Close
Faqja 21 prej 33 FillimFillim ... 11192021222331 ... FunditFundit
Duke shfaqur rezultatin 401 deri 420 prej 646
  1. #401
    i/e regjistruar Maska e BARAT
    Anėtarėsuar
    20-07-2006
    Vendndodhja
    Himarjot jet' e jet', Zot mbi male Hyll mbi det
    Postime
    2,565
    THE HEAD MEN OF LJASKOVIKI, ALBANIA, WAITING TO BID MAJOR AND MRS. POWELL FAREWELL
    Foto: Disa kryetare familjesh nga Leskoviku, duke peritur qe te flasin me MAJORIN dhe MRS. POWELL FAREWELL.
    Fotoja eshte marre nga Libri:

    THE NEW FRONTIERS OF FREEDOM
    FROM THE ALPS TO THE ĘGEAN


    BY
    E. ALEXANDER POWELL
    NEW YORK
    CHARLES SCRIBNER'S SONS
    1920
    COPYRIGHT, 1920, BY
    CHARLES SCRIBNER'S SONS
    Published April, 1920


    aty jepet edhe nje pershkrim i atyre diteve kur greket, te toleruara edhe nga fuqite e medha kane kryer masakra ne territorin e Shqiperise se Jugut. Kete pasazh do e perkthej dhe do e postoj ne nje poste te ardhshme. Majori e quan mizori ate qe greket kane bere ndaj popullsise civile e te pamrojtur shqiptare
    Fotografitė e Bashkėngjitura Fotografitė e Bashkėngjitura  

  2. #402
    i/e regjistruar Maska e BARAT
    Anėtarėsuar
    20-07-2006
    Vendndodhja
    Himarjot jet' e jet', Zot mbi male Hyll mbi det
    Postime
    2,565
    Helenizmi, frymėzuesi i nacionalizmit agresiv grek

    Ėshtė vėrtetuar qė rastet e thyerjes apo tė krisjes sė ndėrgjegjes kombėtare kanė mprehur vigjilencėn kombėtare dhe prania e pasojave tė tyre mbi arsyen historike mund tė shkaktojė tronditje tė reja mė tė rėnda se mė parė. “Strategjis” greke e doktrinės pėr “Vorio Epirin” ka dėshtuar.


    Dr. Sulejman Abazi

    Ēfarė kėrkojnė segmentet shovene greke tė pėrfaqėsuara nga Dulet, janullatosit, Bollanot&CO tė cilėt ēirren pėr “vorioepirin” dhe shprehin pretendimet territoriale kundėr Shqipėrisė? Po iu themi qė nė fillim, siē ua kemi thėnė edhe mė parė: Nuk ka “Vorio Epir”, por ka Epir, i cili ka qenė, ėshtė dhe do tė jetė histori dhe hapėsirė etnike shqiptare. Politika dhe opinioni shkencor shqiptar kėtė konstatim historik, ka ardhur koha ta thonė me zė tė lartė nė gjuhėn shqipe.



    Pėrballė njė politike tė hapur tė mbarsur me nacionalizėm agresiv dhe imponuese nė ēdo rast, nė qėndrimin grek gjallojnė ēdo ditė e mė shumė pretendimet absurde territoriale, tė cilave tashmė u ka dalė boja. Qarqet shovene me megafonė tė tipit Geixh, Dule, Bollano e njė takėm “historianėsh”, qė guxojnė tė dalin nė ekranet shqiptare dhe tė kėrkojnė ballafaqim pėr gjenezėn pellazgo-epiriote-thesprote-shqiptare nė misionin e tyre kanė dėshtuar. Sido qė po ndodh, kėto zullume politiko-ideologjike me prapavija reaksionare fetare, kurrsesi nuk do tė kalojnė nė heshtje, edhe kur politika zyrtare nė shtetin shqiptar hesht dhe nuk zbaton ligjet kushtetuese tė vendit.
    Historinė nuk mund ta tjetėrsojnė as Bollanot & CO, e as njė takėm politikanėsh shqiptarė, qė janė tulatur pėrpara presioneve politike greke. Krahasueshmėria me rastin e Kosovės, e bėn kėtė gjakprishur dhe tė tjerė pas tij tė bėjė njė gabim trashanik dhe tė zbulojnė nė opinion dėshtimin e strategjisė shovene greke kundėr Shqipėrisė. Pretendimet territoriale janė njė turp politik, pėr tė gjithė ata qė shesin moral pėr demokracinė dhe standardet e saj. Ky mbetet njė problem i hapur qė kėrkon shpjegim, dhe kėtė duhet ta bėjnė ata qė i fryjnė erėrave shovene nė rajon. Institucionet zyrtare greke nuk njohin ēėshtjen ēame, duke e konsideruar atė “njė ēėshtje tė mbyllur”, ato bėjnė presion mbi emigracionin shqiptar, duke shfaqur anėn mė tė errėt tė dominuar prej llumit tė shoqėrisė greke, nėn hundėn e tyre zhvillohet veprimtari ultranacionaliste nga qarqe tė dyshimta deri paramilitare, tė cilat shfaqin hapur pretendimet territoriale mbi “Vorio Epirin”, si nė rastin e fatkeqit Bollano. Nė kundėrshtim me ligjet shqiptare jepen pensione, serviret fantazma e homogjenitetit dhe dyshtetėsisė, bizneset greke u rrėshqasin ligjeve tė shtetit shqiptar, hapen shkolla greke tė paliēencuara, dhunohen simbolet kombėtare, dhunohen tė drejtat e njeriut, vriten shqiptarė nė mjedise publike dhe nė burgje, dhunohet rendi kushtetues, lėshohen kėrcėnime prej trupave ushtarake, cenohet siguria kombėtare, duke ndėrhyrė hapur nė punėt e brendshme tė shtetit shqiptar. Ēfarė ka mbetur tjetėr pėr t’u bėrė nė shpinė tė Shqipėrisė, zotėrinj pushtetarė dhe politikanė?
    Hipokrizia e politikės greke ėshtė kthyer nė qėndrim institucional megalloman, me pak shanse pėr t’u korrigjuar. Zullumet e saj tė pėrfaqėsuar me emra pushtetarėsh dhe funksionarėsh shtetėrorė, bien shumė nė sy, dhe kjo bėn qė askush tė mos mohojė praninė e „luftės sė ftohtė“ midis dy vendeve. Tė mos gėnjejnė veten as politikanėt shqiptarė dhe ata grekė e as misionarėt e politikės evropiane, tė cilėt po e lejojnė kėtė situatė, duke i bėrė lėshime tė pamerituara politikės greke.
    Por tė mos i shmangemi problemit: CD-ja e politikės greke ka njė „pasuord“ dhe ky pasuord ėshtė i instaluar nė skutat politike tė Athinės. Ai hapet hėrė pas here, duke vėnė nė lėvizje megafonėt e tipit Geixh, Bollano, Dule, Joanullatos & CO, struktura tė tėra antishqiptare, nė mėnyrė qė politika greke ndaj Shqipėrisė dhe kombit shqiptar tė jetė pėrherė nė sulm.
    Pse tė mos e pranojnė: Politika greke ka dėshtuar nė drejtim tė nacionalizmit etniko-fetar kundėr Shqipėrisė. Po e pėrsėrisim, ka dėshtuar. Pararojat e saj politike dhe fetare, PBDNJ, „Omonia“, Kisha Ortodokse Greke dhe organizata terroriste „Mavi“, kanė dėshtuar nė misionin e tyre. Kėta “ambasadorė tė pėrhershėm” tė shtetit grek, janė pjestarė tė kongreseve tė pėrvitshme tė “Vorio Epirit”. Opinioni shqiptar tashmė i njeh. PBDNJ jep natyrėn e njė njeriu tė trullosur qė nuk po gjen vend. Ajo nuk ėshtė ndier rehat nė politikėn shqiptare, duke ndėrruar karriget sa andej kėndej, pėr tė pėrfituar maksimalisht nė misionin e saj antishqiptar. Pėr gjuhėn e hidhur tė Dules me shokė shqiptarėt nuk kanė nevojė pėr pėrkthyes. Diskretitimi i politikės greke i ka kapėrcyer me kohė pėrmasat e marrėdhėnieve dypalėshe dhe „dosja greke“ tashmė ėshtė e hapur nė dorė tė faktorit ndėrkombėtar.
    Dalja e Dules nga koalicioni dhe pėrgjėrimi i tij pėr „interesat e biznesit shqiptar“, dalja e Bollanos, (priten surpriza tė tjera greke nė tė ardhmen), heshtja e disa subjekteve politike nė Shqipėri, janė tė lidhura me dy dėshtime tė ndjeshme tė politikės greke. Tendenca e turravrapit tė qarqeve shovene greke dhe segmenteve dashakeqėse nė politikė, pėr helenizimin e jugut tė Shqipėrisė, tė sinkronizuara me trysninė e ftohtė politike, ekonomike dhe fetare, janė hapėsirat qė mbajnė sot peng ēėshtjen ēame, ēėshtjen e minoritetit dhe emigrantėve shqiptarė dhe vetė marrėdhėniet midis dy shteteve. Nuk po bėjmė ndonjė zbulim tė ri sensasional, pėrveēse i referohemi tė vėrtetės historike.
    Sė pari, rruga e pakthyeshme e pavarėsisė sė Kosovės, ku Greqia ka shprehur hapur qėndrimin e saj kundėr. Pse nuk e dėshiron Greqia kėtė pavarėsi? Ēfarė pretendon Greqia mė tej? Si mund tė pranojė Greqia qė tė ndryshojnė raportet gjeostrategjike nė Ballkan me daljen e njė shteti tė ri shqiptar? Politika greke e di se pas shpalljes sė pavarėsisė sė Kosovės, ēėshtja ēame dhe e tėrė kombėsive qė jetojnė sot nė Greqi do tė jetė njė ēėshtje e hapur, qė do t’i kapėrcejė hapėsirat absurde tė „zgjidhjeve dypalėshe“. Janė tė prekėshme nė jetėn politike greke kėrkesat e kombėsisė maqedonase, bullgare, turke dhe tė shumė pakicave tė tjera me prejardhje gjenetike. Nė kushtet e „rrethimit demokratik“, tė cilin Greqia ka kohė qė po e ndien, ēėshtja e helenizmit do tė sfumohet. Greqia duhet tė zhvishet prej tij. Ai ėshtė mashtrimi mė i madh qė po i bėhet historisė sė Ballkanit.
    Sė dyti, intrigues mbetet fakti i ēėshtjes sė zgjedhjes sė Presidentit nė Shqipėri. Politikės greke i kanė interesuar liderėt shqiptarė, sepse nėpėrmjet tyre ajo ka mundur tė ruajė interesat e saj nė Shqipėri. Nuk ėshtė e vėshtirė tė kuptohet qė ajo tė mos ketė hedhur kartat e saj pėr kreun e shtetit shqiptar. Zhvillimet politike kohėt e fundit dhe kompleksiteti i sajuar, me sa duket, i ka djegur kėto karta dhe kundėrvėnia greke ka filluar tė ndihet ndaj politikės shqiptare, pse jo dhe ndaj qeverisjes sė partisė nė pushtet. Nuk ėshtė ēėshtje „daljeje“ nga koalicioni, nuk ėshtė ēėshtje e njė „Bollanoje“, nuk ėshtė ēėshtje prishjesh nė bregdetin „minoritar“, por shumė mė tepėr se kaq.
    Zhvillimi i ngjarjeve nė hapėsirėn shqiptare dhe maturia shqiptare pėr tė qenė nė unison me faktorin politik ndėrkombėtar pėr ēėshtje tė rėndėsishme, qė kanė tė bėjnė me ēėshtjen tonė kombėtare e kanė nervozuar politikėn greke dhe „pasuordi“ i saj ėshtė vėnė nė lėvizje.
    Nė mėnyrė tė kamufluar, po dhunohen parimet e sigurisė kombėtare. Kėrcėnimet dhe rreziqet nuk janė abstrakte, por janė tė pranishme dhe veprojnė, duke shkaktuar pasoja tė rėnda nė jetėn e vendit. Lufta e ashpėr politike e dy partive tė mėdha nė Shqipėri po krijon hapėsira boshe, tė cilat po shfrytėzohen nga qarqe reaksionare, me synime tė pastra politike, etnike e fetare nė dėm tė shtetit dhe kombit shqiptar.
    Incidentet e shumta qė kanė ndodhur nė kėtė periudhė, janė njė ogur i keq i asaj qė po vepron, i asaj qė pretendohet se nuk duket, i asaj qė nuk gjen dot justifikim pėrpara opinionit shqiptar, i krizės politike permanente qė kėrkojnė shpjegim, i dhunimit tė institucioneve tė sigurisė qė shkaktojnė kaos politik, social dhe ekonomik, i mosfunksionimit tė shtetit dhe rendit kushtetues, i frikės nga njerėz qė i kanė shitur interesat e tyre matanė kufirit, qėndrime kėto qė po diskretitojnė politikisht vendin. Ky mund tė jetė pėrfundimi i gjithēkaje qė bėhet keq nė kėtė vend, nė fund tė fundit, i asaj qė nuk u ka pėlqyer dhe nuk do t’u pėlqejė kurrė shqiptarėve. Kėto momente, pa dyshim, shkaktojnė tensione politike, por nėse shqiptarėve u kėrkohet t’u tregohen gjurmėt, ata shikojnė ujkun parballė. Kėto precedentė politikė i kapėrcejnė kufijtė e konflikteve tė brendshme, dhe nėse shqiptarėt reagojnė ashpėr, shkaktarėt duhet tė binden se diēka nė kėto marrėdhėnie ėshtė mbrapsht.
    Marrėdhėniet midis dy shteteve janė lėnė tė ndjekin rrjedhėn e tyre, por pa menduar se luhatjet po lėnė pasoja shumė tė rėnda nė thellimin e pėrēarjes dhe tė armiqėsisė, pėr tė cilat do tė duhet shumė kohė qė ato tė normalizohen. Marifetet politike tė politikės greke janė kthyer nė njė rrezik permanent, duke e krahasuar atė me njė njeri qė rri me kopaēe nė dorė pas dere dhe pret vetėm rastin tė tė godasė. Ēėshtja e zgjidhjes sė konflikteve midis dy shteteve kėrkon subkoshiencė politike me standarde qytetare, sepse nė tė kundėrt ato nuk mund tė kalojnė kurrsesi pa lėnė gjurmė tė hidhura nė memorjen historike tė popujve qė dėshirojnė tė jetojnė nė fqinjėsi.
    * * *
    „Uthulla e fortė prish enėn e vet“, - kėshtu thonė shqiptarėt. Greqia ka kohė qė e ka kamufluar tė vėrtetėn historike tė kombeve dhe popujve nė Ballkan me globalizimin e helenizimit, i cili nuk ekziston. Grabitja dhe shtrėmbėrimi i historisė ėshtė shkaku qė frymėzon sot ultranacionalizmin grek dhe nxit qarqet shoviniste pėr t’i fryrė erės sė pretendimeve territoriale. Bota e qytetėruar, nėse do ta shpėtojė Greqinė dhe popullin e saj dhe tėrė rajonin ballkanik, duhet tė ndikojė fuqimisht nė shmangien e konceptit helen dhe tė helenizmit. Ėshtė ky koncept qė motivon sot nacionalizmin agresiv grek dhe qėndrimin antidemokratik tė njė shteti tė ashtuquajtur demokratik.


    26 Prill 2007

  3. #403
    i/e regjistruar Maska e BARAT
    Anėtarėsuar
    20-07-2006
    Vendndodhja
    Himarjot jet' e jet', Zot mbi male Hyll mbi det
    Postime
    2,565
    Xhorxh Tenet, Kali i Trojės

    Me ngjarjet e 11 shtatorit ne kemi qenė dėshmitarė tė dėshtimit mė tė madh tė shėrbimeve sekrete nė histori qė prej kohės kur grekėt u dėrguan trojanėve njė kalė pėr tė shpėtuar Helenėn e Trojės.

    Gary Kokalari
    Nė vitin 1997, Xhorxh Tenet, i cili prezantohej si njė greko-amerikan, u propozua nga presidenti Klinton pėr t'u bėrė drejtor i CIA-s. Ashtu siē kėrkohet ky propozim duhej tė kalonte pėr votim nė Kongres. Nė prill tė vitit 1997, i shkruajta senatorit Riēard Shelbi, i cili nė atė kohė ishte kryetar i Komisionit tė Inteligjencės nė Senat, dhe kėrkova qė ky komision tė kėrkonte nga zoti Tenet qė tė bėnte tė njohura lidhjet qė ai mund tė kishte me organizatat radikale greke, tė cilat mbėshtesnin konceptin e Epirit tė Veriut. Gjithashtu e paralajmėrova se njė Shqipėri e destabilizuar, do tė thoshte ndėrlikim domethėnės tė interesave strategjike amerikane, dhe se njė paqėndrueshmėri politike nė Shqipėri mund tė ēonte nė njė konflikt tė armatosur nė Kosovė.


    Njė kopje tė kėsaj letre i dėrgova dhe Xhorxh Tenetit, tė cilit nė fakt i dėrgova dhe njė letėr tjetėr ku shkruaja:


    "Ėshtė e kuptueshme qė ju e paraqisni veten si njė greko-amerikan. Ėshtė gjithashtu e ditur se babai juaj ka lindur nė njė fshat shqiptar tė quajtur Qeparo, dhe se nėna juaj ka lindur nė Himarė tė Shqipėrisė. Nėse ky informacion ėshtė i saktė, ai tregon qartė se mund tė ketė konfuzion pėrsa i pėrket prejardhjes suaj etnike, pėr shkak se banorėt e kėsaj zone tė Shqipėrisė, janė shqiptarė etnikė. Komentet tuaja pėr kėtė ēeshtje do tė vlerėsoheshin shumė."


    Nė mėnyrė jo-surprizuese, zoti Tenet nuk iu pėrgjigj letrės sime. Shumė shqiptarė do tė donin tė dinin nėse ka ndonjė tė vėrtetė nė lidhje me spekullimet rreth origjinės etnike tė zotit Tenet, dhe pėr shkak tė tėrheqjes sė tij pėr komente, gjithkush qė mund tė hedhė dritė pėr kėtė ēeshtje ėshtė i ftuar dhe i inkurajuar qė tė bėjė para.


    Pasi i dėrgova letrėn senatorit Shelbi dhe zotit Tenet, kisha mundėsinė qė kėtė ēeshtje ta diskutoja dhe me stafin e Komisionit tė Inteligjencės nė Senat. Nė fund tė investigimeve pėr kėtė ēeshtje, nuk ishte grumbulluar informacioni i nevojshėm pėr tė ndryshuar gjykimin e Komisionit. Pėr fat tė keq objektivi im i fundit pėr tė bllokuar emėrimin e Tenetit kishte rezultuar i pasuksesshėm.


    Nė mars tė vitit 2000, i shkrova pėrsėri senatorit Shelbi. Kėsaj radhe ishte njė protestė pėr njė koment tė bėrė nga Tenet nė dhjetor tė vitit 1999, nė njė fjalim gjatė njė konference vjetore tė Shoqėrisė Mjekėsore Helenike nė Nju Jork. Fjalimi i Tenetit pėrmbante dhe disa referenca nė lidhje me emigrimin e nėnės sė tij nga Shqipėria, si mė poshtė:


    "Nėna ime u arratis nga Epiri i Veriut, me njė nėndetėse britanike, pak pėrpara se komunistėt tė merrnin pushtetin dhe tė mbyllnin kufijtė, pėr tė mos e parė mė familjen e saj."


    I sqarova zotit Shelbi se termi Epiri i Veriut pėrdoret ekskluzivisht nga radikalėt grekė, pėr tė pėrshkruar atė qė nė fakt ėshtė Shqipėria e Jugut, dhe se kėta radikalė kanė si qėllim tė pėrbashkėt tė tyre aneksimin e Shqipėrisė sė Jugut nga Greqia. Gjithashtu e informova atė se termi Epiri i Veriut nuk njihet nga shqiptarėt, dhe pėr mė tepėr nga asnjė vend tjetėr. I shpreha atij zemėrimin se zoti Tenet, nė njė kohė kur ėshtė drejtor i CIA-s, po sillej nė mėnyrė krejt tė papėrgjegjshme, duke pėrdorur njė term "ndezės" si Epiri i Veriut pėr tė pėrshkruar Shqipėrinė. Duke bėrė kėshtu ai po nxiste format agresive, pasi po fyente rėndė shqiptarėt dhe po pėrkrahte hapur ambiciet e rrezikshme tė provokatorėve grekė.


    Nėse pranojmė pėr hir tė bisedės se ka njė tė vėrtetė rreth origjinės shqiptare tė zotit Tenet, atėherė neve na shfaqet njė drejtor i CIA, i cili sfidon respektin pėr identitetin e tij etnik dhe ekzistencėn e njė shteti sovran tė quajtur Shqipėri. Dhe nė rast se ėshtė kėshtu, atėherė ne nuk duhet tė jemi tė habitur me dėshtimin e shėrbimit tė inteligjencės, i cili ēoi nė ngjarjet e 11 shtatorit.


    Duke patur rrėnjė dhe nė administratėn e Klintonit dhe nė ngjarjet e 11 shtatorit, pse nuk ėshtė larguar nga detyra si drejtor i CIA, Tenet? Ndoshta mund tė gjejmė njė gjurmė nė librin e Faik Konicės: Shqipėria, kopshti shkėmbor i Evropės Juglindore, nė tė cilin ai shkruante:


    "Ėshtė shumė e rėndėsishme qė tė dimė se fyerja mė e rėndė nė Shqipėri ėshtė qė tė thėrrasėsh njė burrė, i pabesė. Nė tė kundėrt, ėshtė pėr t'u theksuar se nė Greqinė moderne, fyerja mė e madhe ėshtė qė tė quash dikė analfabet dhe jo-inteligjent: ideali i fqinjėve jugorė tė Shqipėrisė, ėshtė zgjuarsia nė vend tė karakterit."


    Pavarėsisht se dukej qartė qė Tenet kishte mungesa pėrsa i pėrket inteligjencės, zotėsia e tij pėr t'u mbajtur pas postit, ka tė bėjė diēka nė lidhje me zgjuarsinė greke, sė cilės i referohet Konica. Tenet u pėrpoq menjėherė qė tė krijonte marrėdhėnie tė ngrohta pune me Xhorxh. W. Bush. Nė fakt disa ditė pas sulmeve, presidenti vizitoi drejtorinė e CIA-s, dhe pėr tė treguar mbėshtetje i hodhi krahun nė qafė Tenetit. Por ndoshta njė nga manovrat mė dredharake tė Tenetit, ishte qė t'i bėnte njė favor familjes Bush, duke i dhėnė godinės sė CIA-s emrin e babait tė Xhorxh W. Bush, ish-drejtor i CIA dhe ish-president i Shteteve tė Bashkuara tė Amerikės.


    Bombat nė Qendrėn Botėrore tė Tregtisė, shpėrthimet nė ambasadat amerikane nė Kenia dhe Tanzani, sulmi mbi luftanijen US. Cole nė Jemen, duhej tė ishin tė mjaftueshme pėr tė bindur zotin Tenet se Bin Laden dhe Al Qaeda, kishin qėllime mjaft serioze pėr tė shkaktuar dėme tė mėdha nė Amerikė. Dhe njė ditė pėrpara sulmeve tė fundit, sipas gazetės Nju Jork Tajms, zyrtarėt e inteligjencės kishte kapur njė telefonatė mes Bin Laden dhe tė ėmės sė tij, ku ai thoshte asaj se diēka e madhe do tė ndodhte, dhe se ajo do tė dėgjonte lajme tė mėdha dhe mė pas nuk do tė dėgjonte pėr tė pėr ca kohė. Ēfarė po priste zoti Tenet, njė ftesė mė tė rėndė tė Bin Laden pėr sulmin terrorist tė radhės?


    E kujtoj se ēfarė dite e bukur ishte 11 shtatori, kur mbėrrita nė zyrėn time nė Manhatan pak pas orės 8.00. Tragjikisht nė mė pak se njė orė, ajo e martė e bukur do tė ndėrpritej nė mėnyrė tė dhunshme nga terroristėt qė pėrdornin "Kuajt modernė tė Trojės", kėsaj radhe nė formėn e aeroplanėve tė mbushur me karburant, tė cilėt do i jepnin njė formė tjetėr qiellit tė mrekullueshėm tė Manhatan-it dhe do tė ndryshonin jetėt tona pėrgjithmonė. Ajo nuk duhet tė ndodhė kurrė. Ne duhet ta dinim. Por nuk ndodhi kėshtu. Nėse Xhorxh Tenet do tė ishte njė burrė me karakter, do tė kishte dhėnė dorėheqjen. Dhe nėse nuk do e kishte bėrė, duhej pushuar nga puna.


    30 Prill 2007

  4. #404
    Restaurator Orbis Maska e Baptist
    Anėtarėsuar
    20-11-2004
    Postime
    8,690
    Eshte pak jashte rendit, pot lidhet me kush beri Greqine e "inteligjente". Nuk e dija qe njeriu u beka inteligjent, karakteri mund te fitohet gjate jetes, po inteligjenca?!

    ARVANITĖT DHE VLERAT E TYRE

    Njė pėrmbledhje e shkurtėr mbi historinė dhe kontributin shqiptar nė krijimin dhe ecurinė e shtetit tė RI Grek.

    Gjuha jonė vetėm thuhet
    nuk e lanė qė tė shkruhet
    Bėmė kėngė kėshillat e urta
    qė tė mos harrohet gjuha

    Popullsia shqiptare qė jeton sot nė shtetin e ri Grek, ndahet nė dy grupe, ata qė quhen arvanitas, dhe ata qė quhen shqipėtar, qė grekėt i quajnė allvani dhe kanė ardhur nė Greqi pas pushtimit osmano turk.

    Tė pakėt janė njerėzit tė cilėt dinė historinė e vėrtetė tė arvanitėve dhe zonat nė Greqi, qė banohej dhe banohet nga popullata qė flasin gjuhėn arbėrore ose shqipe.

    Nė kėtė studim do tė pėrmendim disa nga figurat mė tė shquara tė revolucionit grek tė 1821 qė ishin shqiptar, disa kryeministra tė Greqisė qė kishin gjak shqiptari dhe shumė figura tė njohura tė kulturės greke qė ishin arvanitas.

    Janė zbuluar se nė Greqi gjėnden mbi 600 katunde qė flasin nė vatėr gjuhėn shqipe ose arvanitika, ku ndahen nė dy grupe. Ata qė quhen arvanitas dhe janė vendas qė njihen qė nė kohėn antik edhe janė rreth 450 katunde, dhe shqiptarėt qė grekėt i thėrrasin allvani qė kanė ardhur nė Greqi mbas pushtimit osmano-turk, dhe janė mbi 150 fshatra.

    Kryesisht katundet qė janė banuar dhe banohen nga elementi qė flet nė vatėr gjuhėn shqipe ndodhen nė zonėn e Epirit, nė Thrakė, nė ishujt Korfuzi, Speca, Hidra, Psaron, Andron, Poleponezi(Morea) etj.

    Studiues qė janė marrė me zbulimine katundeve qė flitet gjuha shqipe janė arvanitas Aristidh Kola, arbėreshi urat Antonio Bellushi, Jorgo Miha, Jorgo Maruga, Athanasio Cigo etj.

    Po nė Greqi kur erdhen arvanitėt siē i quajnė elenasit? Kush ėshtė vendi amė?

    Kėto janė pyetje qė torturon zemrėn dhe mėndjen e ēdo arvanitasi tė Greqisė.
    Arvanitasit e Greqis sipas disa studimeve tė huaja dhe shqiptare janė njohur nė Greqi rreth shekullit 4-7. Por i kėtij mendimi nuk janė dhe shumė historianė apo studiues tė ndryshėm. Tė cilėt mendojnė se rrėnjėt shqiptare nė Greqi janė mė tė herėshme, qė nė kohėn antike.

    Pėr kėtė vėrtetim ekzistojnė shumė dokumenta historike, kėngėt, emrat e perėndive tė Olimbit, emrat e qyteteve tė lashta tė Greqis, qė shpjegohen vetėm nė gjuhėn shqipe ose arvanitase.
    Emri arvanitas rrjedh nga fjala Arbana, dhe fjala Arbana rrjedh nga fjala ar+ban=arbėrės, njeri qė punon tokėn.
    Shqiptarėt parahistorik quheshin nga njerėzit e letėrsisė dhe diturisė Ilir dhe mė vonė Alban.

