Close
Duke shfaqur rezultatin -19 deri 0 prej 17
  1. #1
    i/e regjistruar Maska e marcus1
    Anėtarėsuar
    21-03-2003
    Vendndodhja
    Greqi
    Postime
    2,574

    Feja v.s. Krishterimit!

    Shume njerez mendojne se Krishterimi eshte nje nga fete qe egzistojne sot, pra Krishterimi eshte nje pjese e sistemit fetar ne pergjithesi. Une do mundohem me kete shkrim te tregoj se Feja (te pakten ashtu si e njohim ne sot) dhe Krishterimi nuk kane asgje te perbashket.

    Cfare eshte Feja? Kur ka lindur ajo? Ku i ka te ngulura rrenjet Feja? Do doja qe para se te shtjelloja mendimet e mia mbi keto pyetje, t'i jepja pergjigje pyetjes se pare: Cfare eshte Feja?

    Kjo eshte nje pyetje qe do merrte pergjigje nga me te ndryshmet nga njerez te ndryshem si dhe shume pergjigje nga une, por do mjaftohem tani per tani te jap vetem nje pergjigje. Feja eshte perpjekjet e njeriut me mjete njerezore per te kenaqur Zotin, per t'u pranuar nga Ai, si dhe per t'ju shmangur zemerimit te Tij.

    Le t'i hedhim nje sy tani fillimit te jetes (njerezore) ashtu si pershkruhet ne Bibel. Kemi dy persona ne kopshtin e Edemit, te cilet kalonin kohen e tyre ne pranine e njeri-tjetrit dhe ne pranine e Zotit. Krijuesi i tyre zbriste ne Edem here pas here dhe kalonte kohe me ta. Ata ishin te kenaqur dhe te lumtur ne pranine e Krijuesit te tyre. Ne kete periudhe nuk shohim as shenjen me te vogel qe mund te na tregoje se dy njerezit e pare ishin fetare. Ata nuk kishin nevoje per te kenaqur Perendine. Egzistenca e tyre e kenaqte Perendine. Ata nuk kishin nevoje te benin asgje, per te fituar miratimin e Tij, ata ishin miratuar qe nga momenti qe Krijuesi i tyre i kishte krijuar.

    Cfare kuptojme nga ky shpjegim qe dhashe me siper? Kuptojme se njeriu nuk ishte destinuar per t'u bere fetar. Kuptojme se vete Zoti nuk kishte ne mendjen e Tij dhe as ne planet e Tij qe te krijonte nje fe, me rregulla dhe rite te ndryshme fetare, ne menyre qe njerezit ta kenaqnin Ate. Jo, Ai e krijoji njeriun te perkryer dhe vete egzistenca e njeriut e kenaqte Perendine. Krijesa jetonte ne prezencen e Krijuesit ashtu si peshku jeton ne uje.

    Cfare ndodhi atehere? Perse lindi Feja (perpjekja e njeriut per te kenaqur Zotin) ne nje kohe qe Zoti ishte krejtesisht i kenaqur me njeriun? Cdo gje e keqe filloi ne momentin kur njeriu mekatoi. Brenda tij u fut ndjenja e fajit, turpit, frikes, justifikimit, deshira per t'ja hedhur fajin tjetrit ne menyre qe t'i shmanget denimit, etj.

    Para mekatit Adami dhe Eva qendronin lakuriq para Perendise dhe nuk kishin as ndjenjen me te vogel te turpit. Kjo gjendje me kujton femijen e vogel qe lahet nga nena e tij. E imagjinoni nje femije 4-5 vjecar te kete turp nga nena e tij? Nje gje e tille do ishte absurditet. E njejta gje eshte edhe me njeriun e pare para mekatit. Do ishte absurditet nese njeriu do kishte turp nga krijuesi i tij. Dhe megjithate kjo gje ndodhi. Kur njeriu mekatoi, dhe Zoti zbriti sic e kishte zakon te kalonte kohe me njeriun, ata u fshehen dhe mbuluan trupin e tyre me gjethe fiku. Ne ta u fut ndjenja e turpit dhe e frikes ndaj Perendise dhe bashke me ta u fut edhe deshira per te kenaqur Perendine ne menyre qe te pranohet nga Ai.

    Si filloi praktikimi i fese? Para se te pergjigjem do doja te thoja me pare se Fete qe egzistojne, pamvaresisht nga ndryshimet qe ato deklarojne se kane, kane nje bosht te perbashket. Jane tre gjera qe egzistojne ne cdo fe qe ne njohim sot, si ato pagane dhe politheiste, ashtu dhe ato monoteiste. Keto tre gjera jane: Tempulli, Prifterinjte dhe Flijimet. Nuk ka fe qe te mos i kete keto tre gjera.

    Tani t'i kthehemi pyetjes: Si filloi praktikimi i Fese? Abeli dhe Kaini filluan t'i bejne oferta Perendise per ta kenaqur Ate. Njeri i ofroi Perendise nga prodhimet e tij bujqesore ndersa tjetri flijoji nje kafshe. Ketu fillon edhe historia e Fese. Ketu e ka zanafillen edhe Feja. Feja nuk ishte shpikje e Zotit, por e njeriut. Njeriu kerkonte te gjente nje menyre se si te kenaqte Perendine, por Perendia nuk mund te kenaqej nga metodat njerezore. Eshte e vertete se vete Perendia me vone, u dha udhezime njerezve se si te flijonin, si te ndertonin tempujt ashtu si dhe vendosi prifterinjte, por te gjitha keto nuk ishin asgje tjeter vecse nje hije e dickaje madheshtore qe do vinte me vone, per te cilen do flas me poshte.

    Le t'i kthehemi tre gjerave te perbashketa qe fete kane sot. Tempulli, pra vendi ku do banonte Zoti dhe njerezit do gjenin prezencen e Tij; Prifti, ndermjetesi midis Perendise dhe njeriut te thjeshte; Flijimi, perpjekja njerezore per te kenaqur Perendine dhe per t'ju shmangur zemerimit te Tij. Te treja keto, sic kam thene me siper, jane boshti i te gjitha feve egzistuese.

    A ndodh kjo gje edhe me Krishterimin? A i kishte edhe Krishterimi keto cilesi te feve te tjera? Krishterimi eshte e vetmja "fe" (nese mund ta quajme te tille) qe nuk pati tempuj, nuk pati ndertesa te vecanta te caktuara per te adhuruar Perendine. Te Krishteret e pare e adhuronin Perendine kudo, ne shtepira, ne fusha, male, pyje dhe kudo qe ata te gjendeshin. Te Krishteret e pare e dinin mjaft mire se Perendia i vertete nuk banon ne ndertesa te ndertuara nga dora e njeriut. Ata e dinin shume mire se ata vete ishin Tempulli i vertete i Perendise dhe se Perendia kishte ardhur dhe banuar ne ta.

    Krishterimi eshte "feja" e vetme (nese mund ta quanim te tille) qe nuk kishte prifterinj. Ata e dinin shume mire se ata vete ishin prifterinj dhe se kishin te drejten te futeshin ne vendin me te shenjte dhe te komunikonin drejtperdrejt me Perendine. Ata e dinin shume mire se nuk kishin nevoje per ndermjetes, pasi ndermjetesi i tyre i vertete me Perendine ishte Kryeprifti i tyre, Jezu Krishti.

    Krishterimi eshte "feja" e vetme (nese mund ta quajme te tille) qe nuk pati flijime. Ata e dinin shume mire se nuk kishin nevoje te flijonin ndonje kafshe ne menyre qe te kenaqnin Perendine, te miratoheshin nga Ai dhe t'i shpetonin zemerimit te Tij. Te Krishteret e pare e dinin mjaft mire se i kishin shpetuar nje here dhe pergjithmone zemerimit te Perendise, pasi zemerimi dhe denimi kishte rene mbi Jezu Krishtin, i cili vdiq dhe u flijua ne Kryq per hir te tyre.

    Keshtu pra, ndersa njeriu vuante nen zgjedhen e nje sistemi fetar, duke u munduar te pajtohet me Perendine, ne Krishterim kete gje e beri vete Perendia duke e bere njeriun te lire, jo vetem qe te clirohet nga zgjedha e fese, por edhe te kete mundesine te komunikoje me Perendine ashtu si komunikonte njeriu i pare para se te mekatonte.

    Po mire, do thote dikush, une nuk e njoh nje Krishterim te tille. Une njoh nje Krisherim qe edhe tempuj ka, edhe prifterinj ka, edhe flijime ka (mbase jo si ne kohet e lashta, por flijime moderne). Per cfare lloj Krishterimi po flet ti?

    Eshte me se e vertete. Krishterimi lindi si nje besim pa tempuj, prifterinj dhe flijime, por me kalimin e kohes, Krishterimi i vertete e humbi pastertine dhe thjeshtesine e besimit te tij. Me kalimin e kohes Krishterimi u kthye ne nje Fe, ne nje fe te vdekur, ne nje fe, qe pervec emrit nuk ndryshonte ne asgje nga fete pagane. Kur kjo gje ndodhi, Krishterimi humbi fuqine e tij, qe ishte Jezu Krishti. Tashme Krishti, nga jete qe ishte per te Krishteret, u kthye ne nje emer fetar, ne nje person historik, apo ku e di une se cfare, por Krishti, nuk ishte me fuqia e te Krishterit. Krishterimi i paster qe kishte fuqine te ngjallte akoma edhe guret, u kthye ne nje fe te rendomte.

    Kam dhene nje pergjigje se cfare eshte Feja, por sic e thashe edhe ne fillim, ka me shume se nje pergjigje per te pershkruar fene. Me lejoni te huazoj disa thenje te tjera per fene.

    Feja eshte opium! Plotesisht dakort. Feja eshte opium, eshte nje ilac qe i ve njerezit ne nje gjume te thelle dhe i mban ne erresire te plote. Njerezit, mund te mos kene idene se cfare predikon feja e tyre, por kur vjen puna per ta mbrojtur, ata behen fanatike dhe deklarojne se feja e tyre eshte feja e drejte. Nese u kerkohet te argumentojne drejtesine e besimit te tyre, ajo qe do kuptoje dikush eshte se ata e besojne nje gje te tille per vete faktin se ata paten fatin te lindin ne nje vend ku praktikohet feja e tyre. Ata qe femije, u brymosen me ritet dhe traditat e fese se tyre dhe keshtu arriten sa edhe te besojne se ata linden Ortodokse, Katolike apo Muslimane.

    Nje grek do thote se feja Ortodokse eshte feja e drejte, vetem per faktin se lindi ne Greqi nga prinder Grek. Nje italian do thote se feja Katolike eshte me e drejta dhe nje turk apo arab do thote se feja muslimane eshte me e drejta. Perse? Sepse atyre u qelloi te lindin ne vendet perkatese. Kjo tregon pra, se feja eshte opium per popullin.

    Feja eshte politike! Po, feja ashtu si edhe politika ka etje per pushtet. Feja e ka treguar qarte gjate historise se kur pushteti i saj kercenohet, eshte gati akoma edhe te vrase njerez ne emer te Zotit. Feja do kete fuqi dhe pushtet persa kohe do kete njerez fetare ne gjumin e shkaktuar nga opiumi qe ajo u ofron njerezve sepse pushteti i saj varet nga numri i madh i anetareve te saj.

    Meqe politika eshte kurve, me jepet rasti te them se edhe feja eshte kurve. Feja ka flirtuar dhe ka kurveruar me boten dhe gjerat e kesaj bote. Feja eshte nje Lavire e ndyre, me e ndyre se politika, sepse pervec faktit se Feja kurveron, ajo mbeshtillet me nje petk fetar per t'u kamufluar dhe per te mashtruar njerezit se gjerat qe ben, i ben ne emer te Zotit.

    Ne kundershtim me Fene, Krishterimi i vertete eshte Drite sepse Drita e vertete qe eshte Jezu Krishti, banon ne zemrat e te Krishtereve te vertete dhe ndricon jo vetem ata, por edhe te gjithe ata njerez qe duan te ecin ne drite.

    Ne kundershtim me Fene, Krishterimi i vertete apo Kisha e Jezu Krishtit, nuk ngaterrohet me politiken dhe as me punet e kujtdo qeverie. Ajo (Kisha) i jep cdo qeverie ate qe i takon qeverise dhe Perendise ajo qe i takon Perendise.

    Ne kundershtim me Fene, Kisha e Jezu Krishtit, jo vetem qe nuk eshte Lavire, por eshte nje Nuse e paster e cila i qendron besnik deri ne fund Dhenderrit te saj, Jezu Krishtit dhe eshte ne pritje te Tij deri ne diten qe do vije dhe do ta rrembeje per te kaluar perjetesine me Te.
    The experience of love, is not when you receive it, but when you give it! - Durin Hufford

  2. #2
    Paqe! Maska e Matrix
    Anėtarėsuar
    02-11-2002
    Vendndodhja
    Nė Zemrėn e Hyjit!
    Postime
    3,123
    Te falenderoj vella i dashur qe u riktheve ne kete forum, me shkrimet e tua qe vertet kane munguar ketu.

    Per temen mund te them se eshte shume e goditur dhe me vend!
    Krishti: Ne Qiell me lavdine Hyjnore, ne toke me perulesine e sherbetorit!

  3. #3
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    10-01-2007
    Postime
    135
    Citim Postuar mė parė nga liveintwoplaces
    ...

    Ne kundershtim me Fene, Krishterimi i vertete apo Kisha e Jezu Krishtit, nuk ngaterrohet me politiken dhe as me punet e kujtdo qeverie. Ajo (Kisha) i jep cdo qeverie ate qe i takon qeverise dhe Perendise ajo qe i takon Perendise.

    .
    pershedetje

    nje pyetje te shkurt per ty shoku.

    sa i takon Perendise te adhurohet ?, Ai nuk e ngarkon askend pertej mundesive te veta , e me intereson sa ka mundesi nje i krishter te adhuroj Zotin dhe me sqaro sa i takon(e meriton) Perendia te adhurohet.

  4. #4
    The Daywalker Maska e Dageus
    Anėtarėsuar
    08-02-2007
    Vendndodhja
    NYC
    Postime
    52
    L2P, ky perkufizimi i fese eshte shume shabllon, dhe po, nqs nje njeri koncentrohet vetem ne ate perkufizim dhe do te ishte e drejte ajo qe thua ti. Te te them te drejten nuk e lexova te gjithe postimin sepse nuk isha dakort qe ne fillim. Feja nuk jane vetem perpjekjet e njeriut per te kenaqur apo per te mos merzitur Zotin. Edhe Zoti vete nuk do ishte dakort me ate perkufizim. Une nukmund te them se gjerat qe bej ose jo, jane te kenaq apo te shmang inatin e Zotit. Shume gjera behen nga dashuria per te, nga ndjesite qe te sjell. Te jap nje shembull tjeter (meqe po flasim per fe ne pergjithesi), nje budist nuk mediton qe te kenaqe Zotin, po mediton qe te arrije ate vend ne fene e tij ne te cilin ai/ajo ndjehet ne paqe. Qe ne fakt eshte me teper nje veprim egoist nese me pyet mua. Dhe e ke gabim kur thua qe Kisha nuk ngaterrohet ne pune qeverie. A eshte ngaterruar kisha ne pune qeverie a s'ka institucion tjeter qe mund te kete te njejtin efekt. Tani shume me pak, po te shohesh historine tamam, nuk mund ta besh kurre ate pohim.

  5. #5
    i/e regjistruar Maska e I KTHYERI
    Anėtarėsuar
    03-12-2006
    Postime
    85

    Pergjigje

    Feja dhe Krishterimi.

    Eshte shume interesate si teme, por mendoj se duhet te jemi me objektive ne kete diskutim dhe te mos i heqim krishterimit, si krishterim autetntik te pasurit e Tempullit, Prifterinjve dhe te Therores se Pagjakeshme.
    Me te drejte ju thoni se Krishterimi nuk eshte nje fe ne kuptimin klasik qe ne i japim perkufizimit te nje feje. Sepse nese nje fe eshte perpjeke e njeriut per tu takuar me hyjnoren dhe per te krijuar nje mardhenie me te qofte edhe ne fete me arkaike te cilat perpiqeshin te qetesonin zemerimin e zotave me flijime, krishterimi e kapercen kete perpjekeje njerezore te nje rruge te ngritur prej tij per tu takuar me Hyjnine, sepse vete Fjala e Perendise behet njeri dhe vjen takon njeriun dhe e transformon ate. Nqs nje fe stimulon fuqishem perpjekjet e njeriut per ti pelqyer zotit qe do te thote qe njeriu te shpetoje, krishterimi thekson se njeriu shpeton nga HIRI I PERENDISE. Per te vazhdur me tej do te thoja se nese nje fe eshte rruga e njeriut per te takuar Zotin, ne Krishterim vete Zoti vjen dhe takon njeriun.

