Close
Duke shfaqur rezultatin -19 deri 0 prej 18

Tema: Bursa

  1. #1
    Larguar Maska e Gerrard
    Anėtarėsuar
    29-04-2002
    Vendndodhja
    Anfield Road
    Postime
    1,603

    Bursa

    INFORMACION I PERGJITHSHEM
    Komisioni i Letrave me Vlere (KLV), si autoritet i vetem rregullator i Tregut te Letrave me Vlere, eshte krijuar dhe vepron ne mbeshtetje te Ligjit Nr.8080, date 1.3.1996, "Per Letrat me Vlere" ndryshuar nga Ligji nr.8168, date 05.12.1996 dhe Ligji nr. 8745 date 22.02.2001.

    .

    Komisioni i Letrave me Vlere perbehet nga shtate komisionere, te cilet emerohen me propozim te Presidentit te Republikes dhe me miratim te Kuvendit Popullor. Komisioni mblidhet ne takime te rregullta, ku merren vendime, percaktohen prioritete, diskutohet per programet ne vazhdimesi dhe ato te perspektives.

    MISIONI I KOMISIONIT TE LETRAVE ME VLERE ESHTE:

    Ų te siguroje standarte te larta per mbrojtjen e investitoreve ne letrat me vlere;

    Ų te nxise besueshmerine ne efiēencen e tregut te letrave me vlere ne Shqiperi, ne menyre qe te mbeshtese zhvillimin e tij te vazhdueshem;

    Ų te gjeje balancen e pershtatshme midis masave, qe sigurojne mbrojtjen e investitoreve dhe masave, qe inkurajojne zhvillimin dhe modernizimin e tregut;

    Ų te mbikqyre efektivisht aktivitetet e tregjeve te letrave me vlere, institucionet, qe kryejne pastrimin dhe rregullimin e llogarive dhe aktivitetin e pjesemarresve te tregut;

    Ų te kryeje te gjitha funksionet dhe detyrat e tjera te parashikuara ne Ligj.

    OBJEKTIVAT STRATEGJIKE TE KOMISIONIT JANE:

    # Te ndermarre te gjithe hapat e arsyeshem per te siguruar qe tregu shqiptar i letrave me vlere eshte i ndershem, efiēent, konkurrues dhe i informuar;
    # Te zhvilloje dhe te plotesoje nje legjislacion, rregulla, rregullore, udhezues dhe procedura te ndershme, konēize dhe te qarta;
    # Te inkurajoje zhvillimin e tregut te letrave me vlere ne Shqiperi dhe perdorimin gjithnje e ne rritje te tregut nga investitoret ne Shqiperi dhe kudo;
    # Te siguroje qe regjimi rregullator ne Shqiperi eshte strukturuar dhe vene ne veprim ne nje menyre konstruktive dhe me kosto te ulet;
    # Te inkurajoje vete-rregullim te pergjegjshem dhe efektiv te tregjeve te letrave me vlere;
    # Te siguroje ekzistencen e masave efektive te drejtimit te riskut, te cilat jane skicuar dhe vene ne veprim ne perputhje me standartet e njohura nderkombetare;
    # Te rrise cilesine e tregut te letrave me vlere dhe te siguroje qe aftesite dhe kompetenca e ndermjetesve te liēensuar jane te pershtatshme dhe ne perputhje me nevojat aktuale dhe ne te ardhmen te tregut, dhe ta arrije kete permes inkurajimit dhe krijimit te kushteve lehtesuese per nje program te plote treinimi;
    # Te mirembaje dhe shtrije perputhshmerine efektive me, dhe imponimin e programeve te mbeshtetura nga pushtete te caktuara te mjaftueshme;
    # Te zgjeroje kanalet e komunikimit me pjesmarresit e tregut dhe t'i perdore keto me efektivitet;
    # Te kete plane te gatshme emergjence per te trajtuar ē'rregullime potenciale te tregut;
    # Te promovoje kuptimin e sakte dhe mbeshtetjen e rolit dhe objektivave te Komisionit;
    # Te siguroje qe personeli i Komisionit zoteron njohuri per tregun dhe kapacitet profesional te nje cilesie vazhdueshmerisht te larte per te siguruar nje ambient rregullator efektiv;
    FUNKSIONET E KOMISIONIT TE LETRAVE ME VLERE JANE:
    # licenson, vezhgon dhe mbikqyr veprimtarite e tregjeve te letrave me vlere, si dhe te ofruesve per pastrimin e llogarive dhe rregullimin e transaksioneve te letrave me vlere ne llogarite perkatese;
    # licenson, mbikqyr dhe vezhgon veprimtarite e tregtareve te licensuar, keshilltareve te investimeve, perfaqesuesve te tyre perkates dhe drejtuesve te licensuar te investimeve;
    # miraton statutin dhe rregulloren e shoqerive te licensuara per te vene ne veprim nje treg te letrave me vlere, ofruesve te sherbimeve per pastrimin e llogarive dhe rregullimin e transaksioneve te letrave me vlere si dhe te depozituesve;
    # vezhgon dhe vendos rregullat per drejtimin e te licensuarve, duke perfshire revokimin dhe pezullimin e licensave;
    # nxit dhe inkurajon standarte te larta per mbrojtjen e investitoreve dhe integritetit ndermjet te licensuarve;
    # mbeshtet funksionimin e tregjeve te letrave me vlere ne menyre te rregullt, te hapur dhe te informuar siē duhet;
    # ndermerr te gjithe hapat e nevojshem per te mbrojtur interesat e investitoreve dhe ndalon veprimet e paligjshme, te pandershme dhe te papershtatshme lidhur me tregtimin e letrave me vlere;
    # ushtron dhe permbush te drejta dhe detyra te tilla qe i akordohen apo vendosen mbi te;
    # miraton, ndryshon, pezullon dhe shfuqizon rregulla dhe urdhra te tille siē autorizohen, ose si te pershtatshme per t'u plotesuar nga ky ligj dhe mund te percaktoje termat e perdorura ne kete ligj ne menyre qe te perputhen me aktet e tij. Ai ndermerr te gjithe hapat e nevojshem per te siguruar perputhjen e ketij ligji me ēdo rregull te vendosur ne baze te tij;
    # mbikqyr menyren e tregtimit dhe llojin e letrave me vlere qe tregtohen ne tregun perkates dhe miraton rregullat e tregjeve te letrave me vlere lidhur me anetaresine, listimin, pjesmarrjen minimale, mjaftueshmerine e kapitalit, shpalljet, raportimet periodike, raportimet per te gjithe transaksionet si dhe pastrimin e llogarive dhe rregullimin e transaksioneve.
    Liverpool is now where it belongs
    The cry was no surrender,
    We'll fight for the boys in red,
    We'll fight, we'll fight for Liverpool,
    The team that Shankly bred.
    We'll fight for Alun Evans,
    We'll fight for Ian St.John,
    We'll fight, we'll fight for Liverpool,
    The pride of division one - two- three - four
    Listen to the Kopites roar

    LIVERPOOL - LIVERPOOL - LIVERPOOL

  2. #2
    *~100% Shqiptare~* Maska e Zemrushja
    Anėtarėsuar
    19-11-2002
    Vendndodhja
    Larguar!!!!!
    Postime
    2,753

    Tregu i letrave me vlere

    Tregu i letrave me vlere, pavaresisht nga kompleksiteti i problemeve qe paraqet, ne thelb eshte i ngjashem me cdo lloj tregu.

    Cdo treg ben te mundur bashkimin e dy paleve: shitesit dhe bleresit per te tregtuar nje mall te caktuar, apo disa mallra. Keshtu, ne tregun e fruta-perimeve, fermeret vine per te shitur produktet e tyre duke u takuar me shume bleres potenciale, te cilet kerkojne te blejne produkte te fresketa. Por, edhe bleresit perfitojne nga mundesia per te zgjedhur produktin me cilesor dhe me cmimin me te mire ne shumellojshmerine e produkteve.

    Ne menyre te ngjashme ndodh edhe ne tregun e letrave me vlere, ose ne tregun e kapitalit. Ne kete treg, ne rolin e fermereve dalin bisneset e ndryshme, kryesisht shoqerite aksionere, si dhe qeveria. Ndersa ne rolin e bleresit mund te jete secili prej nesh, si dhe institucionet financiare dhe bisneset e ndryshme. Produktet qe ofrohen ne tregun e kapitalit jane letrat me vlere, si p.sh. aksionet dhe obligacionet.

    Fermeret shesin prodhimet e tyre per te siguruar para per te rritur mireqenien e tyre dhe per te blere produkte te nevojshme per te vazhduar prodhimin si: farė, ushqime per kafshet, etj. Ne menyre te ngjashme, qeveria dhe shoqerite aksionere shesin letrat me vlere per te patur me shume para per te financuar aktivitetet e tyre. Ngjashmeria tjeter me tregun e fruta-perimeve ka te beje me shumellojshmerine e produkteve, edhe ne tregun e kapitalit ju do te gjeni nje shumellojshmeri letrash me vlere, gje qe u lejon ju te zgjidhni ate qe ju duhet.

    Procesi i blerjes se letrave me vlere perfaqeson nje investim dhe bleresit e tyre jane investitore. Investimi ne letrat me vlere eshte investim financiar.

    Si bleres ne tregun e kapitalit, ju keni mundesine te zgjidhni dy grupe baze letrash me vlere. Ju mund te blini letra pronesie sic jane aksionet, qe do te thote se ju po blini pjese pronesie ne nje ose disa shoqeri aksionere. Por, ju mund te blini letra borxhi, sic jane obligacionet, qe do te thote se ju keni dhene hua parate tuaja per nje ose disa kompani, apo per qeverine; shume, e cila do t'ju rikthehet kundrejt interesit.
    Jeta eshte labirinth.. nese do ta fitosh.. zbuloje

  3. #3
    Larguar Maska e Gerrard
    Anėtarėsuar
    29-04-2002
    Vendndodhja
    Anfield Road
    Postime
    1,603

    Bonot e Thesarit

    Bonot e thesarit, tregu sekondar ofron mbi 8 pėr qind interes pėr individet


    Rritja e vazhdueshme e interesave tė bonove tė thesarit paraqitet si njė mundėsi e re pėr tė investuar kursimet edhe pėr individėt. Investimi nė bono thesari njėvjeēare, gjashtėmujore apo tremujore pėr individėt sjell interesa dy herė mė tė larta se depozitat e vendosura nė pjesėn mė tė madhe tė bankave tė nivelit tė dytė


    Bonot e thesarit paraqiten edhe investimet mė tė mira pa risk pėr individėt; kjo edhe pas rėnies drastike qė kanė pėsuar interesat e depozitave nė monedhėn vendėse nė pjesėn dėrrmuese tė bankave tė nivelit tė dytė. Nė ankandin e fundit bonot e thesarit kanė pėsuar njė rritje tė re, duke shkuar nė rreth 9% pėr afatet e maturimit njė vit. Rritja ėshtė pasqyruar edhe nė tregun sekondar, duke u paraqitur si njė mundėsi e mirė pėr t’i investuar kursimet nga ana e individėve.

    Mungesa e informacionit pėr kėtė produkt, qė ka njė historik tė shkurtėr nė tregun bankar vendės, ka bėrė qė individėt tė jenė aktorė tė pakėt tė kėtij tregu, qė nė shumė raste paraqet mundėsi tė arta fitimesh. Nė njė prononcim pėr gazetėn “Biznesi”, nėndrejtori i Bankės Credins, Maltin Korkuti, shprehet se investimi nė bono thesari pranė bankave tė nivelit tė dytė ėshtė njė mundėsi e mirė pėr tė rritur tė ardhurat nga interesat. “Duke blerė njė bono thesari tė afateve tė ndryshme nė bankat e nivelit tė dytė mund tė pėrfitohet mė pak interes se nė tregun primar, por kjo kompensohet me sigurinė dhe shpejtėsinė e kėtij transaksioni,” bėn tė ditur Korkuti.
    Intersat nė ankandin e fundit tė bonove kanė shkuar nė 9%, ndėrsa nė tregun sekondar, ku edhe blerja nga individėt paraqitet e hapur, interesat shkojnė mbi 8%. Investimi nė kėto letra tė borxhit qeveritar paraqitet shumė i favorshėm, duke e krahasuar me interesin e depozitave tė sistemit bankar apo edhe nė investime tė tjera pa risk.
    Si mund t’i investoni kursimet tuaja nė bono thesari

    Pėr t’i investuar kursimet nė bono thesari mund t’i blini ato nė tregun primar e nė atė sekondar. Tregu primar pėrfaqėsohet nga shitja e kėtyre instrumenteve tė borxhit nė ankandet e radhės tė Bankės sė Shqipėrisė. Vėshtirėsia pėr individėt pėr tė marrė pjesė nė kėtė treg ėshtė reale, pasi edhe pėr vetė strukturėn e kėtij tregu, pjesėmarrja nė tregun primar mbart kosto pėr individėt . Kėshtu qė mundėsia mė e mirė pėr tė investuar nė bono thesari mbetet tregu sekondar, qė nė Shqipėri pėrfaqėsohet nė pjesėn dėrrmuese nga bankat e nivelit tė dytė. Shėrbimi ofrohet nga tė gjitha bankat, si dhe nė tė gjitha degėt e tyre nė rrethe, duke u bėrė kėshtu mė atraktiv edhe pėr blerėsit e mundshėm tė bonove tė thesarit. Njėkohėsisht, bankat e nivelit tė dytė ofrojnė edhe blerjen e kėtyre instrumenteve tė borxhit para afatit tė maturimit.

