DISKUTIME: Gazetaria shqiptare, kahjet dhe sfidat

[antonio28]

Koment

Gazetari apo gazeptari!

Nga Sefer TAHIRI

Hapja e fakulteteve apo katedrave të gazetarisë në universitetet në gjuhën shqipe është nevojë imanente e kohës, e cila imponohet nga zhvillimi i hovshëm teknologjik dhe profesional i mediave.

Hapja e një katedre të gazetarisë në gjuhën shqipe arsyetohet edhe perkundër faktit se në Fakultetin Juridik në Shkup funksionon katedra e gazetarisë, por për shkak se procesi arsimor në të zhvillohet në gjuhën maqedonase dhe për shkak të ekzistimit të

barierave politiko-etnike nga ana e Universitetit, numri i studentëve shqiptarë në këtë katedër vite me rradhë ka qenë i vogël.

Ka kaluar koha e sistemit tradicional të “shkollave të përvojave”, kur gazetarët e mësonin dhe e përsosnin profesionin e tyre në redaksitë e ndryshme të mediave.

Poashtu ka “perenduar” koha kur gazetar mund të bëhet çdo njeri, i cili ka ndonjë profesion por që shkruan bukur. Kjo mund të vlejë për shkrimtarin, por për

gazetarin profesional assesi, ngjajshëm siç nuk mund të peretendohet se dikush pa arsimim përkatës mund të bëhet jurist, inxhinier apo pilot.

Padyshim se gazetaria duhet të jetë objekt i studimeve univerzitare në gjuhen shqipe ngjajshëm si ekonomia, drejtesia apo historia, sepse edhe gazetaria i ka rregullat, ligjshmëritë, metodat, teknikat dhe problemet e veta, të cilat një pretendedues per t’u bërë gazetar i mirëfilltë mund t’i analizojë apo hulumtojë shkencerisht vetëm nëse në arsimimin sipëror i kalon procedurat e parapara akademike për perfitimin e

njohurive nga një fushë e specializuar.

Gazetarisë shqiptare aktualisht i mungon profesionalizmi i duhur dhe pikerisht një katedër e tillë do të ishte një kontribut i rëndësishëm që të kemi media më profesionale, më korrekte dhe më objektive.


http://www.apj.org.mk/

[Hyllien]

Te morrsha t'ligat e shqipes. Qysh ke rreshti pare trecereku eshte teresisht tjeter gjuhe, qe fare mire mund te zevendesohet me fjale shqipe.

[antonio28]

Nga Arieta GASHI

Gazetaria shqiptare sot thuhet se është e pavarur. Madje, gjitha gazetat dhe mediat elektronike deklarohen, regjistrohen e mbahen për të pavarura. Megjithatë, secila ka donacion dhe merr mjete nga ndonjë subjekt partiak apo politik. Gazetat shqiptare sot, deklarohen për kombëtare madje edhe gjithëkombëtare, por ato në shkrimet e tyre ngushtohen në kërkesat e donatorit partiak.

Dhe, çka është edhe më keq ato shtyjnë e pështyjne gjithë mllefin negativ ndaj subjektit tjetër që

llogaritet rival poltik ndaj donatorit të gazetës.Mu për këte nuk janë të rralla shkrimet dhe emisionet, të cilat zhvlerësojnë çdo vlerë kombëtare, shajnë dhe denigrojnë personalitete shkencore kombëtare dhe politike.

Mohojnë të gjitha vlerat politike e ushtarake që janë vlera të pakontestueshme për vendin dhe popullin shqiptar. Keto kryhen me emisarë-gazetarë të veçantë, të cilët shkruajnë dhe flasin kundër këtyre vlerave.

Mu për ketë shtypi sot ka humbur lexuesin, dhe ai qe ende lexon gazetat e përditshme ato i besojne me shumë rezervë. Kurse kuadri gazetaresk ne gazeta dhe media elektronike shumë pak janë të mesuar për hulumtimin e temave dhe informacioneve që duhet hulumtuar. Ata nuk janë arsimuar e as ushtruar per hulumtimin e dukurive pozitive, apo frikohen për hulumtimin e dukurive negative.

Kryesisht, sot kemi pak gazetarë profesionist, të cilët janë përgatitur dhe janë shkolluar për gazetarë. Kemi shumë gazetarë të pashkolluar, vetem me shkollim të mesem, bile ata as nuk kanë menduar kurrë në jetën e tyre që do punojnë si gazetarë. Vlera e gazetarëve të tille kuptohet vetvetiu. Kur këto dukuri janë aktuale kuptohet se në cilin nivel është gazetaria shqiptare sot.

http://www.apj.org.mk/

[antonio28]

Nga Leonard Emerllahu

Heshtja tregon qartë disponimin e gazetarëve tonë. Po sikur të ishte ky problemi me i madh, shumë lehtë zgjidhja do gjindej...A i shkon ndonjërit nga ne ndonjëhere mendja se pse jemi ketu ku jemi? Pse me vite e vite nuk lëvizim as një hap para? Pse na lindin me qindra gazetarë të rinjë me kokën plot vetbesim se gjithçka që duhet të mesojnë në gazetari ato veç më e dijnë e gjithçka që mund dikush t’ua shpjegoje është vetëm humbje kohe? A i shkon ndonjërit mendja pse asnjëherë s’mund të dalim publikisht e shumë qarte të kritikojmë veten e të kritikojm jo-kualitetin tonë?