    Nqs themi se njerezit e pare Adami dhe Eva nuk kishin nje Tempull mund te themi ate qe Ungjillor Joani thote tek Apokalipsi se ne Parajse ne Jerusalemin e ri ai nuk pa Tempull, sepse vete Zoti ishte Tempulli. Mendoj se kjo eshte shume e rendesishme qe te kuptohet se kur flasim per dy njerezit e pare duhet kuptuar realiteti ne te cilin ata jetonin. Ata ishin gjithmone nen prezencen e TEMPULLIT HYJNOR, vete PERENDISE SE GJALLE qe do te thote se ata adhuronin ne kete TEMPULL. Sa per Tempullin duhet te kuptojme se, “Ndonese ne historine e gjate te njerezimit ka patur dhe tempuj te deformuar, apo qe jane deformuar gjate rrjedhes se kohes, perseri tempulli mbetet shtylla kryesore e nje qyteterimi. Edhe kur ka patur persona te korruptuar ne te, perseri ai ka qene i nevojshem. Historia ka treguar se demi pa tempull eshte shume here me i madh …Nje qytet pa tempull kthehet ne kaos”. Fjalet e Plutarkut, se nuk ka patur dhe as nuk do te kete ndonjehere qytet pa tempull, jane shume te rendesishme per te kuptuar TEMPULLIN si nje qender “shpirterore dhe fizike…,ku realizohet qellimi perfundimtar i ekzistences”. Dhe ekzistenca e Tempullit dhe e Besimit te Krishtere eshte ai qe ka ndryshuar shume vizionin e shume kombeve po permend vetem , fiset e ndryshme gjermanike te cilat jetonin ne nje gjendje pothuaj gjysem te eger. Mbreterit e tyre pinin vere me kupa te bera nga kafkat e armiqve te tyre. Te gjithe e dime se me futjen e krishterimit dhe te vlerave te ketij qyteterimi ato u transformuan. Sa per ate qe ju thoni se Krishterimi eshte e vetmja “fe” qe nuk pati tempuj nuk do te isha dakort. Se pari duke pasur parasysh ato qe permenda me lart, por edhe duke lexuar Veprat e Apostujve psh, shohim se te krishteret e pare shkonin ne TEMPULL dhe adhuronin. Pjetri dhe Joani u arrestuan ne TEMPULL, dhe eshte e rendesishme te kuptojme se krishteret e pare nuk e shihnin veten e tyre te shkeputur nga TEMPULLI, por e shihnin veten si pjese organike te tij dhe KRISHTI ishte MESIA qe i ishte premtuar “Avraamit dhe fares se tij”. Vetem me vone shohim se te krishteret largohen nga TEMPULLI, por me urdher te udheheqesve te IZRAELIT. Gjithashtu nje moment shume i vecante eshte edhe arrestimi i apostull Pavlit, qe u be ne TEMPULL ku ai shkoi te adhuronte Perendine qe ai e besonte dhe e predikoi deri ne skajin e botes. Gjithashtu rreth vitit 160 ne shohim qe te krishteret e pare ndertojne nje “TEMPULL” nqs do ta thoja keshtu, per nder te nje peshkopi nga Smirna qe quhej Polikarp i cili u martirizua ne vitin 156. Vend ku te krishteret mblidheshin dhe adhuronin PERENDINE dhe si thonte edhe nje historian i asja kohe se ata mblidheshin ne keto “TEMPUJ” dhe adhuronin nje te kryqezuar. Dhe kjo tregon se besimi i krishtere ka bashkeudhetuar me TEMPULLIN qe ne fillesat e tij.
    Ju me te drejte thoni se si TEMPULLI, PRIFTERINJTE DHE FLIJIMET, ishin “hije e dickaje me madheshtore qe do te vinte”. E mirekuptoj kete qe ju thoni, por duke kaluar ne pjesen e dyte, qe jane Prifterinjte medoj se ata jane pjese organike e Krishterimit, e ketij Krishterimi qe ndryshon nga cdo lloj feje. Nqs do te shohim me vemendje pjese kur apostull Pavli i arrestuar qendron para kryepriftit dhe pa e ditur flet ashper ndaj kryepriftit dhe qortohet se po flet ashper ndaj tij ai kerkon te falur, sepse ai e shikonte ate perseri si “Prift te Perendise se Larte”. Sa per ate qe ju thoni se Krishterimi nuk kishte prifterinj po te citoj nga letra e shen Igntit (viti i martirizimit 110) qe ju dergon Filadelfianeve. Eshte leter e nje personi qe jetoi dhe u martirizua ne vitet apostolike “Dhe i shkruaj keto jo ngaqe gjeta mes jush perēarje, por pastrim. Sepse sa jane te Perendise dhe te Jisu Krishtit, ata ndodhen bashke me peshkopin dhe, perseri, sa pendohen dhe kthehen ne njeshmerine e Kishes edhe ata do te behen te Perendise, qe te jetojne ne perputhje me vullnetin e Jisu Krishtit. Vellezerit e mi, mos u mashtroni; ai i cili pason ate qe shkakton ndarje “nuk trashegon Mbreterine e Perendise”… “Pra kujdesuni te merrni pjese ne nje falenderim, sepse nje eshte trupi i Zotit tone Jisu Krisht, dhe nje gote qe na bashkon me gjakun e Tij; nje therore, ashtu si nje peshkop bashke me prifterinjte dhe dhiakonet, bashkesherbetoret e mi, ne menyre qe ēfaredo qe te beni, ta beni ashtu si e do Perendia”... “Therrita fort midis atyre qe fola, me ze te larte, me ze Perendie: t’i perkushtoheni peshkopit, prifterise dhe dhiakoneve”... “Pa peshkopin te mos beni asgje”. Te ruani trupat tuaj si tempuj te Perendise, duajeni njeshmerine, shmangni perēarjen, behuni imituesit e Krishtit, ashtu si dhe ai eshte imitues i Atit te tij”. “Ju porosis te keni kujdes t’i beni te gjitha me njeshmeri Perendie; te udheheqe peshkopi duke simbolizuar Perendine dhe prifterinjte duke simbolizuar apostujt ndersa dhiakonet, te dashurit e mi te veēante, te jene te ngarkuar me sherbesen e Jesu Krishtit” (e cituar nga letra drejtuar Magnezianeve nga Shen Ignati)
    Nga sa mund te shohim ne citimet e mesiperme duke pasur parasysh qe keta persona jetuan ne nje periudhe shume me te afert me Krishtin dhe me Apostujt te cilet transmetuan mesimin e tij shohim se Kisha qe ne fillesat e saj ka pasur prifterinj te cilet kryenin sherbesen e tyre ne funksion te komuniteteve te krishtera. Besoj se deshmite e ketyre njerezve jane me te sigurta, sepse ata ishim me afer ne kohe me Personin qe themeloi kete besim, ishin me afer me deshmimtare okulare te cilet moren kete besim dhe e transmetuan ne te gjithe boten. Gjithashtu po permen se Peshkopi Ignat ne letrat qe ai dergon thekson se ka mesuar prej UNGJILLORIT JOAN. Dhe eshte ky Ungjillor qe ne letren e tij te pare thote “ Ate qe ishte qe ne fillim, ate qe kemi degjuar, ate qe kemi pare me syte tane, ate qe e vume re, edhe duart tona e preken, per Fjalen e Jetes. Edhe jeta u shfaq, edhe e pame dhe deshmojme, edhe ju japim juve ze per jeten e perjeteshme, qe ishte tek Ati dhe u shfaq nder ne. Ate qe kemi pare dhe kemi degjuar, per ate ju japim ze juve, qe te keni edhe ju pjese me ne, dhe pjesa jone eshte me Atin edhe me Birin e atij Jisu Krisht. Edhe keto ua shkruajme qe te jete i plote gezimi juaja”. Mendoj se keto vargje tregojne qartazi se mesimi i Krishtit i mare nga apostujt dhe i transmetuar prej tyre tek keta Peshkope te cilet besoj se e mbajten te paster e mbrojten me jeten e tyre dhe e transmetuan deri ne ditet tona, me TEMPUJ dhe me PRIFTERINJ.

    Persa i perkete pjese se FLIJIMEVE, ju me te drejte konstatoni se Krishterimi nuk eshte nje fe qe ofron flijime ne kuptimin qe te ofroje “gjakun e qengjave dhe te vicave” si therore ndaj Zotit. Arsyeja eshte e qarte se vete “QENGJI I PERENDISE QE NGRE MEKATIN E BOTES” u flijua nje here e pergjithmone per faje e njerezve dhe per shpetimin e tyre. Por lind pyetja; A benin flijim krishteret e pare? Nese po cfare? Mendoj se nese duhet te flasim per kete pjese te trete te Krishterimit eshte mire te shikojme se cfare na tregon Shkrimi i Shenjte dhe Historia e zhvillimit te krishterimit ne shekuj. Me interes eshte te shohim kapitullin gjashte te Ungjillit pas Joanit ku Jisu Krishti u tregon te gjitheve qe qene prane tij se Ai ishte Buka e vertete qe vinte nga qielli e dhene prej Atit. “Sepse buke e Perendise eshte ai qe zbret nga qielli dhe i jep jete botes”. Dhe Ai thote se “Une jam buka e jetes...”. Gjithashtu duke vazhduar ne kete linje shohim se Jisui nuk qendron por ecen me tej dhe thote se “Une jam buka e gjalle qe zbriti nga qielli”. Dhe me pas ne formen urrdherore Ai drejtohet dhe thote: “Me te vertete, me te vertete, po ju them juve, ne mos hengshi mishin e Birit te njeriut, dhe ne mos pifshi gjakun e atij, skeni jete ne veten tuaj. Ai qe ha mishin tim, dhe pi gjakun tim ka jete te perjetshme dhe une do ta ngjall ne dite te pstajme. Sepse mishi im eshte me te vertete ushqim, dhe gjaku im eshte me te vertete te pire. Ai qe ha mishin tim dhe pi gjakun tim mbetet tek une dhe une tek ai. Sikunder me dergoi Ati qe rron, edhe une rroj per Atin, keshtu qe ai me ha mua, do te rroje edhe ai per mua. Kjo eshte buka qe zbriti nga qielli”... “Qe nga ajo here shume nga nxenesit e tij u kthyen prapa, dhe nuk ecnin me bashke me te”. Keto thote Ungjillor Joani per kete fjale qe ne dukje eshte shume e rende, sa edhe shume nga nxenesit e Jisuit u skandalisen, per menyren se si ai fliste per “mishin dhe gjakun” e tij. Por po te shohim momentin e Darkes se Fundit kur Jisu Krishti i urdheron nxenesit qe te bejne ate qe Ai beri duke thyer buken per te cilen tha “KY ESHTE TRUPI IM” dhe pasi bekoi kupen dhe tha se “KY ESHTE GJAKU IM”. A ka ky moment lidhje me pasazhin e Ungjillit pas Joanit qe Jisui urrdheron se kush nuk ha mishin dhe kush nuk pi gjakun e tij nuk ka jete? Gjithshtu edhe Apostull Pavli kur ju drejtohet Korinthianeve dhe thote: “Sepse une mora prej Zotit ate qe ua dhashe edhe juve.... Sepse sa here te hani kete buke, dhe te pini kete kupe rrefeni vdekjen e Zotit gjer ne ate kohe qe te vije. Prandaj ai qe te haje kete buke, a te pije nga kupa e Zotit, pa qene i denje, do te jete fajtor i trupit dhe i gjakut te Krishtit”. Gjithashtu edhe te krishteret e pare mblidheshin ne thyerjen e bukes si na informon Ungjillot Llukai ne Veprat e Apostujve. Gjithashtu edhe shkrimet e hereshme te Krishtera na tregojne per thyerjen e bukes. Po citoj: “Dhe diten e quajtur e Diele mblidhen ne nje vend ata qe jetojne ne qytet ose ne fshat dhe aty kujtimet e apostujve ose shkrimet e profeteve lexohen aq gjate sa e lejon koha. Kur lexuesi ka mbaruar, kryetari, me nje fjalim, na nxit dhe na fton t’i imitojme keto gjera fisnike. Pastaj ne ngrihemi bashke dhe bejme lutje. Dhe, siē u tha me lart, kur kemi mbaruar lutjen, sillet buka, vera e uji dhe po ashtu kryetari drejton lart lutje e falenderime duke perdorur sa me mire aftesite e tij dhe bashkesia pohon duke thene: Amin. Pastaj behet te ndaret dhe te marret e gjerave te shenjteruara nga secili dhe ato dergohen me anen e dhiakoneve tek ata qe mungojne. Ata qe deshirojne, kontribojne sipas mundesise. Ato qe mblidhen i jepen kryetarit dhe ai kujdeset per jetimet, grate e veja dhe ata qe jane ne nevoje per shkak te semundjeve ose te tjera shkaqe, per ata qe jane ne burg e te huajt qe jane ne kalim mes nesh; shkurt ai eshte mbrojtesi i tere atyre ne nevoje. Ne te gjithe e imitojme kete mbledhje te Dielave sepse ajo eshte dita e pare ne te cilen Perendia duke shnderruar erresiren dhe lenden beri universin dhe Jesu Krishti Shpetimtari yne u ngjall se vdekurish po ate dite...”.(Cituar nga shen Justini martirizuar ne vitin 165). Gjithashtu po citoj edhe nga DIDAKIA (shkrim i viteve 100) nje nga shkrimet me te hereshme dhe me autoritare te krishtera qe thote: “Kur te mblidheni te dielen e Zotit, thyeni buken dhe falenderoni, pasi te keni rrefyer shkeljet tuaja, qe te jete i paster flijimi juaj. Por kushdo qe ka zenke me nje tjeter, te mos mblidhet me ju, deri sa te pajtohen, ne menyre qe te mos ndotet flijimi juaj”. Per t’iu kthyer pytjeve te mesiperme se: A benin flijim krishteret e pare? Nese po cfare? Mendoj se citimet e mesiperme na japin nje pergjigje se ata benin “FLIJIM” dhe ajo qe ata benin ishte e urdheruar nga vete themeluesi i ketij besimi FJALA E MISHERUAR E PERENDISE JISU KRISHTI I CILI URDHEROI QE TE BENIN THYERJEN E BUKES DHE PIRJEN E KUPES SI “FLIJIM” NE KUJTIM TE “FLIJIMIT” TE QENGJIT TE PERENDISE QE NGRITI MEKATIN E BOTES. Dhe ne kishen e Dhiates se Re ngjarja shpetimtare qendrore eshte flijimi i persosur, dhe i gjithmjaftueshem i Jisu Krishtit, te vetmit KRYEPRIF TE MADH, i cili eshte gjithashtu QENGJI I PERENDISE, i therur per shpetimin e botes, PASHKA E RE. Dhe ajo qe te krishteret benin flijim ishte “BUKA DHE VERA” si kujtim i “Qengjit tone te Pashkes qe eshte flijuar...”. ishte ky flijimi pagjak ne zbatim te urdherit te Krishti qe kush nu hante nga “Mishi dhe nuk pinte nga Gjaku i Tij nuk kishte jete ne veten e tij...”.
    Dhe per ate qe ju thoni se Krishterimi lindi si nje besim pa TEMPULL, PRIFTERINJ DHE FLIJIME, mendoj se nuk qendron duke pasur parasysh menyren se si ju keni dashur te argumentoni ekzistencene e TEMPULLIT, PRIFTERINJVE DHE FLIJIMIT. Sepse nga sa u tha me lart nje Krishterim i tille nuk ka ekzistuar. Qe ne fillesat e tij ai ka psur lidhje me TEMPULLIN, PRIFTERINE DHE FLIJIMIN.
    Ju gjithashtu citoni nje thenie te famshme se “Feja eshte opium per popullin”, me duket se nuk i qendron diskutimit ne kete teme, sepse po ju citoj nga Sigmund Freud (Frojdi) “Pyetja, “Kush eshte qellimi i jetes njerezore? - eshte bere shume here; kurre nuk ka marre ndonje pergjigje te kenaqshme…Keshtu, perseri, vetem feja eshte ne gjendje t’i pergjigjet pyetjes se qellimit te jetes. Veshtire se do te ishte gabim te konkludoje, se idea e nje qellimi ne jete qendron apo bie me sistemin fetar”. Dhe menyra se si je perpjekur ta shtjellosh kete thenie me duket se nuk e argumenton kete thenie qe e etiketon fene si opium. Dhe te mos harrojme se eshte “Feja”, ajo qe flet per Perendine dhe te krijimit te nje mardhenie personale me te. Dhe eshte interesante te shohim se si Jean-Paul Sartre e shikon problemin e nje sitemi pa “FE” kjo per thenien e pare. “Perendia nuk ekziston…dhe ne duhet te perballemi me te gjitha konsekuencat e kesaj. Ekzistencialisti i kundervihet fuqishem nje lloji te etikes sekulare qe do te donte ta hiqte Perendine me koston sa me te vogel…Perkundrazi, ekzistencialisti, mendon se eshte shume e dhimbshme qe Perendia nuk ekziston, sepse e gjithe mundesia e gjetjes se vlerave ne nje qiell te ideve hiqet se bashku me Ate; nuk mund te kete nje te Mire a priori meqenese nuk ka nje ndergjegje te persosur dhe infinite per ta menduar ate. Askund nuk eshte shkruar se e Mira ekziston, se ne duhet te jemi te ndershem, se nuk duhet te genjejme; sepse fakti eshte qe jemi ne nje plan ku ka vetem njerez. Dostojevski thote: “Nese Perendia nuk ekziston te gjitha do te ishin te lejueshme”. Kjo eshte vete pikenisja e ekzistencializmit…dhe si pasoje njeriu eshte i deshperuar, sepse as brenda tij dhe as jashte tij, ai nuk mund te gjeje diēka per tu kapur…nese Perendia nuk ekziston, ne nuk gjejme as vlera dhe as urdherime ku mund te drejtohemi per ta legjitimuar sjelljen tone.”
    Ndersa per thenien e dyte ku thua se feja eshte politike me duket se je shume pasionant ne diskutimin e kesaj pike, duke bere edhe krahasime qe nuk qendrojne. Ndoshta per kete pike eshte mire te sjellim ndermend periudhen ateiste qe ne Shqiptaret kaluam, se cfare do te thote nje shoqeri qe nuk ka nje sistem fetar, qe nuk ka TEMPULL, nga te buroje DRITA QE ME TE DREJTE THUA SE ESHTE JISU KRISHTI. Dhe mire thua se Kisha e Krishtit eshte Nuse e stolisur per Dhenderin e saj Jisu Krishtin dhe eshte kjo “Nuse” qe na tregon per “Dhenderin” e cdo shpirti.
    Mendoj se jam perpjekur te jap sado pak dicka nga menyra se si ka udhetuar bashke TEMPULLI, PRIFTERIA DHE FLIJIMI ne Kishen e krishtere te themelosur mbi gjakun e Qengjit dhe mbi mesimin e apostujve duke qene Ai guri i qoshes. Dhe me bindje mund te them se krishterimi ishte nje fe me TEMPULL, PRIFTERINJ DHE FLIJIME, dhe asnjehere nuk e humbi pastertine e tij, asnjehere nuk vdiq, dhe asnjehere nuk e humbi fuqine e tij qe eshte Jisu Krishti, sepse Ai vete premtoi se do te ishte me ne deri ne fundin e botes.


