Anemia

[Albo]

Rrepat e kuqe dhe domatja, efikase për sëmundjen

Bimët jeshile që kurojnë aneminë

Mungesa e hekurit është shkaku më i shpeshtë i anemisë, madje e shfaqjes së saj është më e shpeshtë tek femrat, dhe kjo për shkak të menstruacioneve (që natyrisht shoqërohen me humbje gjaku dhe me humbje hekuri). Në moshat e shtyra, anemia nga mungesa e hekurit ka shumë mundësi të jetë pasojë e kancerit në gjak, ndërkohë që tek fëmijët mundet që mungesa e hekurit të jetë pasojë e sasisë të pamjaftueshme në dietë.

Shenjat
Lodhje, takikardi, zbehje, gjuhë e lëmuar, thonj të deformuar dhe të thyeshëm (koilonychia). Në ekzaminimin e gjakut periferik shihen eritrocite të vogla dhe me pak hemoglobinë. Niveli i hekurit në serum është i ulët. Niveli i transferinës (njihet edhe si TIBC - angl: total iron binding capacity) është i rritur. Biopsia e palcës të kockave është analiza më e besueshme për sasinë e hekurit në organizëm. Mjekët këshillojnë që në këtë rast, kjo mungesë të trajtohet me sulfat hekuri, 325 mg, 3 herë në ditë. Efekti fillon e shfaqet pas 1 jave, dhe niveli i hemoglobinës normalizohet brenda 2 muajsh. Anemia mund të jetë sideroblastike dhe në këtë rast karakterizohet nga prania e sideroblasteve. Sideroblastet janë qeliza eritrocitike që kanë një unazë "prej hekuri" në citoplazmë. Ajo shkaktohet nga eritropoeza joefektive. Shkaqet kryesore të shfaqjes së sëmundjes janë alkoolizmi kronik, barnat (shpesh izoniazidi) dhe defektet gjenetike. Si çdo anemi tjetër, shenjat më të dukshme janë lodhje, takikardi, zbehje, etj. Diagnoza kryesore është niveli i hekurit në serum është i rritur. Niveli i transferinës (TIBC) mund të jetë normal ose i rritur. Niveli i ferritinës është i rritur. Në biopsinë e palcës të kockave shihen sideroblastet. Sipas mjekëve specialistë, kjo sëmundje mund të trajtohet me piridoksinë (vitaminë B6).

Këshillat
Këtyre të sëmurëve u këshillohet përdorimi i frutave të freskëta, që përmbajnë vitaminë C, e cila ndihmon në absorbimin ose marrjen e hekurit. Nëse pinë kafe, çaj, kakao apo edhe lëngje të tjera, që përmbajnë kafeinë, duhet t'i marrin dy orë para ose pas ushqimit, sepse vështirësojnë absorbimin e hekurit. Për kurimin e kësaj sëmundjeje, në mjekësinë popullore përdoren pothuajse të gjitha perimet dhe të gjitha pjesët e bimës, frutat, gjethet, degët, rrënjët etj. Në vendet arabe hurma është ushqim kryesor, i cili shuan urinë për shkak të përbërjes së celulozës. Hurmat kanë gjetur përdorim të mirë kundër anemisë. Gjithashtu karota është e pazëvendësueshme për shëndetin e njeriut. Lëngu ditor i karotës në sasi prej 50-150 gr është ilaç efikas te të sëmurët që vuajnë nga anemia. Karota në periudhë rekord e rregullon pastrimin e gjakut. Këshillohet pirja çdo ditë e 150 ml lëng të rrepës së kuqe, para buke, apo të konsumohet sa më shpesh domatja. Duhet të marret gjithashtu çdo ditë 10 - 15 fruta të mandarinës për një kohë prej 20 - 25 ditë. Një kurë e efektshme është edhe ajo e përgatitur nga 250 gramë gjethe hithre, 10 gramë uthull dhe 10 gramë gjethe delli. Të gjitha këto vendosen në 1 litër ujë të ftohtë, ku qëndrojnë 12 orë. Pastaj zihen për 10 minuta, ëmbëlsohen sipas dëshirës me mjaltë dhe pastaj sërish mbyllen dhe qëndrojnë të mbyllura për 20 minuta. Kullohen dhe pihen gjatë tërë ditës me lugën e kafesë. Fiku është një frutë, që përmban shumë karbohidrate, albuminë, yndyrë. Përdoret i freskët, i tharë dhe i përpunuar në produkte të ndryshme. Rekomandohet të përdoret nga personat e dobësuar, nga anemikët dhe nga ata që ndiejnë shumë të ftohtë, pasi i japin organizmit forcë dhe nxehtësi.

