Troja eshte ne Shqiperi

[Kreksi]

ku e ke mesuar kete shqipe ti ?
Cka the pash nderen.

Pershendetje Baptist,

....me sa duket teksti i atij postimi eshte perkthyer me google automatikishte... deri diku i falet ...po te kishte thene kete ne fillim me nje vrejtje.

shendet

[fegi]

Se di cili shkrimtar shqiptar e pate cekur qe Dukagjinasit kan qene pjesmarse ne luften e Trojes,a din kushe me shume per kete?

[fegi]

Se di cili shkrimtar shqiptar e pate cekur qe Dukagjinasit kan qene pjesmarse ne luften e Trojes,a din kushe me shume per kete?

Dukagjini dhe dukagjinasit janë të hershëm në histori si emër dhe si princa. Emri Dukagjin përmendet që në fund të shekullit të VII, sipas testamentit të Gjon Muzakës të vitit 1510. Ai e çon burimin e Dukagjinëve deri në Trojë. Luftuan në Bosnje-Hercegovinë, ardhur e vendosur në Arbëri, nga Franca (axhuinet). Emri Dukagjin rrjedh prej emrit të të parit të një dinastie princore, Gjin Tanushi. Gjin Tanushi, në vitin 1281, fitoi titullin e lartë “Dukë”. Nga Dukë Gjini, morën mbiemrin pasardhësit e tij dhe teritoret që sundoheshin prej kësaj familje, moren emrin Dukagjini, kurse banorët u quajten dukagjinas. Në shekullin XIV-XV, fisi i dukagjinëve arriti apogjeun e tij me Lekën III, bëmat e të cilit, si prijës ushtarak përkrah Gjergj Kastriotit, qenë të përmendura. Në mënyrë të veçantë emri i tij lidhet me drejtimin e forcave ushtarake arbërore kundër turqve, pas vdekjes së Gjergj Kastriotit, me të drejtën zakonore arbërore (Shqiptare), të kodifikuar dhe të saksionuar në “Kanuni”, që mban emrin e Lekë Dukagjinit. Me pushtimin turk (osman), Dukagjini kthehet në sanxhak, dhe emrohet sanxhaku i Dukagjinit. Toponimi “Dukagjin”, Dukagjini i sotëm, nuk ka dale shpejt, Deri në fundin e shekullit të XIX, udhëtar, studiues, shkencëtar, e tjerë nuk e përdoren fare ketë toponim, për atë territor që sot quhet Dukagjini. Popullsia me shumicë, veçanarisht në Shalë, Shosh e Mertur, pëbëhen nga popullsi që erdhi nga krahu i majtë i lumit te Drinit, nga banorët e trevës së Pukës, rrjedhojë e luftës dhe raprezaljeve në gjysmën e parë të shekullit të XVII, që çoi në çarjen e popullsisë etnike dhe hapjen e rrugës Shkodër-Pukë-Prizren. Kjo popullsi ruajti dhe ruan origjinen e prejardhjes nga territoret e Principatës së Dukagjinit. Pulti është shumë i hershëm, shumë më i hershëm se sa Principata e Dukagjinit. Pulti, shtrihej në hapsirën: Në Veri deri në Plav, në Lindje deri në kufi me Prizrenin dhe ku bashkohen lumi i Fanit te Madh dhe Fanit te Vogel, në Jug deri në kufi me Lezhë, dhe në Përëndim, perfshi luginen e Cemit. Ky territor, nga disa të huaj, ka ketë emrim që nga shekulli i II. Kalatë apo qytezat, që njihen sot, si: Mauriqi(Dakaj), Plani, Kiri, Mgulla, Molla, Kabashi, T’pla të Krasniqes, Anikena, Varkuni, Lopçi, Shati, Deja, Sarda, Gradeci, Mokseti, e të tjerë, në të cilat kanë mbetur pak mbeturina, janë që në kohën e romakëve, mos me heret(Ne vitin 2007, ne fshatin Theth, eshte zbuluar nje vendbanim i kohes se Bronxit, ndoshta dhe 3 000 vjet para l. Krishtit), të cilat tregojnë për qytetërimin e banorëve të kësaj shtrirje gjeografike dhe përpjekjet e tyre për të ruajtur lirinë. Pulti ishte i ndarë në dy pjesë. Pulti i Vogël, ose i Poshtëm, ose Pulatum Minorum(Inferoir), herët me qendër në Sarda(Shurdhah). Pulti i Madh, ose i Epër, ose Pulatum Maiorum(Superior), herët, ne qendër në T’pla të Krasniqes. Pulti i Madh (Epërm), shtrihej në të gjitha vendet malore, prej qafës së Bashkasit dhe deri në Pejë, në kufi me Prizrenin dhe përgjatë krahut të djathtë të lumit Drin. Me krijimin e principatës së Pultit, me sundimatar, dinastinë e Spanëve, Pulti përsëri u nda në dy pjesë. Pulti i Vogël, me qendër në Dakaj, shtrihej: në Jug - qafa e Beshkasit; ne Veri – qafa e Ndermajës; në lindje - deri në krahun e djathtë të lumit Drin, dhe në Përëndim, deri në luginen e Përrojit të Thatë. Pulti i Madh, me qendër në T’pla të Krasniqes, shtrihej: në jug - qafa e Ndërmajës; ne Veri - Pejë; në Lindje - deri në kufi me Prizrenin dhe në Përendim - deri në bjeshkët e Valbonës. Pulti, erdhi duke u ngushtuar, duke mbetur në këtë pjesë Krasniqja dhe Gashi, deri sa edhe këto, me krijimin e sanxhaqeve, pas pushtimit turk, kaluan në vartësi të sanxhakut të Dukagjinëve, me qendër në Pejë. Kjo trevë, me pushtimin turk, quhej me toponomin “Spanet” ose “Shpanet”, ose “Petershpanet” në emër të dinastisë së Spanëve. Pavarësisht nga lëvizjet e popullates, brenda trevës së Pultit, nga emërimet e ndryshme që kanë marrë pjesë të kësaj shtrirjeje gjeografike, në mesjetën e hershme, të mesme dhe të vonshme, si dhe sot, ajo është popullsi pultinase. Populli i kësaj treve, në gjithë historinë e tij, ka treguar vlera të larta atdhedashurie, kulture, tolerance e bashkëjetese. Burrat dhe gratë kanë marrë pjesë në të gjitha momentet kulmore të fatit të Arbërisë (Shqipërisë), që në lashtësi dhe deri në ditët e sotshme. Ja disa nga momentet më kulmore, ku janë shpalosur këto vlara:


http://www.google.se/url?sa=t&source...-xfYPlWyFZtRbQ

[fegi]

Nje vende fushe varrezash me tri varresh te kontrolluar nga arkeologet bullgar afer qyteti jugor Yambol.

Ky vende shtrihet ne nje rrethine qe thiret "Baalar Kayryak"ne afersi te fshatit Bujanova.
Ne nje bregoret atje jane germuar afere me nje perbledhje ku arkkeologet kan zbuluar 4 varre nga koha e bronzite rrethe kohes se Luftese se Trojes te vitit 1300 pes.Nga keto 8 varre tjera edhe me shume te vjetra?Rrethe vitit 2500 p.e.sone.
Ne grumbullin tjeter vende tjeter i gjajne kohese romake,keshtu thojne ekspertet.
Keto tri bregore shtrihen 150?300 metra jane large njera me tjetren dhe pasqyrojne te njejtinne nekropolin,ecila ka qene nje varre i shejte mbi 1500 vjete.
Ata kane zbuluar dhe deshmojn qarte se populli ka besuar ne ringjallje pasi qe te vdekurit ikane vedosur ne toke ne pozicionin e embrionit,qe perbane si kan ardhur ne toke
Arkeolget kan gjetur gjithashtu nje shume te keramikes.

[Besir.B]

Dy libra shume me rendesi për këtë çeshtje, nga Roberto Salinas Price:
"Atlas of Homeric Geography"
http://www.scribd.com/doc/6207264/At...ection=2646357
dhe
"Homer's Blind Audience"
http://www.scribd.com/doc/6207285/Ho...ection=2646357

[fegi]

Lufta e Trojës, a ka ndodhur vërtet?