    Interesat e bonove tė thesarit, nė shitje nė Raiffeisen Bank
    Banka mė e madhe nė vend ofron online informacionin e nevojshėm pėr tė investuar nė bono thesari. Ky shėrbim ėshtė i mundur nė tė gjitha degėt e kėsaj banke nė tė gjitha rrethet e vendit. Edhe bankat e tjera tė nivelit tė dytė e ofrojnė kėtė shėrbim nė degėt e tyre. Pėrsa i pėrket ankandit tė fundit tė bonove tė thesarit, Raiffeisen Bank ofron interesa atraktive pėr klientėt e saj. Duke pasur edhe portofolin mė tė madh tė letrave me vlerė tė qeverisė nė sistem, kjo bankė ofron mundėsi tė mira investimi pėr individėt. Interesi i bonove tė thesarit me afat 12 muaj nė kėtė bankė, pėrsa i pėrket ankandit tė zhvilluar mė datė 13 tė kėtij muaji, ėshtė 8,2%.

    Ndėrsa, pėrsa u pėrket interesave 6-mujore nė kėtė bankė, duke blerė bono thesari tė emetuara nė ankandin e fundit, Yieldi ėshtė 7,68%. Shuma qė mund tė investohet nė kėto instrumente tė thesarit nė bankat e nivelit tė dytė ėshtė e ndryshme, dhe nė pjesėn mė tė madhe tė rasteve e pakufizuar. Nė ankandin e radhės sė datės 13 shtator janė emetuar edhe bono me afat maturimi 3 muaj, dhe interesi i ofruar nga kjo bankė pėr kėtė afat ėshtė 5,59%.
    Interesat nė blerje tė bonove tė thesarit nė bankat e nivelit tė dytė
    Bankat e nivelit tė dytė paraqesin edhe interesat nė blerje tė bonove tė thesarit pėr tė gjithė ata qė kanė nė disponim njė bono dhe kėrkojnė qė ta shesin atė para afatit tė maturimit. Bankat edhe nė kėtė rast kanė fitimet e tyre nė kėto transaksione, pasi interesat nė blerje tė bonove janė mė tė larta se ato qė kėto instrumente janė shitur nė tregun primar. Nė kėtė mėnyrė, njė individi apo njė institucioni financiar, qė ka nė disponim njė instrument tė tillė borxhi, i duhet qė t’i paguajė njė interes mė tė lartė bankės qė do t’ia shesė nė raste tė nevojės pėr likujditet.
    Interesi i bonove tė thesarit nė fillim tė periudhės
    Njė nga pėrfitimet e tjera qė ka investimi nė bono thesari ėshtė kthimi nė fillim tė periudhės i interesave, nė bazė tė shumės qė investohet.

    Kėshtu, nėse depozitat e kthejnė interesin pas njė viti apo 6 muajsh, bonot e thesarit i kthejnė interesat nė momentin qė investitori vihet nė disponim tė bonos. Njė fakt i tillė tregon se interesi i njė bonoje tė blerė nė treg ėshtė mė i lartė se ai qė deklarohet, pasi interesat e pėrfituar mund tė investohen pėrsėri nė letra me vlera apo investime tė tjera fitimprurėse.
    Liverpool is now where it belongs
    The cry was no surrender,
    We'll fight for the boys in red,
    We'll fight, we'll fight for Liverpool,
    The team that Shankly bred.
    We'll fight for Alun Evans,
    We'll fight for Ian St.John,
    We'll fight, we'll fight for Liverpool,
    The pride of division one - two- three - four
    Listen to the Kopites roar

    LIVERPOOL - LIVERPOOL - LIVERPOOL

  4. #4
    *~100% Shqiptare~* Maska e Zemrushja
    Anėtarėsuar
    19-11-2002
    Vendndodhja
    Larguar!!!!!
    Postime
    2,753

    Pronesia

    Ju beheni pronar i nje shoqerie aksionere, nese blini aksione te saj. Kjo ju jep te drejten te merrni pjese ne suksesin e firmes. Nese shoqeria shkon mire, ajo mund t'ju paguaje divident, qe do te thote pjesa e fitimit qe ju takon, kundrejt aksioneve qe zoteroni. Por, nese shoqeria nuk rezulton me fitim apo shkon drejt falimentimit, si pronar i shoqerise, jeni pretendenti i fundit per ate ē'ka mbetet pas shlyerjes se detyrimeve.

    Shumica e aksioneve qe tregetohen jane aksione te zakonshme. N.q.s ju zoteroni ato, jeni nje nga pronaret e kompanise me te drejte vote.

    Krahas aksioneve te zakonshme, tregetohet edhe nje lloj tjeter aksioni, qe eshte aksioni i preferruar. Keto aksione ju japin te drejten te merrni dividentin fiks, i cli paguhet perpara se te paguhen dividentet e aksioneve te zakonshme. Per kete arsye ata jane preferenciale.

    Aksioneret e aksioneve te preferruara, ne rastin me tipik, nuk kane te njejtat te drejta si aksioneret e zakonshem (si e drejta e votes dhe e drejta per te marre pjese ne fitimin e shoqerise). Ata kane, vetem, nje pretendim, ate te dividentit fiks dhe asgje me shume. Kjo do te thote se edhe n.q.s. kompania rezulton me shume fitim, aksioneret e preferruar do te marrin vetem shumen e caktuar te dividentit.

    Mirepo, si aksioner i zakonshem, ju mund te gezoni shume perfitime nga ecuria e mire e kompanise. Ju mund te fitoni dividente dhe, gjithashtu, te shisni aksionet tuaja me leverdi (me cmim me te larte se vlera qe keni paguar), nese bisnesi po shkon mire. Por, nese kompania nuk po ecen mire, eshte e veshtire qe ajo te paguaje dividente. Derisa nuk ka fitime, nuk ka ēfare te shperndaje. Gjithashtu, mund te ndodhe qe cmimi i aksionit te jete me i ulet se sa ju keni paguar per te. Dhe nese e shisni, duhet ta shisni ate me humbje.
    Jeta eshte labirinth.. nese do ta fitosh.. zbuloje

  5. #5
    *~100% Shqiptare~* Maska e Zemrushja
    Anėtarėsuar
    19-11-2002
    Vendndodhja
    Larguar!!!!!
    Postime
    2,753

    Huadhenia

    Menyra tjeter per t'u bere investitor ne tregun e letrave me vlere eshte dhenia hua e parave tuaja ne ndonje bisnes apo tek qeveria. Shumica prej nesh, pothuajse e bejne kete indirekt nepermjet llogarive te kursimit prane nje banke. Bankat i perdorin parate qe ne depozitojme per t'i dhene hua tek bisneset, duke perfituar nga diferenca e normes me te larte te interesit per parane qe japin hua, kundrejt asaj qe na paguajne per parane e depozituar.

    Menyra me direkte qe ju te beheni huadhenes ne nje treg kapitali eshte blerja e letrave me vlere apo instrumentave te borxhit. Ne kete rast, huamarresi - qeveria apo bisnesi - premton t'u paguaje huane ne nje date te caktuar kundrejt interesit.

    Letrat me vlere te borxhit jane te shumellojshme. Keshtu, obligacionet e garantuara jane letra me vlere relativisht te sigurta, sepse pas tyre qendron nje mjet i caktuar i vene si garanci, p.sh. nje pasuri e palujtshme. N.q.s. huamarresi nuk i permbahet marreveshjes se borxhit, ju mund te shisni mjetin e vene garanci, per te marre parate tuaja.

    Obligacionet e pagarantuara jane thjesht nje premtim pagese per ne daten e caktuar dhe kundrejt nje interesi te caktuar, ata nuk kane ndonje mjet si garanci. Obligacionet qe emeton qeveria, ne te vertete, nuk kane ndonje mjet si garanci, por investitoret i quajne ato obligacione te garantuara, sepse qeveria eshte nje huamarres i nje cilesie te larte.

    Avantazhi i te qenit huadhenes ne nje kompani ne krahasim me te qenit pronar ndodh kur kompania eshte duke falimentuar. Ne kete rast, duke qene huadhenes apo kreditor i kompanise, keni perparesi ne marrjen e parave tuaja.

    Nese zoteroni aksione, ju keni vetem nje te drejte, te merrni ate cdo mbetet pasi te jete paguar i gjithe borxhi. Ne rastin e falimentimit te kompanise ka nje renditje ne likuidimin e detyrimeve sipas kesaj radhe : kreditoret, mbajtesit e obligacioneve, aksioneret e preferruar dhe ne fund aksioneret e zakonshem. Kjo do te thote se shpesh here aksionereve te zakonshem nuk u mbetet asgje nga likuidimi i kompanise.
    Jeta eshte labirinth.. nese do ta fitosh.. zbuloje

  6. #6
    *~100% Shqiptare~* Maska e Zemrushja
    Anėtarėsuar
    19-11-2002
    Vendndodhja
    Larguar!!!!!
    Postime
    2,753

    Si dalin aksionet ne treg?

    Per te financuar rritjen e tyre, kompanite mund te marrin hua nga bankat, por ne vend te kesaj ato mund te plotesojne nevojat e tyre per para duke ndare pronesine me investitore te tjere, nje prej te cileve mund te jeni dhe ju. Kjo realizohet me ane te shitjes se aksioneve te zakonshme. Nese ju blini aksione, ju beheni nje nga pronaret e kompanise. Aksionet dalin ne treg ne dy faza. Faza e pare quhet tregu primar. Ne kete treg kompania shet aksione tek investitori dhe grumbullon parate. Ne fazen e dyte, tequajtur tregu sekondar, investitoret blejne dhe shesin aksione midis tyre, duke ndryshuar pronesine, ndersa kompania nga ana e saj nuk shton fondet.

    Per te shitur aksionet, kompania konsultohet me nje tregetar investimesh (dealer), i cili, gjithashtu, quhet nenshkrues i letrave me vlere. Tregetari i investimeve i jep keshilla kompanise mbi sasine e aksioneve qe do shiten, sa do jete pagesa per kete emetim, ndihmon per t'i shitur aksionet si tek investitoret institucionale sic jane: kompanite e sigurimit, fondet private te pensioneve, ashtu dhe tek investitoret individuale, sic mund te jeni ju.

    Ju dhe investitoret e tjere shpresoni te merrni pjese ne fitimet e kompanise, duke perfituar dividentin, ose duke i shitur aksionet me cmim me te larte. Kompanite e reja nuk mund te paguajne dividente. Ato riinvestojne fitimet me qellim zgjerimin e aktivitetit te tyre per t'u fuqizuar ne te ardhmen. Investitoret shpresojne se kompanite do te fuqizohen dhe do behen me fitimprurese, duke i bere dhe aksionet e tyre me te vlefshme.

    Kur tregetari i investimeve (dealer) shet aksionet, kompania merr parate dhe vazhdon aktivitetin e saj. Ketu perfundon tregu primar.

    Pasi kompania shet aksionet tek investitoret, shpesh zhvillohet tregu sekondar. Por, gjate kesaj kohe kompania nuk merr para. Tregu sekondar behet nga investitoret, te cilet tregetojne aksionet e kompanise mes tyre. Ekzistenca e tregut sekondar eshte domosdoshmeri, sepse nese ju doni t'i ktheni ne para aksionet tuaja, nuk mund t'i ēoni ato tek kompania. Ne vend te kesaj, ju duhet t'i shisni aksionet tek investitoret e tjere ne tregun e hapur.

    Tregjet sekondare me te njohura jane bursat , te cilat bashkojne njerezit qe kerkojne te shesin aksione me ata qe kerkojne t'i blejne ato. Tregu sekondar eshte shume i rendesishem, sepse kur ju beheni aksioner, ju nevojitet nje treg ku mund te shisni aksionet dhe te merrni investimin tuaj fillestar, ndoshta duke fituar dicka. Pa tregjet sekondare, kompanite do ta kishin te veshtire te siguronin para per financimin e aktivitetit te tyre.
    Jeta eshte labirinth.. nese do ta fitosh.. zbuloje

  7. #7
    *~100% Shqiptare~* Maska e Zemrushja
    Anėtarėsuar
    19-11-2002
    Vendndodhja
    Larguar!!!!!
    Postime
    2,753

    Si dalin ne treg obligacionet?

    Ashtu si per aksionet, edhe per obligacionet ekziston tregu primar dhe tregu sekondar. Ndryshimi qendron ne faktin se ne treg ju do te gjeni si huamarres edhe kompanite, edhe qeverine. Kur qeveria nuk ka fonde te mjaftueshme per te financuar projektet apo programet, mund te marre hua duke emetuar obligacione.

    Procesi i huamarrjes ne tregun e kapitalit eshte i ngjashem me ate te emetimit te aksioneve. Mirepo, ne vend qe ju te beheni aksioner, ju beheni nje huadhenes.

    Kur ju blini nje obligacion, ju keni dhene hua parate tuaja tek nje kompani apo qeverise, pra, tek nje emetues, i cili ju premton t'ju ktheje parate ne te ardhmen. Shuma e huase, e quajtur principali (shuma fillestare) paguhet ne fund te afatit te maturimit te obligacionit, afat, i cili mund te jete deri ne 30 vjet apo me shume. Ne te njejten kohe emetuesi premton te paguaje interesin sipas nje norme te caktuar. Kjo paguhet, zakonisht, dy here ne vit, deri ne fund te jetes se obligacionit.

