Legjislacioni
Julian Llupo - 17/02/2005
Ligji qė tremb industrinė 270 milionė dollarėshe
Njė ligj qė do tė kishte ndikime tė konsiderueshme mbi industrinė miliardere tė duhanit duket se do tė jetė shumė i vėshtirė pėr tu zbatuar nė njė vend ku ligji mbetet ende i vėshtirė pėr tu zbatuar
Projektligji qė pėrcakton ndalimin e pirjes sė duhanit nė vende publike cėnon interesat e industrisė multimiliardere tė cigareve. Njė ligj, i cili do tė kishte ndikime nė uljen e konsumit tė duhanit, si dhe tė numrit tė duhanpirėsve, do tė thoshte mė pak fitime pėr gjigantėt e kėsaj tregtie nė vend. Ulja e konsumit tė duhanit nuk i vlen as qeverisė, pasi tė ardhurat nga kjo industri pėr buxhetin e shtetit janė nga mė tė lartat, pavarėsisht kontrabandės qė zė njė rol tė rėndėsishėm historik nė kėtė industri lobingjesh. Projektligji synon tė menaxhojė gjithė tregtinė e duhanit, por kryesisht shitjet me pakicė, duke kufizuar shitėsit, aftėsitė pėr tė bėrė marketing nė mėnyrė tė pakufizuar, si dhe kufizimin e sipėrfaqes ku do tė lejohet tė pihet duhani, jo vetėm nė ndėrtesa publike, por edhe nė ato private. Ky ligj kėrkon qė nė tė gjitha baret dhe restorantet ekzistuese tė merren masa brenda gjashtė muajve nga miratimi i ligjit nė mėnyrė qė sipėrfaqja ku pihet duhan tė mos e kalojė 35% tė sipėrfaqes sė lokalit. Kjo pikė nė tė ardhmen do tė jetė edhe njė nga kėrkesat kryesore para licensimit tė njė bari apo restoranti, ku do tė kėrkohet tė ketė ambiente tė veēanta e tė ndara pėr ata qė pijnė duhan. Ligji i ri parashikon masa tė rrepta pėr parandalimin e duhanit dhe mospirjen e tij nė tė gjitha ambientet publike, pėrfshi kėtu transportin publik, mjediset e mėsimdhėnies, mjediset sportive, shėndetėsinė dhe gjithė administratės publike. Nga ana e specialistėve bėhet e ditur se nėse projektligji miratohet dhe njėkohėsisht ai gjen zbatim, atėherė ndikimi nė numrin e duhanpirėsve, si dhe nė sasinė e duhanit tė konsumuar do tė jetė i ndjeshėm.
Ligji dėnon shitjen e cigareve minorenėve
Ligji do tė ndalojė shitjen, dhėnien apo furnizimin me produkte duhani tė personave nėn moshėn 18 vjeē. Tė gjitha pikat e shitjes sė duhanit janė tė detyruara tė afishojnė tabela tė dukshme e tė lexueshme ku tė shkruhet Ndalohet shitja e produkteve tė duhanit personave nėn 18 vjeē. Gjithashtu, ligji ndalon shitjen e produkteve tė duhanit nė tė gjitha institucionet shėndetėsore publike e jopublike, institucione arsimore publike e jopublike, si dhe nė institucionet sportive. Nuk do tė lejohen nė Shqipėri makinat shitėse automatike, si dhe shpėrndarja e produkteve tė duhanit nėpėrmjet shėrbimit postar.
Ligji i thotė STOP reklamave nė media
Njė nga synimet kryesore tė kėtij ligji do tė jetė edhe ndalimi i reklamave tė produkteve tė duhanit nė median elektronike e atė tė shkruar, nė institucione shtetėrore, si dhe nė ato publike e jopublike; nė mjetet e transportit pėrjashto kėtu ato qė merren me shpėrndarjen e produkteve tė duhanit. Ndalohet gjithashtu tregtimi i mallrave qė nuk janė produkte duhani, por reklamojnė marka tė duhanit nė to.
Miliardat e harxhuara pėr tė bėrė tym
Rreth 270 milionė dollarė amerikanė harxhojnė shqiptarėt pėr konsum duhani nė vit, megjithėse vendi ynė ka mundėsi pėr tė pasur njė industri tė mirėfilltė cigaresh qė do tė mund tė pėrballonte kėrkesat e brendshme pėr konsum, por kjo mundėsi ėshtė shkatėrruar si pasojė e politikave diskriminuese qė qeveria ka ndėrmarrė ndaj biznesit vendės tė kėtij produkti. Dy tė tretat e sasisė sė cigareve nė Shqipėri janė kontrabandė. Shqipėria ėshtė njė nga vendet qė shoqėron numrin mė tė madh tė duhanpirėsve nė raport me numrin e popullsisė nė Europė. Rreth 60 pėr qind e popullsisė janė konsumatorė tė rregullt tė duhanit. Aktualisht nė vend konsumohen rreth 10 mijė tonė cigare, nga tė cilat vetėm 2 500 deri nė 3 mijė tonė nė vit hyjnė nė tregun shqiptar nė mėnyrė tė rregullt.
Krijoni Kontakt