Vetëm pak milje larg Dardaneleve, në pjesën aziatike të gjirit të ngushtë që ndan Greqinë nga Turqia, ndodhet në kodër e vogël e njohur si Hisarlik. Kjo, sipas Herodotit, Ksenofonit, Plutarkut dhe të tjerë shkrimtarë klasikë grekë e romakë, ishte vendndodhja e Trojës, pikërisht Trojës së Iliadës dhe Odisesë, që kish shkruar Homeri. Grekët e lashtë nuk ishin të sigurtë, nëse Homeri e kish parë vërtetë ndonjëherë Trojën, por ata nuk kishin dyshim se betejat që ai përshkruante kishin ndodhur. Ata nuk kishin dyshim as për faktin që kishin ndodhur në dhe përreth Hisarlikit. Në një botë ku njerëzit ishin si perëndi (dhe perënditë ishin shumënjerëzorë), këtu ndodhi përplasja më e madhe mes të dyve. Pikërisht në Trojë, Paridi, biri i Mbretit Priam solli Helenën, gruan më të bukur në botë, pasi e rrëmbeu nga shtëpia e saj. Pikërisht drejt Trojës i drejtoi Mbreti Agamemnon trupat e tij për t u hakmarrë. Dhe pikërisht në Trojë, Akili, luftëtari më i madh grek, vrau Hektorin, vëllanë e Paridit. Në skenën e fundit të Iliadës, Priami u takua me Akilin për të negociuar kthimin e trupit të të birit, si dhe një marrëveshje mes grekëve dhe trojanëve. Siç e dinë mirë lexuesit e Odisesë, historia nuk mori fund këtu.
Besimi dhe mosbesimi
Besimi se e gjithë kjo kish ndodhur vërtetë - dhe pikërisht në Hirsalik - tërhoqi më vonë shumë pushtues. Në vitin 480 para Krishtit, mbreti pers, Kserksi, flijoi një mijë dema pranë Hirsalikut, pak përpara se të kalonte Dardanelet drejt Greqisë. Një shekull e gjysmë më vonë, kur Aleksandri i madh udhëhoqi trupat e tij në drejtimin e kundërt, ai nderoi Akilin me fli pranë të njëjtit vend. Përgjatë Mesjetës dhe Rilindjes, udhëtarët vijuan të vizitojnë Hirsalikun, të binudr se këtu qe Troja. Nga shekulli 18, studiuesit nisën të kenë një qaje më skeptike. Shumë vinin në dyshim faktin në kish patur një luftë në Trojë, e jo më përplasjet monumentale të epikës së Homerit. Disa madje hidhnin dyshime në kish patur një Homer, apo më saktë një njeri i vetëm në vend të një serie poetësh. Në fund të fundit, sipas tyre, qindra vite ndanin Herodotin nga Homeri, dhe qindra të tjerë janë mes poetit dhe epokës së artë.
Deri në gjysmën e dytë të shekullit 19, vetëm një pakicë studiuesish besonin se, Iliada dhe Odisea flisnin për ngjarje që kishin ndodhur vërtetë. Edhe më pak besonin se Troja, nëse kjo kish ekzistuar, ndodhej në Hisarlik. Për shumëkënd, Iliada dhe Odiseja ishin letërsi e madhe, jo histori. Një njeri që mbeti i bindur se Troja kish ekzistuar ishte Frank Calvert, konsulli i SHBA në rajon dhe një arkeolog amator. Në mesin e viteve 1860, Calvert bëri disa gërmime paraprakë në Hisarlik, duke zbuluar mbetjet e një tempulli nga koha klasike dhe një mur nga koha e Aleksandrit të Madh. Ishte inkurajuese, por njëkohësisht bindi Calvertin se ka shumë shtresa historie poshtë Hisarlikut dhe se gërmimi i nevojshëm do të kërkonte më shumë para nga sa kishte ai. Më pas, në vitin 1868, Calvert thirri për darkë Heinrich Schliemannin, një milioner gjerman i apasionuar pas Homerit. Edhe Schliemann u bind se, Hisarlik ishte në fakt Troja. Dhe, ndryshe nga Calvert, s i kish paratë për të bërë diçka. Në 1870, ai dhe ekipi i tij nisën të gërmojnë. Schliemann besonte se Troja e Homerit ishte kaq e lashtë, saqë mund të gjendej vetëm po të gërmohej thellë në Hisarlik. Kështu që ai hapi një sipërfaqe shumë të madhe të kodrës, duke mbërritur deri në themelin. Teksa gërmonte, u shqetësua kur gjeti shumë objekte të Epokës së Gurit, pasi këta logjikisht duhej të ndodheshin poshtë Epokës së Bronzit apo Hekurit që kish përshkruar Homeri. Në maj të 1872, Schliemann pranoi në ditarin e tij se ishte i "shastisur". Megjithatë, vazhdoi të gërmojë.
Thesare nga Troja?
Më pas, në maj 1873, ai gjeti flori. Siç e ka rrëfyer më vonë historinë ai vetë, Schliemann druhej se si mund të reagonin punëtorët e tij po të shihnin arin. Duke u thënë se sapo ish kujtuar që kish ditëlindjen, ai u tha që të bënin pak pushim. Më pas thirri bashkëshorten, Sophia, e cila e mori fshehtësisht floririn në shallin e saj. Vetëm më vonë çifti ekzaminoi thesarin, i cili tejkalonte edhe ëndrrat më të bukura të Schliemann. Kishte vepra të mrekullueshme në ar dhe në bakër, duke përfshirë 2 kurora të bëra me mijëra copëra floriri, 60 vathë floriri dhe 8750 unaza floriri. Schliemann konkludoi se ky duhej të ishte thesari i Mbretit Priam, përfshirë xhevahirët e Helenës. Më vonë, ai spekuloi se një pjesëtar i familjes kishte fshehur thesarin teksa grekët po shkatërronin qytetin. Më pas, trojani i pafat ishte varrosur nën rrënoja teksa sënduku dhe qyteti u pushtuan nga flakët. Një çelës bakri që ish gjendur pranë xhevahirëve duhej të kish shërbyer për të hapur sëndukun, hamendësonte Schliemann.Ende i shqetësuar për sigurinë e thesarit, Schliemann e kaloi fshehtas drejt Greqisë. Kjo gjë nuk u pëlqeu aspak autoriteteve turke, që e çuan para gjyqit. Në 1875, Schliemann pranoi t i paguajë pesëdhjetë mijë franga qeverisë turke. Në këmbim, turqit pranuan që ai ishte tashmë pronar i një thesari unik e shumë të vyer. Por, a ishte thesari i Priamit?
Ideja për gërmimet
Në biseda private, Schliemann shprehej se kish dyshime. Sado i madh që ishte thesari, ai nuk shpjegonte mungesën e shenjave të tjera që të tregonin se Hisarlik ishte Troja e Homerit. Schliemann kish gjetur mbetje të një vendbanimi prehistorik, por asnjë prej rrugëve të tjera apo portave të mëdha që kish pritur, pasi kish lexuar poemën. Ai qe i vendosur të gërmonte më tej, por turqit, ende të zemëruar nga fakti që ai kish kaluar fshehtas thesarin jashtë vendit, refuzuan ti japin lejë. Por Schliemann, një njeri që nuk mund të rrinte duarkryq, vendosi ta vazhdojë diku tjetër kërkimin e tij për Trojën. Ai vendosi që, nëse nuk mund të arrinte në mbretërinë e Priamit, të paktën mund të kërkonte në atë të Agamemnonit. Edhe këtu, shkrimtarët klasikë ofronin udhëzime, këtë herë në Mikenë, që ndodhet poshtë Korinthit në Gadishullin Argolik të Greqisë. Ky mendohej prej kohësh të ishte vendi i varrimit të mbretërve të lashtë grekë, dhe ndryshe nga Hisarliku, këtu kish disa rrënoja të dukshme dhe mbresëlënëse. Ideja e Schliemann ishte të gërmonte jashtë mureve të Mikenës, aty ku askush nuk kish parë. Rezultatet ishin edhe më spektakolarë se sa në Hisarlik. Ai gjeti pesë varre me eshtrat e 19 burrave dhe grave dhe dy fëmijëve, të gjithë të mbuluar me flori. Varret kishin gjithashtu shpata bronzi dhe kama floriri, kupa argjendi e floriri si dhe dhjetëra xhevahirë e dekoracione me flori. Fytyrat e burrave ishin mbuluar me maska floriri që dukeshin të ishin portrete. Schliemann, me prirjen e tij të natyrshme drejt dramatikes, shpalli se kish parë fytyrën e vetë Agamemnonit. Tani ai ishte më i bindur se kurrë që Homeri kish përshkruar njerëz dhe beteja reale. Por, varreza e kushtueshme në Mikenë e bëri qytetin e vogël të Hisarlik të dukej edhe më pak madhështor, dhe kontrasti e bezdiste Schliemannin. Më në fund, në vitn 1890, në këmbim të një pagese të madhe, turqit i dhanë Schliemannit një lejë për të vazhduar gërmimet në Hisarlik. Këtë herë, ai gërmoi në kufirin perëndimor të kodrës, shumë pak larg qytetit ku kish gjetur thesarn e Priamit. Aty gjeti rrënojat e një ndërtese shumë të madhe. Kjo ishte më në fund një strukturë e denjë për heronjtë e Homerit; ndoshta, mendoi Schliemann, ky ishte pallati i Priamit. Brenda mureve të kësaj ndërtese punëtorët gjetën mbetje poçesh si dhe forma e dekorime mikenase. Kjo i dha Schliemannit lidhjen që ai kish kërkuar mes Mikenës dhe Trojës. Nëse nuk kishin luftuar me njëra-tjetrën, atëherë të paktën kishin bërë tregti me njëra-tjetrën. Ironikisht, zbulimet e 1890 konfirmuan edhe frikën më të madhe të Schliemann, pasi zbulimet e reja ishin gjetur shumë më pranë sipërfaqes se sa qyteti që ai kish gërmuar në 1870.
Shenja për Trojën
Kjo tregonte se, Troja e Homerit ishte ndëruar shumë shekuj më vonë se sa vendbanimi i vogël ku Schliemann kish gjetur thesarin, kështu që ky i fundit nuk mund të kish qenë i Priamit, apo ndonjë figure tjetër të Iliadës. Më keq akoma, kjo do të thonte se Schliemann, me kërshërinë e tij për të mbërritur shpejt në fund të kodrës, kish kaluar mu në mbetjet e Trojës së Homerit. Duke bërë këtë, ai me siguri kish shkatërruar disa prej mbetjeve të qytetit që kaq shumë donte ta gjente. Schliemann vdiq në 1890, kështu që i mbeti asistentit të tij të dikurshëm, Ëilhelm Dorpfeld që të vazhdonte gërmimet. Ky supozoi që shtëpia e madhe e zbuluar në fillim të atij viti ishte pjesë e qytetit të Epokës së Bronzit që Schliemann kish kërkuar dhe vazhdoi të gërmojë në Perëndim dhe në Jug të qytetit. Në 1893 dhe 1894, ai gjeti më shumë shtëpi të mëdha, një kullë vrojtimi dhe treqind metra mur qyteti. Ai gjeti edhe shumë poçe të tjera mikenase. Dorpfeld konkludoi se kjo ishte Troja e Homerit. Në të vërtetë, kulla, shtëpitë e mëdha dhe rrugët e gjera ishin shumë më pranë përshkrimeve të poetit se sa çdo ndërtesë që kish zbuluar Schliemann. Analiza që Dorpfeld i bëri shtresave në Hirsalik e bëri të konkludojë se vendbanimi i vogël i Schliemann ishte i dyti i ndërtuar në Hirsalik, dhe që ish ndërtuar në 2500 Para Krishtit. Troja e Dorpfeld ishte qyteti i gjashtë i ndërtuar në të njëjtin vend, dhe ishte ndërtuar mes viteve 1500 dhe 1000 para Krishtit. Kjo e afroi atë shumë me datën tradicionale të Luftës së Trojës - afërsisht në 1200 para Krishtit. Ai u bind edhe më shumë se kish zbuluar Trojën e Homerit.
Pikëpamja tjetër
Pikëpamjet e Dorpfeld mbizotëruan për 40 vjet, deri kur një ekspeditë amerikane nën drejtimin e Carl Blegen mbërriti në Hirsalik. Gërmimet e Blegen që zgjatën nga 1932 deri në 1938 nxorrën disa probleme serioze në hipotezën e Dorpfeld. Sipas Blegen, shkatërrimi i Trojës së gjashtë nuk mund të kish qenë rezultat i një pushtimi grek. Në njërën anë të murit themeli ishte zhvendosur, ndërsa pjesë të tjera ishin shembur krejtësisht. Blegen besonte se ai lloj dëmi nuk mund të shkaktohej nga njeriu - edhe nga njerëz me aftësi Zotash. Ai bëri shkaktar një tërmet. Sipas Blegen, ishte vendbanimi i radhës në Hisarlik - dhe i shtati - që ishte Troja e Homerit. Pas tërmetit, trojanët rindërtuan qytetin e tyre, por në mënyra shumë të ndryshme. Shtëpitë e mëdha të Trojës së gjashtë u ndanë tani në dhoma të vogla dhe rrugët e gjera u mbushën me shtëpi të vogla, secila me poçe të mëdha në dysheme. Sipas Blegen, kjo tregonte për një qytet në rrethim: me grekët jashtë portave të Trojës, çdo hapësirë e disponueshme duhej të mbushej me refugjatë dhe mallra. Blegen konkludoi se, qyteti i shtatë ra shumë shpejt pas të gjashtit, kështu që sërish ai përputhej me datën tradicionale të Luftës së Trojës.

