat e lirisë së madhe

    David Binder


    Duke u mbështetur nga informacionet e të arratisurve, minoriteti grek, veçanërisht, ka qenë i goditur rëndë nga politika laike. Por është Papa Gjon Pali II ai që ka mbajtur një qëndrim shumë të fortë rreth gjendjes së besimit në vitet e fundit. Duke folur më 26 shkurt në Bari të Italisë, pikërisht nga përtej Adriatikut, ai dha një mesazh të posaçëm në lidhje me liritë fetare në Shqipëri: “Lutjet e mia shkojnë te vëllezërit tanë në Shqipëri, të cilët nuk mund të tregojnë hapur besimin e tyre fetar”.
    Në muajt e fundit, qeveria shqiptare ka ndërmarrë hapa për përmirësimin e marrëdhënieve me fqinjët e saj më të afërm; Greqinë dhe Jugosllavinë. Ajo ka qenë në një gjendje shumë të varfër për shkak të problemeve të minoriteteve në të dyja anët e kufijve.
    Raportet Tiranë-Beograd
    Që në vitin 1981, një numër i madh shqiptarësh në Jugosllavi, - janë rreth 1.7 milionë banorë, kanë kërkuar ndarjen e republikës. Pushteti i Hoxhës ka shprehur simpati të zjarrtë, duke shtuar shqetësimet për Beogradin. Ekziston një tjetër ngacmim në radhët e 20 mijë sllavëve maqedonas që banojnë në Shqipërinë Lindore, ku të drejtat e tyre si minoritet janë thuajse të mirënjohura. Jugosllavët janë akoma të interesuar rreth orientimit që mund të marrë Shqipëria kur të përfundojë periudha “Hoxha”, pasi kanë bindjen e tyre të investojnë që të mund të krijojnë një komunitet më të madh interesash midis dy vendeve. Ato përfshijnë hapjen e një lidhjeje hekurudhore. Jugosllavia mbetet partneri më i madh tregtar me shkëmbimin e dyanshëm, i cili parashikohet të jetë rreth 112 milionë dollarë në vitin 1984. Në kuadër të përmirësimit të klimës mes dy vendeve, një delegacion nga Tirana shkoi në Beograd në fund të muajit qershor për të hartuar një marrëveshje rreth bashkëpunimit në shkencë, edukim dhe teknologji. Komenti në të përditshmen jugosllave “Delo” theksonte se bisedimet kanë nisur në kohën kur “Shqipëria sërish është gjithnjë e më e vetëdijshme për izolimin e saj dhe është duke u përpjekur që të krijojë lidhje të sigurta, duke zgjidhur me kujdes partnerët tregtarë (për shembull Italinë). Megjithatë, muajin e kaluar, bisedimet e Beogradit u ndërprenë pjesërisht për shkak të mosmarrëveshjeve rreth statusit të minoritetit jugosllav në Kosovë.
    Raportet Tiranë-Athinë
    Në raport me Greqinë, gjithashtu ekzistojnë konflikte të vogla mes të dyja palëve. Athina shpreh keqardhje për persekutimin, veçanërisht, rreth të dhënave të grekëve etnikë, që numërohen së paku 40 mijë; por ka gjasa të jenë 2 apo tri herë më shumë se kaq. Nga ana tjetër, Shqipëria pohon se Greqia diskriminon qindra e mijëra shqiptarë etnikë që jetojnë në Veri të Greqisë. Të dyja vendet akoma mbajnë në fuqi ligjin e gjendjes së luftës, duke i shtuar konfliktet kufitare pas përfundimit të Luftës së Dytë Botërore.
    Kur kryeministri i Greqisë, Andreas Papandreu deklaroi në shkurt se grekët etnikë në Shqipëri ishin në një “gjendje të rëndë”. Shqipëria u përgjigj se kjo ishte “një ndërhyrje në punët e brendshme”.
    Sërish, në javën e fundit të qershorit, një delegacion i nisur nga Tirana drejt Athinës, i kryesuar nga zëvendësministri i Jashtëm, Muhamed Kapllani, për bisedimet që përfunduan me inicimin e një marrëveshje për hapjen e dy pikave kufitare, vendosi krijimin e qendrës studimore greke në kolegjin e Gjirokastrës (vendlindja kala e zotit Hoxha) dhe rritjen e tregtisë. Zyrtarët grekë thanë se ekzistenca e ligjit të luftës midis dy vendeve mund të përcaktohet përfundimisht brenda pak muajve në vijim.
    Përpjekja për liri
    Ekziston një tjetër dimension në marrëdhëniet e Shqipërisë me fqinjët e saj, - lëvizja e refugjatëve. Në valën e protestave nga minoriteti shqiptar në provincën jugosllave të Kosovës, disa të rinj shqiptarë kaluan vjedhurazi përmes kufijve, duke kërkuar strehim në vendin e të parëve. Në shumë pak raste ata janë kthyer mbrapsht, duke iu treguar autoriteteve jugosllave për kthimin e tyre; se ata kishin qenë mbajtur të izoluar vetëm brenda Shqipërisë, për shkak se ata mund të “helmonin” popullin me idetë perëndimore. Sigurisht, standardet e jetesës në Kosovë, megjithëse me nivelin më të ulët në Jugosllavi, janë akoma më të larta sesa në Shqipëri, e cila ka të ardhura për frymë rreth 550 dollarë në vit. Gjithashtu, shqiptarët etnikë të Jugosllavisë i gëzohen shumë lëvizjes më të madhe sesa të afërmit e tyre shqiptarë.
    Në muajt e fundit numri i të arratisurve shqiptarë drejt Jugosllavisë dhe Greqisë ka shënuar rritje të ndjeshme. Sipas të dhënave zyrtare të Beogradit, numri ka shkuar gjithnjë e në rritje. Që nga fillimi i këtij viti janë “me qindra veta”. Duke konsideruar sesa i egër është Sigurimi shqiptar, - policia sekrete, - ruajtja e kufijve dhe kontrolli i brendshëm bëhet nga një numër i lartë forcash. Gjithashtu, Greqia ka raportuar një rritje të numrit të të arratisurve nga Shqipëria, - sidomos së fundi, kur dy motra notuan gjashtë milje drejt ishullit të Korfuzit më 29 korrik. Disa prej të arratisurve janë grekë etnikë. Shumë të arratisur tregojnë se kanë punuar në Shqipëri në kushtet e burgosjes për shkak të akuzave politike. Profesor Stavrou, njëri prej të arratisurve që është një grek etnik, arrinte në përfundimin, në një ese të shkruar në vitin 1983, në një letër ngjyrë të kuqërremtë, se regjimi Hoxha është duke mbajtur në burgje një numër prej 40 mijë të burgosurish politikë, - ku 2500 prej tyre janë ish-anëtarë të regjimit, të dyshuar se si “pro-sovjetik”; apo një numër më i vogël, si “pro-kinezë”.
    Në vitet e fundit, vetëm 35% e volumit vjetor të tregtisë së jashtme të Shqipërisë me vendet e bllokut sovjetik ka qenë më shumë se 600 milionë dollarë. Por Tirana ka kërkuar në mënyrë selektive të zgjedhojë shkëmbimet e saj me disa vende, duke përfshirë Rumaninë, e cila ka njëfarë politike të jashtme të pavarur, e cila ngjall simpati për Shqipërinë, dhe me Hungarinë. Niveli më i lartë i zyrtarëve europiano-lindorë që kanë vizituar Tiranën gjatë kohëve të fundit, ishte në nëntorin e kaluar me ministrin e Tregtisë së Jashtme të Rumanisë, Vasile Pungan.
    Identiteti kombëtar
    Studiues si doktor Alberti dhe Milutin Garasanin i Universitetit të Beogradit raportojnë një sens të fortë të identitetit kombëtar në Shqipëri. Gjermano-perëndimori e lidh këtë me një përpjekje të vetëdijshme për të mënjanuar dukshëm sundimin turk, duke përfshirë edhe zëvendësimin e fjalëve turke me fjalët puro shqipe. Dr. Garasanin, profesori i arkeologjisë në Universitetin e Beogradit, që është specializuar për periudhën para Kristiano-Ilirike, konstaton: “Çdo nacionalizëm ka fazën e tij romantike dhe fazën e agresivitetit dhe shpërthimit. Pikërisht tani, kjo fazë është tek shqiptarët”.
    Vënia e theksit rreth temave nacionaliste është më e fortë tani. Vetëm në vitin 1968 ishte ngritur në Tiranë statuja në përkujtim të Skënderbeut, princit të shekullit të 15 që luftoi kundër turqve dhe pothuajse e çliroi vendin, duke u bërë heroi i padiskutueshëm i të gjithë shqiptarëve. Dhe vetëm vitin e kaluar ishte hapur Muzeu Historik Kombëtar. Kostumet kombëtare janë duke i venitur në mënyrë të shpejtë nga jeta e përditshme dhe ato mund t’i shikosh kryesisht nëpër aktivitetet e trupave folklorike apo në raste ceremoniale të tilla si funeralet. Në kontrast, shqiptarët në Jugosllavinë fqinje i përdorin kostumet kombëtare si veshje të zakonshme.
    Vizitorët, përfshirë doktor Albertin, thonë se ata janë goditur nga shkalla e indokrinimit nën sistemin komunist në Shqipëri. Por fuqia e klanit, një zakon i dukshme tek pjesa më e madhe e shqiptarëve, sërish mbetet e fortë.
    Zogu dhe Hoxha
    Shtetet e Bashkuara, të cilat, së bashku me Britaninë, vetëm dikur bënë përpjekje për të rrëzuar regjimin e zotit Hoxha, - midis viteve 1947 dhe 1952, duke dërguar njësi me agjentë brenda në Shqipëri, që u përpoqën në mënyrë të pasuksesshme për të organizuar një kryengritje, - kanë mbetur të painformuar thelbësisht rreth çështjeve shqiptare. Për shembull, në prill të vitit 1973, zëvendës-sekretarja e Shtetit, Kenneth Rush, ishte e autorizuar të bënte bisedimet mes Uashingtonit dhe Tiranës, duke u shprehur se Shtetet e Bashkuara ishin të përgatitura për të negociuar në vendosjen e marrëdhënieve. Muaj më vonë, Uashingtoni mësoi se, në atë kohë, ishte urdhëruar nga zoti Hoxha një tjetër spastrim i elementeve pro-perëndimorë dhe pro-sovjetikë.
    Në më shumë se 40 vëllime të publikuara me fjalime dhe kujtime, duket qartë se zoti Hoxha është i hidhëruar veçanërisht rreth mbështetjes amerikane dhe britanike për paraardhësin e tij mbretin Zogu I. I lindur në vitin 19895, Ahmet bej Zogu mori pushtetin si president në vitin 1925 dhe tre vjet më vonë ai kishte kurorëzuar veten e tij mbret dhe mbretëroi deri në kohën e pushtimit italian, në vitin 1939. Ai ishte deklaruar i rrëzuar nga froni prej komunistëve të udhëhequr nga zoti Hoxha në vitin 1946. Zogu vdiq në ekzil në Francë në vitin 1961.
    Dy vjet më pas, zoti Hoxha shkroi: “Ekzistojnë disa imperialistë dhe lakenjtë e tyre që thonë se ne kemi izoluar veten tonë nga “bota e qytetëruar”. Këta xhentëlmenë gabojnë. Historia e hidhur e vendit tonë në të kaluarën dhe realiteti i botës që ata këshillojnë na bind se kjo, në të gjitha aspektet, nuk është “botë e civilizuar”; por një botë në të cilën më i madhi dhe më i forti e shtypin dhe e rrjepin më të voglin dhe më të dobëtin; në të cilën paraja dhe korrupsioni bëjnë ligjin dhe padrejtësia, poshtërsia dhe prapaskena triumfon”.
    Megjithatë, është ironike që nën sundimin e Enver Hoxhës Shqipëria ka nisur përpjekjet për t’u hapur, duke dërguar studentë në Francë, Austri, Suedi dhe Itali dhe duke kërkuar partnerë të rinj tregtarë. Një lloj ndryshimi i Shqipërisë mund të ndodhë vetëm pas vdekjes së tij.
    Paralajmërohet ndryshimi
    Për së paku 1000 vjet apo ndoshta edhe 3000 vjet, ky popull i mrekullueshëm ka ditur të ruajë të rrënjosur identitetin përmes poezive epike dhe kostumeve popullore. Në shekullin e kaluar, ai nisi të fitojë admiruesit e tij, me ndihmën e të huajve, - gjermanëve për linguistikën, fuqive të mëdha në periudhën e krijimit të shtetit të tyre, por përfundimisht, kjo do të bëhej prej vetë shqiptarëve. Zoti Hoxha ka gozhduar tek shqiptarët idenë se izolimi i tyre nga bota dhe veçanërisht nga fuqitë e mëdha, është arma e tyre kryesore e sigurisë kombëtare. Fakti që udhëheqja e Tiranës ka nisur të hapet për një bashkëpunim më të madh me fqinjët dhe me fuqitë e tjera të huaja; madje kur zoti Hoxha ndodhet akoma në pushtet, duket se paralajmëron një Shqipëri ndryshe në dhjetëvjeçarin tjetër.

