Intervistë: Hoxha i Prizrenit (Samidin Xhezairi)

[Davius]

Nëntë muaj janë pak për të fajësuar Ali Ahmetin

Prej ’99-tës, qe u bë 2003 dhe Kosova ende nuk ka status të definuar, po nuk fajësojmë me të madhe udhëheqësit tanë politikë.

Kurse ju vëllezër nga Maqedonia, për nëntë muaj dhe menjëherë keni filluar me fajësime të mëdha. Le t’i jepet njeriut një vit, dy, tri dhe atëherë të shohim. BDI në krye me Ali Ahmetin duhet të flas më tepër, të jap sqarime më tepër, të jet më energjik, sipas nevojës t’i mëshoj nganjëherë dhe grusht tavolinës. Kuptohet, në fazën e parë duhet të mbështetet ajo që del nga lufta, t’i jepet një rast, jo njëvjeçar ose prej gjysmë viti, por një rast për një kohë së paku që e kanë patur edhe partitë tjera më parë, Prosperiteti ose PDSH-ja. Le t’i jepet rasti që ta dëshmojë veten, e nëse jo, është një veti që e kam parë te populli shqiptar në Maqedoni, që të ngre shumë lart, por edhe të rrëzon shumë poshtë, siç ka ndodhur me PPD-ne dhe PDSH-në. Ka gjasa që kjo të ndodhë edhe me BDI-në nëse nuk mëson nga paraardhësit e vet…

Në Maqedoni flitet shumë për Hoxhën e Prizrenit, por faktikisht dihet shumë pak se kush është ai...

- Jam Samidin Xhezairi, i lindur me 23. 03.1963 në fshatin Bresanç të trevës së Opojës, 20 km ne juge te Prizrenit, në kufirin me pjesën shqiptare të Maqedonisë. Në moshën 6-të vjeçare u shpërngulëm familjarisht në Prizren, ku kreva shkollën fillore dhe ate te mesme të Mjekësisë, në vitin 82-83 ushtrinë në Pirot. Nga viti 1983 deri në vitin 1988 në Mitrovicë kam studiuar në Fakultetin e Teknologjisë. Dy vitet e fundit, 86-88, paralel Fakultetit të rregullt të Teknologjisë kam studiuar edhe në Shkollën e Lartë të Elektroteknikës në Zveçan të Mitrovicës, kur si absolvent i Shkollës së Lartë Elektrotenike dhe pa e perfunduar fakultetin e Teknologjisë m'u desh të largohem nga Kosova. Nga vitit 1988 deri në vitin 1998, kur filloi lufta në Kosovë, kam qëndruar në Austri. Katër vitet e para isha pa status të caktuar, ndërsa pas katër vjet qëndrimi mora shtetësinë austriake. Atje u martova ,dy djemtë u lindën në Austri,kurse vajza në Prizren pak muaj para fillimit të luftës në Maqedoni. Prej vitit 1988 deri në të 90-tën kam punuar punë të ndryshme derisa e mësova gjuhën, ndërsa nga 1990 deri më 1998, tetë vjet radhazi kam punuar në një spital në Vienë si teknik medicinal. Më 1998 fillimi i Luftës së Kosovës mua më gjeti në befasi, kështu që ndodhi ajo që ndodhi, por deshi Zoti e pata vullnet dhe mora një pushim njëvjeçar, pa pagesë, e u nisa për në luftë.

Cilat janë kontaktet me njerëzit që e nisën luftën në Kosovë pasi erdhët këtu?

- Pyetje interesante. Pak më parë e thashë se Lufta më gjeti befas. Në atë kohë jetoja një jetë të izoluar, ku shokë ose miq kisha vetëm familjen e ngushtë dhe dy a tre djem që studionin atje. Në atë kohë, kohë pas kohe i përcillja lajmet dhe shihja se një lëvizje a një aktivitet ka në Kosovë, po ato aktivitete ishin me Rugovën, Bukoshin e kështu me radhë dhe emra të tjerë nuk pata dëgjuar. Ndërkohë njerëzit kishin punuar në krye me Adem Jasharin dhe shokët e tij, po unë nuk pata pasë kurrfarë informate dhe, zatën, kur u nisa unë prej Vienës, mora rrugën Vienë-Tiranë dhe iu drejtova Zyrës së Republikës së Kosovës në atë kohë në Tiranë.
Më kujtohet si sot fjala e tyre “nëse dëshironi t’u bashkangjiteni radhëve tona, si ushtri e mirëfilltë, atëherë do të fillojmë në mars”, e kjo ishte fjala për marsin e 99-tës.
U gjeta i papërgatitur se, thashë, nuk njihja njerëz të tjerë, nuk e dija se kush e ka filluar, kush po e zhvillon luftën, bile pati momente kur thashë: “Shiko Rugovën, këndej e mashtron botën me një politikë pacifiste, e çfarë ushtrie të mirë paska përgatitur”. Se disa pamje dhe sekuenca që pashë në Euronjuz atje janë realitet i fortë dhe me këtë bindje u nisa në Zyrën e Republikës së Kosovës në Tiranë.
Por aty, deri dikund e mësova një realitet të ri. E panë ata zyrtarët që ishin në atë Zyrë se unë nuk isha i informuar bash mirë me gjarjet në Kosovë dhe atëherë ma bënë me dije se nëse jam i interesuar t’u bashkangjitem radhëve të UÇK-së, të kem durim pak se do të vijë një person i cili ka punë pak dhe do të më informojë më detajisht. Kështu dhe u bë dhe më kujtohet se erdhën dhe dy djem nga Drenica, të cilët kishin pasë disa punë, u takuam me ta dhe me këtë faktikisht filluan ditët kur nisa të marrë më shumë informata për atë se çka po ndodh në terren, kush e ka filluar Luftën, zanafilla e mëhershme, kush u mundua e kështu me radhë e kështu me radhë.