    Kurse kėta Ilirė, dhe Alban, vetquhen pellazgjė, arvanitas, dhe shqiptarė dhe atdheun e tyre Pellazgjia, Arbana, Shqipni, dhe kurrė nuk e kanė quajtur atdheun e tyre Iliri dhe Albani. Pėr herė tė parė u quajtėn Albani nga gjeografi i lashtė Klaud Ptolemeu 90-160 pas krishtit, territori midis Durrėsit dhe Dibrės, dhe kjo popullsi u quajt albanian.

    Bota perėndimore vazhdoi tė pėrdorte emėrtimin ALBANIA, gjatė perjudhės 150 vjeēare tė kryqėzatave(1096-1208), ku Durrėsi u bė porti kryesor dhe rruga Egnatia, u bė shtegu kryesor pėrmes Shqipnis Qendrore, qė tė nxirrte nė Kostandinopojė(Stamboll) dhe mė tutje nė Lindje.

    Nė fillim tė shekullit 12, normanėt, nė kėngėn e Rolandit nė gjuhėn frėnge, e quanin krahinėn nga Durrėsi nė Vlorė ALBANA.
    Por atėhere pse arvanitasit nuk e quajnė veten e tyre shqiptar ose alban, por vetquhen arvanitas...!?

    Emri shqipėtar njihet rreth vitit 1400 pas krishtit, dhe kėshtu arvanitasit e Greqis, dhe Azisė sė Vogėl, gjithmon janė quajtur arvanitas, dhe arnaut. Dhe tė gjithė ata arbėreshė qė u larguan mbas vdekjes sė Skėnderbeut, e quajnė veten shqiptar.

    Ndoshta emėrtimi arvanitas duhet tė jetė mė i vjetėr se emri Ilir, dhe ėshtė vėrtetuar se ėshtė mė i vjetėr se emri Alban. Sepse po tė shohim qytetet e vjetra pellazgjike ato janė ndėrtuar pranė lumenjėve, duke qenė afėr tokave pjellore, pra arbėrės. Tė gjithė qytetet e Shqipėrisė vėrejmė qė janė tė ndertuara pranė lumenjėve.

    Nė gjuhėn greke arbanėt quhen arvanitas, sepse grekėr B e lexojnė V, pra njeri i atdheut Arbana. Turqit arvanitasit e Azisė sė Vogėl i quajnė arnaut qė rrjedh nga fjala arnavut dhe fjala arnavut rrjedh nga fjala arvanit. Kurse arvanitasit kristian otodoks tė Stambollit(Kostandinopojės) dhe tė Egjyptit i quajnė ‘’romei’’ ose ‘’greēi’’.

    Megjithėse ndryshimet ndėrmjet arvanitasve tė Greqis, arbėreshėve tė Italis, Zarės, Ukrainės, Korsikės dhe arbėrve tė Prishtinės, Tiranės, Ulqinit, Tetovės, nė mėnyrėn e tė menduarit, tė shprehurit dhe tė ndjenjave, ne jemi vllezėr tė njė gjaku, tė njė gjuhe, tė kombit tė sotėm shqiptar. Qė kemi rruajtur tė gjalla pas kaq shumė shekuj lufte dhe vėshtirėsish, traditat tona tė vjetra shqiptare. Duke mbajtur tė gjalla lidhjet shpirtėrore ndėrmjet njėri-tjetrit dhe zemrės Arbėri.

    Studime nė drejtim tė arvanitasve tė Greqis janė shumė tė pakta, pėrveē disa studiuesėve seriozė tė Prishtinės dhe pak tė Tiranės, pėr tė mos thėnė aspak.

    Akademikėt shqiptar nuk janė marrė shumė me arvanitėt, kėshtu sot na mungojnė shumė materjale me vlera tė mėdha historike pėr kombin shqiptar.

    Arvanitėt e Greqis nuk janė ardhės, nuk janė as minoritet. Ata ishin dhe janė akoma nė Greqi. Valė tė tjera tė mėdha tė arbanėve nė drejtim tė Greqis ka patur nė shekullin e 4-7 dhe 14, qė njohim ne nga disa historian, nuk janė veē tjetėr, shpėrnguljen e disa principatave arbanėve tė veriut nė drejtim tė jugut pėr arsyje tė pushtimeve tė tokave tė tyre nė veri tė Arbanisė nga pushtuesit sllavė dhe mė vonė nga osmanėt turq.

    Arbanėt ose arvanitasit qė lanė tokat e tyre nė veri tė Arbėris si nė, Slloveni, Kroaci e deri nė fushė Kosovė. Kur zbritėn nė drejtimtė Greqis sė sotme, nuk u pritėn me luftė nga popullsia e atjeshme. Gjė qė tregon se ata zbritėn nga veriu nė jug tek vėllezėrit e tyre tė atjeshėm arbanit(arvanit), qė jetonin nė trojet e tyre mijravjeēarė.

    Me emėrtimin arvanitas kuptojmė, vendas nė Greqi, qė janė pjesė e trungut tė gjakut tė shprishė shqiptar.

    Histori tė vėrtetė tė studiuar nėpėr arkivat dhe librat tė autorėve grek.

    Arvanitėt janė njė realitet nė shtetin e ri Grek. Ata kanė luftuar nė revolucionin e 1821 bashkė me grekėt kundra osmanėve turq, pėr formimin e shtetit tė ri grek, arvanitėt e quajnė veten e tyre zotėr tė Greqisė. Hartuesit e shoqėrisė greke qenė tre shqiptarė nga fshati Arvanitohori,- Pano Joani, Nikol Kristianika, Janaq Adhami.

    Dhjetra vjeēarė mė parė mbizotronte pikpamja se arvanitasit nė Greqi janė njė racė e ulėt. Kėtė gjė e besonin dhe vetė arvanitėt, pasi nuk njihnin historinė e tė parėve tė tyre qė kanė kontribuar pėr krijimin e shtetit tė ri Grek.

    Pėr mohimin e kontributit arvanitas nė krijimin e shtetit tė ri Grek, fillimisht u mohua raca, gjuha shqipe dhe u hodhė baltė mbi disa figura tė shquara heroike tė Revolucionit Grek tė 1821, qė ishin arvanitas pra shqiptar, duke i quajtuar tradhėtar, burgosur dhe shumė prej tyre u vranė nė pabesi.

    Kėshtu ata politikanė dhe historianė grekė qė hodhėn baltė mbi disa figura tė shquara arvanitase tė 1821, kėrkonin qė tė pritnin rrėnjėt arvanitase tė ekzistencės nė Greqi. Por nuk ia arritėn kėtij qėllimi dashakeqės, sepse jeta historike, politike dhe kulturore greke nuk ka kuptim pa ekzistencėn e racės arvanitase nė Greqi.

    Arvanitasit heronjė dhe kryeministra tė Greqisė sė Re
    Ėshtė fakt qė tashmė nuk mund tė diskutohet edhe pse deri tani pjesėrisht ishte fshehur qė 90 ndėr 100 heroit e Revolucionit tė 1821, ishin arvanitė ose shqiptar.
    Qė arvanitasit mbajtėn peshėn kryesore tė luftės Nacionalēlirimtare tė 1821, pėrveē qė ishin pjesa dėrrmuese e popullit grek nė perjudhat e kryengritjes, mund tė shpjegohet edhe nga fakti qė arvanitėt ishin njė popull luftarak, krenaria e tė cilit nuk mund tė toleronte poshtrimet e skllavėrisė.
    Revolucioni i 1821, ishte kryesisht nė themel vepėr e arvanitasve tė Epirit, Rumelisė, Moresė dhe e arvanitasve tė ishujve tė Hidrės, Specas, dhe Psaron.
    Populli arban ose shqipėtar nė ēdo vend tė Ballkanit qė u ndodh, gjithnjė luftoi pėr tė dėbuar ēdo pushtues dhe pėrdhosės i tokės sė tij tė shenjtė.
    Arbanėt janė krijuesit e ēetave tė komitėve nėn pushtimin turk, qė rruajtėn jo vetėm vėrtetin e mosnėnshtrimit dhe liridashjes, por edhe traditat dhe konceptet e lashta, muzikėn, vallet dhe kėngėn popullore tė tyre.
    Mė 1647, konsulli i Francės nė Athinė, Zhan Kird, vėrtetoi se ‘’Komitat e periferisė tė Athinės, Atiki aq edhe nė More, janė tė gjithė arvanitė’’.
    Arbani ose shqiptari kudo ku luftoi nė Ballkan u nderua pėr heroizmin e tij nė Revolucionin e Aleksandėr Ipsilantit nė Moldavo-Vllahi.

    Arbanėt luftuan tre shekuj mė parė pėr lirinė e Qipros me nė krye arvanitin poet
    Manoli Blesi, qė ky poet pėrmendė nė poezitė e tij tė gjithė arvanitėt e tjerė qė luftuan nė rrethimin e Lefkosisė.
    Arbanėt kudo qė u ndodhėn, largė zemrės sė atdheut amė Shqipni, nuk e harruan atė.

    Mė 1854 e Teodor Griva me njė bashkim tė madh arvanitas dhe djalin e tij Dhimitrin marshuan nė drejtim pėr ēlirimin e Shqipnis, por qė ky marshim dėshtoi me ndėrhyrjen dashakeqe tė fuqive perėndimore dhe nė veēanti tė Francės.
    Mė 1901-1907, gjeneral Riccioti Garibaldi, djali i heroit kombėtar tė Italisė, Xhuzepe Garibaldi. Me rreth 1000 arbėreshė, dėshironte tė zbarkonte nė brigjet e Shqipnis pėr ēlirimin e saj nga pushtuesit turq, por kėto pėrpjekje dėshtuan si pasojė e ndėrhyrjes sė shteteve perėndimore.

    Kjo gjuha arbėrishte
    ėshtė gjuhė trimėrie
    e fliti Admiral Miauli
    Boēari dhe gjith Suli

    Disa nga shqiptarėt ose arvanitė heronjė tė revolucionit tė 1821 ishin, Gjeorgjio Kundurioti, Kiēo Xhavella, Andoni Kryezi, Teodor (Bythgura)Kollokotroni, Marko Boēari, Noti Boēari, Kiēo Boēari, Laskarina Bubulina, Anastas Gjirokastriti, Dhimitėr Vulgari, Kostandin Kanari, Gjeorgjio (Llalla)Karaiskaqi, Odise Andruēo, Andrea Miauli, Teodor Griva, Dhimitėr Plaputa, Nikolao Kryezoti, Athanasio Shkurtanioti, Hasan Bellushi, Tahir Abazi, Ago Myhyrdani, Sulejman Meto, Gjeko Bei, Myrto Ēali, Ago Vasiari, shumė e shumė shqiptarė tė tjerė. Me tė drejtė poeti ynė kombėtar Naim Frashėri do tu kėndonte shqiptarve heronjė tė revolucionit grek tė 1821.

    E kush e bėri Morenė, ( Greqinė )
    Gjith shqiptarė qenė,
    S’ishin shqiptar Marko Suli? ( Marko Boēari )
    Xhavela e Mjauli?
    Shiptar, bir shqiptari,
    Me armėt e Shqipnis.
    I u hodhėn themeli Greqis.

    Shqiptarve u takoi nderi mė i lartė qė ti sjellin kurorėn e Greqisė mbretit tė saj Othon, sepse tė tre antarėt e komisjonit qė u dėrguan ishin shqiptar, Andrea Miauli, Marko Boēari dhe Dhimitėr Plaputa.
    Revolucioni grek i 1821 ėshtė vepėr nė tė vėrtetė e arvanitėve. Bile shteti qė u krijua mbas vitit 1821 podhuajse shumica e banorve flisnin nė Greqi gjuhėn shqipe.

    Ka qenė fama shqiptare qė i ka detyruar grekėt e sotėm tė pranojnė fustanellėn shqiptare si kostumin e tyre kombėtar. Pėr nder tė trimėris tė heronjėve shqiptarė, grekėrit morrėn kostumin kombėtar shqiptar qė vishej nga Kosova e deri nė Poleponezi dhe e bėnė tė tyrin.

    Mirėpo, grekėrit e deformuan kėtė veshje tė bukur qė vishej nga kombi i Arbėrit duke shtuar palėt e fustanit nga 60 nė 200 palė. Nė xhaketė, nė mengėt e lira, shqiptarėt nuk i fusin krahėt, ndėrsa grekėt i fusin ato. Fustanella shqiptare ėshtė e gjatė deri 10 cm poshtė gjurit, ndėrsa grekėrit e shkurtojnė sa mė shumė, sa mbulon vetėm prapanicėn.

    Arvanitėt, kėta luftėtar trima, heronjė tė Revolucionit tė 1821, jo vetėm me armėt e tyre luftuan pėr panvarėsinė e Greqisė, por ishin kryetarėt e parė tė shtetit tė ri grek, qė drejtuan Greqinė drejtė ndėrtimit tė jetės europjane.
    Nė vitin 1850, arvanitasi Andoni Kryeziu kur ishte kryeministėr, shpalli Kishėn Autoqefale Greke, duke e shkėputur pėrgjithmon nga vartėsia e Fanarit tė Stanbollit.

    Kur arvaniti Dhimitėr Vulgari ishte kryeministėr i Greqisė, u bė e mundur bashkimi i Shtat ishujve me Greqinė. Kryeministri Dhimitėr Vulgari mbėshteti fuqishėm kryengritjen e ishullit tė Kretės pėr tu bashkuar me Greqin.Gjenerali

    Teodor Pangallo kur ishte president i Greqis (1925-1926) u arritėn shumė marrveshje tė rėndėsisshme nė fushėn e politikės dhe kulturės me Shqipėrin.
    Mė 1926 arvaniti Teodor Pangallo gjyshi i ish-ministėr i jashtėm dhe i kulturės greke mė 1997-2000, me tė njėjtin emėr Teodor Pangallos. Kur ishte president i Greqisė mė 1925-1926, bėri njė deklaratė zyrtare para Lidhjes sė Kombeve nė Gjenevė se: ‘’Republika Greke njihte minoritetin shqiptarė qė jetonte nė Greqi, dhe nuk i konsideronte mė shqiptarėt muhamedanė popullsi turke. Dhe se teza qė ortodoksit shqiptarė janė grekė, qė ėshtė pėrkrahur deri mė sot nga ne, ėshtė e gabuar dhe ėshtė hedhur poshtė nga tė gjithė ne. Pasi ajo mori tė tatėpjetėndhe arriti pikėn qė s,mbante mė, morra masat e duhura dhe shpėrndava tė gjitha shoqėritė ‘’vorioepiriote,, qė mėshironin skaje me ekstreme tė kėtij mentaliteti tė sėmurė’’.

    Kjo pjesė e deklaratės sė ish-presidentit grek me gjak shqiptari 1925-1926 Teodor Pangallo nė Lidhjen e Kombeve, ėshtė botuar nė periudhėn e provokimeve tė gushtit 1949, nė gazetėn ‘’Akropolis’’ dhe ėshtė ribotuar nė vitin 1974, nė librin ‘’Pėrmbledhje e Teodor Pagallo’’ vėllimi i dytė 1925-1952, faqe 111-115.
    Kur ishte president Teodor Pangallos marrėdhėnit midis dy shteteve 1925-1926, ishin mė tė mirat e deri tanishme. U hoq kufiri midis dy fqinjėve, shumė djem shqiptarė studiuan falas nė shkollat e Athinės, bashkėpunimi tregėtar ishte i suksesshėm etj.
    Arvanitas tė tjerė qė u bėnė kryeministra tė Greqisė kemi; Gjeorgjio Kundurioti, Andoni Kryeziu, Athanasio Miauli, Dhimitėr Qiriako, Emanuil Repili, Pavlo Kundurioti, Aleksandėr Koriziu, Petro Vulgari, Aleksandėr Diomidi, Kiēo Xhavella etj.

    Arvanitasit ndėrtuesit dhe themeluesit e Akademisė sė Athinės
    Pėr krijimin e shtetit tė ri grek, shqiptarėt ose arvanitėt kanė kontribuar nė tė gjitha drejtimet pėr ecurinė pėrpara tė Greqisė. Arvanitėt ishin profesorėt e parė qė themeluan Akademinė e Athinės. Dhe investuesi i ndėrtesės sė Akademisė sė Athinės ishte shqiptar.Qė nė vitet e para tė Revolucionit tė 1821, luftėtarėt e lirisė kishin dėshirė tė themelonin Akademinė, sepse besonin se arma mė e fuqishme ndėr tė gjitha ishte ndriēimi i trurit, pra Universiteti, Akademia, me pak fjalė arsimimi.

    U bėnė shumė pėrpjekje pėr tė hapur Akademinė, por dėshtuan. Vetėm nė vitin 1926 ministri i atėhershėm i arsimit Dhimitėr Egjiniti, arvanitas nga Egjina, raportoi dhe u botua Urdhėresat Kryesore mė 18 mars 1925 dhe bėhej realitet Akademia e Athinės me pamjen e brendėshme dhe misionin e sotėm.

    Ndėrtesa ku strehohet Akademia ka njė histori interesante sepse ndėrtesa u financua nga njė shqiptar prej Voskopoje.

    Mė 1856 tregėtari tepėr i pasur nga Voskopoja e Korēės nė Vjenė tė Austrisė, Simon Sina, dėshironte ti bėnte njė dhuratė tė madh Greqis, brenda nė Athinė. Simon Sina ishte djali i Gjergj Sinės ish-Konsull i Pėrgjithshėm nė vitin 1834 i qeverisė greke nė Austri. Familja Sina ishin me origjinė nga Bithkuqi (sot Vithkuq) i Korēės, por qė andej ishin ngulur nė Voskopojė dhe mė vonė u vendosėn nė Vjenė. Sinajt u morrėn nė fillim me zhvillimin e tregėtisė midis Austrisė dhe Perandorisė Otomane. Mė vonė themeluan fabrika tė penjėve dhe tė stofave tė pambukta. Themeluan Bankėn Kombėtare tė Austrisė. Familja Sina bėnė shumė dhurata bamirėse, midis sė cilat urėn e varur tė Budapestit e cila kushtoi atėhere 500 mijė stėrlina angleze nė atė kohė. Gjergj Sina ishte nėnpresident i Bankės Austriake, president i shoqėrisė sė hekurudhave nė Austri, pronar tokash nė Austri, Bohem, Moldavi, Rumani, Serbi etj. Sinajt janė dekoruar nga qeveritė Ruse, Turke, Greke pėr bamirėsitė e tyre nė kėto vende. Gjergj Sina vdiq mė 18 maj 1856. Kėshtu qė djali tij Simon Sina ndoqi gjurmėt e tė atit duke bėrė edhe ky dhurata tė mėdha bamirėse. Sinajt nuk harruan kurrė atdheun e tyre Shqipėrinė. Ata dėrguan shumė bij shqiptarėsh me bursa nė Universitetet e Europės.
    Mė 1859 filluan punimet e para, mė 15 prill 1876, Simon Sina vdes duke lėnė trashėgimtar vetėm dy vajza dhe, nė bazė tė testamentit tė tij, e vazhdoi dhe e mbaroi veprėn gruaja e tij Ifigjenia Sina mė 1885.
    Kėshtu hapja e Akademisė sė Athinės u dedikohet, pra, dy arvanitasve tė vėrtetė, Teodor Pangallo, qė ishte atėhere nė brendėsi tė punimeve, dhe arvaniti tjetėr Dhimitri Egjiniti, qė ishte atėherė ministėr i Arsimit.
    Disa nga akademikėt qė ishin arvanitas janė; Dhimitėr Egjiniti, Angjelo Gjini, Sotiri Shqipi, Spiridon Doda, Vasil Egjiniti, Gjergj Sotiriu, Kostandin Horemi, Aleksandėr Diomidhi, Maksim Miēopulos, Vasil Malamo, Dhimitri Kaburoglu, Teofil Vorea etj.

    Kontributi i arvanitasve nė kulturėn artistike greke
    Mėnyra e jetesės dhe veshja arvanitase ka tėrhequr vėmėndjen e shumė studiuesve tė huaj qė kanė vizituar ballkanin nė shekujt e mė parėshme.
    Shumė piktorė tė huaj tė frymėzuar nga lloj i mėnyrės sė jetesės dhe veshjes arvanitase ose shqipėtare mbushėn tablotė e tyre me kėto tema.
    Shumė tablo me portretin e luftėtarit arvanit gjenden nėpėr muzetė e mėdha tė europės dhe kanė tėrhequr vėmėndjes e vizitorve tė shumtė.
    Por nuk ishin vetėm piktorėt e huaj qė u frymėzuan nga mėnyra e jetesės, veshja dhe figura e luftėtarit arvanitas ose shqiptar.
    Nga fara arvanitase dolėn shumė piktorė qė disa prej tyre u bėnė me famė botėrore. Temat frymėzuese tė kėtyre piktorėve tė mėdhenjė arvanitas ishin betejat fitimtare tė princit tė Arbėrisė dhe Epirit Skėnderbeut, dhe i njohur nga papa Piu i 2-tė, mbret i Albanisė dhe Maqedonisė mė 1458. lufta shekullore e kombit tė Arbėrit pėr liri, shpėrnguljet me dhunė nga trojet tona shekullore etj. Disa nga kėta piktorė me famė botėrore janė, Polikron Lebeshi, Eleni Bukura, Jani Altamura Bukura, Niko Voko, Niko Engonopulos, Alqi Gjini, Jani Kuēi, Taso Haxhi, Stamati Lazeru, Thanasi Ēinko, Andrea Kryezi, Niko (Gjika)Haxhiqiriako, Buzani, Gizi, Biskini etj. Tė gjithė kėta piktorė tė mėdhenjė me fama botėrore janė me preardhje shqiptare ku kanė deklaruar vetė qė janė arvanitas nga zonat e banuara me shumicė dėrrmuese me arvanit si ishulli i Hidrės, Eubea, Atikia, etj qė janė zemra e Greqisė sė lashtė, dhe janė banuar dhe banohen edhe sotė nga kjo racė.
    Arvanitasit kanė ndėrtuar dhe teatrin e parė prej guri tė Greqisė. Mbas revolucionit tė 1821, arvanitasi Jani Bukura ndėrtoi teatrin e parė prej guri tė Greqisė sė Re nė Athinė. Jani Bukura ishte njė detar, luftėtar i zoti, por mbi tė gjitha ai kishte njė shpirt tė pasur prej artisti.
    Jani Bukura ėshtė babai i piktores sė madhe greke Eleni Bukura-Altamura dhe djali i kryeplakut tė fundit tė ishullit tė Specas Gjergj Bukura.
    Detari Jani Bukura, njė luftėtar i guximshėm, kishte edhe njė dashuri tė veēantė pėr artin, pėr arsimin. Vdiq mė 1861, nė krahėt e vajzės sė tij Eleni Bukura, piktores sė parė femėr nė Greqi e cila krijoi parakushtet pėr emancipimin e gruas.

    Zhdukja e gjuhės, kulturės dhe elementit arvanitas nė Greqi
    Me kalimin e dhjetravjeēarve arvanitasit u ‘’bindėn’’ ose u detyruan tė binden se duhet tė braktisin gjuhėn e tyre nė se dėshiroheshin tė bėheshin qytetarė tė denjė tė shtetit tė ri grek.
    Numri i saktė i arvanitasve ose shqiptarėve nė Greqi nuk dihet, por nga kuvendi i fundit qė kam pasur me studiuesin, historianin dhe shkrimtarin e njohur arvanitas Aristidh Kolia, qė vdiq nė vitin 2000, dhe qė ky kuvend ėshtė botuar nė revistėn EKSKLUZIVE, thotė se ‘’Nė Greqi pak njerės nuk e kanė gjyshen apo gjyshin arvanitas’’.
    Sot burimet historike, gjuhėsore, muzikore janė shumė tė kufizuara ose mungojnė plotėsisht nė drejtim tė arvanitasve tė Greqis.
    Nė vitin 1983 arvanitasi Jorgo Maruga do formonte ‘’Lidhja e Arvanitasve tė Greqis’’. Por nė kėtė vit, Jorgo Maruga vdes, duke u zgjedhur studiuesi i njohur Aristidh Kola kryetar, qė me punėn e tij madhore, mund tė quhet me tė drejtė, De Rada i arvanitasve tė Greqis.
    ‘’Lidhja e Arvanitasve tė Greqis’’ me nė krye Aristidhin dhe pasuesin e tij Jorgo Miha dhe Jorgo Gjeru do tė ngrinte nė njė farė mėnyre lartė figurėn e arvanitit qė luftoi dhe krijoi shtetin e ri Grek.
    Lidhja do tė botonte revistėn ‘’Besa’’ dhe broshura tė ndryshme pėr historinė shqiptare, nė vitin 1986, do tė bėhej koncerti i parė me kėngė dhe valle arvanitase.
    Kėnga arvanitase ka tėrhequr vėmėndjen e shumė studiuesve dhe muzikologėve grekė dhe tė huajve tė tjerė.
    Kėngėt arvanite i pėrkasin tekseve tė kėngėve dhe poezisė tė lirikave tė vjetra arvanitase. Kėngė pėr lirinė, dashurinė dhe tė tipit kaēak, pra tė njeriut tė lirė prej njė shpirti tė pathyeshėm dhe tė ndjenjės popullore. Kėngėt arbėrore janė ruajtur me fanatizėm nga populli arvanit deri mė sot dhe kėndohen shpesh nėpėr dasma.
    Mėnyra se si ėshtė ruajtur kėnga arvanitase ėshtė interesante pėr faktin se gjuha arvanitase ose shqipe nuk shkruhej mė parė, nuk e lanė tė tjerėt qė tė shkruhej!
    Kėshtu populli arvanit zgjodhi rrugėn e tė kėnduarit pėr tė ruajtur gjuhėn e tij arvanitase. Mėnyrė tjetėr nuk kishte, kur osmanėt turq tė pritnin kokėn po tė flisje shqip, ndėrsa injorantėt priftėrinjė tė helmonin edhe me bukė po tė dėgjonin tė kuvendoje nė gjuhėn e mėmės shqipe.
    Njė dėshmi qė kemi nga P.Joti qė shkruajti ‘’Historinė e Shtatė Ishujve’’ tė vitit 1866, na vėrteton se Suljotėt qė ishin nė Korfuz. Kur pastronin armėt e tyre, ata kėndonin kėngėt arvanitase tė heronjėve tė tyre.
    Nė kėngėt arvanitase tė Suljotėve nuk kishte asnjė fjalė greke.
    Dy kėngė qė kėndoheshin nga arvanitėt Suljot, gjenden nė librin me titull ‘’Bleta Shqipni’’ me autor Thimo Mitku botuar nė vitin 1878 nė Aleksandri.
    Nė vitin 1891, gjermani Arthur Milchkofer nė veprėn e tij me titull ‘’Attika und seine Heutigen’’ ndėr tė tjera shkruan.
    ‘’Nga ē’di unė, kėngėt popullore greke, i janė pėrshtatur kėngėve tė vjetra arvanite tė dashurisė, lirisė dhe kaēake’’.
    Shumė kėngė arvanite janė shkruajtur nė gjuhėn greke, kėshtu kanė humbur indentitetin e tyre tė vėrtet shqiptar.
    Kėto 15 vjetėt e fundit falė vullnetit dhe ambisjes tė studiuesit arvanitas Aristidh Kolia, Dhimitri Leka dhe kėngėtarit Thanasi Moraiti, u bė e mundur qė tė prodhohen dy CD me kėngėt arvanitase me titull ‘’Kėngėt Arvanitase’’ dhe ‘’Trėndafilat e Shkėmbit’’ qė kanė pėrmbledhjen e disa kėngėve arbėreshe tė Italis sė jugut dhe tė arvanitasve tė Greqis. Kėto dy CD janė tė vetmit qė janė prodhuar nė historinė mbarė shqiptare nė gjuhėn tonė arbėreshe.
    Orkestra qė shoqėron Thanasi Moraitin mbėshtetet tek instrumentet e traditės sė lashtė arbėreshe, qė krijon njė botė interesante dhe tė kėndeshme muzikale. Veglat kryesore qė pėrdorin muzikantėt arvanitas janė, pipėza, daullja, fyelli, zilja, lahuta, mandolina etj.
    Vitet kalojnė, gjuha shqipe qė flasin arvanitasit e Greqis, traditat, zakonet dhe doket e bukura shqiptare po harrohen dhe humbasin.
    Ndoshta, brezi i fundit qė flet gjuhėn dhe ruan karakteristikat e arvanitasve sa vjen e zhduket. Ėshtė, pra, pėrgjegjėsi e madhe qė institucionet kulturore mbarė shqiptare, tė ruajnė dhe tė regjistrojnė tė dhėnat kulturore tė arbėreshėve kudo qė ndodhen ata sot larg zemrės tė mėmės Shqipni.
    Nė mėnyrė qė brezat qė vijnė tė njohin qytetrimin e gjerė dhe kontributin e racės shqiptare pėr formimin dhe zhvillimin e shteteve tė popujve tė tjerė ku raca shqiptare jetonte dhe jeton bashkė me ta.
    Tė gjithė, dashamirė dhe dashakėqinjė, duhet ta kuptojnė se asnjė e keqe nuk vjen ndokujt nga vetėnjohja dhe krenaria e ligjėshme pėr ruajtjen e vlerave tradicionale tė kulturės dhe gjuhės shqipe tė arvanitėve.
    Shteti grek duhet tė kujdeset mė shumė pėr ruajtjen e gjuhės dhe kulturės tė arvanitėve nė Greqi, sepse pa ruajtjen e elementit arvanitas, Greqia nuk mundė tė ketė histori tė re. Arvanitasit nė Greqi janė njė bazė e fortė dhe e patundėme qė tregon pėr lidhjen e ngushtė qė ka ekzistuar, ekziston dhe duhet tė ekzistojė midis Greqisė dhe Shqipėrisė. Ata janė njė tregues i vlerave tė larta dhe tė pastėrta qė ka shqiptari tė ruajtur me fanatizėm ndėrshekuj.
    Shqipėtarėt dhe grekėt i lidhin shumė gjėra tė pėrbashkėta, traditat dhe zakonet, i ndėrlidhin ngushtė dy popujt mė tė lashtė tė europės, prandaj sot nuk duhet tė mendojmė se si mundė tė ngremė pengesa dhe kurthe njeri-tjetrit, por se si mund tė ndihmojmė njeri-tjetrin pėr kapėrcimin e vėshtirėsive qė sjellin vitet.