    Shkrimi është publikuar më 11 nëntor 1984 në “The New York Times”

    Titulli është redaksional. Titulli origjinal është “Albania opens its door a crack”.
    Shkrimi i sotëm është pjesa e fundit e reportazhit të bërë për Shqipërinë
    Sui generis

  12. #252
    Evidenca Maska e RaPSouL
    Anëtarësuar
    09-03-2006
    Vendndodhja
    Gjermani
    Postime
    17,464
    Hapja me Perëndimin, ofrohet rikthimi i arit në Shqipëri


    Henry Kamm


    Vdekja e Enver Hoxhës ngriti një dimension të ri të misterit dhe ankthit që Shqipëria paraqet ndaj fqinjëve të saj, Perëndimit dhe vendeve të kampit komunist në përgjithësi që prej Luftës së Dytë Botërore. Megjithatë, Shqipëria ka mbajtur brutalisht pozicion armiqësor në drejtim të botës së jashtme në dekadat e fundit, ajo ka një qëndrim konsekuent. Shteti i vogël malor i Ballkanit ka qenë tmerrësisht i izoluar, duke mos hezituar të hapë zjarr që nga vendi i tij apo kufijtë detarë ndaj të gjithë atyre kundërshtarëve imagjinarë apo realë që tentonin të hynin në territorin e tyre. Shqipëria ka qenë e dyshimtë ndaj të huajve dhe ka dhunuar minoritetet etnike, veçanërisht atë grek.
    Por, nën udhëheqjen e zotit Hoxha, fqinjët e Shqipërisë, sigurisht, janë përballur me një shtet që është pa aleatë dhe miq, i pafuqishëm dhe i vetëm, si një vend i egër. Zoti Hoxha e bëri vendin e tij armik të Bashkimit Sovjetik dhe të Perëndimit, dhe që nga mesi i viteve ‘70 ai u armiqësua gjithashtu edhe mikun e tij të vetëm, Kinën.
    Sovjetikët, larg Adriatikut
    Nën drejtimin e tij ishte e sigurt se Moska nuk do të mund të fuste këmbën në detin Adriatik, një frikë që nuk i ndahej Jugosllavisë dhe që shkaktonte shqetësim te vendet anëtare të Aleancës që preken nga Adriatiku, si Greqia dhe Italia.
    Gradualisht, zoti Hoxha e reduktoi këtë frikë si dhe eliminoi, si zakonisht, përmes ekzekutimeve, çdo person realisht të dyshuar apo agjent potencial të ndonjë fuqie të huaj apo rival potencial. Viktima e fundit ishte kryeministri Mehmet Shehu, njeriu i dytë më i fuqishëm në vend deri atëherë kur e vranë, – apo kreu vetëvrasje, - në vitin 1981.
    Spastrimet mund të jenë bërë tërësisht të qëllimshme, pasi duhet të mënjanonin çdo rrezik të vazhdimësisë së politikës së jashtme të zotit Hoxha. Vëzhgues të Shqipërisë në radhët e grupeve të pakta ndërkombëtare të pranishme në Tiranë analizojnë se kush do të ketë mbështetjen më të madhe. Duke u informuar prej pak ambasadave në Tiranë dhe nga shqyrtimet e hollësishme të shtypit shqiptar, - duhet të besojmë se ka gjasa më së shumti që të ketë vazhdimësi nën sundimin kolegjial.
    Alia, pasardhësi i pritshëm
    Ramiz Alia mendohet të drejtojë një grup të njohur për besnikëri ndaj Enver Hoxhës dhe politikave të tij. Në vitet e fundit të sundimit të tij zoti Hoxha nisi që të tregojë se është për një proces të ngadalshëm, duke hequr besimin e shkuar të tij rreth Kinës, me zgjerimin e lidhjeve me Perëndimin. Këto kontakte ishin kryesisht ekonomike dhe shoqëroheshin nga një furi prononcimesh jodiplomatike kundër Perëndimit.
    Të tilla fitore ishin inkurajuar qetësisht nga Jugosllavia, Greqia, Italia, Gjermania Perëndimore dhe Franca për arsye politike dhe ekonomike. Shtetet e Bashkuara nuk ia dolën mbanë, madje as në mënyrë indirekte, për të gjetur rastin e tyre që të përmirësojnë marrëdhëniet me gjithë ofertat e rastit.
    Greqia ka hapur dy rrugë kufitare, por vlera e tyre mbetet simbolike për shkak se Shqipëria nuk i mirëpret të gjithë vizitorët dhe rrallëherë lejon shtetasit e saj të udhëtojnë jashtë vendit. Gjithashtu, Shqipëria ka përfunduar një lidhje hekurudhore drejt kufirit jugosllav, ndërsa Jugosllavia është duke punuar për lidhjen e saj, e cila do të jetë gati nga fundi i këtij viti.
    Italia ka firmosur një marrëveshje për zgjerimin e tregtisë; shpreson të vendosë lidhje kulturore dhe ka krijuar një lidhje për transportin detar, e cila mbetet pa efekt për shkak të mungesës së trafikut. Diplomatët gjermano – perëndimorë dhe personalitete politike si Franz Josef Strauss, kryeministri i Bavarisë, kanë zhvilluar bisedime me zyrtarët shqiptarë që prej verës së kaluar.
    Boni, gati të ofrojë kredi
    Megjithëse Gjermania Perëndimore refuzoi kërkesat shqiptare për dëmshpërblimin e luftës, ajo është e gatshme të ofrojë kredi. Analistët perëndimorë shpresojnë se këto mundësi dhe lidhje përfituese me Perëndimin mund të joshin udhëheqësit e ardhshëm të Shqipërisë të vazhdojnë në atë drejtim. Si karrem Perëndimi mund të vazhdojë negociatat gjithnjë e më aktivisht për kthimin e depozitave të arit të Shqipërisë, të cilat u morën nga Aleatët në Gjermani në vitin 1945. Vlera e tij arrin rreth 37 milionë dollarë. Ajo çfarë i frikëson analistët në këndvështrimin e tyre për periudhën post-Hoxha në Shqipëri është mundësia e zhvillimit të rivaliteteve të brendshme nën drejtimin e Ramiz Alisë dhe të tilla përplasje mund të rihapin një derë që Bashkimi Sovjetik do ta përdorë.
    Historia e luftërave për pushtet e Shqipërisë e bën këtë një frikë reale.

