Spiunet e Europes Lindore (dhe Juglindore)

[saimiri-uk]

Pasiguri Shteterore.
19 Dhjetor 2006
Nga edicioni per shtyp i revistes The Economist.

Skandalet e spiuneve ne Europen Lindore shfaqin disa telashe demtuese!
Kur “gogolat” (spiunet ishkomuniste) fillojne te kene rendesi, demokratet nisin te shqetesohen. Europa Lindore e ka hequr Ekonomine e Planifikuar dhe sundimin nje partjak. Por Inteligjenca dhe Sherbimet Sekrete akoma kane influence joperporcionale (te tepruar). Ne te vertete duket se po rritet.
Ne Poloni reformimi I Agjensise Ushtarake Informative (WSI) ka qene arritja kryesore – kritiket thojne qe e vetmja arritje – e qeverise ne vitin e fundit. Nje komision I ngarkuar me punen deklaron se (WSI) (ish-sigurimi I Polonise) eshte e perfshire aktivisht ne influencimin e Binesit dhe Medias (ne vecanti Tregtine e Armeve dhe Pronat) gjithashtu dhe ne vet qeverine. WSI (ish-sigurimi) eshte ndare ne Inteligjencen Ushtarake dhe Sherbimi Kunder Inteligjence. Rreth 300 oficere te pregatitur nga Rusia jane nxjerre nga puna.

Pertej kufirit ne Lituani nje tjeter skandal ka perfshire Sherbimet Informative, VSD. Nje spiun kryesor i instaluar ne Belarus, Vytautas Pociunas, u gjet i vdekur ne rrethana misterioze – ngjarje qe disa e lidhim me grindje brenda VSD rreth disa kontrata transporti. Nje gazete qe publikon skandale rreth VSD u bastis me mesymje. Nje komitet qeveritar kerkon largimin e kryetarit te VSD, Arvydas Pocius. Ai ka pezulluar dy oficere te larte te sherbimin kunderinteligjence te tij, duke deklaruar se ata “perbejne kercenim (rrezik) per sigurine kombetare.

Me i kuptuar te tera eshte e veshtire. Nje njgjarje shkon prapa tek heqja e Rolandas Paksas, nje president qe zgjedhja e ngrate e miqve te tij coi ne shqetesimin e aleateve te Lituanise rreth se ardhmes se vendit. Zoti Paksas u hodh ne gjyq nga shefi I VSD I atehershem Mecys Laurinkus pasi ky I fundit informoi parlamentin Lituanez rreth bizneseve antike te presidentit me Ruset. Ai sukses mund ta kete bere shefin e VSD koke madh.

Eshte veshtire te gjesh nje vend ish-komunist ne Europen Lindore ne te cilin shebimet informative dhe sigurimi jane te jopolitizuara dhe jokontroversal. Ne Bullgari drejtori I departamentit pergjegjes per arkivat e kohes komuniste, per te cilat ligjberesit kane votuar te happen, u gjet I vdekur ne tryezen e punes ne Nentor, qelluar me armen e tij. Autoritetet e vonojne njoftimin e vrasjes e cila rrjodhi ne Bruksel dhe nxit akuzime per mbulim te krimit. Dy figura te larta efektive gjithashtu kryen vetvrasje ne Tetor.

Securitate I Rumanise ne kohen komuniste rezulton me depertues (te perhapur) dhe elastik, me lidhje te gjera biznesi dhe politike. Presidenti Trajan Basescu kohet e fundit nxorri nga puna shefat e inteligjences ne nje grindje te ashper rreth arratisjes se nje te dyshuari agjent trefish qe ishte tregtar armesh dhe rrembyes njerezish (edhe nje dite tjeter e zymte ne Blakan). Kritiket e presidentit habiten se si ai ne kohen komuniste perlau nje pune si llokum jashte shtetit ne Antwerp, pa ndihme dhe inkurajim nga sherbimet informatike te tij ose nderkombetare, dicka rreth se ciles dosjet cuditshem jane te qeta.