Tre arkeologët besojnë se kanë gjetur Trojën
Në fillim Schliemann, më pas Dorpfeld, më pas Blegen: të tre arkeologët besuan se kishin gjetur Trojën e Homerit në Hisarlik, ndonëse në nivele të ndryshëm. Të tre do të ishin ngazëllyer nga puna e studiuesve të mëvonshëm dhe arkeologëve. Disa prej provave më munduese erdhën nga mbetjet e qytetërimit Hitit, që lulëzoi në Turqi deri pak kohë pas vitit 1200 Para Krishtit. Gjatë viteve 1970 dhe 1980, studiuesit deshifruan blloqe balte të gjetur aty, disa prej të cilave rendisnin emrat e mbretërve të huaj dhe diplomatëve, me të cilët kishin marrëdhënie hititët. Disa prej këtyre studiuesve kanë sugjeruar se mes emrave ishin edhe ata të Priamit dhe Paridit. Duke u kthyer në Hisarlik, në mesin e viteve 1990, arkeologu gjerman Manfred, Korfmann përdori tekologji të reja për të gjetur muret e qytetit të Dorpfeld-Blegen përtej limiteve të mëparshëm. Troja e Korfmannit ishte, edhe më shumë se e paraardhësve të tij, një qytezë e denjë për heronjtë e Homerit. Analiza e Korfmann tregonte gjithashtu, që muret trojanë mund të kishin qenë të dukshëm në shekullin e tetë kur Homeri mund të ketë vizituar vendin. Megjithatë, shumica e studiuesve të kohëve të sotme kanë qenë të kujdesshëm për të mos kaluar në konkluzione
Shumica e studiuesve thonë se nuk mund të shprehen me siguri nëse ka ndodhur Lufta e Trojës. Iliada dhe Odiseja ishin produkte të një deshirimi për një Epokë të Artë të humbur prej kohësh, si dhe e imagjinatës shumë të ndezur të poetit, dhe si të tilla nuk mund të konsiderohen prova të besueshme historike. Por ashtu si dyshonte Schliemann, nuk mund të ketë më dyshime që kodra në Hisarlik ka qenë dikur një qytet i madh, ashtu si qyteza e Mikenës. Dhe ndonëse historianët nuk mund të jenë të sigurtë për emrat apo bëmat e atyre që jetuan aty, ata mendojnë se ka shumë gjasa që secili dinte shumë gjëra për të tjerët. Populli i Trojës dhe ai i Mikenës flisnin me njëri-tjetrin, tregtonin me njëri-tjetrin dhe, luftonin me njëri-tjetrin. Të paktën deri këtu Schliemanni - dhe Homeri - kishin të drejtë.

[Kreksi]

Na ishte njëherë Troja me nëntë shpirta !



