Vajza që hyri në histori bashkë me Nolin
Nga Raimonda Moisiu -
Në vazhdën e shkrimeve të mia për idhullin tim, Fan S. Nolin figurën e ndritur të shqiptarizmës, i cili me jetën dhe veprën e tij poliedrike ka qenë, është dhe do të mbetet krenaria e kombit shqiptar. Fan S. Noli, ky shqiptar i shquar e i ndritur, i Rilindjes sonë Kombëtare, i cili me jetën dhe veprën, shembullin e tij, fjalët dhe ligjërimet shërben edhe sot për të shkundur shqiptarët nga paudhësitë dhe rrënimi i tyre shpirtëror, që kombi “të bëhet” e të mos mbetemi përherë “pranë detit të palarë”. Krahas figurës së ndritur të Fan S.Nolit, të tjera figura të ndritura e të shquara të kombit, të kulturës e artit shqiptar, të bërit emër dhe histori në biznesin amerikan do të pasonin Nolin, në vite e vite. Të tillë si: Faik Konica, Dhimitër Trebicka, Qerim Panariti, dr.Turtulli, Sotir Peci, Kristaq Trebicka, At'Artur Liolin,( figurë e ndritur e kombit dhe e fesë ) e shumë të tjerë në ditët e sotme si “bostonianët”shqiptarë: shkrimtarja, poetja e publicistja Rozi Theohari, shkrimtari, publicisti e poeti i talentuar Kolec Traboini, publicisti i shquar dhe kryeredaktori i gazetës së vetme shqiptaro-amerikane në USA, Dalip Greca prozatorët, shkrimtarë, humoristët, Pëllumb Kulla, Naum Prifti, poeti Petraq J.Pali, shkrimtari dhe publicisti, Agim Bacelli, në Europë publicisti Vasil Qesari, shkrimtari dhe poeti Agim Shehu, këngëtarët shqiptarë që me talentin e tyre po integrojnë Shqipërinë në këtë tokë të huaj nëpërmjet artit dhe kulturës e shumë e shumë të tjerë, të cilët po bëjnë emër të mirë në diasporë. Krahas tyre apo historisë së biznesit amerikan, mund të përmendim emra të tillë si: legjenda e biznesit amerikan, shqiptari Anthony Athanas, Qemal Butka, arkitekti i shquar shqiptar, i cili ka derdhur talentin e tij prej arkitekti në zemër të New Yorkut, Manhatten, Ekerem Bardha, Martin Vulaj, Thanas Laskaj, pronar i katër diskotekave me emër në shtetin e Connecticut-it, “Nights of Hartford”, Gary Kokalari e shumë e shumë të tjerë. Por, në këtë shkrim me dëshirën e mirë, unë po ju sjell një vjershë të Fan S. Nolit, e cila është shkruar me rastin e “Fushatës së Qershorit”, atëherë kur shqiptarët e Amerikës mblodhën ndihma në të holla, për mbrojtjen e të drejtave shqiptare në Konferencën e Parisit në vitin1919. Kjo vjershë, e cila mban titullin “Jepni për Nënën”, atë kohë, preku thellë zemrat e gjithë shqiptarëve anembanë botës. Këtë vjershë të Fan S.Nolit e deklamoi në seminarin e organizuar me këtë rast, një vajzë e vogël, me një bukuri shpirtërore të rrallë. Një vogëlushe e quajtur Nazife Bilali. Ajo ndoshta sot nuk rron më, por patjetër që ajo ka hyrë në historinë e shqiptarizmës, si vajza që u bëri apel gjithë shqiptarëve nëpërmjet vargjeve të mrekullueshme të Nolit, kur fati i Shqipërisë ishte në një rrezik të madh për t'i ndarë përsëri kufijtë, por takimi i Nolit tonë të madh me presidentin e SHBA-së, të asaj kohe Wilson, do të ndalonte masakrën tjetër që donin të bënin shtetet europiane me kufijtë e Shqipërisë. Duke vlerësuar ndihmën e presidentit Wilson, Noli ynë i madh do të hidhte këto vargje, duke i treguar shqiptarëve: “Mbahu Nëno mos kij frikë, se ke djemtë në Amerikë...”. Sa aktuale janë këto vargje për të sotmen, për zgjidhjen e çështjes sonë kombëtare, për pavarësinë e Kosovës. Riprodhimi i këtyre vargjeve nga ana ime, le të jetë një thirrje, e cila i bëhet botës dhe Europës për më shumë vëmendje ndaj Shqipërisë, ndaj Kosovës martire.Vargjet e kësaj vjershe janë:
Ç’thotë ajo e ve, e gjorë
Mbretëreshë pa kurorë,
Faqe-çjerrur, lesh-lëshuar
Shpirt e zemër përvëluar
Gjysm'e vdekur: O shqiptarë
Nënës mos ia bëni varrë!
Mbahu, Nëno, mos kij frikë
Se ke djemt'ë n'Amerikë!
Qan e lutet Nën'ë mjerë
Kërkon vatrën edhe nderë
Do lirinë dhe atdhenë
Siç e pat me Skënderbenë
Bijt' e besë thërret pranë
Kur i thirri e s'i vanë?
Mbahu, Nëno, mos kij frikë,
Se ke djemtë n'Amerikë!
Cilët janë ata tiranë,
Që të pren' e të vranë
Që therret bijë, bija,
Dhe t'u nxi, t'u mbyll shtëpia?
Dërdhni plumba, o shqiptarë
Gjakn'e Nënës për ta marrë.
Mbahu, Nëno mos kij frikë
Se ke djemtë n'Amerikë!
Cilët bij të tradhëtuan,
Dhe të ndoqnë dhe të shuan,
Dhe të lanë, o Shkab' e ngratë,
Pa fole, pa zoq, pa shpat?
Këta qena, shok 'i mbytni,
Mbushni gjyle, që t'i shtypni
Mbahu, Nëno, mos kij frikë
Se ke djemtë n'Amerikë!
Sa kërkon e sa të duhen?
Burrat nga detyra s'ndruhen!
Trim i mirë do të jap,
S'kursen jetën as paratë;
Hidhni, hidhni tok dollarë
Të mos mbetemi të sharë
Mbahu, Nëno mos kij frikë?
Se ke djemtë n'Amerikë!
Do të ndihim pa kursyer,
Për ty, Nëna jonë e vyer?
Që në ndrit 'e nder të therësh,
Dhe me bijtë e tu të mburresh,
Cila Nënë lyp paranë?
Cilët, bijë me shpirt se dhanë?
Mbahu, Nëno mos kij frikë.
Se ke djemtë në Amerikë!
Armë dhe fishekë mblidhni,
Qesen edhe shpirtin hidhni,
Për lirin' e vendit tonë,
Sot, se nesër është vonë.
Jepni, Nënën të shpëtoni,
Komb e vatra të nderoni.
Mbahu, Nëno mos kij frikë.
Se ke djemtë n'Amerikë!....
Kur ju bashkatdhetarët e mi, kudo ku jeni e ndodheni, do të lexoni këto vargje, patjetër që në shpirtin tuaj, do të vlojë krenaria kombëtare, krenari e të qënurit SHQIPTAR....
P.S. Ky dokument më ka rënë në dorë para disa kohësh. Jam befasuar me vargjet, por edhe zbulimi që është recituar nga një vajzë shqiptare, më 1919, në Paris.
Sot.
Përgjigju Duke Cituar
Postuar më parë nga Zombie
Krijoni Kontakt