Brezovica - Qendra e Skijimit

[dodoni]

Një destinacion kosovar për fundjava me borë. Vizitë në stacionin e madh të skive në jug të Kosovës, ku shkojnë për ski edhe ndërkombëtarët e UNMIK-ut dhe mjaft turistë të huaj

Të shkojmë për ski në Kosovë!


Belina Budini

Ata vijnë në Shqipëri për detin dhe rërën, ne mund të shkojmë atje për ski dhe dëborë. Ku? Në Kosovë, pra! Jo më shumë se 90 kilometra në jug nga Prishtina, në kufi me Maqedoninë gjendet një nga qendrat më të mëdha të skijimit në Ballkan, Brezovica, një fshat turistik, ku shqiptarët janë rikthyer pas luftës duke rindërtuar vilat e djegura dhe duke blerë shtëpitë e serbëve. Nuk është thjesht çështje atdhetarie, por pa dyshim kënaqësi të nisesh një ditë të shndritshme dëbore nga Prishtina në drejtim të maleve të Sharrit, për të zbuluar atë që kosovarët e quajnë “margaritar” të turizmit të tyre dimëror, Brezovicën.
Sado elitar të duket, ky lloj turizmi ka nisur t’i tërheqë gjithnjë e më tepër shqiptarët e Kosovës, ndërsa të paktë janë ata prej Shqipërie që e njohin këtë destinacion të veçantë të gjysmës tjetër shqiptare. Rrugës nga Prishtina drejt Brezovicës nuk numëruam më shumë se 2-3 syresh që ngjiteshin me makinat e tyre drejt qendrës së skijimit. Ndërsa makinat e ndërkombëtarëve të Kosovës dhe të turistëve të huaj që udhëtonin drejt Brezovicës ishin të shumta, pa dyshim që pjesa më e madhe e atyre që rendnin për ski ishin kosovarë. Fundjava në stacionin e skive është një nga alternativat më të preferuara për ta. Sidomos ditëve të kthjellëta, pa erë dhe me diell.
E tillë ishte e diela jonë e muajit shkurt. Por ditë të tilla të bukura dëbore gjen në këtë stacion skish deri në muajin maj. Sipas të dhënave të departamentit të turizmit pranë Ministrisë së Tregtisë dhe Industrisë së Kosovës, qendra e Brezovicës drejt së cilës po udhëtojnë, shtrihet në një territor prej 2 500 hektarësh, në një lartësi nga 1 718 deri në 2 522 metra mbi nivelin e detit. Ndërsa shtigjet e rregulluara për skijim që na presin në Brezovicë janë plot 40 kilometra. Shtigje të lakuara siç duhet dhe disa prej të cilave janë të gjata deri në 5 kilometra secila. Statistika e lakueshmërisë mesatare të këtyre shtigjeve është 38%, gjë që entuziazmon edhe më profesionistët e skijimit.
Kështu, të dielën e dytë të shkurtit 2006 Brezovica na priste e populluar si çdo të diel dimri. Vargu i gjatë i makinave të parkuara niste ende pa iu afruar rrëzës së malit, ndërsa në faqen e malit që dukej nga rruga, më profesionistët kishin nisur skijimin e guximshëm. Nuk është e lehtë të parkosh pranë stacionit, në mënyrë që të shmangësh një copë të mirë rruge në këmbë, por me pak insistim arrijmë të gjejmë një vend afër stacionit të poshtëm. Një udhëtim fare i shkurtër me kabinë të ngjit në sheshpushimin e madh të stacionit të skive, aty ku gjenden baret e vogla dhe ku tregtohen e jepen me qira mjete të skijimit. Nëse nuk ke marrë me vete të tilla, duhet të marrësh parasysh që çmimet janë të kripura, por mund të gjesh nga të gjitha llojet e pajimeve. Në kafenenë e madhe të hotelit “Molika”, nuk është e lehtë të gjesh as vend dhe as pije të mira të ngrohta. Ani, bora dhe koha duken në favorin tonë.