Jeta e një arkeologu, kështu titullohet libri shkencor autobiografik i Henrik Shliemanit me nënshtetësi amerikane, por i lindur në Gjermani i cili ishte i pari që filloi gjurrmimet në kodrën e vogël të Hisarlikut në Turqi në vitin 1871 me lejen e administratës Otomane për te kerkuar Trojën legjendare. Ai në faktë gjurmimet i kishte nisur disa kilometra më perendim në një koder te quajtur Bunarbashi afer gjirit te Beshikë ku punimet i kishin nderprerë disa vite më parë ekipi anglez por Shlimani e heton pas disa ditesh se aty nuk mundet te ishte tzrreni i pershtatshem per një qytet antikë si Troja sepse pika e parë vrejti që lumi Skamander ku sipas Homerit duhej ta ndante fushen e trojës ne dy pjes dhe se Troja duhej te ishte ne anen e majtë te ketij lumi nese i veshtrojmi me vemendje lufterat mes trojanve e akejve...Menjëhere pas ca ditesh Shlimani ndrron mendimin dhe shkon instalohet ne një koder tjeter pertej lumit Skamander ne kodrene quajtur Hisarllik.Deri ketu vrejmi një se diçka nuk ështË në rregull sipas interpretimit te historianve e arkeologve të cilet e teprojnë më thenjet se gjoja Shlimani zbuloi rrnojat e Trojës më "Iliaden" nder sjetull dhe direkt shkoi ne ate vend ku kishte cituar gati 28 shekuj më parë edhe Homeri !Mirëpo kur e vrejmi se Shlimani beri edhe kerkime tjera ne kete fushë poshtë e lartë me shpres per te gjetur ndonjë gjurmë apo themele te vjetra te trojes qe sipas ketyre indikimeve do te gjeje ndoshta trojen e vertetë.Ditë pas ditesh ai instalohet afer germadhave te një fshati të vogël prej rreth 17 shtëpijesh banorë me origjinë shqiptare qe ndoshta kishin lenë vendin e tyre (nga rrethi i Kumanoves si duket) dhe ishin instaluar mu afër ketyre germadhave. Shlimani njoftohet aty edhe më një shqiptar tjeter qe sherbente si percjellës drejtues që dinte të fliste greqisht dhe e njihte mirë këtë rrethinë.

ketu pra në ketë fshatë te vogël me disa shtepi te banuara më shqiptar Shliemani fillon te eksploroje terrenin mirë në një paragraf nga biografia e tij ai pa kurrëfarë talenti te një autori as te një gjentlëmenti në mënyrë më neqmuese perbuz varfërinë dhe mikpritjen shqiptare gjoja se "e kishte veshtirë të ushqehej në ato kushte kur shikonte duart e atyre njerzve qe gatuanin bukë me ato duar fhstaresh..etj qe nuk po hy ne detaje ....Vetëm se ky paragraf nuk e meriton te ishte shkruar fare....

Por t'i kthehemi tani Trojës !
Dihet se Shliemani ishte i pasionuar për Trojen Homerike sipas të thënave të tij gjoja se qysh nga mosha e re. Por është interesant se si i ra ndermend të kerkoje Trojen një tregtari qe mirrej me tregtine e barotit gjatë luftes së Sesionistëve (shkëputjes) nga Unioni amerikan i vitit 1862-1864 ku më këtë rast të volitshem ai bëri pasuri të madhe duke u marrur më blerjen e duhanit dhe shitjen e barutit te dy palve në këtë konflikt qe terboi tere Ameriken e asaj kohe dhe si ia arriti Shlimani si tregtar i barutit dhe municioneve e armatimit luftarakë t'i kthehet gjurmeve arkeologjike deri në kerkim të trojes legjendare !Duke e studiuar mirë biografin e tij për disa shkenctar ai kishte humbur besimin dhe sot autoret modernë mendojnë se Shliemani ishte një sharlatan i pa shoq dhe se në tregti dilte fitimtar dhe mashtrues i pa shoqë.

Pas kthimit nga Amerika mënjëhere pasi u nderpre lufta e Sesesionit prapë Shlimanin e gjejmi në një konflikt tjeter mu afer frontit ku behej lufta Ruso-Turke ! Filloj edhe ketu te mirrej njësoj më biznes por këtë herë me indigo qe vinte nga india. Posa perfundon lufta ruso-turke doli fitues me një pasuri te madhe për atë kohë. Ideja tani i kishte ardhur te mirrej me diçka krejte tjeter...Në vitin 1871 fillon pra te gërmojë në Bunar- Bashi aty ku më parë ishin disa germadha dhe një kanal i gjërë qe percillte ujërat e një dege te Skamandres drejte tek gjiri i Beshikes në perendim kah deti Egje. Mos te harrojmi t'ju permendim se germadhat e Trojes në Hisarlik aty ku pastaj hulumton edhe Shlimani dikur ishte një qytet i zhvilluar nga romakët por njihej me emrin Ilion dhe t'ju kujtojmi se Troja ka ndërruar disa herë në histori kete emer.
Duke u nisur nga kronologjia e enciklopedive botrore thuhet se i pari i trojanëve Dardanosi (diskutohet ende se ka ardhur nga dardania ilire) u vendos në mbretërinë e Frigjisë si spahi ne tokat e mbretit Teuker mu buzë ngushtices së sotme te Dardaneleve dhe aty ai kishte ndertuar një kala sigurisht për të kontrolluar tregtinë detare në mes dy detnave detit të Zi dhe Egje pra ky vend njihet me emrin Dardanum si qyteti i parë i kesaj dinastije e jo nuk ishte troja sipas disave qe mendojnë gabimishtë. Mirëpo pas vdekjes se Teukerit mbretit frigjian e bija e tij Bateje martohet më Dardanosin pasi qe teukrosi nuk kishte lene trashigimtar tjeter dhe kështu fillon dinastia e dardanidëve në Frigji gati për gjashtë gjenerata me radh që nga -1450 para krishti e deri afër vitit -1250 me ramjen e Trojes si mbret i fundit ishte Priami.

Dardanosi dhe Bateja kishin lënë trashigimtar Eriktonin pastaj ky le mbrapa tij Trosin nga edhe sipas tij merr emrin Troja. Mirëpo Trosi kishte dy djem, Iliusi dhe Azarakun. Në fron për mbret hyp Iliusi kurse Azarakusi per trashigimtar kishte Kapizin qe pas tij vjen edhe Ankizi i famshëm rëne ne dashuri me Afërditen dhe lind Aneas/Eneu dhe dihet pastaj se nga kjo degë që ishte pak më larg Priamit e shmangur nga tragjedia trojane Virgjili dhe Augusti kishin konspirua se bashku planin e tyre; duhej patjeter kurdisur origjinen trojane të romakëve !Ndersa nga dega tjeter e Iliusit vjen tirani famëkeq Laomedoni, qe ishte i ati i Priamit. Sipas Virgjilit dhe Augustit dega famëkeqe e Iliusit duhej zhdukur se ishin degjeneruar dhe humbur te gjitha virtytet e të parëve të tyre si Dardanosi e Trosi Iliusi Laomedoni e deri te Priami.

Të shofim ketu vijen trashigimtare tëfamiljes mbretnore trojane:

Dardanosi

Eriktoni

Trosi
IIliusi ================================ Azarraku

Laomedon =============================Kapis

Priam ================================Ankiz

Parisi- Hektori- Kasandra- Polidori================ Eneu

Qe pra si na shfaqet familja mbretërore trojane që nga shekulli XIV deri ne shekullin e XIII-të para Krishti. Është e vertete kjo se në një faqe Shlimani i permend familjen trojane duke thënë se kjo dinasti dhe ky popull ka ardhur diku nga Ballkani....

Pas një pune intensive, tri vjet me radhë, Shlimani zbulon jo një por nëntë shtresa te Trojes të ngritura njera mbi germadhat e tjetres. Një civilizim i vjeter prej më së 4000 vitesh. Mirëpo vetem ne Trojen numer VI të Shlimani gjen disa prova të zjarrit ku dhe bindet se aty ka gjetur Trojen Homerike. Një mbremje derisa puntorët kishin nderprerë punen ai bën një shetitje mbi muret e Trojes siper germadhave te posa zbuluara dhe papritmas "gjoja" se paska hasur në një arkë prej druri ku në te gjen thesarin e njohur qe ai menjehere e pagëzon "Thesari i Priamit" !

Aty mbrenda në kete ark druri gjen një diadem të mrekullueshëm prej ari të gershetuar me fletë dushku, jo ma pak se "dymbëdhjetëmijë" (si në shifren mitike-fetishe qe permendet shpeshehere në kënget kreshnike shqiptare numri 12 000)...