Derisa këto gjëra mos të ndryshohen ne ende do ngelim në vend, duke mos lëvizur as një hap para e ende duke ëndërruar se jemi me të mirët....

Më kujtohen shumë raste kur gazetarë tonë disi si në tallje shpjegojnë e tallen se si disa gazetarë të huaj të derguar tek ne jan "naiv" e merren "me detaje të vogla të parëndësishme"... Po ju pyes: kush është "naivi" në këtë rast, e kush merret me punë të vogla e të parëndësishme?

Ai që punën e vet e ka filluar duke mësuar baza të gazetarise e duke u betuar se edhe kur do jetë gazetar "i madh" si gazetarët tonë nuk do t’i shkel ato baza, apo gazetarët tone të cilët mendimin e vet e dijnë si çelësin e të gjithë problemeve në shoqeri. Por, rolin e tyre në ato shoqëri e shohin si të një punëtori social e shoqëror që e ka për detyrë "patjetër" të ndryshojë gjërat në atë shoqëri...

Së fundi desha veç edhe një pyetje? Ku e bazojnë legjitimitetin e tyre disa gazetarë tone? Them “disa”... apo mendojnë se janë të derguar nga Zoti të shpëtojnë gazetarinë shqiptare!

http://www.apj.org.mk/

[Brari]

asnje problem te gazetarise shqiptare nuk shoh te trajtohet ketu..

[3rror21]

do dal pak jashte temes, por konteksti eshte i njejte; doja te pesja, a ka ndonje tekst akademik - studim- qe trajton median e shkruar shqiptare ose historine e saj?
Faleminderit.

[benseven11]

Gazetari/gazetarja e mire ka aftesi te shkelqyera te te shkruarit shume bukur dhe sakte pa asnje gabim si dhe aftesi te foluri jashtezakonisht te mira.Gazetari mire i ndan materialet ne lajme/ngjarje ku pasqyrohen se cfare ka ndodhur objektivisht dhe materiale te vecanta ku shkruhen opinione mendime te tijat apo te subjekteve te intervistuara si dhe letra te marra nga publiku me opinione mbi probleme te vecanta sociale ekonomike apo politike.

Gazetari i mire ben shume pyetje per ngjarjet,pasi disa fakte,pergjigje vijne vetem dhe vetem pasi jane bere pyetje,ose eshte kerkuar informacion
Informacioni jo gjithmone jepet vullnetarisht nga subjektet.Ne shume raste kerkohet te behen pyetje te merren pergjigje.
Berja e pyetjeve eshte e nevojshme per te marre informacion per ngjarjen dhe subjektet e perfshire ne ngjarje.
Gazetari nuk duhet te jete hipokrit,dmth shprehet se ndjen keqardhje/apo gezim per nje ngjarje,apo subjekt,por ne fakt ai nuk e ka ate ndjenje fare, ne fytyre nuk shprehet ajo ndjenje fare.Gazetari genjen si derr eshte hipokrit.
Gazetari i mire nuk mbeshtetet ne shkrimin e materialit vetem nga burime zyrtare,por ben edhe pyetje te palet, personat qe mund te kene pergjigje,mund te dijne detaje jane deshmitare per ate qe ka ndodhur.
Gazetari i mire nuk eshte siperfaqsor por germon ne shume burime per te gjetur informacion,studion informacionin,verifikon faktet nga spekullimet.
Gazetari i mire asnjehere nuk shpreh mendimin e vet ne shkrime,nuk e perfshin veten dhe mendimet e tij ne lajmet ngjarjet qe shkruan.Me fjale te tjera eshte objektiv ne pershkrim,jep vetem fakte te mbeshtetura ne kerkimet e tij,intervistat dhe deshmite.
Gazetari i mire i permbahet standarteve me te larta te etikes morale dhe profesionalizmit.Ai asnjehere nuk shan,tall,genjen,ose e perdor gazeten dhe shkrimet e tij per sulme denigruse,per perfitime personale qofte ne fushen e reputacionit, qofte ne ate financiare,qofte edhe per te bere favore nje subjekti politik per te cilin ai ka interesa,apo paguhet.
Ne intervista gazetari asnjehere nuk e nderpret subjektin kur eshte duke folur por nderhyn me pyetje me takt ne momente kur subjekti ka perfunduar ne dhenien e pergjigjes.Gazetari i mire eshte kurioz, eshte i vemendshem dhe shume i mprehte ne vezhgim edhe te detajet me te vogla qe mund te kene lidhje me nje ngjarje,apo subjekt.
Sa me shume pyetje qe nje gazetar ben aq me i mire eshte gazetari pasi flet per nje personalitet kerkues,i prirur per te marre nje tabllo te detajuar te asaj cfare ka ndodhur.Pyetjet pse? si? kur? ku? cfare? jane norma pune e gazetarit ne kerkim te te vertetes dhe dhene publikut informacion te plote.