    Ju mund te mos deshironi ta mbani obligacionin derisa emetuesi te ktheje principalin tuaj. Ju mund ta shisni ate tek nje investitor tjeter ne tregun sekondar. Si dhe tek aksionet, emetuesi nuk perfiton direkt fonde nga tregetimi sekondar i obligacioneve.

    Nese ju do ta shisni obligacionin, cmimi i tij do te varet nga shume faktore, duke marre parasysh llojin e obligacionit qe mbani, normen e interesit te tregut ne kohen e shitjes, afatin e maturimit etj. Nese normat e interesit jane duke u rritur, ju mund te pesoni humbje nga shitja, dhe e kunderta.
    Jeta eshte labirinth.. nese do ta fitosh.. zbuloje

  8. #8
    *~100% Shqiptare~* Maska e Zemrushja
    Anėtarėsuar
    19-11-2002
    Vendndodhja
    Larguar!!!!!
    Postime
    2,753

    Cilat letra me vlere duhet te blini?

    Per te blere letrat me vlere pergjigja nuk eshte e thjeshte, per te treguar se cilat produkte ne tregun e kapitalit jane me te mira per ju. Zakonisht nje kombinim i letrave me vlere te kapitalit aksioner me ato te borxhit, me nje perqindje te parase se gatshme, formojne nje portofol.

    Natyrisht, qe te zgjedhesh ekzaktesisht, se ne cilen kompani te behesh pronar, apo cilat obligacione te blesh, duhet pak me shume investigim
    Jeta eshte labirinth.. nese do ta fitosh.. zbuloje

  9. #9
    Larguar Maska e Gerrard
    Anėtarėsuar
    29-04-2002
    Vendndodhja
    Anfield Road
    Postime
    1,603
    Zemrushja i ke te Bursa Shqipetare ke ngateruar vend

    Nejse s'ka problem mjafton qe jan informacione mbi ekonomine dhe biznesin dhe luajne nje rol te rendesishem mbi te.
    Liverpool is now where it belongs
    The cry was no surrender,
    We'll fight for the boys in red,
    We'll fight, we'll fight for Liverpool,
    The team that Shankly bred.
    We'll fight for Alun Evans,
    We'll fight for Ian St.John,
    We'll fight, we'll fight for Liverpool,
    The pride of division one - two- three - four
    Listen to the Kopites roar

    LIVERPOOL - LIVERPOOL - LIVERPOOL

  10. #10
    Larguar Maska e Gerrard
    Anėtarėsuar
    29-04-2002
    Vendndodhja
    Anfield Road
    Postime
    1,603

    Interesat e bonove tė thesarit 3-mujore shkojnė 6,1%

    Bankat e nivelit tė dytė kanė vazhduar tė blejnė bono thesari me interesa tė larta, duke e rritur mė tej koston e borxhit, qė do tė jetė edhe njė nga kostot qė mbartet te qeveria e re. Nė ankandin e fundit, tė zhvilluar dy ditė mė parė, interesat e bonove 3-mujore kanė pėsuar njė rritje tė re me 0,3%


    Interesat e bonove tė thesarit 3-mujore, tė emetuara nė ankandin e datės 6 shtator, kanė pėsuar njė rritje tė re, krahasuar me ankandin paraardhės.
    Bonot e thesarit me afat 6-mujor janė shitur me njė interes maksimal prej 6,1%, duke pėrjetuar njė rrije tė re, krahasuar me ankandin paraardhės. Qė prej katėr ankandesh, interesat po rriten me tė shpejtė, pasi prekėn minimumin historik nė qershor tė kėtij viti. Interesat vazhdojnė tė rriten nga ankandi nė ankand, dhe nuk dihet se kur do tė ndalen.
    Tė vetmet qė duken se janė tė interesuara tė fitojnė pa risk janė bankat e nivelit tė dytė, qė kanė nė dorė edhe ēelsin e normave tė interesit. Shkaqet qė kanė ēuar nė njė rritje tė interesave tė bonove tė thesarit duket se janė tė lidhura ngushtė me kėrkesėn pėr borxh tė qeverisė, si dhe ofertėn pėr tė blerė bono thesari nga ana e bankave tė nivelit tė dytė.
    Banka e Shqipėrisė, nga ana e saj, bėn tė ditur nė njė nga raportet e fundit tė politikės monetare se rritja e interesave tė bonove tė thesarit ka ardhur si rezultat i njė oferte tė ulėt nga ana e bankave tė nivelit tė dytė. Qė nga muaji qershor bankat e nivelit tė dytė kanė dhėnė oferta mė tė ulėta se kėrkesa e qeverisė pėr parą borxh. Njė politikė e tillė, e ndjekur nga ana e institucioneve financiare, ėshtė interpretuar si njė ndėrmarrje e qėllimshme pėr rritjen e interesave tė letrave me vlerė tė qeverisė

    Gjatė muajit korrik u vu re njė moment i pakėsimit tė pjesėmarrjes sė sistemit bankar nė tregun primar, gjė qė ēoi edhe nė rritjen e yield-eve tė bonove tė thesarit. Oferta pėr investim nė bono thesari nuk arriti ta plotėsonte gjithmonė kėrkesėn e qeverisė. Portofoli i bankave nė bono thesari llogaritet 4,3 miliardė lekė mė i ulėt se nė muajin qershor, ndėrsa ai me obligacione dyvjeēare ėshtė rritur me 1,7 miliardė lekė. Njė politikė e tillė, e ndjekur nga ana e bankave tė nivelit tė dytė, vlerėsohet si e qėllimshme dhe nė favor tė rritjes sė mėtejshme tė interesave tė bonove qė kanė kapur majat. Mė e favorshme kjo situatė ėshtė pėr bankat e mėdha tė sistemit, qė janė edhe liderėt e tregut primar. Interesat kanė njė periudhė kohore prej 3 muajsh, qė ndjekin njė trend rritės nė kah tė kundėrt me atė tė depozitave nė lekė. Njė faktor i tillė ka bėrė qė edhe individėt t’i hedhin sytė nga investimet nė bono thesari.

    Por pjesėmarrja e tyre nė tregun primar duket se ėshtė tejet e vėshtirė, pėr shkak tė mungesės sė infrastrukturės sė nevojshme tė sistemit tė aplikimit tė ankandeve. Ankandet zhvillohen vetėm nė Tiranė, duke lejuar vetėm njė pjesė tė vogėl tė individėve pėr tė marrė pjesė nė tregun primar. Mundėsia e vetme pėr tė marrė pjesė nė blerjen e bonove tė thesarit pėr individėt mbetet tregu sekondar, qė mundėsohet vetėm nga bankat e nivelit tė dytė.
    Shuma e nxjerrė nė ankand
    Nė ankandin e fundit u shitėn bono thesari me vlerėn 1,2 miliardė lekė, me afat 3 muaj (9,6 milionė euro).
    Liverpool is now where it belongs
    The cry was no surrender,
    We'll fight for the boys in red,
    We'll fight, we'll fight for Liverpool,
    The team that Shankly bred.
    We'll fight for Alun Evans,
    We'll fight for Ian St.John,
    We'll fight, we'll fight for Liverpool,
    The pride of division one - two- three - four
    Listen to the Kopites roar

    LIVERPOOL - LIVERPOOL - LIVERPOOL

  11. #11
    Larguar Maska e Gerrard
    Anėtarėsuar
    29-04-2002
    Vendndodhja
    Anfield Road
    Postime
    1,603

    Banka Shqiptare dhe bonot e thesarit

    Debati nė lidhje me normat e interesit tė bonove tė thesarit, qė kanė pėsuar njė rritje tė konsiderueshme gjatė tre muajve tė fundit, ka bėrė qė banka qendrore tė kėrkojė nga ana e qeverisė gjetjen e burimeve tė reja pėr mbulimin e borxhit


    Nė lidhje me debatin e ngritur nė media, Banka e Shqipėrisė ka bėrė tė ditur nė njė njoftim tė saj pėr shtyp se njė nga shkaqet e rritjes sė normave tė interesit tė bonove tė thesarit ėshtė pėrqendrimi i burimeve nga merret borxhi qeveritar. Dihet tashmė prej vitesh se borxhi i brendshėm financohet nė pjesėn dėrrmuese tė tij nga ana e sistemit bankar, dhe nė njė pjesė tė papėrfillshme nga ana e individėve. Pjesėmarrja e individėve nė tregun primar ėshtė e pakėt, pasi edhe struktura e kėtij tregu nuk ėshtė e pėrshtatshme pėr ta ndėrmarrė kėtė investim. Nga ana tjetėr, sforcimin nė rritjen e interesave e ka ndihmuar edhe tejkalimi me 30% i borxhit tė brendshmėn, si dhe realizimi vetėm 46% i borxhit tė jashtėm.


    Bankat, ofertat e pakta rritėn interesat e bonove
    Nė prononcimin e saj pėr situatėn e fundit nė tregun e letrave me vlerė tė qeverisė, BSH-ja bėn tė ditur se rritja e normave tė interesit tė bonove tė thesarit nė treg, duke mbajtur parasysh se shpenzimet qeveritare janė jo shumė larg parashikimeve, ėshtė ndikuar, pėrveē tė tjerave, edhe nga rritja e interesit tė bankave drejt kredisė sė sektorit privat.
    Tejkalohet me 30% borxhi i brendshėm
    Rritja e interesave tė bonove tė thesarit ka ardhur nė mėnyrė tė sforcuar, si pasojė e tejkalimit tė borxhit tė brendshėm, qė pėr 7 muajt e parė tė kėtij viti ėshtė 130%, duke sjellė njė kosto shtesė pėr qeverinė e re. Kėrkesa e qeverisė pėr borxh ka qenė mė e lartė se oferta e bankave pėr bono, duke ēuar nė rritjen e vazhdueshme tė interesave, qė janė nė nivelet mė tė larta historike.
    Bankat e rrisin me 40% kredinė pėr 7-mujorin
    Deri nė korrik kredia e sektorit privat ėshtė rritur gati 40 pėr qind, kundrejt vlerės prej 18 pėr qind tė sė njėjtės periudhė tė vitit tė kaluar. Kanalizimi nė rritje i fondeve drejt ekonomisė ka bėrė qė kėrkesa e bankave pėr letrat me vlerė tė qeverisė tė bjerė, duke shkaktuar njė rritje tė interesave. BSH-ja bėn tė ditur se “ky fenomen nuk ėshtė diēka e papritur, por ai tėrheq vėmendjen pėr gjetjen e burimeve tė reja tė financimit nga ana e qeverisė me rritjen e peshės sė sektorit privat nė kreditimin e bankave. Pa paragjykuar nivelin aktual tė interesave, qė duhet theksuar se ėshtė rezultat i njė tregu tė lirė, Banka e Shqipėrisė ėshtė duke shqyrtuar masat qė duhet tė marrė pėr ta bėrė sa mė tė lehtė kėtė proces tė mirėpritur tė rritjes sė kreditimit tė sektorit privat”.


    Rritja e interesave tė bonove tė thesarit nuk i rrezikon financat e qeverisė
    Banka e Shqipėrisė bėn tė ditur, nė njoftimin e saj pėr shtyp, se qė prej fillimit tė kėtij viti nuk ka vepruar pėr ta ndryshuar koston e parasė nė treg. Norma-bazė e interesit ka mbetur e pandryshuar, nė nivelet mė tė ulėta historike tė saj, 5% qė prej muajit mars tė vitit 2005. Ky vendim i politikės monetare ėshtė bazuar, nė radhė tė parė, nė pritshmėritė e ulėta tė inflacionit, qė pėrbėn edhe objektivin kryesor tė Bankės sė Shqipėrisė; sė dyti, nė nxitjen e kreditimit tė ekonomisė, pasqyruar edhe nė rritjen e agregateve tė tilla si M3. Lėvizjet e normave tė interesit, tė inicuara e tė mbėshtetura nga Banka e Shqipėrisė, synojnė krijimin e kushteve tė pėrshtatshme monetare nė ekonomi pėr kontrollin e inflacionit. Ato nuk kanė dhe nuk mund tė kenė qėllime tė tjera, si nxitjen apo frenimin e politikės fiskale, nė rastin nė fjalė.
    Gjithashtu, njė ndėr elementet-bazė tė marrėveshjeve me institucione tė rėndėsishme financiare, si Fondi Monetar Ndėrkombėtar, ėshtė respektimi i deficitit buxhetor nga ana e qeverisė, qė pasqyrohet edhe nė ligjin pėr buxhetin, qė miratohet nga Parlamenti. Kėto marrėveshje, qė nėnshkruhen zakonisht nė fillim tė ēdo viti, nuk ndikohen nga ngjarje tė tilla si ndryshimi i qeverive. E njėjta gjė mund tė thuhet edhe pėr marrėdhėniet e Bankės sė Shqipėrisė me qeverinė, tė cilat janė plotėsisht tė rregulluara e tė publikuara nė faqen e saj tė internetit. Autoriteti qendror monetar bėn tė ditur pėr mediat se shmangiet qė mund tė jenė vėnė re nuk janė tė pazakonshme, dhe nuk i rrezikojnė financat e qeverisė pėr pjesėn e mbetur tė vitit.
    Liverpool is now where it belongs
    The cry was no surrender,
    We'll fight for the boys in red,
    We'll fight, we'll fight for Liverpool,
    The team that Shankly bred.
    We'll fight for Alun Evans,
    We'll fight for Ian St.John,
    We'll fight, we'll fight for Liverpool,
    The pride of division one - two- three - four
    Listen to the Kopites roar