Mbetej tani veshtirsija më e madhe se si ta largonte këtë thesar largë syve te puntorve...E fton te shoqen e tij Sofien një greke me origjinë thuhet se ishte arvanite me te cilen posa ishte martuar, dhe kur ia tregon tërë atë thesar ajo mbetet pa mend !

"-Ç'ka do t'iu themi nesër puntorëve?" - e pyet ajo.
"-Ti neser do t'iu dalesh perpara dhe thuaju se -burri im e ka sot ditlindjen...
Mirëpo sot dihet fare mirë për aventurat e ketij thesari i cili fshehurazi kalon nga Turqia, pra në mënyrë ilegale dhe pa e vrejtur askush ku më parë ai kishte paguar ca lira ari një zaptie qe duhej ta mbikqyrte Shlimanin dhe shumë lehtë e kalon perandorin osmane. Mbi këtë zbulim te rensishëm merret vesh disa ditë më vonë nga një artikull i një gazete greke ku thuhej se Shlimani paska gjetur Trojen dhe thesarin e Priamit !

Nga Greqia Shlimani ikën mënjëhere në Gjermani tek kaizeri Bizmark, se tani autoritetet turke i kerkonin llogari se ua ka vjedhur thesarin në token e tyre. Turqit s'kishin kurrfarë prova shkencore se ai thesar është gjetur në territorin turk por ishin të bindur vetem sipas deklarates qe kishte dhënë vetë Shlimani në gazeten greke. Tani ishin acaruar marrdhenjet edhe ne mes Turqis dhe Prusis.

Shlimani rrefuzonte t'ia kthejë thesarin Turqisë. Pas një procesi gjyqësor Shlimani denohet dhe detyrohet t'i pagujë asaj disa mijëra flori dhe procedura mbyllet njëherë për njëherë. Deri para vitit 1993 askush nuk e ka ditur se ç'u bë me "Thesarin e famshëm të Priamit".... Me t'u rrezuar Muri i Berlinit, gjermanet filluan t'i kerkojnë relikat e tyre neper muzetë e ndryshëm te Rusisë ku rastësisht një ekip has në thesarin e famshëm të Priamit.

Mësohet pastaj se pas bombardimeve dhe renjes së Berlinit më 1945 nga ruset këta e rrembejn këtë thesar gjoja si plaçkë lufte edhe më shumë gjesende tjera e vepra arti dhe e strehojn në muzeun "Hermitazhë" ku gjindet edhe sot në shën Petersburg. Prapë edhe pas 120 vitesh posa u perhap lajmi permes medjave AFP se u gjet "thesari i famshem i Priamit" turqit ngrenë zërin dhe revendikuan menjëhere vazhdimisht këtë trashigimsi kulturore qe sipas ligjit iu takon atyre. Mirëpo nga ana tjeter ruset iu pergjigjen "neve nuk do t'ia kthejmë askujt as gjermanve e as turqve". Derimë sot kjo procedur është mbyllur keshtu ky thesar ngelet në rusi per gjithëmon si plaçkë e luftes se dyte botrore.
Për të vertetuar se a është ai thesar me të vertet i kohes së Priamit apo jo disa shkencëtarë gjermanë kanë marrë leje per ta analizuar me mjete te persosura si rreze rdioaktive etj... dhe rezultati del për habinë e të gjithë shkencëtarve të botës se ai thesar i perket periudhes së vjeter, nja 1000 vjet para luftes së Trojes!!!

Pra pa ditur fare se nga cila periudh rridhte ky thesar zbulimi i Shlimanit del gënjeshtër, ndoshta nga mos dija e tij apo ishte përgatitur i teri ky plan nga një rrjet grek per të çuar hi ne syt e botes se edhe e tërë Azia e Egjeu ishin greke

Sipas njohjes së ketyre rrethanave te asaj kohe dihej fare mirë se Sofia që ishte edhe grua edhe komplicë i Shlimanit se edhe maskën e gjetur dy vite më heret në Mikenë nga Shlimani, greket menjëhere e hapen lajmin se u gjtë maska e famshme e Agamemnonit, bashkëkohës i Priamit. Mirëpo sot më zhvillimin e shkences dhe teknikes veshtirë është ti iket se vertetes. Po për çudin greke ata ende deri me sot nuk kan pranuar të analizohet maska e Agamemnonit para shkenctarve te huaj !

A thua Pse?

E treguam me siper se "thesari i Priamit" i quajtur keshtu nga Shlimani paska një origjinë më të vjeter për 1000 vite se sa lufta e Trojes aty rrethë vitit 2250 para krishti e jo 1250 siç mendohet se lufta e Trojes është zhvilluar në ketë periudh. Nese e analizojmi mirë pra as figura prej ari e te famshmit Agamemnon nuk i takon periudhes se luftes së Trojes por më heret dhe per atë greket nuk do pranojn kurrë te shpaloset kjo e vertetë.
Është për tu habitur se si u gjeten në te njejten kohë edeh maska e Agamemnonit dhe "thesari i Priamit" dy protagonisteve kryesor te kesaj lufte dhe se me e keqja na del që "thesari i Priamit" qenka me i vjeter per 1000 vite atehere edhe maska e Agamemnonit duhet te jete e njejtes epokë edhepse nuk jan gjetur ne te njejtin vend mund te dyshohet diçka tjeter; një plan ne mes Shqlimanit dhe autoriteteve greke qe te perhapin këtë zbulim senzacinel në dobi te grekve edhe me mashtrime.

Një specialist i biografis së Shlimanit në një revist pariziene shkon aq larg sa qe thotë se ka mundësi qe ky thesar të jetë blerë diku në Ballkan nga ndonjë tregtar. Ndersa gjatë një bisede me një artist turk, ai më bindi se Shlimani paska kaluar edhe nepër Ballkan e ndoshta edhe në Kosovë !
Sipas kesaj deshmie thuhet në një liber ku pershkruhet udhëtimi i Shlimanit nëper Kosovë dhe se ai libër mban titullin "Njerëzit, mbretërit dhe perenditë"
Më pra nuk është ne pytje se a është apo nuk eshtë ky thesar i kohes Homerike por në pytje është se nga rrjedh ky thesar i famshëm dhe cilit civilizim i ka takuar me keto stolisje te rafinuara prej fletesh dushku prej ari e te lidhura njëra pas tjetres me 12 000 kapce prej ari prodhuar diku afër 1000 vite para luftes së Trojes !



Përgatiti për Renesancen ilire: kreksi

[fegi]

Sipase Nje shkrimi

Mikena ne Kvarneru(kroaci)

Homerilios ne Liqenin Skamandar,Historialiret ne Shkoder

Homeri ne Iliad tregon qe banoret e pare ne Ballkan-Dardanet te cilet e kan ndertuar Ilios, ne liqen Skamandar.
Dardanet te cilet kan jetuar ne Kosve,male te zi dhe veri te shqiperise.

Me Gjersisht Linku .http://apolon.me/page2.htm

[fegi]

TROJA - “ZHGËNJIMI” I MADHËSHTISË SË HOMERIT

Nga: Ben Andoni
Një hapësirë arkeologjike, që duhet thënë se nuk e kalon shumë Butrintin, pak turistë dhe varfëri ekspozuese, ky është pak a shumë sfondi arkeologjik i Trojës. I mbajtur aspak mirë; një muze i varfër, që paraqet historinë e gërmimeve; dhe zërat patetikë të zvargur të guidave turke, që përsërisin të njëjtat gjëra, në të vërtetë nuk ‘të grishin’ për asgjë. Gjithsesi, po t’i harrosh të gjitha këto, je në vendin më historik të botës dhe në një atraksion, që nuk duhet mbetur pa u parë sa të jesh gjallë...