    Pėr kėtė studim janė shfrytėzuar revista ‘’Besa’’ dhe arkivi i shoqatės ‘’ Lidhja e Arvanitasve te Greqis’’. Revista ‘’Arvanon’’ dhe librat ‘’Arvanitasit dhe preardhja e grekėve’’, ‘’Gjuha e Zotit’’ tė autorit Aristidh Kolia. Librat ‘’Fjalori dy gjuhėsh i Marko Boēarit’’ dhe ‘’Arvaniti dhe arvanitica e ishullit tė Andros’’ tė autorit Tito Johala.
    Libri ‘’Enigma’’ i autorit francez Robert D’Angly. Libri ‘’Shqiptarėt’’ tė autorit Edwin E. Jacquen. Libri ‘’Arvanitėt’’ i autorit Irakli Koēollari. Libri ‘’Revolucioni grek 1821 dhe kontributi shqiptar’’ i autorit Koli Xoxi.
    Biblioteka dhe revista greko-italiane-shqiptare ‘’Lidhja’’ e uratit arbėresh Antonio Bellushi. ‘’ Problemi i ndėrgjegjies se arvanatisve’’ i Tolkė Xhillari.
    Aeneas Dardanus
    Lavdi, pasthirrme fosilesh, germadhash e rrenojash vershelluese. -Eja pas meje!...

  5. #405
    i/e regjistruar Maska e BARAT
    Anėtarėsuar
    20-07-2006
    Vendndodhja
    Himarjot jet' e jet', Zot mbi male Hyll mbi det
    Postime
    2,565
    Styx, keta as nuk i merr njeri per baze fare ne Greqi, se po te pranojne se kane minoritet arvanitas, do ju dihet te pranojne se jane nje zero ne katror, ku te gjitha qe nga liria e deri te arsimimi ua dhane arvanitasit, te cilet e deshen Greqine si atdheun e tyre.
    Po ne shkembim te kesaj? Mohim total dhe teza:-arvanitasit jane greke dhe gjuha e tyre eshte dialekt i greqishtes. Po sa per te qeshur jane more?Dialekt i greqishtes qe merret vesh me shqipen ama, jo me greqishten.
    Sa shkolla hapen per keta njerez , me qellim qe te mesonin dhe te mos harronin edhe ata gjuhen e tyre?
    ASNJE, por ua bene trurin dhalle me shpifje kunder Shqierise, duke ne njehesuar si popull me Turqit dhe duke perpiluar nje doktirne te ulet e te ndyre per te arritur ne qellimin e vetem, percarjen e me pas zaptimin asimilues.
    Nga ana tjeter qendron indiferenca e pamase e legenave qe jane ne krye te shqiptareve, te cilet nuk bejne as nje emsion apo qofte edhe nje muze ku te tregohet kontributi shqiptar ne Ballkan, ku te tregohet se kemi dhene vlera pa pushim.
    Ne librin e tij, Irakli Koēollari, tregon nje histori te shkurter kur kishte qene ne Greqi rreth vitev 80-90.

    Ndodheshin ne rruge dhe anash saj nje fshatar shiste fruta. Ata ju afruan dhe ndersa ishte duke folur me djalin, per te vendosur nese do te blenin dardhe apo molle, apo c frut do zgjidhnin (diskutim ne shqip), fshtari i habitur pa mase le perdhe c kishte dhe u afrohet me syte e hapur.
    -Sa mire e flitka gjuhen tone- i thote- nga e ka mesuar?
    -Vijme nga Shqiperia-i thote Irakliu
    -Po, pse dhe ju te njejten gjuhe si ne paskeni? Pra qenkemi nje gjak?-i tha i mallengjyer e i habitur akoma me shume

    Pra, llogarit se c politike e ndyre, as nuk e dinin se kush ishin shqiptaret dhe se jemi nje etni. Rrezik ai priste ti dilte ndonje njeri me dhembe vampiri perpara, aq na e kane nxire figuren me propoganden e tyre greket.

  6. #406
    i/e regjistruar Maska e BARAT
    Anėtarėsuar
    20-07-2006
    Vendndodhja
    Himarjot jet' e jet', Zot mbi male Hyll mbi det
    Postime
    2,565
    KUR BEHEJ PAZAR ME EPIRIN DHE SHQIPTARET E TIJ
    FAKTE dhe DOKMENTA ARKIVORE


    VEPRIMTARIA DIPLOMATIKE E DELEGACIONIT TĖ LIDHJES SHQIPTARE TĖ PRIZRENIT NĖ PRANVERĖN E VITIT 1879

    Lidhja Shqiptare e Prizrenit, krahas organizimit tė veprimeve me armė nė dorė pėrdori nė shkallė tė gjerė edhe veprimet diplomatike. Njė vend tė rėndėsishėm nė kėtė drejtim zė veprimtaria diplomatike qė zhvilloi delegacioni i Lidhjes Shqiptare nėpėr kryeqytetet e fuqive pjesėmarrėse tė Kongresit tė Berlinit, nė muajt prill—qershor tė vitit 1879.
    Pėr shkak tė qėndresės sė vendosur dhe tė organizuar tė popullit shqiptar, deri nė praverėn e vitit 1879, nuk kishte qenė e mundur tė zbatoheshin vendimet e Kongresit tė Berlinit. Sido-mos i mprehtė ishte bėrė protalemi nė Jug, nė lidhje me pėrcaktimin e vijės sė re kufitare greko-turke qė kishte rekomanduar Kongresi. Lidhja Shqiptare ishte shqetėsuar thellėsisht nga fakti se qarqet shoviniste greke, nuk i fshihnin synimet ekspansioniste mbi gjithė vilajetan e Janinės, nė tė cilėn popullsia shqiptare pėrbėnte pjesėn mė tė madhe dhe mė kompakte tė banorėve tė saj. „...nė sferat qeveritare (greke), raportonte ministri austriak nė Athinė, Konti Dubski, ushqehet dėshira pėr t'i dhėnė njė shtrirje sa mė tė madhe"1 vijės kufitare tė rekomanduar. Aneksimi i Shqipėrisė sė Jugut shihej si njė „garanci e sigurt pėr tė ardhmen (e helenizmit)".

    Pėrballė kėtij rreziku edhe nė Jug, ashtu si nė krahinat e tjera tė Shqipėrisė, nėn udhėheqjen e Lidhjes, po zhvillohej njė veprimtari e fuqishme edhe e gjithanshme pėr tė kundėrshtuar me armė shovinistėt grekė, bile edhe vetė Portėn, nė rast se ajo do tė bėnte qoftė edhe njė lėshim tė vogėl lidhur me territoret shqiptare. Nė protestat, thirrjet, memorandumet qė iu drejtuan Fuqive tė Mėdha dhe Portės sė Lartė, shprehej vendosmėria e paepur e mbarė popullit shqiptarė pėr tė bėrė ēdo sakrificė dhe pėr tė mbrojtur deri nė vdekje kombėsinė dhe trevat e tij jugore.

    Duke vlerėsuar situatėn e krijuar, konsulli francez nė Selanik raportonte se „ ... shqiptarėt janė shumė tė acaruar dhe i shpallin me krenari qėllimet e tyre pėr tė kundėrshtuar ēdo lloj aneksimi" dhe se „ Greqisėdo t’i duhet tė pėrballojė njė rezistencė shumė serioze nė qoftė se ngul kėmbė nė pretendimet e sotme".
    2

    Porta e Lartė, e interesuar pėr tė ruajtur tė pa prekura territoret e Perandorisė, megjithėse hyri nė bisedime me Greqinė, nuk donte tė merreshin si pikėnisje linjat e rekomanduara nė protokollin e 13-tė tė Kongresit tė Berlinit. Vendimet e Kongresit ajo nuk i quante tė detyrueshme dhe vijėn Kalamas—Selemvria, tė rekomanduar prej tij, e konsideronte tė papranueshme. Por, e paaftė pėr t'i bėrė ballė presionit tė Fuqive dhe pėr t'iu kundėrvėnė atyre, pėrpiqej tė pėrdorte si argument qėndresėn e fuqishme tė shqiptarėve. Ndėrsa qeveria greke ngulte kėmbė nė zbatimin e linjės sė rekomanduar.

    Nė kėto kushte bisedimet e komisionit greko-turk qė u zhvilluan nė Prevezė nė muajt shkurt—mars, e qė u zvaritėn ditė tė tėra, nuk mund tė jepnin e nuk dhanė asnjė rezultat.
    Qarqet sunduese greke tė ndodhura pėrballė qėndresės sė vendosur tė Lidhjes Shqiptare dhe tė pakėnaqura nga rezultati i bisedimeve kėrkuan ndėrmjetėsimin e Fuqive nėnshkruese tė Traktatit me qėllim qė tė siguronin pėrkrahjen e tyre pėr aneksimin e tokave qė aspironin.
    Nė gjendjen e krijuar Lidhja ndėrmori hapa tė rinj dhe zhvilloi njė veprimtari diplomatike intensive pėr tė ndikuar aktivisht nė favor tė ēėshtjes shqiptare pranė Fuqive tė Mėdha, dhe pėr tė krijuar njė opinion publik botėror, i cili ishte mjaft i dezinformuar nga armiqtė e Shqipėrisė.

    Nė mars tė 1879-ės, mbledhja e Komitetit tė Lidhjes i Prevezės vendosi tė dėrgonte njė delegacion nė Evropė, pėr tė mbrojtur tė drejtat dhe interesat e kombit shqiptar. I kryesuar nga udhėheqėsi i Lidhjes Shqiptare dhe diplomati i shquar Abdyl Frashėri, delegacioni nė muajt prill—qershor 1879 vizitoi krye-qytetet e pesė Fuqive tė Mėdha, nėnshkruese tė Traktatit tė Berlinit (Romėn, Parisin, Londrėn, Berlinin e Vjenėn) si edhe Stambollin. Si pėrfaqėsues i mbarė popullit shqiptar, ai mbrojti me guxim dhe vendosmėri pranė kabineteve evropiane tė drejtat legjitime tė shqiptarėve, tėrėsinė territoriale e paprekshmėrinė e Shqipėrisė dhe u deklaroi atyre se tė gjithė shqiptarėt, tė bashkuar si njė trup i vetėm do tė luftonin nė rast se Evropa do tė lejonte aneksimin e njė pjese tė vendit tė tyre nga ana e Greqisė, edhe sikur vetė Porta tė detyrohej ta pranonte kėtė aneksim.
    3

    Anėtarėt e delegacionit, megjithėse kishin marrė pėrsipėr njė detyrė „shumė tė guximshme nga tė gjitha pikėpamjet", e kishin pėr nder dhe ishin tė vendosur qė ta pėrmbushin misionin e diplomatėve tė parė tė kombit shqiptar pa u dekurajuar. „Ne do tė trokasim nė tė gjitha dyert, pa humbur zemėr"
    4 — deklaronte Abdyl Frashėri.

    Nisja e delegacionit ndeshi qysh nė fillim, nė Prevezė, nė qėndrimin negativ tė zėvendės konsullit tė Francės si dhe tė konsullit austro-hungarez, tė cilit iu duk si „arrogancė" dhe „e habitshme" [COLOR="Blue"](5)[/COLOR] qė Lidhja po niste njė delegacion pėr tė mbrojtur tė drejtat e kombit shqiptar.

    Aksioni diplomatik i Lidhjes Shqiptare shkaktoi gjithashtu shqetėsim nė qarqet qeveritare tė Athinės dhe nė Portėn e Lartė. Tė dy palėt reaguan dhe u pėrpoqėn pėr ta penguar veprimtarinė e delegacionit shqiptar.


    Me insistimin e madh tė Athinės, u nis njė delegacion „epirotas" nė po ato kryeqytete, si kundėrpeshė pėr tė luftuar pėrēapjet e misionit shqiptar dhe pėr tė neutralizuar efektin qė mund tė bėnte ai nė Evropė.

    Po kėshtu, Porta e Lartė, e vendosur nė politikėn e saj antishqiptare, pėr tė ruajtur tė paprekur sundimin e vet mbi Shqipėrinė dhe popullin shqiptar nuk mund tė pranonte qė ky tė pėr-faqėsohej nga dikush tjetėr pėrveē asaj, dhe aq mė tepėr qė shqiptarėt tė vepronin nė mėnyrė tė pavarur nė arenėn ndėrkombėtare. Prandaj pėrpjekjet e delegacionit ajo i konsideronte si veprime „tė pahijshme" dhe tė „paarsyeshme". Nė telegramet qė ministri i Punėve tė Jashtme tė Perandorisė Osmane u drejtonte ambasadorėve tė vet nė Romė, Paris, Berlin, Vjenė, i porosiste tė vepronin nė mėnyrė tė tillė qė pėrfaqėsuesit shqiptarė „tė heqin dorė nga misioni qė kishin marrė pėrsipėr".(6)

    Pėrpjekjet e Portės sė Lartė pėr tė penguar veprimtarinė diplomatike tė Lidhjes nė arenėn ndėrkombėtare, janė njė aspekt tjetėr qė hedh poshtė pikėpamjet e asaj historiografie qė e paraqet Lidhjen Shqiptare si pjellė tė Portės dhe nismat e saj si tė nxitura e tė organizuara nga ajo.

    Me gjithė kėto pengesa, delegacioni shqiptar nuk u tėrhoq nga rruga e nisur, i ndėrgjegjshėm se vetėm ai kishte tė drejtėn dhe ishte nė gjendje tė mbronte interesat mė jetike tė popullit shqiptar. „Porta e Lartė flet si qeveri e cila ėshtė e lidhur gjer nė njė farė mase me Traktatin e Berlinit" — deklaronte Abdyl Frashėri, ndėrsa ne „kemi ardhur nė perėndim me qėllim qė tė parashtrojmė gojarisht vendimin e njė populli tė tėrė... e t'i japim tė kuptojė Evropės se preferojmė tė vdesim tė gjithė me armė nė dorė duke luftuar kundėr atyre qė duan tė pushtojnė vendin tonė".(7) Kjo ishte pėrgjigjja qė pėrfaqėsuesit shqiptarė i dhanė Portės sė Lartė.

    Misionin e vet delegacioni e zhvilloi nėpėrmjet memorandumit me shkrim qė iu dorėzoi kabineteve tė Fuqive tė Mėdha dhe Portės sė Lartė, si edhe me anė tė parashtrimit gojarisht tė kėrkesave shqiptare nė takimet me personalitete tė larta zyrtare tė tyre. Nė kėtė memorandum, ngrihej zėri i protestės ndaj vendimeve tė padrejta tė Kongresit tė Berlinit, i cili kishte mohuar dhe cėnuar rėndė tė drejtat e kombit shqiptar.

    Nė tė shpreheshin qartė nė emėr tė popullit shqiptar kėrkesat themelore tė lėvizjes: ruajtja e tėrėsisė tokėsore dhe njohja e kombit shqiptar, si njė komb qė kishte luftuar pėr tė ruajtur atdheun e vet, kombėsinė e vet, gjuhėn dhe zakonet. „Njė komb kaq trim dhe kaq i lidhur me truallin e tij, thuhej nė memorandum, — nuk duhet lejuar, tė sakrifikohet... pa asnjė arsye tė ligjshme".(8) Duke kėrkuar nga Fuqitė e Mėdha qė tė hiqnin dorė nga vendimet e padrejta tė Kongresit tė Berlinit, nė memorandum shprehej vendosmėria e paepur e tė gjithė popullit shqiptar pėr tė mbrojtur me gjak atdheun dhe kombėsinė pėrballė rreziqeve qė i kėcėnonin.

    Nė fillim delegacioni i Lidhjes Shqiptare shkoi nė Romė, ku u takua me kryeministrin si dhe me personalitete tė tjera politike.Kėrkesat shqiptare gjetėn njė farė pėrkrahje nė qarqet qeve-ritare italiane. Vetė kryeministri u pohoi atyre se pretendimet e padrejta tė Greqisė (mbi Epirin) nuk do tė merreshin parasysh.(9) Ky pohim fliste pėr njė kthesė nė politikėn italiane ndaj ēėshtjes sė kufirit greko-turk, nė krahasim me qėndrimin e mbajtur nė Kongresin e Berlinit, ku Italia jo vetėm kishte treguar „simptoma aq tė ngrohta pėr Greqinė", por pėr mė tepėr ishte bashkuar me Francėn nė pėrkrahje tė rivendikimeve greke. Tani ajo sugjeronte qė mbretėria greke tė dėmshpėrblehej nė Tesali. Kjo kthesė padyshim nuk buronte nga „dėshira e mirė" pėr tė njohur luftėn e popullit shqiptar pėr tė drejtat e tij kombėtare, por kishte tė bėnte kryesisht me interesat e Italisė nė Shqipėri.

    Nga informatat qė kishte marrė qeveria italiane ishte bindur se realizimi i pretendimeve greke do tė ndeshte nė njė rezistencė shumė tė ashpėr nga ana e shqiptarėve, gjė qė do tė ēonte padyshim „nė komplikacione tė rėnda", duke krijuar njė gjendje shqetėsuese pėr atė. Prandaj ajo ishte e interesuar, qė tė mos krijohej „njė situatė (e tillė) nga e cila, Austria", rivalja e saj kryesore nė Ballkanin Perėndimor, „do tė pėrfitonte dhe me pretekstin e rivendosjes sė qetėsisė do tė okuponte edhe Shqipėrinė".(10)

    Italia, duke e konsideruar shkatėrrimin e Perandorisė Osmane vetėm si ēėshtje kohe, jo vetėm pėrpiqej tė evitonte vendosjen definitive tė Austrisė nė bregdetin pėr karshi, por pėr tė realizuar nė tė ardhmen synimet e saj preferonte qė Epiri mė mirė tė mbetej nėn Perandorinė, se sa tė bashkohej dhe tė asimilohej nga njė shtet tjetėr.

    Megjithatė, Italia duke mos qenė nė gjendje tė luante njė rol mė vete, dhe nga frika se mund tė izolohej krejt nė „koncertin evropian", nuk mori asnjė angazhim zyrtar ndaj delegacionit. Ajo e pėrcolli atė me fraza tė pėrgjithshme se protestat e tij do tė merreshin nė konsideratė, se ishte duke u biseduar ēėshtja e ndėrmjetėsimit tė fuqive, prandaj shqiptarėt nuk duhej t'u shkaktonin vėshtirėsi Fuqive tė Mėdha.(11)

    Ndryshe nga ē'ndodhi me qarqet qeveritare, kėrkesat e drejta tė delegacionit tėrhoqėn vėmendjen e rretheve demokratike si dhe tė shtypit pėrparimtar italian, tė cilat ngritėn zėrin nė mbrojtje tė tė drejtave tė kombit shqiptar dhe i bėnė thirrje qeverisė italiane qė tė mos bashkėpunonte pėr tė shtypur njė kombėsi nė interes tė njė tjetre.
    Nga fundi i prillit delegacioni u drejtua pėr nė Paris. Pėr pėrfaqėsuesit e Lidhjes Shqiptare ishte e qartė se ato do ta kishin shumė mė tė vėshtirė realizimin e misionit tė tyre nė Francė.

    Nė Kongresin e Berlinit ishte pikėrisht pėrfaqėsuesi francez Vadingtoni qė, nė pėrkrahje tė pretendimeve greke, kishte rekomanduar vijėn e lumenjve Kalamas—Selemvria si bazė pėr rregullimin e kufirit greko-turk. Edhe mė pas, Franca nguli kėmbė pranė Fuqive tė Mėdha pėr tė vėnė nė veprim protokollin e 13-tė tė Kongresit, e pėr ta detyruar Portėn qė tė hynte nė bisedime me komisionin grek. Pasi bisedimet e komisionit nė Prevezė nuk dhanė rezultat, ajo jo vetėm shprehu gadishmėrinė e plotė, por edhe shpresėn se kėrkesa e Athinės pėr ndėrmjetėsimin e fuqive nė favor tė saj, do tė pritej me dashamirėsi.(12)

    Megjithėkėtė delegacioni kishte iluzionin se argumentet e tij tė drejta, tė mbėshtetura me qėndresėn e organizuar tė popullit shqiptar, do tė ndikonin pėr njė ndryshim nė qėndrimin e Francės, e cila, ndonėse ishte pėrkrahėse e pretendimeve greke ashtu si dhe Fuqitė e tjera, nuk ishte e interesuar pėr prishjen e statuskuosė nė Ballkan.

    Nė takimin qė patėn me ministrin e Jashtėm Francez, Vadingtonin, pėrfaqėsuesit e Lidhjes Shqiptare i deklaruan atij se protokollet e Kongresit tė Berlinit lidhur me kufirin jugor kishin sjellė shqetėsime nė tė gjithė Shqipėrinė, dhe, pasi kundėrshtuan bindjen e Vadingtonit se cedimet nė favor tė mbretėrisė greke nuk do tė shkaktonin kundėrshtim nga ana e popullsisė, ata shprehėn vedosmėrinė e popullit shqiptar pėr t'i dalė zot vendit tė tyre „nė rast se nuk do tė merreshin parasysh protestat dhe nuk do tė njiheshin tė drejtat e tij".13

    Pėrgjigjja zyrtare qė Vadingtoni i dha delegacionit tregonte se kabineti francez njihte Portėn e Lartė si tė vetmin autoritet me tė cilėn mund tė bisedohej pėr kėtė problem dhe, e pėrcolli atė te Konferenca e Stambollit me „premtimin" se „do t'i jepte udhėzime ambasadorit tė tij nė Stamboll qė tė mos u bėhej ndonjė padrejtėsi tė dyja palėve".(14)

    Shprehje akoma mė e hapur e kėtij qėndrimi ishte paraqitja e shtrembėruar e problemit shqiptar nė gazetėn zyrtare „Republica Franceze" e cila e konsideronte kombėsinė shqiptare „vetėm njė endėrr tė disa kokėkrisurve".(15)

    Duke iu pėrgjigjur kėsaj gazete dhe indirekt edhe qarqeve qeveritare franceze nė artikullin e botuar nė „Monitėr Universel", nė maj 1879, Abdyl Frashėri shkruante: „Franca qan gjithmonė humbjen e krahinave tė saj. Banorėt e Alsasė dhe Lorenės rėnkojnė kur kujtojnė privimin e kombėsisė sė tyre. Pėrse njė gazetė franceze i gjen qesharakė shqiptarėt, tė cilėt pėrpiqen tė evitojnė rrezikun e njė fatkeqėsie tė tillė"?(16)

    Nė maj tė 1879-ės, delegacioni shqiptar vizitoi kryeqytetin e Anglisė, Gjermanisė dhe tė Austro-Hungarisė. Kėto fuqi, ishin mbrojtėse mė tė vendosura tė parimit tė ruajtjes sė Perandorisė Osmane, parim qė u shėrbente atyre pėr tė ndaluar depėrtimin e mėtejshėm tė Rusisė dhe influencės sė saj nė Ballkan dhe pėr tė vazhduar vetė grabitjen e Turqisė. Rrjedhimisht ato ishin kundėr ēdo lėvizjeje ēlirimtare qė mund ta prishte statuskuonė e me tė edhe Perandorinė. Si pasojė edhe qėndrimi i tyre ndaj pėrfaqėsuesve tė Lidhjes Shqiptare ishte pothuajse i njėjtė dhe negativ. Kabineti anglez, i interesuar pėr tė evituar „trazimet e kom-plikimet" e paparashikuara dhe tė padėshirueshme pėr tė nė Ballkan, si dhe pėr tė qenė „korrekt" me zotimet e fshehta qė kishte marrė ndaj Portės nė ēastin e marrjes sė ishullit tė Qipros, ishte bėrė, sipas shprehjes sė njė gazete tė kohės „garancia mė e sigurtė"(17) pėr Turqinė.

    I trembur nga njė kryengritje shqiptare, kabineti anglez mendonte se mbretėrisė greke i duheshin dhėnė ato territore qė mund ta forconin atė, por jo ato qė ajo nuk mund t'i nėnshtronte e t'i sundonte nė rrugė paqėsore. Prandaj ai pėrdori tėrė ndikimin e vet qė mbretėria greke tė hiqte dorė nga pretendimet mbi Janinėn dhe mbi territoret e Shqipėrisė Jugore, tė cilat ajo nuk mund t'i merrte dot pa luftė. Nga ana tjetėr Anglia nuk ishte e interesuar aspak qė tė pėrkrahte qoftė edhe moralisht ēėshtjen shqiptare. Ishin kėto arsyet qė nėn maskėn e ruajtjes sė statu-kuosė, „tė paqes dhe tė drejtėsisė", nuk u prit zyrtarisht dele gacioni shqiptar. Lord Salisbėri mė nė fund „denjoi" ta priste delegacionin shqiptar, jo nė Forejn Ofis, por nė shtėpinė e tij. Pasi pėrfaqėsuesit shqiptarė i parashtruan dėshirat e kombit tė tyre dhe i dorzuan memorandumin, ai u mundua „t'i qetėsonte" ata duke u deklaruar se pėr kėtė ēėshtje do t'i jepte udhėzime ambasadorit tė tij nė Stamboll, dhe se shpresonte se nuk do t'i jepej (Greqisė) ndonjė gjė nga Epiri.(18) Pra Anglia i pėrcolli emisarėt shqiptarė pa marrė pėrsipėr asnjė angazhim nė pėrkrahje tė tė drejtave tė popullit shqiptar.

    Akoma mė i keq qe qėndrimi qė mbajtėn ndaj delegacionit Gjermania dhe Austro-Hungaria, tė cilat nuk denjuan as ta prisnin fare atė.

    Kabineti i Berlinit, vazhdonte tė ishte pėr „inkurajimin e perspektivave" tė zmadhimit tė mbretėrisė helene edhe nė kurriz tė tokave shqiptare, pėr ta pėrdorur atė si kundėrpeshė ndaj pan-sllavizmit, kėtij rreziku serioz" pėr Evropėn Lindore. Me kėtė shpjegohet edhe fakti qė qarqet qeveritare gjermane nuk pranuan tė zhvillonin kurrfarė bisedimesh me pėrfaqėsuesit nga Shqipėria, e cila sipas Bismarkut nuk ishte veēse njė „shprehje gjeografike". Siē shprehej sekretari i shtetit Bulov, ndaj delegacionit shqiptar do tė mbahej njė qėndrim mjaft mospėrfillės.

