Universiteti privat , afarizem i shkelqyer në Kosovë

[drenoci]

Universitetet private sot në Kosovë kanë gjetur treg të favorshem , të cilat po e zhvillojnë me një lehtësi dhe me përfitime të majme në shkëmbim të dhënjës së një diplome pas tri viteve për kanditatin e regjistruar . Kjo ju shërben më së shumti atyre që ju nevojitet një copë leter e ashtuquajtur " Diplom Universitare ". Mendoj që trendet e botës bashkohore kërkojnë më shumë se kjo për të shërbyer në integrimin e jetës profesional . A mendoni që sikur të ngitet kriteri në provime do të humbas klientet ai universitet .

[Edvin83]

Per te kontrolluar kete duhet nje ent rregullator per arsimimin i cili te kontrolloje tere programet dhe menyren e testimit te studenteve.

[Era1]

Kontrollohen universitetet private në Tiranë. Ministria e Arsimit dhe Shkencës deklaroi dje se pas një kontrolli të ushtruar në tre prej shkollave të larta private në vend, dy prej tyre kanë rezultuar me mangësi në aspektin arsimor.

Kontrolli është bërë pas lënies së afateve të përcaktuara, sipas udhëzimeve, ndaj drejtuesve të shkollave të larta private, për plotësimin e dokumentacionit të nevojshëm, si dhe për të testuar rezultatet pas përfundimit të vitit shkollor 2003-2004.

Mangësitë
Në këto shkolla mungojnë baza didaktike, tekstet mësimore dhe titujt e bibliotekës. Këto janë disa prej mangësive që janë vënë re gjatë kontrollit të ushtruar në dy universitetet e kryeqytetit, “Nju York University” dhe “Luarasi”. Sipas Agim Muçajt, drejtor i Drejtorisë së Arsimit të Lartë në Ministrinë e Arsimit dhe Shkencës, përmirësimi i bazës didaktike, teksteve dhe pasurimi i bibliotekave janë mangësitë e ndeshura në dy shkollat e larta private. “Në të dy shkollat e larta, krahas stafit të kualifikuar dhe angazhimit të tyre, kushteve të mira që u ofrohen studentëve, u vu re mungesa e teksteve mësimore dhe titujve të bibliotekës. Inspektimi i zhvilluar me përfundimin e vitit akademik, synonte të kontrollonte mbarëvajtjen dhe zbatimin e ligjit, për arsimin e lartë në Shqipëri”, deklaroi dje Agim Muçaj. Sipas drejtorit Muçaj, këto shkolla ende nuk kanë dorëzuar pranë Ministrisë së Arsimit dhe Shkencës raportet vjetore financiare dhe mësimore dhe për këtë u vendosën afate.

Shkollat e larta private
Krahas 11 universiteteve shtetërore në vend, në tre vitet e fundit kanë filluar veprimtarinë e tyre mësimore edhe tre shkolla të larta private ndër të cilat janë universiteti “Nju Jork” i hapur në vitin 2002, “Luarasi” në vitin 2003 dhe “UfoDental” në vitin 2004. Në “Nju Jork University”, ku studiojnë në fushën e ekonomisë 270 studentë, ka një staf pedagogjik prej 23 pedagogësh. Ky universitet ka përgjithësisht profil ekonomik, por nuk mungojnë edhe degët e tjera të komunikimit masiv, gazetarisë, psikologjisë, etj. Ndërsa, shkolla e lartë private “Luarasi” është me profilin e jurisprudencës dhe në të japin mësim 30 pedagogë, si dhe studiojnë 160 studentë. Pagesa në këto dy universitete është relativisht e lartë për studentët shqiptarë, rreth 4 mijë dollarë në vit, por kërkesat e tyre për të studiuar në këto universitete janë më të larta se ofertat që ofrojnë vetë fakultetet. Para se të fillonte nga veprimtaria e saj, vitin e kaluar, shkolla e lartë “Luarasi”, ofronte vetëm 100 vende për studentët, por me kalimin e kohës kapaciteti i tyre shkoi në 160 studentë. Kjo rritje e numrit të studentëve është bërë edhe nga studentët e huaj, sidomos nga Kosova, Maqedonia, Mali i Zi, etj.