“As 10% nuk është e zbuluar sot e kësaj dite nga Troja”, na thotë guida turke, që kur futet në hollësitë e shpjeguara në anglisht, humbet krejt. I shkurtër, i veshur si zakonisht guidat turke që mund t’i ngatërrosh me zyrtarët e provincave, bën udhë përpara duke u lëkundur. Grupi ynë laraman, që stratigrafisht fillon në moshë nga më pleqtë deri më të rinjtë, e ndjekim të bindur nga pas. Duket se për australianët, neozelandezët, dhe për një çift nga Afrika e Jugut, që historinë e kanë ndjekur vetëm nga filmi “Troja” i Wolfgang Petersen më 2004 dhe që mezi çapiten, kjo s’duhet të thotë ndonjë gjë të madhe. “Sikur s’ishte kështu kali. Këtu duket si vagon treni”, i thotë djali i ri të shoqes afrikano-jugore, tejet të hajthshme, e cila vazhdimisht tërheq vëmendjen. Për hir të së vërtetës, interesi më i madh i të gjithë turqve është të përcjellin turistët e pafundmë anglezë, neozelandezë dhe australianë drejt Galipolit. Po, këtu ata kanë se çfarë të thonë sepse i treguan vendin armatës së përbashkët anglo-franke dhe kuptohet legjionarëve të tyre të ANZAC (Armatës së përbashkët australianë dhe neozelandezë).
Drejt Çanakalasë
Një ditë më parë, ne të gjithë, në orë dhe nga drejtime të ndryshme, jemi përplasur në derën e të njëjtës shoqërie turistike afër Xhamisë Blu në Stamboll. Për 100 Euro dhe pak më shumë nëse do të rrish jashtë qytetit, kemi kërkuar një tur të organizuar në Galipoli, Çanakala dhe Trojë. Udhëtimi dhe gjithë gjërat e tjera zgjasin 15 orë dhe gjithçka duket se është e organizuar mirë. Nëse ke hotelin afër Sulltanahmet, pika turistike të merr në mëngjes herët dhe premton të kthejë drejt aty në darkën e vonët. Deri sa të bëhet e gjithë ngarkesa, ne dy shqiptarët, të parët në minibusin e vogël drejt Trojës, ‘mbledhim’ pasagjerë. Shkojmë hotel pas hoteli ku ‘britanikët’ kanë lënë adresat. Më të ngatërruar janë neozelandezët dhe australianët. Vinë si të shushatur. Pasi mbushet ngarkesa, marrim udhëtimin drejt veriut, që përkon me jashtë-murin bizantin të Stambollit. Ky i fundit, shumë i zhurmshëm në gati 18 orë të ditës, e fillon jetën ngadalë dhe i ngjan një bishe të madhe që mezi zgjohet. Zgjohet pak nga pak, kur makina pafund dhe targat e të gjithë Turqisë, mësyjnë qytetin. 2 milionë njerëz vinë mesatarisht për çdo ditë, ndërsa korsitë e daljes në mëngjes janë pothuaj të lira, përveç segmentit të aeroportit. Askush nuk pitëtin në minibus, por as edhe ka ndonjë entuziazëm. Nga dremitja kolektive, që i ngjan fundit të një seance spiritizmi, na zgjon guida turke me këmishë të bardhë dhe me flokët e gjata. “Po shkojmë në Galipoli, thotë- dhe disa miq do t’i lëmë drejt Trojës në Çanakala”. Askush s’do t’ia dijë. Ne, dy shqiptarët, me sa duket jemi të vetmit që duam të ikim në Trojë. Si për ta ç’dramatizuar ngjarjen i them bashkatdhetarit nëse është penduar. Duhet të jetë pak i tillë. Largimi nga programi i mikpritësve turq, na ka kushtuar paratë e këtij udhëtimi dhe hotelin. “Jo” më thotë gjysmë-zëri, dhe ia rifut gjumit i qetë. Guida përmend dhe njëherë diçka por më shumë monologun me një zë që kthehet disi lëbyrës, teksa minibusi i vogël përshkon fushat e pafundme të Turqisë. Peizazhi i saj urban ka ndryshuar plotësisht dhe tashti dhe vendet dikur aq të varfra janë sistemuar. “Dreka është falas, përveç pijeve. Për fëmijët e vegjël është free dhe biletat e hyrjes në muze janë free”. “Kush merr tre ujë tek frigoriferi i autobuzit duhet të paguajë 2,5 Euro”, thotë pas një ore. Sërish s’ia vënë veshin. Ndalojmë në dy vende sepse Çanakale, destinacioni ynë, është 320 km nga Stambolli dhe po njësoj si ai ka territor në Evrope dhe në Azi. Pikërisht, aty ndalojmë dhe ndjekim një drejtim tjetër nga Çanakalaja, pika më e afërt urbane me qytetin antik të Trojës, ose Truva si i thonë vendasit. Brad Pitt, Akili në film, i ka dhuruar “Wooden horse” të filmit ‘Troja’ qytetit. Ndalojmë fillimisht në Eceabat dhe për 20 minuta duhet të jemi matanë në Çanakala. Lemë neozelandezët dhe australianët që të shkojnë në Galipoli, ndërsa ne lundrojmë.

Intermexo Galipoli
Fushata e Galipolit, e njohur po ashtu edhe si fushata e Dardaneleve apo Beteja e Galipolit, ndodhi në gadishullin me të njëjtin emër në fund të grahmave të Perandorisë Otomane mes 25 prillit 1915 dhe 9 janarit 1916 gjatë Luftës së Parë Botërore. Një trupë e përbashkët franko-britanike u përgatitën t’ia kthenin Krishtërimit kryeqytetin otoman dhe Konstadinopoja të ishte sërish në Evropë. Në fakt më shumë donin të siguronin udhë për në Rusi. Përpjekja ishte fatale, por për turqit, që arritën të mbajnë vendin e tyre, u konsiderua si një moment themeltar në historinë e popullit për identitetin modern dhe krijimin tetë vjet më vonë të Republikës. Pak vetë e njihnin atëherë Mustafa Kemal, Ataturkun, komandantin e Galipolit, që pas kësaj do kthehej në legjendë. Viktimat më të mëdha të kësaj lufte ishin forca e bashkuar ushtarake e Australisë dhe Zelandës së Re dhe kjo ngjarje shënon ditën e ndërgjegjes kombëtare në këtë vende. Pikërisht, njerëzit e autobusit tonë, nisen në këtë pelegrinazh. Ataturku më 1934, shumë vite pas ngjarjes, do linte një nga epigramet më të bukura funerale për armiqtë e tij: “Atyre heronjve që dergjën gjakun e tyre dhe humbën jetët e tyre...ju tani shtriheni në tokën e një vendi mik. Kështu që prehuni në paqe. Nuk ka ndonjë diferencë mes Xhonave dhe Mehmetëve për ne, kur ata prehen krah njëri-tjetrit në këtë vendin tonë...Ju, nëna, që dërguat bijtë tuaj nga vendet e largëta fshini lotët tuaja; bijtë tuaj dergjen tani në gjirin tonë dhe janë në paqe. Pasi humbën jetën e tyre në vendin tonë ata do të bëhen bijtë tonë po aq”. Historia s’mbaron këtu ngaqë më 1922 ndodhi “Kriza e Çanakalasë”, ku forcat britanike dhe franceze, tentuan edhe njëherë t’i sfidonin turqit. Republika e re Turke kërkoi tërheqjen e tyre dhe Lloyd George do mbahet mënd se donte të thyente arrogancën e liderit turk në ‘Çanak’, Kemal Atatürk, që e sfidoi hapur. S’mundi sërish. Epilogu sërish viktima dhe si ndodh rëndom një marrëveshje.
Në Trojë
Marrëveshja jonë është që pasi të kalojmë matanë do të na presë dikush tjetër për të na përcjellë në Trojë. Pesë orë më vonë jemi ndarë krejt me grupin që përfundon në Galipoli dhe marrim udhën drejt Trojës. Një burrë, që na pret në “Çanak”, fillon historinë dhe na tregon çfarë di për Arnautistanin. Sa për Trojën, mjaftohet me një është pjesë e UNESCO World Heritage Site, që nga 1998. Troja, ku mbërrijmë pas një udhe vape, është e lokalizuar në cepin veriperëndimor të Turqisë rreth 6,5 kilometra nga deti Egje. Ngandonjëherë si sinonim për Trojën (apo Ilium) shërben emri i Hisarlik. Që në fakt njihet si Tepe, një pirg artificial, që është rritur me kalimin e shekujve, kur njerëzit jetonin aty. Lartësia e Hisarlik ka shkuar deri 30 metra dhe në gjysmën e parë të shekullit të XIX , shumë arkeologë amatorë, sugjeruan se aty ishte Troja. Zbulimin më të famshëm e bëri në fund të shekullit të XIX, Shliman, që u nis më shumë nga instinkti dhe nga puna e mëparshme e një arkeologu tjetër. Pasi marrim dhe turistët, që janë pjesë e të njëjtës agjenci, por që kanë udhëtuar një ditë më parë, drejtohemi aty në këtë cep të Anatolisë në juglindje të Dardaneleve dhe pranë malit Ida. Rruga, që të kujton disi fshatrat e bregdetit tonë (po të kalonte udha në fushën poshtë), dhe ku pena e Homerit ka skicuar Ciklin Epik grek, është grishëse. Ndaj nuk do t’i mungojnë kurrë turistët. Edhe pse, në të vërtetë, në këto ditë të parë korriku, s’ka shumë njerëz. Për fat, zyrtarët vendas kanë kuptuar se gjëja më e mirë atraktive për turistët ishte Kali dhe vërtetë një vendas ka bërë Kalin e lartë të Trojës rreth 15 metra, ku fotografohen të gjithë. Kali është që në fillim të Trojës dhe bën kokë mbi gjithë bimësinë e harlisur. Ngjitem pas një japoneze dhe sipër një myslimane, që shamia e pengon disi të ngjitet te shkallët me pjerrësi gati 60%, që të fusin direkt në barkun e kalit. Përreth turqit kanë bërë një vend modern biletash, ku kontrollohesh edhe me masat e sigurisë; një muze i cili është tejet zhgënjyes për historikun e gërmimeve; dhe kuptohet sitin arkeologjik, që mezi presim ta shohim. Në sfond është deti. E habitshme më mbetet sepse të gjithë guidat turke dhe agjencitë e tyre, s’kanë ndonjë interes dhe duket sikur e fshehin Trojën. Sikur s’ka lidhje me ta. Sikter! Mendimin ma vrasin aziatikët, që e shkrepin pafund dhe bëjnë lloj-lloj pozash qesharake para kalit, që është me fytyrë nga qyteti antik. Janë shumë aziatikë që i besojnë një guide të tyre turke që flet japonisht.
Historianët antikë grekë e vendosin Luftën e Trojës në shekullin e XII-XIII-XIV p. K., Eratosteni më 1184 p. K., Herodoti më 1250 p. K. Arkeologët modernë e shikojnë Trojën e Homerit më shumë te Troja VII, i thotë një amerikan së shoqes, pa hequr sytë nga një libër i vogël...Të gjithë vazhdojnë te gërmimet. Me tabela, ku janë të shkuara shkronjat romake, janë të përcaktuara identifikimet e gërmimeve të qyteteve: VII, VI, II...