Grupet e organizuara të të rinjve që ngjiten çdo fundjavë, janë të shumta, por frekuentuesit e rregullt të këtyre anëve tregojnë se të shumtë janë edhe studentët që zhvillojnë praktikat mësimore atje lart dhe jo thjesht fundjavave por për periudha më të gjata. Ndonjëherë u duhet të bien pre e tekave të prerjeve të energjisë elektrike që mund t’i lërë edhe për një kohë të gjatë varur në teleferik, por humori dhe pozitiviteti i moshës bën që gjithçka të përfundojë mirë për ta. Ndërsa për prindërit e shoqëruar me fëmijë aventura të tilla në teleferikun e hapur nuk janë aq të këndshme, prandaj preferojnë të frekuentojnë ambientet më pranë qendrës, në kodrinën më të butë dhe më pak të rrezikshme për skiatorët e vegjël apo diletantët e skijimit.
Sidoqoftë ata mund të shfrytëzojnë teleferikun e vogël që i ngjit duke skijuar deri në një farë pike, në mënyrë që të zbresin mandej vetë, duke përdorur gjithë teknikën dhe artin e tyre të skijimit ose të rrokullisjes teposhtë. Në radhë për të praktikuar këtë lloj skijimi qëndrojnë të vegjlit, por edhe të rriturit. Më të guximshmit preferojnë të marrin teleferikun më të gjatë dhe të hidhen me ski në faqen tjetër të malit që gëlon nga ata më sportivët. Mundësitë e shumta për t’u zbavitur dhe mjetet e infrastruktura sportive i kanë lënë lojërat fëminore me topa bore në prehistori, ndërsa edhe më i vogli prej tyre kërkon të zbresë me skitë e veta nga teleferiku.
Stacioni më i ri i nisjes së teleferikut është vendosur në "Livadhin e Madh", në një lartësi prej 1 718 metra mbi nivelin e detit, ndërsa stacioni i mbërritjes nga ky teleferik është vendosur në 2 212 metra lartësi mbi det. Përveç shtëpive dhe vilave private, disa prej të cilave jepen edhe me qira, dy nga hotelet më të njohura të Brezovicës janë “Molika”, hotel i cili gjendet në pikën më të lartë ku nisin edhe shtigjet e skijimit dhe i vendosur shumë afër teleferikut të poshtëm, në një lartësi prej 1 750 metra mbi det dhe hotel “Narcis”, që gjendet në fshatin e Brezovicës, 9 kilometra larg shtigjeve të skijimit, por që ka kushte më të mira sesa hotel “Molika”, i cili pritet të privatizohet dhe të restaurohet së shpejti.
Edhe pse i administruar dhe i menaxhuar kryesisht nga komuniteti serb, qendra e skijimit të Brezovicës frekuentohet rregullisht dhe pa probleme apo incidente nga ana e kosovarëve, të cilët shkojnë rregullisht fundjavave aty për t’u argëtuar, me grupe shoqërore ose me familjet e tyre. Sipas stafit serb të qendrës së skijimit, gjatë fundjavave numri i vizitorëve shkon deri në 2-3 mijë vetë, ndërsa gjatë gjithë sezonit numërohen më shumë se 100 mijë vizitorë. E ndërtuar në vitet 70, qendra e skive në Brezovicë nuk ka marrë prej kohësh investime nga shteti, megjithëse ende nuk është privatizuar.