Dhe pastaj arriti puna ta kontrolloni Prizrenin, ta mbani Prizrenin dhe të luani një rol të rëndësishëm në kohën e Luftës…

- Në Prizren kam ardhur tek në fazën e fundit (me 04.03.1999) dhe ndër vërejtjet e mia - nëse ka ndonjë vërejtje, se vërejtjet kanë qenë të pakta në adresë të udhëheqësve të Luftës në Kosovë - ka qenë mostransferimi i ushtarëve nga një zonë në zonën tjetër, që ua pata thënë atyre edhe gjatë luftës, por arsyetoheshin me pamundësi të strehimit të tyre, të vendosjes.
Për t’i bindur ata se lufta duhet të udhëhiqet, të zhvillohet aty ku ushtarët nuk e kanë familjen e vet, se janë më të lirë për të vepruar, kjo ishte dhe arsyeja se pse unë nuk erdha në Prizren.
Në fazën e parë kam vepruar në kufirin Kosovë-Shqipëri, mandej në Junik deri në dorëzimin e jo rënien e Junikut… Dhe është interesant se vetëm katër ditë pas largimit tonë nga Juniku, shkijet ose serbët ia kanë arritur të depërtojnë në Junik. Kjo duke e pasë frikën se ende ka forca aty. Kjo ishte, pra, faza e parë.
Fazën e dytë, domethënë në gusht, u larguam prej atje, pritëm disa armë pakëz më moderne dhe në shtator gjithashtu të 1998-tës hyra me një grup tjetër nga Pashtriku nëpër Has, Anadri, Drenicë. Adresa - stacioni i fundit: Shala e Bajgorës. Në Shalë të Bajgorës qëndrova tre muaj e tri javë e ndërkohë vazhdova në një vizitë te shokët në Llapashticë, ku ishte dhe Shtabi i Llapit. Aty, në Llap, qëndrova tri javë dhe pas qëndrimit trijavësh e pashë se për mua nuk kishte punë, se e kishin organizuar mire Ushtrinë. U ktheva prapë në Shalë të Bajgorës, qëndrova me ta edhe disa ditë dhe ua bëra me dije se do të shkoj në Prizren dhe nëse i gjej ata mirë të organizuar, atëherë do të kthehem prapë, siç e bëra dhe në Llap, ku i gjeta mirë të organizuar dhe u ktheva prapë. Me 21.01.1999 erdha ne Reti (komuna e Rahovecit), gjeta Brigadën 125, gjithsej numëronte 27 veta e u evidencova si i 28-ti,pra ishte ne riformim. Atëherë e pashë të udhës të qëndroj në Brigadën 125, që e kishte përgjegjësi Prizrenin. Dhe kështu erdhëm te data 4 mars, ku me një grup ushtarësh depërtuam në fshatin Jeshkovë (Ana e Vrrinit afër Prizrenit), ku më 11 mars pason ofensiva e shkaut dhe në atë luftë, sipas informatave që i kam, në një ditë, në një ofensivë, në një luftë ballë për ballë, i humba 9 prej shokëve që u vranë në një fshat të vogël, dhe disa shokë llogariten ende si të humbur.
Kjo është dhe një ndër humbjet më të mëdha që pësova. Prej 11 marsit jo që u dorëzuam, por rifilluam dhe qëndruam deri në hyrjen ose depërtimin e forcave të NATO-s në Kosovë më 12-13 qershor 1999. Luftën e koncentrova në Prizren, në Lagjen Tusuz i kisha bazat, të cilat i ndërroja kryesisht me qëndrim javor, ndërsa bazën rezervë e kisha në malet e Prizrenit.

Pas Luftës në Kosovë ju u pasivizuat…?

- Në fazën e parë kam qenë aktiv në bisedimet me ushtrinë e KFOR-it Gjerman në Prizren, nga pozita e Shefit të Shtabit të Brigadës 125, por atë detyrë e ushtrova diku vetëm pesë javë, pasi që u kryen formalitetet, se ndërkohë ishin marrë vesh për demobilizimin e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës dhe për krijimin e një force tjetër, TMK-ja e tashme. Atëherë, me kërkesën time kërkova demobilizimin nga UÇK-ja dhe shkova më në fund ta vizitoj familjen e ngushte që i kisha në Austri. Qëndrova për një kohë më të gjatë, afër dy muaj, pa u kthyer në Kosovë. Këtu e lash ish-UÇK-në në një pozitë shumë të mirë dhe gëzonte respekt nga Populli dhe NATO-ja. Por, ndërkohë, pas kthimit tim, e pashë se respekti kishte rënë, kishte ndryshuar gjendja, u demoralizova me gjendjen që e pashë...

Në kohën e Luftës së Kosovës a keni pasur kontakte me shqiptarë të Maqedonisë?

- Disa vëllezër nga Kosova ma zënë për të madhe kur them se vëllezërit shqiptarë nga Maqedonia janë më të disiplinuar në aspektin ushtarak në krahasim me ata nga Kosova dhe Shqipëria. Me ta është shumë më lehtë të punohet, se dinë ta vlerësojnë edhe udhëheqjen dhe dinë ta vlerësojnë edhe pozitën e vet momentale të cilën e kanë. Më kanë lënë përshtypje shumë të mirë vullnetarët shqiptarë nga Maqedonia në Luftën e Kosovës. Kanë qenë ndër ushtarët më të disiplinuar. Rrallë e ndoshta dhe asnjë s’ka dështuar. Ata që kam takuar gjatë luftës, qoftë në Rrafsh të Dukagjinit, qoftë në Shalë të Bajgorës, të cilët dhe e kanë mbajtur luftën në Shalë të Bajgorës, janë disa djem të cilët mund t’i merrni edhe ju në intervista si Shaki, Dani, Muharremi,Toni e të tjerë, që u dëshmuan në Shalë të Bajgorës si ushtarë trima e të disiplinuar, që kanë mbetur legjenda të këtushme, por edhe të luftës në Maqedoni. Ka edhe shumë të tjerë, që për fat të keq nuk ua di emrat, por dikur ndoshta, në kuadër të ndonjë libri, do t’ua gjej emrat.
Mua më kanë befasuar për të mirë gjatë Luftës në Kosovë dhe atë mendim të mirë për vëllezërit shqiptarë nga Maqedonia e kam edhe për luftën që zhvillohej në Maqedoni.