    LIVERPOOL - LIVERPOOL - LIVERPOOL

  12. #12
    Larguar Maska e Gerrard
    Anėtarėsuar
    29-04-2002
    Vendndodhja
    Anfield Road
    Postime
    1,603

    Oferta Publike

    Hyrje

    Pjesa I. Konsiderata te Pergjithshme

    1. Kuptimi mbi oferten fillestare publike

    2. Pse nje IPO ?

    3. IPO nga pikepamja e investitorit

    4. Avantazhet dhe disavantazhet per nje shoqeri me oferte publike

    5. Nenshkrimi

    6. Kosto e IPO-se

    7. Hapat per fillimin e nje IPO-je

    Pjesa II. Procedurat per kryerjen e nje IPO-je

    1. Mbledhja shumepaleshe

    2. Zgjedhja e formes se pershtatshme te deklarates se rregjistrimit

    3. Pergatitja e deklarates se regjistrimit

    4. Pregatitja e procedurave per punen pergatitore-perfundimtare (due diligence)

    5. Plotesimi i deklarates se rregjistrimit dhe Komisioni.

    6. Pergjigjja e Komisionit dhe pergatitja e deklarates se amenduar te regjistrimit.

    7. Fillimi i perpjekjeve per shitjen

    8. Negocimi dhe nenshkrimi i cmimit dhe marreveshja e nenshkrimit

    9. Miratimi i prospektusit

    10. Mbyllja e IPO-se.

    11. Mbi raportimin e perdorimit te te hyrave nga IPO-ja

    12. Fusha e zbatimti te procedurave per oferten publike
    Liverpool is now where it belongs
    The cry was no surrender,
    We'll fight for the boys in red,
    We'll fight, we'll fight for Liverpool,
    The team that Shankly bred.
    We'll fight for Alun Evans,
    We'll fight for Ian St.John,
    We'll fight, we'll fight for Liverpool,
    The pride of division one - two- three - four
    Listen to the Kopites roar

    LIVERPOOL - LIVERPOOL - LIVERPOOL

  13. #13
    Larguar Maska e Gerrard
    Anėtarėsuar
    29-04-2002
    Vendndodhja
    Anfield Road
    Postime
    1,603

    Hyrje

    Hyrje

    Procesi i krijimit te shoqerive aksionere publike nepermjet ofertes ne publik te letrave me vlere eshte nje fenomen i ri per kushtet shqiptare, proces i cili kerkon njohuri dhe njohje te procedurave. Per kete arsye, Komisioni i Letrave me Vlere, nepermjet ketij materiali informues synon t'u vije ne ndihme si subjekteve qe do te realizojne kete oferte publike, ashtu edhe publikut investues, te cilet duhet te jene te ndergjegjshem per te marre pjese ne kete proces investimi.

    Komisioni i Letrave me Vlere, me pergjegjesine per te mbrojtur investitoret, synon ne procedura te rregullta e te drejta ne lidhje me oferten publike, ne mbeshtetje te ligjit nr. 8080 "Mbi letrat me vlere" dhe rregulloret qe burojne prej tij, vecanerisht ne rregulloren "Mbi prospektusin" dhe "Detyrimin per informim te vazhdueshem".


    Nepermjet ketij materiali do te perpiqemi te tregojme se:

    * c'eshte oferta publike,
    * cilat jane avantazhet dhe disavantazhet per t'u shndėruar ne nje shoqeri aksionere me oferte publike,
    * hapat per fillimin e nje IPO-je
    * dhe, vecanerisht procedurat per realizimin e IPO-se dhe rolin qe ka Komisioni i Letrave me Vlere ne keto procedura.
    Liverpool is now where it belongs
    The cry was no surrender,
    We'll fight for the boys in red,
    We'll fight, we'll fight for Liverpool,
    The team that Shankly bred.
    We'll fight for Alun Evans,
    We'll fight for Ian St.John,
    We'll fight, we'll fight for Liverpool,
    The pride of division one - two- three - four
    Listen to the Kopites roar

    LIVERPOOL - LIVERPOOL - LIVERPOOL

  14. #14
    Larguar Maska e Gerrard
    Anėtarėsuar
    29-04-2002
    Vendndodhja
    Anfield Road
    Postime
    1,603

    I. Konsiderata te Pergjithshme

    1. Kuptimi mbi oferten fillestare publike

    Nevoja per shtimin e kapitalit eshte e lidhur me nevojen per zgjerimin e aktivitetit dhe permiresimin e teknologjise, me synimin per t'u bere nje konkurrent i fuqishem ne treg. Nje nga menyrat per rritjen e kapitalit, eshte emetimi dhe shitja letrave te reja me vlere nga ana e shoqerise. Keto emetime te reja, qe mund te jene emetime aksionesh, obligacionesh apo letrash te tjera me vlere, zakonisht tregtohen ne publik, ne ate qe quhet tregu primar.

    Emetimet e tregut primar mund te ofrohen per shitje ne dy menyra, nepermejt:

    1. Ofertes publike (public offering) qe perfaqeson nje ofrim per shitje te letrave me vlere ne publik (minimumi 100 veteve, sipas ligjit 8080)
    2. Alokimit direkt (private placement), qe perfaqeson nje oferte per shitje te letrave me vlere direkt vetem nje grupi te vogel investitoresh te medhenj, ose nje numri te kufizuar investitoresh institucionale.

    Termi oferte publike perfshin:

    1. Oferten fillestare publike ose IPO, qe perfaqeson shitjen per here te pare ne publik te aksioneve te nje shoqerie, e cila mund te jete nje ndermarrje qe privatizohet, apo nga nje shoqeri private qe krijohet si shoqeri aksionere publike.
    2. Oferten primare (primary offering or seasoned new issues) qe perfaqeson nje ofrim letrash te reja me vlere nga shoqerite qe tashme jane ne treg. Keshtu, pas ofertes fillestare ne publik, shoqeria aksionere mund te ofroje here pas here emetime te reja ne publik.

    Ne ligjin 8080 "Mbi letrat me vlere" - Oferta publike perkufizohet si me poshte:

    thuhet se nje person ofron letra me vlere, nese ai fton dike tjeter per te lidhur nje marreveshje me qellim nenshkrimin apo zoterimin e ndonje letre me vlere, ose kur ai fton nje person tjeter te kryeje nje oferte te tille.

    Nje oferte letrash me vlere quhet publike kur ajo i behet me shume se 100 personave.

    1. Pse nje IPO ?

    Nje IPO mund te ofrohet ne publik si gjate procesit te privatizimit te ndermarrjeve (si nje menyre privatizimi), ashtu dhe gjate krijimit te shoqerive aksionere publike.

    Privatizimi i ndermarrjeve me kapital shteteror nepermjet IPO-se do te siguronte:

    - nje pjesemarrje me te gjere te publikut investues ne procesin e privatizimit, qe do te thote rritje e numrit te aksionereve.

    - nje transparence me te plote ne privatizim, sepse ndermarrja qe pergatitet per oferte fillestare publike ka nje detyrim me te madh per informimin e publikut, duke ndermarre nje sere hapash qe kane te bejne me: vleresimin e treguesve te pergjithshem, vleresimin e treguesve financiare, treguesve ligjore, pergatitjen e prospektusit, etj.

    - nje percaktim me real te cmimit te aksioneve, sepse jane mekanizmat e tregut ato qe do te ndikojne ne kete percaktim real.

    - nje shtim te burimeve kapitale, te nevojshme keto per fazen pas-privatizim, qe do te ndikonin ne rritjen e produktivitetit te ketyre ndermarrjeve qe privatizohen (gjithmone nese keto burime perdoren per investime produktive).

    Nje IPO mund te ofrohet edhe gjate krijimit te nje shoqerie aksionere publike.

    Arsyet per kete IPO jane te shumta, ku mund te permendim:

    * nevoja per para per te zgjeruar aktivitetin dhe permiresuar teknologjine,
    * nevoja per te blere shoqeri te tjera dhe per t'u fuqizuar,
    * nevoja per te mos patur nje numer te kufizuar pronaresh ne shoqeri,
    * nevoja per te rritur reputacionin e shoqerise

    3. IPO nga pikepamja e investitorit

    Ka shume arsye, pse nje investitor do te deshironte te investonte ne aksione te nje shoqerie. Dy arsyet baze jane: te fitoje nga shperndarja e dividenteve dhe nga rritja e vleres se aksioneve. Investitoret motivohen per te blere emetime te reja aksionesh, sepse ata deshirojne te marrin pjese ne mundesine potenciale te rritjes afat-gjate te nje shoqerie, ose te perfitojne nga rritjet e cmimit te aksionit, gje e cila mund te ndodhe me nje IPO.

    Zakonisht, nje shoqeri e re publike nuk shperndan dividente ne vitet e para dhe investitoret duhet te jene te ndergjegjshem per kete.

    Gjithashtu, investitoret private dhe institucionale, duhet te vleresojne nje sere faktoresh per te percaktuar nese nje emetim i ri aksioni eshte ne gjendje te siguroje nje norme fitimi te pranueshme mbi investimin e bere duke marre parasysh edhe riskun. Ne menyre qe IPO te jete atraktive per investitoret duhet qe :

    * shoqeria te kete nje plan bisnesi te qarte
    * manaxhimi i shoqerise te jete kompetent dhe i drejte
    * shoqeria te kete rritje potenciale dhe aftesi per te ruajtur shitje te larta dhe rritje ne fitime
    * shoqeria perfshihet ne nje industri, e cila eshte atraktive per vendin, ku ekziston nje treg i konsoliduar, dhe produktet e saj perputhen me interesat e tregut

    Ruajtja dhe zhvillimi i ketyre karakteristikave do te ndikoje ne vleresimin e shoqerise si ne kohen e ofertes fillestare, edhe me tej.



    4. Avantazhet dhe disavantazhet per nje shoqeri me oferte publike

    Avantazhet

    1. Aksesi per kapital afat-gjate. Avantazhi me i mire per nje oferte publike eshte rritja e aksesit per te siguruar kapital me kushte te favorshme nga publiku. Burimet e kufizuara te kapitalit te nje shoqerie ndikojne direkt ne kufizimin e rritjes se kapacitetit te fitimeve dhe te zgjerimit te aktivitetit. Kurse nepermejt nje oferte ne publik, shoqeria ka mundesi te rrite burimet e financimit, dhe per me teper nje shoqeri publike e ka me te lehte te marre hua me kushte favorizuese.
    2. Permiresimi i kushteve financiare. Kur nje shoqeri shet aksionet ne publik, ajo siguron fonde te perhershme, te cilat permiresojne situaten e saj financiare dhe rritin kapacitetin huamarres.


    3. Vlere tregu per letrat me vlere. Per aksionet e shperndara ne publik, kuotimi ditor i tregut per aksionet tregon vleren qe publiku investues vendos per keto aksione.
    4. Prestigji dhe informimi publik per bisnesin. Cdo aksioner eshte nje klient i mundshem. Keshtu, shoqeria shpesh perfiton, kur aksionet zoterohen nga publiku, vecanerisht kur shoqeria shet nje produkt ose sherbim. Sa me gjere te jene te shperndara aksionet, aq me e larte eshte informimi i publikut per produktet dhe sherbimet e shoqeria.