Shenjat e sëmundjes

1- Lodhje
2- Takikardi
3- Zbehje
Ushqimet
1- Anemikët duhet të konsumojnë fruta me vitaminë C
2- Anemikët duhet të konsumojnë spinaq dhe barëra jeshile
3- Fiku, shalqini dhe luleshtrydhja, efikase për të trajtuar aneminë
4- Anemia shkaktohet si pasojë e një ushqimi të keq
5- Anemikët duhet të pinë 150 gram lëng karotash në ditë
6- Çajin, kakaon dhe kafen duhet t'i marrin tri orë përpara se të hanë, pasi ndryshe vështirëson tretjen.
7- Pacientët duhet të pinë çdo ditë 150 ml lëng të rrepës së kuqe, para buke
8- Këshillohet të konsumohet sa më shpesh domatja
9- Të sëmurët duhet të marrin gjithashtu çdo ditë 10 - 15 fruta të mandarinës për një kohë prej 20 - 25 ditë.

Anemia

Kurat me bimë mjekësore, ndikim të madh
Anemia vjen shpesh pas një gjakderdhjeje të madhe dhe të fuqishme, mirëpo çrregullime mund të vijnë edhe si pasojë e ushqimit të dobët dhe të keq. Të sëmurët anemikë duhet të konsumojnë ushqime të shumëllojshme .

Anemia, transfuzione të rregullta gjaku
Anemia mund të shkaktohet edhe nga helmimi me plumb, i cili frenon enzimën ALA dehidratazë (dehidrataza e acidit aminolevulinik); kjo është një nga enzimat e sintezës të helmit). Sipas shkencëtareve, simptomat si çdo anemi tjetër janë të njëjta: lodhje, takikardi, zbehje, etj.

Anemia shfaqet 7 muajt e parë të jetës
Simptomat shfaqen pas muajit 6-7 të jetës (në 6 muajt e parë bebja ka akoma hemoglobinë fetale alfa2gama2). Sipas mjekësisë moderne, një tjetër mënyrë për kurimin e të sëmurëve me anemi është edhe pirja e tri lugëve të vogla në ditë nga masa e përftuar me shalqin, karafil, mastikë dhe sheqer.

[DI_ANA]

Anemi nga hekuri te fëmijët, si ta trajtosh

• Pakësimi i hekurit në lindje, sëmundjet parazitore, mungesa e hekurit në ushqime, janë disa nga shkaqet që çojnë në shfaqjen e anemisë nga hekurit te fëmijët.