Si ndodhi që të kaloni në Maqedoni, ku më shumë ose më pak Lufta dhe aktivitetet që zhvilloheshin atje…

- Ju thashë edhe më parë se Lufta e Kosovës më gjeti në befasi, por faji nuk është i dikujt tjetër, është i imi. Nuk isha nga ata që nuk u interesua shumë për këtë punë, por megjithatë më gjeti befas. Gjithashtu edhe ajo në Maqedoni. Shpresoja se luftën atje do ta fillojnë ata që i pata njohur gjatë Luftës në Kosovë, se edhe gjatë bisedave me ta gjatë Luftës në Kosovë, diskutoja për atë se kur është momenti , se a duhet paralelisht të zhvillohet lufta edhe në Maqedoni, se a duhet bërë një herë të parën e pastaj edhe të dytën e kështu me radhë. Por, megjithatë e dija se nëse fillon, atëherë do të informohesha. Dhe sipas të gjitha gjasave do të informahesha po ta kishin filluar ata të cilët i takova gjatë Luftës në Kosovë.
Ata që e filluan, gjithashtu kishin qenë ata që e ndihmuan Luftën në Kosovë, por unë nuk pata shumë informata rreth tyre dhe kjo, si dhe e para, më erdhi befas.
Ndërkohë mora vesh se përgjegjësi kryesor ishte Ali Ahmeti, kurse si Shef i Shtabit, për pjesën operative, Gëzim Ostreni.

A njiheshit me ta para Luftës?

- Për Ali Ahmetin, me keqardhje duhet ta them, më parë nuk pata dëgjuar, por kjo e bën edhe më të madh Ali Ahmetin, se më vonë, bile pas Luftës në Maqedoni, mora vesh nga vëllezërit në Kosovë se ai e kishte pasur një pjesë të madhe të përgjegjësisë organizative të Luftës së Kosovës. Edhe Gëzim Ostreni gjithashtu kishte pasë përgjegjësi në Rrafsh të Dukagjinit. Po e them edhe një herë se nuk i njoha ata para luftës, por kjo i bën ata edhe më të mëdhenj dhe jo më të vegjël, se kanë kryer shumë punë, sidomos Ali Ahmeti ka kryer shumë punë në Kosovë. Do informata tash i kam të dëshmuara dhe të vërtetuara në luftë, që dëshmojnë për aktivitetin dhe punën e Ali Ahmetit në Kosovë, por është një tip i cili kryen punë dhe nuk flet shumë. E njëjta ka ndodhur me të edhe në Luftën e Maqedonisë, e ka marrë përgjegjësinë, ka kryer shumë punë, ka qenë i angazhuar e është edhe më tej i angazhuar dhe mbetet si njeri që nuk flet shumë. Por. duhet ta kuptojë dikur ai se nëse e merr përgjegjësinë… (kjo është porosi e imja për Ali Ahmetin, ku unë si person i lirë, që rri nën shator mund të flas ose të mos flas), por nëse e marr përgjegjësinë, atëherë edhe duhet të flas më tepër, të jap sqarime më tepër, të jem më energjik, sipas nevojës t’i mëshoj dhe nganjëherë grusht tavolinës, se këto janë disa gjëra që prej zemërbutësisë së tij i mungojnë Ali Ahmetit.. Po Ali Ahmeti, për fat të mirë ende ka, them ende ka shume shokë (se ka gjasa që ata dikur edhe zvogëlohen), në ta mund të llogaritë edhe mëtutje, se është obligim jo vetëm i tij, por i gjithë shqiptarëve në Maqedoni e edhe në Kosovë se në fazën e parë duhet të mbështetet ajo që del nga lufta, t’i jepet një rast, jo njëvjeçar ose prej gjysmë viti, por një rast për një kohë së paku që e kanë patur edhe partitë tjera më parë, Prosperiteti ose PDSH-ja.
Le t’i jepet rasti që ta dëshmojë veten, e nëse jo, është një veti që e kam parë te populli shqiptar në Maqedoni, që të ngre shumë lartë, por edhe të rrëzon shumë poshtë, siç ka ndodhur me PPD-ne dhe PDSH-në. Ka gjasa që kjo të ndodhë edhe me BDI-në, nëse nuk mëson nga paraardhësit e vet.

Si erdhi puna që të shkoni në Maqedoni, të vini kontakte, kishte thirrje apo...?