    Shkrimi është publikuar në “The New York Times” më 12 prill 1985
    Titulli është redaksional. Titulli origjinal është: "Albania; the future" Përgatiti: Albert Gjoka Në numrin e ardhshëm do të lexoni: Përplasja mes Papandreut dhe qeverisë komuniste shqiptare për minoritetin
    Henry Kamm, fitues i çmimit “Pulitzer” në gazetari, rrëfen për raportet Athinë-Tiranë në vitin 1986
    Sui generis

  13. #253
    Evidenca Maska e RaPSouL
    Anëtarësuar
    09-03-2006
    Vendndodhja
    Gjermani
    Postime
    17,464
    Përse dështoi Athina për heqjen e ligjit të luftës me Shqipërinë në vitin 1986

    Gazeta amerikane rrëfen për ekzistencën e ligjit që nga Lufta II Botërore. Propozimi i bërë nga Papuljas dhe reagimet e opozitës dhe të shoqatave greke

    Henry Kamm

    Greqia është duke u përgatitur t’i japë fund formalisht rudimentit ligjor të Luftës së Dytë Botërore përmes nxjerrjes jashtë ligjit të tij që të mos e konsiderojë më veten e saj në gjendje lufte me Shqipërinë. Veprimi i propozuar, i cili sipas ministrit të Jashtëm, Karolios Papulias, mund të paraqitet këtë muaj, është kundërshtuar fort nga organizatat këtu dhe nëpër botë, pasi thonë se një pjesë e Shqipërisë Jugore është territor grek. Një grup i tillë, i madhi, ndodhet në Shtetet e Bashkuara, i cili përbëhet nga refugjatë, pjesa më e madhe e të cilëve u larguan kur zona e Epirit ishte ndarë midis Greqisë dhe Shqipërisë, fill pas Luftës së Parë Botërore. Njoftimi informal i zotit Papuljas po varet nga zhvillimet e muajit të fundit, i cili, gjithashtu, është hedhur poshtë nga partia më e madhe opozitare, “Neo Demokracia”. Konservatorët akuzojnë qeverinë socialiste se po dështon në garantimin e të drejtave të minoritetit grek në Shqipëri përmes dhënies fund të gjendjes së luftës mes dy vendeve.
    Shqipëria, një shtet satelit italian pas pushtimit të saj në vitin 1939, iu bashkua Italisë, në shpalljen e luftës në vitin 1940. Greqia iu përgjigj me një dekret të nxjerrë në mënyrë të guximshme nga shteti, përmes të cilit Athina zotohej se do të marrë në kujdestari ruajtjen e të gjitha pronave të shkatërruara të grekëve etnikë që jetojnë përtej kufirit.
    Dekreti mbeti i vlefshëm dhe të afërmit e tyre në Greqi gëzojnë dhe përdorin pronat, - kryesisht në zonat e Athinës dhe Selanikut, pronarët e të cilëve mbeten në veri të kufijve.
    Deklaratat e Shqipërisë pas Luftës
    Shqipëria thotë se ajo nuk është përgjegjëse për atë që është bërë në emrin e saj nga Italia dhe se Athina pa dyshim i ka dhënë fund ligjit të luftës përmes firmosjes së marrëveshjeve të pasluftës për rivendosjen e paqes në Europë dhe nisjen e marrëdhënieve diplomatike me Shqipërinë në vitin 1971.
    Për të shmangur ushtarakisht Shqipërinë komuniste, e cila ka shtetëzuar të gjithë pronën private, nga pretendimi i qëndrimeve armiqësore, Greqia mendohet të përfshijë në masat e saj ndërprerjen e ligjit të luftës, duke kërkuar që nga shtetëzimi nuk do t’u nënshtrohen pronat e grekëve etnikë.
    Ata që e kundërshtuan këtë veprim janë duke i kërkuar qeverisë së kryeministrit Andreas Papandreu disa kushte për Shqipërinë, qeveria e së cilës është konsideruar më e egra në Europë; përmirësimin nga ana e saj e të drejtave njerëzore të minoritetit grek, sipas konventave paqësore. Nuk ekzistojnë më qëllimet e mëparshme për rimarrjen e Epirit të Veriut nga Greqia.
    Shqipëria nuk i ka publikuar statistikat për etnitetet, por sipas disa përllogaritjeve të Greqisë, atje ka më shumë se 400 mijë grekë etnikë në popullsinë prej 2.7 milionë banorësh që ka patur Shqipëria në vitin 1981. Autoritetet shqiptare u kanë thënë zyrtarisht grekëve se numri i tyre është 50-60 mijë veta.
    Qeveria “Papandreu”, sipas një zyrtari të Ministrisë së Jashtme, beson se numri është më i madh e kaq, megjithatë Greqia do të mbështesë përpjekjet e Shqipërisë në qëllimet për të përmirësuar lidhjet me disa vende perëndimore, duke i inkurajuar se mund të parashikohet dhënia fund e ligjit të mbetur për gjendjen e luftës.
    Një zyrtar tha se progresi i bërë dhe hapat që mund të ndërmerren në realitet janë më tepër sesa marrëveshjet formale. Ai tha se në vitin 1984, një shtetas grek, roje pylli, teksa po gjuante përgjatë kufirit, ishte qëlluar për vdekje. Së fundi, një fshatar shqiptar bëri të njëjtin gabim teksa ishte xurxull, por ai u kthye në shtëpi.
    Zyrtari thotë se vizitat e familjeve në zonat kufitare kishin shënuar rritje, por Vlassis Socratides, sekretari i Përgjithshëm i Shoqatës së Epirit të Veriut, e grupuar në Greqi, tha se vizitat mbeten të kufizuara në të dyja anët e kufirit për shkak të komunistëve dhe se ata që vinin nga Shqipëria u duhet të lënë “peng” për rikthimin e tyre të gjithë pjesëtarët e rrethit të afërm familjar. Numri i përgjithshëm i vizitorëve të tillë, i cili nuk është bërë publik, është përllogaritur në rreth 2000 - 3000 veta në vit nga të dyja palët.
    Grekët, leksione në Shqipëri
    Zyrtari thotë se dy grekë kanë mbajtur leksione vitin e kaluar në një kolegj shqiptar në Gjirokastër për mësimin e greqishtes. Mbajtja nën fre e aktiviteteve të kulturës kombëtare, duke përfshirë gjuhën, rreshtohen mes akuzave të përgjithshme se Shqipëria është duke dhunuar minoritetin.
    Grekët etnikë, si të gjithë shqiptarët e tjerë, - ku ishin rreth 70 për qind myslimanë përpara Luftës së Dytë Botërore, janë prekur nga shpallja zyrtare e Shqipërisë në vitin 1967 shteti i parë ateist në botë. Të gjitha institucionet fetare, duke përfshirë kishat ortodokse, në një farë kuptimi, shërbyese të etnitetit grek, ishin mbyllur, dhe literatura dhe mësimi i fesë janë nxjerrë jashtë ligjit.
    Në lidhje me këtë çështje, Papa Gjon Pali II bëri një thirrje për lirinë fetare. “Në Shqipëri kisha është zhdukur nga sipërfaqja e tokës, por ne e dimë se kisha nuk mund të zhduket nga zemrat e njerëzve”, - iu tha Papa një grupi refugjatësh shqiptarë në një kishë famullie në Romë.