20/02/2006



Në Komunën e Shterpçes, ku banojnë serbë dhe kosovarët shkojnë për pushime. Si po rritet fshati turistik me vila shqiptare, ndërsa serbët menaxhojnë ende aktivitetin turistik shtetëror

Brezovica, fshati turistik ku bashkëjetojnë shqiptarët dhe serbët


Belina Budini

Brezovica nuk është thjesht një destinacion turistik në Kosovë. Ajo ka mbetur një nga të paktat territore ku shqiptarët dhe serbët jetojnë ende bashkë. Nëse kosovarët aty kalojnë fundjavat, serbët e komunës Shterpçe jetojnë me të ardhurat që i vijnë qendrës së skijimit kryesisht nga shqiptarët. Megjithatë, kjo e fundit nuk është më një arsye e mjaftueshme për t’i mbajtur shqiptarët e Kosovës larg kësaj qendre të mrekullueshme rrethuar nga malet e Sharrit dhe nga breza drurësh të dendur. Nëse atje në qendrën e skijimit janë bashkë serbë dhe shqiptarë, shenjat e ndarjes nuk mungojnë gjatë rrugës, kur mbishkrimin në gjuhën shqipe të fshatit Shterpçe dikush ka tentuar ta fshijë duke e spërkatur me ngjyrë të kuqe, ndërsa në një tabelë tjetër rruge gjen 4 C-të e sloganit serb: “Vetëm bashkimi serb e bën Serbinë të madhe”.
Të ndalesh për të marrë ndonjë foto nga fshati serb buzë rrugës që të çon në qendrën e skijimit mund të merret si provokim dhe miqtë nga Kosova nuk rekomandojnë të qëndrosh gjatë. Nga ana tjetër, nuk kanë kaluar më shumë se 2-3 muaj kur është minuar pikërisht në një zonë diku aty afër memoriali i Ahmet Kaçikut, një heroi kosovar të vrarë në Masakrën e Reçakut në vitin 1999. Ndërsa në fshatin Shterpçe ende konsiderohet guxim i madh të blesh një shtëpi për të banuar, sipas Ibrahim Bucaliut, një biznesmeni nga Ferizaj që ka ndërtuar vilën e tij në Brezovicë, nuk mungojnë shqiptarët që kanë nisur të blejnë prona në Shterpçe, por me sa duket ende nuk banojnë aty.
Më pak serb, por jo krejt shqiptar është edhe fshati turistik i Brezovicës, mes bjeshkës së Sharrit dhe ende në komunën Shterpçe. I pari që ka ndërtuar vilën e tij aty dhe që i hapi rrugën rikthimit të shqiptarëve është kryeparlamentari i Kosovës, Nexhat Daci. Tanimë janë të shumtë shqiptarët që kanë blerë toka dhe shtëpi pushimi aty. “Janë rreth 275 vila shqiptare në Brezovicë. Mund të jetë afro 90% e gjithë fshatit. Janë investime të mëdha dhe të guximshme, po të kihet parasysh gjendjen e fillimit. Megjithatë, kryetari i parlamentit na hapi rrugën ne të tjerëve, pak a shumë. Tani shqiptarët po rikthehen. Ka ende shtëpi të djegura, por edhe mjaft shtëpi serbe të blera nga shqiptarët”, - tregon biznesmeni nga Ferizaj, Ibrahim Bucaliu, i cili ka shpenzuar më shumë se 100 mijë euro për një nga vilat më të mrekullueshme private në këtë fshat.
Qendra e skijimit gjendet vetëm 12 kilometra larg fshatit Brezovicë, ku kalon lumi i Lepencit dhe ku të gjitha stinët janë të mrekullueshme për të pushuar, për ajrin e pastër e të freskët, pemët, qetësinë dhe ujin e mrekullueshëm. “E kam ndërtuar shtëpinë time të pushimeve pikërisht këtu pranë lumit, për shkak të zhurmës qetësuese të ujit në pranverë dhe verë kur vij shumë shpesh. Në dimër përfitoj më shumë nga qendra e skive për t’u kthyer mandej në vilën time të pushoj”, - tregon biznesmeni që tokën e ka blerë para 4 vjetësh për një shumë prej 16 mijë eurosh, ndërsa ka investuar aty shumë më tepër, duke ndërtuar një vilë pushimi të cilës nuk i mungon asgjë deri në detajet më të vogla dhe tradicionale të oxhakut dekoruar me lëkurë kafshësh të pyllit.
Përkarshi vilës luksoze të biznesmenit kosovar duken ende vilat e shqiptarëve të djegura nga serbët gjatë luftës dhe që ende nuk janë restauruar si disa të tjera. Fshati numëron afro 400 vila, shumica prej të cilave tanimë janë blerë nga shqiptarët, ndërsa serbët kanë mbetur shumicë në Shterpçë. Funksionarë të lartë të shtetit, profesorë universitetesh e biznesmenë të shumtë kosovarë kanë tashmë vilat e tyre në Brezovicë. Por në parkun kombëtar të Brezovicës shqiptarët kanë nisur të konstatojnë edhe një problem tjetër që është ai i prerjes së drurëve nga serbët, ndërsa këta të fundit nuk paguajnë prej kohësh as energjinë elektrike dhe për këtë shkak e gjithë zona turistike shpesh është e penalizuar me errësirë, gjë që sjell edhe largimin e shumë vizitorëve dhe turistëve. Sidoqoftë, atje lart, në pistat e skive të Brezovicës, i gjen të gjithë bashkë, serbë dhe shqiptarë, si rrallëkund tashmë në Kosovë.