- Jo, nuk kishte thirrje. Më së pari ardhja e refugjatëve në Prizren dhe në rrethinën e Prizrenit, që u koncentruan në trevën e Opojës , por që kishte në numër mjaft edhe në Prizren, vendtakimin e tyre e kishin në një lokal, “Dafina”, i cili ishtë shumë i famshëm në Prizren, ushtarët e ish-ushtarët, të cilët aty binin në kontakt me ushtarët që i pata pasë në Kosovë dhe ata më sillnin informata për atë që po ndodhte atje. Informatat pra i merrja nga mediat, refugjatët dhe ish-ushtarët.Kështu , një numër i madh ushtarësh që i pata rreth vetes në Kosovë erdhën dhe treguan se do të nisen për rrugë e unë ua bëra me dije se do të nisen por bashkë me mua, por një herë do të marrim informata se çfarë po ndodhte, se, ju tregova më parë se nuk dija për Ali Ahmetin, kush filloi, kush e merrte përgjegjësinë. Shkova, pashë, fitova, siç thoshte ai me “veni, vidi, vici” dhe edhe unë u desh të marr një herë informata që të nisem, që të mos ndodhte si në të parën, kur shkova në Zyrën e Republikës së Kosovës në Tiranë, që e pashë se nuk kishte qenë adresë e preferuar, por kishte qenë një adresë krejt tjetër.
Pra, që të mos më ndodhte kjo edhe një herë, atëherë mblodha edhe më tepër informata. Ndodhi dhe takimi i parë me Alinë dhe Ostrenin dhe më la përshtypje të mirë. Nga ajo që ndodhi, mund të them një dështim i përkohshëm i fillimit të Luftës në Maqedoni, te Ali Ahmeti vërejta një zbehje në fytyrën e tij. Nuk vërejta një person që nuk i bëhet vonë dhe kjo është një realitet që u pa, se vërejta me sytë e mi një person që është i dëshpëruar me atë që ndodhi dhe se e kishte marrë çështjen seriozisht. Pata pasë përjetuar edhe në Kosovë raste të ndryshme kur dështonim në ndonjë ofensivë, e humbnim ndonjë luftë, prapë riorganizoheshim dhe rifillonim, por nuk vërehej ai dëshpërim në fytyrat e atyre në Kosovë me atë masë që e pashë tek Ali Ahmeti. Kështu, dëshpërimin që e pashë në fytyrën e tij dhe punën se me çfarë serioziteti e kishte marrë ai, mua më mjaftuan që të vazhdoja të bashkëpunoja aty ku kishte mbetur.

Si mund ta shpjegoni rolin tuaj në Maqedoni, pasi edhe ne, edhe ish-ushtarët e UÇK-së, e të themi edhe ana zyrtare, shumë pak dinë se çfarë vërtet ndodhte në kohën e Luftës. Si mund t’i shpjegoni ato kohë dhe ato ngjarje për të cilat edhe tash diskutohet në Maqedoni dhe thuhet se ishte luftë, luftë e madhe, luftë e vogël, luftë-krizë, krizë ... përdoren më shumë terma, a shumë pak ka nga ajo se çfarë vërtet ndodhi në atë kohë. Ju si pjesëmarrës në ato ngjarje, si mund t’i shpjegoni këto? Çfarë ishte kjo?

- Jo rastësisht e përmendi takimin me vëllezërit shqiptarë nga Maqedonia , të cilët i takova në Kosovë. Thashë më herët se kanë qenë të disiplinuar, kanë qenë ushtarë të mirë, trima dhe të disiplinuar. Por u mungonte diçka atyre që më parë kanë menduar se “nuk bën të zakaçesh me dërzhavën”, ta them këtë me gjuhën e tyre, të popullit pra.Bënë dhe mund të dalësh fitues!
U pa se është dashtë që të mobilizohen ata (shqiptar të Maqedonisë) që e kishin përjetuar Luftën e Kosovës, në fakt ata edhe iu bashkangjitën Luftës, por edhe djemtë që e dhanë kontributin e tyre dhe bënë luftën në Kosovë, gjithashtu iu bashkangjitën Luftës në Maqedoni dhe u thye ai miti që nuk bënë të shtyhesh me dërzhavën. Në një kohë, në fazën e parë të një tollovie në shkurt e mars, në të cilën nuk kam qenë prezent, nuk kam të drejtë të flas, pa fajësuar askend, fajësimet le t’i bëjë kundërshtari e mos t’ia lëmë njëri-tjetrit, lufta megjithatë ka qenë e mirë. Lufta në një aspekt nuk është e mirë, por kur detyrohesh, atëherë është e mirë dhe mund të them se ka qenë e suksesshme, se ata djem që ishin në Kosovë dhe përfituan përvojë lufte, mësuan nga ajo luftë, mësuan nga gabimet që i bënin vëllezërit e tyre në luftën e parë, se për herë të parë kur të bësh diçka, normal se do të bësh gabime, me të dytën, të cilën e përjetuan në Preshevë, Medvegjë dhe Bujanoc gjithashtu mësuan nga gabimet dhe e treta-e vërteta i gjeti të gatshëm, deri diku pa gabime.
E meta jonë kryesore si shqiptarë është lokalizmi, treva, rajoni, edhe pse jemi sot të ndarë në Shqipëri, Kosovë,Kosovë Lindore, pjesën e Malit të Zi, në Maqedoni, në Çamëri e kështu me radhë, ende kemi forcë dhe guxim të ndajmë edhe mëtutje në treva, në Drenicë, në Llap, në Rrafsh i Dukagjinit e kështu me radhë, ta ndajmë pjesën e Kumanovës, Tetovës, Kërçovës,
Gostivarit...pastaj pas këtyre ndarjeve vjen ndarja e fshatrave në kuadër të trevës, e lagjeve në fshat e në lagje dhe shtëpi për shtëpi.
Ky është problemi me të cilin duhet të merren ata të cilët marrin përgjegjësi që ta udhëheqin popullin, nuk kemi problem tjetër, jemi një forcë reale dhe për këtë e kemi dëshmitar Allahun, Zotin, që jemi forcë reale këtu në Ballkan, ku mund të ballafaqohemi kur të donë ata, se na nuk u imponojmë luftë, nuk kemi zhvilluar lufta për të pushtuar, por lufta mbrojtëse . Nuk mbahet mend asnjëherë në histori, jo që vetë e kemi shkruar atë, të tjerët na e kanë shkruar, që të kemi sulmuar dikë, vetëm luftëra mbrojtëse kemi bërë, sa për të mbrojtur të drejtat tona dhe hiç më tepër.
Jemi, pra, forcë reale në Ballkan jo vetëm ta marrësh numrin, por edhe kur ta marrësh parasysh forcën rinore që ekziston, kur kemi në çdo dhjetë banorë vetëm një të moshuar dhe ndoshta dhe ai është i aftë të kundërshtojë kundëreshtarët.Nëse i marrim si kundërshtarë serbët, malazezët, maqedonasit, pa marrë parasysh se në të ardhmen ndoshta dhe nuk do të jenë kundërshtarë, statistika tregon ndryshe, në çdo familje ka më shumë pleq dhe mund të them se e ardhmja është e jona, por duhet t’ia arrijmë qëllimit që t’i bashkojmë njëherë fshatrat, pastaj trevat dhe thënë shkurt, t’i heqim lokalizmat dhe ato të tjerat si shqiptarët e Maqedonisë më të mirë, shqiptarët e Kosovës më të mirë etj. Nuk është e jona të bëjmë aso vlerësimesh, por duhet të veprojmë dhe të bashkojmë.