    ME DASHURI QE BURON NGA KRISHTI PERENDI PER TE GJITHE.

  6. #6
    Paqe! Maska e Matrix
    Anėtarėsuar
    02-11-2002
    Vendndodhja
    Nė Zemrėn e Hyjit!
    Postime
    3,123
    Qyteterimi, qe me Renien, kishte nevoje per Tempullin, Prifterinjte, Flijimet.

    Por ne Krishterim:

    Tempulli eshte Krishti
    Kryeprifti eshte Krishti
    Flijimi eshte Krishti

    Tani, keto cilesi te Krishtit, trashegohen tek te gjithe ata ku Krishti banon.
    Pra, ne (dmth Kisha) jemi Tempulli
    Ne jemi prifterinjte
    Po keshtu, ne jemi flijim (perderisa kemi vdekur bashke me Krishtin)

    Pra, njeriu me Krishtin, rikthehet ne Eden, ne gjendjen para Renies.
    Madje, akoma me shume, njeriu merr ate jete qe ishte tek Pema e Jetes, qe Adami nuk e mori.


    ----

    L2P ka treguar se i krishteri duke e pasur Krishtin brenda vetes, kudo qe te jete, eshte brenda Tempullit qiellor (Besoj se dhe I_KTHYERI do binte dakord me kete). Po, keshtu, duke qene se Krishti u flijua njehere e pergjithmone, ne kemi te drejte te hyjme ne vendin me te Shenjte te Tempullit, i cili me pare ishte i mbuluar me vel, ne vendin ku banon Perendia dhe te kemi shoqeri me Te.

    Persa i perket praktikes se thyerjes se bukes, ajo ishte pjese e dickaje me te madhe ne Kishen e Hershme. Ishte pjese e Agapeve, ose darkave te dashurise qe te krishteret organizonin. Dhe faktikisht, ishin vazhdimi i asaj qe beri Krishti.
    Ku e theu Krishti buken? A nuk ishte ne nje darke me nxenesit e Vet?

    Thyerja e bukes nenkupton miqesine ne kulturen hebrease dhe po keshtu dhe ne ate shqiptare (dhe besoj se dhe ne kultura te tjera). Krishti i dha nje kuptim akoma me te thelle kesaj, duke treguar se miqesia jone me te krishteret e tjere, eshte e bazuar ne faktin se ne jemi pjese e te Njejtit Trup, e Trupit te Tij, i cili u flijua per ne (u thye) dhe tani Jeta e Tij ndodhet tek te gjithe ata qe besojne tek Ai (hane nga Buka qiellore).
    Ndryshuar pėr herė tė fundit nga Matrix : 07-03-2007 mė 10:27
    Krishti: Ne Qiell me lavdine Hyjnore, ne toke me perulesine e sherbetorit!

  7. #7
    i/e regjistruar Maska e marcus1
    Anėtarėsuar
    21-03-2003
    Vendndodhja
    Greqi
    Postime
    2,574
    I KTHYERI, te faleminderoj per pergjigjen tende. Me te thene te drejten me ka qelluar te debatoj shpesh me ortodokse, sidomos ne kete forum, por fatkeqesisht ata kane qene te fryre me njohurite e tyre teologjike, nje fryerje dhe arrogance qe i pengonte te shihnin te tjeret me dashuri. Kjo gje nuk ndodhi me ty. Dhe gezohem per kete gje.

    Ne lidhje me temen, nuk kam c'te shtoj me shume. Bindja ime eshte kjo, Tempulli, Prifterinjte dhe Flijimet s'jane gje tjeter vecse nje hije e Krishtit, nje hije e Krishtit korporate, dmth, te Krishtit dhe te Nuses se Tij, Kishes. Sic e dime, Kisha eshte trupi i Krishtit dhe Krishti eshte koka e ketij trupi, per kete Krisht e kam fjalen, per nje Krisht korporate.

    Pasioni i Perendise ka qene qe para se te themelohej bota, qe Krishti te kete nje Nuse, nje Nuse te paster dhe te dlire, nje Nuse vetem per Te, nje Nuse qe do i takonte Atij dhe vetem Atij.

    Pasioni i Perendise ka qene qe Ai, te kete nje Tempull, nje Tempull ku Ai do mund te banonte dhe te kenaqej, nje Qytet te shenjte, Qytetin e Tij. E pra, Tempujt e Dhjates se vjeter, nuk jane asgje tjeter vecse nje Hije e Tempullit te vertete, nje hije e Qytetit te vertete, qe eshte Kisha e Tij.

    Edhe per Prifterinjte, qellimi i Zotit ka qene qe te gjithe t'i sherbenin Perendise dhe te ishin prifterinj, pa c'ka se njerezit nuk i qendruan besnike Atij dhe Ai caktoi vetem Levitet. Por njerezit nuk mund te ndryshojne planin e Perendise. Keshtu, prifterinjte e dhjates se vjeter benin nje detyre te perkoheshme, nje detyre te cilen do e bente nje here dhe pergjithmone vete Jezu Krishti ne Kryq. Tashme besimtaret nuk do kishin me nevoje per ndermjetes, pasi ndermjetesi i tyre do ishte vete Krishti. Besimtaret e thjeshte, nga ana tjeter, do ishin te gjithe prifterinj, pasi te gjitheve u hap rruga per te hyre ne vendin me te shenjte (Ta Agia ton Agion) dhe te gjithe do kishin mundesi t'i sherbenin Perendise. Keshtu pra ne Kishe te gjithe mund t'i sherbenin Perendise. Ne kishe nuk egzistonin me klasat. Sigurisht qe kisha do kete me te pjekur dhe me pak te pjekur ne Krisht dhe per kete arsye do kete edhe peshkope, pleq apo dhjake, por jo si nje ofiq, jo si nje detyre qe u jep atyre te drejten te bejne gjithcka per te tjeret, ndersa te tjeret te jene plotesisht pasiv. Jo si nje detyre qe u jep atyre te drejten te vishen ndryshe dhe te paguhen per sherbimet qe japin. (akoma edhe me keq kur ata paguhen nga shteti, gje qe verteton ate qe kam thene une, se feja ka kurveruar me boten)

    Peshkopet apo pleqte apo dhjaket, nuk ishin aty per te sunduar njerezve te thjeshte, por per t'i sherbyer trupit, per t'u bere shembull ne cfare Zoti i tyre i kishte mesuar, se nese duan te jene te paret duhet te jene te fundit dhe nese duan te jene te medhenj duhet te behen sherbetore. Ky ka qene qellimi kryesor i peshkopeve etj. T'i sherbejne trupit te Krishtit. (Kishes) Jo te sundojne mbi Kishen.

    Ne Dhjaten e Re nuk kemi tempuj, por shtepia. Besimtaret takoheshin neper shtepirat e tyre dhe kudo qe mund te ishte praktike per ta. Sa per shembujt qe jep, Apostujt nuk shkonin ne tempuj per te adhuruar Zotin, ata shkonin per te predikuar Zotin e tyre. Mos harro se atehere ka qene zakon qe ne fillim t'ju predikohej Krishti Judenjve dhe me pas paganeve.

    Sa per shkrimet e hershme qe ke sjelle, po te them se eshte nje fakt per te treguar se ajo qe kam thene une eshte e drejte. Eshte me te vertete per tu habitur se si dikush i shkruan nje kishe dhe i pergjerohet asaj qe te degjojne dhe t'i binden atyre qe punojne dhe i sherbejne asaj. Ja me thuaj, a mund te ndodhe nje gje e tille sot? Jo! Nese dikush do shkruante nje leter, vetem kishes nuk do ja dergonte. Letrat e sotme i dergohen Peshkopeve, Kryepeshkopeve, Arqimandriteve, Patriarkeve etj. Kush e llogarit kishen sot? Ata qe permenda me lart bejne ligjin dhe vendosin gjithcka per kishen. Jo vetem bejne ligjin, jo vetem nuk marrin shembullin e Krishtit i cili u lau kembet apostujve, por ata jetojne edhe ne lluks, duke u shoqeruar nga limuzina dhe body guard.

    Kjo pra eshte feja sot. Sigurisht qe brenda ketij sistemi fetar ka edhe njerez qe e duan Perendine me nje zemer te paster dhe qe jane te mbushur nga dashuria e Tij dhe mendoj se nje shembull i tille je dhe ti, por sistemi fetar ne pergjithesi eshte i ndyre, eshte ndyre nga ndyresia e botes.

    Ah, edhe dicka tjeter! Jo, Krishterimi, ose me mire Kisha, nuk ka humbur kurre qe nga dita e lindjes se saj. Kjo eshte e vertete, por kjo nuk do te thote se Kisha ka filluar dhe do mbaroje duke u perfaqesuar nga e njejta Dogme fetare. Kisha lindi ne Jeruzalem, u zgjerua ne Antiok dhe me pas ne vende te ndryshme te Europes. Por me kalimin e kohes, ato kisha qe egzistonin atehere, u zhduken, por Kisha e Tij nuk u zhduk. Pishtari i Tij kalonte ne vende te tjera dhe nuk fikej kurre. Atje ku njerezit e braktisnin Perendine, Ai e merrte pishtarin e Tij dhe e vendoste diku tjeter, aty ku njerez te tjere e donin ate me zemer te paster. Dhe keshtu ky pishtar ka kaluar nga brezi ne brez deri ne dite e sotme, por kurrsesi, ashtu si mendoni ju Ortodokset, se ka kaluar nga ju qe nga fillimi dhe deri ne fund.

    Mendova se do shkruaja shume pak, por shkruajta shume, keshte qe po e mbyll qe te mos behem me shume i lodhshem.

    Te falenderoj edhe nje here per frymen tende te bute dhe per dashurine tende qe buron nga Jezu Krishti.

    Ne Te,

    Konti
    The experience of love, is not when you receive it, but when you give it! - Durin Hufford

  8. #8
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    05-12-2006
    Postime
    172