Intervistë me ministrin e Tregtisë, Industrisë dhe Turizmit, Bujar Dugolli

Hajdeni si turistë në Kosovë!

Bujar Dugolli, ministër i Tregtisë, Industrisë dhe Turizmit, tregon për “Shekullin”, se çfarë po ndodh me turizmin dhe industrinë në Kosovë, problemet, por edhe atraksionet turistike që duhet të tërheqin shqiptarët, të paktën si turistë drejt Kosovës

Sa është investuar në Kosovë për turizmin këto vitet e fundit?
Në të vërtetë, vetëm sektori privat ka pasur zhvillime të mira, ndërsa sektori shtetëror nuk ka ecur përpara në këtë drejtim.

Po në stacionin e skive të Brezovicës?
Qendra e Brezovicës është një terren mjaft i bukur që ende është shtetëror, por qeveria nuk ka mjetet e duhura që të investojë aty. Ne kërkojnë që ta privatizojmë atë dhe gjatë këtij viti kemi planifikuar që të privatizohet. Ajo është një qendër e krijuar në vitet 70 dhe në Ballkan është mjaft e njohur. Të tilla ka edhe në Maqedoni, Bullgari dhe Slloveni, ku në të vërtetë është investuar më shumë në këtë drejtim. Megjithatë, qendra e Kosovës është një nga më atraktivet e rajonit.

Pse mendoni se është më atraktive?
Pikësëpari sepse vargmalet e Sharrit, pjesa e Alpeve të Kosovës, janë shumë të përshtatshme për turizëm dhe ushtrimin e sporteve dimërore. Kanë një reliev shumë të favorshëm. Megjithatë jam i mendimit që turizmi dimëror duhet të ketë lidhje territoriale. Për shembull, do të donim që me Maqedoninë të ketë një projekt të përbashkët, aq më tepër që Brezovica gjendet në kufi me Maqedoninë. Nga ana tjetër, në vitin 2007 do të përqendrohemi më shumë në zhvillimin e sektorit të turizmit dhe kryesisht në zhvillimin e sektorit privat. Jemi duke nxitur investime dhe privatizime në këtë sektor.

Cilat janë atraksionet e tjera turistike të Kosovës që ju rekomandoni të vizitohen nga shqiptarët?
Ka shumë të tilla në Kosovë ku ju mund të vini, qoftë edhe si turistë. Bjeshkët e Rugovës janë shumë të përshtatshme për ski dhe aty gjendet një fshat turistik i sapondërtuar me investime të mira private. Burimi i Drinit të Bardhë me ujë kurativ është një destinacion tjetër që mund të vizitohet. Afër Gjakovës, në Bjeshkët e Belekut, ka një terren mjaft të bukur, por aty kërkohet asfaltimi i një rruge prej 9 kilometrash. Ndërkohë që turizëm kulturor ofron edhe Prizreni mbi Graçanicë, afër Prishtinës, ku gjendet një qytet i lashtë iliro-romak. Edhe Prekazi është një destinacion turistik qëkurse aty gjendet memoriali i Adem Jasharit dhe ka mbi 1 milion vizitorë në vit që shohin kullat dhe gjurmët e luftës si edhe varrezat.