Lidhur me luftën në Maqedoni ka vlerësime në një mënyrë se ajo është agresion nga Kosova, se nuk e ka patur përkrahjen nga popullata vendëse, se atë e bënë kosovarët...

- Nëse pyetja është se a ishte lufta agresion nga Kosova, përgjigja është - jo. Lufta në Maqedoni është agresion i Maqedonisë dhe i maqedonasve në adresë të shqiptarëve, ishte agresion nga Qeveria e atëherëshme, nga Georgievski, Boshkovski, Buçkovski etj, nga paraardhësit e tyre në krye me Gligorovin, Cërvenkovskin e kështu me radhë. Ata janë kryesorët e fillimit të luftës, ose shkaku duhet të kërkohet tek ata. Patën mundësi, sidomos prej viteve të 90-ta, po edhe më parë, të rregullojnë gjendjen e shqiptarëve, t’i trajtojnë si bashkëqytetarë e me të drejta të barabarta e jo t’i marrin si njerëz të rangut të dytë, si sharraxhinj, si hyzmeqarë ose që ta luajnë rolin e skllevërve, që ishte diku para dyqind vjetëve aktual në Evropë. Vetëm pas përfundimit të skllavërisë në gjithë botën, të njëjtën e përfunduan edhe maqedonasit, se e shijuan një jetë deri diku të mirë në kurriz të shqiptarëve, se kur i duhej shqiptarit të marrë një dokument të thjeshtë, duhej që të punojë me muaj të tërë diku në Perëndim për të dhënë dhe për ta siguruar atë dokument. Këtë gjendje normal që ishin të interesuar maqedonasit ta ruanin dhe agresioni ose sulmi i Maqedonisë erdhi, pra, nga vetë maqedonasit, sidomos të kësaj qeverisë së fundit që shkoi, të Georgievskit të famshëm, i cili tha se “vetëm dhomat e gazit janë për shqiptarët”.
Kjo nuk i takon asnjëherë një personi që ta thotë nëse do ta udhëheqë një parti, se partia nuk ka tendencë që të mbisundojë mbi një grupacion tjetër, por ka tendencën që të udhëheqë me shtetin. Dhe nëse dëshiron të udhëheqësh shtetin, atëherë duhet t’i udhëheqësh të gjithë ata që i ke në kuadër të atij shteti. Nëse dëshiron të bëhesh kryetar i shtetit duke i shtyer në “gasna komora” ata të cilët nuk janë të përkatësisë tënde nacionale, atëherë zanafilla e të keqes është mu te këta persona.

Në Maqedoni, që nga pavarësimi, partitë shqiptare ishin pjesëmarrëse në pushtet...

Për partitë shqiptare, startin e tyre, regjistrimi i tyre si parti demokratike e kështu me radhë, nuk kam shumë informata që ta di nismën e tyre. Populli e ka dashtë një parti shqiptare, e di euforinë atëherë që i pati përfshirë shqiptarët, erdhën edhe nga Australia që ta votonin Prosperitetin e atëhershëm, por nuk e di unë se me çfarë rregullore kanë punuar, sa i kanë pasë duart e lira të punojnë, sa kanë pasë mundësi të punojnë dhe t’ia arrijnë qëllimit ta ngrejnë çështjen shqiptare, që të realizojnë të drejta më tepër për shqiptarët, por edhe vullnet të mjaftueshëm për t’i realizuar këto.Pasi që nuk i lejova më parë vetit, nuk do t’i lejoj edhe këtu vetit të fajësoj dikë pa pasur informata të mjaftueshme se kanë patur mundësi më tepër të bëjnë apo jo, por është dashtë të japin sqarime para popullit të vet në ato momente kur ia morën votën se pse nuk punuan, pse ishin në pamundësi ose të penguar dhe a patën mundësi që të organizohen ndryshe, a do të ishin në gjendje të organizoheshin ndryshe dhe të realizonin synimet e tyre po t’u jepet edhe një herë mundësia . Apo tua lënë këtyre, si atëherë Prosperitetit apo edhe pasardhësve të tyre, PDSH-së në krye me Arbën Xhaferin, për të cilin edhe sot kam respekt. Të gjithë ata e patën rastin e tash rasti i erdhi Ali Ahmetit, si person i cili doli nga lufta, një luftë që e dimë të gjithë se nuk ka qenë dhe aq e pasuksesshme, që llogaritet si një luftë deri diku e suksesshme, mos t’ia jap me të madhe dhe të them se ishte shumë e suksesshme.
Për arsyet pse u ndërpre lufta aty ku u ndërpre, ky është obligim i Ali Ahmetit , si përfaqësues i UÇK-së, atij i takon dhe mund të dalë e të thotë se pse u ndërpre lufta, sepse këtë boshllëk apo këtë mungesë të informatave po e keqpërdorin kundërshtarët e tij, qoftë formacioni ushtarak që tash paraqitet si AKSH, qoftë edhe aktiviteti i partive të tashme aktuale. Çdo mungesë e informatave më detale nga ana e Ali Ahmetit, po keqpërdoret, po dredhohet, po shtrembërohet nga ana e opozitës së tij dhe Ali Ahmeti duhet ta ketë të qartë se sa të jetë udhëheqës i partisë më të madhe, do të ketë edhe opozitë të fortë. Tash a do të jetë PDSH-ja, a do të jetë diku një parti e re, hiç s'i dihet. Po Ali Ahmeti 70-përqindshin e ka një barrë shumë të madhe. Sa kohë mund të bartet 70-përqindshi në shpinë, nëse nuk punohet me një dinamikë më të shpejtë, kjo është vështrirë të thuhet, por besoj se do t’ia dalë.