    Shkrimi është publikuar më 11 maj 1986 në “The New York Times”
    Titulli është redaksional. Titulli origjinal është “At last, for Greece and Albania, World War II is coming to a close”
    Sui generis

  14. #254
    Evidenca Maska e RaPSouL
    Anëtarësuar
    09-03-2006
    Vendndodhja
    Gjermani
    Postime
    17,464
    New York Times: Nexhmije Hoxha, “tutorja” Ramiz Alinë

    Vështirësitë me të cilat u përball presidenti pas marrjes së detyrës. Gazeta e konsideron vejushën si agjentja shpirtërore të linjës së ashpër

    David Binder

    Në Bukuresht, Beograd dhe kryeqytete të tjera ballkanike është shtruar çështja nga një grup i vogël specialistësh, të cilët po mbajnë sytë hapur ndaj Shqipërisë se kur dhe nëse Ramiz Alia, udhëheqësi komunist në Tiranë, mund të zhvillojë stilin e tij të udhëheqjes, duke e dalluar veten e tij nga paraardhësi Enver Hoxha. Specialistët, zyrtarët e qeverisë, gazetarët dhe pedagogët, disa prej të cilëve që kanë punuar në Shqipëri, janë duke pritur zhvillimet që do të dalin nga Kongresi i Partisë Komuniste Shqiptare, i cili do të hapet në javën e parë të nëntorit të këtij viti në Tiranë.
    Nga bisedimet me pesë nga këta ekspertë në Bukuresht dhe Beograd, po del sheshit se ka një konsensus se çështja kyç e standardit të lirisë së zotit Alia, sekretar i Përgjithshëm i Partisë, varet nga vejusha e zotit Hoxha, Nexhmija, e cila është 71 vjeçe.
    Zoti Hoxha e sundoi Shqipërinë me një dorë të hekurt për 40 vjet, derisa vdiq në prill të vitit 1985. Në atë kohë zonja Hoxha ishte anëtare e Komitetit Qendror të Partisë dhe drejtoreshë e Institutit të Studimeve Marksiste-Leniniste.
    Një nga postet për Nexhmijen
    Në fillimet e këtij viti ajo ishte emëruar kryetare e Frontit Demokratik Shqiptar, një post që dikur mbahej nga bashkëshorti i saj. Fronti ka për detyrë mbledhjen e njerëzve që nuk janë anëtarë partie me të drejta të plota, që të mbështesin qëllimet e partisë.
    “Fronti Demokratik, praktikisht nuk kishte ndikim”, - thotë një specialist jugosllav për Shqipërinë, - “por posti i titullarit është me influencë. Ajo është e vetmja detyrë që Ramiz Alia nuk e mori dot”.
    “Tre vende në Byronë Politike janë bosh dhe pa dyshim do të plotësohen me enveristë”, - thotë ky ekspert. “Nëse Nexhmija do të zgjidhet anëtare e Byrosë, kjo të lë të kuptosh se ambicia e saj është më e madhe dhe kjo do të sjellë edhe forcimin e enverizmit.
    “Nëse jo, - thotë ai, - Ramiz Alia do të jetë më i inkurajuar që të jetë vetvetja”.
    “Unë jam i sigurt se Ramiz Alia është një enverist”, - shton eksperti. “Por, ai është më tepër pragmatik dhe më modern sesa Enver Hoxha”.
    Shtypen kundërshtarët
    Si specialistët jugosllavë, edhe të tjerët, e shohin se zoti Alia po përballet me një situatë të vështirë, pasi ndodhet nën presionin e hapjes së ekonomisë që po rritet, por kundërshtimi për të ndryshuar është shumë i fortë. Ajo është siç e formulon një specialist: “Situata nuk mund të vazhdojë më kështu, por ajo është thuajse e pamundur që të ndryshojë”.
    Verën e kaluar specialistët vunë re se zoti Alia thirri një takim të Komitetit Qendror për problemet e bujqësisë, me qëllimin që të dekretojë rregullat e reja për lejimin e fermave private, pjesëtarët e të cilave do të mbajnë ngastrat e vogla, siç ka qenë praktikuar dikur në vendet e bllokut sovjetik. Komiteti Qendror urdhëroi që disa ngastra toke mund të kalojnë nga kooperativat shtetërore tek fermeri privat, por që ata duhet të ndajnë prodhimet që merren mes anëtarëve të brigadave fshatare, - me fjalë të tjera, - pronë e përbashkët. Diplomatët e huaj në Tiranë arrijnë në përfundimin se përmes këtij urdhri, zoti Alia nuk ka për t’u forcuar nga zbatimi praktik i tij.
    Tentativa për t’i dhënë fund izolimit
    Edhe për orientimin e politikës së jashtme specialistët theksojnë përpjekjet e bëra nga zoti Alia për të përmirësuar marrëdhëniet me Italinë, Greqinë, Gjermaninë Perëndimore dhe vendet e tjera perëndimore. Në të njëjtën kohë zoti Alia po vazhdon linjën sarkastike të sulmeve të zotit Hoxha kundër Jugosllavisë, duke akuzuar jugosllavët për dhunimin e rreth 2 milionë shqiptarëve etnikë me banim në Jugosllavi.
    Për këtë, një specialist arrin në përfundimin se “mbase Alia do të tregojë se është një enverist”. Ai thotë se akoma “ne besojmë se Ramiz Alia është ndjekës i politikës revolucionare, - për zhvillimin e ngadaltë, por ai duhet të jetë në kohën e duhur”.
    Ekspertët për çështjet e Shqipërisë në Jugosllavi dhe Rumani besojnë se Nexhmije Hoxha mbetet në radhën e atyre që kufizojnë zotin Alia në vazhdimin e politikave më novatore.
    Në këtë vit, pak kohë më parë, një ekspert jugosllav shkroi në të përditshmen e Zagrebit, “Vjesnik” se megjithëse zonja Hoxha ndikoi tek bashkëshorti i saj për zgjedhjen e zotit Alia si pasardhës, që në vitin 1981, - ajo mbetet “agjentja shpirtërore e linjës së ashpër që Sekretari i Parë i Partisë së Shqipërisë shpalli dhe nënshkroi”.

    Shkrimi është publikuar më 21 tetor 1986 në “The New York Times”
    Titulli është redaksional. Titulli origjinal është: “Party parley due, Albania clues are sought”
    Sui generis

  15. #255
    Evidenca Maska e RaPSouL
    Anëtarësuar
    09-03-2006
    Vendndodhja
    Gjermani
    Postime
    17,464
    “The New York Times”: “Politika që ndoqi Ramiz Alia president”

    Gazeta amerikane tregon përpjekjet e pasuesit të Enver Hoxhës. Dilemat mes hapjes së vendit dhe besnikërisë ndaj komunizmit