Universitetet private, nga 12 kërkesa pranohet një

Në përfundim të këtij viti shkollor në ministrinë e Arsimit dhe të Shkencës kanë paraqitur dokumentacionin e tyre për t’u pajisur me licensë, 12 universitete private. Ndërkaq, sipas drejtorit të Arsimit të Lartë në MASH, Agim Muçaj, vetëm një prej tyre është pajisur me këtë licensë. Ky është universiteti stomatologjik, “Ufodental”, që do të fillojë ngë veprimtaria e tij vitin e ardhshëm shkollor, 2004-2005. Në total, në vendin tonë, numri i universiteteve private është i ulët, vetëm tre. Ky numër i vogël, sipas drejtorit Muçaj, shpjegohet jo vetëm me mangësitë e shumta që gjenden në dosjet e aplikantëve që kërkojnë të hapin një universitet privat, por edhe me pamundësinë e tyre për të përmbushur të gjithë detyrimet dhe dokumentacionin që kërkohet, në bazë të afateve të caktuara nga vetë ministria e Arsimit dhe e Shkencës. Megjithatë, numri i universiteteve shtetërore në vend, rreth 11, duket se është i mjaftueshëm për të përmbushur kërkesën e maturantëve që mbarojnë shkollat e mesme dhe që duan të studiojnë në Shqipëri, përderisa nga totali i maturantëve që mbarojnë thithet një shifër prej 75 për qind në shkollat e larta. “Kjo varet edhe nga dëshira e maturantëve që duan të fillojnë studimet në shkollat e larta. Askush nuk i pengon ata që duan të provojnë aftësitë e tyre, për t’u futur në universitet. Por, nuk duhet të harrojmë se shumë maturantë para-pëlqejnë të studiojnë në universitetet e huaja, kundrejt pagesës, ose edhe brenda në vend, në universitete private. Kështu që kërkesa për të studiuar në shkollat e larta është e përballueshme nga ana e fakulteteve dhe shkollave tona”, shprehen specialistët e MASH-it.



Stafi pedagogjik
Vetëm një në shtatë është profesor

Sipas të dhënave zyrtare të MASH-it, nga 1 750 vetë, vetëm 239 janë profesorë me tituj dhe nga këta 34 janë femra. Ndërsa, 334 janë asistentë profesorë, 238 janë pedagogë me gradën “doktor”, 335 janë pedagogë pa gradën “doktor” dhe 593 janë asistentë pedagogë. Pra, vetëm një në shtatë prej personave që përbëjnë trupin mësimor-shkencor, janë profesorë me titull, ndërkohë që këta të fundit duhet të jenë në një numër më të madh. Specialistët e ministrisë së Arsimit mendojnë se me këto të dhëna mundësitë për të zbatuar sistemin e ri universitar, 3 vjet studim, 2 vjet master dhe tre vjet doktoraturë, janë të pakta, pasi mungesa e profesorëve e bën më të vështirë mësimdhënien dhe nivelin e saj në universitetet tona, si dhe përgatitjen e studentëve.



Marre nga Gazeta Panorama.

[Edvin83]

Ky material mesiper eshte teper i vjeter, tani ne Tirane ka mbi 6 universitete private.

[Era1]

Materialin nuk e vendosa per afat por per te lexuar menyren e kontrollit .

[Edvin83]

PO edhe kontrolli i bere nga shteti eshte i ceket pasi shume provime nuk behen si duhet dhe ne kohe

[Era1]

PO edhe kontrolli i bere nga shteti eshte i ceket pasi shume provime nuk behen si duhet dhe ne kohe

Shteti nuk kontrollon dot provimet ne Universitet Shteterore e jo me ne ato private.

[Edvin83]

Shteti nuk kontrollon dot provimet ne Universitet Shteterore e jo me ne ato private.

Prandaj po dalin studentet qe jane thjesht njerez me diploma sic me tha nje i huaj qe eshte shef i burimeve njerezore ne nje nga kompanite me te medha ne Tirane-"E pyeta ne interviste nje aplikante qe sapo kishte mbaruar per marketing se cfare eshte market segmentation, e kam bere dhe kam marre 10 per kete, me tha, por nuk e mbaj mend tani"
Shume nga te diplomuarit kane shume pak pergatitje dhe u mungojne disa njohuri baze per degen per te cilen ata kane marre diplomen, si psh. Ti pyesesh studentet qe kane mbaruar per Menaxhim shumica prej tyre nuk do te jene te afte as te thone perkufizimin e deges se tyre, se me cfare merret menaxhimi thjesht sa per perkufizim.