Puna e durimit ose e mosdurimit të popullatës shqiptare në Maqedoni. Nëntë muaj pas zgjedhjeve ka shenja se popullata nuk është dhe aq e kënaqur me qeverinë e re, me BDI-në. A mendoni se një afat prej nëntë muajsh është një afat i mjaftueshëm për përmirësimin ose për ndërrimin e situatave, të gjendjes që ishte krijuar më parë?

- Po shkoj me një shembull që ndoshta dikujt do t’i duket si shembull ndoshta dhe jo shumë i fortë.Po të ketë mundësi ose premtim Ali Ahmeti nga bota e jashtme perëndimore, që kanë më tepër mjete financiare, se do të realizojë numër të madh të fabrikave, ku do të punohet, do të punësohen të gjithë shqiptarët. Edhe po të ishin lëshuar ato mjete para nëntë muajsh, ato nëntë muaj nuk mjaftojnë as që t’i fillosh themelet e fabrikës, t’ia vesh kulmin, të vendosësh makinerinë e nevojshme, t’i ushtrosh ish-ushtarët ose popullatën të punojnë në profesionet e ardhshme, që do të ushtronin në ato fabrika dhe që brenda nëntë muajve të ishin të gatshëm ta nisnin punën.
Edhe po të jenë mjetet, edhe mundësia , edhe dëshirat e gjithë së bashku, brenda nëntë muajve është shumë pak kohë që të realizohet diçka.. E tash, populli ynë ka ardhur në momentin kur dëshiron t’i përshpejtojë gjërat.
Deri para disa vjetësh, deri në 1998, pritën, u shkatërruan, u përzunë për në Turqi mbi 600 mijë shqiptarë, u përzu një numër i madh i tyre për në Perëndim në njëfarë forme vullnetare, në kurbet e kështu me radhë, pritën pra afër 50 vjet dhe iu dha rasti nga 1998 e këndej që të zhvillojnë tri luftëra, që as Amerika nuk ia lejon vetit këtë luks që të zhvillojë tri luftëra brenda tre vjetëve dhe këto luftëra shkuan të gjitha në adresë të shqiptarëve, Lufta e Kosovës u kushtoi edhe shqiptarëve të Maqedonisë edhe të Preshevës, se të gjithë dhanë në fondin e përbashkët, të gjithë erdhën si vullnetarë, shkuan vullnetarë edhe në Preshevë, gjithashtu edhe atje dhanë, e njëjta ndodhi edhe në Maqedoni, ku ka pasë edhe nga Kosova vëllezër që kanë ndihmuar. Mos të harrojmë refugjatët nga Kosova në Maqedoni e Preshevë, nga Maqedonia e Presheva në Kosovë. Këto janë pra tri luftërat që i zhvilloi një popull brenda tre vjetëve 1998- 2001, me mbi 120 mijë shtëpi të djegura në Kosovë, me rreth 13 mijë të vrarë e të humbur në Kosovë, një numër i vrarë i shqiptarëve në Preshevë dhe gjithashtu një numër i të vrarëve fatmirësisht më pak në Maqedoni se në Kosovë, por gjithashtu me shumë shtëpi të shkatërruara e të djegura, sidomos në Zonën e Kumanovës e të Sllupçanit, ku fshatra të tërë janë çrrënjosur.
Atëherë, çka mund të pret ky popull, sidomos pas gjithë këtyre problemeve, pas këtij numri të madh të shtëpive të djegura e të shkatërruara, njerëzve të vrarë, të vdekur e të humbur? Gjendja ne Kosove shprehet edhe në Maqedoni, problem Presheva, shprehet në Kosove dhe anasjelltas, se këto janë probleme të lidhura njëri me tjetrin.
Ali Ahmeti po edhe të dëshironte , e dëshirë ka, edhe po të ketë vullnet ekstra-maksimal, është e pamundur që për një kohë shumë të shkurtër të bëjë diçka më shumë, (e pranojnë të gjithë se është kohë shumë e shkurtër, vetëm nëntë muaj), se dashtë e padashtë është i lidhur edhe me problemet në Shqipëri, edhe me problemet në Kosovë, edhe me problemet në Preshevë, se të gjitha këto kanë qenë probleme për Ali Ahmetin. Ai nuk e trajton çështjen e Maqedonisë si problem të veçantë të çështjes shqiptare, për te ende është dhe Kosova problem, është problemi i Shqipërisë derisa të stabilizohet një qeveri e rregullt që do të funksiononte pa korrupsion, pa asgjë të keqe, problemi ndoshta i ardhshëm i çamëve. Të gjitha këto janë probleme për Ali Ahmetin.
Deri më tani, e them këtë edhe pse përpara nuk e kam njohur, Ali Ahmeti për momentin për mua në rang-listë është numri një nga politikanët aktual në gjithë trojet shqiptare, qoftë në Shqipëri, Kosovë... Me këtë rast do t’u mbetej hatri , ose do të ma zënë për të madhe vëllezërit nga Shqipëria, nga Kosova ose disa nga Presheva, por problemi kryesor i Ali Ahmetit është se priton ose e ka zor të flasë, të diskutojë më tepër dhe të japë informata më tepër për atë se çka u bë, çka do të bëhet dhe pse po kërkon aq shumë kohë të arrihet aq sa dëshiron populli.
Është pozitive që populli thotë se është shumë kohë kjo prej nëntë muajsh. Thashë më parë se 50 vjet nuk iu dukën shumë, por tash kjo do të thotë se jemi trimëruar, kjo është e mirë, kjo do të na mbajë si popull, por mos të shkatërrojmë shpejt.
Ali Ahmetit së paku le t’i japin rast aq sa pati Prosperiteti dhe aq kohë sa pati PDSH në krye me Menduhin dhe Arbën Xhaferin. Le t’i jepet aq kohë Ali Ahmetit sa patën ata dhe në qoftë se dështon dhe nuk ia arrin qëllimit, populli në Maqedoni e di shumë mirë se çka duhet të bëjë- 90 për qind Prosperitet - 9 për qind Prosperiteti, gjithashtu PDSH larte-poshtë dhe BDI lart, BDI poshtë.