AIDA MALAJ

Në një intervistë për "Panorama", mjeku hematolog, Sotiraq Lako, shpjegon se si shfaqet dhe si mund të trajtohet kjo formë anemie te fëmijët:
Çfarë është anemia nga mungesa e hekurit?
Kjo është një anemi që karakterizohet nga ulja e të gjithë treguesve të serisë së kuqe (MCV, MCH, MCHC, por rritje të RDW) dhe në strishon e gjakut periferik paraqiten eritrocite hipokrome, mikrocitare. Shkaku është defekt në sintezën e Hemit (mungon Fe), ndryshe nga Talasemia ku defekti është në vargjet e globinës.
Cilat janë shkaqet që çojnë në deficitin e hekurit tek fëmijët?
Shkaqet e deficitit të hekurit tek fëmijët janë nga më të ndryshme. Shkak i parë mendohet të jetë pakësimi i hekurit të përgjithshëm të trupit në lindje. Në lindje sasia e hekurit në organizmin e fëmijës është rreth 78 ml/kg (65-90 ml/kg), prej të cilës 60 ml/kg është në përbërje të hemoglobinës. Një lidhje lineare ekziston midis peshës së trupit dhe sasisë totale të hekurit. Fëmijët e lindur në kufijtë e sipërm të peshës kanë 80% më shumë hekur se fëmijët e lindur në kufijtë e poshtëm të saj. Tek fëmijët prematurë (e lindur para kohe) sasia totale e hekurit është akoma më e vogël. Deficiti i hekurit është më i madh tek binjakët, sepse ata kanë tendencë të kenë peshë më të vogël dhe nga ana tjetër ka kalim të gjakut nga një placentë në tjetrën. Shkak tjetër është varësia e fëmijës ndaj qumështit të lopës pa suplement hekuri. Jo vetëm se qumështi i lopës është i varfër me hekur, por ai mund të shkaktojë humbje gastrointestinale të gjakut. Shkak tjetër janë humbjet e gjakut gjatë fëmijërisë. Humbjet okulte të gjakut (të padukshme, pa një lesion anatomik të dukshëm) janë vërejtur tek një sërë fëmijësh që zhvillojnë anemi ferriprive. Procesi është i lidhur me një prekje difuze të zorrëve, me enteropati me humbje proteinash dhe me pakësim të thithjes të disa substancave ushqimore. Akoma nuk dihet nëse ky sindrom intestinal është shkak apo pasojë e deficitit të hekurit. Shkak për shfaqjen e kësaj anemie bëhet dhe mungesa e hekurit në ushqime. Eshtë më e rrallë së shkaqet e mësipërme dhe është matur se duhen mesatarisht 8 vjet që një njeri normal që nuk merr hekurit në ushqim të zhvillojë anemi. Më tepër mungesa e hekurit në ushqime ndihmon në zhvillimin e anemisë nga shkaqet e mësipërme. Por shkak për shfaqjen e anemisë bëhen dhe parazitët, sidomos Ancylostoma duodenale (Necator americanus). Çdo parazit në këtë rast mund të shkaktojë një humbje gjaku prej 0.05 ml/ditë. Tek femrat mund të zhvillohen deri në 100 parazitë (5 ml gjak/ditë) dhe tek meshkujt deri në 250 (12.5 ml gjak/ditë).
Anemia te fëmijët e porsalindur mund të vijë si pasojë e anemisë të shfaqur te nëna?
Pakësimi i rezervave të hekurit tek nëna shtatzënë, ndikon pak ose aspak në rezervat totale të hekurit në organizmin e fëmijës. Nuk ka diferenca në vlerën e hemoglobinës të fëmijëve të lindur nga nëna me anemi në lindje, nga ata të lindur nga nëna që nuk kanë qenë anemike (në lindje ose më vonë). Suplementi i hekurit gjatë shtatzënisë nuk ka efekt mbi një anemi ferriprive që mund të zhvillohet tek fëmija pas lindjes. Rezervat e hekurit tek nëna nuk kanë lidhje me rezervat e hekurit tek fetusi.
Në procesin e lindjes tek 50% e rasteve (grave shtatzëna), një sasi gjaku fetal kalon tek nëna dhe ky mund të luhatet nga 0.5 -40 ml dhe në 1% të rasteve në sasi të mëdha deri 80 ml.(që mund të shkaktojë anemi tek i porsalinduri).
Si ndikon dieta në aneminë e shkaktuar nga mungesa e hekurit?
Depozitat e hekurit tek fëmija i porsalindur mund të harxhohen për një periudhë 2-6 muaj për shkak të rritjes së shpejtë. Në këtë periudhë një fëmijë i lindur në normë mund të absorbojë 0.4-0.6 mg/ditë nga dieta. Për të arritur këtë nivel absorbimi duhet që marrja e hekurit të bëhet në dozën 1 mg/kg/ditë për fëmijët e lindur në normë dhe 2 mg/kg/ditë për fëmijët e lindur prematurë, me një dozë maksimale ditore prej 15 mg hekur. Këto sasi hekuri nuk mund të arrihen pa u përdorur hekur suplementar tek ushqimet. Nga viti i parë deri në moshën 6 vjeç sasia e hekurit rekomandohet 15 mg/ditë, nga mosha 6 vjeç deri në moshën 11 vjeç rekomandohet 10 mg/ditë dhe gjatë pubertetit 18 mg/ditë. Qumështi i nënës dhe i lopës kanë sasi të paktë hekuri (rreth 1 mg/litër). Qumështi i nënës është më i vlefshëm, sepse 49% e hekurit që gjendet në qumështin e nënës absorbohet (përthithet), në krahasim me 10% të hekurit në qumështin e fëmijës. Fëmijët që marrin qumështin e nënës në 6 muajt e parë të jetës kanë një nivel ferritinemie (depove të hekurit) më të lartë se ata që ushqehen me qumështin e lopës dhe rrjedhimisht mundësia për zhvillimin e anemisë është më e vogël. Aktualisht përdoren qumësht për fëmijët që përmbajnë hekur shtesë. Disa nga këto lloje qumështi përmbajnë 10-12 mg/litër ferri sulfat që thithet deri në masën 4 %. Cerealet me shtesa hekuri janë një burim tjetër për marrjen e hekurit. Këto përmbajnë 0.45 mg/gr hekur që thithet në masën 45. 3-6 lugë gjelle me të tilla cereali sigurojnë 3-6 mg hekur dhe dy marrje të tilla në ditë do të sigurojnë nevojat ditore për hekur tek shumica e fëmijëve.