Gërmime
Ja vlen të dëgjosh këtu dhe ndaj futem në mes të dy grupeve që të ndjek gjithçka. “Ja aty, tregon guida- më 1865 ishte arkeologu anglez Frank Calvert që gërmoi hendeqe eksperimentale në fushën, që ai e kish blerë nga një bujk në Hisarlık, ndërsa më 1868 do ishte Hainrih Shlimann, një biznesmen dhe arkeolog i pasur gjerman që gërmoi sapo ishte njohur rastësisht me Calvert në Çanakale”. Këto gërmime zbuluan në varg qytetet, ku Troja e VII u identifikua me qytetin hitit Wilusa, me atë që grekët e quanin Ἴλιον, dhe që ende flitet se është Troja e Homerit. Sot kodra e Hisarlik, është vendi ku njerëzit vinë për Trojën. Gjetjet e Shlimanit në Hisarlik u njohën edhe si thesari i Priamit dhe u përcollën prej tij në muzeumin e Berlinit por ende ka shumë dyshime për to. Plot 60 vjet shpenzoi diplomati britanik Franc Calvert, ndërsa pas tij erdhën Wilhelm Dörpfeld (1893-4) dhe më vonë nga Carl Blegen (1932-8). Ata provuan nëntë qytete njëra pas tjetrit dhe Blegen arriti në përfundimin se Troja e nëntë mund të ndahej deri në 46 nënnivele. Për dekada të tëra ky vend rreshti nga gërmimet dhe vetëm më 1988 gërmimet rifilluan nga një ekip i Universitetit të Tübingen dhe Universitetit të Çinçinatit nën drejtimin e Profesor Manfred Korfmanit në bashkëpunimin me Profesor Brian Rose. Nga një bisedë, sërish afër amerikani i shpjegon të shoqes se te Iliada- Akenjtë e ngritën kampin afër gojës së lumit Skamander (ka të ngjarë të jetë moderni Karamenderes), ku ata vendosën anijet e tyre. Qyteti i Trojës, vetë, qëndron në kodër përmes fushës së Skamander, ku ndodhi beteja e Trojës, e kthen nga ana tjetër guida jonë. Sot vendi arkeologjik është pesë kilometra nga bregu, por gryka antike e Skamender 3000 vjet të shkuara ishte në një distancë më të afërt dhe vendi është mbushur që atëherë me shumë aluvione. Gjeologët me arkeologët në bashkëpunimin e tyre arritën të krahasojnë gjeologjinë e sotme me peizazhet dhe karakteristikat bregdetare në “Iliadë” dhe burime të tjera klasike, veçanërisht gjeografisë së Strabo dhe panë një lidhje të Trojës së Shlimanit dhe pozicioneve të tjera si për shembull vendi ku ishte kampi grek, evidencat gjeologjike, përshkrime e topografisë dhe llogaritë e luftës së “Iliadës”. Më 2010, qartësohet se një ekip kërkuesish kanë zbuluar dhe studiuan pjesë të sistemit mbrojtës të periudhës së Vonët të Bronxit, që shtrihej në jug të kalasë së Trojës. Ata gjetën fragmente të ndryshme mbetjesh deri në një hendek të gurtë që shtrihej deri një kilometër. Gjetjet provuan se hapësira është e banuar që nga periudha nga 1700 (Troja VII) deri më 1100 (Troja VI) para Krishtit.

Në ditët e sotme
Gjermanët dhe britanikët mbahen si më të devotshmit në gërmime, por neve na mjaftojnë më pak se dy orë që ‘të shëtisim’ Trojën e tyre. Është zhgënjim i madh, që guida e kupton. Na drejton diku afër detit vështrimin. “E shikoni atë pirgun, mendohet se është varri i një të madhi. Se Akili se Hektori”, na thotë. E braktisim zhgënjimin, ndërsa kujtoj se legjenda e Trojës ka qenë po kaq e madhe dhe njëmijë vjet më vonë më 334 p.K. kur Aleksandri i Madh erdhi këtu dhe theri kurbanë për heroin e tij të zemrës Akilin. Mundohem të bisedoj pak me amerikanin që është i interesuar, pak pasi e ‘ka braktisur” e shoqja, që shikon kuturu. Çfarë gjuhe kanë folur, i them. Ngre supet. Se ku gjen diçka në libër dhe vjen afër. Kanë folur një gjuhë që quhet Luëëian dhe një profesor i Universitetit të Tübingen Frank Starke, nga një vulë e gjetur ka identifikuar emri Priam lidhet me fjalën e përbërë Luëian Priimuua, që do të thotë ‘veçanërisht kurajoz’, më sqaron. Siti i Trojës të lodh pak me përshkrimet e thata edhe pse vende-vende tabela çeliku kanë përshkrime të qytetit. Kush ishte Troja e Homerit, me zbulimet e reja, e pyes guidën: tashmë pjesa më e madhe e arkeologëve besojnë se ka të ngjarë që ajo që i përket Trojës VII,-përgjigjet,- ka të ngjarë të jetë ajo homerike, ngaqë sipas kërkuesve, në këtë shtresë ka gjurmë zjarri dhe lufte, që do të thotë se qyteti është dëmtuar shumë. Troja e VII daton që nga shekujt XIII-X p. K. Nuk ka shumë roje tip rangers në qytet, por disa zona janë të bllokuara, për efekt gërmimesh. Në fakt, arkeologët kanë prishur shumë. P.sh thuhet për Shlimanin, nëse nuk gaboj, se ai u fut në Trojë, “si një elefant në dyqan qelqurinash”. Kërkimet më të fundit të projektit të Trojës u drejtuan më 2010 nga Profesori Ernst Pernik (Ernst Pernicka) nga Instituti i Historisë Antike në Universitetin e Tübingen, dhe kërkuesit vendosën që të analizonin të gjithë të gjithë radhën e kërkimeve dhe botimeve të gjetjeve arkeologjike të bëra deri më atëherë. Saktësia dhe serioziteti i tyre bëri që këto gërmime, vëzhgime gjeofizike dhe eksperimente, t’u jepnin arkeologëve të kuptonin më mirë Trojën në Periudhën e Bronzit.
...
Dalim pak orë më vonë. Nuk ka më shumë histori vetëm histori gërmimesh dhe pak zhgënjim. Duhet ta kenë të gjithë këtë. Shkojmë të blejmë disa suvenire në një vend lokale, sepse në dyqanin në Trojë kanë ardhur shumë njerëz. Një plakë, që di shumë mirë numrat në anglisht, të thotë vetëm çmimin kur afrohet rrëzë qafës...Në orën 11,30 të natës, një zë në vesh më thotë se arritëm në Stamboll. Qyteti është shfryrë pak. Më duket se kam qenë në ëndërr. Jo, kujtoj se Troja ishte zhgënjim. Butrinti më duket më tërheqës. Kontrolloj çantën me suveniret. Janë. Verë 2011.
*1 Korrik 2011. Të dhënat për Trojën janë konsultuar nga njoftimi i shtypit që ka bërë ekspedita e fundit e Institutit të Historisë Antike në Universitetin e Tübingen, pak muaj më parë