Si e vlerësoni faktin se Ali Ahmetin e kundërshton edhe një strukturë e fortë e ish-ushtarëve të UÇK-së ?

- E keni fjalën për formacione të rregullta, ose për çka e keni fjalën

Disa prej atyre që kanë marrë pjesë në luftë, e kanë gjetur veten në parti të tjera, ose në rrethana që tash e kundërshtojnë, janë opozitë ndaj Ali Ahmetit?

- Unë, pasi që jorastësisht më thonë Hoxhë, u përmbahem rregullave të cilat i ka paraparë Zoti për njerëzit, ku thuhet se pos Atij, Zotit, askush nuk është i pagabueshëm. Ali Ahmeti thashë se është person që e favorizoj prej këtyre aktualëve në politikë, por kjo nuk do të thotë se ai është edhe i pagabueshëm. Ali Ahmeti dallohet për një zemërbutësi, që ndoshta është e dëmshme edhe për të e edhe për popullin e tij në të ardhmen.Kjo është arsyeja se disa ish- komandantë u larguan nga ai. Nuk them se ai patjetër duhet të bëhet shumë agresiv, po edhe shumë i butë nuk bën, se jemi në një vend, në Ballkan sipas pozitës gjeografike, ku zhvillohet një lojë krejt tjetër, ku ferpleji nuk luhet, ku ndonjë herë ndoshta duhet të gjuhet edhe prej kornesë drejt golit, ku ndoshta duhet të luhen edhe lojëra tjera, të cilat i luajnë kundërshtarët, se për fat të keq këto lojra luhen edhe në botën perëndimore, të cilën e njohim si një botë shumë të suksesshme, po e di shumë mirë se edhe atje nuk është krejt ashtu, se i kalova dhjetë vjetë atje.
Ali Ahmetin atëherë mund ta marrim si një njeri i cili ka lindur në një kohë të gabueshme, i merr gjërat shumë saktë dhe dëshiron edhe me kundërshtarin të luajë ferplej. Mund të luash lojë fer, pastër, nëse edhe kundërshtari luan pastër, fer.
Gjersa koalicioni është në qeveri me Cërvenkovskin, Aliu vazhdon lojën fer, ndërsa Cërvenkovski, të cilin e kam parasysh, ose njerëzit rreth tij, nuk e luajnë atë lojë që dëshiron ta luajë Ali Ahmeti, kështu që ka mundësi që Ali Ahmeti të mbetet gjithmonë një hap prapa. Këtë gabim e bënë paraardhësit e tij, mund t’i hakmerret edhe Ali Ahmetit. Në fund të fundit, vitin e ardhshëm janë zgjedhjet lokale dhe do të shihet se në çfarë gjendje është, e ka atë pozitë që e kishte më parë me 70 për qindshin, a ka rënë, a do të dalë ndonjë opozitë tjetër, se ka edhe figura të tjera që kanë mbetur në prapavijë duke vëzhguar e ndoshta dikur edhe mund të marrin një numër të madh të anëtarëve.
Ali Ahmetit i kishim preferuar që të dalë me më shumë informata në popull, të dalë dhe të sqaroj çka është duke punuar dhe ku janë pengesat dhe ato pengesa ndoshta nuk i sheh të gjitha apo nuk i duken aq të mëdha, por masës i duken të mëdha , atyre që ia dhanë votën atij dhe ata, jo të gjithë, por një numër i konsiderueshëm i tyre janë të pakënaqur me gjendjen reale.
Për gjithë këto i fajësoj të dy anët, ngutshmërinë e popullit, që dëshiron brenda nëntë muajve t’i zgjidhë të gjitha problemet ( gjë që teoretikisht dhe praktikisht është e pamundur të bëhet). Se, po të ishte vetëm punësimi i thjeshtë, do të zgjidhej krejt problemi, por disa kërkojnë pozita të larta dhe shtrohet pyetja se cili është ai që ka merita më tepër e cili më pak e, ndërkohë, marrim vesh se në Maqedoni të gjithë kanë qenë anëtarë të Shtabit të Përgjithshëm, të gjithë kanë luajtur rol më tepër se Ali Ahmeti e diku ndoshta diku më pak se Ali Ahmeti. Ai qe aty, e pa më së miri se cili komandant qe gjatë kohës aty, luftoi, si u soll me popullin e vet, si u soll me kundërshtarin, a luftoi , a s’luftoi e kështu me radhë.
Nëse ndonjë historian Shqiptar vullnetmirë nga Maqedonia dëshiron të shkruajë mbi luftën, si filloi dhe si përfundoi ajo, a qe e suksesshme a jo, i preferoj atyre që mos ta pyesin as Komandant Hoxhën e Prizrenit, as Komandantin tjetër diku në Tetovë a në Kumanovë a diku tjetër, se secili do ta merr pak nga ana e vet, po le të merr ai historiani i vullnetit të mirë t’i japë vetit kohë dhe të shkojë fshat për fshat ku u zhvillua lufta dhe le të marrë informata se me të vërtetë të gjitha do t’i gjejë pa anime rajonale, pa anime të tjera.

