Kreshnik Spahiu, Qytetari I 2004-es

[Brari]

KJ

--

E Marte, 28 Dhjetor 2004


KRESHNIK SPAHIU, QYTETARI I 2004-ES

Dje ka perfunduar nje nga sondazhet qytetare mbi perceptimin e publikut per njeriun e vitit 2004. Prej dhjete ditesh televizioni "Teuta" ne emisionin e tij te mengjesit zhvilloi nje sondazh me telefonata te drejtperdrejta te qytetareve per anketimin e njeriut me te suksesshem te vitit 2004.

Ne kete anketim u perfshine qytetare nga Tirana, Durresi, Kavaja, Kruja, Shijaku. Per me se dhjete dite ne anketim u perfshine rreth 234 telefonues te cilet shprehnin konsideratat e tyre per njeriun per te cilin ata mendonin se kishte lene me shume gjurme gjate vitin 2004 dhe per karakteristikat e tij. Muaj me pare nje nga sondazhet e projekteve te USAID ne Shqiperi, IREX, e ka vleresuar emisionin "Koha per t'u zgjuar" te organizuar nga publicisti i njohur Bashkim Hoxha, si nje nga programet me te ndjekur dhe me audiencen me te larte te shikueshmerise nder mediat shqiptare. Sipas ketij anketimi eshte vene re nje epersi e dukshme e perfaqesuesve te shoqerise civile dhe artit mbi politikanet. Ne baze pikavarazhit, nga afro 37 te preferuar te qytetareve me i votuari ka qene drejtori i Zyres per Mbrojtjen e Qytetareve, Kreshnik Spahiu, i cili ka kryesuar me nje epersi te dukshme e me pas kryebashkiaket Edi Rama dhe Koka, Artisti i Popullit Mirush Kabashi, kryetari i PD-se, Sali Berisha, kampioni europian ne boks Kreshnik Qato, drejtuesi i levizjes "Mjaft", Erion Veliaj, dhe publicisti Gjergj Vlashi.

Nga vezhguesit vleresohet se dy vitet e fundit ka nje renie te dukshme te besimit te publikut per politikanet dhe nje ngritje te dukshme per perfaqesuesit e shoqerise civile. Se paku 30 per qind e te anketuarve kane votuar per kreun e levizjeve qytetare, avokatin Krehnik Spahiu. Ai ka mundur te mbledhe dy here me shume pike se lideri i opozites Berisha dhe disa here me shume se cdo politikan tjeter. 56 vota kane qene ne favor te Kreshnik Spahiut, 24 ne favor te Berishes dhe asnje vote per kryeministrin Fatos Nano. Kohet e fundit ka pasur nje sfide te hapur mes levizjeve qytetare dhe partive politike. Perplasjet e fundit dhe debatet mes ketyre aktoreve politike dhe jopolitike me sa duket kane shenuar rritje te kuotave dhe popullaritetit te krereve te levizjeve qytetare. Ne intervistat e tyre telefonuesit kane shprehur hapur pakenaqesine e tyre me kasten e vjeter te politikaneve dhe madje kane bere thirje qe shume nga perfaqesuesit e shoqerise civile mund te jene ne te ardhmen ata qe mund te qeverisin vendin. Ftesat dhe kerkesat qe perfaqesuesit e shoqerise civile te hyjne ne betejat elektorale dhe te jene nje alternative e re politike kane kohe qe artikulohen nga politikane, analiste, media, etj. Fryma civile dhe perpjekjet per te ndryshuar klasen politike shqiptare jane nje nga sfidat e diskutuara jo vetem nga opinioni vendas, por edhe ai nderkombetar. Gjashte muaj me pare, Kreshnik Spahiu dhe Erjon Veliaj u konsideruan nga kongresi amerikan si Les Valesa dhe Vaslav Havelet e rinj te Shqiperise.

Anketimi permban ne vetvete elemente te larte te besueshmerise per shkak te bisedimit te drejtperdrejte telefonik te qytetareve nepermjet transmetimit direkt televiziv. Anketime te ketij lloji i mungojne prej kohesh publikut i cili e ka te veshtire te gjykoje dhe te shprehe vlerat e qytetarise. Politikane te ndryshem te ashtuquajtur legjitime per shkak te votimeve te kater viteve me pare mund te kene humbur cdo lloj mbeshtetjeje te publikut per shkak te hendekut qe ata kane krijuar me problemet dhe shqetesimet e elektoratit. Anketimi i fundit reflekton nje lufte te ftohte politike te pashpallur mes dy brezave, dy mentaliteteve, dy qendrimesh te ndryshme. Gjithsesi ende kemi te bejme me nje konfrontim idesh, pikepamjesh, analizash, platformash dhe vizionesh. Xhungla e politikes shqiptare veshtire te lejoje frymemarrje dhe hapesire per aktore te rinj politike. Pavaresisht nga keto rrethana, duket qarte se lideret e shoqerise civile po hezitojne qe te vazhdojne misionin e tyre civil per forcimin e vlerave te shoqerise civile apo te mbartin mbi vete nje hap me shume, ate te perfshirjes ne politike dhe garen elektorale, e cila do te ishte nje ndeshje gladiatoresh per ta ne Koloseumin e politikes shqiptare.