    Kabineti i justifikoi qėndrimin e vet duke deklaruar se „nuk ishte i interesuar drejtpėrdrejtė nė punėt qė i pėrkisnin Lindjes" (gjė qė nuk ishte aspak e vėrtetė) dhe se meqė „nuk kishte pra-nuar gjer tashti asnjė pėrfaqėsues qė kishte ardhur nga (vendet) e Lindjes",19 nuk mund tė priste as delegacionin shqiptar. Pėrsa i pėrket memorandumit qė iu dorėzua, Bulovi nuk ngurroi ta cilėsojė me cinizėm si „aspak interesant" dhe se „nė ēdo radhė" tė kėtij ai shihte „vulėn e njė ekzagjerimi tendencioz".(20)

    I njejti qėndrim iu rezervua delegacionit edhe nė kryeqytetin e Perandorisė Habsburge nė Vjenė. Austro-Hungaria, e interesuar jo vetėm pėr ruajtjen statuskuosė por njėkohėsisht edhe si njė fuqi me synime tė drejtpėrdrejta nė Ballkan, aspironte tė shtrihej nė pjesėn Perėndimore tė tij, duke pėrfshirė edhe tokat shqiptare deri nė Vlorė. Si rrjedhim ajo e orientonte politikėn e vet kundėr lėvizjes shqiptare.

    Nė kėto kushte kancelari i Rajhut dhe Kont Andrashi, ashtu sikurse kabineti i Berlinit, nuk i pritėn pėrfaqėsuesit e Lidhjes Shqiptare nėn pretekstin se nuk ishin pranuar as pėrfaqėsuesit e Rumelisė Lindore.(21)

    Ky qėndrim i kabineteve tė Berlinit dhe tė Vjenės ndaj emisarėve shqiptarė, qė nuk ndryshonte nė thelb nga ai i kabineteve tė tjera dėshmonte se qarqet zyrtare tė Fuqive tė Mėdha vazhdonte me konsekuencė politikėn e mosnjohjes sė popullit shqiptar si komb mė vehte,duke i konsideruar thjesht si shtetas tė Perandorisė Osmane.

    Lidhja Shqiptare nuk u tėrhoq pėrballė kėtij qėndrimi armiqėsor e mospėrfillės tė Fuqive tė Mėdha ndaj interesave tė popullt shqiptar. Ajo iu pėrgjegj kėsaj mospėrfilljeje duke luftuar me armė nė dorė pėr tė mbrojtur tė drejtat e kombit shqiptar.
    ----------------
    1 Hans-Hof-und Staatsarchiv, Politisches Archiv (mė tej do tė citohet HHStA PA) Raport i ministrit austro-hungarez nė Athinė dėrguar Minis-trisė sė Punėve tė Jashtme nė Vjenė, mė 26 korrik 1878.
    2 Archives du Ministere des affaires Etrangėres, Correspondence polir tique et consulaire (mė tej do tė citohet AMAE) Raporti i konsullit fran-cez nė Selanik dėrguar mė 12 shkurt 1879 ministrit tė Punėve tė Jashtme Vadingtonit nė Paris.
    3 Lidhja Shqiptare e Prizrenit nė dokumentet osmane 1878—1881. Pėr-gatitur nga Kristaq Prifti. Tiranė 1978, dok. 12 fq. 31.
    4 AMAE, Raport i z/konsullit tė Francės nė Janinė, dėrguar ministrit tė Punėve tė Jashtme, Vadingtonit nė Paris mė 26 mars 1879.
    5 HHStA, PA, Raport i konsullit austro-hungarez nė Janinė dėrguar baronit von S c h w e g e 1, mė 30 mars 1879.
    6 Lidhja Shqiptare e Prizrenit..., dok. 13, fq. 32, dok. 23, fq. 42.
    7 Pa aty, dok. 15, fq. 33.
    8 Akte tė Rilindjes Kombėtare Shqiptare (1878—1912) Pėrgatitur nea Stefanaq Pollo dhe Selami Pulaha, Tiranė 1978, fq. 86.
    9 Basvelaket Arsivi. Jildiz esas evraki kisin nr. 14, evrak no-88/7 zarf nr. 88, karton nr. 12 (mė tej do tė citohet BVA).
    10 Po aty.
    12 PAV?%' T^tėr e Vadingtonit, kr-'eministėr dhe ministėr i Pit nėve tė Shtm^tfFrancės, dėrfuar Tiso, ministrit tė Francės ne Athme
    mė ^ffldlfaShqivtare e Prizrenit..., dok. 17, fq. 35.
    14 BVA dok. i cituar.
    15 Arkivi Qendror Historik i RPSSH, Fondi i D e R a d ė s. Dosja 54/1 dok. 267—268.
    16 Shih — A. B u d a, Shqiptarėt pėrballė krizės lindore, nė rev. „Studime Historike", 1978, nr. 1.
    17 AMAE, Raport i tė ngarkuarit tė pėrkohshėm te Francės nė Athinė, dėrguar ministrit tė Punėvs tė Jashtme Vadingtomt, mė 25 qer-shor 1879.
    18 BVA. Dok. i cituar.
    19 Po aiy.
    20 Politisches Archiv des Auswartingen Amtes. Njoftlm i sekretarit tė shtetit Bulov, drejtuar madhėrisė sė tij Perandorit dhe mbretit, Berlin, 23 maj 1879.
    31 BVA, Dok. i ci .uar.

  7. #407
    Restaurator Orbis Maska e Baptist
    Anėtarėsuar
    20-11-2004
    Postime
    8,690
    Skandali i Kosinės, rrėfehet prifti


    Lindita Ēela
    27-05-2007



    Mbrapa - Para


    Njė vit pas skandalit tė Kosinės, prifti Vasil Thomollari pohon se ėshtė paguar dhe ajo histori tashmė ėshtė mbyllur

    Rrėfehet prifti: Mora para pėr eshtrat

    “Pėr mbajtjen e eshtrave nė kishė mora urdhėr. Nga gėrmimet thuhet se janė gjetur edhe florinj”

    PĖRMET- Njė vit mė parė, tek endej kishės sė Kosinės mes eshtrash tė zhvarrosura, ai u etiketua si Gjenerali i Ushtrisė sė Vdekur. Tanimė qė jehona e skandalit ėshtė shuar e akuza e “dhunimit tė varreve” nuk ēoi askėnd nė pranga, prifti Vasil Thomollari vendos tė “rrėfehet”. Pėr situatėn e nderė disa-ditore, kur autoritetet e shtetit nuk lejoheshin tė hynin nė kishė, Thomollari pohon se kishte marrė urdhėr, pa dashur tė tregojė prej kujt, ndėrsa shton se pėr atė histori ėshtė paguar, e tashmė e konsideron tė mbyllur. Prifti i Pėrmetit rrėfen edhe pėr marrėveshjen e fshehtė, qė i ka mundėsuar Kishės Ortodokse mbajtjen e Pallatit tė Kulturės.

    Atė Vasili, pse nuk pranoni tė zbatohet vendimi i Gjykatės pėr Pallatin e Kulturės?
    E para e punės, unė jam lodhur shumė nga kjo histori dhe nuk dua tė flas. Unė do tė them, qė ta dish, njė nga arsyet qė ne nuk dalim ėshtė se e njėjta gjykatė ka dhėnė dy vendime, edhe pėr kishėn edhe pėr ata. Pra ėshtė e njėjta gjykatė, e cila na ka dhėnė tė drejtė ne nė fillim, e mė pas atyre. Si mund tė dalim ne, kur ka dy vendime nga e njėjta gjykatė. Pas disa ditėsh, mbushen plot 10 vjet qė ne e kemi marrė kėtė tokė edhe nga Komisioni i Kthimit tė Pronave. I kemi paguar tė gjitha detyrimet shtetit shqiptar. Tani ėshtė ankuar kultura gjasme.

    E pse thoni gjasme. Ajo ndėrtesė ka qenė Pallat Kulture...
    Ne me bashkinė i kemi mbyllur punėt. Kjo ėshtė pronė e bashkisė dhe jo e Drejtorisė sė Kulturės. Pėr gjykatėn, nuk flas unė as se ėshtė e mirė, apo e keqe. Po qė ta dish, unė kam procesverbale tė shkruara pro kishės nga e njėjta gjykatė, qė me vendim janė shprehur kundra nesh.

    Ē’keni vendosur tė bėni me zyrėn e Pėrmbarimit, e cila kėrkon tė ekzekutojė vendimin?
    Perėndia e di. Ne i lutemi perėndisė tė bėjmė mė tė mirėn. Megjithatė ne dhe kryepeshkopi i kemi afruar Bashkisė qė tė ndėrtojmė njė objekt tjetėr pėr qendėr kulturore.

    Pse ėshtė kaq i rėndėsishėm pėr ju ky objekt?
    Pėr ne, vendi i shenjtė mbetet i shenjtė ndaj dhe ne nuk mund ta lėmė. Kėtu ka qenė njė kishė e vogėl e ndėrtuar nė shekullin 17, kemi dhe foto qė e tregojnė njė gjė tė tillė. Ėshtė e vėrtetė qė kėtė godinė e ka ndėrtuar shteti, por ne i kemi paguar shtetit pjesėn tonė. Mė 26 maj tė ’97, kjo godinė me vendim gjykate na ėshtė kthyer ne.

    Atė Vasili, a mund tė na tregoni diēka pėr ēėshtjen e Kosinės. Si lindi nė tė vėrtetė ideja e zhvarrosjes sė eshtrave?
    Unė them dhe po tė betohem me shpirt se pėr Kosinėn kam bėrė pėrkujtimore dhe jam paguar pėr kėtė punė. Ta dija, unė nuk ngatėrrohesha me ta sepse e di mentalitetin e fshatarėve. Punėn e Kishės e masin me atė tė tenderit, sa marr unė ose sa marrin ata. Atje ėshtė folur se ėshtė gjendur flori. Kisha brenda ėshtė gėrmuar e gjitha. Ėshtė shkatėrruar, duke bėrė gėrmime nga brenda dhe nga jashtė dhe ėshtė folur se ėshtė gjetur edhe flori.

    Pėr kėtė arsye ishte e kyēur dera e kishės?
    Unė u thashė atyre, nė atė kohė mos i linin gazetarėt nė kishė se nuk doja. Urdhri pėr tė mbyllur kishėn ėshtė pėr tė gjithė dhe kėtė e kam dhėnė unė. Aty nuk do tė hyjė mė asnjė gazetar, pėrveē personave tė autorizuar.

    Ju i qėndruat mendimit se atje ishin eshtra tė ushtarėve grekė, ndėrkohė qė ekspertiza tregoi se kishte edhe eshtra fėmijėsh e grash. Tani qė ka kaluar kaq kohė, a keni ndryshuar mendim pėr kėtė ēėshtje?
    Kosinėn e njoh mė mirė se fshatarėt dhe them me bindje tė plotė se atje ka qenė varreza e ushtarėve grekė. Varrezat fshati i ka poshtė. Nė tė vėrtetė, unė nuk dua tė di se ēfarė janė kėto kocka edhe pse janė pėrfolur aq shumė nga ju. Unė nuk kisha punė me kėto eshtra. Unė isha i detyruar t’i mbaja nė kishė dhe kam bėrė shėrbesa, pėr tė cilat jam paguar. Vetėm kaq kam bėrė. Atje u bė problem vetėm pse u gjet njė varse.

    Po si ėshtė mbyllur kjo ēėshtje?
    Tani nuk e di dhe nuk mė intereson. Jam i pastėr nė kėtė histori.



    Pas zhvarrimeve masive, nė kishėn e fshatit nuk kryhen mė shėrbesa fetare

    Kisha e “Shėn Mėrisė” e mbyllur prej 1 viti

    PĖRMET- Kisha e “Shėn Mėrisė”, ndėr mė tė vjetrat nė Ballkan, i ka dyert e mbyllura. Prej njė viti nė kėtė kishė jo vetėm qė nuk mbahen mė mesha, por rrallė herė priftit i shkel kėmba nė kėto anė. Kisha e “Shėn Mėrisė”, edhe pse daton nė vitet 1200, do tė ishte krejtėsisht e panjohur, nėse njė prift nuk do tė pėrfshihej nė zhvarrime masive tė eshtrave, pėr tė cilat fillimisht u pretendua se i pėrkisnin ushtarėve grekė. Kundrejt parave, varrmihėsit numėronin si ushtarė grekė edhe eshtrat e fėmijėve.

    Megjithėse ngjarja u konsiderua njė skandal, ende nuk ėshtė shpallur ndonjė fajtor pėr dhunimin e varreve nė fshatin e Kosinės. Prokurorja e rrethit tė Pėrmetit, Silvana Pani, nuk pranon tė flasė pėr kėtė ēėshtje, ndėrkohė hetimet pėr tė janė mbyllur. Nuk janė vetėm varrmihėsit qė u radhitėn nė “armatėn” e priftit tė Kosinės vetėm pėr para.

    Nga ajo sa ėshtė deklaruar nė policinė e qytetit, shumica e punėtorėve kanė pranuar tė bėjnė zhvarrime falė pagesės sė mirė qė iu ofrua. Madje, asokohe ata kanė nėnshkruar edhe njė kontratė nė gjuhėn greke, lidhur me paratė qė do tė merrnin. Por duket se nuk kanė qenė vetėm varrmihėsit, ata qė kanė dhunuar varret e Kosinės pėr para.

    Vetė prifti Vasil Thomollari pranon se ka bėrė kėtė punė pėr lekė. Ai thotė se ka qenė i detyruar tė mbante eshtrat nė kishė, edhe pse nuk pėrmend emra. Sipas Vasil Thomollarit, edhe kjo ēėshtje, me ndihmėn e Perėndisė do tė mbyllet shumė shpejt, ashtu siē do tė bėhet me shtėpinė e Kulturės nė zemėr tė qytetit tė Pėrmetit.

    I MOSHUARI

    Ballabani: Shteti s’na mbron, si mund tė mbrojmė varret?!

    PĖRMET- Ėshtė ndėr mė tė moshuarit nė Kosinė dhe njeh ēdo pėllėmbė nė fshatin e tij. Por njė vit pas skandalit tė zhvarrimit tė eshtrave, Dionis Ballabani ėshtė tėrhequr nga “lufta” nė mbrojtje tė paqes sė pėrjetshme tė tė parėve tė tij.

    Thotė se Kisha ėshtė mė e fuqishme dhe ai nuk ka ndėrmend tė ngrejė ndonjėherė tjetėr zėrin kundėr njė prifti. “Kur kėtė punė e ka mbyllur shteti, ē’mund tė kėrkoj unė mė shumė. Kėtu u bė hataja dhe askush nuk u dėnua pėr kėtė punė. Thanė se ishin ushtarė grekė, kur u gjetėn kocka fėmijėsh dhe pleqsh. Kėtu nuk ka shtet dhe unė dua t’i ngrys i qetė ditėt e mia ”- thotė Dionis Ballabani. Por megjithėse pohon se nuk ka ndėrmend tė pėrzihet me kėtė histori, mjafton qė njėri prej vendasve tė thotė se eshtrat mund tė ishin tė grekėve dhe debati rikthehet sėrish, njėsoj si njė vit mė parė.

    Dionisi thotė me bindje tė plotė se rreth kishės sė “Shėn Mėrisė” nė Kosinė nuk ka patur ushtarė grekė tė varrosur. Kėtė ai e di mirė, jo vetėm pse ka jetuar kohėn e luftės, por shton se ky ėshtė njė pretendim i ngritur nga kisha. Sipas tij, gjithēka bėhej pėr para, pasi kush gėrmonte fitonte shuma tė konsiderueshme. Por duket se janė tė paktė tashmė tė gjallėt qė mbrojnė varret e tė parėve nė Kosinė. E bija e Dionisit thotė se tashmė vendasit kanė ndėrruar mendim, pėr shkak tė parave qė morėn.

    KOASH shfrytezon varferine e vendasve per te krijuar insuata te paguara? NAH....
    Aeneas Dardanus
    Lavdi, pasthirrme fosilesh, germadhash e rrenojash vershelluese. -Eja pas meje!...

  8. #408
    i/e regjistruar Maska e BARAT
    Anėtarėsuar
    20-07-2006
    Vendndodhja
    Himarjot jet' e jet', Zot mbi male Hyll mbi det
    Postime
    2,565
    Varret nė Kosinė u hapėn pėr thesarin e floririt

    Wednesday, 07 June 2006-gazeta SOT

    Flitet qė ekziston njė thesar nė varrezat e Pėrmetit
    Unė kam pėrfaqėsuar shoqatėn e tė burgosurve ordinerė nė tė gjithė vendin. Haki Berberi, njė bashkėvuajtės i imi, i internuar dhe i dėnuar jo politik, i cili ka bėrė 10 vjet burg, nė vitin 1996 – 1997 mė ka rrėfyer njė tregim i cili ishte i lidhur me njė prift tė kishės sė Pėrmetit, ishte i vjetėr nė moshė. Ky prift ėshtė varrosur pėrpara 115 vjetėsh. Prifti trashėgimtar trashėgoi edhe thesarin qė zotėronte prifti qė kishte vdekur shumė kohė mė parė. Prifti qė vdiq pėrpara 115 vjetėsh la njė skicė e cila tė ēonte tek thesari.Berberi u nis me skicėn e cila i ishte dhuruar shoqatės sonė, drejt varrezave. Dhe ka gėrmuar tė varret pėr dy tre netė, aty ka gjetur kockat dhe kokėn e priftit tė vdekur por nuk ka gjetur asnjė send tė ēmuar. Toka ku kishte gėrmuar ai ishte e butė dhe shkrifėrt, domethėnė nuk kishte asnjė shkėmb dhe gurė. Kur ai gėrmoi gjeti vetėm njė rrasė ( pllakė e drejtė guri, pa reliev). Ajo ishte e shtruar nė tė gjithė sipėrfaqen e gėrmuar nėn varrin e priftit dhe po tė gėrmoje majtas ose djathtas, pėrreth dy metra katrorė, vazhdonte tė dukej njė pllakė e lėmuar. Unė e pyeta mos kishte parė ndonjė gur ose ndonjė copė shkėmbi kur gėrmoi, por ai mu pėrgjigj jo. Ajo shtresė ishte shumė rezistente.
    Mendoni se nė varrezat e Pėrmetit, ekziston vėrtet thesari i pėrfolur?
    Sipas kėsaj skice qė unė zotėroj, mendoj se thesari ekziston. Pėrveē skicės mė ka lėnė edhe njė shėnim qė ėshtė nė gjuhėn greke, fatkeqėsisht unė nuk di greqisht. Kėtė pjesė tė shkrimit e ka shkruar prifti grek por me kombėsi shqiptare dhe banim nė Greqi, madje ka vėnė edhe vulėn e tij.
    A ka lidhje skandali i fundit i eshtrave me kėtė thesar?
    Unė mendoj se po, pasi kam fakte dhe argumenta qė flasin pėr njė gjė tė tillė.
    Cilat janė argumentat?
    Argumentat janė kėto. Kjo skicė e dhuruar nga prifti i kėtij shokut tim, i cili ma ka dhėnė mua. Unė kam njė fotokopje tė skicės origjinale. Unė i thashė atij nė burg, qė kur tė dalim do dėgjohemi dhe do tė shkojmė bashkė ta gjejmė thesarin. Pasi ai kur kishte shkuar vetėm e kishte kontrolluar tė gjithė varrin por nuk kishte gjetur asnjė gjė. Njė ndėr argumentat qė unė kam ėshtė pėrbėrja e vetė varrit ose mė mirė e dyshemesė sė tij. Unė i thashė shokut tim qė vetė prifti pėrpara se tė vdiste ka hapur njė gropė tė madhe nė tė cilin ėshtė futur thesari dhe pastaj ėshtė krijuar dyshemeja e gropės sė varrit. Mė pas ai e ka lėnė nė testament, qė kur tė vdes do tė mė varrosni kėtu. Njė pyetje qė lind kur sheh atė lloj materiali qė ishte ndėrtuar dyshemeja e gropės sė varrit, ėshtė: si ka mundėsi qė tė ketė pasur cement ose ēimento aq rezistente kėtu e para 115 vjetėsh? Kjo shtresė nuk ėshtė bėrė me beton e as me ēimento, por me tė bardha veze. Nė njė kazan, populli ka mbledhur njė sasi tė madhe tė bardha vezėsh, duke e pėrzier atė me gėlqere dhe uthull, dhe duke i pėrzierė tė gjithė kėta pėrbėrės formohet njė shtresė e veēantė. Pasi mora vesh pėr kėtė lloj shtrese, unė bėra lidhjen nė mendjen time duke menduar qė vetė ustallarėt e priftit tė kenė pėrdorur kėtė lloj shtrese. Unė mendoj qė ngjarja e fundit e skandalit tė eshtrave nuk ka tė bėjė farė me eshtrat e ushtarėve tė luftės. Edhe varianti i dytė qė u pėrfol pėr njė lojė varresh, qė qytetarėt i blenin kėto eshtra me para, mė duket njė lojė, se nė qoftėse do tė ishte e vėrtetė njė gjė e tillė do tė ishte punuar me njė skicė aksioni. Tė gjitha llafet e priftit mė duken pallavra. Unė kam frikė qė vetė prifti aktual e ka njė kopje tė skicės qė kam edhe unė dhe po mundohet qė ta gjejė thesarin pėrpara meje. Prifti filloi tė gėrmojė bashkė me bashkėpuntorėt e tij, por nuk ka mundur tė gjejė asgjė deri tani. Unė njė fakt tė tillė e kam ditur prej shumė kohėsh, por e kam mbajtur sekret gjatė gjithė kėtyre viteve. Kam menduar njėherė qė tė nisem nė kėrkim tė thesarit bashkė me ndonjė bashkėpunėtor tjetėr por kam dashur diēka tė sigurtė, pasi njė gjė e tillė nuk ėshtė aq e thjeshtė. Ti mund tė nisesh me bashkėpuntorin tėnd por ekziston mundėsia qė ai tė tė vrasė sapo tė gjejė thesarin. Unė kam pritur ēastin e duhur pėr ta kėrkuar pasi nuk kam pasur as mjetet e duhura pėr tė punuar. Ne si popull jemi shumė naivė, e gjithė ngjarja e eshtrave ėshtė naive. Nuk ėshtė lojė ushtarėsh, as lojė politike midis dy shteteve. E gjithė kjo ėshtė njė strategji e “Kalit tė Trojės”. Ndoshta mė vonė mund tė zgjidhet gjithēka tė dalė e vėrtetė apo e gėnjeshtėr. Unė di tė them qė besoj nė thesarin tim tė floririt. Kam njė skicė qė e vėrteton njė gjė tė tillė. I kėrkoj shtetit shqiptar qė tė kontrollohet kisha imtėsisht, pasi unė dyshoj se grekėt janė nė djeni pėr kėtė thesar, prandaj nuk ėshtė lejuar policia shqiptare pėr tė kryer njė kontroll nė kishė. Kjo fshehtėsi e madhe dhe moslejim pėr tė kontrolluar, gjithė ky mister, mendoj se ka lidhje me thesarin dhe asgjė tjetėr. Vetė prifti dhe kisha nuk kanė pse tė druhen, nė qoftėse nuk ka asgjė pėr tė fshehur. Kisha mbrohet nga shteti. Kjo ėshtė ēėshtje thesari dhe floriri nė tė cilėn ka gisht mafia shqiptare dhe greke”.
    Sa flori mund tė ketė nėn varr?
    Persona qė e kanė lexuar skicėn dhe shkrimet pėrkatėse janė shprehur se disa gėrma mungojnė. Pėrderisa shtresa ka qenė shumė e madhe, rreth dy metra katrorė, atėherė i bie qė tė jetė njė kazan plot me flori sa e gjithė sipėrfaqja e varrit. Pėr ta zgjidhur kėtė ēėshtje kėrkoj ndihmėn e shtetit, njė lexim mė tė hollėsishėm dhe tė detajuar tė kėsaj skice. Unė dyshoj dhe akuzoj figurėn e priftit Vasil. I bėj thirrje tė tregohet i sinqertė, do ta bėjmė pjesė tė kėtij thesari dhe tė shoqatės sonė. Pa politikė s’ka ekonomi, pa ekonomi s’ka politikė, i di shumė mirė kėto gjėra unė, se kam kryer studimet e larta pėr kėto. Kėshtu qė e gjithė ngjarja tė nxjerr tek ekonomia, pra thesari. Pėr mendimin tim prifti ėshtė nė djeni pėr thesarin prandaj po bėhen gjithė ato punime.

    Nė vitin 95 ėshtė gjendur i hapur njė varr
    Kisha e Kosinės sulmohet nga arkėrkuesit


    Kisha e fshatit Kosinė, ėshtė bėrė shpesh herė preh e sulmeve tė njerėzve qė kėrkojnė thesare. Mosha rreth 800 vjeēare e kishės dhe njerėzit e varrosur brenda mureve rrethuese tė saj, kanė ngjallur interes pas viteve 90 nga njerėz, tė cilėt kanė dyshuar pėr fshehjen e ndonjė thesari. Kjo ka bėrė qė gėrmimet nė territorin e kishės tė shtohen. Sipas banorėve, mėsohet se kisha ka qenė nėn sulmet e grabitsave e kėrkues tė thesareve, nga viti 1990 deri nė vitin 1997. Banorėt tregojnė se, nė vitit 95, disa persona tė pa njohur, nė pjesėn ballore tė kishės, ku ėshtė i vendosur Jodhima, kishin hapur pėr gjithė natėn njė varr dhe kishin marė prej saj njė arkė, pėr tė cilėn gojėdhėnat thonė se, ka qėnė thesari i florinjtė i kishės, i groposur shekuj apo vite mė parė. Niko Mihali, mėsues i letėrsisė, tregon se nė vitet ’80 – ‘90 te kisha e fshatit Kosinė, kanė ardhur me dhjetra studiues tė huaj, tė cilit kanė shprehur interes pėr arkitekturėn e kėsaj kishe dhe kryesisht nė planin ndėrtimor tė saj, si njė element i hershėm i qytetėrimit tė luginės tė Vjosės. Kisha ėshtė e ndėrtuar mbi njė kodėr zotėruese tė luginės dhe mbi njė nga tre kodrat e dominuse edhe tė fshatit Kosinės. Ndėrkohė qė historia e zhvarrosjes sė eshtrave nė fshatin Kosinė tė rrethit tė Pėrmetit, mėsohet se ka nisur rreth njė muaj mė parė. Sipas pohimeve tė banorėve, mėsohet se, prifti Vasil Thomollari, kishte kėrkuar punėtorė nga fshati pėr zhvarrimin e eshtrave. Nga ato qė ju kishte thėnė prifit, banorėve, pretendohej se aty, do tė ngrihej njė kishė e re, ndaj edhe varret nuk duheshin tė shkeleshin. Po sipas prifit, eshtrat do tė rivarroseshin nė ambjentet e kishės sė re. Pėrkundėr “premtimeve” tė priftit Vasil Thomollari, njėri prej protagonistėve “tė punėsuar” pėr zhvarrosjen e eshtrave, Altin Ballabani, banor i fshati Kosinė, tregon se eshtrat e nxjerra nga hapja e rreth 150 varreve, ishin futur nė thasė plasmasi, u ishin vendosur numėra dhe askush nuk e di se ē’ėshtė bėrė me ato. Debati pėr varrezat greke, nė afėrsi tė Kėlcyrės, u rindez, nė fillim tė muajit maj tė kėtij vit, kur ministri grek i Mbrojtjes, anulloi njė vizitė zyrtare nė Tiranė, pasi, ende nuk ishte realzuar marrėveshja pėr kėto varreza. Sipas pretendimeve greke, kėrkohej prej tyre, qė nė Shqipėri, tė ngriheshin tre varreza tė ushtarėve grekė. Nisur nga pėrvoja, nga ana e shtetit shqiptar, u shpreh gadishmėria, pėr varre, greke, por duke u nisur nga pėrvoja me varret e ushtarėve anglezė, gjermanė, italianė, etj., nė vendin tonė, Shqipėria, ofroi nė marrėveshje, njė varrezė tė vetme, pėr gjithė ushtarėt grekė. Ndėrkohė qė banorėt hedhin poshtė versionin se nė kėtė vend kanė qenė tė varrosur ushtarėt grekė tė vrarė gjatė luftės italo-greke. Sipas tyre, disa ushtarė grekė janė varrosur pranė shkollės sė fshatit, ndėrsa nė territorin pėrreth kishės, kanė qenė tė varrosur tė krishterėt e vjetėr tė fshatit Kosinė. Myslimanėt i kanė pasur varrezat nė anėn tjetėr tė fshatit, aty ku dikur funksiononte teqeja, tregojnė banorėt. “I vetmi grek i varrosur nė kėtė territor ka qenė njė gjeneral grek, i vrarė gjatė luftės italo-greke. Ai ishte varrosur te dera e kishės dhe nė vitin 1993, erdhėn tė afėrmit qė ishin pajisur me harta dhe e dinin mirė se ku ishte. Kur e zhvarrosėn kanė gjetur edhe medalionin si dhe sende tė tjera ushtarake”, kujtojnė banorėt.