    David Binder

    Kohët e fundit u njoftua se Presidenti i Shqipërisë shpërndau një fjalim rreth politikës së brendshme dhe të jashtme, jo aq për brenda sesa jashtë vendit. Me ndonjë përjashtim, kjo thuajse u ishte adresuar vëzhguesve të Shqipërisë, vendit të vogël, të izoluar nga bota. Lexuesit e saj theksojnë se fjalimi, i titulluar “Shqipëria do të përparojë gjithmonë në rrugën e socializmit”, ku përfshinte disa nuanca të lehta rreth përpjekjeve të shtetit të izoluar të Europës Lindore, tregonte autoritetin e rëndë të politikës së mbajtur në muajt e fundit. Materiali ishte shpërndarë e përkthyer nga misionet diplomatike shqiptare nëpër botë, i përgatitur me një mbulesë të lëmuar dhe një fotografi të zotit Ramiz Alia, 59 vjeç, teksa fliste para një mikrofoni. Botimi u sigurua kur ai u shpërnda nga misioni shqiptar në Kombet e Bashkuara në Nju Jork.
    Ky është mesazhi i parë nga Ramiz Alia nxirrte si një dokument sanksionues, pasi ai është edhe sekretar i Parë i Partisë së Punës. Katër muaj e gjysmë pas vdekjes së Enver Hoxhës, udhëheqësit komunist më jetëgjatë, fjalimi ishte parë si një pohim i pranimit pa mëdyshje të Alisë si pasues. Më parë publikime të këtij lloji trajtoheshin vetëm te veprat voluminoze të zotit Hoxha.
    Konsolidimi i pushtetit
    Një tjetër shenjë e konsolidimit të pushtetit prej zotit Alia ishte treguar së fundi nga vejusha e zotit Hoxha, 64-vjeçarja Nexhmije Hoxha, anëtare e Komitetit Qendror të Partisë dhe në mënyrë të dukshme, akoma një figurë e fuqishme në politikën shqiptare.
    Më 12 shtator, në një vizitë te hidrocentrali i sapondërtuar në Koman, të cilit i kanë vënë emrin e Enver Hoxhës, ajo foli në mënyrë glorifikuese për ish-bashkëshortin e saj, por gjithashtu, edhe për zotin Alia.
    Mes elementeve të rinj që theksonte fjalimi i zotit Alia ishte; bërja e ditur e faktit se Shqipëria përfundimisht kishte nisur bisedimet e drejtpërdrejta me Britaninë për rikthimin e arit në vlerë 36 milionë dollarë, që dikur i përkiste familjes mbretërore të Zogut.
    Ari ishte sekuestruar nga Italia në Luftën e Dytë Botërore, pastaj u dërgua në Wehrmacht dhe prej andej u transferua në një minierë kripe në Gjermani. Ai është mbajtur në Bankën e Anglisë dhe lëvizja e depozitës varej nga Britania, Shtetet e Bashkuara dhe Franca.
    Për më tepër, presidenti Alia e donte se bisedimet përfshinin edhe pretendimet që nxirrte Britania për të ashtuquajturin incidenti i Korfuzit, i ndodhur më 22 tetor 1946, ku u goditën dy destrojerë britanikë në afërsi të bregdetit shqiptar, duke shkaktuar vdekjen e 38 marinarëve. Britania fitoi kompensim për incidentin me një vendim të Gjykatës Botërore. Zoti Alia tha se Shqipëria nuk ka përgjegjësi për minimin e kanalit, por çështja tani është sqaruar për herë të parë në tryezën e bisedimeve.
    Një frankofon në Shqipëri
    Zoti Alia nuk e përmendi Francën, me të cilën Shqipëria është duke parë mundësinë e përmirësimit të marrëdhënieve. Por, muajin e kaluar, një delegacion i nivelit të lartë, i kryesuar nga ministri i Shtetit për Marrëdhëniet me Jashtë, Jean-Michel Baylet, qëndroi 48 orë në Shqipëri, duke u takuar me kryeministrin Adil Çarçani, drejtues të tregtisë, arsimit dhe kulturës, ku u paraqitën me çdonjërin prej tyre ekspertë francezë; dhe me vetë presidentin Alia. Zoti Alia ka ndjekur Liceun francez në Tiranë në vitin 1940.
    Por zoti Alia nuk e zuri në gojë dialogun e qeverisë së tij me Gjermaninë Perëndimore, i cili nisi më shumë se një vit më parë dhe është duke vazhduar në çështjet bazë, si marrëdhëniet diplomatike, por edhe për kërkesën e Shqipërisë që gjermanët iu detyrohen një farë kompensimi për shkatërrimet e ndodhura gjatë pushtimit të shkurtër nazist në Luftën e Dytë Botërore. Ai parashtroi më tepër disa nga prioritetet e menjëhershme të politikës së Shqipërisë dhe raportet me fqinjët e afërt.
    “Dy popuj miq”
    Për shembull, për Greqinë, me të cilën Shqipëria ka kultivuar lidhje më të ngushta, edhe kur zoti Hoxha ishte gjallë, zoti Alia foli rreth “progresit të dukshëm” në marrëdhëniet tregtare, kulturore, komunikacionet dhe turizmin. Gjithashtu ai foli për grekët në një kontekst të veçantë, duke aluduar për pretendimin se shqiptarët janë trashëgimtarë të popullit të lashtë të quajtur Ilir: “Ne kemi qenë dhe jemi dy popuj miq. Këta dy popuj, më të vjetrit në Ballkan, kanë ecur së bashku dhe u bënë miq prej fateve historike të përbashkëta”.
    Disi më tërhequr ndaj Turqisë, pasardhëse e Perandorisë Otomane, e cila pushtoi vendet ballkanike për rreth 500 vjet dhe Shqipërinë deri në vitin 1912, zoti Alia, i lindur në një familje myslimane, tha: “Marrëdhëniet tona me Turqinë janë zhvilluar në mënyrë të harmonishme dhe në një atmosferë miqësore”. Ndërsa në drejtim të Italisë zoti Alia bëri një përkulje të sjellshme, duke theksuar “progresin e dukshëm” në shkëmbimet tregtare, kulturore dhe teknologjike. Në fakt, marrëdhëniet me Italinë, vend i cili e pushtoi Shqipërinë në vitin 1939 dhe për katër vjet mbajti një pushtet mbizotërues, mbase janë më të ngushta se me çdo vend tjetër të Perëndimit.
    Ndërsa për Jugosllavinë, marrëdhëniet me të cilën kanë qenë thellësisht të trazuara përgjatë katër viteve të fundit për shkak të minoritetit etnik shqiptar, të rreth 2 milionë banorëve që ndodhen pikërisht përtej kufirit, në Republikën e Serbisë, zoti Alia u shpreh se ndien keqardhje.
    Sulmon amerikanët dhe rusët
    Të vetmin vend komunist që ai përmendi ishte Bashkimi Sovjetik, por ai e njehsoi atë bashkë me Shtetet e Bashkuara, duke thënë: “Vendi ynë kanë qenë dhe është kundërshtar i patundur i politikës agresive dhe ekspansioniste të imperializmit amerikan dhe social-imperializmit sovjetik”. “Qëndrimi ynë në drejtim të tyre do të mbetet i prerë dhe i qartë”, - tha ai. “Shqipëria nuk ka dhe nuk do të ketë marrëdhënie të çdo lloji me Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe Bashkimin Sovjetik. Ky qëndrim i yni nuk është konsekuencë e ndonjë teke apo frike. Ai është konsekuencë tërësisht e jona, e papajtueshmërisë me politikën imperialiste të cilën ata ndjekin”.
    Për të shkurajuar ndonjë spekulim të tepërt, zoti Alia shtoi se në lidhje me zhvillimet pas vdekjes së zotit Hoxha, “ata që ëndërrojnë dhe presin ndryshime në linjën tonë, që interpretojnë veprimet e zakonshme politike dhe diplomatike të pavarësisë dhe sovranitetit të shtetit, si ‘hapja’ e Shqipërisë apo ‘prirjet’ që të lidhësh më ngushtë në njërën palë apo palën tjetër, - janë harxhim kohe”.
    Në këtë mënyrë, këto të lënë të kuptosh se presidenti Alia do të ndjekë rrënjësisht politikën e adoptuar nga zoti Hoxha 10 vjet më parë, duke shmangur çdo marrëdhënie të varur në drejtim të fuqive të mëdha, siç kanë qenë praktikisht lidhjet e mëparshme të Shqipërisë me Italinë, Gjermaninë, Jugosllavinë, Bashkimin Sovjetik dhe Kinën.
    Paralajmërime të skajshme
    Pavarësisht izolimit të vendit, shijet e shoqërisë perëndimore të konsumit kanë hyrë në Shqipëri përmes televizionit, radios apo të gjurmëve që lënë çdo vit 4000 turistë të huaj.
    Kjo shtytje paralajmërohej në mënyrë të skajshme në një nga numrat e organit periodik partiak, “Rruga e Partisë”, pikërisht në numrin e saj të korrikut. “Armiqtë tanë janë të panumërt. Ata bëjnë përpjekje vazhdimisht për diversione ideologjike përmes industrisë televizive, produkteve, reklamave dhe vizitorëve. Dhe ky është fakt; ata gjejnë mundësitë të shpërndajnë farën e djallit të tyre tek disa të rinj të papjekur. Dobësinë e fuqisë tonë goditëse ata e shfaqin me flokët e gjatë dhe pantallonat e ngushtë dhe nisin pastaj të kërkojnë të drejtat qytetare”.
    Gjithashtu, besimi vazhdon të ngrejë kokën e tij në Shqipëri, ku ateizmi ka qenë politikë shtetërore, duke mos lejuar ceremonitë kishtare që nga viti 1967. E përmuajshme partiake shton në mënyrë të zymtë: “Ne po shohim një ringjallje të riteve të ndryshme fetare”.

    Shkrimi është publikuar në “The New York Times” më 5 tetor 1985
    Titulli është redaksional. Titulli origjinal është: “Behind the albanian curtain, new chief settles in”
    Sui generis

  16. #256
    Evidenca Maska e RaPSouL
    Anëtarësuar
    09-03-2006
    Vendndodhja
    Gjermani
    Postime
    17,464
    Si u ngritën në kult diktatorët nga Stalini tek Enveri

    “The New York Times” analizon modelet e kultit të individit. Skemat që përdorën të gjithë diktatorët në vendet e Lindjes