[abica]

“KOHË QË PO HAN TË VETËT.”

Bisedë me gazetaren e Radio Tiranës Valdete Antoni.


1.Sa kohë keni që punoni në Radio Tirana?


Radio Tirana në fund të vitit që shkoi shënoi 65 vjetorin e saj.Unë kam nisur jetën e gazetares së Radios kur Ajo ishte rreth të dyzetave.Ka qenë ditë shkurti e vitit 1977.
Përjetova tre kohë të Radios në Stinët e mia të jetës:
Atë të një censure të kthyer në rregull, të hierarkisë politike, të profesionalizmit, seriozitetit të të heshturve dhe të një godine të mbajtur mirë.
Kohën pas 90-tës,kur ndjeva frymëmarrjen,fuqinë e Radios,ngritjen e vetvetes dhe të vlerave të kolegëve, më pas “bumin” me jo profesionistë dhe “vrapin” e të zgjedhurve përtej detit.
Po jetoj prej disa vjetësh Radio-braktisurën që shpesh më kujton tregimin “Minjtë” të Buxatit.
Jetoj çvlersimin intelektual dhe të pervojës,tejkalimin e barazitizmit socialist.

2)Në kohën kur niset,si ju shihnin kolegët ? A ju paragjykonin si gazetare?

-Nuk mendoj se ata paragjykonin, sepse aty unë gjeta disa zonja e zonjusha (po i quaj tani keshtu “shoqet”)gazetare dhe një mjedis jo pak femeror.

3)Po shoqëria paragjykonte?Nëse po,si mendoni pse ndodhte kjo?

-Nuk të paragjykonin si femër gazetare,se ne duhet ta pranojmë,punonim në të vetmin institucion të medias së folur dhe ky vlerësim të shoqëronte.
Ishte hija e Institucionit dhe jo e jona që i flakte paragjykimet.
Tani duket se “paragjykimet” i pollën vetë gazetaret me mungesën e seriozitetit me dëshirën e ethshme për të qënë të dukshme në këtë lloj “Sfilate”mediatike.





4) Çfarë roli ka patur gruaja në media dikur?Po tani?

-Thoni dikur;më ngjan se flisni për një kohë shumë të largët.Matësi i “rolit”për mua është tek fuqia krijuese dhe serioziteti,orientimi i shijeve të publikut,autoriteti i fituar me kulturë dhe butësi femre.Nuk jane “syzet” mbi kokë edhe në darkë që të rrisin rolin si gazetare.

5) Çfarë duhet ndryshuar në mentalitetin e njerëzve ?

-Një poet dhe publicist niste thirrjen;
Mësojeni kohën ,të mos hajë të vetët..
Më shqetëson mendësia “shoë-iste”që po pushton median dhe për pasojë jetën tone.Pa mëshirë vriten ëndërrimtarët dhe jo kriminelët.

6)Si e ndjen veten nje grua gazetare, intelektuale ne “konkurrencën”e tregut që është krijuar?

-Të jesh gazetare ne Radio Tirana ka ndryshim nga të qënët gazetare në mediat apo gazetat private.Falë investimit professional në kohë,dëgjuesit më zgjojnë pasionin kur më fashitet,më detyrojnë të ruaj Fytyrën, por pafalësisht drejtuesit po thellojnë shtegun midis të thënit ,pra të predikuarit dhe të bërit,të qënurit.Po na mbytet nervi dhe “frigimi” për mbetjen pa të “famshmen pagë”.
Përpiqem për të mos pranuar shndërrimin në një nëpunëse pa personalitet.
Shpërfillja e përvojës, “symbyllja”ndaj pranisë është më shumë se mohim.Dhe,kur kjo kryhet nga dikush që ka ecur në udhë të rrëfyera dhe ushqyera për fat (ne lisin e gjakut dhe të qumështit)nga “iniciat”i dijes me shumë dishepuj,nga artiste me fuqi të rrallë kreative,nga dikush që njeh mirë median,të tjerë te një tjetër lloji edhe mund të justifikohen.
Fatmirësisht jam vetvetja ,dhe emrin tim si gazetare e kam shkruar me frymën time.


(Nga gazeta DITA e vitit 2003)