    Kisha dhe Krishterimi

    Ėshtė mėse e vėrtetė qė shumė njerėz e shohin krishterimin si fe. Por pikėsėpsri duhet tė jemi tė qarėt se ēfarė do tė thotė fjala fe dhe mė pas tė shohim krishterimin nėn kėtė prizėm. Ēfarė do tė thotė “fe” nga vjen kjo fjalė, cila ėshtė lidhja e saj me gjuhėn shipe dhe si pėrdoret kjo fjalė sot.
    Fjala “fe” ėshtė njė fjalė e cila vjen nga “fejth”, qė do tė thotė besim. Nėse e shohim kėshtu krishterimi ėshtė njė fe.
    Nėse pėrpiqemi qė nėpėrmjet kėsaj fjale tė kuptojmė gjėra tė tjera si praktika dhe rituale, krishterimi nuk ėshtė njė fe.
    Po tė shohim shkrimet e hershme tė krishtera, tė cilat u pėrkasin 100 viteve tė para tė krishterimit do tė dilnim nė konkluzionin se krishterimi ėshtė njė pėrjetim. Njė I krishterė nuk beson thjesht nė njė Perėndi apo forcė abstrakte por krijon njė marrėdhėnie konrete me njė person konkret, nė mėnyrė individuale dhe kolektive njėkohėsisht, marrėdhėnie e cila realizohet brenda besimit, shpresės dhe dashurisė qė ėshtė fillimi dhe fundi I gjithēkaje. Megjithėatė askush nuk mund tė pėrjashtojė nga krishterimi praktika dhe rituale qė e shoqėrojnė atė nga vitet e tij tė para.
    Sado qė ėshtė e vėrtetė se dy njerzit e parė nuk kishin nevojė qė tė kėnaqnin Perėndinė, pati njė arsye qė ata e “hidhėruan” Perėndinė dhe si pasojė u larguan nga Edeni, duke u nisur nga ky fakt do tė thotė qė ekzistonte edhe njė arsye pėr ta “kėnaqur” atė. Sado qė mund tė duket nė vėshtrim tė parė se ata nuk kishin nevojė tė bėnin asgjė, shohim qė ata duhet tė ruanin njė porosi, apo ligj, tė mos hani njė nga frutat e kopshtit. Nisur nga kjo do tė thoja qė ata nuk ishin tė miratuar thjesht dhe vetėm sepse ekzistonin qė nga momenti I krijimit, sepse pėrderisa ekzistonte prova dhe ruajtja e ligjit ata kishin nevojė tė kalonin nga ky moment pėr tu miratuar, pasi nė tė kundėrt argumenti ėshtė kontradiktor. Kjo pėr faktin e thjeshtė se nuk ka nevojė tė provohet diēka e vėrtetuar apo e miratuar.
    Por edhe shijimi I prezencės hyjnore nė vetvetė ėshtė adhurim dhe si rrjedhojė ka njė praktikė adhuruese, apo ritual e thėnė ndryshe, pasi edhe vetė ėngjėjt pėrgjunjen duke himnuar Perėndinė qė do tė thotė se edhe adhurimi qiellor, sipas atyre qė thotė shkrimi I shenjtė ka njė praktikė rituale. Do tė mė thuash qė ato shprehje biblike janė thėnė ashtu qė tė bėhen tė prekshme dhe tė kuptushme nga ne, sepse si ėshtė e mundur qė tė pėrkulen fizikisht qenie tė cilat janė shpirtėrore. Atėherė do tė pėrgjigjem, qė ato janė thėnė pėr ne, qė edhe ne tė bėhemi pas masės tonė imitues tė adhurimit qiellor, sikundėr edhe ėngjėjt, por ata nė mėnyrėn e tyre tė realitetit nė tė cilin ndodhen dhe ne nė mėnyrėn e realitetit tonė fizik, sepse ato qė Perėndia I ua drejtoi njerėzve I ua drejtoi pėr realitetin e tyre duke pėrdorur edhe ėngjėjt si shembull.
    Nėse njeriu ishte I destinuar tė bėhej fetar do tė them qė kjo fjalė qė ti pėrdor ėshtė e huaj pėr krishterimin, madje nė fjalorin e mirfilltė tė tij nuk ka kuptim. Njeriu u krijua I lirė dhe me mundėsi zgjedhjen, fatkeqėsisht zgjodhi rrugėn e mėkatit. Kjo do tė thotė se njeriu I krijuar pas ikonės dhe ngjashmėrise sė Perėndisė u rebelua kundėr Krijuesit, si rrjedhijė ky rebelim solli dhe turbullimin shpirtėror tė njeriut. Humbja e gjendjes sė pastėr bėri qė njeriu tė mos shohė qartė atė nga i cili ishte krijuar. Si rrjedhojė dhe adhurimi I tij nuk mund tė ishte si mė parė, qė do tė thotė edhe vetė rituali I adhurimit pėsoi tė njėtin fat.
    Ju thoni se Zoti nuk e kishte nė mendje dhe nė planet e tij tė krijonte njė fe. Atėhere si mund tė flasėsh pėr Qenijen absolute e cila I njeh tė gjitha dhe qė gjithēka ekziston nė planin e tij? Sepse mendoj unė nėse ka ndodhur kėshtu do tė thoja qė Perėndisė I doli situate jashtė kontrollit; mosqoftė e kėshtu. Megjithėatė do tė jap njė pėrgjigje, Perėndia si I gjithėditur di gjithēka nė paranjohjen e tij, dhe atė ēka do tė ndodhte ai e njihte. Sepse Perėndia jeton jashtė kohe dhe hapėsire, si rrjedhojė nuk ėshtė I kufizuar prej tyre, si rrjedhojė tek Ai nuk ekziston nocini njerėzor I kohės, nuk ekziston e shkuara dhe as e ardhmja, Ai jeton nė tė tashmen absolute. Si rrjedhojė ai njeh gjithė atė qė ne kryejmė nė kohė, nė tė tashmen e tij. Mjaft pėr kėtė ide. Ndėrsa ritet fetare nuk janė pėrdorur asnjėherė nė kuptimin kaq tė thatė sa e pėrmend ti, pėr tė kėnaqur Perėninė. Ato janė pėrdorur nga njerėz tė ndryshėm nė kohė dhe forma tė ndryshme si mjet qė njeriu I rėnė nė mėkat tė afrohej sa mė pranė Zotit nėpėrmjet ritualit. Pra rituali ėshtė pėrdorur si mjet pėr tė arritur qėllimin. Dhe Zoti nuk ėshtė kėnaqur nga rituali I flijimit, por nga falenderimi, ndjesa, dhe pendimi qė njerėzit ofronin duke e shprehur me anė tė ritualit. Pasi duke qenė qenie psikosomatike adhurimi nuk mund tė ishte vetėm I njėanshėm, pasi njė njeri I plotė nuk mund tė ofrojė njė adhurim gjysmak.
    Ai e krijoi njeriun tė pėrkryer. Edhe nė kėtė pikė pikpamja e jote nuk mund tė jetė aspak e krishterė, por edhe nėse ti e kė pėrdorur si tė tillė ėshtė e gabuar. Nėse Zoti na krijoi tė pėrkryer dhe ne jemi mėkatarė kjo si mund tė ndodhė? Si mėkatuan Eva dhe Adami kur ata ishin tė pėrkryer? “Dhe Perėndia pa se gjithēka ishte e mirė”, por ėshtė tjetėr e mira dhe tjetėr e perkryera, po tė ishte se ne do tė ishim tė pėrkryer tė gjitha sa ke diskutuar nuk marrin vlerė, atėherė cila ėshtė e reja qė solli Krishti, nga se na shpėtoi? Apo mos vallė shpėtoi tė pėrkryerit, tė cilėt nga natyra janė tė shpėtuar?
    Do tė doja tė mos ndalem mė gjatė dhe nė ēdo paragraf, sepse ndonėse shume lakonik besoj se jam zgjatur shumė dhe jam akoma nė libri I parė I Biblės, qė do tė thotė se pėr tė arritur tek I fundit me kėto pėrgjigje tė shkurtra do tė mė duheshin muaj dhe gjithashtu mendoj, qė ti bie nė tė, thelbit tė temės.
    E para e punės qė tė flasim si ka qenė krishtėrimi, nėse ka pasur tempuj, prifterinj apo rituale tė tjera duhet tė konsultojmė burimet e viteve tė para tė krishterimit.
    Kėto burime janė tė krishtera dhe jo tė krishtera.
    Nė burimet e krishtera do tė fusim shkrimet e dhiatės sė re, letrat qė tė krishterėt kanė shkėmbyer njėri me tjetrin, apologjitė e krishtera tė kohės dhe rekomandime tė dėrguara nga njėra kishė tek tjetra.
    Nė burimet jot ė krishtera do tė fusim tė gjitha ato informacione qė vijnė nga jashtė kishės.
    Pėrsa u pėrket kėtyre burimeve vėrtetojnė se tė krishterėt e parė kanė pasur dhe tempuj dhe priftėrinj dhe praktika tė tjera deri nė flijim.
    Vetė Zoti Krisht shkonte nė tempull pėr tė adhuruar, ai vetė pranonte priftėrinė madje dhe praktikat e ndryshme fetare. Shkonte tė shutunave nė sinagogė, shkoi nė Jerusalem pėr tė falur Pashkėn, hėngri me dishepujt darkėn e pashkės, madje u rrethpre, hyri si foshnjė nė Tempull dyzet ditė pas lindjes, mori emrin ditėn e tete, u pagėzua nga Joani nė Jordan, agjėroi etj. Madje ai vetė e ruan rendin e priftėrinjve, ndonėse I kritikon ashpėr ata, nuk e dėnon apo shkatėron kėtė rend. “Ato qė ata iu thonė nga katedra bėhini, por mos bėni veprat e tyre” Mattheu. Pas shumė mrekullish qė ai bėnte I dėrgonte njerėzit tė rrefeheshin tek priftėrinjtė, jo vetėm duke e respektuar kėtė rend, por edhe duke rivlerėsuar dhe duke bėrė priftėrinjtė pjesėtarė tė mrekullisė sė tij. Apostull Pavli, kur I thanė se shau kryepriftin, kėrkoi fale duke thėnė se nuk e dinte, apo mos vallė shkrimi gėnjen? Apostull Petroja dhe Joani shkonin nė Tempull regullisht, ku edhe predikonin, madje kasha e parė e krishterė u pėrhap brenda sinagogės, nė njė vend tė caktuar lutjesh dhe adhurimi. Ungjillori Matthe jo vetėm qė nuk I pėrbuz praktikat fetare por I rivlerėson ato duke I vendosur nė tekstin e Ungjillit tė shkruar prej tij. Madje dhe vetė apostujt qė e pėrhapėn krishterimin pėr tė cilin ju po flisni ishin praktkantė tė traditave judaike, pėr tė cilat flasin qartė ngjarjet qė tregohen nė librin e veprave tė apostojve.
    Vetė Krishti thotė shkoni dhe pagėzoni, ose “Ky ėshtė Trupi im…ky ėshtė Gjaku im…bėjeni kėtė nė kujtimin tim.” Apo mos vallė kėto nuk janė praktika.
    Nė letrat e apostojve flitet qartė dhe shkoqur pėr Diakonė, Presviterė dhe Episkopė. Fjala diakon do tė thotė shėrbėtor, njėlloj si levitėt por ne forma dhe mėnyra tė tjera adhurimi, presviteri nuk ėshtė asgjė mė shumė apo mė pak se njė prift, episkopi ėshtė pikėrisht njė mėkėmbės I apostojve ose ndryshe njė kryeprift.
    A nuk mblidheshin tė krishterėt nė shtėpitė e tyre dhe kryenin agape, nuk mblidhen presviterėt dhe tė luten pėr tė sėmurin duke e lyer me vaj dhe Zoti do ta shėrojė tė sėmurin sipas letrės sė Jakovit.
    Apo mos vallė shkrimtarėt e vjetėr tė krishterė gėnjejnė kur thonė si pėrshembull Tertuliani, Justini, Kelmendi episkopi I Romės, Polikarpi I Smirėnės dhe shumė tė tjerė qė I pėrkasin shekullit tė parė, kur thonė se tė krishterėt ēdo tė dielė mblidhen nė njė vend tė caktuar ku luten, lexojnė pjesė nga shktimet, kėndojnė, kryejnė flijimin pa gjak dmth falenderimin hyjnor tė cilin e pregatit episkopi dhe ua ndan mė pas tė gjithė atyre qė janė tė pagėzuar. Apo mos vallė gėnjejnė kur thonė se falenderimi behet me bukė ujė dhe verė dhe qė pas lutjeve tė gjithė ata qė marrin prej tyre, marrin trupin dhe gjakun e Krishtit sikundėr ai ka thėnė.
    Por edhe nėse kėta si tė krishterė tė kohve mė tė hershme tė krishterimit gėnjejnė, pėrse do tė gėnjenin duke thėnė po tė njėjtat gjėra historianėt romakė tė kohės, apo guvernatorė dhe pushtetarė tė tjerė nė letrat dhe kronikat e tyre qė ruhen edhe sot.
    Kėshtu qė po tė them ty edhe tė gjithė tė tjrėve se krishterimi nuk lindi pa tempuj priftėrinj dhe praktika, por u bė I tillė mė pas nga disa njerėz tė marrė si Martin Luteri me shokė. Krishtėrimi mor zotni nuk lindi ai ishte njė zhvillim organik I judaizmit, sipas fjalės sė Zotit …nuk erdha ta prish ligjin port a pėrsos atė. Dhe krishtėrimi nė vetvete nuk zuri fill ashtu nga hiēi por ishte pėrsosja e jo vetėm e ligjit por edhe e praktikave dhe ritualit. Po tė shohėsh nė kohėt e para tė krishtera askush nuk e ndante dot njė tė krishter nga njė jude, sepse krishterimi shihej si pjesė e judaizmit.
    Por ky krishterim qė njeh ti nuk ėshtė veēse njė krishterim qė lindi po aq vonė sa Martin Luteri dhe qė pėr fat tė keq nuk mund tė ketė asnjė lidhje me krishterimin.
    Nėse do tė njohėsh krishterimin e vėrtetė fillo tė numurosh vitet mbrapsh, tė studiosh dhe tė shohėsh me vėmendje zhvillimin e kishės nė histori duke shkuar kėshtu deri nė kohėt apostolike dhe do tė shohėsh qė ai krishtėrim ekziston edhe sot po aq I pastėr, po aq I thjeshtė dhe po aq I vėrtetė sa krishterimi I shekullit tė parė. Atje do tė gjesh edhe pėrgjigjet qė nuk I di, mėnyrėn e adhurimit, ritualet dhe gjithēka tjetėr qė deri tani e akuzon kot. Atje do tė gjesh tė pa shkėputur traditėn e apostojve dhe trashėgiminė apostolike si atėherė.
    Unė qė po ju jap kėtė pėrgjigje jam orthodhoks dhe pjesėtar I kėsaj kishe dhe I kėtij krishterimi pėr tė cilin flas. Pėr KISHĖN DHE KRISHTERIMIN.
    Ndryshuar pėr herė tė fundit nga Kryeengjelli : 09-03-2007 mė 07:04

  9. #9
    Paqe! Maska e Matrix
    Anėtarėsuar
    02-11-2002
    Vendndodhja
    Nė Zemrėn e Hyjit!
    Postime
    3,123
    Ajo qe dua te sqaroj pak eshte se ekzistojne 2 Tipe prifterie.

    Eshte prifteria Melkezediane dhe ajo Aronike.

    Tipi i pare eshte prifteria e perjeteshme e Krishtit. Kjo prifteri eshte para prifterise Aronike, dhe njekohesisht prapa saj.
    Prifteria Aronike eshte prifteri e kufizuar ne shume aspekte.

    Nje nga tundimet kryesore te te krishtereve te hershem ishte aplikimi i rregullave judaike ne Kishe. Kjo trajtohet gjate ne Letren per Galatianet.

    Ndersa prifteria Melkezedekiane, trajtohet ne Letren per Hebrenjte
    Krishti: Ne Qiell me lavdine Hyjnore, ne toke me perulesine e sherbetorit!

  10. #10
    i/e regjistruar Maska e marcus1
    Anėtarėsuar
    21-03-2003
    Vendndodhja
    Greqi
    Postime
    2,574
    Kryeengjell, do te te pergjigjem duke cituar vetem ato pjese qe une i quaj me te rendesishme.

    Fjala “fe” ėshtė njė fjalė e cila vjen nga “fejth”, qė do tė thotė besim. Nėse e shohim kėshtu krishterimi ėshtė njė fe.
    Nėse pėrpiqemi qė nėpėrmjet kėsaj fjale tė kuptojmė gjėra tė tjera si praktika dhe rituale, krishterimi nuk ėshtė njė fe.
    Po tė shohim shkrimet e hershme tė krishtera, tė cilat u pėrkasin 100 viteve tė para tė krishterimit do tė dilnim nė konkluzionin se krishterimi ėshtė njė pėrjetim. Njė I krishterė nuk beson thjesht nė njė Perėndi apo forcė abstrakte por krijon njė marrėdhėnie konrete me njė person konkret, nė mėnyrė individuale dhe kolektive njėkohėsisht, marrėdhėnie e cila realizohet brenda besimit, shpresės dhe dashurisė qė ėshtė fillimi dhe fundi I gjithēkaje. Megjithėatė askush nuk mund tė pėrjashtojė nga krishterimi praktika dhe rituale qė e shoqėrojnė atė nga vitet e tij tė para.
    Plotesisht dakort me kete pjese. Eshte e vertete, me se e vertete se Krishterimi eshte nje perjetim dhe per te pare kete gje nuk eshte nevoja te shkojme ne shkrimet e te Krishtereve te pare, por ne jeten e gjithsecilit qe beson me zemer te paster ne Krisht.

    Por problemi qendron se, ndersa ti e pranon se Krishterimi eshte nje perjetim dhe jo nje besim ne nje force abstrakte, ti e mohon ne nje fare menyre ne shkrimin tend. Pse, sepse ti beson se vetem ata qe jane te Krishtere Ortodokse mund te perjetojne Krishtin, ne nje kohe qe per perjetimin e besimit e tyre te thelle dhe te paster mund te deshmojne me qindra e mijera njerez gjate shekujve dhe deri me sot, por qe nuk i perkasin Kishes Ortodokse.


    Nėse njeriu ishte I destinuar tė bėhej fetar do tė them qė kjo fjalė qė ti pėrdor ėshtė e huaj pėr krishterimin, madje nė fjalorin e mirfilltė tė tij nuk ka kuptim. Njeriu u krijua I lirė dhe me mundėsi zgjedhjen, fatkeqėsisht zgjodhi rrugėn e mėkatit. Kjo do tė thotė se njeriu I krijuar pas ikonės dhe ngjashmėrise sė Perėndisė u rebelua kundėr Krijuesit, si rrjedhijė ky rebelim solli dhe turbullimin shpirtėror tė njeriut. Humbja e gjendjes sė pastėr bėri qė njeriu tė mos shohė qartė atė nga i cili ishte krijuar. Si rrjedhojė dhe adhurimi I tij nuk mund tė ishte si mė parė, qė do tė thotė edhe vetė rituali I adhurimit pėsoi tė njėtin fat.
    Jam plotesisht dakort me ty persa i perket faktit se njeriu u krijua i lire. Por nuk jam dakort per sa i perket "ndryshimit te ritualit te adhurimit". Para se te mekatonte nuk kishte ndonje ritual adhurimi. Ritualet e adhurimit filluan pasi njeriu kishte rene. Renja e tij e kufizoi mundesine e Tij per te pasur shoqeri me Zotin dhe per te adhuruar Ate. Njeriu filloi te "shpikte" menyra per "ta marre me te mire" Zotin dhe sic e kam thene gjithcka kishte te bente me ritualet ne Dh.V. ka qene nje fare pregatitje e asaj gjeje madheshtore qe do vinte ne te ardhmen. Te gjitha ritualet e Dh.V. kane qene nje hije e realitetit, nje realitet qe na u zbulua neve njerezve te epokes se Dh.R.

    Ju thoni se Zoti nuk e kishte nė mendje dhe nė planet e tij tė krijonte njė fe. Atėhere si mund tė flasėsh pėr Qenijen absolute e cila I njeh tė gjitha dhe qė gjithēka ekziston nė planin e tij? Sepse mendoj unė nėse ka ndodhur kėshtu do tė thoja qė Perėndisė I doli situate jashtė kontrollit; mosqoftė e kėshtu. Megjithėatė do tė jap njė pėrgjigje, Perėndia si I gjithėditur di gjithēka nė paranjohjen e tij, dhe atė ēka do tė ndodhte ai e njihte. Sepse Perėndia jeton jashtė kohe dhe hapėsire, si rrjedhojė nuk ėshtė I kufizuar prej tyre, si rrjedhojė tek Ai nuk ekziston nocini njerėzor I kohės, nuk ekziston e shkuara dhe as e ardhmja, Ai jeton nė tė tashmen absolute. Si rrjedhojė ai njeh gjithė atė qė ne kryejmė nė kohė, nė tė tashmen e tij. Mjaft pėr kėtė ide.
    Perseri jam plotesisht dakort me ty. E kam mjaft te qarte ate qe ti ke thene dhe qe une kam bere me te zeza. Eshte me se e vertete, por kjo nuk do te thote se fjalet e mia jane kontradiktore. Aspak, ne thjeshte te kufizuar nga gjendja jone natyrore, perdorim fjale te cilat shpesh here nuk mund te shprehen ndryshe. Pastaj mos harro se edhe ne Bibel shpesh here perdoren fjale te tilla, te cilat jane shume te varfera per te pershkruar karakterin e Zotit. Fjale si "Zoti u pendua" apo "Zoti eshte ziliqar" (zilotipos) shpresoj se tregojne qarte se perputhen mjaft mire edhe me ate qe kam thene une per sa i perket Planit te Tij.

    Ndėrsa ritet fetare nuk janė pėrdorur asnjėherė nė kuptimin kaq tė thatė sa e pėrmend ti, pėr tė kėnaqur Perėninė. Ato janė pėrdorur nga njerėz tė ndryshėm nė kohė dhe forma tė ndryshme si mjet qė njeriu I rėnė nė mėkat tė afrohej sa mė pranė Zotit nėpėrmjet ritualit. Pra rituali ėshtė pėrdorur si mjet pėr tė arritur qėllimin. Dhe Zoti nuk ėshtė kėnaqur nga rituali I flijimit, por nga falenderimi, ndjesa, dhe pendimi qė njerėzit ofronin duke e shprehur me anė tė ritualit. Pasi duke qenė qenie psikosomatike adhurimi nuk mund tė ishte vetėm I njėanshėm, pasi njė njeri I plotė nuk mund tė ofrojė njė adhurim gjysmak.
    E thashe edhe nje here, rituali eshte nje hije e realitetit. Kur ajo qe eshte e vertete ndodh, njeriu nuk ka me nevoje per ato qe zevendesonin te verteten, realen.

    Eshte e vertete se rituali perdorej si mjet per te arritur qellimin, por me ardhjen e Krishtit, me kryqezimin dhe ringjalljen e Tij, qellimi u plotesua, njeriu kishte mundesine te kryeje rituale te verteta, reale, frymore, brenda qenjes se tij, aty ku vete Krishtin banon.

    Ai e krijoi njeriun tė pėrkryer. Edhe nė kėtė pikė pikpamja e jote nuk mund tė jetė aspak e krishterė, por edhe nėse ti e kė pėrdorur si tė tillė ėshtė e gabuar. Nėse Zoti na krijoi tė pėrkryer dhe ne jemi mėkatarė kjo si mund tė ndodhė? Si mėkatuan Eva dhe Adami kur ata ishin tė pėrkryer? “Dhe Perėndia pa se gjithēka ishte e mirė”, por ėshtė tjetėr e mira dhe tjetėr e perkryera, po tė ishte se ne do tė ishim tė pėrkryer tė gjitha sa ke diskutuar nuk marrin vlerė, atėherė cila ėshtė e reja qė solli Krishti, nga se na shpėtoi? Apo mos vallė shpėtoi tė pėrkryerit, tė cilėt nga natyra janė tė shpėtuar?
    Ketu me duket se po behet loje fjalesh. Me ate llogjike qe ke perdorur, tregon se Perendia e krijoji njeriun me te meta. Prandaj edhe njeriu mekatoi. Kjo nuk eshte e vertete. Perendia e krijoji njeriun te perkryer (gjithacka qe Ai krijoji ishte e mire), por Perendia i dha njeriut liri te plote. Kete liri njeriu e perdori ne dem te tij. Kur njeriu mekatoi, ai ra, fryma e tij vdiq dhe si i tille nuk kishte mundesi te komunikimi me Perendine.