Turizmi është vetëm një departament në ministrinë që ju drejtoni. Një vështrim të shkurtër mbi gjendjen e industrisë së Kosovës?
Kosova ka rezerva të shumta dhe si e tillë nuk do të duhej të kishte së paku krizë energjetike, pasi rezervat e lignitit janë të shumta, por aktualisht Kosova nuk prodhon energji të mjaftueshme, për shkak të teknologjisë së vjetër. Në dimër blihen 100 megavat energji në ditë, ndërkohë që 50% e energjisë nuk faturohet dhe nga 50% e asaj që faturohet, 30% nuk paguhet. Kjo është gjendja energjetike, në fakt. Ka një projekt të Bankës Botërore për ndërtimin e një TEC-i. Prioritet është gjithashtu në Kosovë edhe infrastruktura rrugore, e cila kërkon përmirësim. Tregtia dhe industria kërkojnë gjithashtu zhvillime dhe investime në këtë drejtim. Pse jo, edhe bashkëpunim më të ngushtë me Shqipërinë.




20/02/2006


Urojme qe te privatizohet sa me pare Brezovica.

[dodoni]

Privatizimi i Brezovices

Vetëm në Kosovë ndodh që udhëheqësit komunalë dhe menaxhmenti i dhunshëm serb i ndërmarrjes të bllokojë privatizimin e miratuar nga OKB-ja. Privatizimin e Brezovicës e kanë në duar serbët, edhe pse këtë duhej ta kishte AKM-ja

Arbana Xharra

Prishtinë, 5 prill 2006 – Qendra turistike Brezovica, vend ky ku shqiptarët kalojnë pushimet apo një vikend ndërsa serbët menaxhojnë me të ka mbetur e pazhvilluar si dhe ende nuk është privatizuar.

AKM-ja, e cila ka kohë që deklaron se ka nisur të bëjë përgatitjet për privatizimin e kësaj qendre, e cila për shumë investitorë shihet si atraktive, është bërë subjekt i presioneve të palës serbe për të mos kryer privatizimin.

Shefi i Shtyllës së Katërt të UNMIK-ut, Joachim Ruecker, së bashku më ministrin e Tregtisë dhe Industrisë, Bujar Dugolli, kanë pasur disa takime në Brezovicë me drejtuesit komunalë dhe ata të qendrës INEX-Brezovica.
"Deri tash kanë hasur ne mospajtim me serbët e Shtërpcës dhe vështirë se atyre do t’iu mbushet mendja që të pranojnë të futen ne procesin e privatizimit", tha një burim i KD-së në AKM.

Nga ana tjetër AKM-ja ka planifikuar që në privatizim të përfshihet komplet qendra turistike Brezovica, e cila do të vendosë metodën spin-off special, ku parashihen investime dhe punësime në këtë qendër.

Kreu i BSPK-së, i cili është edhe anëtar i Bordit të AKM-së ka thënë se AKM-ja nuk i trajton të gjitha ndërmarrjet shoqërore njëjtë.

Kryetari i OEK-ut, Besim Beqaj, tha se AKM-ja nuk duhet të jetë subjekt i asnjë presionesh.

Dy investues të gatshëm

Burimi i KD-se ka bërë të ditur se edhe në mbledhjet e Bordit të AKM-së është vendosur që institucionet vendore dhe ndërkombëtare të përgatiten, në mënyrë që sezoni i ardhshëm dimëror ta gjejë të privatizuar qendrën turistike "INEX" në Brezovicë.

Zyrtarët e AKM-së kanë bërë të ditur se Ruecker i ka lajmëruar udhëheqësit komunal të Shtërpcës dhe INEX-it se Qeveria e Kosovës, apo OJQ-të nuk kanë para në dispozicion për investime në qendrën e skijimit në Brezovicë. Kështu që nuk ka opsion tjetër përpos privatizimit të kësaj qendre.