    David Binder

    Në Bashkimin Sovjetik, ku u krijua për herë të parë “kulti i individit” rreth 60 vjet më parë me Leninin, praktika e respektimit të ekzagjeruar është duke dalë jashtë në shkallë të gjerë. “Mikhail S. Gorbaçov, udhëheqësi i ri sovjetik, ka shkurajuar automatikisht frazat lavdëruese”, - thotë Paul K. Kuk, zyrtar i lartë i Departamentit të Shtetit për çështjet sovjetike. Zoti Gorbaçov ka dëbuar nga përdorimi fjalën “koka e Byrosë Politike”, - jo titullin e vlefshëm ligjor, por përdorimin e shpeshtë në të kaluarën, - vazhdon zoti Kuk, si një “koncept të hershëm të mënyrës së kultit”.
    Por, lloji i kultit që Stalini ndërtoi për Leninin dhe më vonë për të sa ishte gjallë, ishte një epërsi që Stalini e përdori që të organizojë “kampin socialist”, duke përshpejtuar mishërimin e tij te personat më të vegjël; Fidel Kastro i Kubës, Kim II Sung i Koresë së Veriut, Todor Zhivkovi i Bullgarisë dhe Nikola Çaushesku i Rumanisë.
    Secili paraqitej për veten e tij, më shumë apo më pak si një hyjni në lartësinë qiellore të kombit të tij; dhe zoti Kim dhe zoti Çaushesku duket se janë në pritje të idesë për ta trashëguar postin familjarisht. Presidenti Kim në mënyrë të dukshme është i prirë t’ia kalojë pishtarin djalit të tij, Kim Jong Il dhe presidenti Çaushesku, ngjashmërisht, po shfaqet i gatshëm t’ia japë pushtetin djalit të tij, Nikut.
    Në Europën Lindore, që prej vitit 1956, kur Nikita Hrushovi zbuloi disa nga veprimet e këqija të Stalinit dhe kulti i tij i personalitetit ka nisur të degradohet zyrtarisht.
    Në një fjalor gjermano-lindor të vitit 1967 ai përkufizohet si “një mbivlerësim i rolit të personalitetit në histori, i cili është i papajtueshëm te marksizëm-leninizmi, duke konsistuar në glorifikimin e disa personave dhe arritjeve të tyre dhe zhvlerësimin e rolit të masave popullore dhe partisë”.
    Fytyra mbi monedhë
    Por, në Korenë e Veriut, zoti Kim, 73 vjeç, në mënyrë të rëndomtë është përshkruar si “një udhëheqës i madh”. Vendlindja e tij, Mangyongdee, vendi i shenjtë i kombit dhe statujat gjigante të tij mbizotërojnë në të gjithë vendin. Ai është përshkruar në 25 volumet e koleksionit të veprave të tij si një “mendimtar dhe teoricien i hollë”, që frymëzoi arritjet intelektuale dhe materiale të vendit të tij për 40 vjet.
    Biran, vendlindja e Fidel Kastros, 57 vjet më parë, nuk është vend i shenjtë pelegrinazhi, por ndalesa të marshit të tij revolucionar drejt Havanës janë të tilla si barrikadat e Moncada-s në Santiago.
    Udhëheqësi i Madh shfaqet në prerjet e monedhave 1, 10 dhe 20 peso. Vetëm ai mban
    5-7 orë fjalime, të cilat ditën tjetër janë subjekt i diskutimeve të detyrueshme në grupet e studiuesve nëpër fabrika.
    Çaushsku, që është 67 vjeç, e ka vend të shenjtë vendlindjen e tij në qytetin e Scornicesti-t, i përuruar si i tillë qëkur ai erdhi në pushtet, 20 vjet më parë.
    Kulti i tij po ngrihej ngadalë, duke zhvendosur kultin e paraardhësit të tij, Gheorghe Gheorghiu-Dej. Në vitin e parë të ardhjes në pushtet të zotit Çaushesku, shumë fshatarë rumunë nuk e dinin se zoti Gheorghiu-Dej kishte vdekur dhe shumë pak veta e dinin emrin e pasardhësit. Por brenda pak kohësh ai publikoi 25 libra (të titulluar “Rumania në rrugën e ndërtimit të shoqërisë socialiste të zhvillimit të shumanshëm”) dhe mundi të përfshijë propaganduesit partiakë që analizonin fjalimet e tij pasi ishin “kriposur me dashurinë e parullave: “Paqe-Çaushesku!”, “Rroftë Çaushesku!”, “Çaushesku dhe Populli!”, “Triumfet e Çausheskut!”. Duke e përshkruar veten e tij me të tilla honore, ai ishte përfshirë më 12 korrik në strukturën më prestigjioze të shkencës kombëtare, Akademinë e Republikës Socialiste të Rumanisë.
    Në Bullgari, presidenti 73-vjeçar Zhivkov ka qeverisur për më shumë se 3 dekada, një nga udhëheqësit më jetëgjatë të historisë bullgare përgjatë 13 shekujve. Superstrada më e re e vendit lidhet nga kryeqyteti te qyteti i tij i lindjes, Pravets, në malet Ballkan, ku shtëpia e familjes së tij dhe një muze përshkruajnë skenat e jetës së tij. Thëniet e tij janë përmbledhur në serinë e koleksionit të librave që tani kanë shkuar në numrin 29. Krenaria e tij është nëpër këngë.
    Kulti që nuk vdes
    Të jeni të sigurt, në vendet komuniste kulti ka qenë më i theksuar se në asnjë vend tjetër: Maoja në Kinë me librin e vogël të tij, me ngjyrë të kuqe, Titoja në Jugosllavi dhe Enver Hoxha në Shqipëri, i cili kishte një koleksion veprash deri në ditën e vdekjes në prill, që numëronte 40 vepra. Walter Ulbricht i Gjermanisë Lindore bëri një orvatje përpara se ai të rrëzohej në vitin 1971, siç bënë Matyas Rakosi i Hungarisë, Klement Gottwald i Çekosllovakisë dhe Ho Chi Minh i Vietnamit. Por asnjëri prej këtyre kulteve të personaliteteve të gjalla nuk e kaloi modelin e mbajtur të Stalinit, i cili rishkroi historinë zyrtare sovjetike; kishte një qytet me emrin Stalingrad (tani Vollgograd) dhe qytete të tjera me emrin “Stalin” në Poloni, Gjermaninë Lindore, Hungari dhe Bullgari. Dhe kjo mund të dukej në shenjat heretike rreth personaliteteve të tanishme që sollën ndëshkimet e rrepta të përbashkët të kohës së Stalinit, - ekzekutimin, vdekjen e ngadaltë kolonitë ndëshkuese.
    Akoma, personaliteti i kultit mund të komandojë druajtjen e pazakontë qëkur Todor Zhivkov vizitoi së fundi Pravets dhe tha para fshatarëve të një kooperative se ai ishte treguar neglizhent sepse nuk kishte mbjellë plantacione me qershi të athëta. Një plantacion i ri i qershive tani është duke u mbjellë në një rrafshnaltë, me pamje përballë pronës së Zhivkovit dhe presidenti i Bullgarisë shumë shpejt do t’u gëzohet kompostove dhe reçelit të tyre.
    Në mënyrë të vazhdueshme është punuar për dhjetëra vjet në pushtet që të promovohet kulti i personalitetit. Leonid I. Berzhenjev e bëri një gjë të tillë për pak vjet deri kur vdiq në vitin 1982, por mbeten të pakta përpjekjet e tij. Pasardhësit e tij, Yuri Andropov dhe Konstantin Chernenko, vdiqën përpara se të nisnin për të bërë një gjë të tillë. Është ende e parakohshme të thuash nëse kulti i vetëdijshëm i personalitetit është një mendim i përhershëm i të shkuarës në Moskë dhe thjeshtë fenomen kalimtar i ekstremeve të parëndësishme të botës komuniste.

    Shkrimi është publikuar në “The Neë York Times” më 21 korrik 1985
    Titulli është redaksional. Titulli origjinal është: “Even minor personalities can spawn major cultes”
    Sui generis

  17. #257
    Evidenca Maska e RaPSouL
    Anëtarësuar
    09-03-2006
    Vendndodhja
    Gjermani
    Postime
    17,464
    Përplasja e madhe mes jugosllavëve dhe Tiranës zyrtare për Kosovën

    “The New York Times” analizon tensionet mes Tiranës dhe Beogradit. Partia Komuniste e Jugosllavisë miraton një rezolutë kundër Shqipërisë

