Flmn Monikal qe na i ke sjell keto pamje me veprat e Profesorit te Madh.
Flmn Monikal qe na i ke sjell keto pamje me veprat e Profesorit te Madh.
Skender Luarasi: Fjala Shqipe, 1961,
Liber i ndaluar nga censura e Diktatures
Revista "Studenti" organ i Lidhjes se Studenteve Shqiptare ne SHBA, nr.1, mars 1920,
me editor Skender Petro Nini-Luarasin,student ne International College,Springfield, Mass.
Revista "Dialeria" organ i shoqerise "Albania" te studenteve shqiptare ne Austri.
Editor Skender Petro Nini-Luarasin,student ne Universitetin e Vjenes, Austri.
3foto veprash.doc
Revista "Vullnetari i Lirise", organ i vullnetareve shqiptare ne brigadat nderkombetare antifashiste ne luften e Spanjes (1936-1939)
Pergjegjes botimi dhe kryeredaktor i revistes "Vullnetari i Lirise": Skender Luarasi.
Gazetar dhe daktilografist i materialeve per botim: Petro Marko.
Disa nga botimet e Skender Luarasit
Rilindasit ne penen e Skender Luarasit
''Edhe unė qeshė nė Brigadat Internacionale!''
Zemra e njerėzimit, e asaj pjese tė tij qė e nxjerr bukėn e pėrditshme me djersėn e ballit, gjithmonė ka rrahur pėr njė rrojtje tė qetė e paqėsore, me dhimsuri pėr fėmijėt e vet e pėr gjithė ata njerėz e popuj, tė ndershėm e punėtorė, por qė hasin vėshtirėsira nė jetė. Qė tė zhduken vėshtirėsitė e tė bėhet jeta e njerėzve dhe e popujve mė e bukur dhe mė e dashur, njerėzit e mirė, ata qė njohin vlerėn e nderit, tė lirisė e tė drejtėsisė, punojnė e luftojnė sa bėjnė theror edhe jetėn e vet.
Spanjollėt patriotė u pėrpoqėn ta kthenin Eldoradon e tyre nė pronė tė popullit dhe Spanjėn e shpallėn Republikė. Porse kjo nuk u pėlqeu diktatorėve fashistė, Hitlerit e Musolinit, qė po pregatiteshin tė skllavėronin tė gjithė botėn. Prandaj pėr ata Republika Spanjolle duhej tė shkatėrrohej.Me sulmin barbar kundėr Republikės Spanjolle, diktatorėt fashistė bėnė njė provė tė fuqisė sė tyre pėr luftėn qė do ti shpallnin gjithė njerėzimit. Dhe Frankoja simbas shembullit tė Herostratit, i vuri zjarrin mėmėdheut. Nė krye tė mercenarėve marokenė tė kėmishėzinjve italianė dhe tė hordhive naziste, gjeneralėt tradhėtarė iu vėrsulėn Madridit. Lufta rreth kryeqytetit tė republikės spanjolle qe prova nė do tė fitonte fashizmi apo demokraciaja.
Mercenarėt qė u sjellin vdekjen popujve, luftuan nė rradhėt e fashizmit. Porse bijtė mė tė mirė tė botės, ata qė donin lirinė e jetėn, rendėn vullnetarė nė ndihmė tė Republikės, duke u rradhitur nė Brigadat Internacionale
Le t'ia lemė Historisė ēdo tė thotė pėr epopenė e Madridit Pasi ne sot do tė pėrsėritim: Qė kulēedra fashiste tė mos ngrerė mė krye, dhe njerėzimit tė mos i shohin mė sytė njė katastrofė si atė tė luftės sė dytė botėrore, popujt e botės tua mėsojnė mirė dritėshkurtėve ngjarjen e hidhur tė Spanjės. Dhe kurrė tė mos harojnė a tė heshtin
Tė moēmit mburreshin duke thėnė: Et in Arkadia ego! (Unė kam qenė nė Arkadia!) Tė sotmit mburren duke thėnė: Edhe unė qeshė nė Brigadat Internacionale!