Nje karakteristike e zakonshme ketu eshte dobesia e politikaneve dhe institucionetve publike te Europes Lindore, te cilet deshtojne te kunderveprojne influencen e ketyre te lidhur me te kaluaren. Rregjimet e vjetra te Europes lindore nuk u zhduken nga nje det flamuresh dhe euforie ne 1989. Shume figura te atehershem rietikuan vetet e tyre, parate e tyre dhe pushtetin e tyre, dhe po ja kalojne per bukuri ne sistemin e ri. Ndihmohen nga dekada te sundimit totalitar qe i le njerzit te frikesuar dhe derrmuar. Pak besojne qe njerzit me pardesy feshfeshe jane nen kontrollin e duhur politik dhe ligjor.

Nje zgjidhje mund te jete te niset nga fillimi, me rekrute te rinj, dicka tani qe Polonia po e konsideron. Estonia, sherbimi i se ciles trejnuar nga Britanezet shihet gjere si nje nga me te miret ne Europen Lindore, e beri kete ne 1992. Gjithashtu ka nje ligj qe dikton se politikanet nuk mund te vezhgohen (spiunohen). “Raste te tilla jane per votuesit te gjykojne” shpjegon nje zyrtar ashper.

Fund i artikullit,

Ja dhe nyja per versionin ne Anglisht
http://www.forumishqiptar.com/showthread.php?t=76262

[Xhuxh Xhumaku]

Metropoll, 29 Janar

Kuvendi mbyll në sirtare draftin për hapjen e dosjeve
ALBANA LIKA

Ish-sigurimsat. "Harrohet" nisma për verifikimin e të zgjedhurve dhe administratës

Draftet për hapjen e dosjeve të ish-bashkëpunëtorëve të sigurimit të shtetit, të propozuara në Kuvend nga partitë politike që në tetor, kanë mbetur tashmë në sirtarët e komisioneve parlamentare, pa gjetur rrugën e diskutimit. Ndonëse në ato ditë, u bë tema më e nxehtë dhe më konsensuale mes palëve, menjëherë pas paraqitjes së projekteve në protokoll, gjithçka ka mbetur në heshtje. Kuvendi zbatoi para dy muajsh një nga rekomandimet e Këshillit të Evropës, kur miratoi rezolutën “Për dënimin e krimeve të kryera nga regjimi komunist në Shqipëri”, por ka zvarritur plotësimin e një rekomandimi tjetër, madje të vetë përmbajtjes së kësaj rezolute, kërkesën për hapjen e dosjeve të ish-bashkëpunëtorëve të Sigurimit të Shtetit për politikanët, apo zyrtarëve të institucioneve kushtetuese. Po mbushen tashmë 3 muaj nga koha kur Kuvendi parashikoi për herë të parë në programin e punës shqyrtimin e projekteve që janë depozituar pranë tij për këtë çështje, por deri tani nuk është konkretizuar asgjë, duke vënë në dyshim vullnetin e një numri të madh të deputetëve.

Pezullimi

Përfaqësuesit e të dyja partive kryesore në vend, kanë pranuar që për deputetët dhe të zgjedhurit e tjerë të mos ketë heqje të mandatit, por vetëm një publikim të dosjeve të tyre, nëse kanë qenë bashkëpunëtorë me Sigurimin e Shtetit. Dy muaj më parë, deputetët kanë ligjëruar me orë të tëra debatesh në Kuvend për pastërtinë e figurave të politikanëve dhe nevojës për pastrimin nga ish-bashkëpunëtorët e Sigurimit të Shtetit. Menjëherë pas kësaj, PD, PS dhe PDK paraqitën nga një nismë. Por komisionet parlamentare dhe pse ka kaluar 3 muaj nga koha e propozimit, nuk kanë nisur shqyrtimin e kësaj çështjeje. Të tre partitë kanë dorëzuar projektligjet në fund të muajit tetor dhe që prej asaj kohe Kuvendi i ka parashikuar në disa programe pune. Por pa e kaluar ndonjëherë në diskutime në komisione. Edhe programi për janarin-shkurt parashikon shqyrtimin e tyre, por siç duket qëllimi që kanë të tre draftet, do ta shtyjë shqyrtimin e tyre në komisionit përkatëse, pas zgjedhjeve vendore të 18 shkurtit 2007. Kjo duke shmangur dhe debatet për pastërtinë e të zgjedhurve të rinj të pushtetit vendor.