Shefi i Shtyllës së Katër të UNMIK-ut i ka njoftuar palët e përfshira në këtë proces INEX-in dhe Brezovicën se do të jenë të involvuar në të gjitha fazat e privatizimit.

"Aktualisht ka dy investitorë të mëdhenj që janë të interesuar. Janë duke u planifikuar nga zyrtarët e AKM-së vizitat e tyre në këtë qendër dhe pritet që të ketë edhe shumë investitorë të tjerë potencialë", ka thënë burimi KD-së në AKM.

Kryetari i OEK-ut, Besim Beqaj, mendon se AKM-ja nuk duhet të jetë subjekt i asnjë presioni, por ta çojë përpara procesin e privatizimit të kësaj qendre turistike sa më parë.

"Sa më shpejt që është e mundur duhet të ndodhë privatizimi i qendrës turistike në Brezovicë", ka thënë Beqaj për të shtuar se efektet ekonomike nga privatizimi i saj do të jenë shumë të mëdha.

Sipas Beqajt, Brezovica ka kapacitete të jashtëzakonshme për t'i tërhequr turistët e huaj.

"Deri në fund të këtij viti qendra turistike në Brezovicë do të privatizohet, nëpërmjet metodës spin-off special, ku pritet të konkurrojnë edhe investitorë seriozë, të cilët mund ta ringjallin këtë qendër", tha Beqaj. Sipas tij kjo qendër duhet të depolitizohet, pasi që deri tani ka qenë një enklavë e serbëve në Kosovë, ndërsa të gjithë duhet ta kuptojnë se enklavat nuk krijojnë prosperitet zhvillimor.

Kreu i BSPK-së, Bahri Shabani, nga ana tjetër tha se ka shumë të interesuar për këtë qendër turistike, por AKM-ja është duke e zvarritur këtë punë.

"Shumë herë janë takuar zyrtarë të AKM-së me ata të qendrës turistike Brezovica, por mesa e di unë nuk kanë marrë pëlqim", tha Shabani. Sipas tij AKM-ja duhet të trajtojë këtë qendër turistike sikurse edhe ndërmarrjet e tjera shoqërore në Kosovë.

Investimet 20 milionë euro

Konsiderohet se paku 20 milionë euro duhet të investohen ne qendrën turistike që të modernizohen hotelet, ashensorët për skijim dhe gjërat të tjera përcjellëse në këtë qendër.

Përveç dy hoteleve "Molika" dhe "Narcis", në qendrën turistike "Brezovica" janë të ndërtuara edhe mbi 300 vila, të cilat lëshohen me qira.

Këto vila dhe hotele përveç tërheqjes së pushuesve kanë edhe borxhe të mëdha ndaj KEK-ut dhe nuk kanë paguar me rregull tatime. Udhëheqësit e këtyre hoteleve kanë refuzuar t'i paguajnë faturat e KEK-ut kështu që borxhi i tyre ndaj KEK-ut është rritur në qindra mijë euro.

KEK-u para disa muajve ka ndërmarrë furnizimin me rrymë në këto hotele, kështu që udhëheqësit e hoteleve janë detyruar që të shfrytëzojnë gjeneratorët për t’u furnizuar me rrymë.

Borxhi i përgjithshëm i Komunës së Shtërpcës ndaj KEK-ut ka arritur shumën mbi 4,2 milionë euro.

Marrë nga Koha Ditore

Jo vetem qe duhet te privatizohet sa me pare Brezovica por edhe parate e privatizimit AKM duhet tja jape qeverise sa me pare qe ti vej ne funksion ato sa me shpejt qe eshte e mundur, duke pasur parasysh nevojat per investime te qeverise. Me keto para do mund te ndertohet nje pjese e mire e autostrades Merdare - Vermice duke i dhene nje bum ekonomise me punesimin e mijera vetave ne kete projekt.