    Prokuroria nė kėrkim tė At Vasil Thomollarit

    At Vasil Thomollari, prifti i akuzuar pėr dhunim tė varreve ka refuzuar ė paraqitet nė prokurori pėr t’u marrė nė pyetje. Organi i akuzės sė qytetit tė Pėrmetit kishte dėrguar njė fletė- thirrje nė shtėpinė e tij, sipas sė cilės ai duhet tė paraqitej nė prokurori, por edhe gjatė ditės sė djeshme, prifti nuk ka pranuar t’u hapė rrugėn hetimeve pėr zbardhjen e ēėshtjes. Ndėrkohė, hetuesit kanė tentuar qė ta kontaktojnė atė nė mėnyra tė tjera, por prifti i fshatit nuk ėshtė gjendur. Edhe pse prokuroria dhe policia e kanė marrė nė telefon dhe e kanė kėrkuar nėpėr qytet, At Vasil Thomollari ėshtė “zhdukur” pėr autoritetet shqiptare. Nė mungesė tė priftit, prokuroria ka marrė sėrish deklarimet e disa personave qė kanė punuar nė hapjen e varreve. Menjėherė pas zbulimit tė skandalit tė dhunimit tė varreve qė ndodhen pranė kishės sė Kosinės, prokuroria e Pėrmetit ka filluar hetimet. Tė dhėnat e para tė grumbulluara nga prokuroria tregonin se personi kryesor i dyshuar si inisiatori i kėsaj historie ėshtė prifti i fshatit, At Vasil Thomollari. Edhe dėshmitė e dhėnė nga personat qė kanė kryer gėrmimet ose banorėt e fshatit kanė etiketuar priftin Thomollari si njeriun qė ka filluar kėtė histori. Bazuar nė kėto dėshmi dhe fakte, prokuroria ka marrė Thomollarin nė statusin e personit nėn hetim nė lidhje me kėtė skandal tė dhunimit tė varreve. Burimet shpjeguan se nė kėtė rast ėshtė shumė e qartė se kemi tė bėjmė me veprėn penale tė dhunimit tė varreve. “Kjo komunė ka njė kryetar dhe ai ėshtė personi qė mund tė japė lejen pėr tė hapur varret dhe tė kryejė zhvarrimet. Nė rastin konkret pretendohet se ėshtė marrė njė leje tek kryeplaku i fshatit, por ky i fundit nuk ka asnjė autoritet ligjor pėr ta bėrė njė gjė tė tillė. Nėse nuk ėshtė bėrė mė parė ndonjė marrėveshje ndėrmjet personash qė kanė autoritet ligjor pėr ta bėrė, atėherė vepra penale e dhunimit tė varreve ėshtė e provuar”, thanė burimet e organit tė akuzės. Ndėrkohė, organi i akuzės ka dėrguar edhe njė shkresė nė Metropolinė e Gjirokastrės, nga varet kisha e Pėrmetit, duke i kėrkuar qė njė pėrfaqėsues i kishės tė jetė prezent nė sekuestrimin e eshtrave dhe tė firmosė nė procesverbalin pėrkatės. Deri dje nė drekė, as metropolia e Gjirokastrės nuk ka kthyer asnjė pėrgjigjje nė lidhje me kėtė ēėshtje. Burimet tė prokurorisė shpjeguan se kjo ka hedhur dyshime tė forta se eshtrat qė ndodhen nė kishė mund tė mos jenė tė ushtarėve grekė, ashtu siē pretendon prifti por mund tė jenė tė banorėve tė fshatit. “Nė rast se ne do tė marrim eshtrat nė duar mund tė zgjidhim shumė shpejt kėtė situatė. Njė analizė ADN-je si dhe njė analizė e kohės kur kanė vdekur personat mund tė zgjidhė menjėherė kėtė lėmsh qė ėshtė krijuar”,- thanė burimet e prokurorisė.

    Policia rrethon kishėn e fshatit

    Kisha e fshatit Kutal, atje ku ndodhen edhe kutitė me eshtrat e zhvarrosura momentalisht ruhet 24 orė nga policia e Pėrmetit. Njė patrullė policie ėshtė lėnė nė shėrbim gjatė gjithė ditės nė afėrsi tė kishės. Burimet e policisė shpjeguan se kjo patrullė ėshtė vendosur nė atė vend pėr tė siguruar se askush nuk do tė hyjė nė kishė dhe tė prekė eshtrat qė po ruhen aty. Patrulla qėndron kryesisht nė kryqėzimin e rrugės nacionale me atė tė rrugės sė fshatit, por gjatė tė gjithė kohės mbikėqyr kishėn. Nė rastin qė ndonjė person afrohet nė kėtė kishė menjėherė edhe policia rri nė mbikėqyrje. Burimet shpjeguan se grupi i gatshėm po qendron nė largėsi tė kishės, pėr arsye se nuk dėshiron qė tė krijojė incidente me besimtarėt ose me priftėrinjtė qė kryejnė shėrbesat. “Detyra e vetme e kėtij grupi policie ėshtė qė tė ruajė kishėn dhe tė parandalojė qė eshtrat, tė cilat ndodhen nė tė, tė largohen prej andej. Kėta efektivė policie nuk kanė penguar nė asnjė rast besimtarėt qė tė shkojnė nė kishė”,- shpjeguan burimet e policisė lokale. Sipas tyre, deri tani nuk ėshtė shėnuar asnjė incident. Gjatė ditėve qė ėshtė gėrmuar nė kishėn e fshatit Kosinė ėshtė bėrė e mundur gjetja e eshtrave tė 69 personave. Kėto eshtra janė marrė nga prifti At Vasil Thomollari, i cili pasi i ka larė, i ka sistemuar nė kishėn e fshatit Kutal. Sipas priftit tė kėsaj zone, pranė kishės ndodhen varret e rreth 200 ushtarėve grekė, tė cilėt janė vrarė gjatė luftės greko- italiane. Nė atė vend ka qenė njė spital i ushtrisė greke dhe ata qė vdisnin nė kėtė spital varroseshin pranė kishės. Nė varreza pretendohet se ndodheshin edhe eshtrat e dy gjerenalėve grekė. Sipas banorėve tė zonės, eshtrat e njėrit prej gjeneralėve janė marrė nė vitin 1974 nga shteti grek. Pėrfaqėsues tė shtetit kanė ardhur me skicė dhe kanė marrė eshtrat e tij

    Halil Kurti rrėfen historinė tronditėse dhe hartėn e thesarit
    Varret nė Kosinė u hapėn pėr thesarin e floririt


    Ngjarja e zhvarrimeve nė fshatin Kosinė tė Pėrmetit qė futi nė sherr dy shtete mund tė jetė e gjitha njė histori thesari. E ēuditshme por e vėrtetė. Gazeta “Sot” disponon skicėn e njė harte nė gjuhėn greke dhe dėshminė tronditėse tė kreut tė shoqatės kombėtare pėr Mbrojtjen e Punės dhe Demokracisė nė Shqipėri, Halil Kurti. Historia e thesarit tė Kosinės e ka zanafillėn mbi 150 vjet pėrpara, dhe sipas Kurtit, “harta e thesarit” ėshtė mėse e vėrtetė dhe e bazuar nė ngjarje dhe persona realė. Sipas Kurtit, i cili ėshtė nė moshė tė thyer dhe ka mbi 20 vite burg mbi kurriz, historia e hartės nis me rrėfimin e Haki Berberit, njė ish i dėnuar qė ka qenė nė dijeni tė hartės por qė nuk mundi dot kurrė tė bėnte realitet ėndrrėn e thesarit. Kurti e nis rrėfimin kėshtu, “Nė vitin 1996 – 1997, Haki Berberi mė ka rrėfyer njė tregim i cili ishte i lidhur me njė prift tė kishės sė Pėrmetit, ishte i vjetėr nė moshė. Ky prift ėshtė varrosur pėrpara 115 vjetėsh. Prifti trashėgimtar trashėgoi edhe thesarin qė zotėronte prifti qė kishte vdekur shumė kohė mė parė. Prifti qė vdiq pėrpara 115 vjetėsh la njė skicė e cila tė ēonte tek thesari. Berberi u nis me skicėn e cila i ishte dhuruar shoqatės sonė, drejt varrezave. Dhe ka gėrmuar tė varret pėr dy tre netė, aty ka gjetur kockat dhe kokėn e priftit tė vdekur por nuk ka gjetur asnjė send tė ēmuar. Toka ku kishte gėrmuar ai ishte e butė dhe shkrifėrt, domethėnė nuk kishte asnjė shkėmb dhe gurė. Kur ai gėrmoi gjeti vetėm njė rrasė ( pllakė e drejtė gurri, pa reliev). Ajo ishte e shtruar nė tė gjithė sipėrfaqen e gėrmuar nėn varrin e priftit dhe po tė gėrmoje majtas ose djathtas, pėrreth dy metra katrorė, vazhdonte tė dukej njė pllakė e lėmuar. Unė e pyeta mos kishte parė ndonjė gur ose ndonjė copė shkėmbi kur gėrmoi, por ai mu pėrgjigj jo. Ajo shtresė ishte shumė rezistente”. Sipas Halil Kurtit e gjithė ngjarja e zhvarrimeve nė fshatin Kosinė dhe pėrfshirja nė tė e priftit Vasil Thomollari dhe e grekėve ka nė themel thjesht njė histroi thesari. Madje, Kurti akuzon priftin e Kosinės se ėshtė nė dijeni tė kėsaj skice dhe e gjithė ngjarja ėshtė trilluar pėr tė mbuluar tė vėrtetėn. Nė pamundėsi, pėr shkak tė moshės, tė gjetjes sė thesarit, Kurti i bėn apel shtetit qė tė vėrė dorė mbi kėtė ngjarje, dhe nė rast se ky thesar gjendet tė konfiskohet, dhe 50 % e shumės sė konvertuar nė lekė tė depozitohet nė numrin e llogarisė sė shoqatės dhe 50 % t’i dhurohet shtetit. Kurti ėshtė i bindur se e gjithė kjo ngjarje bėhet vetėm pėr thesarin e floririt dhe se nė tė ėshtė e pėrfshirė mafia shqiptare dhe ajo greke. Sipas tij, “E gjithė kjo ėshtė njė strategji e “Kalit tė Trojės”. Ndoshta mė vonė mund tė zgjidhet gjithēka tė dalė e vėrtetė apo e gėnjeshtėr. Unė di tė them qė besoj nė thesarin tim tė floririt. Kam njė skicė qė e vėrteton njė gjė tė tillė. I kėrkoj shtetit shqiptar qė tė kontrollohet kisha imtėsisht, pasi unė dyshoj se grekėt janė nė djeni pėr kėtė thesar, prandaj nuk ėshtė lejuar policia shqiptare pėr tė kryer njė kontroll nė kishė. Kjo fshehtėsi e madhe dhe moslejim pėr tė kontrolluar, gjithė ky mister, mendoj se ka lidhje me thesarin dhe asgjė tjetėr. Vetė prifti dhe kisha nuk kanė pse tė druhen, nė qoftėse nuk ka asgjė pėr tė fshehur. Kisha mbrohet nga shteti. Kjo ėshtė ēėshtje thesari dhe floriri nė tė cilėn ka gisht mafia shqiptare dhe greke”, pėrfundon Kurti. Megjithatė vetė kryeministri Berisha ka kėrkuar qė tė nisin hetimet dhe tė zbardhet e gjithė ngjarja, e cila mbase nuk ka lidhje me “kontrabandė eshtrash” mes dy shtetve, por me historinė e njė plaku 80 vjeēar, i cili beson verbėrisht nė historinė e thesarit tė tij.

    Amaneti thesarit

    Nė vitin 1996-1997 ish Kryetari i Shoqatės tonė Kombėtare, dega Pogradec, i nderuari Haki Berberi, mė ka dorėzuar njė skicė nė gjuhėn greke, qė me anėn e njė njeriu tė tij ia kishte dhėnė njė prifti shqiptar me banim nė Shqipėri. Po tė dhuroj kėtė hartė tė varrezave nė Kosinė, pranė kishės, afėr njė ure, ku para 150 vjetėsh ėshtė varrosur prifti jonė shqiptar. Nė atė varr ėshtė mbuluar njė thesar i madh floriri. Merre hartėn, shko e zbulo varrin dhe floririn, sepse ta kam dhuruar ty dhe shoqatės tuaj se keni vuajtur shumė gjatė regjimit komunist. Me sa mė kujtohet, i ndjeri Haki Berberi ka shkuar me njė njeri tė tij tek kėto varreza dhe ka punuar nė varrin e priftit pėr dy-tri netė dhe ka gjetur aty kockat dhe kokėn e priftit tė vdekur. Por me sa mbaj mend unė dhe sa mė ka thėnė Hakiu para 10 vjetėsh, fundi i varrit ishte shtruar rrafsh si me beton ēimentoje, dysheme kjo e fortė qė kazma, varreja dhe ēekiēi nuk gėrvishtnin asnjė grimcė tė vogėl, madje as edhe njė kokėrr misri dhe gruri, aq i fortė ishte betoni. Punuam nė atė varr 2-3 netė, por nuk gjetėm asgjė dhe e mbyllėm varrin prapė ashtu siē ishte dhe nė fund i ndjeri Haki ma dorėzoi mua dhe nuk vonoi shumė dhe bashkėvuajtėsi ynė, qė ka bėrė 20 vjet burg, vdiq. Unė kėtė hartė e kam mbajtur sekret dhe tani e lidh problemin me kėto varreza dhe dyshoj se prifti Vasil Thomollari e ka gjetur thesarin e shoqatės sonė, sepse thesari ynė ka qenė nėn dyshemenė e shtruar gjoja me ēimento, siē thoshte i ndjeri Haki dhe pastaj prifti e ka lėnė me fjalė qė nė kėtė vend mė varrosni. Pra, prifti Vasil ka gjetur thesarin e shoqatės sonė dhe e ka futur nė kishė. Zhvarrimi i varrezave ėshtė njė lojė qė bėn prifti Vasil, gjoja pėr llogari tė ushtarėve grekė tė vrarė nė Luftėn e Dytė Botėrore nga ushtarėt italianė.

    -------------------------

    Puna nuk eshte te floriri si metal po te objektet. Nese ky thesar egziston, c'objekte jane ato qe e perbejne dhe te cilit shekull?
    Duke u bazuar te vjetersia e kishes mund te kete pasur edhe objekete te arta qe mund te kene datuar qe ne periudhat me te hershme te krishterimit ne Ballkan.

  9. #409
    i/e regjistruar Maska e BARAT
    Anėtarėsuar
    20-07-2006
    Vendndodhja
    Himarjot jet' e jet', Zot mbi male Hyll mbi det
    Postime
    2,565
    MARRĖDHĖNIET SHQIPTARO-GREKE NÉ FILLIM TÉ KĖTIJ SHEKULLI
    (XX)


    Nga Sherif Delvina
    Botuar ne: "Rilindja", 20 maj 1994


    Shqiptarėt tė mos i harrojnė mėsimet e historisė pėr
    shovinizmin Grek


    Me tė drejtė "Terxhumani Shark" (Lajmėtari i lindjes),
    redaktor i sė cilės ishte S.Frashėri, viti I, mė 31 korrik
    1878, nė faqen 2-3 thotė: "Greqia bėn ē'ėshtė e mundurr
    pengojė lidhjen midis muslimanėve dhe tė krishterėve
    orthodoksė). Ajo gjithmonė ka patur dhe ka synime
    territoriale ndaj vendit tonė. E zėmė se grekėt janė njė
    popull qė ka vlera tė mėdha sa edhe popujt e vjetėr. Mirė
    po e pranoimė, por, a ka vallė njė popull me vlere qe tė
    robėrojė popujt fqinj? Pyesim "Neollogosin" (gazetė greke e
    asaj kohe) a ėshtė burrėri apo tradhti tė nxitėsh popullin
    tėnd tė rrembejė pjesė nga atdheu i tjetrit? Le tė na
    tregojė njė njeri nė histori qe te kete bėrė njė gj ė tė
    tillė dhe tė jetė lėvduar nga brezat e ardhshėm e te mos
    jetė kuj tuar emri i tij me mallkim. Gjaku dhe kombėsia
    janė te shenjta pėr ēdo, njeri".

    Edhe kleri grek nuk mbeti pas. Nė vitin 1913 e pushtoi
    krejtėsisht Shqiperine e Jugut me kisha dhe shkolla duke
    thėnė: "Kėshtu ka thėnė Zoti Krisht: ēdo ortodoks ėshtė
    grek, muslimanėt janė turq. Nė kėtė vend do te banojnė
    vetėm grekėt". Qeveria greke i quante shqiptarėt muslimanė
    turq, kategori osmane. Shqiptarėt muslimanė pėrbėnin
    shumicen e Shqipėrisė sė Jugut. Ata duhej ose t'i
    nėnshtroheshin masakrave greke ose tė braktisnin
    pėrgjithmonė atdheun e tyre.


    Masakėr ose nėnshtrim
    Nė tė gjitha viset e Pushtuara nga ushtria greke nė vitin
    1913 u vunė tabela greqisht dhe frėngjīsht: "Bashkim me
    Greqinė ose vdekje".


    Mė 16 shtator tė vitit 1913 u dha urdhri qė tė gjithė
    fshatarėt e qytetarėt ortodoksė tė qyteteve dhe tė
    fshatrave tė Gjirokastrės, tė Delvinės, tė Tepelenės, tė
    Leskovikut e tė Pėrmetit tė vinin pėrpara shesheve tė
    metropolive dhe tė kishave. Nė ēdo shesh tė kėtyre qyteteve
    qe vendosur njė tryezė e mbuluar me flamurin e Greqisė. Nė
    tryezė gjendej ungjilli i shenjtė. Priftėrīnjtė, tė veshur
    me petka tė shenjta, kishin zėnė vend pranė tryezave.
    Mėsuesit e shkollave greke dhe nxėnėsit e tyre mbanin nė
    duar nga njė flamur grek. Kėta mėsues kishin sjellė edhe
    ēupat e shkollave greke. Ato kishin veshur nga njė bluzė tė
    kaltėr, qė kishte nė mes tė gjoksit nje ēapar, ku
    gjendeshin tė shkruara me shkronja tė arta kėto fjalė:
    "Bashkim me Greqinė ose vdekje". Pranė tryezave tė kėtyre
    shesheve qėndronin klerikėt dhe qeveritarėt grekė, Nė kėto
    qytete tė pushtuara nga ushtria greke u mbajtėn fjalime.


    Ja ē'i thanė popullsisė ortodokse qeveritarėt grekė: "Me
    hidhėnim tė madh po ju njoftojnjmė se Fuqitė e Mėdha ju
    ndanė nga gjiri ļ Eladhės ju, qė jeni thjesht grekė, ju
    lanė nė duart e barbarėve shqiptarė. Prandaj, sė bashku me
    ju do tė luftojmė me pushkė nė dorė dhe kurrė nuk do tė
    pranojmė qė barbarėt shqiptarė tė hyjnė nė atdheun tonė tė
    shenjtė grek. Betohemi nė ungjillin e shenjtė, qė ne do tė
    derdhim edhe pikėn e fundit tė gjakut dhe nė duart e
    shqiptarėve nuk do tė biem kurrė.
    Nėse nuk i bėjmė dot
    ballė kėsaj gjėme, do t'u vėmė zjarrin shtėpive tona, qė
    kėtu shqiptarėt tė gjejnė vetėm gėrmadha".

    Pasi u bė betimi nėn kėrcėnimin e bajonetave greke,
    qeveritarėt e pranishėm nė kėtė mbledhje u dhanė garanci
    pjesėmarrėsve tė kėtyre mitīngjeve se Greqia nuk do ti
    linte vetėm. Ajo do tė ishte gjithmonė me ta. Fill pas
    kėsaj ceremonie, me urdhėr tė qeverise greke, njė pjesė e
    mirė e ushtrisė sė saj, u kthye nė andartė. Nga Greqia
    erdhėn dhe andartė tė tjerė.

    Dy fjalė pėr andartėt
    Andartźt, nė pjesėn mė tė madhe ishin oficerė dhe ushtarė
    tė legjioneve tė rregullta tė ushtrisė greke. Ata ndenjėn
    nė Shqipėri ruaitur tė niėitat formacione ushtarake,
    ushtarėt oficerėt ne armatimin, tė njėjtat pushkė,
    municione, mitralozė, topa; ndėrruan vetėm teshat e trupit,
    u veshėn me rroba katundari dhe bashibozuku. Terrorrizmi
    shtetėror grek pėr spastrim etnik tėrritoresh shqiptare tė
    pushtuara u zbatua me anėn e kėtyre andartźve. Ushtarėt e
    rregullt grekė, tė kthyer nė komitaxhini, kishin numrin e
    batalioneve dhe tė kompanive tė tyre, qė quheshin kompani
    te shenjta. Ato i shėrbenin vetėm djallit dhe shovinizmit.
    Nė kėto kōmpani kishte kriminelė tė njohur nė zanatin e
    krimit: kretas, korfiatė, zantiotė, ish-pjesėmarrė s
    kryesorė tė sė ashtuquajturė s kryengritje e Vorio-Epirit.


    Andartėt pretendonin se i pėrkitnin racės fisnike greke, me
    ideal atdhedashurinė dhe fénė, por, nė fakt, pėrbuznin si
    fénė ashtu dhe atdheun. Pjesa mė e vogėl e tyre nxitej nga
    fanatizmi nė vend tė urrejtjes pėr armikun. Kėta
    ish-ushtarakė ishin nė gjendje tė kryenin krime nga mė tė
    pėrbindshmet. Ushtaraku qė bėhej andart nxirrej ne lirim
    dhe qėndronte nė vendin ku kishte kryer shėrbimin ushtarak
    nė rast se ajo ishte tokė e njė shteti tjetėr fqinj tė
    pushtuar nga ushtria greke. Po qe se ai bėhej andart nė
    Greqi, ai, sė bashku me shokėt e tii i kalonie kufirin.
    ēdo fshat tė shtetit fqinj ku venin, plaēkitnin dhe ndienin
    kėnaqėsinė e pasurimit dhe tė vrasjes tė familjeve tė
    plaēkitura. Andartėt u merrnin fshatarėve ose qytetarėve
    paratė, bizhuteritė, vritnin njerėz pa dallim moshe e
    seksi, dėfrenin duke ēnderuar gratė e fshatareve tė
    plaēkitur, pinin pa pushim, u pritnin fatkeqėve kokat,
    hundėt dhe veshėt. Me hundėt dhe veshėt e prerė ata bėnin
    gjerdane me tė cilėt stolisnin gjokset e tyre. Shpesh herė
    andartėt ishin barinj qė vinin nga Greqia e lirė, tė
    mėrzitur nga puna e pėrditshme dhe jepeshin pas njė jete
    plot aventura.

    Gjatė muajve qė pasuan, qeveria greke bėri mjaft protesta
    pranė Fuqive tė Mėdha duke kėrkuar qė pjesa jugore e
    Shqipėisė (ose Vorio-Epiri, siē e quajnė ata) ti mbetej
    Greqisė. Mbasi tė gjitha pėrpjekjet e qeverisė greke
    shkuan kot, ajo vendosi tė bėnte njė mbledhje ku tė
    shpallej kryengritja.

    Mbledhja u mbajt nė Gjirokastėr nėn kryesinė e Dhespotit tė
    Konicės mė 27 janar 1914, ditėn e diel, me "delegatė" nga
    kėto qytete: Preveza, Jamna, Konica, Paramithia, Voshtina,
    Leskoviku, Kolonja, Korēa, Pėrmeti, Tepelena, Gjirokastra,
    Delvina, etj. Kjo mbledhje vazhdoi dyjavė. Ajo pėrfundoi me
    marrjen e vendimit pėr kryengritje tė pėrgjithshme. Mė vonė
    kongresi epirot shpalli autonominė e VorioEpirit (2 mars
    1914) dhe, fill pas saj, u zgjodh njė qeveri provizore me
    Jorgo Zografin nė krye.

    Jorgo Zografua pat deklaruar nė njė gosti tė dhėnė prej
    tij: "Po s'na dhanė Vorio-Epirin Fuqitė e Mėdha, do ta
    n-afshojmė atė (Vorio Epirin, Sh.D.) dhe do ta bėjmė njė me
    tokėn". Ky renegat e mbajti fjalėn dhe e bėri shkrumb e hi
    Shqipėrinė e Jugut.


    Klerikėt grekė morėn kryqin dhe deklaruan kryengritje
    kundėr njerkės sė tyre Shqipėri dhe, ēka eshtė mė e keqja,
    kryengritjen, e deklaronin nėpėr kisha. Ai kryq nė dorė tė
    kelerikėve nuk ishte mė i Krishtit, sepse, po u kthye kryqi
    kundėr atdheut, i pėrket vetėm satanait.

    Kriminelėt dhe hajdutėt me namė
    "pėr ēlirmin" e "Vorio-Epirit"


    Nė kėtė kohė nė Shqipėri erdhėn tė gjithė katilėt e
    Greqisė. Kriminelėt e burgjeve tė Greqisė liroheshin me
    kusht qė tė shkonin nė Shqipėri. Tė gjithė hajdutėt e
    Greqisė u armatosėn dhe u nisėn pėr nė "Vorio-Epir" . U
    urdhėruan tė vinin nė Shqipėri edhe hajdutėt me namė, tė
    ndodhur nė ilegalitet nė Eladhė dhe qė kėrkoheshin nga
    policia. Katili me nam, Kosta Beēori, pėr kokėn e tė cilit
    qeveria greke jepte 15 000 franga ari, erdhi nė Shqipėri si
    kapedan i andartėve.

    Andartėt grekė vrisnin e thernin jo vetėrn nė krahinėn e
    "VorioEpirit" , por edhe jashtė saj. Po e ilustrojmė kėtė me
    njė fakt: dy fshatra shqiptare, Paēomiti dhe Kuqari, qė
    ndodheshin jashtė kufirit tė "krahinės autonome" tė Epirit,
    u sulmuan nga andartėt. Mė 25 shkurt tė vitit 1914, ditėn e
    hėnė, nė mėngjes, andartėt u sulėn nė kėto dy fshatrash.
    Mblodhėn burrat qė gjetėn dhe i ēuan nė njė fshat aty afér,
    nė Kosinė, ku i mbyllėn nė katua, lidhur kėmbė e duar. Qė
    andej katilėt u kthyen pėrsėri nė fshat dhe therėn tė
    gjithė fémijėt dhe bagėtitė. Pasi e mbaruan kėtė skenė
    ferri, u kthyen nė fshatin Kosinė. Aty tė burgosurve u
    prenė hundėt, veshėt, kėmbėt e duart. Mezi u doli shpirti
    fabatarėve tė masakruar nga kėto tortura tė papara. Mė vonė
    korbat dhe qentė u hėngrėn mishtė.


    Grekėt kishin ardhur pėr tė shkretuar jugun e Shqipėrisė.
    Kryqi nė kėto vende fatkeqe udhėhiqte thikėn pėr therrjen e
    shqiptarėve.