[Milkway]

Troja ne Shqiperi ?? Sma merr mendja .

Troja ne Iliri ?? Po ma merr mendja

[baaroar]

Midis te tjerash, atu ku dua te dal eshte:

Kadmi eshte perfaqesuesi i mbetur i kuteses njerezore, pra edhe Alfabetit. Njerezit e tjere u krijuan nga plisat/dhembet e dragoit, pa kujtese.
Kadmi mban nje qeleshe ne koke, vret Dragoin ne Kaoni, dhe mbjell njerez ne Ballkan. Kjo e ben Kadmin stergjysh pellazg (?)
Phillaget- fill-yllellaget shpune alabetin ne Latinim
Alfabeti pare eshte domosdoshmerisht i paraerdhesve te Shqiperise dhe jo grek.

Po ka edhe pista te tjera:
Gjarperi ka koke blu.
Gjarperi eshte Eskulapi dhe Apollo (cilat jane ngjyrat e tyre?)
Atlanti perfaqesohet nga ngjyra blu
Poseidoni eshte ngjyre blu
Gjarperi perfaqeson burimin, ujin pra eshte blu
Poseidoni dhe Atlanti lidhen me ujerat e deteve dhe burimeve. pra jane blu.
Poseidoni nuk eshte gje tjeter vetem se riformatim i Apollos.
Apollo pra nuk ishte vetem dielli por edhe uji, nje figure e gjithfuqishme hyjnore.

Nuk po kaloj tek Evropa (vajza me hene ne balle). Po e laj per tani tek vellai i saj Kadmi me yll ne balle.

Ashtu siç e kërkon gojëdhëna, Kuçedra ka 9 kokë, pra 18 sy.
Për kuriozitet, po të them se nga Mali i Gjerë dalin 18 burime uji të pijshëm (shiko me kujdes shtambën e ujit në dorën e majtë të Kadmit) dhe Syri i Kaltër është më i madhi prej tyre.
Kadmi i Finiqit vrau Kuçedrën e Malit të Gjerë duke disiplinuar regjimin e ujërave të këtyre burimeve.
Ndoshta mbjellja e dhëmbëve të Kuçedrës na thotë për ngritjen e vendbanimeve të reja në rrethinat e Finiqit nga Kadmi, ndoshta edhe vetë Finiqin.
Të paktën sipas traditës sonë, Dragoi lufton Kuçedrën jo e kundërta, por shumë herë këto figura ngatërrohen me njëra tjetrën për shkak të ngjyrimit të pozicionit të tyre.
P.sh., Gjergj Kastriotin e quanin ndryshe edhe Kuçedra e Arbrit, por me ngjyrim pozitiv, dhe më saktë është Dragoi i Epirit. Për këtë pikë lexoni më tepër punimin Skënderbeu, "Shqiponja dhe Dragoi i Epirit në ekspeditën italiane dhe e fshehta e madhe e saj" 2009 nga studiuesi Agron Luka.

Edhe vetë e emri i tij Gjergj, lidhet me figurën e Dragoit nëse heqim një paralele me mitin e Shën Gjergjit i cili vret Kuçedrën dhe jo Dragoin.
Një zbërthim etimologjik i saktë i fjalës Kuçedra/Kulshedra do të na ndihmonte më tepër për të kuptuar sesi rrinë këto dy figura në raport me ujërat.

Më lejo të bëj një hamendësim, Kadmi mund të ketë bërë një zhvendosje të së drejtës së mbajtjes së kurorës hyjnore nga Butrinti i Eskulapit në territorin e vendlindjes së Pirros.

[Bajraku]

Before the sack of Troy, the city looked east towards the powerful Hittite Empire. But this political powerhouse collapsed around the time that Troy was destroyed. Grave says the post-war pottery is Balkan in style because the Trojans were keen to align themselves with the people there, who had become the new political elite in the region

http://dx.doi.org/10.1016/j.jas.2012.10.027

Marmaray Project. Now, a new kurgan discovered in Pendik. A Byzantine building with roman water pipes and 6400 years old skeletons

-.http://video.ntvmsnbc.com/***-yagisi...aki-tarih.html
.http://video.ntvmsnbc.com/raylar-altindaki-tarih.html

[Ke-ler]

Troja eshte ne Turqi,afer ngushtices se Kersonezit dhe kete e di gjithe bota.Edhe alienet kete thone,vetem se bota per ta eshte universi,domethene e thenka gjithe universi.

[fegi II]

E verteta rrethe Trojes
A kishte homeri kontrolle ne te gjitha faktet?
Vendi trojan menjiher ne jugun e Dardanelleve ne Turqi pershkruhen ne mitet ne iliaden e homerit
Emrat e heronjeve sipas homerit pasqyrohen ne rrafshinat e vjetra te perpunuara,si keto ne fotografi,qe jane te mertuar sipase luftatarit greke Ajakse.
Si eshte ndertuar eposi i Homerit megjithat ne ngjarjet e verteta.
Ndemjetesimi i homerit ne nje Tregim per nje lufte te gjate 10 vjeqare e cila kishte ndodhur ne vitin 1200 pes.-plote 500 vjete para kohes se Homerit.

gjermani Henerik Schlieman.
Qe kishte qellimin e kthyer nga vendi trojes.ne vitin 1870 kur ai kishte germuar jasht Hissarlikut kishte mashturuar boten se e ka zbuluar qytetin e homerit.
Ket troje qe ai e kishte gjetur ishin vende banimi gjat vitive 4300 -3000 pes.dhe mbrenda viteve 1300 te rese sone.dy prej tyre ishin fortifikata qytete te kohes se bronzite,qe ishin pershtatur shkrimeve te homerit.
Zbulim dot thot me e vjetra –troja e VI –esht shkatruar prej termeteve, nderkohe me reja Troja e VII ishte perfshir nga nje zjarri i madhe. ende Askushe nuk ka gjetur argument per invazionin greke-p.sh.varreze ose arme te grekve.Ekspertet kane gjetur ne Troje pllake argjilli nga HITITET,qe kishte dominuar ne ato vende ne ate kohe.
-Mitet dhe verteta
Thesari i Priamit-thesari i arit te cilen Schlimanit e ka gjetur e ka emertuar sipase mbretit trojan Priam esht treguar se eshte i vjeter 1000 vjete i vjeter se tregimi i homerit.
Schlimani.e ka sjellur thesarin gjeri ne Gjermani,ku dhe u zhduke gjate luftes se dyte botrore.
Ne vitin 1993 u zbulua ne Rusi.

-Kali Trojan
KALI DRURIT figuron ne amfore greke prej vitit 600 .dhe esht pershkruar prej Homerit, se ndoshta nuke isht arme.nje pjes paraqet se greket kete e ndertuan per Posedonin-
-”dridhje toksore”dhe perendia i detit-
-si falenderim per mbrojtje e mureve te trojes qe u shkatruan nga dridhjet toksore,qe greket kan mundur te hyjne mbreda
marre nga National Geographic e vitit 2004 nr.7