Bazat e shteteve tė bashkuara qė nga Romania tek Bulgaria: shtrat lanēimi pėr njė sulm kundra Iranit
Njė bazė ajrore nė Romani (Mihail Kogalniceanu) e dy nė Bullgari (Bezmer e Graf Ignatievo) tė vendosura nga dy Shtete nė shėrbim tė Washingtonit, do i shėrbejnė aviacionit amerikan si zona tė mundshme ushtarake sulmi kundra vendosjeve civile, bėrthamore e naftambajtėse, tė Iranit.
Sulmi mund tė vijė nė prill tė 2007, siē supozon britaniku Sunday Herald, duke cituar lajme tė qarkulluara nga agjencia Novinite.com e Sofia e tė rimarra nga njė gazetė arabe nė gjuhė angleze, Arab Times. Rreziku i afėrm i njė sulmi tė tillė ėshtė komfermuar, sipas publikimit britanik, nga njė "burim zyrtarė amerikan". Nga ana tjetėr edhe kėtu nė Bukuresht dallohet njė farė pėrshpejtimi i politikave tė egėrsisė atlantike e anullimit tė sovranitetit kombėtarė.
Nėpėr gazetat rumune, edhe sot lexohet pėrmes rreshtave - nėpėr komentet e letrės sė famshme tė "gjashtė ambasadorėve" (duke pėrfshirė ato rumunė) e qeverisė sė Romės pėr njė komfirmim tė angazhimit nė Afganistan - qė po tė njėjtėt lėvizje trupash tė urdhėruar nga presidenti i Shba-sė George W. Bush nuk mund tė jenė njė diversion i thjeshtė, por njė pėrgatitje prej sė vėrteti ndaj njė sulmi kundra Iranit. Nė mbėshtetje tė kėtyre spekullimeve citohen lajmet mbi pėrforcime e rradhitje tė trupave amerikane nėpėr botė.
Mes tė tjerash, nė Bullgari flitet tashmė pėr njė zanafillė montimi hangaresh e serbatorėsh me lėndė djegėse pėr bombarduesit, njėkohėsisht me mbėrritjen e trupės sė parė prej 3000 ushtarėsh amerikanė, qė priten tė vijnė nė fund tė marsit nė bazat e vendosura nė dispozicion tė amerikanėve sipas marrėveshjes sė nėnshkruar mes Washington-it e Sofia-s vitin e kaluar.
Edhe nė Romani, ndėrkohė, nė bazėn Mihail Kogalniceanu janė nė zhvillim tė plotė punimė pėr zgjėrimin e kompleksit ushtarak, me njė vlerė qė kap shifrat e katėr milion euro. Angazhimi maksimal do arrihet mes 11 marsit e 10 prillit, kur pista e aerodromit do modernizohet e aeroporti ndėrkombėtarė Mihail Kogalniceanu do mbyllet pėrkohėsisht.
Drejtori i aeroportit, Corneliu Balan, ka refuzuar t'i konfermojė agjencisė rumune Mediafax ēfarėdolloj lidhje mes punimeve e pranisė ushtarake amerikane. Por lidhja del nė dukje nga marrėveshja rumuno-amerikane i dhjetorit tė 2005 sipas sė cilės 1500 ushtarė amerikanė do mbėrrijnė nė Rumani brenda 2008. Ushtarėt, ashtu si nė Bullgari, duhet tė stėrviten e tė jenė tė gatshėm pėr angazhime (agresive) tė shpejta nė ēfarėdolloj zone konflikti e rreshtimi mė i mundshmi - s'ėshtė e nevojshme t'a nėnvizojmė - ėshtė nė Lindjen e Mesme.
Do pėrdoren selitjet ushtarake tė Babadag, Mardan e Cincu dhe, njėkohėsisht, nė aeroportin Kogalniceanu duhet tė ruhen aeroplanėt gjuajtės amerikanė e do vendoset personeli ushtarak i US Air Force. Kėto janė disa nga shumė lėvizjet e vendosura nga Pentagoni e qė i janė raportuar shtypit lokal pas shėrbimit tė Sunday Herald. Po e njėjta gazetė angleze, vėreni mirė, kishte pėrshkruar se "Romania", njė tjetėr vend pranė Detit tė Zi qė strehon njė bazė ushtarake amerikane (...) ėshtė njė element jetėsorė nė skenarin e sulmit ndaj Iranit".
Duke u bazuar nė kėtė skenar, krahu tjetėr i pincės qė atlantikėt duan t'a shtrėngojnė pėrreth Iranit e qė ėshtė kompletuar pėrmes lajmit tė dhėnė nga Bush pėrsa i pėrket spostimit nė Gjirin Persik tė aeroplano-mbajtėses amerikane USS John Stennis (me tetė skuadrilje nė bord e i shoqėruar nga 7 kryqėzorė e fregata, prej dy nėndetėsesh). Pėr mė tepėr nuk ėshtė e rastėsishme qė pėr tė parėn herė nė shkurt tė 2003, nė ujrat ndėrkombėtare afėr Iranit ndodhen dy grupe detare tė drejtuara nga aeroplano-mbajtėse (tjetra ėshtė USS Dwight Eisenhower). Efektivėt e amerikanėve tek Gjiri ndėrkohė i janė shtuar edhe 16.000 njėsi tė tjera e Teherani e di qė bėhet fjalė pėr njė kėrcėnim kundra sovranitetit tė tyre kombėtarė. Jo rastėsisht javėn e kaluar televizionet iraniane kanė transmetuar imazhe me njė aeroplano-mbajtėse amerikane, tė parat e kapura nga njė aeroplan gjurmues i prodhimit iranian.
Elena V. Mihu
Krijoni Kontakt