Çfarë informatash keni për ekzistimin apo mosekzistimin e AKSH-së?

- UÇK - Ushtria Çlirimtare e Kosovës, UÇK - Ushtria Çlirimtare Kombëtare , që luftoi në Maqedoni. Ky është emri më i zgjedhur. Nëse dikush kërkon suksesin, arsyet e suksesit të Luftës në Maqedoni, kjo ka qenë suksesi se shumë me rëndësi ka qenë emri.. Një numër i djemve të mirë me origjinë nga Maqedonia, që morën pjesë në luftën vullnetare në Kosovë, vetëm emri UÇK i ka stimuluar pozitivisht. Ka mjaftuar ajo UÇK e njëjtë, ajo që kanë përjetuar në Kosovë, për t’iu bashkangjitur shumë më lehtë luftës, se faktikisht ishte diçka e njohur për ta - ishte UÇK.
Po të ishte një emër tjetër , nuk do të ndodhte kjo. UÇK është Ushtri Çlirimtare, qoftë e Kosovës, qoftë Kombëtare, por emri si emër ka rëndësinë e vet, të marrim si shembull “Canon" , "Philips”, a të tjerë , çmos bëjnë që emrin e tyre ta ruajnë si emër i cili u siguron profitin.
Ne kemi Ushtri, kemi emrin e Ushtrisë, ajo është UÇK, s’ka nevojë të thuhet më kosovare, por kombëtare. Nëse themi Çlirimtare, është synim i paarritur komplet.
Por nëse themi Armatë Kombëtare Shqiptare, këtë mund ta themi nëse punët janë kryer dhe kemi një trevë të përbashkët Shqipëri, Kosovë, Maqedoni, Mal të Zi, Çamëri, kur funksionon terreni dhe e kemi nën kontroll dhe atëherë kësaj treve i duhet një Armatë Kombëtare Shqiptare. Po , çka është synimi i tyre, unë këtu në AKSH shoh vetëm mbrojtje të diçkaje, ku është synimi çlirimtar për kufijtë të cilët ende nuk ekzistojnë.
Nuk i kemi çliruar definitivisht trojet shqiptare, atëherë neve na nevojitet diçka që ka në vete çlirimtaren, që njëherë të çlirohet dhe mandej me një Armatë ta kontrollosh atë.

A ekziston a nuk ekziston AKSH?

- Armata Kombëtare Shqiptare e ka dhe ju e keni veb-sajtin e saj. Ajo ekziston dhe është gabim i madh të thuhet se ajo nuk ekziston. Unë nuk i lejoj vetvetit gabimin që e bënë në Kosovë, kur udhëheqësit e atëhershëm politikë thanë se nuk ka UÇK, ose se UÇK-ja është dorë e zgjatur e dikujt apo e dikujt tjetër. Atë gabim e bënë në Kosovë dhe unë , së paku si person që mbaj ende përgjegjësi organizative, nuk guxoj ta përsëris, por po shtoj edhe diçka tjetër - AKSH mund të ketë njerëz të vullnetit të mirë, por që nuk e kanë gjetur momentin. Po ta kenë ata vëllezër parasysh se na jemi ata të cilët i zhvilluam këto tri luftëra, që siç thashë është luks i tepruar edhe për amerikanët një punë e tillë,atëherë nuk do të inskenonin dhe nuk do të kërkonin një luftë, një aventurë të re.
Le t’i jepet rasti një herë UÇK të realizojë synimet e veta, a u arrit ajo pavarësi të cilën ende e presim ne? Me këtë ju bëjë me dije edhe vëllezërve në Maqedoni se ne në Kosovë qe katër vjet po presim dhe ende nuk e kemi pavarësinë dhe shpesh kemi dështuar dhe kemi mësuar prej kundërshtarit që prej viteve të ’68-ta, të ’74-ta, ’81 e kështu me radhë, jemi në këtë gjendje kur na dijnë si arrogantë e rebelë dhe presim. Prej ’99-tës qe u bë 2003 dhe ende Kosova nuk ka status të definuar, po nuk fajësojmë me të madhe udhëheqësit tanë politikë. Kurse ju vëllezër nga Maqedonia, për nëntë muaj dhe menjëherë keni filluar me fajësime të mëdha. Le t’i jepet njeriut një vit, dy, tri dhe atëherë të shohim.
Përmes kësaj interviste po jap edhe një porosi për vëllezërit e AKSH-së. Me qëllim po u them vëllezër, edhe pse patëm një ballafaqim para një viti e gjysmë në Reçicë të Tetovës me ta. Disa prej tyre kanë qenë të painformuar, disa prej tyre gjithashtu i kam njohur, kanë qenë djem të mirë dhe të dëshmuar në Luftën e Kosovës, disa prej tyre kanë qenë të manipuluar, kurse një prej tyre, që nuk do t’ia përmendi emrin, ka qenë ndoshta edhe me prapavijë negative.
Megjithatë, ata djem ndoshta kanë synime të mira, por momentin nuk e kanë qëlluar. Dhe i kthehem definimit të mëparshëm: AKSH është Armatë Kombëtare Shqiptare, që mund ta lëmë atë për një Shqipëri dikur, por le të realizohet së pari me Ushtri Çlirimtare, e pastaj asaj i vjen radha dikur.