trajtimi
Hapi i parë i trajtimit është eliminimi i shkakut. Së dyti rekomandohet trajtimi me preparate hekuri. Për fëmijët përdoren solucione me Fe dhe dozat
ndryshojnë në vartësi të përmbajtjes së tij dhe të peshës së fëmijës. Zakonisht preferohet
1.5-3 mg/kg/ditë hekur elementar e ndarë në
2-3 marrje. Preferohet përsëri rritja graduale deri në arritjen e dozës së plotë pas disa ditësh. Duhet të kihet gjithmonë parasysh se po u shfaq anemia, ajo nuk korrigjohet nga doza fiziologjike e hekurit që gjendet në ushqime të ndryshme (mish, shpretka, fasule etj).

"Panorama"

[DI_ANA]

Sëmundjet e gjakut dhe pasojat në shëndet


Sëmundjet e qarkullimit të gjakut janë rezultat i mosfurnizimit të mirë me gjak të organeve. Zemra, organi kryesor i qarkullimit, ashtu si gjithë organet e tjera, mund të preket nga këto sëmundje, domethënë problemet e zemrës mund të jenë edhe shkak, edhe pasojë e sëmundjeve të qarkullimit. Funksioni i sistemit qarkullues është që të furnizojë me lëndë ushqyese indet, të largojë që andej mbeturinat, të përhapë nxehtësinë në periferi, dhe të shërbejë si rrugë për produktet e sistemit endokrin dhe të sistemit imun. Zemra është pompa. Përbëhet nga katër dhoma, dhe ka katër valvula. Barkushja e majtë (ventrikuli i majtë) pompon gjak në qarkullimin sistemik, ku presioni është rreth 80-120 mm Hg, kurse barkushja e djathtë pompon në qarkullimin mushkëror, ku presioni është rreth 8-25 mm Hg. Barkushet janë pompa të fuqishme me mure të trasha muskulore, dhe prandaj presioni i gjakut venoz (0-2 mm Hg) nuk arrin t’i tendosë. Veshoret (atrium) janë dhoma me mure të holla e të tendosura, që shërbejnë si rezervuarë për gjakun venoz, por që njëkohësisht mund të tkurren e ta pompojnë gjakun me njëfarë presioni për në drejtim të barkusheve.

Funksioni
Në mënyrë që pompa (zemra) të kryejë funksionin e saj duhet që: muskuli i zemrës të jetë shëndoshë e mirë; sistemi elektrik i zemrës të koordinojë tkurrjen e veshoreve dhe të barkusheve; dhe duhet që muskuli të furnizohet rregullisht me gjak. Gjatë tkurrjes (sistolës) të barkushes të majtë, presioni brenda barkushes natyrisht është më i lartë sesa presioni në aortë. Kjo e pengon qarkullimin e gjakut në shtratin koronar. Gjithashtu, fillesa e arterieve koronare gjatë sistolës mbyllet nga kuspet e valvulës të hapur të aortës. Si rrjedhojë, enët koronare nuk mund ta furnizojnë me gjak barkushen e majtë gjatë sistolës. Barkushja e majtë furnizohet me gjak vetëm gjatë diastolës. Nëse diastola shkurtohet, barkushja e majtë ka më pak kohë për t’u furnizuar me gjak. Valvulat e zemrës duhet të jenë të afta të hapen plotësisht dhe të mbyllen plotësisht. Stenoza është ngushtim i vrimës të valvulës. Mbyllja jo e plotë përbën pamjaftueshmëri të valvulës. Pasojë e pamjaftueshmërisë është regurgitimi (rikthimi i gjakut).

Enët e gjakut
Enët e gjakut duhet të kryejnë disa funksione. Arteriet duhet të jenë në gjendje të durojnë presione të larta dhe të përballojnë rrjedhje të shpejta të gjakut. Problemi është se rrjedha e shpejtë e gjakut i merr me vete ca nga qelizat e endotelit të arterieve, sidomos në pikat e degëzimeve ku rrjedha bëhet turbulente; dhe presioni i lartë brenda arterieve paraqet probleme për furnizimin me gjak të murit arterial nga vasa vasorum.