[Era1]

Prandaj po dalin studentet qe jane thjesht njerez me diploma sic me tha nje i huaj qe eshte shef i burimeve njerezore ne nje nga kompanite me te medha ne Tirane-"E pyeta ne interviste nje aplikante qe sapo kishte mbaruar per marketing se cfare eshte market segmentation, e kam bere dhe kam marre 10 per kete, me tha, por nuk e mbaj mend tani"
Shume nga te diplomuarit kane shume pak pergatitje dhe u mungojne disa njohuri baze per degen per te cilen ata kane marre diplomen, si psh. Ti pyesesh studentet qe kane mbaruar per Menaxhim shumica prej tyre nuk do te jene te afte as te thone perkufizimin e deges se tyre, se me cfare merret menaxhimi thjesht sa per perkufizim.

Ndoshta nuk e kuptoj mire por je duke mi treguar mua keto ?

[dodoni]

Sistemi i vjeter mesimor ne univerzitetet dhe shkollat tona ka qene shume, shume, shume, me i veshtire per studentet dhe nxenesit tane, me pak efektiv, sterngarkues per trurin, inkurajues i mesimit permendsh etj. etj.

Reformat e reja ne sistemin mesimor kane sjell ndryshime duke i bere studimet me te lehta duke perdorur menyra te reja te mesimdhenies, duke inkurajuar mesimin e gjerave me logjike, duke mos ngarkuar se tepermi trurin e studentave dhe nxenesve etj. etj. Vleresimi eshte gje subjektive dhe tani me reformat e reja, univerzitetet dhe shkollat me shume jane duke i kushtuar rendesi mesimit te sa me shume gjerave ne menyren me efektive te mundshme studenteve dhe nxenesve te tyre se sa vleresimit.

Univerzitetet shteterore dhe private tani jane ne konkurrence njera me tjetren dhe ato qe nxjerrin njerez me te kualifikuar, me te pergaditur profesionalisht etj. arrijne suksese me te medha pastaj. Ky eshte dallimi midis psh. Harvard University dhe ndonje kollegji te killafte ne North Dakota i bie fjala. Harvard dhe univerzitetet tjera te suksesshme jane shume te shtrenjta sepse me ato para te shumta qe marrin nga studentet qe regjistrohen ne to, ofrojne programe me te mira, me profesora te shkelqyer (nobelista psh.) etj. etj dhe pastaj nxjerrin edhe njerez me te kualifikuar dhe me te pergaditur profesionalisht. E keshtu do jete edhe tek ne. Univerzitetet qe do nxjerrin njerez me te kualifikuar dhe te pergaditur profesionalisht, do kene me shume te interesuar per tu regjistruar ne to, studentet do jane ne gjendje te paguajne me shume per te siguruar nje vend ne to, do jene ne gjendje qe te punesojne profesore me te mire, do jene ne gjendje qe te ofrojne kushte me te mira studimi etj. etj.

[drenoci]

Deri diku pajtohemi me fjalin e parë dodoni , mirpo themelimi i universiteteve private si këpurdhat pas shiu këtu në kosove, mendoj edhe mund të jetë fakt që dihet qartë se qellimi i tyre eshte vetëm komercial , të cilat japin një nivel të ultë edukimi profesional. Pastaj edhe në universitetin publik aplikimi i reformave nuk bëhet në mënyrën e duhur, sepse jep të kuptohet pergaditja e tyre . Mua me vjenë që studente që tani mbarojnë fakultetin me nota të larta nuk janë niveli as të një studenti me note minimale te cilat kanë mbaruar në sistem te vjeter . Për këtë nuk jamë kunder sistemi te ri sepse ky eshte nje proces qe duhet te ndejkur patjeter , mirpo duhet te kemi kujdes gjate aplikimi te reformave ne universitet , sepse vet reformat kane qellimin e permirsimit te cilesisë jo dhenie diplomash. Por po e nënvizoj qe univeristetet private kane gjete treg te favorshem ne kosove , falë numrit te larte te te rinjeve të cilat nuk gjene veten diku tjeter per shkak të nivelit te lart te papunsisë , ateher nje shpres e vetme eshte te mbaroj shkollen ndoshta do te me siguron nje pune. Prandaj afaristi si pronar univerisiteti shfrytezoj situaten ne dobi të veten për të rritur të hyrat si bisnesin e tyre dhe nga nan tjeter duke mashtruar te rinjët kinse po i përgadit në nivelin e duhur për profesionin e caktuar. Një pjese te faji nga kjo gjendje e merr prap organet kompetente shtetrore .