    Krisht na shpetoi nga mekati qe ne rame. Pas mekatit ne humbem gjendjen e perkryer qe kishim. Kaq e thjeshte eshte.

    Pėrsa u pėrket kėtyre burimeve vėrtetojnė se tė krishterėt e parė kanė pasur dhe tempuj dhe priftėrinj dhe praktika tė tjera deri nė flijim.
    Persa i perket burimeve te hershme (pervec informacinit qe marrim nga bibla) vertetojne se te Krishteret e pare nuk kane pasur as tempuj as prifterinj dhe as flijime. Krishterim eshte feja (nese feja do perktheheh besim, sic e ke thene ne fillim te shkrimit tend) e pare qe lindi pa tempuj dhe prifterinj. (Mund te sjell, nese gjej kohe edhe shkrime te historianeve per keto qe kam thene me lart)

    Nė letrat e apostojve flitet qartė dhe shkoqur pėr Diakonė, Presviterė dhe Episkopė. Fjala diakon do tė thotė shėrbėtor, njėlloj si levitėt por ne forma dhe mėnyra tė tjera adhurimi, presviteri nuk ėshtė asgjė mė shumė apo mė pak se njė prift, episkopi ėshtė pikėrisht njė mėkėmbės I apostojve ose ndryshe njė kryeprift.
    E kam dhene nje here shpjegimin per kete ceshtje ne shkrimin tim te mesiperm. Ti nuk me ke dhene nje pergjigje te kenaqshme. Fakti se egzistonin presvitere, episkope dhe dhjakone, nuk do te thote se ata benin te njejtat gjera qe bejne sot prifterinjte. Nese duam te shohim me te vertete realitetin, ritet fetare te kishave institucionale sot, nuk kane as edhe ngjashmerine me te vogel me kishen e hershme.

    A nuk mblidheshin tė krishterėt nė shtėpitė e tyre dhe kryenin agape, nuk mblidhen presviterėt dhe tė luten pėr tė sėmurin duke e lyer me vaj dhe Zoti do ta shėrojė tė sėmurin sipas letrės sė Jakovit.
    Ku ndodhet tempulli ne kete pasazh? Pikerisht keto gjera qe ke pershkruar me siper nuk ndodhin sot ne kishat institucionale.

    Apo mos vallė shkrimtarėt e vjetėr tė krishterė gėnjejnė kur thonė si pėrshembull Tertuliani, Justini, Kelmendi episkopi I Romės, Polikarpi I Smirėnės dhe shumė tė tjerė qė I pėrkasin shekullit tė parė, kur thonė se tė krishterėt ēdo tė dielė mblidhen nė njė vend tė caktuar ku luten, lexojnė pjesė nga shktimet, kėndojnė, kryejnė flijimin pa gjak dmth falenderimin hyjnor tė cilin e pregatit episkopi dhe ua ndan mė pas tė gjithė atyre qė janė tė pagėzuar. Apo mos vallė gėnjejnė kur thonė se falenderimi behet me bukė ujė dhe verė dhe qė pas lutjeve tė gjithė ata qė marrin prej tyre, marrin trupin dhe gjakun e Krishtit sikundėr ai ka thėnė.
    Por edhe nėse kėta si tė krishterė tė kohve mė tė hershme tė krishterimit gėnjejnė, pėrse do tė gėnjenin duke thėnė po tė njėjtat gjėra historianėt romakė tė kohės, apo guvernatorė dhe pushtetarė tė tjerė nė letrat dhe kronikat e tyre qė ruhen edhe sot.
    Nga pjeset qe po citoj nga ty, nuk shoh gjekundi per tempuj apo edhe per prifterinj. E kam shpjeguar ne shkrimin tim te meparshem se presviteret, episkopet apo dhjakonet nuk kishin asgje te perbashket me prifterinjte e sotem, per sa i perket detyrave te tyre.

    Kėshtu qė po tė them ty edhe tė gjithė tė tjrėve se krishterimi nuk lindi pa tempuj priftėrinj dhe praktika, por u bė I tillė mė pas nga disa njerėz tė marrė si Martin Luteri me shokė. Krishtėrimi mor zotni nuk lindi ai ishte njė zhvillim organik I judaizmit, sipas fjalės sė Zotit …nuk erdha ta prish ligjin port a pėrsos atė. Dhe krishtėrimi nė vetvete nuk zuri fill ashtu nga hiēi por ishte pėrsosja e jo vetėm e ligjit por edhe e praktikave dhe ritualit. Po tė shohėsh nė kohėt e para tė krishtera askush nuk e ndante dot njė tė krishter nga njė jude, sepse krishterimi shihej si pjesė e judaizmit.
    Por ky krishterim qė njeh ti nuk ėshtė veēse njė krishterim qė lindi po aq vonė sa Martin Luteri dhe qė pėr fat tė keq nuk mund tė ketė asnjė lidhje me krishterimin.
    E ke shume gabim. Ne radhe te pare Martin Luteri nuk i shpeton sistemit fetar. Edhe ai dhe levizja e tij eshte pjese e nje sistemi fetar dhe ne shkrimin tim, pamvaresisht se nuk e kam permendur, fus edhe Protestantizmin ne te njejtin sistem fetar.

    Mos harro problemet e medhaja qe i shkaktuan judenjte e Krishtere Palit ne mbjelljen e kishave te tij. Ishin ata judenj qe nuk mund te shkeputeshin dot nga ligji i tyre dhe nuk mund te kuptonin se fakti se ata i zbatonin disa rregullat te ligjit, nuk detyronte edhe paganet tashme te kthyer ne te Krishtere, te zbatonin te njejtin ligj. Akoma edhe Pjetri ra ne kete kurth dhe per kete gje, u qortua publikisht nga Pali.

    Judenjte e pare nuk mund te dilnin dot nga mentaliteti i tradites se tyre mijeravjecare, prandaj edhe ne fillim ata e kishin shume te veshtire te ungjillezonin Krishtin ne bote, saqe u desh qe Pjetri te kishte vegim ne menyre qe te binden se duhet t'ja ungjillezojne Krishtin edhe jo judenjve. Megjithese e kuptuan kete gje, perseri ata nuk e praktikuan. Ishin Qipriotet qe kishin besuar ne Jerusalem qe kur u perndoqen e hapen krishterimin edhe ne Antiok. Po te ishte per judenjte, ata nuk do kishin bere asgje.

    ai krishtėrim ekziston edhe sot po aq I pastėr, po aq I thjeshtė dhe po aq I vėrtetė sa krishterimi I shekullit tė parė.
    Amen! (Amin ) Vetem se ky Krishterim nuk eshte Krishterimi qe ti ke ne mendje.

    Te falenderoj per pergjigjen tende dhe te uroj paqen e Zotit tone Jezu Krisht.
    Ndryshuar pėr herė tė fundit nga marcus1 : 09-03-2007 mė 10:15
    The experience of love, is not when you receive it, but when you give it! - Durin Hufford

  11. #11
    i/e regjistruar Maska e marcus1
    Anėtarėsuar
    21-03-2003
    Vendndodhja
    Greqi
    Postime
    2,574
    Vetė Zoti Krisht shkonte nė tempull pėr tė adhuruar, ai vetė pranonte priftėrinė madje dhe praktikat e ndryshme fetare. Shkonte tė shtunave nė sinagogė, shkoi nė Jerusalem pėr tė falur Pashkėn, hėngri me dishepujt darkėn e pashkės, madje u rrethpre, hyri si foshnjė nė Tempull dyzet ditė pas lindjes, mori emrin ditėn e tete, u pagėzua nga Joani nė Jordan, agjėroi etj. Madje ai vetė e ruan rendin e priftėrinjve, ndonėse I kritikon ashpėr ata, nuk e dėnon apo shkatėron kėtė rend. “Ato qė ata iu thonė nga katedra bėhini, por mos bėni veprat e tyre” Mattheu. Pas shumė mrekullish qė ai bėnte I dėrgonte njerėzit tė rrefeheshin tek priftėrinjtė, jo vetėm duke e respektuar kėtė rend, por edhe duke rivlerėsuar dhe duke bėrė priftėrinjtė pjesėtarė tė mrekullisė sė tij. Apostull Pavli, kur I thanė se shau kryepriftin, kėrkoi fale duke thėnė se nuk e dinte, apo mos vallė shkrimi gėnjen? Apostull Petroja dhe Joani shkonin nė Tempull regullisht, ku edhe predikonin, madje kasha e parė e krishterė u pėrhap brenda sinagogės, nė njė vend tė caktuar lutjesh dhe adhurimi. Ungjillori Matthe jo vetėm qė nuk I pėrbuz praktikat fetare por I rivlerėson ato duke I vendosur nė tekstin e Ungjillit tė shkruar prej tij. Madje dhe vetė apostujt qė e pėrhapėn krishterimin pėr tė cilin ju po flisni ishin praktkantė tė traditave judaike, pėr tė cilat flasin qartė ngjarjet qė tregohen nė librin e veprave tė apostojve.
    Me kishte shpetuar kjo pjese pa komentuar. Po, Zoti yne Jezusi i beri te gjitha keto gjera qe ke permendur me siper. Por nuk me thua, ti vete i ke bere te gjitha ato gjera qe beri Jezusi? P.sh. je rrethprere ti? Nese jo, perse? Vete Jezusi u rrethpre, atehere perse te mos rrethprehesh edhe ti?

    Fakti eshte ky, Jezusi u fut ne tempull dhe ne sinagoga, por jo duke e konsideruar si vendin e vetem ku Perendia mund te adhurohej. Ai shkonte per te predikuar lajmin e mire dhe zakoni i Tij ishte qe ta fillonte nga Tempulli apo sinagogat. Mos harro se ishte Krishti ai qe i tha Samaritanes tek pusi se do vije dita qe Perendia do adhurohet ne fryme dhe liri. Eshte Krishti pra qe hapi rrugen per t'u treguar njerezve se Tempulli i vertete eshte trupi i besimtareve persa i perket individit apo Trupi i Tij, Kisha, per sa i perket adhurimit kolektiv.

    Ti duhet te shohesh thelbin. Duhet te shohesh jeten e Kishes ne vitet e para te saj. Ajo mblidhej ne shtepira, jo se shtepirat jane vendi i vetem ku besimtaret mund te mblidhen, por se ishte praktike per ta, ashtu sic eshte praktike edhe sot per besimtaret qe te mblidhen neper shtepira.

    Pervec kesaj, besimtaret merrnin pjese aktive te gjithe. Ne kishen e pare nuk kishte nje me dy persona qe do merreshin me ceshtjet e kishes, te gjithe merreshin me ceshtjet e saj.
    The experience of love, is not when you receive it, but when you give it! - Durin Hufford

  12. #12
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    05-12-2006
    Postime
    172

    Kisha dhe Krishterimi

    Unė mendoj se pa tjetėr duhet tė shikojmė shkrimet e hershme tė krishtera dhe tu referohemi burimeve historike, sepse vetė ngjarjet zhvillohen nė histori dhe ne nuk mund ta pėrjashtojmė atė. Askush nuk mund tė dijė ku shkon pa ditur se nga vjen, aq mė tepėr kur flasim pėr gjėra qė kanė ndodhur nė ditancė kohore tė largėt. Askush nuk mund tė thotė qė krishterimi lindi sot dhe nuk na interesojnė ato qė kanė ndodhour mė parė dhe nuk mund tė injorojmė breza tė tėrė tė krishterėsh qė kanė kaluar nga kjo botė, as pėrjetim dhe as adhurimin e tyre.
    Pėrsa I pėrket krishterimit ėshtė pėrjetim dhe nuk i luaj asnjė presaje asaj qė kam thėnė. Mėnyra se si ti pėrpiqesh ta komentosh ėshtė tjetėr gjė dhe e ndryshme nga ajo qė unė kam shkruar.

    Njė I krishterė nuk beson thjesht nė njė Perėndi apo forcė abstrakte por krijon njė marrėdhėnie konrete me njė person konkret, nė mėnyrė individuale dhe kolektive njėkohėsisht, marrėdhėnie e cila realizohet brenda besimit, shpresės dhe dashurisė qė ėshtė fillimi dhe fundi i gjithēkaje. Megjithėatė askush nuk mund tė pėrjashtojė nga krishterimi praktika dhe rituale qė e shoqėrojnė atė nga vitet e tij tė para.

    Gjithashtu nuk mohoj asgjė dhe as nė njė farė mėnyre, sepse nuk mund qė edhe tė pohoj edhe tė mohoj njėkohėsisht. Nuk e kam absolutizuar se vetėm Orthodhoksėt mund tė pėrjetojnė drejt, por edhe nėse do tė them se Orthodhoksia ėshtė rruga e sigurt qė tė ēon 100% tek Krishti nuk gėnjej. Sa pėr ata mija jo orthodhoksė qe perjetimin e besimit e tyre te thelle dhe te paster mund te deshmojne me qindra e mijera njerez gjate shekujve dhe deri me sot, nuk dua tė them asgjė. Por ajo qė dua tė them ėshtė se fjalėt “Besim Katholik” dhe “Besim Orthodhoks”, janė terma qė Kisha e krishterė i njeh qė nė shekujt e parė tė saj, dhe janė pėrcaktuese tė besimit kristian.

    Megjithėse fjalėn “i destinuar” e ke anashkaluar ndonse ėshtė shumė e rėndėsishme tė dimė nėse jemi tė lirė apo tė destinuar. Tani po vazhdoj me ritualin. Piksėpari njerzit e parė nė paraisė adhuronin Perėndinė apo kishin njė marrėdhėnie me tė, por si zhvillohej kjo? Shkrimi nuk na e dėshmon, por nėse kishin njė marėdhėnie dhe njė adhurin kjo realizohej nė njė formė konkrete, sepse nuk mund tė ishte abstrakte. Pra ka njė praktikė adhuruese, ose ritual. Atėherė pėrse shkimi flet pėr rituale dhe praktika adhuruese tė engjėjve, kur ne e dimė se forcat qiellore janė mė lart se qenia njerėzore. Si ėshtė e mundur qė nė shumė libra tė biblės pėrmenden praktika rituale adhurimi, madhje edhe nė libri i saj i fundit qė ėshtė Zbukesa, lexojmė altare qiellorė, temjan dhe tym temjani, pleq qė bihen nė gjunjė dhe vendosin kurorat e tyre pėrpara Fronit dhe kėtė gjė e bėjnė nė mėnyrė tė pėrsėritėshme. Atėherė ku qėndron problemi dhe arsyeja qė tė flakej tej rituali? Apo mos vallė ruajtja e vazhdueshme e porosisė pėr tė mos u afruar dhe ngrėn njė frut tė caktuar deri pėrpara rėnies nuk tė duket njė praktikė rituali? Megjithatė nėse nė njė paragraf, kapitull ose libėr tė Biblės nuk pėrmendet diēa qė pėrmendet vazhdimisht nė tė tjerat, kjo nuk do tė thotė se njė gjė nuk ka ekzistuar dhe ėshtė shpikur mė vonė, sepse ne sot lexojmė atė tekst qė kemi me ato sa janė shkruar nė tė, por kjo nuk do tė thotė qė ēdo detaj mund tė pėrmblidhet nė njė tekst tė vetėm. Vetė Joani nė Ungjillin e tij thotė po tė shkruheshin tė gjitha sa bėri Jisui bota nuk do t’i nxinte librat. Sa mė tepėr mund tė themi pėr gjithė historinė e shfaqes sė Perėndisė nė botė.

    Perėndia e krijoi gjithēka tė mirė dhe jo tė pėrkryer, ty mund tė tė duket lojė fjalėsh, por, fjalėsht shprehin mendim edhe pėrjetim. Nje fjalė e pėrdorur drejt mund tė shprhė drejt pėrjetimin dhe nėse pėrdoret pa kandar mund ta shprehė gabim ose ta deformojė pėrjetimin. E mira mund tė bėhet mė e mirė kurse e pėrsosura ėshtė absolute nuk ka mė ku tė shkojė. Njeriu u krijua i mirė pėr te arritur nėpėrmjet provės sė Zotit tek pėrsosja, nėse do tė ishte i pėrsosur prova pėrse do tė duhej. Edhe pėrsa i pėrkėt frazės “fryma e tij vdiq” atėhere si ne mund tė flasim pėr njerėz tė shenjtė ne Dhiatėn e Vjetėr, Abrahami Isaku, Jakovi etj a nuk ishin edhe kėta njerėz qė lindėn nga trashėgimia e Adamit dhe e Evės, nėse fryma kish vdekur si kėta quhen tė shenjtė sipas Shkrimit. Pėr sa i pėrket pėrdorimit tė fjalėve, unė jam orthodhoks edhe nė kėtė dhe kjo bėn qė ta predikosh, pranosh, besosh dhe aplikosh besimin nė mėnyrė othodhokse, e thėnė nė shqip nė mėnyrė tė drejtė.

    Sa pėr praktikat, tempujt dhe rendin priftėror besoj se i ke tė gjitha tė sqaruara mjaft mirė dhe nuk ka vlerė t’i rithem, deri sa pranojmė urdhėrat klerikalė si peshkopė, presviterė dhe diakonė ata kryenin njė rit tė caktuar dhe njė detyrė tė caktuar tė cilėn e kryejnė edhe sot, por jo nė ēdo kohė gjėrat kryehen nė tė njėjtėn mėnyrė, jo nė ēdo kohė dhe nė ēdo vend njerėzit kanė udhėtuar me tė njėjtat mjete. Pavarėsisht nga format dhe mėnyrat urdhėri priftėror ruan tė njėjtat detyra dhe funkione. Nėse nuk sheh tempuj shiko veprat e apostujve dhe apostojtė vazhduan tė shkonin nė Tempull edhe pas Ngjalljes sė Krishtit, mblidheshin dhe predikonin edhe nėpėr sinagoga. Agapet vazhdojnė edhe sot nė Kishat qė ti thua, por nuk ėshtė faji im nėse ti nuk i di, ndoshta nga forma jo si nė vitet e para, por nga pėrmbajta janė po njėsoj.