    Krimet e kryera nga andartėt nė fshatin Leshnjė i pėrkasin
    ferrit. Ata iu sulėn kėtij fshati si bisha dhe kalonin nė
    thikė ē'tė gjenin perpara, gra e burra. Foshnjet e kėtij
    fshati i masakruan siē bėjnė bishat. Ky katund i bukur u
    mbulua me kufoma. Ato kishin zėnė tė tėra rrugėt e tij. Mė
    nė fund, barbaret andartė i vunė zjarrin fshatit tė bėrė
    rrafsh me tokėn.


    Tė Ilahtarshme qenė edhe skenat me vrasie makabre qė kryen
    andartėt nė fshatin Peshtan. Banorėt e kėtij fshati ikėn,
    por mbetėn pa marrė njė pjesė tė foshnjave tė gjora.
    Egėrsirat andarte i gjetėn kėto foshnje. Ja ēfąrė shkruan
    njė kronikė e kohės: "... Foshnjat e mjera po shėtitnin
    rrugėve duke ulėritur dhe kėrkonin prindėrit e tyre.
    Egėrsirat i mblodhėn tė gjitha foshnjat dhe i shpunė nė njė
    shtėpi ku kish njė pus dhe atje i merrnin foshnjat njė nga
    njė, u prisnin kokat dhe i hidhnin brenda. Foshnjat e
    therura qenė 27. Si i mbaruan sė theruri, pusin e mbuluan
    me gurė, pastaj plaēkitėn shtėpitė, u vunė zjarrin dhe i
    bėnė hi. Plaēkat qė morėn nga Peshtani i dėrguan nė
    Delvinė, ku kishin dhe tė tjerat. Tani u erdhi radha grave.
    I morėn tė mjerat dhe i larguan nga fshati dhe i ndalėn nė
    njė shesh. Atje Kocifaqi u tha andartėve: "Jeni tė lirė tė
    dėfreni me kėto gra". Zunė egėrsirat tė pėrmbushnin
    dėshirat e tyre. Si mbaruan sė dėftyeri, u shkuan bajonetat
    dhe i ēponin tė gjalla derisa te mjerat gra sa dhanė
    shpirtin!... " Kėshtu mbaroi skena tragjike e Peshtanit.

    Vlen tė pėrmenden barbarizmat e andartėve nė Kolonjė. Atje
    u bė njė luftė e rreptė e andartėve me shqiptarėt.
    Kriminelėt mė tė mėdheni nė radhėt e andartėve ishin ata
    nga Kreta. Njė trupė andartėsh tė Kretės e pėrbėré prej 160
    vetėsh dhe qė quhej "lulja e andartėve", sulmoi Kolonjėn.
    Tetėdhjetė vetė syresh u asgjesuan nga Sali Butka, ndėrsa
    gjysma tjetėr ia mbathi. Mirėpo, mė vonė erdhėn trupa tė
    shumta andartėsh dhe rrethuan Kolonjėn nga tė katėr anėt.
    Kolonjėn e bėnė shkrumb e hi.. Dy fémijė tė krishterė i
    dogjėn tė gjallė sepse i shėrbyen ēėshtjes shqiptare..

    Nė Panarit andartėt therėn 275 vetė. Nė Frashėr plaēkitėn
    dyqanet dhe shtėpitė e tė krishterėve. ngaqė shtėpitė e
    fshatit Frashėr kishin nga njė flamur shqiptar nė dritare,
    tė gjitha shtėpitė i dogjėn.

    Terrorit grek populli shqiptar iu pėrgiigj me krijimin e
    ēetave patriotike


    Andartėt pėsuan njė goditje tė fortė nga kurveleshasit nė
    Manastirin e Cepos; aty u vranė 160 andartė. Djemtė e
    Kurveleshit, duke i ndjekur, arritėn deri nė Virua, afér
    Gjirokastrės; kolonjarėt u hodhėn nė sulm. Me Sali Butkėn
    nė krye ata i thyen andartėt nė Kolonjė. Nga frika e
    rrethimit J.Zografua e transféroi "qeverinė" e tij nga
    Gjirokastra nė Delvinė.

    Pėr tė shpėtuar jetėn e fémijėve, shumė gra u mblodhėn nė
    Pėrmet. Andartėt, si kriminelė e tė pabesė, vranė shumicėn
    e fémijėve dhe tė foshnjave dhe ēnderuan mjaft gra, tė
    cilat pastaj i vranė.

    Nė qytetin e Korēės, naten duke gdhiré 2 prill 1914,
    ushtarėt grekė (andartėt) pėrgatitnin bandat e armatosura
    tė kamufluara si epirotė. Ato qėndronin nė malėsitė e
    Korēės pėr tė sulmuar pastaj qytetin. Rrjeti i agjentėve
    grekė, i kryesuar nga peshkopi grek, Gjermanos, ishte gati
    pėr ta "ēliruar" Korēėn.
    Po japim njė fragment nga fjalimi
    i kėtij peshkopi nė metropolinė me puēistėt:

    "Vėllezėr me Krishtin! Urata e Perėndisė rėntė mbi ju e mbi
    armėt tuaja! Erdhi sahati tu japim. dėrrmėn armiqve tė fésė
    e tė Krishtit, tradhtarėve qė ia kanė sh*tur shpirtin
    satanait, atyre qė i shėrbejnė tė paudhit. Qėllimi ynė i
    shenjtė: "Tė shpėtojmė Korēėn nga kthetrat qė i kanė ngulur
    nė mishin e sfilitur shėrbėtorėt e antikrishtit, nga ata qė
    duan tė na gabojnė e tė na ndajnė nga gjiri i mźmės sonė,
    Eladhė".


    Xhandarmėria shqiptare, korpusi i vullnctarėve tė
    katundeve, nėn udhėheqjen e Themistokli Gėrmenjit e shtypėn
    puēin brenda njė kohe tė shkurtėr. Mė vonė filluan intrigat
    e shovinizmit grek, si rrjedhojė e tė cilave u vra
    Themistokli Gėrmenji me njė plumb francez.

    Po pėrmendim edhe njė mizori tjetėr tė grekėve:

    Nė fund tė prillit 1914 u kthye nė Hormovė (fshat afičr
    Tepelenės) Koloneli Zira. Atje erdhėn edhe 300 andartė tė
    tjerė me oficerėt Saqellari dhe Klemati nė krye pėr tė
    kryer nė Kodėr masakrėn e Hormovės. Koloneli Zira i ndau
    fshatarėt qė kishin zėnė komitaxhinjtė nė tre grupe me nga
    65 vetė secili. Ai zgjodhi ndėr trupat e tij mė tė
    dalluarit nė kasaphana njerėzore gjithsej 36 andartė. Sipas
    urdhėrit tė kėtij koloneli, edhe kėta u ndanė nė tre grupe.
    Secili grup pėrbėhej nga 12 vetė dhe kishte pėr detyrė tė
    therrte nė kishė 65 vetė. Fshatarėt fatkeqė, pasi u
    gjymtuan, u vranė me bajoneta dhe me thika nga kėta katilė.
    njė pjesė tė tyre ua thyen edhe kafkat. Shpesh andartėt i
    qėllonin kėta tė mjerė me plumb nė duart dhe kėmbėt pėr
    t'ua shtuar vuajtjet dhe agoninė. Pastaj i futnin nė gropa
    akoma tė gjallė. Lum ai qė zvarritej nė gropė i vdekur...
    Sharjet dhe ulėrimat rrėnqethėse tė kėtyre viktimave
    dėgjoheshin edhe riė fshatrat Dragot, Beēisht dhe Luzat.


    Komisioni i CIC (Komisioni Ndėrkombėtar i Kontrollit),
    qė vajti atje fill pas-ngjarjeve, hyri sė pari nė kishė. Dyert
    e saj ishin tė shpuara nga plumbat, muret qenė spėrkatur me
    gjak, mjaft trupa njerėzish ishin hedhur nė dysheme. Aty
    kishte mjaft kėsula banorėsh tė fshatit tė lara me gjak.
    Rreth kishės kishte gropa me kufoma. Nė Kodėr u gjendėn
    rreth 195 kufoma. Kėto masakra u ngjajnė atyre qė kreu
    Neroni (viti '64 pas Krishtit) me njė ndryshim: kėsaj radhe
    ato bėheshin nė emėr tė Krishtit, pėr tė krijuar
    Perandorinė e Bizantit, qė nuk kishte qenė kurrė greke, por
    njė konglomerat popujsh.


    Mė 6 korrik 1914, nė Delvinė u mbajt Kongresi i
    Vorio-Epirit. Fill pas,kėtij kongresi bande vorio-epirote
    dhe ushtria greke pushtuan edhe Korēėn, Kolonjėn, Tepelenėn
    dhe gjithė Shqipėrinė e Jugut. Pėrsėri vrasje e djegie
    masive. Rreth 100 000 shqiptarė u detyruan tė braktisnin
    vatrat e tyre dhe u dergjėn nė ullishtet e Vlorės. 30 mijė
    prej kėtyre fatkeqėve gjetėn vdekjen nga sėmundjet dhe
    uria.

    Ja ē'thotė Lumo Skėndoja nė "L'affaire de l'Epire" Sofia,
    1915, pėr dėmet qė 1 shkaktuan popullit shqiptar hordhitė
    barbare greke:


    Rezultati ishte ky: dy nga prefekturat mė tė bukura tė
    Shqipėrise, Korēa dhe Gjirokastra, tė shkatėrruara; mė
    tepėr se 250 fshatra tė djegura, dhjetėra fshatra tė
    plaēkitura e tė vjedhura, disa mijėra shqiptarė tė vrarė nė
    luftė nė mėnyrėn mė tė poshtėr, duke pėrfshirė edhe gratė
    dhe fčmijėt; njė dėm material, prej rreth 300 milionė
    frangash, 100 mijė njerėz tė mbetur pa strehė".

    Lista e plotė e fshatrave tė djegura nga grekėt u botua nė
    gazetėn italiane "Corriere delle Puglie" mė 14-15 dhjetor
    1914 pasi i ishte dhėnė Ministrisė sė Jashtme italiane dhe
    pėrfaqėsive tė pesė Fuqive tė Mėdha... Fshatrat e djegura
    arrijnė nė 250. Nė kėtė listė mungojnė rrethe tė tjera si
    Gora, Devolli, Fusha e Korēės. Gjithashtu u dogjėn dhe u
    plaēkitėn 48 teqe.

    Tė gjitha kėto masakra e djegie nė jug tė atdheut tonė u
    kryen sepse shovinizmi nė Greqi ėshtė shpallur prej kohėsh
    fe kombėtare. Kėmbanave tė tij i bien edhe sot klerikėt
    shovinistė grekė.

    Pėr vendin tonė shovinizmi grek ėshtė njė kėrcėnim i
    vijueshėm dhe i pabesė. Nacionalshovinizmi grek ėshtė
    vrasės i demokracisė. Ai ėshtė shovinizėm me jehona
    kėmbanash kishe. Andartėt e vazhdojnė edhe sot me
    intensitet punėn e tyre. [U]Tashmė ėshtė e qartė se masakra e
    Peshkopisė mė 10 prill 1994 ishte projektuar e zbatuar nga
    qeveritarėt e Athinės. Ja ē'thotė pėr kėtė pasardhėsi i
    tretė i brezit shovinist tė familjes Papandreu (Papandreu i
    tretė ose Jorgo Papandreu, sot sekretar i shtetit pėr Punėt
    e Jashtme tė Greqisė): "...Nuk mund tė pėrjashtohet asgjė,
    madje edhe njė pėrfshire e ushtarakėve grekė nė mėnyrė
    individuale" . Siē shihet, ēdo, gjė ėshtė e qartė: historia
    pėrsėritet; andartėt kanė filluar tė veprojnė pėrsėri..."[/
    U]

  10. #410
    i/e regjistruar Maska e BARAT
    Anėtarėsuar
    20-07-2006
    Vendndodhja
    Himarjot jet' e jet', Zot mbi male Hyll mbi det
    Postime
    2,565
    FAKTE dhe DESHMI

    ------------------------------------

    Dėshmia interesante e spiunit qė punonte nė shėrbim tė grekėve pėr Vorio-Epirin

    Loja e Sigurimit me agjentin Papastrati

    Bekim BUDO-gazeta Tirana Observer 19 janar2006

    Ish-oficeri i Sigurimit tė Shtetit, Bekim Budo, nė librin e tij “Shėrbimi i fshehtė” pasqyron njė dosje interesante tė njė agjentit grek me pseudonim Papastrati, arrestuar nga shėrbimi i fshehtė shqiptar nė vitin 1971. Sipas librit tė Budos, interesant ėshtė fakti se nė vazhdimėsi agjentura greke zhvillonte veprimtarinė e saj nė Shqipėrinė e Jugut dhe kishte nė dispozicion informatorė potentė, tejet tė pėrgatitur. Nė vitet ‘70-tė, Sigurimi i Shtetit Shqiptar kishte rėnė nė gjurmėt e kėsaj veprimtarie dhe arrin tė kapė, falė njė kombinacioni tė pėrsosur, Papastratin, pėrgatitur nė shkollėn e spiunazhit tė vendit fqinj, i cili tregon pėrpara hetuesve se si ishte vėnė nė shėrbim tė grekėve. Kontaktet e tij tė para, thuhet nė libėr, ishin bėrė me gjeneralin grek, Vasil Mellaj, qė kishte qenė komandant divizioni i trupave greke nė Gjirokastėr, e me tė e kishte njohur patrioti i tij nga Derviēani, V. Shahini, i cili kishte studiuar me kohė. Gjenerali drejtonte dhe njė zyrė tė shėrbimit tė fshehtė tė zbulimit ushtarak grek “Alfa–Dhio”. Megjithatė, sipas dokumenteve tė hetimit tė Papastratit, gjenerali grek, kishte marrė informacion pėr agjentin, duke pyetur edhe lidhjet e tij tė afėrta nė Shqipėri dhe Greqi, P. Kotokon, O. Anastasjadhin. Pas verifikimit, gjenerali urdhėron S. Vllahon dhe P. Kotokon tė krijonin organizatėn antishqiptare MAVI (Metopo Apolefterikon Vorio–Epirotiku), nė kryesinė e sė cilės u caktua edhe Papastrati sė bashku me V. Shahinin e J. Diamantin, tė njohur pėr ndjenjat filogreke dhe tepėr aktive nė veprimtarinė e tyre praktike pėr aneksimin e trojeve shqiptare. Gjenerali grek e kishte porositur agjentin qė tė riaktivizonte agjenturėn e vjetėr dhe tė bėnte rekrutime tė reja, sidomos nga radhėt e minoritetit, grekofilėve, grekofonėve, si dhe nga radhėt e studentėve dhe nxėnėsve shqiptarė qė studionin ose qė kishin kryer studimet nė shkollat greke. Agjentura kryesore kishte pėr detyrė organizimin e grupeve agjenturore, tė cilat do tė ishin bėrthama tė rezidenturave nė pėrputhje me situatat agjenturore dhe politike.

    Kur isha duke pėrgatitur njė leksion pėr studentėt e Akademisė sė Policisė, mora leje pėr tė hulumtuar nė dosjet operative, ku ishin regjistruar dėshmi agjentėsh dhe informacione tė tjera tė rėndėsishme spiunazhi. Mbaj mend se nė njėrėn prej kėtyre dosjeve, ministri Kol Bib Mirakaj, njėherazi edhe sekretar i Partisė Kombėtare Fashiste shqiptare i dėrgon Ministrisė sė Arsimit njė shkresė rezervate me nr. 3329, datė 11 korrik 1942, lidhur me aktivitetin e shėrbimit tė fshehtė grek dhe qarqeve shoviniste tė vendit fqinj.
    Mirakaj i pėrgjigjej njė shkrese tė Ministrisė sė Arsimit nr. 390 datė 15.4.1942/ XX rezervate dhe njė tjetėr shkrese tė ministrisė sė tij nr. 2669/Pol. 27/D/84 Res, qė kishin informacion lidhur me listat emėrore tė mėsuesve grekofonė tė qarkut tė Gjirokastrės bashkė me informatat pėrkatėse tė marra pjesėrisht nga sekretarėt politikė dhe nga KK e MM. Listat qė i bashkėlidheshin kėtij dokumenti ishin grumbulluar nga shėrbimi i fshehtė i mbretit Zog, nga shėrbimi i fshehtė diplomatik, si dhe nga sekretarėt politikė tė Partisė Fashiste, tė cilėt mbaheshin nė lidhje agjenture e zbulim-kundėrzbulimi. Nė kėto lista bie nė sy numri i madh i mėsuesve, tė cilėt kishin studiuar pėr mėsuesi nė shkollat greke dhe ishin tė shpėrndarė nė 163 shkolla tė Shqipėrisė sė Jugut, mėsimet e tė cilave ishin nė gjuhėn greke, qė pėrbėnin dyfishin e shkollave nė gjuhėn turke po nė kėto territore. Nė karakteristikat, pėrbri secilit emėr mėsuesi janė shėnuar shkurtimisht qėndrimi i tyre nė raport me qeverinė e Zogut, ndjenjat shoviniste, si dhe nė raport me ndjenjat kombėtare. Predominojnė karakteristikat pozitive tė tyre nė kėto raporte nė masėn prej rreth 70 pėr qind.
    Konstatimi
    Nė dosje vura re se problemi ishte mė i thellė dhe nuk ishte marrė sa duhet nė konsideratė sinjali i alarmit i dhėnė nga konsulli i Janinės, Xhemal Frashėri, i cili midis tė tjerave theksonte: “Shkolla e Vellasit, e cila dirizhohet nga dhespoti i Janinės, Spiridhoni, njė armik i rreptė i Shqipėrisė, ėshtė ngritur vetėm e vetėm pėr tė pėrgatitur me kulturė dhe me ndjenja greke rininė e fshatrave grekofonė tė Prefekturės sė Gjirokastrės, me anė tė propagandės helmuese pėr tė arritur qėllimin kryesor satanik, i cili ėshtė bashkimi i tė ashtuquajturit Vorio-Epir me Epirin. Po nuk morėm masa tė rrepta, them me bindje se shkolla Vellas do tė jetė varri i Gjirokastrės”. Nga materialet e tjera tė hulumtuara ėshtė mjaft afėr realitetit tė ngjarjeve qė bėn tė mundur krijimin dhe pompimin e “Megalli Idesė”, apo idesė sė madhe, njė rrėfim i njė agjenti potent grek me pseudonimin Papastrati, i cili pėrfaqėson tipikisht nė mėnyrė tė koncentruar njė veprimtari sa armiqėsore ndaj vendit tonė, aq edhe pėrbuzėse ndaj Shqipėrisė. Nė letrėn informative tė Ministrisė sė Arsimit shkruhet: “Ėshtė interesante tė theksojmė se ky rrėfim ėshtė edhe njė sintezė e njė veprimtarie pėr mė shumė se njė shekull e shovenėve, pėrfaqėsues ekstremistė tė njė nacionalizmi absurd nė dėm tė njė vendi tepėr paqėsor e miqėsor, i cili historikisht ka dhėnė njė ndihmesė tė madhe me anė tė komunitetit shqiptar nė Greqi, arvanitasve, si Kollokotroni, Karaiskaqis, Bubulina e Boēari, tė cilėt ishin edhe protagonistė kryesorė tė revolucionit grek tė vitit 1821, gjė qė edhe nė historinė moderne tė kėtij vendi ky kontribut mohohet padrejtėsisht. Kundėr kėtij vendi autokton fqinj prej mijėra vjetėsh, pas fitimit tė pavarėsisė, qarqe tė caktuara shovene, megalomane dhe aventuriere, nė vitin 1867, krijuan organizatėn “Vllazėria Qendrore Kulturore”, si dhe klubin “Sillogun vorio-epirot”, tė cilat, shkallė–shkallė, do tė pėrbėnin bazėn e organizatės famėkeqe QEVA (Komiteti Qendror i Pėrpjekjeve Vorio-Epirote), duke marrė dhe pėlqimin e Patriarkanės sė Stambollit. Nė krye tė kėsaj organizate do tė vendosej lunxhioti, Kristaq Zografi. Mė 6 qershor 1888 krijohet nė Greqi nga Dhimitėr Boēari, shoqėria “I vllamidhes Allvani Vllamet” –“Vėllezėrit shqiptarė” me njė platformė antikombit shqiptar pėr pengimin e gjuhės sė shkruar shqipe nė alfabetin latin mbi bazėn e njė strategjie, qė kishte qėllim kryesor helenizimin e popullsisė sė Shqipėrisė sė Jugut dhe mė gjerė me njė propagandė qė mbivlerėsonte dukshėm kulturėn greke, duke nėnēmuar kulturėn shqiptare”.
    Shėrbimi i fshehtė i qeverisė sė asaj kohe njoftonte pėr njė marrėveshje tė fshehtė midis Patriarkanės sė Stambollit me qeverinė greke, ku u vendos qė myslimanėt e Kosovės, Bosnjės dhe Hercegovinės, si dhe tė Shqipėrisė tė konsideroheshin turq, ndėrsa shqiptarėt ortodoksė tė konvertoheshin nė helenė dhe tė administroheshin nga Greqia, pasi shqiptarėve u mohohej kategorikisht aftėsia shtetformuese, edhe pse historikisht kishin dhėnė prova, madje edhe nė Greqi, duke i dhėnė asaj jo pak, por rreth 20 kryeministra qysh nga Miauli, Kanari, Kryeziu e deri dhe vetė Lefter Venizellosin, tė cilėt ishin tė gjithė arvanitas, pa bėrė fjalė kėtu se edhe presidenti i parė grek, Pavllo Kondurjoti, dhe presidenti tjetėr, Theodhoros Pangallos, ishin me origjinė shqiptare dhe nė mjediset miqėsore e familjare komunikonin nė gjuhėn shqipe.
    Letra
    Nga letra qė ndodhej nė Arkivin e Ministrisė sė Brendshme, dosjen e agjentit grek Papastrati mėsohet se “Megali-idea” dhe tė tjera, synime tė tyre amplifikon akoma mė shumė dhe bėhen shpejt udhėheqje pėr veprim nė marrėdhėniet e mėvonshme me shtetin tonė, me tė cilin qysh pas 28 nėntorit 1912 kishin filluar kontradiktat e mprehta dhe diplomacia e saj mori orientime tė qarta nga qeveria greke pėr sensibilizimin e opinionit ndėrkombėtar pėr gjoja tė drejtėn e saj pėr aneksimin e Epirit tė Veriut e konsideruar prej tyre si tokė greke dhe duke u munduar ta justifikonin dhe argumentonin historikisht, sidomos me ekzistencėn e minoritetit grek nė trojet tona autoktone. Kėto kontradikta shpėrthyen kur Konferenca e Ambasadorėve mė 8 gusht 1913 pėrcaktoi kufijtė e Shqipėrisė. Edhe pse kufijtė e vendosura nga komisionerėt e huaj anglo-francezė dhe italianė kishin lėnė jashtė tyre troje tė konsiderueshme tė populluara nga shqiptarė autoktonė, grekėt dhe njė pjesė e mėsuesve grekofonė kishin pėrgatitur veē tė tjerave nxėnėsit e shkollave greke, tė paraqiteshin para tyre, duke u prezantuar si grekė, duke thėnė se “Ego ime Elinas” (Unė jam grek) etj. Nė tė njėjtėn kohė, ata provokojnė Konferencėn e Korfuzit mė 1913, e cila nė vendimet e majit 1914, i vuri kushte qeverisė shqiptare pėr tė zbatuar njė plan special pėr minoritetin dhe Vorio-Epirin, nė mėnyrė qė ajo tė ishte nė ēdo kohė prezente nė kėto treva, si dhe t’i kishte fillimisht nėn kujdestari, probleme qė ai i ngiti nė forume ndėrkombėtare e deri nė Konferencėn e Firences nė vitin 1921, por, siē e dimė nga historia, planet e grekėve u bėnė pa hanxhi. Kongresi i Lushnjės, lufta e Vlorės bėnė tė mundur legalisht, qė marrėveshja Titoni–Venizellos, pėr ndarjen e Shqipėrisė tė mbetej nė letėr dhe tė zbatohej ilegalisht nga shėrbimet e fshehta tė kėtyre vendeve pėr t’i bėrė fakte tė kryera nė tė ardhmen. Pikėrisht kėtė e rrėfen mė sė miri agjenti potent grek, Papastrati. Nė materialet e hetuesisė sė asaj kohe shkruhet: “Nė Tiranė, nė zyrat e hetuesisė u paraqit agjenti grek, me pseudonim Papastrati, mė 22 shkurt 1971, qė pėr shkak tė statusit tė tij tė themi special dhe tė veēantė e mori nė pyetje zėvendėsdrejtori i Drejtorisė sė Hetuesisė. Agjenti grek vazhdoi rrėfimin e aktivitetit tė tij nė shėrbim tė zbulimit grek. Mes tė tjerave, ai thotė se “pasi mbarova arsimin e mesėm nė Zozimea Skoli, vazhdova arsimin e lartė nė Athinė, pėr Mėsuesi, tė cilin e mbarova me rezultate tė larta. Ndėrkohė, bashkė me dy bashkėfshatarėt e mi nga Klishari ishim anėtarėsuar nė Sillogun Vorio–Epirot, me qendėr nė Athinė, ku nė njė nga mbledhjet e radhės, kryetari i tij, Kristaq Zografo, qė mė ka mbetur nė kujtesė, na foli pėr perspektivėn tashmė tė hapur me pėlqimin e qeverisė greke dhe tė Patriarkanės sė Stambollit, do t’i pėrvishemi punės pėr aneksimin e Vorio-Epirit, qė sipas tij, ato ishin toka greke qysh nė lashtėsi dhe se e kishin amanet nga tė parėt qė ėndrrėn e tyre ta bėnin realitet sa mė shpejt, pasi ishin krijuar tė gjitha kushtet, ishin mėnjanuar tė gjitha pengesat dhe jo vetėm kaq, gjithnjė sipas Kristaqit, ishte marrė pėlqimi i vetė vendeve vendimmarrėse kryesore tė Evropės, Angli – Francė - Itali. Nuk kam pse ta fsheh, u entuziazmova pėr faktin, sepse Shqipėria nė atė kohė ishte njė vend tėrėsisht anadollak, tepėr i prapambetur, pa kulturė dhe intelektualė, sėmundjet bėnin kėrdinė, pa alfabet, gjuhė tė shkruar, pa shkolla dhe mendoja nė atė kohė sė me Greqinė dhe kujdestarinė e saj Shqipėria do tė shkonte pėrpara nė arsim, kulturė, rimėkėmbje etj”. Dora-dorės Papastrati ishte bėrė njė nga pėrkrahėsit kryesorė tė Zografos. Mė tej ai dėshmon: “Nė kėto aktivitete jam njohur edhe me patriotin tim nga Derviēani, Vasil Shahinin, i cili, mesa duket, mė kishte studiuar me kohė dhe mė rekomandoi te gjenerali grek, Vasil Mellaj, i cili kishte qenė komandant divizioni i trupave greke nė Gjirokastėr dhe qė drejtonte dhe njė zyrė tė shėrbimit tė fshehtė tė zbulimit ushtarak grek, “Alfa–Dhio”. Gjeneralit i pėlqeva qysh nė fillim pėr njohuritė e mia, pėr historinė e kulturėn helene, jo vetėm atė moderne, por edhe pėr lashtėsinė, ēka me vonė krijoi besim tė plotė, duke pyetur edhe nė lidhje tė tij tė afėrta nė Shqipėri dhe Greqi, sidomos Pandelejmon Kotokon, Orest Anastasjadhin, etj., siē e mora vesh mė vonė prej tyre. Kėshtu, gjenerali urdhėron Spiridhon Vllahon dhe Pandelejmon Kotokon tė krijonin organizatėn antishqiptare MAVI (Metopo Apolefterikon Vorio–Epirotiku), nė kryesinė e sė cilės u caktova edhe unė sė bashku me Vasil Shahinin e Jani Diamantin, tashmė tė njohur pėr ndjenjat filogreke dhe tepėr aktive nė veprimtarinė e tyre praktike pėr aneksimin e trojeve shqiptare”.
    Rekrutimi
    Gjenerali, nė njė nga takimet e shpeshta me tė, i kishte shprehur konsideratėn e tij dhe tė shefit kryesor tė zbulimit grek, emrin e tė cilit, ai nuk e mėsoi kurrė. Po ky njeri i vuri detyrėn e fshehtė, tė merrej nė tė ardhmen me organizimin cilėsor tė rrjetit agjenturor tė zbulimit grek nė Shqipėri. Nė fillim kreu njė kurs tė pėrshpejtuar pėr tė njohur elementet fillestare tė zbulimit, lidhjeve, ndėrlidhjes, kodeve, grumbullimit dhe seleksionimit tė informacioneve etj. Mė vonė, pasi u krijua organi kryesor i centralizuar i informacionit QIPE (Qendriqi Ipiresias Pliroforion Edhallos), Papastrati bėri kursin e plotė tė zbulimit dhe u kamuflua pas organizatės MAVI, tė cilėn, sipas orientimit i formuloi detyrat kryesore legale, e cila ishte pengimi me ēdo kusht i pjesėmarrjes sė minoritetit nė Luftėn Nacionalēlirimtare, si dhe detyrėn kryesore ilegale, e cila ishte futja me kombinacion nė kėtė lėvizje dhe nė ushtrinė e saj tė agjentėve grekė, me qėllim qė ata tė bėnin karrierė dhe do t’u shėrbenin nė tė ardhmen, pėr realizimin e planeve tė tyre, gjoja pėr ēlirimin njė herė e pėrgjithmonė tė Vorio-Epirit. Papastrati dėshmon: “Pas krijimit tė MAVI-t u hodhėm nė Shqipėri dhe krijuam komitetet vorio-epirote me anėtarė Andon Qirjaqin, Misto Papadhimėn, Dhimitėr Mestakulin, Lefter Guvelin, Jorgo Zoton, Gligor Labovitin etj., tė cilėve u vumė detyra tė qarta se do ta fillonin me propagandė dhe se tri hallkat kryesore tė punės sonė Kleri, Shkolla dhe Shtypi, tė cilat do tė ndihmoheshin fuqimisht nga shtypi grek, ku do tė paraprinin gazetat Ipsokratikon Mellon dhe Vorioepirotikon Agonos, tė cilat kishin detyrė kryesore tė krijonin armiqėsi midis dy feve kryesore atė myslimane dhe ortodokse, pasi e quanin tė tejkaluar kohėn kur kėto dy fe bashkėjetonin nė harmoni, ēka ishte pengesė e madhe pėr realizimin e detyrave tona. Ia konkretizuam detyrat dhespotit tė Janinės, Spiridhoni, ishte vėnė detyrė tė rekrutonte sa mė shumė nxėnės pėr tė vazhduar shkollėn e Vellas, gjė pėr tė cilėn kishte marrė nga qeveria greke fonde tė posaēme, ndėrsa Pandelejmon Kotoko kishte marrė detyrė tė punonte me klerikėt ortodoksė shqiptarė, pjesa mė e madhe e tė cilėve ishin rekrutuar nga zbulimi grek, Asfalia, shėrbimet e fshehta tė Korofillaqisė dhe tė policisė qytetėse Astinomia Poleos, siē ishin Papu Jorgji Taci nga Leshnica, Papu Jani Dashi nga Cuka dhe Papu Foti Zisi nga Gjirokastra. Pyetjes pėr aktivizimin e agjenturės sė vjetėr tė zbulimit grek, si dhe rekrutimin e agjenturės sė re kryeagjenti Papastrati i ishte pėrgjigjur: “Gjenerali Vasil Mellaj na kishte porositur pėr riaktivizimin e agjenturės sė vjetėr krahas rekrutimeve tė reja qė do tė bėnim sidomos nga radhėt e minoritetit, grekofilėve, grekofonėve, si dhe nga radhėt e studentėve dhe nxėnėsve shqiptarė qė studionin ose qė kishin kryer studimet nė shkollat greke. Kėshtu, agjentura kryesore kishte pėr detyrė organizimin e grupeve agjenturore, tė cilat do tė ishin bėrthama tė rezidenturave nė pėrputhje me situatat agjenturore dhe politike. Konkretisht, Vasil Shahini do tė punonte me disa kategori tė caktuara si me tregtarė, mėsues grekofonė, si dhe kryepleq, duke riaktivizuar sidomos Gligor Kicatin nga Poliēani, Jani Foton po aty, doktor Ilia Zėrin nga Sopiku, doktor Sokrat Bozhori nga Terihati, Andon Qirjaqin nga Glina, doktor Telhma Labovitin nga Gjirokastra, Dhimitėr Mastakulin nga Kakodhiqi, Jorgo Zėrin nga Dhuvjani etj. Gjithashtu, gjenerali na kujtonte shpesh pėrvojėn e demonstratave dhe protestave masive pranė Lidhjes sė Kombeve”.
    Hetimi
    Pyetjes se si e argumentonte Papastrati mbėshtetjen e qeverisė greke pėr organizatėn MAVI, si dhe pėr QEVA-n, ai dha kėtė shpjegim. “Nė mbledhjet tona kryesore, ku do tė diskutoheshin, probleme tė rėndėsishme pėr hapat e mėtejshme qė do tė merrnim, asistonin rregullisht dy deputetė grekė Traidhili dhe Villjara, tė cilėt na pėrcillnin orientimet dhe direktivat kryesorė tė qeverisė greke pėr kėto probleme. Konkretisht, mė kujtohet se ndryshe nga gjenerali Mellaj, na porosisnin tė nxisnim sa mė shumė nxėnės dhe studentė pėr tė vazhduar shkollat greke si nė Vellas, Voshtinė Sozimeja, nė Athinė etj. Nga ana tjetėr, ata shtronin me forcė nevojėn e furnizimit me kontingjente tė reja tė rinisė greke “Metaksa”, me degė tė saj nė Shqipėrinė e Jugut, madje, ata insistonin mos tė kursente fondet qė na ishin vėnė nė dispozicion, mėsuesit e sapoemėruar merrnin 200 franga nė muaj dhe organizatorėt e rinisė monarkiste “Metaksa” tė shpėrbleheshin me honorare. Nga ana tjetėr, gjenerali porosiste pėr tė kaluar nė krijimin e formacioneve ushtarake dhe rolin kryesor do ta luante QEVA dhe silogjet/ vorio-epirote, duke mėnjanuar gabimet e bėra nė tė kaluarėn nė kohėn kur si rrjedhojė e kundrasulmit tė ēetave shqiptare nė zonėn e Kurveleshit nė trevėn e Vurgut dhjetėra familje 300 minoritarėsh u larguan pėr nė Korfuz dhe gjetkė dhe u detyruam qė t’i kthenim jo se vėrtetė kishim krizė ushqimesh e buke siē pretenduam, por minoritarėt tanė do tė qėndrojnė atje te tokat e tyre, theksonte gjenerali Mellaj, ēka na lehtėson mjaft punėn tonė pėr aneksimin e Vorio-Epirit. Kėto porosi pėr ne ishin detyra dhe qė u pėrpoqėm t’i realizonim, sidomos gjatė Luftės Nacionalēlirimtare...” Pyetjes se ku konsistonte aktiviteti dopiorol i kėtij agjenti, Papastrati iu pėrgjigj: “...Jam rekrutuar edhe nga zbulimi shqiptar, i cili mesa duket ishte nė dijeni tė aktivitetit tim tė mėparshėm dhe mė mbante nė lidhje sė fundi dhe vetė ish-kryetari i degės sė Gjirokastrės nėnkoloneli Manol M, gjė qė mė lehtėsoi shumė pėr kryerjen e detyrave tė mia, duke mė mundėsuar realizimin e takimeve me agjentėt kryesorė qė kisha nė lidhje, qė nga Gjirokastra nė Vlorė, e deri nė Durrės. Ishim nė periudhėn kur aktiviteti ynė po kalonte nė fazėn e riorganizimit, pra, kalimit nė rrugė tė vogla agjenturore, nė ēeta dhe formacione luftarake tė gėrshetuara me ngritjen e rezidenturave agjenturore sidomos nė qytetet e mėdha nė Gjirokastėr, Vlorė, Lushnjė e deri nė Durrės. Mirėpo, kuadrot kryesorė tė zbulimit tė Zervės na kėrkonin me ngulm pėr tė futur nė Lėvizjen Nacionalēlirimtare kuadrot tona agjenturore. Nga ana tjetėr, drejtuesit kryesorė tė Partisė greke EDE (Bashkimi Demokrat i Oficerėve Grekė), kishte filluar tė riaktivizonte Partinė Arqiomarksiste greke, ku Avjazi, kėrkonte me ēdo kusht tė riafirmonte si forcė kryesore nė Epirin e Veriut, i nxitur nga lobi grek nė Amerikė, i cili do tė krijonte mė vonė Konfederatėn Panhelenike Greke, e cila sponsorizohej nga milionerėt grekė, Patriakana e Stambollit, kisha autoqefale greke e deri tek Onasi miliarderi i flotės tregtare greke. Nė kėtė vėshtrim, aktiviteti im ka qenė shumėplanėsh dhe dopiorol. Informatat qė i raportoja Sigurimit shqiptar, nė pėrgjithėsi ishin dizinformacione, me qėllim qė ata tė merreshin me problemet nė radhėt e tyre dhe tė largoheshin sa mė shumė nga agjentura jonė, organizimi ynė dhe nga kontingjentet tona. Menjėherė pas konferencės sė Pezės erdhi udhėzimi mbi krijimin e kėshillave vorio-epirotė, si dhe ēetave tė armatosura me platformė gjoja pėr tė luftuar pushtuesit italian dhe mė vonė ata gjermanė. Kėshtu, krijuam ēetėn e Dhrovjanit me komandantė Lefter Guvelin e Jorgo Zoton, ēetėn e Thimio Lolit e tė Kristo Pilos, tė cilėt i hodhėn nė luftė kundėr batalionit partizan “Ēamėria”, duke i bėrė njė gabim tė rėndė dhe nuk zbatuam porositė e gjeneralit Mellaj, Pas Luftės Nacionalēlirimtare meqenėse qeveria shqiptare dhe ushtria e saj po hynte nė punėt tona tė brendshme ne kishim marrė detyrė tė kalonim nė veprime mė tė organizuara grupet e vogla agjenturore do t’i kthenin nė rezistenca, duke i dhėnė njė vend tė veēantė kishės ortodokse, e cila do tė kishte njė rol tė rėndėsishėm nė punėn tonė. Kėtė veprimtari do ta shtrinim deri nė qytetin e Durrėsit, duke e shoqėruar me propagandė kundėr shtetit shqiptar, pamundėsinė e tij pėr tė qeverisur vendin, si dhe tė dėnonim kudo edhe nė forumet ndėrkombėtare diskriminimin qė i bėnin ata minoritetit grek dhe nė pėrgjithėsi krahinave tona tė Vorio-Epirit. Detyra kryesore e jona nė kėtė periudhė ishte qė tė krijonim njė gjendje pasigurie dhe anarshije, duke e shoqėruar me provokacione nė kufi, me qėllim krijimin e kushteve pėr njė ndėrhyrje tė armatosur, duke plotėsuar kushtet e misionit sekret “Front i hapėt”, i cili do tė kombinohej nė luftėn e grupeve ushtarake qė do tė futeshin nėpėrmjet kufirit, gjė pėr tė cilėn ishte marrė edhe pėlqimi i organeve tė shėrbimeve sekrete italiane, tė cilat nga ana e tyre po pėrgatitnin nė Bari tė Italisė grupe agjenturore pėr t’u futur nė Shqipėri nėpėrmjet kufirit shqiptaro-grek, qė drejtoheshin nga koloneli i zbulimit italian De Agostini dhe qė quhej Fronti i Mbyllur.
    Pėr provokacionin e gushtitPyetjes sė bėrė nga hetuesi lidhur me dėshtimin e provokacioneve ushtarake tė 2 gushtit 1949, Papastrati iu pėrgjigj: “.....Provokacionet e 2 gushtit i konsideruam jo njė dėshtim, pėrkundrazi si njė fillim i njė veprimtarie mė tė koordinuar. Ishte mė shumė njė matje e pulsit dhe nėse do tė kishim mbėshtetjen e madhe tė vorio-epirotėve tanė, gjė qė bėri dhe tė gjallėroheshin tej mase aktivitetet tona tė silogjeve, tė Qevės, Onashit, tė Konfederatės Panhelenike, si dhe presioneve qė ne bėnim herė pas here nė Lidhjen e Kombeve. Peshkopi Serafino, me zgjuarsi porosiste se dita nuk do tė ishte e largėt kur kombit tonė do t’i njihej dita me hir apo me pahir pėr tė marrė Vorio-Epirin, gjė pėr tė cilėn kishim edhe ndihmėn e pakursyer tė qeverisė greke, tė Parlamentit, i cili do ta ruante me fanatizėm ligjin e luftės ndaj Shqipėrisė. Ne kishim mbėshtetje tė pakursyer nga lobi ynė nė Amerikė. Pastaj arrestimet e shumta qė ju bėtė sidomos nga kombėsia greke, tė grupeve tė Papa Harallamb Shtupit nga Grava, grupi i Papajan Dashit nga Ēuka, etj., shtuan urrejtjen ndaj shtetit tuaj dhe u shtuan radhėt e njerėzve tanė qė kėrkonin tė drejtat e tyre pėr t’u bashkuar me atdheun e tyre.