[dodoni]

Drenoci, eshte normale qe univerzitetet ne fillimet e tyre kane shume probleme deri ne stabilizimin e tyre si shkolla profesionale. Megjithese shume prej tyre vec e kane kaluar kete problem si psh. AUK, UBT etj.

Tani, univerzitetet qe do nxjerrin njerez me te kualifikur dhe me te pergaditur profesionalisht do mbijetojne dhe do kene me shume sukses. Psh. nese AUK nxjerre studenta qe pastaj kane me shume sukses ne pune pasi te mbarojne univerzitetin, AUK do kete kerkesa me te medha nga studentet per regjistrim, studentet do jene ne gjendje qe te paguajne me shume per studimet ne AUK etj. Univerzitetet qe nuk i plotesojne as kriteret elementare e te qenit univerzitet do deshtojne dhe falimentojne, nese ka te tille tek ne.

Nuk pajtohem me ty kur thua qe kushtet dhe menyra e studimit para reformave jane me te mira se keto tani pas reformave. Praktikat e reja (nga reformat qe po behen tani) jane deshmuar me vite e dekada tani qe jane shume me efektive se ato te kaluarat ne te gjitha vendet e zhvilluara ekonomike ne bote. Prandaj, praktikat e vjetra nuk perdoren me ne asnje univerzitet modern ne bote, keshtu qe nuk ka se si te dale nje student i ri me pak i kualifikuar dhe me pak i mire se ata studentat e viteve te para reformes (mund te kete ndonje rast aty ketu por ne pergjithesi jo).

[drenoci]

Dodoni jo rastesisht keni permendur universitetet AUK,dhe UBT, por jo edhe që keni harruar ti permend ju universitettet tjera si që veprojn ketu qe mendoj nuk kemi nevoj tju cekim emrat sepse i dijm te gjith kush jane ata. Ndoshta që konkurrenca do ta bënë filtrimin e universiteteve prej atyre cilësor dhe jo cilësor, për këtë kërkohet një kohë e konsiderueshme që do tju kushton disa gjeneratave
në të njëjtën kohë ky fenomen është në trendet e rritjes , prandaj mendoj që edhe pë një kohe relativisht të shkurtur kanë me u mbush e me u stërmbush rrugë plotë e përplotë me njerz me diploma ( gjoja të pergaditur profesionalisht).
A mendon dodon që aplikimi i reformave bëhet nese bene provimin me test dhe ne rrezulltat ja vënë një 10-të, dhe te zvoglohet materiali për përgaditjen e lëndë . Kriteret e mbajtjes mësim profesori para studenteve është ai që ishte edhe më heret. Unë nuk dijë nese eshte bere nje organizim trajnimi apo seminari , diqka e till për të pergaditur profesoret për të aplikuar reformat në modelin e vendeve qe kane kaluar para vendit tone, dhe qe do te ishte shume me leht per neve ti pervetsojm reformat si rrezulltat i pervojes tjeter kujt.

[Edvin83]

Diploma nuk perben ndonje grade kush e di se cfare, menaxheret shikojne se sa di dhe sa i afte eshte aplikanti per pune dhe jo se a ka marre nota te larta apo jo. Emri i universitetit ben punen e vet por per kete duhet te presim edhe nja nje vit a dy sepse tani po dalin brezi i pare i te diplomuarve ne universitetet private, nese shumica nga ata do te jene te suksesshem, atehere emri,fama e atyre universiteteve do te rritet dhe gjithashtu dhe vlera e tyre. Nese ata studente do te jene jo konkurente me te tjeret atehere do te bjere dhe fama e tyre, do te kene me pak studente dhe do te falimentojne. Gjithcka do te vendose nga tregu, ai i rregullon te tera.
Por mos mendoni se ne universitetet private nuk behet mesim apo se studentet kalojne pa mesuar, une jam te University of New York in Tirana dhe kete vit erdhen shume ne vit te pare dhe kujtonin se ishte qe do te kalonin meqe po paguajne per studimet por shume nga ata ngelen dhe kam pare raste qe studente perserisin deri ne 3 here nje lende.
Ne lenden e fizikes ngelen 3/4 e klases dhe keshtu qe iu desh ta merrnin prape duke harxhuar para e kohe.