(Nga libri Skėnder Luarasi:Nė brigadat Internacionale)
Biblioteka "Skender Luarasi" ne Erseke
Tjeter eshte "Megaliodhea", e tjeter Patriarkana Ekumenike. Sistemi komunist i ngaterroi keto dy ceshtje per te sulmuar Kishen Orthodhokse.Pėr kėtė shkollė, laike, tė pavarur dhe me frymė pėrparimtare, kanė dhėnė jetėn me dhjetra e qindra arsimtarė patriotė tė popullit shqiptar. Nė krye tė kėsaj rruge fisnike shquan fytyra e ndritur e rilindasit tonė tė parė, Naum Bredhasit nga Vithkuqi, i cili na fali ''Avetarin'' dhe qė kėtė mėkatė ndaj ''Megali idhesė'' dhe Fanarit e lau me kokė mė 1866 brenda mureve tė errėta tė Patrikanės.
Vete Patriarkana shpalli autoqefaline e Kishes sone Orthodhokse, por kjo si ka pelqyer rregjimit komunist dhe as postuesit te ketyre shkrimeve, ku permendet edhe Zoti Krisht dhe trajtohet ne menyren me banale te atij sistemi qe kaluam, pjesen e se ciles (ndoshta e pandergjegjshme) ka qene edhe autori i ketyre shkrimeve.
Keto shkrime sot cenojne tolerancen fetare.
Per postuesin e ketyre shkrimeve, te gjithe besimtaret jane antishqiptare. Dhe ky eshte plotesisht i vetedijshem per sulmin qe ka ndermarre per te shkaterruar, apo ne pamundesi per te percare, Kishen Orthodhokse Autoqefale te Shqiperise, duke menduar se do t`ja arrije asaj qe nuk munden dot te arrijne paraardhesit e tij.
Botimet e mesiperme kane karakter te theksuar komunist, sipas stilit te "realizmit socialist", keshtuqe pavaresisht vleresimit qe mund te kem per S.Luarasin, gjithcka e tregon si nje perkrahes te flakte te regjimit.
Por se paku ata ishin jo shume te ndergjegjshem, per vete konditat ne te cilat jetonin....
keto shkrime jane nxjerre ketu per te diskredituar Kishen Orthodhokse.
Duaje te afermin tend si veten
O simboli i mashtrimit dhe i tjetersimit te fakteve per hesap te shovinizmit grek.
Kur Petro Nini Luarasi, Skender Luarasi e familja e tyre me rrenje e dege luftonin per Shqiperine e lire, te pavarur e demokratike, per kishen ortodokse autoqefale te pavarur nga kleri shovinist grek e politika progreke e Patriarkanes, kur Skender Luarasi luftonte kunder diktatures komuniste te personifikuar tek diktatori dhe kunder realizmit socialist (per te cilen u denua nga konferenca e Trete e Lidhjes se Shkrimtare deh u perjashtua nga rradhet e saj ) paraardhesit e tu dhe ti o mynxyre i sherbenit djallit e xhinderve te ēdo lloji, o qyp i ēpuar i 'Idese se madhe" te shovinismity grek qe kerkon te ndysh ne vakefin eshqiptarizmit.
nuk e di pse te cmohet pjesmarja e skender luarasit ne divisionet e spanjes ne sherbim te komunizmit vet spanja nuk e do!
ata qe kane sherbyer per kuqot nuk kane vlera patriotike&morale
Mos vallė edhe amerikanėt nė LLIB ishin komunista?
Pjesėmarrja nė Luftėn e Spanjės ishte luftė kundėr fashizmit qė erdhi mė pas edhe nė Shqipėri.Ashtu siē ishte edhe LIIB.
Ah, nėqoftėse duhet tė jesh naziskin qė tė gėzosh "vlerat patriotike&morale" atėhere kėrkoj falje.
-
Ju meshiroj per padijenine tuaj te tejskajshme.