  11. #411
    Restaurator Orbis Maska e Baptist
    Anėtarėsuar
    20-11-2004
    Postime
    8,690
    Ne Muzeumet me me ze te Arteve te Bukura ne Perendim, cdo relike greke shoqerohet pa perjashtim me dicituren: "Mendohet te jete gjetur ne ....Athine ose rrethinat."

    Ja se se gjenden prane Athines disa nga monumentet me autentike greke:



    E Diele, 27 Maj 2007


    Premtohet kthimi nga Pireu per dy objekte arkeologjike (nga e tere lista qe vijon-shenim i Styx)

    E Marte, 22 Maj 2007


    Anisa Ymeri

    Objektet tona te trashegimise kulturore lakmohen, ndaj edhe jo rralle kane qene pre e trafikimit ne vendet fqinje e pertej. Disa kane humbur cdo gjurme e te tjerave, ndonese ju dihet vendndodhja, eshte teper e veshtire t'i kthesh ne vendet ku edhe jane grabitur. Nje pjese e mire e te cilave jane vjedhur prej muzeve arkeologjike, sidomos prej atij te Butrintit, i cili u plackit ne vitin e rremujave te medha. Shtatorja e Apollonit, grabitur ne Butrint (shek. i II e.re) dhe shtatorja e Artemisit te Nikeas, grabitur ne Finiq (shek te III p.e.s), aktualisht gjenden ne muzeun e Pireut. Ndaj edhe kane qene objekt i nje diskutimi per kthimin e tyre ne Shqiperi gjate takimit te 19 majit mes ministrit tone te Kultures, Ylli Pango dhe ministrit grek, George Vulgaraqis. Sipas nje njoftimi per shtyp te zedheneses se MTKRS-se, Suela Musta, "Ministri Vulgaraqis, ka premtuar kthim shume te shpejte te dy objekteve arkeologjike te trafikuara, te cilat gjenden aktualisht ne muzeun e Pireut". Duke bere te ditur gjithashtu, se pritet dhe nje vizite e ministrit grek te Kultures ne vendin tone. Keto dy objekte tejet te rendesishme per trashegimine tone kulturore, jane premtuar se do te kthehen, por jane shume te tjera, te cilave ju dihet vetem fati, se kane qene pre e trafikimit te objekteve dhe asgje me shume. E duke qene se edhe kartelat ju mungojne nje pjese te mire, eshte gati e pamundur gjetja e tyre, e ca me shume kthimi i tyre ne Shqiperi. Por, premtimi per kthimin e ketyre dy objekteve te cilat gjenden ne muzeun e Pireut, s'do te thote aspak se jane te vetmet objekte te trashegimise sone kulturore te trafikuara drejt kushedi se cilit shtet. Nje nder to, eshte edhe statuja pa koke e Aferdites, e cila mban numrin e karteles 916 ne Qendren e Inventarizimit te Pasurive Kulturore, por per te nuk ka asnje premtim per kthim ne Shqiperi. Kjo pasi ende nuk dihet vendndodhja e saj, gjendet apo jo ne ndonje muze te botes. Sikunder eshte theksuar edhe ne nje konference kombetare te Trafikimit te Objekteve te Trashegimise Kulturore vitin e shkuar ne Tirane, per ato objekte te cilat kane nje kartele me te dhena te sakta, dhe ajo cka eshte me e rendesishmja, shoqeruar edhe me fotografi, eshte me e lehte gjetja e vendndodhjes se tyre. Por problem teper i madh rezulton mosekzistenca e fotografive te ketyre objekteve, qe ne vite te ndryshme kane qene pre e trafikimit, duke u grabitur nje pjese e madhe e tyre nga muzete arkeologjike ne vend.

    Objekte arkeologjike te trafikuara ne Greqi:

    Shtatorja e Artemisit te Nikeas e grabitur ne Finiq. Objekt i shek. III p.k. Kartela nr. 913

    Shtatore djali (Apolloni), grabitur ne Butrint, shek. II p.k Kartela nr. 914

    Jane ne kerkim me vendndodhje te paidentifikuar:

    1. Statuje vajze, kartela nr. 915

    2. Statuje pa koke (Aferdita), kartela nr. 916

    Objekti nr. 913

    Dimensioni: 125 cm lartesi

    Material: Mermer

    Tip: Shtatore

    Periudha: Helenike

    Kultura: Paraqytetare Ilire

    Eshte gjetur ne Finiq, Sarande. Grabitur ne mars 1997 ne muzeun Arkeologjik te Butrintit. Statujes i mungojne dy krahe, koka dhe ka shume demtime ne siperfaqe. Busti eshte i zotes femerore (Artemis, ose eshte busti i Nikese?). Ka veshur nje mantel te gjate te palosur, ku nen gjoks krijon nje Apoptygma. Zota paraqitet ne levizje, ku ka bere nje hap perpara me kemben e saj te djathte. Periudha helenike.



    Objekti nr. 915

    Dimensioni: 66.5 cm

    Material: Mermer

    Tip: Shtatore

    Periudha: Klasike shek. 4 - 6 p.k

    Kultura: Qytetare Ilire

    Statuja e vajzes eshte e punuar ne mermer. Koka eshte e ngjitur. Bazamenti i ulet eshte punuar njesh me trupin. Veshja eshte nje mantel i lidhur lart, me pala te cilin e ngre me doren e majte. Dora e djathte para gjoksit mban bririn e bollekut. Ne sup dallohen lidhese. Eshte statuje e trafikuar dhe nuk dihet fare se ku gjendet aktualisht.



    Objekti nr. 916

    Dimensioni: 125 cm

    Material: Mermer

    Tip: Shtatore

    Periudha: Klasike shek. 4-6 p.k

    Kultura: Qytetare Ilire

    Statujes i mungon koka. Mendohet se duhet te kete pasur koken e Aferdites. Bazamenti eshte punuar bashke me statujen. Ne krahun e majte, bazamenti eshte i grabitur dhe ne te dallohet nje gjurme kembe. Dora e djathte, nga mesi e poshte, mungon, kurse e majta mungon nga mesi i parakrahut. Pjesa e poshtme e trupit eshte pothuaj ballore, ajo e sipermja paraqet nje kthim intensiv ndaj formes shoqeruese.
    Aeneas Dardanus
    Lavdi, pasthirrme fosilesh, germadhash e rrenojash vershelluese. -Eja pas meje!...

  12. #412
    i/e regjistruar Maska e BARAT
    Anėtarėsuar
    20-07-2006
    Vendndodhja
    Himarjot jet' e jet', Zot mbi male Hyll mbi det
    Postime
    2,565
    NO COMENT-firme e organizates me antishqiptare ne Greqi
    Fotografitė e Bashkėngjitura Fotografitė e Bashkėngjitura  

  13. #413
    Konservatore Maska e Dita
    Anėtarėsuar
    17-04-2002
    Postime
    2,925
    Si perkthehet kjo firme Barat? Une mundem te lexoj vetem Alvanoi dhe Elas.

  14. #414
    Nė Korēė nxėnėsit mėsojnė se Jugu i Shqipėrisė ėshtė Greqi



    • Nė qytetin ku 120 vjet mė parė u ēel Mėsonjėtorja e Parė Shqipe kėta fėmijė, falė liēencės qė “Omiros” ka marrė nga Ministria jonė e Arsimit, e nisin ditėn me mėsimin: “Vorio-Epiri iu bashkua padrejtėsisht shtetit shqiptar


    Fėmijėt shqiptarė tė fshatrave pėrreth Korēės, Boboshticė e Drenovė po mėsojnė njė “tė vėrtetė” tė hidhur: qė toka ku ata u lindėn e po rriten ėshtė greke. Janė rreth 180 nxėnės, bijė e bija shqiptarėsh qė po u mėsohet falas nga shkolla jopublike greke “Omiros” njė histori e shtrembėruar qė i paraqet stėrgjyshėrit e tyre si pushtues tė Vorio-Epirit. Ėshtė njė brez fėmijėsh, i ciklit fillor qė A-nė e lexon alfa, qė gdhihet ēdo mėngjez me hymin grek dhe qė nuk di asnjė varg tė atij shqiptar, qė thotė “Kalimera” e jo “Mirėmengjez” qė kėrcen “zeivefiko” dhe nuk di ē’ėshtė pogonishtja.

    Nė qytetin ku 120 vjet mė parė u ēel Mėsonjėtorja e Parė Shqipe kėta fėmijė, falė liēencės qė “Omiros” ka marrė nga Ministria jonė e Arsimit, e nisin ditėn me mėsimin: “Vorio-Epiri iu bashkua padrejtėsisht shtetit shqiptar. Banorėt grekė tė zonės nuk e pranuan kėtė vendim dhe organizuan grupe ushtarake pėr tė siguruar pavarėsinė e tyre”.

    Ėshtė pikėrisht njė mėsues grek qė ua mėson kėto fėmijėve tanė gjatė orės sė historisė. “Mė 9 Nėntor 1921, ministrat e jashtėm tė Fuqive tė Mėdha vendosėn nė Paris se cilat do tė ishin pėrfundimisht kufijtė e Shqipėrisė. Sipas kėtij vendimi Greqisė i merreshin territoret qė kishte ēliruar gjatė Luftės sė Parė Botėrore”, vijon mė tej mėsuesi. Ai sillet mirė me fėmijėt e shqiptarėve megjithėse me historinė qė u mėson i konsideron si bij “pushtuesisht”.
    Ja si e shpjegon ai Luftėn e Dytė e Botėrore: “Edhe pse forcat ushtarake greke ishin tė pakta para superfuqisė sė Italisė dhe ndihmės sė aleatit tė vogėl (Shqipėrisė), ushtria greke mundi tė frenojė ushtrinė italiane nė kufirin me Shqipėrinė (28 tetor – 14 nėntor 1940). Nė vazhdimėsi ushtria greke kaloi nė mėsymje tė pėrgjithshme nė Epir dhe nė veriperėndim tė Maqedonisė (14 nėntor 1940 – 6 janar 1941)”. Tashmė nė mbyllje tė vitit shkollor, kėta 180 fėmijė shqiptarėsh e kanė mėsuar nė shkollė atė qė deri dje thuhej lartė e poshtė: “nga Pogradeci nė Himarė, toka ėshtė greke”.

    Si u mor licensa

    Licensa pėr ēeljen e njė shkolle 9 vjeēare greke nė Korēė ėshtė lėshuar nga Ministria e Arsimit e Shqipėrisė, rreth dy vjet mė parė. Nė bazė tė ligjit pėr arsimin ėshtė kjo ministri qė kontrollon kurrikulat mėsimore e qė rrjedhimisht ėshtė institucioni qė ka legalizuar dhe vazhdon tė heshtė pėrballė kėtij skandali. Ndaj dhe nuk ėshtė aspak faji i drejtoreshės greke tė “Omiros”, Vasiliki Baraki qė pėrballė kėsaj “dashamirėsie” tė qeverisė shqiptare tė deklarojė: “Ēdo vit ngjitim nga njė shkallė. Perspektiva jonė ėshtė qė tė plotėsojmė njė sistem tė plotė tė shkollės sė mesme e t“i pėrgatisim nxėnėsit pėr tė vazhduar shkollėn e lartė kudo qė ata do tė dėshirojnė, nė universitetet shqiptare, greke apo ato evropiane”.

    Nga i dėrguari ynė nė Korēė Tedi Blushi

    Balkanweb..

  15. #415
    i/e regjistruar Maska e BARAT
    Anėtarėsuar
    20-07-2006
    Vendndodhja
    Himarjot jet' e jet', Zot mbi male Hyll mbi det
    Postime
    2,565
    Jane anetare te organizates me antishqiptare. Ekstremista raciste

    -------------------------------------------------

    Anėtarė tė organizatės “Krisi Avgjia” kanė shpėrndarė fletushka nė formė traktesh kundėr shqiptarėve


    29/03/2005-Shkruan Altin Metaj

    Greqi, fletushka raciste para ndeshjes


    ATHINĖ- Ndeshja e futbollit e ditės sė mėrkurė ndėrmjet ekipeve kombėtare tė Greqisė dhe Shqipėrisė rrezikon qė tė kthehet nė njė sulm masiv racist kundėr emigrantėve dhe tifozėve shqiptarė qė jetojnė nė Greqi.

    Ekstremistėt e djathtė grekė janė pėrgatitur prej kohėsh pėr kėtė ndeshje dhe duket se do tė shfryjnė urrejtjen e tyre ndaj tė gjithė shqiptarėve. Ata e kanė parė shumė tė arsyeshme mosdhėnien e biletave pėr tifozėt shqiptarė si dhe kanė shpėrndarė nėpėr shkolla fletushka raciste. Nė kėtė mėnyrė atmosfera para ndeshjes sė ditės sė mėrkurė ėshtė tensionuar nė maksimum. Policia greke ka marrė masa qė tė mos pėrsėriten skenat e katėr shtatorit tė vitit tė kaluar pas ndeshjes sė luajtur nė Tiranė por ekstremistėt grekė nuk duket se mund tė ndalen nga kjo gjė. Ndėrkohė, 26 emra tė njohur tė artit dhe sportit grek e shqiptar kanė dhėnė njė mesazh antiracist pėrpara ndeshjes tė sė mėrkurės.
    Gazeta greke “To Vima” ka zbuluar dje njė plan tė pėrgatitur nga ekstremistėt e djathtė grekė. Sipas saj, kėta njerėz kanė zgjedhur ditėn e mėrkurė si shansin e tyre mė tė mirė pėr tė shfryrė urrejtjen qė kanė ndaj shqiptarėve qė banojnė nė Greqi. Madje ata e kanė konsideruar mosdhėnien e biletave pėr tifozėt shqiptarė si njė veprim shumė tė mirė tė Federatės Greke tė Futbollit. Plani i ekstremistėve tė djathtė grekė nuk ėshtė zbuluar vetėm nga gazeta “To Vima” por edhe nga organizata e Rinisė Kundėr Racizmit nė Europė. Sipas saj, rreth 10- 15 anėtarė tė organizatės ekstremiste “Krisi Avgjia” kanė shpėrndarė fletushka nė formė traktesh kundėr shqiptarėve. Me kėto fletushka ata kanė bėrė thirrje qė shqiptarėt janė provokatorė dhe se nuk duhet tė lihen qė tė festojnė. “Rreth 10 ose 15 anėtarė tė “Krisi Avgjisė” kanė shpėrndarė ditė mė parė nė shkollat e Grivas fletushka me rastin e festės kombėtare tė Greqisė, mė 25 mars. Brenda nė kėto fletushka flitet edhe pėr ndeshjen e sė mėrkurės ndėrmjet Shqipėrisė dhe Greqisė. Nė fletushka thuhet se shqiptarėt provokojnė duke mbajtur flamurin grek nė festėn tonė kombėtare dhe duan tė festojnė brenda vendit tonė”,- tha dje Janopulos, pėrfaqėsues i organizatės sė Rinisė Kundėr Racizmit nė Europė. Sipas tij, kėto veprime raciste duhen ndaluar dhe dėnuar nga ana e shtetit grek.
    Kundėr atmosferės raciste tė krijuar nga ekstremistėt e djathtė grekė kanė dalė 26 emra tė njohur tė artit dhe sportit grek e atij shqiptar. Ata kanė pėrpiluar njė deklaratė tė pėrbashkėt duke dhėnė njė mesazh antiracist. Nė deklaratėn e pėrbashkėt, 26 emrat e njohur nė publikun e tė dy vendeve, kanė kėrkuar qė ndeshja e sė mėrkurės tė mos bėhet shkak i krijimit tė njė atmosfere raciste, e cila nuk do t’i interesonte askujt. Ndėrmjet atyre qė kanė nėnshkruar kėtė deklaratė janė artistėt e njohur grekė Andoni Kafexopulos, Ana Vajena, profesorė tė Universitetit “Pandio” si dhe shkrimtari shqiptar Fatos Kongoli. Nė deklaratėn e pėrbashkėt dėnohet edhe njė pjesė e shtypit si grek ashtu si dhe policia, e cila nuk luajti rolin e duhur pėr tė qetėsuar situatėn. Ndėrkohė, thirrje pėr qetėsi ka bėrė edhe ambasadori shqiptar nė Greqi, Bashkim Zeneli, nė njė intervistė tė dhėnė nė gazetėn “Elefterotipia”. Situata e tensionuiar si dhe mos dhėnia e biletave pėr tifozėt shqiptarė ėshtė dėnuar edhe nga ana e Forumit Social Grek. Ky i fundit, nė njė deklaratė pėr shtyp ka dėnuar aktin e mosdhėnies sė biletave tifozėve shqiptarė dhe fton tė gjithė tė shikojnė ndeshjen nė njė ekran tė madh, i cili do tė vendoset nė sheshin Koxhias, pėrpara godinės sė Bashkisė sė Athinės. “Tė mos i lejojmė qė ndeshja Greqi – Shqipėri tė shndėrrohet nė njė shpėrthim tė urrejtjes raciste antishqiptare”,- thuhet ndėrmjet tė tjerash nė deklaratėn e Forumit i cili fton tė gjithė qė tė ndjekin sė bashku ndeshjen nė shesh mė 30 mars.