    5. Aftesia per te terhequr dhe mbajtur personat e rendesishem. Nese shoqeria eshte publike, stimujt per te punesuarit dhe planet per perfitimet e tyre jane te percaktuara ne marreveshjet e pronesise per te terhequr dhe mbajtur personelin me te mire. Keto plane u ofrojne te punesuarve nje mundesi per te marre pjese ne pronesi dhe menyra per te marre pjese ne rritjen e shoqeria, nepermejt rivleresimit te cmimit te aksionit. Jane nje avantazh per te rekrutuar personelin e talentuar.
    6. Akses me i thjeshte per te siguruar kapital shtese. Nese nje shoqeri dhe letrat e saj me vlere jane te njohura ne publikun investues, eshte me e lehte per te siguruar kapital shtese nga bankat, ofertat e obligacioneve, dhe ofertat shtese te aksioneve. Shoqerite e regjistruara perdorin forma rregjistrimi me te thjeshta per kapitalin shtese

    Disavantazhet e IPO-se

    1. Humbje e mundshme e kontrollit te drejtimit. Nese me shume se 50% e aksioneve te nje shoqerie shiten tek disa individe jashte shoqerie, pronaret fillestare mund te humbin kontrollin e shoqerise. Mirepo, nese aksionet e mbajtura nga publiku shperndahen gjeresisht, drejtimi mund te ruaje kontrollin efektiv, megjithese zoteron me pak se 50% te aksioneve. Shume shoqeri strukturojne ofertat e tyre, keshtu qe pas nje oferte fillestare, themeluesi e ka akoma kontrollin dhe pas ofertave te tjera, dhe tere stafi i manaxhimit e ruan akoma kontrollin.
    2. Mungesa e konfidencialitetit. Deklarata e rregjistrimit dhe raportet pasardhese kerkojne informim te vazhdueshem te shume fakteve te bisnesit te shoqerise, te aktivitetit dhe te finances qe me pare nuk jane bere te njohura nga shoqeria. Disa aspekte te ndjeshme te informimit do te duhet te jene ne dispozicion te konkurrenteve, klienteve dhe punonjesve do te ishin, sic mund te jene: (1) kompensimi per nenpunesit dhe drejtoret, qe perfshin shperblimet ne cash, disa skema perfitimi, (2) letrat me vlere qe mbahen nga nenpunesit, drejtoret dhe aksioneret kryesore (insiders), dhe (3) informacioni financiar i zgjeruar (p.sh. pozicioni financiar, shitjet, kosto e shitjeve, fitimi bruto, te ardhurat neto, fluksi i parase).
    3. Presioni per rezultate afat-shkurtra. Ne nje shoqeri jo publike, pronari/manaxheri i bisnesit eshte i lire te veproje i pavarur; mirepo, kur shoqeria eshte e zoteruar publikisht, pronari ben aq shume partnere, sa dhe aksionere ka shoqeria, dhe eshte pergjegjes per ta. Aksioneret shpresojne ne rritje te shitjeve, fitimeve, ne rritje te cmimit te tregut per aksionet dhe ne novacione te produktit. Keshtu, ne nje shoqeri publike, manaxhimi eshte nen presion te vazhdueshem per te balancuar kerkesat per rritje brenda nje kohe te shkurter me strategjite per arritjen e synimeve afat-gjata. Per me teper, shpesh paaftesia per te plotesuar parashikimet e analisteve per fitime me afat te shkurter mund te godase dramatikisht vleresimin afat-gjate te tregut per shoqerine.
    4. Kerkesa per dividente. Pronaret e shoqerise jopublike konkludojne per te deklaruar dividentet e bazuar mbi nje kombinim te nevojave te bisnesit dhe ato personale. Ndersa per nje shoqeri publike, aksioneret mund te kerkojne qe manaxhimi te themeloje nje politike te rregullt dividenti.


    5. Mund te jene te kufizuar fleksibiliteti i bisnesit per te vepruar shpejt. Kerkesa qe bordi i drejtoreve ose aksioneret votojne mbi ceshtje te caktuara, sic jane te vepruarit mbi bazen e bashkimit apo shkrirjes, ose zgjedhja e nenpunesve shkaktojne vonesa dhe mund te cojne ne humbjen e oportunitetit.
    6. Ndryshimet ne kontabilitet. Shoqeria qe kerkon te kthehet ne publike duhet qe krahas me auditimin e pasqyrave financiare ne perputhje me parimet e pranuara te kontabilitetit, te jete ne perputhje me rregulloret e Komisionit per kontabilitetin dhe informimin e vazhdueshem ne lidhje me shoqerite publike.


    7. Kostot fillestare dhe kostot per shnderim ne shoqeri publike. Procesi i "shnderimit" eshte i shtrenjte dhe kerkon kohe. Pregatitja e dokumentave te rregjistrimit eshte nje proces i komplikuar qe kerkon kohe te shume njerezve brenda organizates dhe eksperte te jashtem.

    Pasi shoqeria eshte bere publike, ajo eshte subjekt i kerkesave per raportim periodik prane Komisionit. Keto raporte destinohen per te mbajtur informacion te azhornuar, dhe kerkojne staf te pershtatshem financiar dhe asistence profesionale, duke e shtuar koston e shoqerise ne berjen e bisnesit.

    Per me teper, kosto shtese mund te lindin per shoqerine ne rastin e marredhenieve me publikun dhe komunikimit te brendshem me njerezit per te ruajtur entuziazmin e investitoreve dhe per te asistuar ne pergatitjen e raporteve vjetore dhe tremujore.
    8. Pergjegjesite potenciale. Drejtimi i nje shoqerie publike detyrohet te ndjeke kerkesat e ndryshme rregullatore per transaksionet ne lidhje me nenpunesit, drejtoret dhe aksioneret e medhenj. Po keshtu, ka kufizime ne insider trading dhe perdorimin e informacionit jopublik. Mungesa e plotesimit te ketyre detyrimeve mund te coje ne pergjegjesi per kompanine dhe drejtoret e zyrtaret e saj.

    5. Nenshkrimi

    Realizimi i nje oferte fillestare publike si per aksionet, ashtu dhe per obligacionet nga ndermarrjet qe privatizohen, dhe nga organizatat private mund te behet nga ato vete pa ndermjetesine e ndonje banke, apo ndermjetesi te specializuar. Dhe ne kete rast nuk ka ndonje ligj apo rregull qe sherbimin e realizimit te ofertes publike duhet ta beje ne menyre te domosdoshme nje banke apo dikush tjeter.

    Kjo alternative eshte me pak e kushtueshme, dhe perfaqeson shitjen direkte te letrave me vlere nga shoqeria tek investitoret potenciale. Ne pergjithesi, ofertat publike direkte jane te pershtatshme per shoqerite e vogla, por edhe ne kete rast regjistrimi i tyre do te behet sipas rregullave te vendosura per realizimin e ofertes publike.

    Sot, ofertat publike direkte kane fituar popullaritet, sidomos nepermjet internetit. Avantazhi me i rendesishem i tyre eshte : kosto me e ulet per te realizuar procesin e privatizimit apo per te siguruar kapital shtese. Ndersa, disavantazhi kryesor i nje oferte publike direkte eshte se kjo lloj oferte nuk siguron nje treg aktiv per shitjen e aksioneve dhe ndikon ndjeshem ne uljen e likuiditetit te pasurise se shoqerise.

    Edhe per shoqerine qe realizon nje oferte publike direkte, pavaresisht nga fakti se ajo e realizon ate pa ndermjetesi, do te duhej angazhimi i nje specialisti te tregut te letrave me vlere, per te mos krijuar premisa per lindjen e ndonje mosmarreveshje me Komisionin dhe per te siguruar perputhje me ligjin dhe rregullat per letrat me vlere.

    Megjithate, eksperienca ka treguar se ofertat publike ne menyren me tipike tregtohen nepermjet nje 'nenshkruesi', i cili merr persiper nenshkrimin e tere shumes se emetimit, ose te nje pjese te saj. Ne rolin e nenshkruesit mund te jete nje banke, ose zakonisht mund te jene disa banka qe merren me tregtimin e letrave me vlere. Pikerisht per te ndare pergjegjesine ne emetimin e aksioneve (per efekt te shperndarjes se riskut) bankat formojne nje sindikate nenshkrimi te bankiereve, ku njera prej tyre ka rolin udheheqes ne sindikate.

    Ka dy metoda te nenshkrimit te nje emetimi te letrave me vlere.

    Sipas marreveshjes nenshkruese te garantimit (Firm commitment), banka qe vepron si ndermjetese mes shoqerise dhe publikut ble letrat me vlere nga shoqeria emetuese dhe pastaj i rishet ato ne publik. Firma emetuese ia shet letrat me vlere bankes (ose sindikates) nenshkruese me nje cmim me te ulet se cmimi i percaktuar per kete oferte publike, ku diferenca mes cmimit te ofertes dhe cmimit qe e ble nenshkruesi perfaqeson shumen qe sherben si kompensim per nenshkruesin. Sipas kesaj marreveshjeje, nenshkruesi merr persiper riskun e plote (gjithmone, ne varesi te kontrates se bere mes paleve), sepse aksionet ne fakt mund te mos shiten ne publik me cmimin e ofertes te caktuar me pare.

    Lloji tjeter i marreveshjes nenshkruese eshte ajo qe quhet marreveshja e perpjekjeve me te mira (best- efforts agreement). Ne kete rast nje banke (nenshkruesi) bie dakord te ndihmoje shoqerine per te shitur emetimin ne publik, por aktualisht nuk ble letrat me vlere. Banka vepron thjesh si nje ndermjetes mes publikut dhe shoqerise dhe rrjedhimisht, nuk mban riskun e qenies i paafte per te rishitur letrat me vlere te blera me cmimin e ofertes. Procedura e perpjekjeve me te mira eshte me e zakonshme per ofertat fillestare publike te aksioneve te zakonshme, ku cmimi per pjese aksioni eshte me i vogel se ai i caktuar ne oferte.

    6. Kosto e IPO-se

    Krahas me ceshtjet e tjera, edhe kosto e ofertes fillestare publike eshte nje nga ceshtjet e rendesishme, e cila duhet te merret ne konsiderate dhe te shihet ne varesi me gjendjen e ēdo shoqerie. Faktoret qe ndikojne ne kete kosto perfshijne madhesine e ofertes, aftesine e shoqerise per te realizuar pa probleme dhe me eficience procesin e ofertes, e lidhur kjo me pergatitjen e mjaftueshme per kete oferte publike dhe aftesine manaxhuese, si dhe me asistencen e nevojshme per kete proces.

    Oferta publike kerkon nje perfshirje te madhe te kohes te manaxhereve kryesore te shoqerise, qe do te thote rritje te kostos se brendshme, kosto qe shpesh here mund te jete e veshtire per t'u vleresuar ne sasi. Ne pergjithesi, perpjekjet dhe angazhimi serioz i manaxhimit ne kete proces, rezulton ne kosto direkte te jashtme me te uleta.

    Kostot e ndryshme te ofertes publike mund te ndahen ne dy grupe:

    * Shpenzime per nenshkrimin
    * kostot direkte.

    Kostot direkte paguhen nga shoqeria pavaresisht nese oferta ka perfunduar apo jo, ndersa pjesa me e madhe e shpenzimeve per nenshkruesit paguhet vetem nese oferta perfundon.

    Shpenzimet per nenshkrimin. Keto shpenzime perfaqesojne pjesen me te madhe te kostos se nje oferte publike. Ne menyre tipike ajo perbehet nga tre komponente:

    * Komisioni ose diferenca mes cmimit te ofertes dhe cmimit te blerjes nga nenshkruesi. Zakonisht, nga eksperienca e disa vendeve kjo diference varion nga 7-10 % te vleres bruto te ofertes. Kjo shume, e cila mund te quhet kompensim per nenshkruesin, varet nga disa faktore, si: madhesia e ofertes, gjendja e shoqerise dhe veshtiresite ne shitje, tipi i marreveshjes se nenshkrimit dhe tipi i letres me vlere te ofruar.
    * Rimbursimi i disa shpenzimeve direkte te neneshkruesit. Shpesh here, disa shpenzime te nenshkruesit mund te rimbursohen ose ze pas zeri, ose bazuar ne nje perqindje, madhesia e se ciles mund te jete deri ne 3 % te vleres bruto te ofertes.
    * Kompensimi shtese qe mund t'i jepet nenshkruesit ne formen e (1) garancive (p.sh. te drejtat per te blere aksione ne te ardhmen ne ēmime te specifikuara, (2) aksioneve te emetuara ne avance me nje ēmim nen ēmimin e ofertes publike, ose (3) te drejtes per refuzimin e pare ne ofertat e ardhshme.



    Kostot (tarifat) ligjore. Keto kosto jane te lidhura me gjithe procesin e rregjistrimit dhe kryerjes se ofertes publike nga pikepamja ligjore. Ato ndryshojne ne varesi te kompleksitetit te shoqerise, rregullsise se regjistrimeve te saj dhe kohes se nevojshme per te perpiluar dhe plotesuar deklaraten e regjistrimit. Gjithashtu, kostot ligjore mund te ndikohen edhe nga ndryshimet dhe amendamentet qe kerkohen nga Komisioni derisa deklarata e regjistrimit te behet efektive.

    Tarifat kontabel. Keto tarifa, qe lidhen direkt me Oferten Fillestare Publike (duke perjashtuar kostot per ekspertet e pavarur kontabel te pasqyrave financiare) do te variojne ne varesi te faktoreve te tille si: koha qe kontabilistet duhet te shpenzojne per te shqyrtuar pasqyren e regjistrimit, niveli i kerkesave nga nenshkruesi per "komfort", nevoja per te shqyrtuar te dhenat tremujore dhe nga problemet kontabel qe mund te lindin dhe jane te rendesishme per t'u zgjidhur.

    Kostot e printimit. Keto kosto ndryshojne ne varesi te: numrit te faqeve te dokumentave te bera gati per regjistrim, nga ndryshimet e bera ne deklaraten e regjistrimit, madhesia e prospektusve, etj.

    7. Hapat per fillimin e nje IPO-je

    * Zgjedhja e nenshkruesit

    Nje nga ceshtjet kritike per oferten publike eshte zgjedhja e bankes qe do te sherbeje si nenshkrues. Ky eshte nje proces qe mund te filloje gati 1 vit para se te realizohet oferta publike. Zakonisht, ne rolin e nenshkruesit zgjidhet nje banke, e cila do te luaje dhe rolin udheheqes ne nenshkrimin e ofertes.