    Henry Kamm

    Qeveria jugosllave është duke mbajtur në ruajtje serbët dhe malazezët në Provincën Autonome të Kosovës që t’i parandalojë ata nga marshimet protestuese në Beograd. Dy grupe akuzojnë se shumica e shqiptarëve etnikë në rajon është duke u përpjekur t’i nxjerrë forcërisht ata nga banesat e trashëguara prej të parëve të tyre. Serbët dhe malazezët e Kosovës nisën të ngrinin shqetësimin gjatë një konvente të Partisë Komuniste të zhvilluar në qershor. Policia bllokoi rrugët për të parandaluar marshimet e planifikuara, që mund të rëndonin situatën.
    Konventa jugosllave
    Madje, edhe pa pasur marshime, tensioni etnik në Kosovë ishte një debat kryesor në konventë. Folësit thanë se Shqipëria ishte duke nxitur propagandën në Provincën Autonome me synim shkëputjen e saj nga Jugosllavia. Gjithashtu, Konventa dëgjoi për një sulm të bërë nga Bullgaria dhe Greqia rreth çështjes së vjetër të nacionalitetit maqedonas. Maqedonasit, një grup sllav me lidhje historike si me Bullgarinë dhe me Greqinë, krijuan një nga republikat përbërëse të Jugosllavisë. Më tej, me persekutimin e minoritetit turk në Bullgari dhe fyerjet në radhët e hungarezëve etnikë në Rumani, çështjet etnike që kanë shoqëruar historinë e Ballkanit kanë dalë sërish në rend të ditës.
    “Ne duhet të themi sa i rrezikshëm është problemi i Kosovës për integritetin e vendit tonë”, - thotë Ivan Stamboliç, Presidenti i Republikës serbe, e cila përfshin edhe Provincën Autonome të Kosovës. Popullsia e Kosovës prej 1.6 milionë banorësh përbëhet nga 78 për qind shqiptarë etnikë. “Ai është problemi kryesor më delikat që kemi pasur ndonjëherë”, - thotë zoti Stamboliç në një takim me gazetarët perëndimorë në hollin e ndërtesës ku po zhvillohet konventa. “Ai është një problem i shtrirë në kohë, që nuk mund të zgjidhet për një natë”.
    Që në fillimet e këtij viti, qindra serbë që jetojnë në Kosovë kanë organizuar marshime në Beograd, duke protestuar për atë që ata e konsiderojnë dështim i qeverisë në mbrojtjen e tyre nga sulmet dhe kërcënimet e shqiptarëve kundër tyre dhe pronave të tyre.
    Prirje të pavaforshme
    Vidoje Zarkoviç, kryetar i Partisë së Presidencës Kolektive, foli në konventë rreth vazhdimit të tendencave të pafavorshme në Provincë dhe tha: “Ne nuk kemi arritur sukses në stabilizimin e marrëdhënieve të turbullta ndëretnike dhe në zhvillimin e besimit”. Përmes një rezolute, konventa e akuzoi Shqipërinë për nxitje të konfliktit etnik. “Shqipëria ka vazhduar në mënyrë të hapur dhe zhurmëmadhe të ndërhyjë në çështjet e brendshme të Jugosllavisë”, - deklaron rezoluta. “Qytetarët tanë, irredentistë dhe nacionalistë të indoktrinuar nga Shqipëria, përbëjnë një kërcënim serioz për paqen dhe sigurinë në Ballkan dhe më gjerë. Pavarësisht nga një shkrirje të pritshme e izolimit të Shqipërisë që pas vdekjes së Enver Hoxhës vitin e kaluar, udhëheqja shqiptare ka rritur armiqësinë e saj ndaj Shqipërisë.
    “Shqipëria është duke intensifikuar fushatën anti-jugosllave”, - thotë Dobrivoje Vidiç, anëtar i Presidencës partiake jugosllave. “Në mënyrë të rreptë ajo sulmon të gjitha vlerat e shoqërisë tonë, shpreh aspirata të dukshme territoriale, duke ndërhyrë në mënyrë flagrante në çështjet e brendshme të popullit tonë dhe ofron mbështetje të hapur tek separatistët shqiptarë në Jugosllavi për qëllime kundërrevolucionare.

    Shkrimi është publikuar në “The New York Times” më 27 korrik 1986
    Titulli është redaksional. Titulli origjinal është: “Minorities are uneasy in yugoslav province”
    Sui generis

  18. #258
    Evidenca Maska e RaPSouL
    Anëtarësuar
    09-03-2006
    Vendndodhja
    Gjermani
    Postime
    17,464
    Disa anëtarë më kanë kontaktuar edhe me anë të mesazheve private, dhe më kanë kërkuar që tu vendos datë këtyre artikujve, ndoshta se keni vërejtur por cdo artikull në fund ka edhe datën e tij kur është publikuar në NYT.

    Si psh, artikulli i fundit:

    Shkrimi është publikuar në “The New York Times” më 27 korrik 1986
    Titulli është redaksional. Titulli origjinal është: “Minorities are uneasy in yugoslav province”

    Këtu e keni datën pra ska nevoj që edhe njëher ti shkruaj, lexim të këndshëm në vazhdim.



    Rapsoul
    Sui generis

  19. #259
    Evidenca Maska e RaPSouL
    Anëtarësuar
    09-03-2006
    Vendndodhja
    Gjermani
    Postime
    17,464
    Mihail Gorbaçovi: “Nga Revolucioni i Tetorit deri në fundin e Luftës së Ftohtë”

    Fjalimi i presidentit të fundit komunist me rastin e 70-vjetorit të Revolucionit. “The New York Times” botoi të plotë materialin në vitin 1987

    Sot mbushen 70 vjet nga ditët e paharrueshme të tetorit të vitit 1917, ato ditë legjendare që startuan në hyrjen e epokës së re të progresit socialist, të historisë reale të njerëzimit. Revolucioni i Tetorit është në të vërtetë çasti ndriçues i njerëzimit, agimi rrezatues i tij. Revolucioni i Tetorit është një revolucion i popullit dhe për popullin, për çdo individ, për emancipimin dhe zhvillimin e tij. 70 vjet nuk është një kohë e gjatë në zhvillimin e botës së civilizuar nëpër shekuj, por historia na bën të ditur se si asnjë periudhë tjetër, kjo lartësoi arritjet që vendi ynë ka korrur që nga fitorja e Revolucionit të Tetorit
    Nuk ka nder më i madh sesa të jesh njëri prej udhëheqësve, të përkushtuar fuqimisht, me energji, dije dhe aftësi për të triumfuar idealet dhe qëllimet e Revolucionit të Tetorit.
    Përvjetori është një moment krenarie, krenari për atë që është arritur. Gjyqet e rënda u rënduan tek shumica jonë dhe ne i përballuam ato në mënyrë të ndershme. Ne nuk i përballuar thjeshtë ato, por luftuan në çdo skaj kundër përmbysjes dhe prapambetjes së vendit dhe e bëmë atë një fuqi të madhe, transformuam jetën dhe ndryshuam botën e brendshme të njerëzve.
    Rruga e Tetorit
    E shkuara, - drama dhe heroizmi i saj, - nuk mund të ligështohen tek ngazëllimi i bashkëkohësve tanë. Historia jonë është një dhe ajo është e pakthyeshme. Me gjithë emocionet që mund të ngjallë, ajo është historia jonë dhe ne ushqehemi prej saj.
    Sot ne kthehemi tek ato ditë Tetori që tronditën botën. Ne shikojnë dhe gjejmë në to një mbështetje shpirtërore të sigurt dhe marrim mësime prej saj. Ne shikojmë sërish dhe sërish se opsioni socialist i Revolucionit ka qenë korrekt. Viti 1917 thithi energjinë e luftës së popullit për zhvillim të vetëqëndrueshëm dhe pavarësi, lëvizjet progresive kombëtare dhe zgjimin e fshatarësisë; luftën për të larguar bujkrobërinë në historinë tonë.
    Ajo u mishërua në gjurmën shpirtërore të njerëzve të ditur të shekullit të 18, heronjve dhe martirëve të lëvizjes së dhjetorit, në kampionët e shkëlqyer të revolucionit demokratik dhe përkushtimin moral të njerëzve të shquar të kulturës tonë.
    Thelbësore për të ardhmen e vendit tonë ishte koha kur në fillim të shekullit të 20 Vladimir Iliç Lenin vendosi veten në krye të grupi të logjikshëm shokësh dhe i vunë vetes qëllimin të organizojnë një parti proletariati të tipit të ri në Rusi. Ajo ishte kjo partia e madhe e Leninit që zgjoi kombin, forca më e mira dhe më e devotshmja e tij për goditjen e botës së vjetër.
    Gur i themelit në arritjen e suksesit të Revolucionit të Tetorit ishte ai që quhet revolucioni i parë rus i vitit 1905-1907. Kjo përfshiu leksionet e hidhura të 9 janarit, dëshpërimin e dëshmitarëve heroikë në barrikadat e Moskës në dhjetor, shpërthimin e mijëra luftëtarëve të lirisë, të njohur dhe të panjohur, dhe lindjen e të parës klasë punëtore sovjetike të prototipit të pushtetit sovjet.
    Rënia e Carit
    Fitorja e Revolucionit të Tetorit ishte i rrënjosur gjithashtu në fitoret e Revolucionit të 17 Shkurtit, fitorja e parë e revolucionit popullor në epokën imperialiste. Lenini theksonte se duke ndjekur fitoren në Shkurt revolucioni shkoi përpara me shpejtësi të pabesueshme.
    Forcat drejtuese të tij ishin punëtorët dhe fshatarët, ushtarë të veshur me kapota.
    Pranvera e vitit 1917 tregoi të gjithë muskujt e lëvizjes së popullit.
    Gjithashtu, aty u shfaqen kufizimet e tij, kontradiktat në ndërgjegjen revolucionare të asaj kolone, të fuqisë së inercisë historike, me fundin që për një kohë klasa shfrytëzuese po largohej nga skena dhe do të merrnin epërsi frytet e fitores popullore.
    Revolucioni i Shkurtit e pajisi Tetorin me armën e tij kryesore; - fuqinë organizuese në rigjallërimin e sovjetikëve. Revolucioni i Shkurtit ka qenë e para përvojë e demokracisë së prekshme, e edukimit politik të masave përmes praktikës, - një përvojë e siguruar në kushtet e ngatërruara të një dypushteti. Le të kujtojmë ditët e korrikut të vitit 1917. Ato ishin një moment i dhimbshëm, kur partia ishte detyruar të shpallte sloganin e “I gjithë pushteti tek sovjetët”. Por, aty nuk ishte zë tjetër, për shkak se sovjetët ranë në duart e revolucionarëve socialistë dhe menshevikë dhe ishin të pazotë në përballjen e kundërrevolucionit.
    Dhe si, në mënyrë të ndjeshme, Lenini mbajti gishtin e tij në pulsin e revolucionit, si në mënyrë brilante, ai përcaktoi fillimin e ringjalljes së re të sovjetëve; ata ishin duke siguruar një esencë të vërtetë popullore në procesin e luftës, e cila i vuri në skenë ata që të bëhen pjesë e kryengritjes së armatosur fitimtare dhe pastaj të krijojnë politikisht pushtetin e punëtorëve dhe fshatarëve.