    Pa dashur tė diskutoj problemet qė cifutėt i shkaktuan Kishės krishtėrimi ėshtė pėrsosja e jo vetėm e ligjit por edhe e praktikave dhe ritualit tė Dhiatės sė Vjetėr, sikundėr thotė Zoti “nuk erdha ta prish por ta pėrsos”

    Peroja nuk ra nė kurth pavarėsisht se deshte tė zbatonte njė praktikė, por edhe Pavli qė e kritikoi nuk do tė thotė se i doli kundra, pasi bėhet fjalė pėr njė situatė konkrete dhe nėse e lexon fragmentin e kupton shumė lehtė, por nuk do tė thotė kjo se fryma e apostujve dhe e kishės sė vjetėr nuk pranonte ritualet. Po e pėrsėris Ungjilli i Mattheut flet pėr praktika si agjėrimi, falja, lėmosha apo mos vallė ungjillori gėnjen. Edhe vetė apostujt agjėronin dhe kėtė e shohim gjatė gjithė historisė sė Veprave dhe tė Letrave tė tyre. Pėrse Zoti pas mrekullisė i dėrgon njerėzit tek priftėrinjtė, pėrse e rivlerėson rolin e tyre, apo edhe kjo ėshtė e pa vėrtetė.

    Pėr rrethprerjen, une nuk jam i rrethprerė, por nuk do ta konsideroja gabim edhe po tė rrethpritesh madje pėr kurjozitetin tėnd ka mjaft tė krishterė edhe sot qė e ruajnė ende kėtė praktikė, si koptėt armenėt, abisinianėt dhe etiopianėt. Nuk them se kjo ėshtė shpėtimtare, por edhe nė qoftė se dikush e ruan ēfarė problemi ka, dhe ēfarė dėmton kjo nė ata qė Krishti solli nė botė.

    Krishti thotė pėr Tempullin, qė “kjo ėshtė shtėpi lutjėsh”, kėshtu profetizoi psalmisti pėr kėtė ngjarje dhe tha “Zelli pėr shtėpinė e tim Eti mė hėngri” po kėshtu edhe kishat e krishtera kanė tė njėjtin funksion, vende ku komuniteti mblidhet per tė kryer adhurimin kolektiv nė komunitet. Vėrtet kisha e vjetėr mblidhej fillimisht nė shtėpi, por mė pas me rritjen e numurit tė komunitetit filluan tė mblidhen nė vende tė caktuara ēdo tė djelė herėt pėr tė kryer adhurimin. Madje shkronjės tė vjetėr thonė se mblidhen edhe ēdo ditė para se tė lindė apo perėndojė dielli.

    I hyra kėsaj gjėje dhe shkrova kėto dy rreshta sepse i shikoj gjėrat nė thelb, nė tė kundėrt nuk do tė harxhohesha. Vitet e para tė jetės sė Kishės i njoh shumė mirė dhe kam studiuar jo vetėm ato, por edhe vitet e mė pastajme dhe shoh vazhdimėsinė e hallkavė tė kėtij zinxhiri brenda Kishės Orthodhokse.

    Nga sa shoh nga shkrimet dhe mendimet e tua menoj se je protestant, ndoshta edhe mund tė gabohem dhe kėrkoj ndjesė pėr kėtė. Por nėse je protestant po nė kėtė forum tek Besimi Orthodhoks do tė mund tė gjesh argumenta dhe pėrgjigje tė shumta orthodhokse pėr protestantizmin dhe qė tė mos lodhesh po atje ka edhe shume shkrimė paleokristiane tė hedhura po nga unė.

    Me kaq po e mbyll pa dashur qė tė bėj tė priten dy drejtėza tė kithta.
    Gjithė tė mirat.

  13. #13
    i/e regjistruar Maska e marcus1
    Anėtarėsuar
    21-03-2003
    Vendndodhja
    Greqi
    Postime
    2,574
    Ne kete forum, kam postuar nje liber qe quhet "Ortodoksia e Kishes" Po e vendos ketu linkun perkates ne menyre qe nese jeni te interesuar ta lexoni te gjithe librin. Nderkohe, per te qene i sigurte se do lexoni te pakten vetem ato pjese qe kane lidhje me cfare kemi diskutuar, po sjell disa pjese me poshte. Me falni per gjatesine e ketij postimi, por besoj se te pakten I KTHYERI dhe KRYEENGJELLI do ta lexojne kete postim deri ne fund.
    http://www.forumishqiptar.com/showthread.php?t=44997

    …"Por ti ke kėtė, qė i urren veprat e Nikolaitėve, qė i urrej edhe unė" (v. 6). Nikolaitėt nuk mund tė gjenden nė historinė e kishės. Meqėnėse Zbulesa ėshtė njė libėr profecie, duhet tė kėrkojmė tė gjejmė kuptimin e fjalės. Nikolait nė greqisht pėrbėhet nga dy fjalė. Nikao do tė thotė "dal fitimtar" ose "mbi tė tjerėt." Laos do tė thotė "njerėz tė zakonshėm," "njerėz jofetarė," ose "popull, milet." Kėshtu qė nikolait do tė thotė "tė dalėsh mbi njerėzit e zakonshėm" "tė ngrihesh mbi popullin." Nikolaitėt atėherė i referohen njė grupi njerėzish qė e vlerėsojnė veten mė lart se besimtarėt e thjeshtė. Zoti ėshtė lart, besimtarėt e thjeshtė janė nėn. Nikolaitėt janė poshtė Zotit, por mbi besimtarėt e thjeshtė. Zoti e urren qėndrimin e Nikolaitėve. Sjellja e tė ngjiturit dhe tė qėnit mbi besimtarėt e thjeshtė si klasė ndėrmjetėsuese ėshtė e neveritshme pėr Zotin; ėshtė diēka e urryer. Por, nė atė kohė kjo gjė shfaqej vetėm si sjellje, nuk ishte bėrė ende diēka qė mėsohej.

    Dhjata e Re ka nje princip fondamental: Te gjithe femijet e Perendise jane prifterinj te Perendise. Ne Exodin 19:5-6 Perendia u thirri popullit te Israelit duke thene, “Prandaj, ne qofte se do ta degjoni me vemendje zerin tim dhe zbatoni beselidhjen time, do te jeni thesari im i vecante ndermjet tere popujve, sepse gjithe toka eshte imja. Dhe do te jeni per mua nje mbreteri prifterinjsh dhe nje komb i shenjte.” Perendia caktoi ne fillim qe i gjithe kombi te ishin prifterinj, por incidenti i adhurimit te vicit prej ari ndodhi jo shume kohe me pas. Moisiu theu pllakat e ligjit dhe tha, “Kushdo qe eshte me Zotin, le te vije tek une!”... “dhe te vrase secili vellane e tij”. Ne ate kohe Levitet qendruan ne ane te Zotit dhe si rezultat, tre mije Izraelite u theren ate dite. Qe atehere vetem Levitet mund te ishin prifterinj; mbreteria e prifterinjve u be nje fis prifterinjsh. Te tjeret nuk mund te beheshin prifterinj, dhe ata duhej te mvareshin nga Levitet te cilet u bene prifterinje edhe per ta. Klasa prifterore ne Dhjaten e Vjeter ishte nje klase ndermjetese. Megjithate, ne Dhjaten e Re, Pjetri tha, “por ju jeni nje fis i zgjedhur, prifteri mbreterore, nje komb i shenjte, nje popull i fituar” (1Pjeter 2:9). Ne, e tere kisha, jemi prifterinj; kjo na con prapa ne gjendjen qe ishte ne fillim. Zbulesa 1:5-6 thote se te gjithe ata qe jane lare ne gjakun jane prifterinj. Prifterinjte jane ne krye te vepres se Perendise; cdo besimtar eshte ne krye te puneve te Perendise. Nuk duhet te kete klase ndermjetese ne kishe. Kisha ka vetem nje Prift me te Larte, Jezu Krishtin.

    Perpara se te ndodhte nje ndryshim ne kishe, te gjithe besimtaret kujdeseshin per punet e Perendise. Por pas apostujve, gjendja filloi te ndryshonte; njerezit filluan te humbin interesin per t’i sherbyer Perendise. Kur kisha Katolike filloi (ne kohen e Pergamit), ndodheshin vetem pak veta qe ishin te shpetuar por shume te pagezuar: keshtu, jobesimtaret u futen ne kishe. Atehere u krijua nje grup “klerikesh”. Perderisa pra, kisha u mbush me njerez qe nuk ishin frymeror, cfare mund te benin ata? T’u kerkoje atyre te linin librat e llogarive dhe te merrnin Biblen per te predikuar nuk do kishte llogjike. Keshtu nje grup njerezish u gjenden qe te kujdeseshin per gjerat frymerore, ndersa te tjeret benin pune sekulare. Keshtu, linden “kleriket” ne kundershtim me deshiren e Perendise. Perendia deshiron qe te gjithe ata qe bejne pune sekulare duhet gjithashtu te kujdesen per pune frymerore.

    Ne kishen Katolike, ndarja e bukes, vendosja e duarve, pagezimi etj., behen nga prifterinjte Katolike; akoma edhe martesat dhe varrimet duhet te merren per siper nga “kleriket”. Kisha Protestante ka pastore. Per semundje, therret doktorin, per gjerat e ligjit, therret avokatin, per gjerat frymerore therret pastorin. Po ne? Ne mund t’i kushtohemi puneve sekulare pa pushim. Por ju lutem kujtohuni qe, ne Taoisem eshte prifti Taoist qe ben liturgjine per njerezit, ne Judaizem, prifti merret me gjerat e Perendise per njeriun. Megjithate, ne kishe nuk duhet te kete klase ndermjetese, sepse ne te gjithe jemi prifterinj.

    Per kete arsye pra ne e kemi thirrur me te madhe ceshtjen e “prifterimit universal” per njezet vjet. Abeli mund te ofronte nje sakrifice; keshtu edhe Noa. Ne fillim njerezit e Izraelit mund te ofronin sakrifica; por me vone, per shkak te incidentit te vicit te arte ata nuk mund te ofronin me sakrifica. Perendia thote se cdo besimtar mund te vije direkt te Ai. Por tani jane shfaqur njerezit ndermjetes ne kishe. Sot jane shfaqur Nikolaitanet ne kishe; prandaj Krishterimi eshte bere Judaizem.

    Zoti kenaqet me ata qe nuk pranojne klasen ndermjetese. Nese je lare nga gjaku, keni nje pjese direkte ne gjerat frymerore. Kisha mund te ndertohet vetem mbi kete taban, ndryshe ajo behet Judaizem. Prandaj, ne nuk po luftojme thjeshte ceshtjen e sekteve, por ne po luftojme per privilegjin e gjakut. Sot jane tre kategori kryesore te kishave ne bote: njera eshte kisha boterore, pra Kisha Katolike; tjetra eshte kisha shteterore, si psh kisha Anglikane dhe ajo Luterane; dhe nje tjeter eshte kisha e pamvarur, si psh. Kisha Metodiste, Presviteriane, etj. Ne Kishen Katolike kemi sistemin prifteror katolik, ne Kishen Anglikane kemi sistemin klerikal, dhe ne kishat e pavarura kemi sistemin pastoral. Ne te gjitha keto kemi nje klase ndermjetese e cila merr per siper ceshtjet frymerore. Por kisha qe Perendia don te themeloje, eshte ajo ne te cilen Ai mund te vendose te gjithe ungjillin pa klasen ndermjetese. Nese aty ka ndonje gje qe nuk eshte sipas tere ungjillit, atehere ajo nuk mund te quhet kishe.

    …Ka shume ndryshime kryesore midis Judaizmit dhe kishes. Deshiroj te permend kater pika te cilave duhe t’u kushtojme vemendje te vecante: tempulli, ligji, prifterinjte dhe premtimet. Persa i perket vendit te adhurimit, Judenjte ndertuan nje tempull te mrekullueshem ketu ne toke me gure dhe ar. Persa i perket standartit te sjelljes, ata kishin Dhjete Urdherimet dhe shume rregulla te tjera. Ndersa per te ndjekur gjerat frymerore, ata kishin ofiqin e prifterinjve, nje grup te vecante njerezish. Dhe se fundi, ata kishin gjithashtu bekimet prej te cilave ata mund te jetonin ne mbaresi ketu ne toke. Ju lutem vini re se Juadaizmi eshte nje fe e gjerave tokesore. Ata kane nje tempull material, rregulla letrash, prifterinje ndermjetes, dhe kenaqesi per ketu ne toke.

    Kur Judenjte u futen ne token Kanaan, ata ndertuan tempullin. Nese une jam Jude dhe dua t’i sherbej Perendise, duhet te shkoj ne tempull. Nese kam mekatuar dhe duhet te ofroj nje sakrifice, duhet te shkoj ne tempull te ofroj sakrificen. Nese ndjej se Perendia me ka bekuar dhe une dua t’i jap falenderime, duhet te shkoj ne tempull. Ky vend eshte quajtur vendi i adhurimit. Jedenjte jane adhurues, dhe tempulli eshte vendi ku ata adhurojne. Adhuruesit dhe vendi i adhurimit jane dy gjera te ndryshme. Por, a eshte keshtu ne Dhjaten e Re? Karakteristika kryesore e kishes eshte se nuk ndodhet asnje vend dhe asnje tempull, sepse ne, njerezit, jemi tempulli.

    Ne Efesianet 2:21-22 thuhet, “Mbi te cilin, gjithe ndertesa e lidhur mire, rritet per te qene nje tempull i shenjte ne Zotin, ne te cilin edhe ju jeni bashkendertuar per te qene nje banese e Perendise ne Fryme.” A e keni pare kete gje? Karakteristika kryesore e kishes eshte se trupi juaj eshte vendi banues i Perendise. Nga ana individuale secili nga ne eshte tempulli i Perendise. Ne menyre kolektive Perendia nderton dhe na lidh se bashku qe te behemi vendi banues i Tij. Ne kishe nuk ka asnje vend adhurimi; vendi i adhurimit eshte adhuruesi. Ne e transportojme vendin tone te adhurimit kudo qe ne shkojme. Kjo eshte faktikisht ndryshe nga Judaizmi. Tempulli i Judaizmit eshte nje tempull material; tempulli i kishes eshte nje tempull frymeror. Dikush llogariti vleren totale te tempullit te Judenjve – ishte e mjaftueshme per te ofruar te gjithe njerezit ne bote nje pjese monetare. Po per tempullin e te Krishtereve sot? Disa jane sakate, disa te verber, disa te varfer, por ky eshte tempulli. Sot disa njerez thone, “Nese nuk shkon ne tempullin e mrekullueshem, te pakten te duhet nje ndertese ‘kishe’.” Por kisha nuk ka nje ndertese “kishe”. Kudo qe besimtaret shkojne edhe ndertesa e kishes shkon. Perendia banon ne njerez, jo ne nje shtepi. Ne kishe Perendia banon ne njeriun; ne Judaizem Perendia banon ne nje shtepi. Njeriu mendon se ai ka nevoje per nje vend ne menyre qe te adhuroje Perendine. Disa e quajne ndertesen “kishe”. Kjo gje quhet Judaizem, jo kishe! Fjala kishe ne Greqisht eshte eklisia, (ekklesia), qe do te thote “te thirrurit jashte”. Kisha eshte nje popull i blere me gjakun e cmuar; kjo eshte kisha. Sot ne mund te kemi tempullin na katin e siperm, mund te kemi tempullin ne veranden e Solomonit, mund te kemi tempullin ne porten e quajtur E bukur, dhe mund te kemi tempullin ne katin e poshtem. Judaizmi ka vendin material. Kush jane atehere Judenjte? Jane ata qe sjellin vendin material ne kishe. Nese femijet e Perendise duan te ecin sipas menyres se Tij, ata duhet t’i kerkojne Perendise t’u hapi syte ne menyre qe ata te mund te shohin se kisha eshte frymerore, jo materiale.

    ... Judaizmi ka ligje dhe rregulla tė shkruara. Sot ka gjithashtu shumė rregulla dhe ligje tė shkruara nė "kishė", por kjo nuk ėshtė kishė. Ēdo rregull i vendosur me mėnyra tė jashtme, nuk ėshtė kishė. Ne nuk kemi rregulla tė jashtme; standarti i jetės sonė tė pėrditshme ėshtė i brėndshėm. Vuajtjet e kishės nė Smirna ishin pėr shkak tė faktit qė ata qė e quanin veten Judenj po impononin rregullat Judaiste ne kishė.