Antifashizmi ēmohet si virtut i madh ne te gjithe boten, aq me teper per Skender Luarasin qe eshte antifashisti i pare shqiptar qe u nis nga Shqiperia ne Spanje, edhe per mbrojtje te Shqiperise, edhe per bashkimin kombetar ( Lexo artikullin 25-vjet indipendence)
Ndersa se ēmendim ka tani ne Spanje , por edhe ne shume vende te botes ( perfshi SHBA, Angli, Australi, etj) shiko ne imazh me fjalen kyē: "international brigades, memorial" ku do shfaqen me dhjetra monumente ne nder te martireve te Brigadave Nderkombetare. Tashme qe nuk ekziston me rreziku i Bllokut Lindor, edhe historianet perendimore po reflektojne mbi te verteten e Brigadave Nderkombetare e po pranojne qe mbi te gjitha ato ishin koalicion kunder fashizmit me pjesemarrje shumice jo komuniste. Rekomandoj te shtosh njohurite mbi opinionin bashkekohor per kete ēeshtje. Ne Spanje tashme ka ligj te posaēem ne mbrojtje te nderit te tyre dhe jepeshin pensione e nenshtetesi per te mbijetuarit e tyre.
Sigurisht, "Antifashizmi" virtyt i madh??Ju meshiroj per padijenine tuaj te tejskajshme.
Antifashizmi ēmohet si virtut i madh ne te gjithe boten, aq me teper per Skender Luarasin qe eshte antifashisti i pare shqiptar qe u nis nga Shqiperia ne Spanje, edhe per mbrojtje te Shqiperise, edhe per bashkimin kombetar ( Lexo artikullin 25-vjet indipendence)
spanjollet qe luftuan kunder komunizmit perfaqsojne spanjen edhe monarket tradicional u bashkuan ne luften civile ,kurse komunizmi eshte teori marksiste pa pelqimin e popujve si okupim qe u shtri ne tere europen dhe pame rrezulltatin se ku perfundoi
nejse po e le me kaq
---------
Better dead than red
amerikanet ndihmuan komunizmin ne luften e dyte boterore e kendej behen gjoja "anti-komuniste" kjo deshmohet se sot ne bote ekzistojne shtete me kete regjim dhe eshte i pranueshem ne shoqerine civile kurse termi "fashizem" pengohet me propagandat nga me te ndryshmeMos vallė edhe amerikanėt nė LLIB ishin komunista?
nje gje eshte e kontesueshme ,qe shtetet qe kane pasur regjime fashiste perfaqsojne traditen e atij shteti por ne menyre te revoltuar kunder bolshevizmit
Fallsifikimi i historise si kudo edhe ketu. Lufta e Spanjes ishte thjesht nje revolucion per permbysjen e nje pushteti dhe vendsjen ne krye te agjentures se Stalinit, revolucion qe deshtoi per vete rrethanat gjeografike te Spanjes...ne ate kohe s`dihej se c`ishte fashizmi.., vete pjesemarresit shqiptare ne ate lufte si M.Shehu, et. u vune ne krye te shtetit komunist te `44...te thuash se brigadat..nuk qenkeshin komuniste eshte te na besh budallenj me zor...boll Kishat qe u shkaterruan nga keto brigada (thuajse te gjitha) tregojne qarte vijen marksiste te kesaj lufte...
por fallsifikuesit e historise, s`e kane problem ta bejne endjellin,... djall
Duaje te afermin tend si veten
[QUOTE=Gordon Freeman;3079064]Sigurisht, "Antifashizmi" virtyt i madh??
spanjollet qe luftuan kunder komunizmit perfaqsojne spanjen edhe monarket tradicional u bashkuan ne luften civile ,kurse komunizmi eshte teori marksiste pa pelqimin e popujve si okupim qe u shtri ne tere europen dhe pame rrezulltatin se ku perfundoi
nejse po e le me kaq
---------
Para se ta mbyllim kete ēeshtje te sqaroj qe vete mbreti i Spanjes Huan Karlos ka shprehur nderim per kontributin e Brigadave Nderkombetare me rastin e 60-vjetorit te Luftes me 1996. Me historine e Luftess e Spanjes u spekulua per te fshehur kompromisin dhe zbrapsjen ndaj fashizmit , per rrjedhim dhe fajesine per fillimin e luftes boterore. Ne Spanje tani nuk drejton me Franko, por forcat demokrate e partia socialiste, meso realitetin!