    Per te vleresuar nenshkruesin, shoqeria merr ne konsiderate:

    * Eksperiencen qe ka nenshkruesi ne industrine ku operon dhe vete shoqeria, si dhe eksperiencen ne letrat me vlere qe ofrohen
    * Sherbimet e tjera qe mund te kryeje per llogari te shoqerise.
    * Listen e klienteve, me te cilet nenshkruesi ka patur nenshkruar IPO, dhe nje opinion i shoqerive te tjera ne lidhje me rezultat e nenshkrimit.
    * Kapacitetin shperndares te nenshkruesit, duke mesuar nese ai do t'i shese aksionet tek investitoret e medhenj institucionale, apo tek investitoret individuale, oferta do realizohet mbi baze rajonale apo kombetare.
    * Fleksibilitetin, ku nenshkruesi duhet te jete fleksibel me qellim qe te pershtase nevojat e shoqerise me kushtet specifike te shitjes se letrave me vlere.
    * Konkurrencen ne shpenzimet e nenshkrimit.



    Por, nga ana tjeter, edhe nenshkruesi ben vleresimin e shoqerise, duke kryer nje investigim paraprak per propozimin e bere per te ndermarre kete oferte. Nenshkruesi do te vleresoje si informacionin cilesor dhe ate sasior mbi shoqerine dhe manaxhimin e saj, duke percaktuar nese kjo shoqeri eshte nje kandidat atraktiv apo jo.



    * Hapat per nenshkrimin e marreveshjes



    Kur shoqeria ka zgjedhur banken nenshkruese, midis tyre do te diskutohet tipi i letrave me vlere qe do te emetohen, nje parashikim mbi cmimin e ofertes dhe lloji i marreveshjes se nenshkrimit.

    Pasi eshte arritur marreveshja gojore mes te dy paleve, hartohet nje leter ne vemendje nga nenshkruesi, e cila do te formalizoje kete nenshkrim. Kjo leter, do te jete baza e marreveshjes se nenshkrimit. Ne pergjithesi, marreveshja e nenshkrimit nuk nenshkruhet deri ne daten efektive te deklarates se regjistrimit.



    Pasi arrihet mirekuptim paraprak mes shoqerise anonime dhe nenshkruesit, fillon procesi i IPO-se ne kuptimin real. Shoqeria eshte subjekt i rregullave te nxjerra nga Komisioni ne lidhje me publikimin e informacionit. Mundesia per te zgjeruar ndergjegjesimin e shoqerise, emrin e saj, produktet dhe tregjet gjeografike do te kufizohen, meqe cdo publikim qe krijon nje tipar favorizues per letrat me vlere te shoqerise para publikimit te prospektusit mund te konsiderohet ilegal.
    Liverpool is now where it belongs
    The cry was no surrender,
    We'll fight for the boys in red,
    We'll fight, we'll fight for Liverpool,
    The team that Shankly bred.
    We'll fight for Alun Evans,
    We'll fight for Ian St.John,
    We'll fight, we'll fight for Liverpool,
    The pride of division one - two- three - four
    Listen to the Kopites roar

    LIVERPOOL - LIVERPOOL - LIVERPOOL

  15. #15
    Larguar Maska e Gerrard
    Anėtarėsuar
    29-04-2002
    Vendndodhja
    Anfield Road
    Postime
    1,603

    II. Procedurat per kryerjen e nje IPO-je

    Ne praktiken e vendeve perendimore, ne pergjithesi koha qe nevojitet nga momenti qe shoqeria vendos te shnderrohet ne nje shoqeri publike deri ne momentin qe ajo do te grumbulloje te ardhurat nga oferta fillestare publike eshte nga 3 - 5 muaj. Gjatesia e kesaj periudhe varet midis te tjerash nga gadishmeria e shoqerise per t'u bere nje shoqeri publike, disponibiliteti i informacionit per t'u bere i njohur ne deklaraten e rregjistrimit dhe nga kushtet e tregut.







    Hapat baze te nje procesi IPO jane si me poshte:



    1. Mbledhja shumepaleshe

    Hapi i pare ne procesin e IPO-se eshte organizimi i nje mbledhje te perbashket shumepaleshe. Ne kete mbledhje duhet te jane te pranishem te gjithe pjesemarresit e rregjistrimit - shoqeria administruese, ekspertet kontabel te pavarur, nenshkruesit, avokatet e shoqerise qe do behet publike, si dhe avokatet e nenshkruesve. Qellimi i kesaj mbledhjeje te pare eshte diskutimi i natyres se ofertes dhe forma e pershtatshme e rregjistrimit qe kerkohet nga Komisioni, koordinimi i pergjegjesive per deklaraten e rregjistrimit, hartimi i nje skeduli per datat e parashikuara te plotesimit dhe dorezimit te deklarates dhe shkembimi i informacionit brenda grupit te punes.

    Gjate procesit te IPO-se, mund te behen edhe mbledhje te tjera shumepaleshe per te diskutuar cdo problem qe mund te linde, per te ripare deklaraten e rregjistrimit, dhe per te percaktuar nese procesi i rregjistrimit po shkon sipas skedulit.
    2. Zgjedhja e formes se pershtatshme te deklarates se rregjistrimit



    Zgjedhja e formes se pershtatshme, e cila perdoret per qellime regjistrimi prane Komisionit, perfaqeson plotesimin e nje prej rregullave te vendosura per kryerjen e procesit te IPO-se dhe duhet te behet nga shoqeria ne konsultim me nenshkruesin dhe konsulentin.



    Pasqyra tregon kerkesat qe permbajne dy format e rregjistrimit (per emetuesit e nivelit te pare dhe emetuesit e nivelit te dyte) referuar ne kerkesat e listimit ne dy nivele te percaktuara ne Rregulloren e Listimit te Burses se Tiranes.



    K E R K E S A T


    Emetuesit e nivelit te

    Pare (Forma 1)


    Emetuesit e

    Nivelit te dyte

    (Forma 2)

    Pasqyra e te ardhurave

    Bilanci

    Pasqyra e fluksit te parase

    Fitimet per aksion

    Analiza dhe konkluzionet e manaxhim

    Te dhena financiare me selektim

    Informacion financiar nga para bilanci dhe pasqyra financiare


    3 vjet

    3 vjet

    3 vjet

    3 vjet

    kerkohet

    kerkohet

    kerkohet


    1 vit

    1 vit

    1 vit

    1 vit

    kerkohet

    nuk kerkohet

    nuk kerkohet

    Forma baze per rregjistrim te IPO-se eshte Forma -1, ku perfshihen shoqerite anonime me vlere tregu te kapitalit aksioner jo me pak se 50 milion leke. Sipas kerkesave te kesaj forme : pasqyra e te ardhurave, bilanci, pasqyra e fluksit te parase duhet te jene te kontrolluara nga nje ekspert kontabel i pavarur per tre vitet e fundit. (Vetem ne raste te vecanta Komisioni mund te pranoje edhe per periudha me te shkurtra).

    Per emetuesit e vegjel me vlere tregu te kapitalit aksioner jo me pak se 25 milion leke eshte alternativa tjeter ne pasqyre, forma - 2, sipas se ciles : pasqyra e te ardhurave, bilanci, pasqyra e fluksit te parase duhet te jene te kontrolluara nga nje ekspert kontabel i pavarur per vitin e fundit financiar perpara plotesimit te deklarates se rregjistrimit.

    3. Pergatitja e deklarates se regjistrimit

    Pergatitja dhe plotesimi i deklarates se regjistrimit eshte relativisht i kompikuar, qe kerkon kohe, eshte nje proces teknik qe kerkon planifikim dhe koordinim me qellim qe te ofroje informacionin e specifikuar ne formen e kerkuar nga Komisioni, per ta perputhur ate me rregullat e Komisionit. Ajo perfshin nje pune te madhe te bere nga manaxhimi i shoqerise, avokatet dhe kontabilistet.

    Deklarata e regjistrimit perbehet nga dy pjese. Pjesa e I permban fakte esenciale ne lidhje me aktivitetin e bisnesit, kushtet financiare, si dhe manaxhimin e shoqerise, te cilat kerkohen te perfshihet ne prospektus, dhe pjesa e II perfaqeson informacionin shtese, i cili nuk kerkohet te perfshihet ne prospektus.

    Ne perputhje me nenin 39 te ligjit 8080, shoqeria anonime duhet qe, jo me pak se 21 dite perpara publikimit te prospektusit, te dorezoje nje kopje te tij per regjistrim (pra te plotesoje deklaraten e regjistrimit) prane Komisionit. Dhe nuk mund te publikoje nje prospektus nje person i paregjistruar nga Komisioni.

    Pjesa e pare - Informacioni qe kerkohet ne prospektus

    Prospektusi duhet te pergatitet ne perputhje me Rregulloren e Komisionit "Mbi detyrimin per pergatitjen e prospektit".

    Pjesa e pare e prospektusit - duhet te permbaje ne faqe te pare:

    * emrin dhe adresen e emetuesit te letrave me vlere
    * titullin "prospekt"
    * letrat me vlere te ofruara, llojin, numrin dhe vleren nominale
    * deklaraten e bere nga Komisioni i Letrave me Vlere
    * data e publikimit te prospektit.

    Pjesa e dyte titullohet "Personat pergjegjes per prospektin dhe keshilltaret

    Pjesa e trete permban te dhena mbi letrat me vlere me te cilat lidhet prospekti dhe oferta.

    Pjesa e katert flet mbi informacionin e pergjithshem mbi emetuesin dhe kapitalin e tij.

    Pjesa e peste perfshin aktivitetet kryesore te emetuesit.

    Pjesa e gjashte perfaqeson nje pjese te rendesishme te prospektusit qe ka te beje me Poziten financiare te emetuesit (bilanci dhe pasqyra e te ardhurave per tre vitet e fundit).

    Pjesa e shtate pershkruan administrimin dhe drejtimin e emetuesit.

    Pjesa e tete permban zhvillimet me te fundit ne veprimtarine e emetuesit dhe perspektivat e tij.

    Pjesa e II - Informacioni qe nuk kerkohet ne prospektus

    Kjo pjese perfshin informimin ne lidhje me shpenzimet qe lidhen me emetimin dhe shperndarjen e letrave me vlere, kompensimi i drejtoreve dhe nenpunesve te shoqerise, cdo shitje e letrave me vlere te parregjistruara brenda tre viteve,etj.

    4. Pregatitja e procedurave per punen pergatitore-perfundimtare (due diligence)

    Gjate procesit te pergatitjes se deklarates se rregjistrimit, i tere stafi qe merret me IPO-ne do te kryeje procedurat e nevojshme per te ofruar nje ambient te arsyeshem per besim, ku deklarata e regjistrimit nuk duhet te permbaje informacion te pavertete dhe corientues. Keto procedura i takojne kujdesit te duhur dhe kryhen ne pergjigje te ligjit 8080 "Mbi letrat me vlere" neni 41, ku sipas tij do te mbajne pergjegjesi te gjitha palet qe perfshihen ne procesin e regjistrimit (personat pergjegjes per prospektusin) si pasoje e nje deklarate jo te vertete dhe mashtruese, apo nga harresa e ndonje te dhene.

    Si pjese e procedurave te due diligence, nenshkruesit kerkojne konfirmim per te dhenat ne deklaraten e rregjistrimit, nga kontabilistet e pavarur. Eshte dicka normale qe nenshkruesit duhet te grumbullojne sa me shume informacion qe te jete e mundur. Dhe sa me shume informacion qe te kerkoje nenshkruesi, aq me i shtrenjte behet procesi. Ne menyre qe te shmanget cdo keqkuptim dhe cdo zgjatje kohe, eshte e rendesishme qe shoqeria, kontabilistet dhe nenshkruesit te bien dakord qe ne fazat me te hershme te procesit te rregjistrimit, per informacionin qe duhet te japin kontabilistet.

    Gjithashtu, nenshkruesit njoftohen me shkrim, nje here kur deklarata e rregjistrimit eshte gati dhe njere ne momentin e mbylljes. Ne shume raste, nje leter e tille behet edhe ne daten e rregjistrimit perfundimtar prane Komisionit.

    Pas plotesimit te deklarates se rregjistrimit, por perpara se ajo te behet efektive, nenshkruesi kryesor organizon nje mbledhje per pergatitjet e bera. Kjo mbedhje ndiqet nga nenshkruesi kryesor dhe shpesh nga anetaret e grupit nenshkrues, si dhe nga nenpunesit e rendesishem te shoqerise, konsulenti i shoqerise, konsulenti i nenshkruesit dhe kontabilistet e pavarur. Ne kete mbledhje, anetaret e grupit nenshkrues mund te kerkojne te dine me shume ne lidhje me shoqerine dhe bisnesin e saj, mbi produktet, poziten konkurruese, zhvillimet ne finance, marketing dhe fusha te tjera.

    5. Plotesimi i deklarates se rregjistrimit dhe Komisioni.

    Perpara se te dergohet deklarata e rregjistrimit prane Komisionit, mund te organizohet nje tavoline e rrumbullaket mes shoqerise, nenshkruesve dhe Komisionit. Kjo mbedhje mund te organizohet ne rastet kur kane mbetur pa u zgjidhur disa probleme qe mund te konsiderohen te rendesishme per procesin e IPO-se.

    Me plotesimin e draftit te deklarates se rregjistrimit nga shoqeria, fillon procesi i shqyrtimit nga Komisioni. Stafi i Komisionit (ne pergjithesi nje jurist, nje kontabilist dhe nje analist financiar) shqyrton dokumentat per te percaktuar nese informimi eshte i plote dhe i drejte, vecanerisht per te percaktuar nese dokumentat kane ndonje te mete si: fakte corientuese dhe fakte qe jane harruar te perfshihen.