    Materiali është shpërndarë nga agjencia ruse “TASS” në anglisht me rastin e përvjetorit të Revolucionit të Kuq
    Shkrimi është botuar në “The New York Times” më 3 nëntor 1987
    Sui generis

  20. #260
    Evidenca Maska e RaPSouL
    Anëtarësuar
    09-03-2006
    Vendndodhja
    Gjermani
    Postime
    17,464
    Fjalimi historik i Gorbaçovit: Pse fitoi Revolucioni i Tetorit


    Mihail Gorbaçov

    Si Marksi dhe Engelsi, Lenini ishte i bindur se fuqia mbrojtëse e Revolucionit do të jetë ushtria popullore. Por kushtet konkrete nxitën një zgjidhje ndryshe. Lufta Civile dhe ndërhyrja nga jashtë, të detyruara nga populli, lëshuan thirrjen për një afrim të ri. Ushtria e Kuqe, përbërë nga fshatarë dhe punëtorë, u krijua përmes një dekreti të Leninit. Ajo ishte një ushtri e tipit të ri, e cila e përmbushi veten e saj me fitoren e përjetshme në Luftën Civile dhe zmbrapsjen e ndërhyrjes së huaj. Ato vite sollën gjyqe të rrepta për krijimin rishtas të Republikës Sovjetike. Ajo kishte shtruar për zgjidhje çështjen elementare dhe thelbësore nëse socializmi do të ekzistojë, apo jo.
    Partia mobilizoi njerëz që të mbrojnë atdheun socialist, fitoret e Revolucionit të Tetorit. Të uritur, të sëmurë dhe të paveshur, Ushtrua e Kuqe, e armatosur keq, shpartalloi armiqtë e kundërrevolucionit të trajnuar mirë dhe të armatosur mirë, të cilët ishin mbështetur që në fillim nga imperialistët e Lindjes dhe Perëndimit.
    Vija e papërmbajtur ndarëse e Luftës Civile ra drejt, në mes të vendit, në mes të çdo familje, duke bërë kërdinë me jetën e përditshme në psikologjinë dhe fatin e popullit.
    Paracaktimi i kombit, luftimi i miliona vetave për një jetë të re, fituan në këtë përplasje vdekjeprurëse. Populli bëri çdo gjë për të që të mund të ndihmonte ushtrinë e sapokrijuar; ai jetoi dhe veproi sipas sloganit të Leninit: “Gjithçka për fitore”.
    Ne nuk do ta harrojmë kurrë trimërinë e atyre heronjve legjendarë; marinarëve të guximshëm dhe kalorësve, burrave dhe komandantëve të rinj të Ushtrisë së Kuqe dhe të partizanëve të kuq. Ata ishin mburojë e revolucionit: “Fitorja e përjetshme është meritë e tyre”.
    Çdo gjë nga fillimi
    Vendimi për të lançuar një politikë të re ekonomike, e cila thelbësisht zgjeroi nocionin e socializmit dhe mënyrat e ndërtimit të tij, ishte ngjizur me dialektikat e thella revolucionare. Ajo ndërmori çështjen e mëposhtme: Siç e dini, Lenini kritikoi kufizimet e socializmit bashkëveprues. Në kushtet specifike të cilat u ngritën pas Revolucionit të Tetorit, kur pushteti ishte marrë nga populli, Lenini kishte mendime të tjera rreth kësaj pike. Në një artikull të tij “Rreth bashkëpunimit” ai gjeti përgjigjen e idesë për qenien e socializmit një shoqëri e “bashkëpunëtorëve të civilizuar”.
    E tillë ishte fuqia guximtare e dialektikës marksiste, e cila shprehu thelbin e doktrinës revolucionare dhe të cilin Lenini e kishte përvetësuar në mënyrë brilante. Për ndërtimin e botës së re ai u ndikua nga kjo shprehje: “Sërish dhe sërish ne do të përmirësojmë punën, do ta bëjmë sërish atë, ta nisim që nga fillimi”. Në fillimet e shekullit XX ishte nënvizuar nga një valë e madhe spektakolare e nismës dhe kreativitetit popullor. Ata ishin laboratori i vërtetë revolucionar i novacionit social, kërkimi për mënyrat më të favorshme të Aleancës punëtore me fshatarësinë dhe modelimi i një mekanizmi për arritjen e një spektri tërësor të interesave të popullit punëtor.
    Prej organizimit, prodhimit dhe konsumimit nga metodat e nevojshme të Luftës Komuniste, nga lufta dhe përmbysja, partia rishikoi në mënyrë gjithnjë e më fleksibile dhe justifikoi instrumentet e rregullta për të ndikuar në realitetin social.
    Politika e Re Ekonomike
    Masat e Politikës së Re Ekonomike ishin orientuar në ndërtimin e bazës materiale të socializmit. Këto ditë ne iu kthehemi gjithnjë e më shpesh veprave të fundit të Leninit, tek Politika e Re Ekonomike e Leninit, dhe orvatemi të nxjerrim thelbin prej saj, duke marrë të gjithë elementët e vlefshëm që ne na nevojiten sot.
    Sigurisht, mund të jetë një gabim që të vësh shenjën e barazimit të Politikës së Re Ekonomike dhe asaj që ne jemi duke bërë tani në stadin më të ri themelor të zhvillimit.
    Sot, nuk ka asnjë prej atyre individëve fshatarë në vend, me të cilin të farkëtosh një aleancë, e cila të përcaktojë qëllimet më jetësore të politikës ekonomike të shekullit të 20.
    Por, Politika e Re Ekonomike ishte një objektiv gjithnjë e më i largët. Detyra ka qenë të ndërtojë një shoqëri të re “jo në mënyrë të drejtpërdrejtë, duke iu përgjigjur me entuziazëm”, - siç shkruante Lenini, por e ndihmuar nga entuziazmi, solli revolucionin e madh dhe mbi bazat e interesave personale, lehtësirave personale dhe parimet e së drejtës. Ky është kursi objektiv i zhvillimit të revolucionit sipas asaj që na ka mësuar përvoja.
    Duke folur për potencialin krijues të Politikës së Re Ekonomike, ne do të referohemi qartësisht gjithnjë e më shumë te pasuria politike dhe ideologjike e ideve që ndodhen së brendshmi.
    Të jeni të sigurt, ne jemi interesuar jo në format e tij të atyre ditëve që kanë pasur kuptimin për të siguruar një lidhje midis punëtorëve dhe fshatarësisë, por te potencialet e idesë për garantimin e ushqimit, në humbjen e energjisë krijuese të masave, nxitjen e iniciativës individuale dhe largimin e pengesave burokratike që kufizojnë veprimin e parimit bazë socialist. “Secilit sipas aftësive të tij, secili sipas punës së tij”.
    Sui generis

Faqja 13 prej 14 FillimFillim ... 311121314 FunditFundit

Tema të Ngjashme

  1. Dosja e krimit politik në Kosovë
    Nga kosovar në forumin Tema e shtypit të ditës
    Përgjigje: 295
    Postimi i Fundit: 09-10-2012, 15:05
  2. Historia ndryshe
    Nga karaburuni në forumin Historia shqiptare
    Përgjigje: 43
    Postimi i Fundit: 01-07-2005, 09:53
  3. NjËdimensionalitetin E QytetËrimit PerËndimor
    Nga ORIONI në forumin Komuniteti musliman
    Përgjigje: 2
    Postimi i Fundit: 02-02-2005, 17:02
  4. Liria e shtypit shqiptar
    Nga Brari në forumin Tema e shtypit të ditës
    Përgjigje: 0
    Postimi i Fundit: 07-05-2003, 06:14
  5. Abaz Ermenji
    Nga Eni në forumin Elita kombëtare
    Përgjigje: 7
    Postimi i Fundit: 12-03-2003, 14:11

Regullat e Postimit

  • Ju nuk mund të hapni tema të reja.
  • Ju nuk mund të postoni në tema.
  • Ju nuk mund të bashkëngjitni skedarë.
  • Ju nuk mund të ndryshoni postimet tuaja.
  •