Leri perrallat me komunizem, se komunizem nuk ka pasur deri me tani bota, por diktatura te ashtuquajtura "komuniste". Po te shprehem keshtu duke menduar qe nuk ke pikepamje fashiste dhe ke deshire te mesosh realitetin
Vrasja makabre e besimtares ortodokse Parashqevi Kita
Per shqiptaret ortodokse po botojme nje leter tragjike mbi vrasjen nga andartet greke te dy ortodokseve shqiptare, babe e bije Vasil e Paro Kita, para deres se kishes. Letra i dergohet znj. Violet Kenedy, nga nje fshatar, i njohur i djalit te viktimave, Vasil Kites ( ne SHBA i njohur me pas si Vasil Kolonja) , deshmitar okular i krimit. Lexoje edhe ti "o bastra e magaloidhese" se ē'horrlleqe benin sivellezerit e tu shoviniste, e mos guxo te na japesh mend mbi lirine e demokracine, dersa vleresimet ruaji vetem per zotin tend Janullatos:
Taunton, 14 December 1914
E ndriēme zonja Kennedi.
Tė thashė se do tė tė shkruaj ngjarjen e prindėrve tė Petraqit dhe ja se ku po t’i shkruaj si mė thanė:
Mė 20 tė prillit 1914, si u thyen shqiptarėt (Albanian) nga pozitat dhe myslimanėt shqiptarė tė Gostivishtit erdhėn nė fshatin e tyre dhe si dhanė fjalėn se do tė ngrihen doemos se po vjen armiku dhe s’lė asnjė tė gjallė nga myslimanėt, vanė e u thanė edhe prindėrve tė Petraqit qė tė nisen tė shkojnė dhe ata i bėnė hazėr dhe hajvanėt pėr tė hipur.
Po duallėn ca tė krishterė dhe u thanė qė tė mos ikin me myslimanėt se ėshtė turp ‘’pa neve do t’u mbrojmė nga grekėrit’’ dhe kėshtu besuan vėrtet. Tė nesėrmen si erdhėn andartėt grekė dhe si vėshtruan nga dy javė u mejtuan se ēdo bėrė e lipsej t’i pėrgjaknin thikat qė kishin mprehur prej kaq kohe.
Vete nė shtėpi tė Petraqit njė i quajtur Strati e pyet prindėrit e Petraqit ‘’ku e kini djalin?’’
Dhe tė pafajshmit prindėr i thanė se as ne s’e dimė se gjallė se vdekur ėshtė.
Tani tė dėrgoni tė vinjė kėtu nė mos po ndryshe ini tė gjykuar pėr vdekje dhe ata i thanė qė s’e dimė se ku ėshtė siē i thanė edhe mė parė, po gjejeni vetė neve lernani nė hall tonė.
Atėhere muarrn t’ėmėn e Petraqit, e mbyllin nė njė qilar (selė) katėr ditė …… e nxuarnė jashtė, e shpien nė i ati i saj i cili siē e dini ėshtė 80 vjet e sipėr. I erdhi shumė keq kur pa tė bijėn ta mundojnė aqė keq dhe u thotė : ‘’ēkėrkoni prej meje tu jap?’’. Atėhere i thanė duam 10 lira dhe ai ju pėrgjigjet qė ‘’tė holla s’kam, po u fal tėrė mall qė kam po mos na mundoni me kaqė lebetira. I thonė qė nepuana me shkrim dhe si i mbaruan tė shkruarat i marrin zvarrė pėr ne lumi (zoti Kenedy i di ato vende se ka vajtur) ne fshati. E ėma Petraqit u zu pas ca drurėve qė thurin kopshtrat nė vendet tona ( tė cilat neve i quajmė gardhe) dhe nuk e hiqnin dot dy veta aqė u forcua e vobegta grua. Atėhere hidhet njė dhe thotė qė zireni pėr lesht e kokės ( ky duket ishte mė katili ) dhe kaq e hoqėn sa ju kėput leshtė nga koka tė tėrė dhe sė