  16. #416
    i/e regjistruar Maska e BARAT
    Anėtarėsuar
    20-07-2006
    Vendndodhja
    Himarjot jet' e jet', Zot mbi male Hyll mbi det
    Postime
    2,565
    Pa u ndier fare ata levizin dhe nu heqin dore nga enderra e tyre e vjeter, asimilimi i shqiptareve dhe pushtimi i tere Epirit nga greket

    --------------------------------------------------------------------------------------

    Hapet njė shkollė shqiptaro-greke nė Boboshticė

    Mėsuesja e vetme: Fėmijėt shkuan tek shkolla greke falas qė u hap kėtė vit afėr fshatit


    Shkolla e Boboshticės, vetėm me 5 nxėnės

    "Shekulli"-5/10/05

    Shkolla 9-vjeēare e fshatit Boboshticė qė ndodhet vetėm 5 kilometra larg qytetit tė Korēės e ka filluar vitin e ri shkollor vetėm me 5 nxėnės. Mėsuesja e vetme tha se nxėnėsit e kėsaj shkolle janė larguar sė bashku me familjet e tyre nė Greqi. Kurse njė pjesė tjetėr e atyre qė jetojnė nė fshat, kėtė shtator u regjistruan e po vazhdojnė mėsimet nė shkollėn greke jo publike pa pagesė, qė u ēel kėtė vit afėr Boboshticės.

    Ky fshat ėshtė relativisht i madh, me rreth 1 200 banorė. Rreth 300 familje kanė emigruar nė Greqi dhe i kanė marrė me vete fėmijėt, duke i shkolluar nė vendin fqinj. Pėrveē dhjetėra tė tjerėve qė kanė shkuar nė shkollėn greke hapur afėr fshatit, falas. Shkolla jopublike “Omiros“ , u pėrurua nga Ministria e Arsimit tė Shqipėrisė dhe ajo greke, disa muaj mė parė. Banorėt justifikohen duke thėnė se fėmijėt preferojnė shkollėn greke nga ajo e fshatit sepse nė tė mėsimi zhvillohet nė mėnyrė mė profesionale dhe ambientet janė shumė luksoze.

    Mėsuesja e vetme e Boboshticės, Burbuqe Ēaprazi, ardhur pėrpara disa viteve nga fshati Bėrzheshtė e Librazhdit, tregon se dikur kjo shkollė e ciklit 8-vjeēar numėronte mbi 200 nxėnės, ndėrsa tashmė ajo ka mbetur vetėm me 5 nxėnės. Katėr prej tyre janė nga fshati Boboshticė dhe tjetri vjen nga njė fshat fqinj.
    Gjithsesi Drejtoria e Arsimit nė Korēė, edhe pse me pesė nxėnės, ka vendosur qė shkolla e kėtij fshati tė qėndrojė e hapur me shpresėn qė nė vitin e ardhshėm shkollor do tė regjistrohen tė gjithė fėmijėt e fshatit qė hyjnė nė klasėn e parė. Shkolla shqipe e kėtij fshati ėshtė nga mė tė vjetrat nė Shqipėri, ajo ėshtė hapur nė vitin 1916 dhe nė atė kohė numėronte 35 nxėnės.

  17. #417
    i/e regjistruar Maska e BARAT
    Anėtarėsuar
    20-07-2006
    Vendndodhja
    Himarjot jet' e jet', Zot mbi male Hyll mbi det
    Postime
    2,565
    Nė pėrurimin e shkollės, ministrja e Arsimit, zv.ministri i Jashtėm dhe kryepeshkopi Anastas

    Korēė, hapet shkollė greke

    Zv.ministri i Jashtėm grek: Ėndėrr e vjetėr pėr grekėt etnikė nė Shqipėri, ndėrtimi i njė shkolle nė Korēė


    "Shekulli", me 17 prill 2005

    TIRANĖ - Hapet shkollė greke nė Korēė. Sipas Agjencisė Maqedone tė Lajmeve me qendėr nė Selanik tė Greqisė, ministrja greke e Arsimit, Marietta Giannakou dhe zv.ministri i Jashtėm, Evripidis Stilianidis, pritet tė marrin pjesė sot nė pėrurimin e shkollės fillore greke “Omiros” nė Korēė, si dhe nė pėrurimin e Departamentit tė Shkencave Kompjuterike nė Universitetin e Korēės. Kėto projekte janė financuar nga Agjencia Ndėrkombėtare e Zhvillimit dhe Bashkėpunimit dhe Ministria e Jashtme greke. Nė deklaratėn e tij pėr Agjencinė Maqedone tė Shtypit (MPA), Stilianidis theksoi se Ministria e Jashtme (greke) i jep rėndėsi tė veēantė diplomacisė nėpėrmjet arsimit, ēka kontribuon nė promovimin e kulturės greke, letėrsisė greke dhe gjuhės greke. “Njė nga projektet tona mė tė rėndėsishme, qė ka qenė njė ėndėrr e vjetėr pėr grekėt etnikė nė Shqipėri, ėshtė ndėrtimi dhe vėnia nė punė e njė shkolle nė Korēė”,- tha zv.ministri i Jashtėm i Greqisė. Duke shfytėzuar anėtarasinė nė Bashkimin Evropian, Greqia ka kėrkuar shpesh nė kuadėr tė tė drejtave tė minoritetit grek nė Shqipėri edhe hapjen e shkollave. BE-ja shpesh nė raportet e saj mbi situatėn e pakicave nė Shqipėri ka theksuar se niveli i tyre ka ardhur nė rritje, por sėrish ka nevojė pėr pėrmirėsim. “Ndėrtimi i shkollės u financua nga Ministria e Jashtme greke dhe do tė funksionojė me ndihmėn dhe bashkėpunimin e ministrive tė arsimit tė tė dyja vendeve”,- u shpreh Stilianidis, duke shtuar se njė Departament i Shkencės Kompjuterike do tė pėrurohet gjithashtu nė universitetin lokal. Sipas zv.ministrit grek, kėto dy ndėrhyrje nga Hellenic Aid, nxjerrin nė pah rolin e rėndėsishėm qė Greqia mund tė luajė si njė donatore nė rajonin e Ballkanit, si dhe ndjeshmėrinė e Greqisė pėr popujt fqinjė dhe pakicėn greke nė Shqipėri, e cila mund tė shėrbejė si njė urė miqėsie dhe bashkėpunimi ndėrmjet dy vendeve. Pėrurimi do tė bėhet nė praninė e kryepeshkopit orthodoks, Anastas, ndėrkohė qė do tė hidhen edhe themelet e ndėrtesės sė re tė arsimit tė lartė. Gjithashtu, ministri grek i Arsimit dhe zv.ministri i Jashtėm kanė parashikuar tė vizitojnė ndėrtesėn qė dikur shėrbente si konsullatė greke, Katedralen e Korēės dhe gjimnazin “Themistokli Gėrmenji”. Nė Jug tė vendit, nė fshatrat e minoritarėve tė Dropullit janė ngritur prej vitesh shkolla nė gjuhėn greke edhe pse numri i nxėnėsve qė i frekuentojnė ato ėshtė shumė i vogėl, pėr shkak tė emigracionit. Pėr t’u theksuar ėshtė fakti qė disa klasa nė kėto shkolla e zhvillojnė mėsimin vetėm me disa nxėnės.

    ----------------------------

    tani i doli i tymi zjarrit qe ndezi Janullatos&CO ne 2005
    Jeni ne rregull, jeni te kenaqur?
    Po s' mesuar greqisht si do ju degjoje Zoti lutjet tuaja?
    ps
    Po me mbushet edhe mua mendja te mesoj greqisht e ti them ndonje llaf Zotit per greket se shqip...aha s degjoka fare

    Ata hapin shkolla ?!?!?!
    shkolla me nga pese veta dhe pretendojne gjysmen e Shqiperise??
    Po ne c'duhet te pretendojme?
    Tere Greqine?
    Ka vajt kur>||iku ne rangje qiellore
    Me kete ritem edhe Jezusin do ta nxjerrin minoritar nodnje dite ...a se harrova ka nje liber gje qe thote se Jezusi fliste nje idiome te pellazgjishtes?
    Shshshs...mos ja thoni graeci se e bene dhe Jezusin grek nga mikroazia

  18. #418
    i/e regjistruar Maska e BARAT
    Anėtarėsuar
    20-07-2006
    Vendndodhja
    Himarjot jet' e jet', Zot mbi male Hyll mbi det
    Postime
    2,565
    Ē’ndodh 2 km larg Korēės dhe fshatrave tė saj, ku ėshtė hapur njė shkollė greke luksoze dhe pa pagesė. Flasin prindėrit: I ēojmė fėmijėt tek “Omirosi” sepse shkollat shqiptare po rrėnohen




    Korēė, shkolla greke boshatis klasat e para shqiptare


    Jorgjeta Gjanēi
    06-10-2005


    Luksoze, e madhe dhe pa pagesė. Kaq ka mjaftuar qė njė shkollė greke e hapur kėtė vit, 2 km larg Korēės, afėr fshatit Dvoran, tė marrė thuajse tė gjithė nxėnėsit e klasave tė para tė fshatrave pėrreth. Madje edhe tė Korēės.
    Ajo qė e ka paguar mė shtrenjtė ėshtė njėra nga shkollat mė tė hershme shqiptare, e Boboshticės, hapur nė 1916. “Omiros” e ka katandisur klasėn e parė tė kėsaj shkolle vetėm me 5 nxėnės.

    Mėsimi, 30% nė greqisht
    Pėr fėmijėt qė mėsojnė nė shkollėn jopublike, pa pagesė “Omiros”, dita fillon me nxitimin pėr tė kapur autobuzin dhe pėrshėndetjet “Mirėmėngjes!” dhe “ Kalimera”.
    E pėruruar me bujė 17 prillin e sivjetshėm nga vetė ministri shqiptar i atėhershėm i Arsimit, Luan Memushi, ministrja greke Marjeta Janaku , madje edhe nga zėvendėsministri i Ministrisė sė Jashtme, Evripidhi Stlianidhi, “Omiros” u quajt qė atėherė shkolla greke, pėr faktin se ėshtė ndėrtuar me investim tėrėsisht tė qeverisė greke. Shumė banorė tė Korēės dinė se nė kėtė shkollė mėsimi zhvillohet tėrėsisht nė gjuhėn greke, por sipas drejtorit tė saj, Antonios Noulis, 70 pėr qind e mėsimit zhvillohet nė gjuhėn shqipe dhe 30 pėr qind nė gjuhėn greke.
    Meqė shkollat shqiptare janė duke u rrėnuar, nuk u desh shumė qė dhjetėra prindėr korēarė t’i drejtoheshin “Omirosit“. Shtatorin e kėtij viti pati kėrkesa tė shumta nga prindėrit pėr tė regjistruar fėmijėt nė kėtė shkollė madje ata ishin paksa tė trembur se mos drejtoria e shkollės nxirrte pengesa. Por nuk ndodhi ashtu, drejtoria e shkollės ishte e interesuar tė pranonte sa mė shumė nxėnės, pa dallim feje, gjendjeje ekonomike, vendbanimi apo shkalle tė zhvillimit tė intelektit. Shumica e rreth 200 nxėnėsve qė ka shkolla dhe kopshti, vijnė nga Korēa, por meqė ato ndodhen shumė afėr fshatrave Drenovė, Qatrom, Dvoran, Boboshticė etj nuk janė tė paktė edhe fėmijėt qė vijnė nga kėto fshatra. Spiro Disho, njė nga banorėt e Boboshticės, qė ēon djalin e tij nė shkollėn”Omiros”, thotė “Nė fillim drejt kėsaj shkolle mė tėrhoqi pamja e jashtme e godinės. Mė pas u interesova e mėsova se brenda kishte mjedise shumė tė mira. Mendova se djali aty ka gjithēka qė i nevojitej pėr tė mėsuar mirė, shkollėn e kemi afėr dhe nuk na kėrkohet tė paguajmė. Kurse nė shkollėn shqiptare qė kemi nė fshat, kushtet janė tė vėshtira. Mjediset janė tė ftohta, sepse ndodh qė tė mungojnė nė mes tė dimrit edhe drutė e zjarrit, pastaj klasat nuk janė shumė tė izoluara nga e ftohta, drejtoria e shkollės ėshtė larg“.


    Private…dhe pa pagesė?!
    Shumė prindėr lakmojnė mėsimin e gjuhėve tė huaja, sidomos greqishtes. Kėshtu pohon edhe Dafina K. njė nėnė e re, qė ēon nė kėtė shkollė dy vajzat e saj. Sidorela mėson nė klasėn e dytė, ndėrsa tjetra sapo kishte filluar tė shkonte nė kopshtin e fėmijėve, brenda godinės. “ I ēova nė kėtė shkollė qė vajzat tė mėsojnė gjuhėn greke dhe atė angleze. Burrė e grua jemi punėtorė dhe nuk kemi aq tė ardhura sa t’ua mėsojmė gjuhėt e huaja qė do t’iu duhen nė jetė me kurse private”, - thotė ajo.

    Emėrtimi i shkollės “Omiros” si “shkollė jopublike dhe pa pagesė” , jo nė pak raste ka ngjallur diskutime. “Nėse nuk ėshtė shkollė publike mbetet tė jetė shkollė private, e nė rast se ėshtė e tillė duhet tė jetė me pagesė”,- arsyetojnė korēarėt qė nuk e fshehin habinė se pėrse u intereson grekėve tė hapin njė shkollė kaq tė mirė falas nė Shqipėri. Po kėtij diskutimi mund t’i duket fundi ndoshta vetėm pas disa vitesh, kur fizionomia e “Omirosit” tė jetė mė e qartė.
    Kėto diskutime janė tė njohura edhe pėr drejtorin e shkollės, Noulis, qė pa dashur tė zgjatet thotė ”Shkolla jonė ėshtė njė urė lidhėse mes dy popujve tanė, atij shqiptar dhe atij grek. Kėto hapa popujt e Europės kanė dekada e shekuj qė i kanė hedhur, ne po i hedhim sot. Ėshtė mirė ta njohim njeri- tjetrin dhe tė ecim pėrpara drejt zhvillimit!”

    Njė sy i hedhur shpejt shkollės, brenda dhe jashtė, vėrteton se aty ėshtė investuar pa kursim. Godina ka 15 klasa, njė pjesė e tė cilave ende janė bosh. Bankat, karriget, dollapėt, stendat janė tė gjitha tė reja, tė bukura. Salla e kompjuterave, sallat e lojėrave, salla e madhe e veprimtarive qė ėshtė sa sipėrfaqja e gjithė godinės e ku mund tė marrin pjesė si artistė apo spektatorė mijėra nxėnės, mjedise hidrosanitare moderne, gjithė dritė. Nė shkollė ėshtė instaluar njė sistem ngrohės pėr tė gjitha mjediset dhe fondet pėr vėnien e tij nė funksionim janė tė garantuara. Pėr tė gjitha kėto, ēuditėrisht, prindėrit shqiptarė nuk paguajnė asgjė. Ata japin vetėm njė shumė simbolike pėr trasportin e fėmijėve me autobus nga qyteti nė shkollė, qė ndodhet 2 km larg Korēės.
    Nė klasat e para dhe tė dyta tė kėsaj shkolle mėsojnė 112 nxėnės, kurse nė kopsht shkojnė 80 fėmijė tė tjerė. Me ta punojnė 9 edukatore dhe mėsuese tė ciklit tė ulėt, shqiptare. Po kaq mėsuese dhe edukatore janė edhe greke. Drejtoria thotė se shkolla i pėrmbahet programit tė miratuar nga Ministria Shqiptare e Arsimit. Mėsueset shqiptare i zhvillojnė lėndėt nė gjuhėn shqipe. Secila prej tyre jep katėr orė mėsimi, ku lėndėt kryesore janė abetarja, aritmetika, drejtshkrimi i gjuhės shqipe. Mė pas nxėnėsit vazhdojnė ditėn me dy orė tė tjera, zhvilluar me mėsueset greke, tė cilat pėrveē mėsimit tė gjuhės helene, zhvillojnė edhe fizkulturė e mėsim pune, po nė gjuhėn greke. Disa prej mėsueseve shqiptare dinė apo kanė filluar tė kuptojnė gjuhėn greke, por edhe mėsueset greke po mėsojnė gjuhėn shqipe, sepse disa prej tyre kanė ardhur para 3-4 vjetėsh nė Korēė dhe kanė drejtuar mėsimin e gjuhės greke nė kurset e ēelura pranė shoqatės kulturore “Vėllazėrimi”, krijuar nė kėtė qytet mbi dhjetė vjet mė parė.


    Mėsuesit shqiptarė paguhen mė pak se grekėt
    Tek njihesh me pėrbėrjen e stafit mėsimor, natyrshėm lind kureshtja nėse ka diskriminim nė pagesė mes mėsueseve shqiptare e atyre greke. Drejtori Antonios Noulis e pohon njė gjė tė tillė duke shpjeguar pse pagesat e tyre kanė ndryshim.„“Mėsueset greke trajtohen me atė pagė qė trajtohen gjithė mėsuesit nė Greqi, ndėrsa mėsueset shqiptare trajtohen me nje pagė pak mė tė lartė se mėsuesit e shkollave publike nė Shqipėri“,-thotė ai. Edhe pse mėsueset shqiptare, gjatė procesit mėsimor mbajnė peshėn mė tė madhe sepse zhvillojnė lėndėt kryesore dhe mė tė shumta, paguhen mė pak se koleget e tyre greke. “Gjithsesi, nė projektet tona kemi parashikuar njė rritje tė pagės sė mėsueseve shqiptare“,- shprehet drejtori duke dashur ta mbyllė sa mė parė kėtė temė tė bisedės.
    “Omiros“ kontrollohet dhe ėshtė nė varėsi tė Drejtorisė Rajonale tė Arsimit nė Korēė. Kryeinspektori i saj, Vangjush Petri, thotė se aty kanė shkuar grupe inspektorėsh dhe kanė kontrolluar zbatimin e programit mėsimor tė miratuar nga Ministria e Arsimit e Shqipėrisė.

    Si u mor licensa
    Licensa pėr ēeljen e njė shkolle 8 – vjeēare shqiptaro - greke nė Korēė ėshtė lėshuar nga Ministria e Arsimit e Shqipėrisė, tre vjet mė parė. Qė atėherė, kanė filluar tė hidhen hapat pėr ēeljen e shkollės. Nė vitin e parė u hapėn disa grupe tė kopshtit tė fėmijėve, nė vitin e dytė njė klasė e parė dhe tani, nė tė tretin vit tė marrjes sė licensės, u ēelėn tri klasa tė para dhe u shtua njė klasė e dytė. Pra Omiros ka grupet e kopshttit, tre klasa tė para dhe dy tė dyta. “Ēdo vit ngjitim nga njė shkallė. Perspektiva jonė ėshtė qė tė plotėsojmė njė sistem tė plotė tė shkollės sė mesme e t’i pėrgatisim nxėnėsit pėr tė vazhduar shkollėn e lartė kudo qė ata do tė dėshirojnė, nė universitetet shqiptare, greke apo ato evropiane”,-thotė drejtori grek.

    -----------------------------------------------------------------------------------------------

    Nga njera ane palikaret e shtetit (anti)shqiptar rrenojne arsimin shqiptar, mjeksine, rruget si rrehullojne dhe nga ana tjeter vjen bamiresia e tipi "lulekuqe mbi mure (pershendete bamiresin)", ku prifti me zemer te madhe inaguron iniciativat e atyre, qe para nje shekulli vinin me thiken ne dore per te prere koka shqiptaresh.
    Sa lire blihet mjerimi
    ...dhe fukarenjte e kane lodhjen si gunge mes ballit, nga e cila dian te shpetojne, packa se do flasin greqisht, packa se do thone jemi c te doni ju po vetem na lini rehat te jetojme se vdiqem nga hallet...

    ....POSHTERSI PA KUFI, TE BLESH HALLET E TJETRIT...NDERIN E TIJ IDENTITETIN, NE SHKEMBIM TE NJE IDEJE TE MYKUR BIZANTINE
    TURP

  19. #419
    Ska gje Barat. Keto jane urat e bashkepunimit qe pretendohen. Keto afrojne popujt dhe thyejne konceptet e politikes se rruges dhe te turmave.

    Vetem se keto ura po na kthehen ne vargonj...

  20. #420
    i/e regjistruar Maska e BARAT
    Anėtarėsuar
    20-07-2006
    Vendndodhja
    Himarjot jet' e jet', Zot mbi male Hyll mbi det
    Postime
    2,565
    Sondazhi

    40 pėr qind e grekėve: Tė clirohet "Vorio Epiri"
    Shekulli
    29-05-2007

    Njė shekull pas luftėrave tė fundit Ballkanike dhe pasi Venizellosi dėshtoi tė vinte kufijtė e Greqisė atje ku donte ai, nė vendin fqinj, anėtar i BE-sė, janė ende nė shumicė ata qė luftojnė pėr "Megal- Idenė" dhe tokat e humbura. 40 pėr qind e grekėve pretendojnė se Shqipėria mban tė pushtuar njė pjesė tė territorit tė saj, i cili duhet tė ēlirohet. Lajmi ėshtė bėri i njohur dje nga disa agjenci lajmesh, pėrfshirė tė pėrditshmen "Ekathimerini", qė citojnė KPEE (kpee.gr), njė agjenci pėr hulumtimin e mendimit politik, e cila ka bėrė nė fund tė marsit njė sondazh mbi mėnyrėn se si e shohin fqinjėt tanė vendin e tyre tė vitit 2020. Rezultatet tregojnė se mjaft grekė mendojnė qė Stambolli, Anatolia Perėndimore, Deti i Zi, Maqedonia e Jugut dhe Shqipėria e Jugut janė pjesė tė pushtuara tė atdheut, qė duhet tė ēlirohen. Anketuesit thonė se kanė pyetur 2 mijė persona, ndėr tė cilėt 59 pėr qind mendojnė se rajone qė sot i pėrkasin Turqisė dhe Qipros Turke janė pjesė tė pushtuar tė atdheut. 40 pėr qind e grekėve e pretendojnė kėtė edhe pėr Shqipėrinė e Jugut dhe 21 pėr qind pėr rajone tė Republikės ish-Jugosllave tė Maqedonisė.

    Sondazhi
    Agjencia turke e lajmeve "ANA" (Anatolia neės agency) bėri tė ditur njė pjesė tė sondazhit, tė publikuar njė ditė mė parė nė faqen e internetit tė grupit qė e kishte kryer kėtė anketė, duke deklaruar se njė pjesė e grekėve pretendonin pėr territore tė Turqisė dhe vendeve tė tjera tė Ballkanit. Rezultatet e sondazhit tregojnė se numri i tė pyeturve qė mendonin se Qiproja Turke ishte njė pjesė e pushtuar e atdheut, ishte mė i madhi. Rreth 59 pėr qind e tė pyeturve mendonin se kjo pjesė e ishullit ishte tokė e pushtuar, 37.9 pėr qind mendonin kėshtu pėr Stambollin, 36.2 pėr qind pėr Azinė e Vogėl dhe 31.2 pėr qind pėr rajone nė Detin e Zi. Po sipas sondazhit tė mėsipėrm, numri i atyre qė thonė se Shqipėria e Jugut, tė cilėn ata e quajnė Epiri i Veriut (Voiro -Epir) ėshtė territor grek i pushtuar, ishte 40 pėr qind. Vetėm 21 pėr qind pretendonin tė njėjtėn gjė pėr pjesė tė Maqedonisė. Ndėrkohė 31 pėr qind e tė anketuarve mendojnė qė janė shumė nacionalistė dhe 43 pėr qind thonė se nuk janė fare nacionalistė. Nga ana tjetėr, mė shumė se 70 pėr qind e fqinjėve mendojnė se BE ndodhet nė stadin aktual, falė kulturės greke dhe vetėm 39 pėr qind besojnė qė Greqia e sotme ėshtė vijim i Greqisė sė Vjetėr.

    "Megal Idea"
    Kryeministri grek nė vitet 1920, Venizellos pretendonte tė njėjtat hapėsira, qė nuk i pėrkasin Greqisė. E gjithė kjo ėshtė ajo qė shqiptarėt janė mėsuar ta quajnė "Megal Idea" (Idea e Madhe), e cila pretendon aneksimin e pjesės sė Jugut tė Shqipėrisė. E ndėrsa politika e diplomacia nė tė dy vendet, vazhdon tė kėmbėngulė nė marrėdhėnie tė mira, duket se njė pjesė e mirė e votuesve nė vendin fqinj vazhdojnė ta shohin Shqipėrinė si pushtuese tė tokave tė tyre. Venizellos dėshtoi tė realizonte gjatė paqes sė Versajės synimin e tij pėr tė "ringjallur" Bizantin, po ashtu siē dėshtuan shqiptarėt tė bashkonin me trungun kryesor pjesė tė tėra tė banuara nga shqiptarė, serbėt tė vinin nė jetė Naēertanian dhe bullgarėt pėr tė kthyer perandorinė e tyre tė dikurshme. I gjithė ky lėmsh Ballkanik me dėshira dhe kundėr dėshira, duket se mbetet po aq i gjallė edhe pas luftėrave me mijra tė vrarė nė Ish-Jugosllavi.

Faqja 21 prej 33 FillimFillim ... 11192021222331 ... FunditFundit

Tema tė Ngjashme

  1. Pėrgjigje: 33
    Postimi i Fundit: 17-01-2013, 12:29
  2. Himarė, mėsimi nis me himnin grek
    Nga karaburuni nė forumin Tema e shtypit tė ditės
    Pėrgjigje: 134
    Postimi i Fundit: 15-08-2009, 04:07
  3. Muslimanėt e Greqisė nga forca dominante nė pakice tė dobėt
    Nga Drini_i_Zi nė forumin Komuniteti musliman
    Pėrgjigje: 0
    Postimi i Fundit: 04-02-2009, 15:11
  4. Perla arbėrishte tė Greqisė, mė nė fund nė steré
    Nga Xhuxhumaku nė forumin Historia shqiptare
    Pėrgjigje: 2
    Postimi i Fundit: 21-08-2005, 14:21
  5. Permbysja e rregjimit ne 97, Revolucion komunist?
    Nga Seminarist nė forumin Problematika shqiptare
    Pėrgjigje: 66
    Postimi i Fundit: 28-05-2003, 23:29

Regullat e Postimit

  • Ju nuk mund tė hapni tema tė reja.
  • Ju nuk mund tė postoni nė tema.
  • Ju nuk mund tė bashkėngjitni skedarė.
  • Ju nuk mund tė ndryshoni postimet tuaja.
  •