    Shqyrtimi i te dhenave financiare kryhet nga njerez te specializuar (kontabiliste), te cilet lexojne gjithe prospektusin dhe pjesen tjeter te deklarates se rregjistrimit, per t'u familjarizuar me shoqerine dhe bisnesin e saj. Ky shqyrtim i referohet fillimisht pasqyrave financiare dhe te dhenave te tjera financiare, si dhe raportit te eksperteve te pavarur. Qellimi eshte per te pare nese keto te dhena perputhen me rregullat e Komisionit dhe me standartet e kontabilitetit, si dhe me interpretimet e bera nga stafi i Komisionit, por duke mos mbajtur pergjegjesi per saktesine e te dhenave.

    Megjithese ligji mbi letrat me vlere parashikon shqyrtimin e deklarates se rregjistrimit nga Komisioni, ai nuk pershkruan procedurat specifike te ketij shqyrtimi. Komisioni duhet te nxjerre procedura lidhur me shqyrtimin e deklarates se rregjistrimit. Gjithashtu, teknikat joformale jane provuar si nje metode efektive e komunikimit dhe zgjidhjes se ceshtjeve dhe defekteve perpara se nje deklarate rregjistrimi te behet e efektshme.

    Ne pergjithesi, stafi i komisionit nuk do te shqyrtoje deklaratat e pakompletuara te regjistrimit.

    6. Pergjigjja e Komisionit dhe pergatitja e deklarates se amenduar te regjistrimit.

    Pas shqyrtimit te deklarates se regjistrimit, stafi i Komisionit dergon nje leter, ku parashtrohen pyetjet, mungesat e mundshme dhe sugjerimet per t'u ripare. Kjo leter qe mund te quhet nje 'leter koment' i dergohet zakonisht konsulentit ligjor te shoqerise.

    Kur deklarata e rregjistrimit eshte pergatitur me kujdes, edhe komentet e stafit jane te kufizuara. Cdo koment i bere nga stafi i Komisionit duhet te merret parasysh e te zgjidhet perpara se deklarata e regjistrimit te jete perfundimtare.

    Shpesh here zhvillime te rendesishme ndodhin ne periudhen nga paraqitja e deklarates se rregjistrimit ne aprovimin perfundimtar nga Komisioni, dhe natyrisht keto zhvillime duhet te konsiderohen. Keshtu, cdo zhvillim qe ndikon mbi shoqerine dhe prospektusin e saj duhet te behet transparente nepermjet amendamenteve te deklarates fillestare te regjistrimit.

    Ne perputhje me nenin 39 te ligjit 8080, shoqeria anonime duhet te prese, te pakten 21 dite nga dorezimi i prospektusit, (pra plotesimi i deklarates se regjistrimit) deri ne aprovimin perfundimtar nga Komisioni per publikimin e tij.

    Gjate "periudhes se pritjes" ose "periudhes se ftohjes", e cila vazhdon deri ne daten efektive te rregjistrimit, ka disa kufizime mbi aktivitetin e shoqerise dhe nderkohe nenshkruesi fillon nje pune aktive me investitoret, te cilet mund te jene te interesuar te blejne letrat me vlere te shoqerise. Gjate periudhes se pritjes, nenshkruesit mund te pranojne nje interesim nga bleresit potenciale, por nuk mund te behet asnje shitje deri ne daten efektive.

    7. Fillimi i perpjekjeve per shitjen

    Sipas ligjit 8080, nje person i paregjistruar nga Komisioni, nuk mund te beje asnje oferte letrash me vlere ne publik, as ne menyre gojore dhe as me ndonje material te shkruar. Dhe ky eshte nje rregull i prere, per te mos lejuar asnje perpjekje per emetimin e letrave me vlere ne publik.

    Mirepo, per shoqerite qe plotesojne deklaraten e regjistrimit, nga regjistrimi fillestar deri ne regjistrimin perfundimtar mund te lejohen tipe te caktuara te aktiviteteve te promovimit, sic mund te jene:

    * Prospektusi paraprak ose prospektusi i linjes se kuqe

    Prospektusi paraprak mund t'u dergohet institucioneve dhe personave te interesuar para dates efektive te regjistrimit. Ky prospektus eshte nje element i rendesishem per nenshkruesin lider per te formuar sindikaten e nenshkruesve, ku mund te perfshihen disa shoqeri brokerimi, te cilat do te merren me shperndarjen e letrave me vlere.

    Mbi kapakun e prospektusit paraprak duhet te shenohet:

    Informacioni qe permban ky prospektus eshte subjekt i plotesimeve dhe amendimeve. Deklarata e regjistrimit ne lidhje me keto letra me vlere eshte dorezuar prane Komisionit. Keto letra me vlere nuk mund te shiten apo te ofrohen per t'u blere perpara kohes efektive te deklarartes se regjistrimit.

    Ne prospektusin paraprak nuk evidentohen cmimi i ofertes, komisionet per nenshkruesit, komisionet per dealer-at, shuma e te hyrave, data e publikimit, ose/dhe probleme te tjera qe lidhen me cmimin e ofertes.

    Per te dalluar qe kemi te bejme me nje prospektus paraprak, ai mund te printohet me boje te kuqe.

    * Reklamat e paraqitura ne gazete

    Reklama mbi oferten publike te letrave me vlere jep detaje baze mbi emetimin dhe emertimin e nenshkruesit (apo nenshkruesve) qe do te perfshihet (en) ne oferte. Gjithashtu, ne te shenohet se ku dhe nga kush mund te vihet ne dispozicion prospektusi i shoqerise. Reklama nuk synon te jete nje dokument shitjeje; qellimi i saj kryesor eshte te ndihmoje ne orientimin e bleresve potenciale, te cilet jane te interesuar per te siguruar prospektusin ne lidhje me letrat me vlere qe ofrohen.

    Ne disa raste keto reklama mund te behen edhe gjate kohes se pritjes, por

    Sipas nenit 38 te ligjit 8080, pika 4, reklama, e cila shpall nje oferte publike te letrave me vlere, nuk do t'i paraqitet publikut, nese reklama nuk percakton se eshte publikuar me pare nje prospektus dhe nuk jep nje adrese ku mund te gjendet ai.

    * Mbledhja e analisteve financiare ose "Road shows"

    Meqellim qe investitoret potenciale te kene informacion mbi shoqerine, nenshkruesi do te organizoje mbledhje me analiste financiare, brokera dhe investitore potenciale institucionale. Keto mbledhje behen ne prani te presidentit te shoqerise dhe manaxhereve kryesore.

    Ne suksesin e procesit te ofertes publike rendesi ka paraqitja dinjitoze e gjithe grupit te manaxhimit dhe aftesia per t'iu pergjigjur me profesionalizem pyetjeve te investitoreve dhe brokerave.

    8. Negocimi dhe nenshkrimi i cmimit dhe marreveshja e nenshkrimit.

    Gjate kohes qe deklarata e regjistrimit eshte dorezuar, shoqeria dhe nenshkruesi kane rene dakord mbi letrat me vlere qe do te shiten - edhe per numrin e aksioneve, edhe per shumen ne leke. Mirepo, ende nuk jane percaktuar cmimi perfundimtar, me te cilin do te ofrohen ne publik letrat me vlere, shuma ekzakte e skontos se nenshkruesit dhe te hyrat neto. Negocimi dhe percaktimi perfundimtar i ketyre shumave varet nga nje numer faktoresh, duke perfshire gjendjen ne te kaluaren dhe gjendjen e tashme te shoqerise, kushtet aktuale ne tregjet e letrave me vlere dhe interesimin e investitoreve te pare mbledhjeve te organizuara.

    Keshtu, ne caktimin e cmimit te ofertes, nenshkruesit do te mbeshteten mbi fitimet dhe fluksin e parase qe gjenerojne shoqerite e ngjashme me ate qe do te beje oferte publike. Keto te dhena mund te aplikohen per rezultatet aktuale te shoqerise, ose duke u mbeshtetur ne fitimet qe do te rezultojne nga projektet e ardhshme. Gjithashtu, nenshkruesi do te ekzaminoje edhe cmimin e tregut te aksioneve te shoqerive qe jane te krahasueshme me shoqerine ne fjale.

    Nje faktor i rendesishem qe ndikon ne percaktimin e cmimit te aksioneve te ofertes publike eshte dhe momenti i tregut, kur behet oferta publike. Nese tendenca e cmimeve te tregut eshte ne rritje, atehere edhe cmimi i ofertes do te jete me i larte, dhe anasjelltas.

    Nje tjeter faktor qe duhet marre ne konsiderate eshte dhe vlera qe parashikohet per aksionin pas tregut, qe do te thote vlera pas nje periudhe tregtimi. Dhe cmimi i ofertes duhet te reflektoje nje skonto nga kjo vlere.

    Pervec cmimit, edhe numri i aksioneve te ofruara duhet te jete i mjaftueshem per te siguruar nje shperndarje sa me te gjere dhe likuiditet.

    Zakonisht, ne kohen kur deklarata e regjistrimit eshte duke u bere efektive (po merr aprovimin perfundimtar te Komisionit dhe pasi eshte mbyllur edhe periudha road show), nenshkruhet marreveshja e nenshkimit nga perfaqesuesit e autorizuar. Gjithashtu, ne kete moment pregatiten edhe ndryshimet perfundimtare te deklarates se regjistrimit, duke perfshire ne te cmimin e ofertes te rene dakort, skonton per nenshkruesin dhe te hyrat neto per shoqerine. Keto do te perfshihen ne prospektus, i cili do te publikohet.

    9. Miratimi i prospektusit

    Komisioni miraton prospektusin, ne perputhje me Rregulloren "Mbi detyrimin per pergatitjen e Prospektusit", me detyrimin qe ky prospektus duhet te shoqerohet me fjalet e meposhtme ose me fjale te tjera qe kane te njejtin efekt:

    * "Komisioni ka shqyrtuar dhe pranuar dokumentat e paraqitura dhe konfirmon se ato permbajne te gjithe informacionin dhe te dhenat e kerkuara sipas Rregullores mbi Prospektusin"

    * "Komisioni nuk do te jete pergjegjes per rrezikun e investimit lidhur me blerjen e ketyre letrave me vlere".

    * "Komisioni pranoi kryerjen e nje oferte publike ne lidhje me letrat me vlere te ofruara sipas ketij prospektusi, rregjistrimi i te cilave eshte bere ne baze te Vendimit nr. date."

    10. Mbyllja e IPO-se.

    Brenda 3 - 5 diteve nga data efektive e deklarates se regjistrimit IPO-ja konsiderohet e mbyllur (dita e mbylljes). Gjate mbylljes, shoqeria transferon letrat me vlere te rregjistruara tek nenshkruesi dhe merr pagesen per kete emetim. Gjithashtu, kembehen dokumenta te ndryshme, ku perfshihet midis te tjerash dhe letra e pergatitur nga kontabilisti i pavarur.

    11. Mbi raportimin e perdorimit te te hyrave nga IPO-ja

    Pas kryerjes se IPO-se, shoqeria duhet te pergatise nje raport per Komisionin (zakonisht pas 3-muajsh) ku te perfshihet informacioni mbi te hyrat neto nga shitja e letrave me vlere, si dhe perdorimi i ketyre te hyrave. Nese ato nuk jane perdorur per qellimin e pershkruar ne prospektus, shoqeria duhet te jete transparente mbi faktet dhe arsyet per nje gje te tille.

    12. Fusha e zbatimti te procedurave per oferten publike

    Privatizimi i ndermarrjeve shteterore, duke perfshire edhe institucionet financiare me kapital shteteror mund te realizohet me disa menyra, midis te cilave rendesi paraqet privatizimi nepermjet ofertes publike.

    Privatizimi me oferte publike nepermjet Burses do te shenonte njekohesisht dhe listimin e ketyre ndermarrjeve, krahas me shnderimin e tyre ne shoqeri anonime. Kjo do te thote qe dhe tregu i kapitaleve te filloje te funksionoje realisht.

    Referenca

    1. Ligji nr. 8080 dt. 1.3.1996 "Mbi letrat me vlere"
    2. Rregullore "Mbi detyrimin per pergatitjen e Prospektit"
    3. Rregullore e Listimit te Burses se Tiranes
    4. Guide per pergatitjen e ofertes publike nga Coopers & Lybrand.
    Liverpool is now where it belongs
    The cry was no surrender,
    We'll fight for the boys in red,
    We'll fight, we'll fight for Liverpool,
    The team that Shankly bred.
    We'll fight for Alun Evans,
    We'll fight for Ian St.John,
    We'll fight, we'll fight for Liverpool,
    The pride of division one - two- three - four
    Listen to the Kopites roar

    LIVERPOOL - LIVERPOOL - LIVERPOOL

  16. #16
    *~100% Shqiptare~* Maska e Zemrushja
    Anėtarėsuar
    19-11-2002
    Vendndodhja
    Larguar!!!!!
    Postime
    2,753
    Citim Postuar mė parė nga Trendafili-Blu
    Zemrushja i ke te Bursa Shqipetare ke ngateruar vend

    Nejse s'ka problem mjafton qe jan informacione mbi ekonomine dhe biznesin dhe luajne nje rol te rendesishem mbi te.
    Bursa shqiptare akoma si ka futur kto elemente ne qarkullim

    Te pershendes..
    Jeta eshte labirinth.. nese do ta fitosh.. zbuloje

  17. #17
    Larguar Maska e Gerrard
    Anėtarėsuar
    29-04-2002
    Vendndodhja
    Anfield Road
    Postime
    1,603

    Risqet e pėrgjithshme nė investimin nė instrumentat financiarė

    Ky dokument nuk pėrmban tė gjithė risqet qė hasen gjatė investimit nė instrumentat financiarė, por ka si qėllim tė furnizojė me disa informacione bazė mbi risqet e njohura nė investime apo nė shėrbime.