    Nė Judaizėm njerėzit qė adhurojnė dhe Perėndia qė adhurohet janė tė ndarė dhe shumė larg nga njėri tjetri. Distanca ėshtė Judaizėm. Kur njeriu sheh Perėndinė e Judaizmit, ai do vdesė menjėherė. Si mund tė shkojnė pranė Zotit ata tė Judaizmit? Ata duhet te mvaren nga prifti si njė ndėrmjetės. Prifti i pėrfaqėson ata para Perėndisė. Njerėzit janė laikė; ata mund tė bėjnė vetėm gjėra sekulare dhe tė jenė tokėsorė. Por priftėrinjtė duhet tė jenė tėrėsisht tė shenjtė dhe tė bėjnė gjėra tė shenjta. Pėrgjegjėsia e Judenjve ėshtė qė tė sjellin kaun apo delen nė tempull. Pėrsa i pėrket ēėshtjes sė tė shėrbyerit Perėndisė, ėshtė puna e priftėrinjve, jo e Judenjve. Por nė kishė nuk ndodh kėshtu. Nė kishė Perėndia jo vetėm do qė ne tė sjellim gjėra materiale, por Ai do qė ne, njerėzit tė vijmė tek Ai. Sot klasa ndėrmjetėse ėshtė hequr. Cilat ishin fjalėt blasfemuese qe Judenjte thonin? Disa vetė nė kishėn e Smirnės thonin, "Nuk do ketė asnjė rregull nėse vėllezėrit do pagėzojnė njerėz, nėse vėllezėrit do ndajnė bukėn, dhe nėse ēdo gjė u jepet vėllezėrve pėr ta bėrė! Kjo gjė do ishte e tmerrshme!" Ata donin tė themelonin njė klasė ndėrmjetėse.

    Krishtėrimi i sotėm ėshtė Judaizuar tashmė. Judaizmi ka priftėrinj, por Krishtėrimi ka etėr strikt, klerikė qė nuk janė dhe aq strikt dhe pastorė tė zakonshėm nė sistemin pastoral. Etėrit, klerikėt dhe pastorėt marrin pėrsipėr gjėrat frymėrore pėr tė gjithė tė tjerėt. E vetmja gjė qė ata presin prej pjestarėve tė kishės janė dhuratat. (paratė) Ne laikėt (besimtarėt e thjeshtė) mund tė bėjmė vetėm gjėra sekulare dhe nga to mund tė bėjmė sa tė duam. Por, vėllezėr dhe motra, kisha nuk ka njerėz sekular (tokėsorė)! Kjo nuk do tė thotė se nuk do bėjmė gjėra sekulare, por se bota nuk mund tė na prekė. Nė kishė tė gjithė janė frymėrorė. Mė lini t'ju them diēka, nėse kisha ka arritur nė pikėn e tė pasurit vetėm njė grusht njerėzish qė marrin pėrsipėr gjėrat frymėrore, kjo kishė ka rėnė. Tė gjithė e dimė se etėrit e kishės Romeo Katolike nuk martohen, sepse sa mė shumė ata ndryshojnė nga pamja e jashtme nga njerėzit e thjeshtė, mė shumė tė sigurtė do ndjehen njerėzit pėr t'u besuar atyre gjėrat frymėrore. Kisha nuk ėshtė aspak e tillė. Kisha kėrkon qė ne t'i ofrojmė tė gjithė trupin tonė Perėndisė. Kjo ėshtė mėnyra e vetme. Tė gjithė duhet t'i shėrbejnė Perėndisė. Tė bėsh gjėra sekulare ka si qėllim vetėm pėr t'u kujdesur pėr nevojat tona tė pėrditshme.

    …Le tė vazhdojmė nė pikėn e katėrt. Qėllimi i Judenjve nė shėrbimin e Perėndisė ishte qė ata tė mund tė korrin sa mė shumė grurė nė fushat e tyre dhe lopėt dhe dhentė tė shumėzohen sa mė shumė, ashtu si edhe nė rastin e Jakobit. Ata gjėmojnė bekimet nė kėtė botė. Premtimet qė Perėndia u jepte atyre ishin premtime tokėsore, qė midis tė gjithė kombeve tė tokės ata do ishin kreu dhe jo bishti. Por premtimi i parė drejturar kishės ėshtė se ne duhet tė ngrejmė kryqin dhe tė ndjekim Zotin. Disa herė kur unė predikoj ungjillin, njerėzit pyesin, "Kur tė besojmė nė Krisht, a do e kemi tė sigurtė njė pjatė oriz pėr tė ngrėnė?" dhe unė pėrgjigjem, "Kur ju besoni nė Jezusin, tasi i orizit thyhet." Kjo ėshtė kisha. Nuk ėshtė se ne do fitojmė mė shumė nė ēdo gjė pasi tė kemi besuar. Njė herė kur isha nė Nanking, njė predikues tha nė mesazhin e tij, "Nėse besoni nė Jezusin, ndofta nuk do bėni shumė para, por tė paktėn do bėni njė jetė normale." Kur unė e dėgjova kėtė gjė, mendova se kjo nuk ėshtė ashtu si duhet tė jetė kisha. Kisha nuk mėson se sa do fitojmė pėrpara Perėndisė, por sa shumė do jemi nė gjėndje tė braktisim pėrpara Perėndisė. Kisha nuk mendon se vuajtja ėshtė diēka e dhimbshme; por se ajo ėshtė gėzim. Sot kėto katėr gjėra - tempulli material, ligjet e jashtme, priftėrinjtė ndėrmjetės, dhe premtimet tokėsore - janė futur nė kishė. Vėllezėr dhe motra, ne duam tė predikojmė fjalėn e Perėndisė mė shumė. Shpresojmė se tė gjithė fėmijėt e Perėndisė, pėrveē se tė merren me punė sekulare, do bėhen edhe njerėz frymėrorė.

    "Por kam disa gjėra kundėr teje: sepse ke aty disa qė mbajnė mėsimin e Balaamit, i cili e mėsoi Balakun t'u vėrė njė gurė pengesė pėrpara bijve tė Izraelit qė tė hanė flijimie idhujsh dhe tė kurvėrojnė." (v.14) Balaami ishte joēifut; nuk e dimė pse Perėndia e quajti atė gjithashtu njė profet. Ashtu si nė rastin e Saulit, Fryma e Perėndisė e nxiti atė, por nuk hyri nė tė. Pėr arsye se Izraelitėt ishin vazhdimisht fitimtarė, Balak kishte frikė dhe thirri Balaamin. Ai i tha atij, "Ti je profet, tė lutem mallkoje popullin e Izraelit." Balaami lakmoi paratė qė ju ofruan dhe donte tė shkonte dhe megjithėse Perėndia e pengoi atė ne fillim, mė vonė e lejoji tė shkonte. Por Balaami nuk mund tė gjente asnjė mėnyrė pėr tė mallkuar popullin e Izraelit. Meqė ai kishte pranuar paratė e Balakut dhe nuk kishte bėrė asgjė pėr t'ja shpėrblyer, nuk ndjehej mirė. Kėshtu ai bėri njė komplot ku gratė Moabite do tė shkonin afėr popullit tė Izraelit. Populli i Izraelit i mori kėto gra Moabite dhe u bashkua me to. Kėto gra joēifute sollėn me vete edhe idhujt e tyre duke bėrė qe populli i Izraelit jo vetėm tė kurvėrojė, por edhe tė adhurojė idhuj. Perėndia u mėrzit dhe vrau 24,000 Izraelitė, por Moab u ruajt. Nė Numrat 25 shohim qė gratė Moabite u bashkuan me Izraelitėt, por vetėm pas kapitullit 31 na zbulohet se komploti ishte planifikuar nga Balaami.

    Perėndia na tregon se ēfarė ėshtė Pergami: Kuptimi i Pergamit ėshtė martesa me botėn. Fillimisht, bota e kundėrshtoi kishėn; tani bota dhe kisha janė martuar. E kam thėnė shpesh herė se kuptimi i "kishės" (eklesia) ėshtė, tė thirrurit jashtė, jo tė bashkuar, jo tė vendosur nė botė, por tė ndarė, tė thirrur jashtė - kjo ėshtė kisha. Metoda e Balaamit ėshtė tė shkatėrrojė ndarjen midis kishės dhe botės, dhe rrezultati ėshtė adhurim idhujsh.

    Kėtu duhet tė kemi kujdes tė veēantė nė dy gjėra - kurvėrim dhe adhurim idhujsh. Ėshtė shumė e ēuditshme qė kėto tė dyja janė tė vendosura sė bashku. Nė Korintasit 1 kėto dy ēėshtje janė pėrmėndur sė bashku gjithashtu. Nė mish kėto janė dy gjėrat qė Perėndia urren dhe nė gjėrat frymėrore pėrsėri kėto janė dy gjėrat qė Perėndia urren. Dėgjoni se ēfarė thotė Jakobi 4:4 rreth kėsaj: "Nuk e dini se miqėsia me botėn ėshtė armiqėsi me Perėndinė?" Tė jesh i bashkuar me botėn ėshtė diēka qė Perėndia e urren. Mamoni gjithashtu vjen nė kundėrshtim me Perėndinė. "Nuk mund t'i shėrbeni Perėndisė dhe mamonit"(Mat. 6:24). Njerėzit ose do i shėrbejnė njėrit ose tjetrit. Kėtu ne shohim njė ēėshtje tepėr tė rėndėsishme. Mamoni qėndron kundėr Perėndisė. Shumė idhuj egzistojnė pikėrisht pėr shkak tė mamonit. Sot asnjė i Krishterė nuk do vriste njerėz apo adhuronte idhuj, por nėse ne lakmojmė paranė dhe kemi besim nė fuqinė e mamonit, kjo gjė ėshtė e njėjtė me adhurimin e idhujve. Mamoni ėshtė parimi i idhujve dhe Perėndia dėshiron tė ndajė njeriun nga mamoni. Kurvėrimi ėshtė i lidhur me adhurimin e idhujve dhe tė lakmosh paranė ėshtė e lidhur me bashkimin me botėn. Mė pėlqen tė vendos para jush anėt e kundėrta nė Bibėl. Nėse ju mund tė shihni anėn negative, atėhere ju mund tė shihni edhe anėn pozitive. Bibla gjithmonė e vendos Satanin nė anėn e kundėrt tė Krishtit, mishi ėshtė e kundėrta e Frymės sė Shenjtė dhe bota me mamonin ėshtė e kundėrta e Atit Perėndi. Bota i kundėrvihet Atit. Sipas 1Gjonit 2:15, "nėse dikush do botėn, dashuria pėr Atin nuk ėshtė nė tė." Mamoni qėndron kundėr Perėndisė. Sa herė qė njeriu i shėrben mamonit, ai nuk mund t'i shėrbejė Perėndisė.

    Vepra e Balaamit ėshtė bashkimi i botės me kishėn. Nevojshmėria e Kostandinit pėr tė na lartėsuar ėshtė mėsimi i Balaamit. Nuk ka gjė mė tė vėshtirė se sa tė mos lejosh veprėn e Balaamit tė hyjė brėnda. Sot fėmijėt e Perėndisė duan tė jenė tė medhenj, tė kenė mė shumė dhe mos t'i japin rėndėsi shenjtėrimit dhe pastėrtisė. Kėshtu, ata i nėnshtrohen mėkatit, i nėnshtrohen mėsimit tė Balaamit dhe ata lejojnė qė tė mohohet emri i Zotit.

    Zoti e pėrmėnd nė mėnyrė tė veēantė Balaamin nė kėtė letėr. Balaami ishte i pari qė filloi tė fitonte para duke pėrdorur dhuntinė e tij. Kemi disa pjesė tė Dhjatės sė Re qė flasin pėr Balaamin. Letra e dytė e Pjetrit 2:15 thotė se Balaami "deshi pagėn e paudhėsisė". Juda 11 na tregon se Balaami ishte i dhėnė pas fitimit. Le tė konsiderojmė kėtė. A mendoni se do ishte e mundur qė kisha e Korinthit tė ftonte Palin dhe gjėja e parė qė do diskutonin tė ishte ēėshtja e fitimit? A mendoni se kisha e Jeruzalemit nėnshkroi nje kontratė me Pjetrin pėr sasinė e parave qė ai do merrte ēdo vit? Sigurisht qė nuk mund t'i besojmė se kanė ndodhur kėto gjėra. Fillimisht ata qė punonin pėr Perėndinė vareshin nga Perėndia pėr jetesėn e tyre; ata nuk kėrkonin asgjė nga njerėzit dhe ata nuk do pranonin para nga joēifutėt (3Gjoni 7). Por gjatė kohės se Konstandinit, tė gjithė ata qė i shėrbenin Perėndisė merrnin paga nga pasuria e shtetit. Kjo praktikė filloi pak sa pas 300 pas Krishtit. Kur secili merrte njė pagė, metoda e Balaamit u fut brėnda. Metoda e Balaamit nuk ka asnjė vėnd nė planet e Perėndisė. Nėse do pyesnit Apostujt se sa paguheshin ata nė muaj, a nuk do ishte kjo njė shaka? Por sot kjo situatė ėshtė bėrė e zakonshme. Nėse mund t'i besojmė Perėndisė, atėhere ne shkojmė dhe punojmė; nėse nuk mund t'i besojmė Perėndisė, atėhere nuk punojmė. Duhet tė kemi njė kujdes tė veēantė pėrpara Zotit pėr kėtė ēėshtje.

    Menjėherė pas Zbulesės 2:14 pėrmenden pėrsėri Nikolaitėt. “Nė tė njėjtėn mėnyrė …” – vecanėrisht kėto fjalė formojnė njė lidhje me cfarė thuhet mė parė. Zoti shpreh kundėrshtimin e Tij ndaj mėsimeve tė Balamit; nė tė njėjtėn mėnyrė Ai kundėrshton mėsimin e Nikolaitėve. Zoti Vetė e pėrcakton nė Bibėl se si duhet tė jetė kisha. Mateu 20:25-28: [B]“Dhe Jezusi i thirri ata pranė vetes dhe u tha: ‘Ju e dini se tė parėt e kombeve i sundojnė ato dhe tė mėdhenjtė pėrdorin pushtet mbi ato, por midis jush kėshtu nuk do tė ndodhė; madje secili prej jush qė do tė dojė tė bėhet i madh, qoftė shėrbėtori juaj; dhe kushdo prej jush qė do tė dojė tė jetė i pari, qoftė skllavi juaj. Sepse edhe Biri i njeriut nuk erdhi qė t’i shėrbejnė, por pėr tė shėrbyer dhe pėr tė dhėnė jetėn e Tij si cmim pėr shpengimin e shumė vetėve." E shihni? Kisha themelohet nga Zoti; shtresa e princėrve dhe e tė mėdhenjve nuk lejohet. Zoti tha se kushdo do qė tė jetė i madh mes jush, duhet tė jetė shėrbėtori juaj; kushdo ėshtė shėrbėtor, ėshtė prijės. Tė qėnit i madh nuk caktohet mbi baza pozite, por shėrbese. Po tė lexoni Mateun 23:8-11, ėshtė akoma mė e qartė. Parimi bazė i kishės ėshtė: Tė gjithė janė vėllezėr; nuk ka rabin, nuk ka mėsues, nuk ka etėr.

    Kur Kostandini pranoi krishtėrimin, u has mėsimi i Balamit dhe u shfaq mėsimi i Nikolaitėve. Kėtu gjejmė sistemin e etėrve. Ndėr shumė etėr, ai qė qėndron mbi ta ėshtė papa. Kur dikush i puth atij kėmbėt, duhet tė thėrrasė: ‘Zoti im’. Po kėshtu Vatikani ka zyrtarėt e lartė dhe shumė shtete pėrfaqėsohen me anė tė ambasadorėve dhe ministrave. Ka mbretėr dhe zyrtarė tė lartė, janė edhe ata qė quhen atė dhe ata qė quhen rabinė. Pėr kėtė mėsim tė Nikolaitėve kemi folur. Ata me pushtet dhe pozitė nė botė duhet tė bėjnė kujdes tė mos sjellin gjėrat e botės nė kishė. Nėse nuk e thėrret tė pėrulurin e ulur nė krahun tėnd vėlla, ka dicka qė nuk shkon me ty. Kur je mes vėllezėrish dhe motrash, e megjithatė ti nuk mund tė jesh njė vėlla apo motėr, pikėrisht atėherė shfaqen Nikolaitėt. Fjala laos, nė greqishten origjinale nikolaos, do tė thotė jo vetėm tė thjeshtėt (popull i zakonshėm), por gjithashtu do tė thotė njerėz jo tė zanatit, nė dallim nga ekspertėt dhe specialistėt. Pėr shembull, doktorėt janė specialistė tė mjekėsisė, dhe ata qė nuk janė tė tillė quhen njerėz jo tė zanatit. Kur njė zdrukthėtar takohet me njė zdrukthėtar tjetėr, ata janė tė tė njėjtitt zanat dhe tė dy ekspertė. Kur takojnė dikė i cili nuk ėshtė zdrukthėtar, e quajnė njeri jo tė zanatit apo jashtė tij. Nikolait do tė thotė tė sundosh popullin e thjeshtė, qė tregon se ėshtė njė grup njerėzish qė janė ekspertėt, dmth. njerėz tė zanatit, ndėrsa pjesa tjetėr janė popull i zakonshėm, qė do tė thotė njerėz jo tė zanatit. Zoti thotė qė kjo ajo qė Ai e kundėrshton.