Projektet

Drafti i PD-së nuk është vetëm për bashkëpunëtorët e ish-Sigurimit të Shtetit, por edhe për nomenklaturën e lartë të asaj periudhe, e cila, sipas saj, organizoi dhe ishte arkitektja e atij persekucioni të pashembullt në Shqipëri. Veç transparencës, PD-ja kërkon që punonjësit e administratës që kanë qenë ish-sigurimsa të japin dorëheqjen nga detyra, në të kundërt do të shkarkohen dhe dosjet do të bëhen publike. Të njëjtën transparencë kërkon të bëjnë edhe socialistët, të cilët kërkojnë hapjen e dosjeve për zyrtarët më të lartë, duke nisur që nga Presidenti i Republikës. Por në të kundërt me PD-në, dosjet nuk do të jenë të hapura për publikun dhe dorëheqja do të jetë një gjest moral. Palët ndahen dhe për përbërjen e komisionit që do të hetojë. Ndërsa PS-ja kërkon komision me propozime nga pozita dhe opozita, PD-ja thekson nevojën e anëtarëve që vijnë nga paritë, Komisioni i Sigurimit, SHISH-i dhe Presidenti.

Rezoluta “Për dënimin e krimeve të kryera nga regjimi komunist në Shqipëri”

Kuvendi i Shqipërisë:

-shpreh bindjen se njohja dhe denoncimi i krimeve të diktaturës komuniste i shërben shmangies së përsëritjes së krimeve të ngjashme në të ardhmen;

-dënon fuqimisht dhunimin masiv të të drejtave të njeriut të kryer nga regjimi totalitar komunist i Enver Hoxhës dhe klikës së tij;

-dënon diktatorin Enver Hoxha si ideatorin dhe ekzekutuesin e sistemit më të egër diktatorial komunist në Evropën Lindore;

-kërkon rishikimin e datave simbol të sistemit komunist, si dhe heqjen e këtyre datave nga protokollet zyrtare shtetërore;

-kërkon bërjen publike të të gjitha dokumenteve që dëshmojnë krimet e regjimit komunist, përfshirë edhe dosjet e krijuara në ish-institucionet e përndjekjes politike;

-kërkon hapjen e dosjeve të ish-bashkëpunëtorëve të Sigurimit të Shtetit për politikanët, drejtuesit e institucioneve kushtetuese, atyre të sistemit të drejtësisë, të administratës publike qendrore e vendore, si dhe të mediave kombëtare audio-vizive apo të shkruara;

-fton partitë komuniste dhe postkomuniste në Shqipëri, të distancohen qartësisht nga krimet e kryera nga regjimi komunist dhe nga diktatori Enver Hoxha;

-vlerëson se viktimat e krimeve të regjimit totalitar komunist, si dhe familjet e tyre, meritojnë respekt dhe mirëkuptim për vuajtjet e tyre;

-fton institucionet shtetërore të përmbushin të gjitha detyrimet ligjore lidhur me statusin e të përndjekurve politikë për integrimin, arsimimin, punësimin, strehimin dhe dëmshpërblimin e tyre në një kohë sa më të shpejtë, si dhe akordimin e një fondi për gjetjen e të zhdukurve dhe të vrarëve me apo pa gjyq për arsye politike.

-nxit fillimin e një fushate kombëtare për ndërgjegjësimin rreth krimeve të kryera në emër të ideologjisë komuniste, duke përfshirë rishikimin e librave shkollorë, shpalljen e një dite kombëtare për përkujtimin e viktimave të komunizmit, hapjen e muzeve, përfshirë edhe kthimin në muze të burgjeve të tmerrshme politike, si dhe ngritjen e memorialëve në nderim të shqiptarëve që u vranë për kundërvënien ndaj regjimit totalitar.

Funksionarët publikë që do të verifikohen

-Presidenti i Republikës

-Kryeministri

-Deputetët

-Ministrat

-Zv.ministrat

-Anëtarët e Gjykatës Kushtetuese

-Anëtarët e Gjykatës së Lartë

-Të gjithë titullarët e organeve të tjera kushtetuese ose të organeve kolegjiale, të përcaktuara si të tilla nga Kushtetuta