    Njė dokument mbi risqet por mė i specifikuar sipas investimit qė propozohet duhet tju jepet investitorėve edhe nga ana e ndėrmjetėsit.

    Para se tė ndėrmarrė njė vendim investimi investitori duhet tė informohet pranė ndėrmjetėsit tė tij mbi natyrėn dhe risqet qė pėrmban investimi i ofruar. Investitori duhet tė ndėrmarrė investimim vetėm nėse ai ėshtė i qartė, pra ka kuptuar mirė, natyrėn dhe shkallėn e ekspozimit karshi riskut qė pėrmban investimi.

    Para se tė konkludohet, mbasi ėshtė pėrcaktuar edhe shkalla e riskut, investitori dhe ndėrmjetėsi duhet tė vlerėsojnė nėse investimi ėshtė i pėrshtatshėm pėr investitorin, duke patur nė qėndėr tė vėmendjes gjendjen e tij pasurore, objektivat e investimit si dhe eksperiencėn nė fushėn e investimeve nė instrumentat financiarė tė kėtij tė fundit.

    Pėr tė vlerėsuar riskun nė instrumentat financiarė ėshtė e nevojshme tė kemi parasysh faktorėt e mėposhtėm:

    1. ndryshueshmėria e ēmimit tė instrumentit financiarė;
    2. likuiditeti i tij;
    3. monedha nė tė cilėn ofrohet
    4. faktorėt e tjerė burim risku

    1. Ndryshueshmėria e ēmimit.

    Ēmimi i secilit instrument financiarė varet nga rrethana tė shumllojshme dhe ndryshon nė mėnyrė pak a shumė tė varur nga natyra e investimit.
    1. letrat me vlerė tė borxhit dhe tė kapitalit tė vet.

    Duhen dalluar sė pari diferencat midis letrave me vlerė tė kapitalit (ku pėrfaqsuesit kryesorė janė aksionet) dhe letrave me vlerė tė borxhit (ku mė tė pėrhapurit janė obligacionet dhe ēertifikatat e depozitave), duka patur parasysh qė:

    1. duke blerė letra me vlerė tė kapitalit (aksione) bėhesh ortak i shoqėrisė emetuese, duke marė riskun e biznesit nė varėsi tė pėrqindjes qė ke. Ai qė investon nė aksione ka tė drejtėn tė pėrfitojė dividentin nė periudhėn qė asamblea e ortakėve vendos ti shpėrndajė, asambleja mund tė vendosė qė pėr njė periudhe tė caktuar tė mos shpėrndajė divident.
    2. Duke investuar nė letra me vlerė tė borxhit bėhesh financues i shoqėrisė apo i entit qė i emeton dhe fiton tė drejtėn e pėrfitimit periodikisht tė interesave tė parashikuara nga kontrata dhe nė fund rimbursimin e kapitalit tė investuar.

    Kuptohet nė kushte tė barabarta njė letėr me vlerė kapitali ėshtė mė me risk se njė borxhi, sepse shpėrblimi i pritshėm i zotėruesit ėshtė shumė mė i lidhur me ecurinė ekonomike tė shoqėrisė emetuese. Njė zotėrues i letrave me vlerė tė borxhit nuk mer shpėrblimin vetėm nė falimentim financiar tė shoqėrisė emetuese.

    Nė rastet e falimentimit tė shoqėrisė emetuese, zotėruesit e letrave me vlerė tė borxhit marrin pjesė sė bashku me kreditorėt e tjerė nė ndarjen e aseteve te shoqėrisė, gjė qė nuk ndodh pėr zotėruesit e letrave me vlerė tė kapitalit tė vet.

    1. Risku i pėrgjithshėm dhe risku specifik.

    Si pėr letrat me vlerė tė borxhit ashtu edhe pėr ato tė kapitalit tė vet risku ndahet nė dy kategori kryesore: risku i pėrgjithshėm (sistematik) dhe risku specifik (jo sistematik). Risku jo sistematik varet nga karakteristikat e ēdo emetuesi me vete dhe mund tė zvogėlohet duke e ndarė investimin e vet nė letra me vlerė tė emetuara nga emetues tė ndryshėm (diversifikim portofoli), ndėrsa risku sistematik paraqet atė pjesė tė ndyshimit tė ēmimit tė secilės letėr me vlerė si rezultat i luhatjeve tė tregut dhe qė nuk mund tė eleminohet me diversifikimin e portofolit.

    Risku sistematik pėr letrat me vlerė tė kapitalit tė tregėtuara nė tregje tė organizuara ka si origjinė luhatjet e tregut nė pėrgjithsi dhe mund tė identifikohet me lėvizjet e indeksit tė tregut.

    Risku sistematik pėr letrat me vlerė tė borxhit e ka origjinėn nė lėvizjet e normave tė interesit tė tregut qė ndikojnė mė pas nė ēmimet (natyrisht edhe mbi rendimentin). Luhatja e normave tė interesit e ka ndikimin nė pėrpjestim tė drejtė me maturimin e letrės me vlerė tė borxhit (maturimi ėshtė koha nga momenti qė flasim deri nė rimbursimin e letrės me vlerė).
    2. Risku nga emetuesi

    Pėr investimet nė instrumentat financiarė ėshtė themelore vlersimi i gjendjes pasurore tė hsoqėrissė emetuese dhe perspektivat ekonomike tė saj duke krahasuar gjithmonė me sektorin ku ajo operon.

    Duhet patur parasysh qė ēmimet e letrave me vlerė tė kapitalit reflektojnė nė ēdo moment njė mesatare tė shpresave qė pjesmarėsit nė treg kanė rreth perspektivave tė fitimeve tė ndėrmarjeve emetuese.

    Po ti referohmi letrave me vlerė tė borxhit, risku qė shoqėria apo enti emetues nuk ėshtė nė gjendje tė paguajė interesat ose tė rimbursojė kapitalin e marrė hua reflektohet nė normėn e interesave qė obligacione tė tilla i sigurojnė investitorit. Sa mė i lartė tė jetė ky lloj risku aq mė e lartė duhet tė jetė norma e interesit qė emetuesi duhet ti paguajė investitorit.

    Pėr tė vlerėsuar sa e saktė ėshtė norma e interesit e paguar nga emetuesi pėr njė letėr me vlerė, duhet tė mbahen parasysh normat e interesit qė paguajnė letrat me vlereė tė konsideruara me risk "zero", tė tilla konsiderohen letrat me vlerė tė Shtetit, kuptohet grupi qė ka tė njėjtin maturim me letrat me vlerė pėr tė cilat ne interesohemi.
    3. Risku i normės sė interesit.

    Investitori duhet tė ketė parasysh qė norma efektive e interesave pėrshtatet nė vazhdimsi me kushtet e tregut nėpėrmjet lėvizjeve tė ēmimit tė vetė letrės me vlerė. Rendimenti i njė letre me vlerė tė borxhit i afrohet rendimentit real tė vetė mjetit vetėm nė rast se investitori e mban atė deri nė momentin e skadencės.

    Atherė kur investitori ka nevojė ta shesė lertėn me vlerė para afatit tė maturimit tė saj, rendimenti i saj mund tė jetė i ndryshėm nga ai i parashikuari varet nga gjendja e tregut nė momentin e shitjes.

    Normat e interesit, si shihet lidhen nė mėnyrė direkte me afatet e maturimit tė letrės me vlerė. Pėr kėtė investitori para se tė marrė njė vendim investimi, nė kėtė kategori letrash me vlerė, duhet tė parashikojė edhe ndonjė nevojė tė ardhme pėr ta shitur.

    1.5 Efekti i diversifikimit tė investimit, organizmat e investimeve kolektive.

    Si kemi theksuar risku sistematik i investimit mund tė zvogėlohet me anė tė diversifikimit tė investimit, pra investimit nė shumė instrumenta financiarė njėkohėsisht. Diversifikimi mund tė rezultojė i vėshtirė dhe i kushtueshem pėr njė investitor tė vetėm me njė pasuri tė kufizuar. Investitori mund tė gjejė njė shkallė tė lartė diversifikimi tė investimit me njė kosto tė pranueshme, duke investuar nė organizmat e investimeve kolektive (Fondet e investimit, Shoqerite e investimit etj..). nė kėto organizma investitori nuk do tė blejė njė letėr me vlerė por do tė blejė njė kuote, qė ėshtė nė vetvete njė mini portofol. Investimet nė kėto organizma mund tė rezultojnė ehde me risk, kjo varet nga lloji i fondeve dhe nga lloji i investimeve qė kanė ndėrmare keto fonde.

    1. Likuiditeti

    Likuiditeti i njė instrumenti financiar konsiston nė aftėsinė dhe shpejtėsinė e tij pėr tu kthyer ne para’ pa humbur nė vlerė.

    Kjo varet sė pari nga karakteristikat e tregut nė tė cilin ajo tregėtohet. Nė pėrgjithėsi, nė kushte tė barabarta, letrat me vlerė tė tregėtuara nė tregjet e organizuara janė mė likuid se ato qė nuk tregėtohen aty. Sepse nė tregjet e mėsipėrme kerkes/oferta ballafaqohen nė vazhdimsi, pra janė mundėsitė mė tė mėdha qė mjeti tė shitet shpejt dhe me vlerė reale.
    2. Monedha

    Shpesh njė instrument financiar mund tė tregėtohet nė njė monedhė tė ndryshme nga ajo qė i referohet investitori, leku pėr investitorin shqiptar, me qėllim vlerėsimin e riskut total tė investimit , nė kėtė rast, duhet tė mbahet parasysh paqėndryshmeria e raportit tė kėmbimit midis monedhės sė referimit (lekut) dhe monedhės sė huaj nė tė cilėn pėrcaktohet investimi.

    Investitori duhet tė ketė parasysh qė raportet e kėmbimit me monedhat e vendeve tė ndryshme, nė veēanti atyre nė zhvillim, janė me lėvizshmėri tė lartė. Pėr kėtė arsye, duhet patur kujdes qė ecuria e normave tė kėmbimit mund tė kushtėzojė rezultatin e pėrgjithshėm tė investimit.
    3. Faktorė tė tjerė burim risku

    Nė vazhdim do tė pėrmendim, pėr ti shtjelluar njė herė tjetėr, disa nga faktorėt e tjerė burim tė riskut tė pėrgjithshėm:

    * Mosshlyerja e shumave tė investuara
    * Komisionet dhe detyrime tė tjera pėr ndėrmetėsin
    * Veprime tė kryera nė tregje qė u pėrkasin juridiksioneve tė tjera
    * Sistemet elektronike tė tregėtimit
    * Sistemet elektronike tė regjistrimit dhe kontrollit
    * Veprime tė kryera jashtė tregjeve tė organizuara.

    1. Risku i investimit nė instrumentat financiarė derivate

    Instrumentat financiarė derivatė karakterizohen nga njė risk shumė i lartė, ku vlerėsimi i tij nga investitori vėshtirėsohet nga kompleksiviteti i tyre.

    Eshtė e nevojshme, kėshtu, qė investitori para se tė ndėrmarė njė veprim investimi nė kėto lloj letrash me vlerė, tė ketė kuptuar natyrėn dhe gradėn e ekspozimit karshi riskut qė ajo pėrmban.

    Kėshillohet nė pėrgjithėsi qė investimi nė letrat me vlerė derivate nuk ėshtė i pėrshtatshėm pėr pjesėn mė tė madhe tė investitorėve.
    Liverpool is now where it belongs
    The cry was no surrender,
    We'll fight for the boys in red,
    We'll fight, we'll fight for Liverpool,
    The team that Shankly bred.
    We'll fight for Alun Evans,
    We'll fight for Ian St.John,
    We'll fight, we'll fight for Liverpool,
    The pride of division one - two- three - four
    Listen to the Kopites roar

    LIVERPOOL - LIVERPOOL - LIVERPOOL

  18. #18
    Larguar Maska e Gerrard
    Anėtarėsuar
    29-04-2002
    Vendndodhja
    Anfield Road
    Postime
    1,603

    Fondet e Letrave me vlere

    Do ti gjeni ne nje Document.txt
    Skedarėt e Bashkėngjitur Skedarėt e Bashkėngjitur
    Liverpool is now where it belongs
    The cry was no surrender,
    We'll fight for the boys in red,
    We'll fight, we'll fight for Liverpool,
    The team that Shankly bred.
    We'll fight for Alun Evans,
    We'll fight for Ian St.John,
    We'll fight, we'll fight for Liverpool,
    The pride of division one - two- three - four
    Listen to the Kopites roar

    LIVERPOOL - LIVERPOOL - LIVERPOOL

Regullat e Postimit

  • Ju nuk mund tė hapni tema tė reja.
  • Ju nuk mund tė postoni nė tema.
  • Ju nuk mund tė bashkėngjitni skedarė.
  • Ju nuk mund tė ndryshoni postimet tuaja.
  •