(Marre nga Shekulli)
Çdo fundviti, shqiptarët përballen me “çmendurinë” e rritjes së çmimeve në treg. Rriten çmimet e gjelave të detit, rriten çmimet e ushqimeve tradicionale të darkës së Vitit të Ri, rriten çmimet e lodrave për fëmijë, rriten veshjet e mbrëmjeve, e rriten ndopak për inerci edhe çmimi i ndonjë produkti tjetër, që s’ka lidhje fare me Vitin e Ri. Për rritjen e çmimeve, tregtarët ia “hedhin topin” njëri-tjetrit. Tregtarët me pakicë, shprehen se çmimet janë rritur nga shumica, ndërkohë që grosistët shprehen se: “Janë tregtarët me pakicë ata që spekulojnë me çmimet”.
Drejtori i Tatimeve, Alfred Prifti, ka dalë dje në një konferencë për shtyp dhe u ka bërë thirrje të gjithë tregtarëve. “Mos spekuloni me çmimet, lërini njerëzit të gëzojnë siç duhet Vitin e Ri”,- ka thënë dje Prifti, duke ju drejtuar të gjitha bizneseve, si të vogla ashtu edhe të mëdha. “Ne jemi duke hyrë në Evropë dhe mbajtja e çmimeve nën kontroll për Vitin e Ri, është pjesë e saj”,- ka vazhduar Prifti.
Tregtarët, të nxitur nga mania për të patur fitime sa më të larta, nuk kanë lënë pa rritur çmimet e pothuajse të gjitha produkteve. Kështu, gjatë ditës së djeshme, në Tiranë ka qenë pothuaj e pamundur të gjeje një palë këpucë mbrëmjeje me më pak se 8 mijë lekë, ndërkohë që i njëjti mall, para një muaji tregtohej me rreth 6 mijë lekë. Sipas një studimi në treg, të bërë dje nga gazetarët e “Shekullit”, rritje në çmime kishte pasur edhe për elektro-shtëpiaket, fishekzjarrët dhe lodrat për fëmijë. Me rastin e festave, dhuratat më të mëdha bëhen për fëmijët dhe rritja e çmimeve nuk kishte si të mos i prekte edhe këto produkte.
Produktet ushqimore
Artikujt e konsumit të gjerë dhe kryesisht ushqimorët, gjatë fundvitit nisin një rritje të pashpjegueshme dhe menjëherë pas kalimit të festave, pësojnë menjëherë rënie të theksuar. Kjo, sipas specialistëve të ekonomisë, nuk ka të bëjë fare me doganat apo me pikat e futjes së këtyre mallrave nga jashtë, por me psikologjinë e tregtarëve në Shqipëri. Mallrat që importohen nga jashtë, sipas doganave, kanë një rënie çmimi në muajin dhjetor, pasi grosistët në vendet fqinje, bëjnë ulje shumë të mëdha me rastin e festave. Ky fenomen i bie që të ndodhë vetëm në vendin tonë dhe ka lidhje me grosistët dhe importuesit, që nisin të rrisin çmimet me pretendimin që të fitojnë sa më shumë, duke përfituar nga festat dhe nga dëshira për të shpenzuar e konsumatorëve. Si për ironi, edhe pse çmimet e ushqimeve dhe të artikujve të tjerë të konsumit kanë filluar ngjitjen në tabelën e çmimeve, doganat shqiptare kanë njoftuar heqjen apo bërjen zero, pothuajse, për të gjitha artikujt ushqimorë, industrialë dhe bujqësorë që importohen nga tregu evropian.
Rritja e çmimeve, pse vetëm tek ne?
“Çmenduria” e rritjes së çmimeve, ndodh vetëm në Shqipëri. Asnjëherë nuk është dëgjuar që në Amerikë, apo në ndonjë shtet tjetër të Evropës, të rriten çmimet me rastin e festave.
Midis strategjisë së uljes së çmimeve në prag të festave dhe asaj të ngritjes së tyre, kompanitë e shitjes me pakicë zgjedhin të parën, sepse fitimi nga ajo u rezulton më i madh, dhe sepse, parë nga një këndvështrim afatgjatë, u intereson të përforcojnë instinktet blerëse të konsumatorit. Ndërsa kompanitë shqiptare nuk zgjedhin të njëjtën strategji, për arsyen e thjeshtë se po të ulin çmimet, fitimet do t’u pakësohen në vend që t’u shtohen. Dhe, në përgjithësi tregtarët kudo në botë, synojnë t’i shtojnë fitimet, jo t’i pakësojnë. Por, ndryshe nga kompanitë amerikane apo evropiane, kompanitë shqiptare kanë zgjedhur fitimet afatshkurtra dhe jo ato afatgjata.
Marrim një shembull mjaft të thjeshtë të logjikës ekonomike. Është e kuptueshme se në Shqipëri, ashtu si në çdo vend tjetër të botës, ka familje të varfra, të mesme dhe të pasura. Ato të pasurat nuk ndikohen nga çmimet, sado të larta qofshin ato; të varfrat, sado të ulen çmimet, nuk blejnë dot më shumë se një dhuratë në vit për fëmijët e tyre; ndërkohë që ka familje të mesme, që sa më i ulët të jetë çmimi, aq më shumë dhurata do të blejnë. Pra, nëse çmimet do të ishin të ulëta, me rastin e festave, edhe shitjet do të ishin më të mëdha, sepse shtresa e mesme e popullsisë është gjithmonë shumica dhe forca kryesore në blerje.
Krijoni Kontakt