..

[Brari]

RD

--

Njohuritë dhe jo sytë janë organi i vërtetë i shikimit

Kreshnik SPAHIU


Thuhet shpesh se populli ka të drejtë të dijë. Por a e ka në të vërtetë ai këtë të drejtë? A është kjo e drejtë një fiksion? A i ushtron qytetari këto të drejta dhe deri në ç'masë i garantohet ajo nga pushteti?

Shumë nga këto pikëpyetje të nderuar të ftuar do t'i gjeni nëpërmjet vëzhgimit që Zyra për Mbrojtjen e Qytetarëve dhe ekspertët e saj kanë zhvilluar kohët e fundit. Dilemës dhe debateve mbi transparencën thelemues të shtetit të së drejtës u janë përgjigjur me argumentin në favor të së drejtës së publikut.

Një qeveri popullore pa informacion apo pa mjete për ta fituar atë është prolog i një tragjedie, fallsiteti ose të dyja bashkë. Gjithmonë njohuritë duhet të drejtojnë injorancën, dhe drejtuesit e popullit duhet të armatosen me forcën që sjellin njohuritë.

Një nga ligjet më të rëndësishme që ka lidhje e rritjen e transparencës, përgjegjshmërisë së zyrtarëve të administratës, luftën ndaj korrupsionit, funksionimin e institucioneve e demokratizimin e tyre dhe plotësimin e të drejtës kushtetuese për informim është Ligji 8503 i datës 30 qershor 1999. Për të drejtën e informimit për dokumentet zyrtare. Ky ligj i jep të drejtë çdo individi të kërkojë informacion pranë administratës dhe kjo e fundit është e detyruar që të kthejë përgjigje me shkrim brenda 40 ditëve nga paraqitja e kërkesës. Në vëzhgimin e Zyrës për Mbrojtjen e Qytetarëve, rezulton se mbi 60% e qytetarëve kanë dhënë ryshfet për të zgjidhur problemet e tyre dhe punonjësit e administratës nuk njohin afatet ligjore të kthimit të përgjigjeve ndaj kërkesave të qytetarëve për informacion. Vetëm 1/3 e tyre dinë afatin e saktë ligjor. Por aspekt tjetër negativ është fakti se qytetarët dinë shumë pak për të drejtën për informim. Gjysma e tyre që u intervistuan pranë institucioneve ku ishin për të zgjidhur problemet e tyre pohuan se dëgjojnë për herë të parë për ekzistecën e Ligjit për të Drejtat për Informim. Qytetarët pohojnë se kanë vështirësi në hartimin e kërkesës për informacion dhe se ndeshin shumë burokraci, sorrollatje dhe korrupsion. Kuadri ligjor nuk është dhe nuk duhet të jetë as pronë e ligjvënësit dhe as nuk duhet të mbetet vetëm njohuri në memorien e juristëve. E drejta për informim dhe vetë informacioni dueht të jetë pushteti i qytetarëve. Pa këtë pushtet pjesëmarrja në procesin e vendimmarrjeve ekonomiko-politike do të mbetet thjesht monopol i një grupi qeveritarësh dhe politikanësh. Drita dhe errësira e publikut mbi qeverisjen është produkt i respektimit apo dhunës ndaj të drejtave të parashikuara nga e drejta për informim. Parlamenti, shtypi dhe publiku duhet të jenë të aftë të ndjekin dhe analizojnë veprimet e qeverisë. Zyrtarët publikë marrin vendime të rëndësishme që prekin interesat e njerëzve dhe një nga mënyrat që administrata të jetë e përgjegjshme është sigurimi i informacionit rreth punës që bëjnë. Vetëm nëse garantohet e drejta për të marë informacion nga publiku shtetasit do ta shikojnë qeverinë me përgjegjësi dhe besim dhe jo me keqdashje e mosbesim. E drejta për Informim është një e drejtë që garantohet nga Kushtetuta dhe që parashikohet në ligj, ajo përcakton rregullat e mirëfunksionimit të administratës, duke shërbyer në vetvete si një mjet për edukimin ligjor dhe qytetar të publikut po aq sa edhe të përmbushjes së detyrimeve të administratës për transparencë, parandalim të korrupsionit dhe abuzimit me pushtetin.

Ashtu si klasat e mesme dhe punëtore kërkuan kohë më parë fuqi dhe të drejtën e votës, kështu klasat e sotme profesionale kërkojnë fuqi dhe informacion. Procesi quhet pjesëmarrje dhe rezultati përgjegjësi. Në fund të fundit asnjë mjet tjetër nuk na mbetet për të vëzhguar se si ne qeverisemi. Njohuritë dhe jo sytë janë organi i vërtetë i shikimit. Gjithsesi shoqëria shqiptare ka kohë që përpëlitet në errësirën e informacionit, pra duke ecur kuturu në atë çka askush ende e ka të vështirë të kuptojë se kush dhe si na qeverisin. Me sa duket kjo do të mbetet një sfidë e kohës edhe për disa vite me radhë.

[BlueBaron]

... ky duhet te ishte kandidati i Opozites perballe Rames ne Bashkine e Tiranes ...