varfrės grua i ra zali dhe tė pa Perėndijtė zunė t’i heqin zvarrė tė dy dhe i shpunė nė Shėn Thanasi qė t’i kungonin pa pastaj t’i vrisnin. Si i shpunė nė kishė larg prej fshatit, 10 minuta, dhe si i kunguan, i marrin qė tė dy mbi kishėn qė t’i vrasin dhe hidhet i madhi i tyre, Strati, u thotė ushtarėve: ’’Sot keni pėr tė mbaruar njė punė tė shenjtė, pėr tė nderuar jo vetėm kombin tonė grek por edhe fenė tonė orthodokse duke therur me thikė kėta dy armiq qė kemi pėrpara se janė ata qė kanė bėrė mė tė kėqiat kundėr nesh (Shėnimi im ėshtė qė unė kaqė gjė di pėr plakn Kitėn qė kish ndėrtuar ato mė tė mira kishėra nė Agjion Oros, malin e shenjtė dhe kishėn Shenjt Thanas nė Gostivisht)
Atėherė hidhet njė nga ata mė katilėt barbarė dhe i thotė kapedanit: ‘’unė kam pėr tė bėrė si tė urdhėroni z/juaj. Plaku Kitė po i dėgjon po i dėgjon tė gjitha sa fjalosen se dinte pakė greqisht dhe u thotė: ‘’vramėni mua mė pėrpara pastaj vrisni time bijė qė tė mos shoh unė gjė me sy’’ dhe barbarėt grekė nga inati marrin tė bijėn para syve tė plakut dhe zėnė mė parė i presin krahn’ e djathtė, pastaj krahn’ e mėngjėr, kėmbėt dhe mė nė fund i fusin njė thikė nė zemėr dhe kėshtu e varfėra (e varfėr pėrpara njerėzisė dhe e pasur pėrpara gjithėkrijonjėsit Perėndi) bije e vdekur. Dhe pastaj zenė plakun dhe atė gjithė me ato barbarizma e therin me thikė dhe kėshtu i lanė 4 ditė pa mbuluar se s’guxonte njeri nga njerzivrasėsit. Pas katėr dite guxuan nja dy fshatarė dhe vanė e i mbuluan dhe sot shpirti i tyre qėndron mes lulevet pėrpara Jisu Krishtit nė mes tė gjithė tė pafajmėvet, se u vranė pa ndonjė shkak dhe barbarėt grekėr po vuajnė zbathur e ēveshur udhėvet.
Po tė lutem Zonja Kennedy mos ēfaq emrin tim se kemi fėmijė nė duart e barbarėve grekėr e kam frikė mos bėjnė therje. Nė letrėn e Petraqit muarmė vesh sa shkruan. Ju falemi nderit qė gjithnjė pėrpiqi pėr ne.
Sh. Petraqi as di gjė fare se tė shkrova letėr unė se mė vjen ligsht t’i rrėfej pėr sa tė shkruaj pėr t’ėmėn.
Skender Luarasi shkruan:
Pėr kėtė ngjarje tė dhimbshm nė Gostivisht botova nė revistėn “Ylli i mėgjesit” artikullin ’’Vdekja heroike e Paros’’ qė e mbyllja me fjalėt:
Dy thika tė mprehta u ngulėn nė zemrėn e dėshmores shqiptare, e cila vdiq duke thėnė:'' Jam shqiptare dhe vdes pėr kombin'' (''Vdekja heroike e Paros'', Ylli i Mėngjezit'', mars 1917, faqe 184-187 ose S.Luarasi, ''Fjala shqipe, f. )
Lajmi i kobshėm bėri bujė. “Vatra” protestoi ashpėr pėr krimet qė patėn bėrė ushtarėt grekė. Departamenti i Shtetit pyeti ambasadėn nė Athinė, titullar i tė cilės qe Johan Fred Williams. Ky jo vetėm e vėrtetoi kėtė ndodhi tė hidhur, por informoi edhe pėr masakrat qė kishin bėrė nė Ēamėri dhe nė gjithė Shqipėrinė e Jugut. Qeveria greke, e indinjuar, protestoi ndaj ambasadorit amerikan nė Athinė dhe kėrkoi largimin e tij.
Krijoni Kontakt