    Gjendja e kishės nė Efes dhe asaj nė Pergam ėshtė e ndryshme. Kisha nė Efes ka vetėm sjelljen e Nikolaitėve, ndėrsa kisha nė Pergam ka mėsimin e Nikolaitėve. Duhet ca kohė qė sjellja tė bėhet mėsim. Nėse manifestohet njė sjellje e caktuar dhe mė pas predikohet njė doktrinė, kjo pėrfshin jo vetėm aftėsinė pėr t’u sjellė, por edhe aftėsinė pėr tė nxjerrė njė teori bazuar nė atė sjellje. Ky ėshtė njė hap mė tej. Sjellja vjen para mėsimit. Shfaqja e mėsimit tregon se cėshtja ėshtė vėrtet serioze….Si e formoi Pergami kėtė mėsim? Tashmė e kemi thėnė se kur Kostandini e pranoi krishtėrimin si fe shtetėrore, kisha u bashkua me botėn. Nėse do tė ishe romak, mund tė pagėzoheshe; ndaj kisha u mbush me jobesimtarė. Nė fillim ishin vetėm vėllezėrit nė kishė, dhe tė tėrė ishin priftėrinj. Mė pas aty hyri njė turmė e pėrzier. Ishte e pamundur t’u kėrkoje atyre t’i shėrbenin Perėndisė. Ndaj, pėr lehtėsi, ata zgjodhėn njė grup njerėzish duke thėnė: ‘Ju do tė merreni me cėshtjet frymėrore, tė tjerėt mund tė jenė popull i thjeshtė, jo tė zanatit.’ Shumė nga ata qė u bėnė anėtarė tė kishės nuk e njihnin aspak Zotin Jezus; ndaj ata qė e njihnin Zotin Jezus u bėnė ekspertė. Si rezultat u shfaqėn Nikolaitėt. Ky ėshtė pėrfundimi i pashmangshėm i bashkimit tė kishės me botėn. Ajo qė bėnė Nikolaitėt ishte vetėm njė sjellje nė Efes, por nė Pergam u bė njė lloj mėsimi. Pas kėsaj, kisha u bė cėshtje ekspertėsh, jo e popullit tė thjeshtė. Hyri mėsimi se ėshtė e pranueshme qė njerėzit tė mos jenė frymėrorė, qė cėshtjet frymėrore lihen nėn kujdesin e ekspertėve, dhe qė njerėzit e zakonshėm mund tė vazhdonin tė merreshin me cėshtjet jofetare. U bė doktrinė se nė kishė ka dy lloje njerėzish. Ata qė merren me cėshtjet frymėrore dhe ata qė kujdesen per gjėrat jofetare. Ėshtė e mjaftueshme pėr njerėzit e zakonshėm thjesht tė ndjekin takimet, nuk u duhen gjėrat e tjera. Nėse dikush do pėrpiqej tė sillte parimet e takimit sipas 1 Korintasve 14, nuk do tė funksiononte. Doktrina e Balamit solli mėsimin e Nikolaitėve.

    Besoj se kjo gjė ėshtė ajo cka Zoti urren mė shumė, ndaj duhet t’i kushtojmė vėmendje tė vecantė. E njoh cėshtjen e shėrbesės. E di qė Pali merrej nė tė njėjtėn kohė edhe me bėrjen e tendave, dhe se gjithashtu Pjetri, Jakobi dhe Gjoni iu pėrkushtuan tėrėsisht predikimit. Por sot, ajo qė ne quajmė pozita e vėllezėrve, nuk ka tė bėjė me pozitėn e shėrbesės. Nė kishėn lokale, vėllezėrit e lokalitetit duhet tė jenė dhjakėt dhe pleqtė. Cdo vėlla e motėr duhet tė kujdeset pėr cėshtjet frymėrore, ata janė priftėrinjtė. Pleqtė nuk duhet tė bėjnė cdo gjė pėr ta; pleqtė vetėm ‘mbikqyrin’. Dhe nė lidhje me punėtorėt, kur ata vijnė nė kishė, ata kanė thjesht pozitėn e njė vėllai. Kėtu qėndron ndryshimi mes Nikolaitėve dhe vėllezėrve. Bibla na tregon se tė gjithė bijtė e Perėndisė dėshmojnė, por apostujt dėshmojnė mė shumė. Ndryshimi ka tė bėjė me shkallėn, jo me natyrėn. Natyra ėshtė e njėjtė, vetėm shkalla ėshtė e ndryshme. Por mėsimi i Nikolaitėve e ndryshon kėtė – pėr cėshtjet frymėrore kujdeset njė shtresė e vecantė. Zoti qorton pėr kėtė, sepse nėse do tė ishte kėshtu, atėherė kisha do tė ishte e botės dhe do t’i mjaftonin vetėm disa dhjakė frymėrorė. Disa njerėz vecanėrisht frymėrorė do tė zgjidheshin nga kisha pėr t’u kujdesur pėr cėshtjet frymėrore. Do tė pėrbėnin njė klasė tjetėr pėr t’u marrė me cėshtjet frymėrore. Sistemi i etėrve tė kishės botėrore, sistemi fetar i kishės shtetėrore dhe sistemi pastoral i kishave tė pavarura, janė tė gjithė tė tė njėjtės natyrė. Janė tė gjitha Nikolaite. Nė Bibėl ka vetėm vėllezėr. Ka dhunti pastori por jo sistem pastorėsh. Sistemi i pastorėve ėshtė traditė njerėzore. Nėse bijtė e Perėndisė nuk dėshirojnė tė kthehen nė gjendjen e fillimit, cfarėdo tė bėjnė, nuk do tė jetė e duhura. Kisha nuk duhet tė bashkohet me botėn dhe tė pranojė jobesimtarė. Sepse pėrndryshe, do tė jetė e lehtė tė pranojė mėsimin e Nikolaitėve. Njerėzit duhet tė ndahen nga bota para se tė sillen nė kishė. Sa herė lejojmė jobesimtarė tė bėhen pjesė e kishės, kisha nuk ėshtė mė kishė, por botė. Shenjtėria dhe ndarja e kishės duhen ruajtur me cdo kusht.
    Ndryshuar pėr herė tė fundit nga marcus1 : 10-03-2007 mė 19:16
    The experience of love, is not when you receive it, but when you give it! - Durin Hufford

  14. #14
    i/e regjistruar Maska e marcus1
    Anėtarėsuar
    21-03-2003
    Vendndodhja
    Greqi
    Postime
    2,574
    Citim Postuar mė parė nga Kryeengjelli
    Nga sa shoh nga shkrimet dhe mendimet e tua menoj se je protestant, ndoshta edhe mund tė gabohem dhe kėrkoj ndjesė pėr kėtė. Por nėse je protestant po nė kėtė forum tek Besimi Orthodhoks do tė mund tė gjesh argumenta dhe pėrgjigje tė shumta orthodhokse pėr protestantizmin dhe qė tė mos lodhesh po atje ka edhe shume shkrimė paleokristiane tė hedhura po nga unė.
    Mendoj se duhej ta kishe kuptuar se nuk jam protestant ne nje kohe qe thashe se edhe Protestantizmin, e fus ne te njejtin sistem fetar.

    Jam nje i Krishter qe ndodhet jashte cdo sistemi fetar te njohur sot. Jam nje i Krishter qe besoj ne Kishen e Krishtit si nje trup organik i gjalle, qe besoj ne mbledhjen e te Krishtereve ne nje menyre te thjeshte, kudo, ne shtepi, garazhd, ne natyre apo edhe ne salla (nese numri i besimtareve eshte me i madh), por qe te gjithe marrin pjese aktive ne Kishe, qe te gjithe ndajne, qe te gjithe i sherbejne Perendise, qe te gjithe jane prifterinj dhe kane te drejten t'i sherbejne Atij.

    Nese kerkon per nje emer, mos u lodh kot, nuk do gjesh. Zakonisht emrat neve qe nuk pranojme te veme tabela, na i vene armiqte. Emrat qe me jane vene ne kete forum kane qene te ndryshme, disa prej tyre jane: protestant, heretik, pirosti, ore ore lulebore, akoma dhe ateist. Nuk me vjen aspak keq per keto epitete qe me ngjisin, perkundrazi, lavderoj Zotin tim Jezu Krishtin per kete gje.
    The experience of love, is not when you receive it, but when you give it! - Durin Hufford

  15. #15
    Shpirt Shqiptari Maska e Albo
    Anėtarėsuar
    16-04-2002
    Vendndodhja
    Philadelphia
    Postime
    30,331
    Postimet nė Bllog
    17
    Shume njerez mendojne se Krishterimi eshte nje nga fete qe egzistojne sot, pra Krishterimi eshte nje pjese e sistemit fetar ne pergjithesi. Une do mundohem me kete shkrim te tregoj se Feja (te pakten ashtu si e njohim ne sot) dhe Krishterimi nuk kane asgje te perbashket.
    Ka dy kategori njerezish qe marrin persiper te shtjellojne nje teze kaq universale:

    a) Eter te Kishes me thinja qe bejne nje jete te shenjte dhe kane nje njohje te gjere te Tradites se Shenjte se Kishes 2000 vjecare. Keta numerohen me gishtat e njeres dore ne boten e sotme.

    b) "Adoleshentet ne besim" qe edhe pse mund te kene vetem pak kohe qe kane zbuluar Krishtin, i genjen mendja se i dine te gjitha, ashtu sic e genjen mendja ate adoleshentin qe di me shume se sa prindi i vet. Kjo kategori vegjelon ne rradhet e atyre mijera sekteve te krishtera qe kane mbire ne kete shekullin e fundit.

    Paragrafi yt i pare nuk le dyshim ne mendjen time se ne cilin grup ben pjese ti.

    Cfare eshte Feja? Kur ka lindur ajo? Ku i ka te ngulura rrenjet Feja? Do doja qe para se te shtjelloja mendimet e mia mbi keto pyetje, t'i jepja pergjigje pyetjes se pare: Cfare eshte Feja?
    Ti po pyet cfare eshte feja, kur ti ende nuk ke kunguar Gjakun dhe Trupin e Jisu Krishtit pa te cilin nuk ka jete shpirterore. Dhe duke qene se nuk ke perjetuar Misterin e Kishes se Shenjte Katolike dhe Apostolike, ti ngelesh ne kuadrin e fjaleve duke dashur te krahasosh ato qe nuk i njeh. Eshte njesoj si te pretendosh te njohesh fare mire faren(fene) e nje fruti kur ti nuk ke provuar ende frutin e asaj peme ne gojen tende!

    Atje ku nuk ka nje jete liturgjike ka nje lume fjalesh te kota.

    Feja eshte perpjekjet e njeriut me mjete njerezore per te kenaqur Zotin, per t'u pranuar nga Ai, si dhe per t'ju shmangur zemerimit te Tij.
    Eshte perkufizimi tradicional qe degjon nga goja e atyre besimtareve te krishtere apo atyre te pafeve qe e njohin Krishterimin jo nga brenda Kishes por nga jashte saj. Gjate liturgjise orthodhokse qe behet cdo te diele ne Kishe, momenti me kulmor i liturgjise qe mbase perkufizon gjithcka eshte momenti kur pasi gjithe te pranishmit rrefejne Trinine e Shenjte: "Atin Birin dhe Shpirtin e Shenjte me nje esence dhe te pandare", Prifti del perpara altarit e thote: "Krishti ėshtė mes nesh" dhe populli i mbledhur i pergjigjet: "Ėshtė dhe do tė jetė gjithmonė." Dhe te gjithe te pranishmit ndajne puthjen e paqes me njeri-tjetrin.

    Perėndia me ne!

    Dallimi midis ketyre tre fjaleve te thjeshta dhe ati perkufizimit tend eshte perseri kendveshtrimi: qe te perjetosh hyrjen e Krishtit ne Kishe duhet te jesh prezent ne Kishe gjate liturgjise. Nje person qe jeton jashte Kishes as nuk mund ta quaje veten te Krishtere as nuk mund te pretendoje se e njeh sic duhet Krishtin. Ato pak vite qe ti mban mbi supe nuk mund te zevendesojne 2000 vjetet e historise se Kishes ashtu si mendjet me te ndritura te njerezimit te te gjitha koherave nuk mund te zbulojne dot Misteret e Kishes qe na i kane lene trashegimi vete Krishti dhe dishepujt e Tij.

    Le t'i hedhim nje sy tani fillimit te jetes (njerezore) ashtu si pershkruhet ne Bibel. Kemi dy persona ne kopshtin e Edemit, te cilet kalonin kohen e tyre ne pranine e njeri-tjetrit dhe ne pranine e Zotit. Krijuesi i tyre zbriste ne Edem here pas here dhe kalonte kohe me ta. Ata ishin te kenaqur dhe te lumtur ne pranine e Krijuesit te tyre. Ne kete periudhe nuk shohim as shenjen me te vogel qe mund te na tregoje se dy njerezit e pare ishin fetare. Ata nuk kishin nevoje per te kenaqur Perendine. Egzistenca e tyre e kenaqte Perendine. Ata nuk kishin nevoje te benin asgje, per te fituar miratimin e Tij, ata ishin miratuar qe nga momenti qe Krijuesi i tyre i kishte krijuar.
    Adami nuk u krijua thjeshte per te jetuar ne prani te Perendise. Misioni i tij nuk ishte vetem ekzistenca e tij, misioni i Adamit ishte perkujdesja ndaj mbare Krijimit dhe sjelljes se ketij Krijimi ne kungim me Perendine, ashtu sic ishte ne kungim vetem Adami me Perendine. Ky ishte misioni i Adamit, mision ne te cilin ai deshtoi dhe kjo ishte arsyeja perse Perendia dergoi Krishtin, Shpetimtarin, "Adamin e Ri", Birin e Vetemlindur te Tij, Fjalen e Perendise me te Cilin krijoi gjithcka, qe te mund te vinte ne vend misionin e Adamit, sjelljen ne kungim me Perendine jo vetem te Adamit dhe pasardhesve te tij, por te gjithe Krijimit qe perfshin gjithcka qe Perendia krijoi per njeriun.

    Te rekomandoj te lexosh Vladimir Lossky qe eshte nje prej teologeve orthodhokse me ne emer te shekullit te XX.

    Cfare ndodhi atehere? Perse lindi Feja (perpjekja e njeriut per te kenaqur Zotin) ne nje kohe qe Zoti ishte krejtesisht i kenaqur me njeriun? Cdo gje e keqe filloi ne momentin kur njeriu mekatoi. Brenda tij u fut ndjenja e fajit, turpit, frikes, justifikimit, deshira per t'ja hedhur fajin tjetrit ne menyre qe t'i shmanget denimit, etj.
    Ajo qe eshte qesharake me kendveshtrimin e protestanteve, te pakten nga kendveshtrimi i nje besimtari orthodhoks, eshte se ju pretendoni te flisni me autoritet mbi fene dhe te qenit fetar, kur ju as nuk keni fe, as nuk e keni idene se cfare do te thote te jesh fetar.

    Besimi behet fe atehere kur ai behet ushqim i pazevendesueshme per nje njeri, nje familje, nje grup njerezish, nje shoqeri, nje popull. Kurse ti nuk je fetar per dy arsye te thjeshta: a) Ti nuk njeh Krishterimin e Vertete Apostolik qe ka 2000 vjet qe lulezon mbi toke b) Vete sekti qe ti ke zgjedhur te besh pjese e lidh ekzistencen e vete me mohimin e Kishes dhe Tradites Apostolike 2000 vjecare. Prandaj ti e ndjen te nevojshme qe ti mbushesh mendjen vetes se Krishterimi i Vertete nuk lindi me kryqezimin e Krishtit 2000 vjet me pare dhe ka arritur deri ne ditet tone fale asaj Kishes se Shenjte Katolike dhe Apostolike, por Krishterimi per ty lindi qe nga momenti qe ti zbulove Krishterimin me anen e atij sektit ne te cilin ti ben pjese qe ka lindur kete shekullin e fundit.

    Dhe mos harro, Perėndia ėshtė me ne, kjo e vecon Krishterimin nga te gjitha fete qe ka njohur e do te njohi njerezimi.

    Albo

  16. #16
    i/e regjistruar Maska e marcus1
    Anėtarėsuar
    21-03-2003
    Vendndodhja
    Greqi
    Postime
    2,574
    Citim Postuar mė parė nga Albo
    Dhe mos harro, Perėndia ėshtė me ne, kjo e vecon Krishterimin nga te gjitha fete qe ka njohur e do te njohi njerezimi.
    Krishterimin do thoja une, nga te gjitha fete qe ka njohur e do te njohe njerezimi e vecon fakti se Perendia eshte NE ne! Por ti nuk mund ta njohesh kete gje.

    Per sa i perket te tjerave qe ke shkruar me siper, nuk dua te komentoj.
    The experience of love, is not when you receive it, but when you give it! - Durin Hufford

  17. #17
    Shpirt Shqiptari Maska e Albo
    Anėtarėsuar
    16-04-2002
    Vendndodhja
    Philadelphia
    Postime
    30,331
    Postimet nė Bllog
    17
    Citim Postuar mė parė nga liveintwoplaces
    Krishterimin do thoja une, nga te gjitha fete qe ka njohur e do te njohe njerezimi e vecon fakti se Perendia eshte NE ne! Por ti nuk mund ta njohesh kete gje.
    Te VESHESH Krishtin me Misterin e Pagezimit dhe te VULOSESH shpirtin tend me Vulen e Shpirtit te Shenjte gjate Misterit te Mirosjes, nuk do te thote se ti je bere nje i krishtere i mire automatikisht. Ne mendjen dhe zemren tende vetem sa u mboll ajo fara e beses orthodhokse. Dhe ashtu sic na e deshmon vete Krishti me paravoline e fares se hedhur ne rruge, ne ferra, ne shkemb e ne toke pjellore, vetem ajo fare qe bie ne toke pjellore do te japi fryt 10fish.

    Pa harruar qe te gjithe ata qe kane Veshur Krishtin dhe kane filluar te rriten shpirterisht, nuk mund ti qendrojne dot larg Kishes se Shenjte, pasi vetem atje gjejne Gjakun dhe Trupin e Krishtit, pa te cilin nuk ka jete shpirterore. Ashtu si njeriu nuk jeton dot pa buke e pa uje, ashtu edhe shpirti i te krishterit nuk jeton dot pa Gjakun dhe Trupin e Krishtit. Dhe kete nuk ta thote Albo, ta thote vete Krishti.

    Albo

Regullat e Postimit

  • Ju nuk mund tė hapni tema tė reja.
  • Ju nuk mund tė postoni nė tema.
  • Ju nuk mund tė bashkėngjitni skedarė.
  • Ju nuk mund tė ndryshoni postimet tuaja.
  •