SHQIPTARĖT TĖ FUNDIT PĖR KRIME NĖ GREQI
Nė Greqi shqiptarėt renditen tė fundit nė listėn e personave qė kryejnė vepra penale. Ndėrkohė qė janė ata qė nga opinioni shpesh akuzohen pėr vepra qė nuk i kanė kryer, apo pėr vjedhje dhe vrasje tė bėrė nga tė tjerėt shpeshherė edhe nga grekėrit. Kėtė tregon studimi i publikuar nga gazeta “Elefterotipia” dhe kryer nga Qendra e Planifikimit tė Emigrantėve Ekonomik (KEPE). Nėn titullin “Mos tė pėrflasim mė shqiptarėt” nė reportazhin e saj kushtuar kėsaj teme gazeta shkruan ndėrmjet tė tjerash se “shumica e krimeve bėhen nga grekėrit dhe vetėm mė pak se 10 % kryhen nga emigrantėt. Por kush janė ata? Sado qė tė bėrtasim, ėshtė e pabesueshme: nuk janė shqiptarėt. Bėhet fjalė pėr sllavėt, irakenėt, polakėt dhe rumunėt”. Por ajo qė tė habit ėshtė nė opinion qarkullojn ideje se tė gjitha bėhen nga shqipatarėt. “Opinioni shumė herė ka ide tė gabuar pėr kriminalitetin. Emigrantėt shqiptarė janė mė tė shumtėt nė numėr, mė shumė se gjysma e emigrantėve tė tjerė. Dhe kjo ėshtė me sa duket ajo qė nxit mė shumė opinionin, dhe shikon tek shqiptarėt fytyrėn e emigrantit-kriminel” thuhet nė raportin e KEPE me titull “Kriminaliteti i tė huajve”. Sipa kėtij raporti kryejnė vepra penale 37 nė 1000 vendas dhe 32 nė 1000 tė huaj.
KRIMET E RĖNDA
Nė kėtė kategori vend tė parė zėnė tė huajt. Sipas shifrave kriminaliteti i tė huajve ėshtė gati dyfishi mė i madh se ai i vendasve. Kėshtu pėr akte tė rėnda nė 1000 tė huaj janė dėnaur 8, pėrkundrejt 5 grekėrve. Studimi parashikon qė nė tė ardhmen kjo shifėr do tė ritet. Por nė kėtė kategori tė huajt nuk janė autorė tė veprave tė rėnda si vrasjet apo pėrdhunimet, nė kėt kategori nė vend tė parė janė grekėrit. Emigrantėt kryesisht akuzohen pėr fallsifikime dhe vjedhje. Nė veprėn e armbajtjes pa leje apo treafikun e lėndėve narkotike ka rritje tė ndjeshme dhe pjesmarrja ėshtė pothuajse e barabartė tek tė dy grupikmet, grekė dhe tė huaj. Sipas studimit vetėm 6.1 % e autorėve janė tė huaj nė tė gjitha kategoritė e krimeve.
EMIGRANTĖ SHQIPATRĖ TĖ FUNDIT NĖ LISTĖ
Vetėm 10.8 % e tė huajve kryejnė vepra penale shifėr kjo qė ka pėsuar rritje nga 5.4% qė ishte mė 1994. Me tė vetmin ndryshim pasi aktualisht nė Greqi jetojnė 761 000 emigrantė tė cilėt pėrbėjnė 7 % tė popullsisė ose njė nė 10 krahė pune. “Opinioni shumė herė ka ide tė gabuar pėr kriminalitetin. Emigrantėt shqiptarė janė tė bshumtė nė numėr, mė shumė se gjysma e emigrantėve tė tjerė. Dhe kjo ėshtė me sa duket ajo qė nxit mė shumė opinionin, dhe shikon tek shqiptarėt fytyrėn e emigrantit kriminel” thuhet nė raport.
Por e vėrteta ėshtė krejt ndryshe. Janė jugosllavėt me 123 dhe irakenėt me 113 akte nė 1000 emigrantė. Pasojnė pakistanezėt, rumunėt dhe bullgarėt. Tė fundit nė listė janė indianėt dhe shqiptarėt. Ndryshimi nė kategorinė e krimeve varet nga mėnyra e jetėsės apo gjendjes familjare tė ēdo grupimi. Sipas studimit emigrantėt shqiptarė nė tė shumtėn e rasteve jetojnė me familjet e tyre. Nė kėtė klasifikim nė tė dy grupimet, grek dhe tė huaj, numri i vepra penale ėshtė i njėjte 11 nė 1000 vetė. Sipas studimit edhe kriminaliteti i tė huajve ka koston e vetė. Kėshtu sipas llogarive nga 1995 deri nė 2001 kjo kosto kapi shifrėn e 1’322 miliard euro.
Gazeta Shekulli, 16 Tetor 2003
Krijoni Kontakt