Kapilarët
Kapilarët janë enët më të vogla të gjakut. Funksioni i tyre është shkëmbimi i lëndëve, lëvizja e lëndëve midis enëve të gjakut dhe indeve. Që të kryejnë këtë punë, sipërfaqja totale e gjithë kapilarëve është shumë e madhe (sipërfaqja e madhe lehtëson difuzionin). Si pasojë, rrjedha e gjakut në kapilarë është e ngadaltë dhe kapilarëve u duhet të prodhojnë lëndë antikoagulante për të parandaluar trombozën (rrjedhja e ngadaltë është një nga tre faktorët që predispozojnë për trombozë; dy të tjerët janë dëmtimi i endotelit, dhe rritja e aftësive koaguluese të gjakut). Muret e kapilarëve janë shumë të holla dhe mure të tilla të dobëta nuk mund ta përballojnë presionin e lartë arterial. Presioni kapilar është shumë më i vogël sesa presioni arterial. Ulja e presionit bëhet e mundur nga arteriolat.
Venat
Venat rikthejnë gjakun në zemër. Që të kryejnë këtë funksion, venat janë të pajisura me valvula që nuk lejojnë kthimin e gjakut mbrapsht. Tkurrja e muskujve të gjymtyrëve i shtrydh venat dhe e shtyn gjakun drejt qendrës (pompa muskulore). Po ashtu, presioni negativ gjatë frymëmarrjes ndihmon kthimin e gjakut për në zemër.
Gjaku
Gjaku (lat. Sanguis) është një ind i lëngshëm, i cili me ndihmën e zemrës dhe enëve të qarkullimit të gjakut mirëmban funksionet e organeve të tjera të trupit nëpërmjet transportit dhe lidhjeve. Gjaku qarkullon nga puna mekanike e muskulit të zemrës nëpër enët e gjakut. Trupi i njeriut përmban 5-6 litra gjak. Gjaku përmban: eritrocite (qelizat e kuqe), leukocitë (qelizat e bardha), trombocite dhe plazma, në të cilën notojnë qelizat. Pjesët e ngurta përbëjnë 45 për qind, kurse pjesa e lëngët 55 për qind. Eritrocitet përmbajnë hemoglobinë. Kjo proteinë është përgjegjëse lidhjen dhe transportin e oksigjenit. Në të vërtetë përbëhet prej globinës dhe hem-it, i cili me hekurin formon një kompleks.

Funksionet
Gjaku së bashku me pjesët përbërëse të tij përmbush një sërë funksionesh:
Transport (oksigjeni, hormonet, mbeturinat e metabolizmit)
Rregullim (baraspeshën e ujit, elektroliteve, temperaturës, vlerës së pH-së)
Mbrojtje (nëpërmjet limfociteve, antitrupave, koagulimit dhe fibrinolisës)

Enët e gjakut
Enë gjaku (latinisht Vas sanguineum) quhet një strukturë në formë gypi në të cilën qarkullon gjaku. Të gjitha enët e gjakut së bashku formojnë Sistemin e qarkullimit të gjakut.
Në kushte normale enët e gjakut e transportojnë gjakun prej zemrës në periferi dhe e kthejnë atë përsëri në zemër.
Enët e gjakut ndahen në:
Arterie
Arteriole
Kapilare
Venole
Vena
Ndërtimi
Shtresat e murit të enëve të gjakut
Muri i enëve të gjakut përbëhet prej tre shtresave:
Tunica externa (Adventia)
Tunica media
Tunica interna (Intima)

Sëmundjet inflamatore
Inflamacioni mund të shkaktohet nga agjentë të jashtëm infektivë; agjentë të jashtëm joinfektivë; procese autoimune; shkaqe të tjera.
Infeksionet
Infeksionet e zemrës
Miokardit, kryesisht viral
Valvulat - endokardit infektiv
Perikardi - perikardit infektiv
Infeksionet e enëve të gjakut
Sifilisi (terciar), prek kryesisht pjesën e parë të harkut të aortës
Infeksionet e qelizave endoteliale nga Rickettsia
Infeksionet e enëve limfatike
Limfangit-zakonisht nga bakteret, shpesh nga Streptocoçus
Limfadeni-bakteret me kapsula
Sëmundje autoimune
Ethja reumatike - 2 javë pas infeksionit me Streptocoçus pyogenes
Llojet e ndryshme të vaskuliteve
Arteritis-Takayasu, Ëegener, PAN, etj.
Shkaqe të tjera
Infarkti i miokardit-pasohet nga infiltrate inflamatore
Uremia
Tromboza e venave-shpesh pasohet me tromboflebit

"Gazeta Albania"