Tė nderuar besimtarė tė devotshėm ortodoksė shqiptarė
Pėrkujtojmė 100-vjetorin e helmimit tė “Mėsuesit tė Popullit” Petro Nini Luarasi
Mė 17 gusht 2011 do tė pėrkujtojmė 100-vjetorin e helmimit nga qarqet ortodokse shoviniste greke tė “Mėsuesit tė Popullit” Petro Nini Luarasi.
Mėsues i Popullit Petro Nini Luarasi lindi nė 22 prill tė vitit 1865 nė Luaras tė Kolonjės dhe vdiq i helmuar mė 17 gusht tė vitit 1911. Ai njihet si veprimtar i dalluar i Rilindjes Kombėtare, publicist, poet, studjues, mėsues e themelues i shkollave tė para laike shqipe, veprimtar ortodoks-pararendės i krijimit tė kishės ortodokse tė pavarur shqiptare. Pėr aktivitetin si mesues i gjuhes shqipe dhe dhčnien e mčshčs nč shqip, Petro Nini Luarasi u pčrndoq, u mallkua nga tre dhespotėt grekč te Kosturit: nga Qirilli mė 1887, nga Gregori mč 1889 dhe nč shtator 1892 nga Fillareti i cili edhe e shkishėroi familjarisht duke u shprehur:
"....I mallkuari dhe i shkishėruari Petro Luarasi, nė bashkėpunim me propagandėn protestante e masone, ka shkuar nė fshatra tė ndryshme tė rrethit tė Kolonjės, duke u premtuar emėrimin e mėsuesve shqiptarė pėr mėsimin e shqipes, njė gjuhė e cila nuk ekziston... Shpallim se kushdo qė ndikohet nga i mallkuari Petro Luarasi dhe shokėt e tij, ose pranon mėsues shqiptarė, do tė shkishėrohet nga i madhi Zot, do tė marrė mallkimin e etėrve tė kishės, do ta zerė lebra e Gehazit dhe trupi i tij do tė mbetet i patretur dhe do tė pėrdhoset pas vdekjes..."(Fjalėt e Fillaret, dhespotit tė Kosturit, mė 20 shtator 1892, nė mallkimin e Petro Nini Luarasin.)
Kėsaj propagande shoviniste, Petro Nini Luarasi iu pėrgjegj nė veprėn "Mallkimi i shkronjave shqipe e ēpėrfolja e shqiptarit", Manastir , 1911 nė tė cilėn pasqyrohen me dokumenta e vėrteta mbi abuzimet qė bėheshin nga klerikė shovinistė nė emėr tė fesė.
"E vėrteta bėn fenė, dhe jo feja tė vėrtetėn... ''Ne shqiptarėt i duam jo vetėm vėllezėrit tanė grekė, po gjithė vėllezėrit e botės,veē se dėshėrojmė qė tė na duan edhe ata neve!... Kombi ynė ėshtė bashkėsia e shqipėtarėve, dhe gjuha jonė ėshtė shqipja, tė cilėn e trashėguam nga stėrgjyshėrit tanė Pellazgėt…Ta begatojmė gjuhėn edhe kombin tėnė me kulturė dhe qytetėrim, dheatėherė do tė shohėm qė gjithė sa folėn liksht kundėr gjuhės dhe kombit tėnė do tė turpėrohen dhe si dylli pėrpara faqes sė zjarrit do tė treten prej nakarit. Le tėmos frikėsohemi pėrpara llomotitjeve e prrallave grarishte tė atyre qė nuk e dashurojnė po e urrejnė mbrothėsinė e njerėzisė dhe nėnė mask shenjtorėsh e mendarėsh duan tė na gabojnė ne, dhe le tė dimė se ai qė ėshtė frikacak pėrkundrejt sė drejtės - ai bėhet tradhėtor i mėmėdheut dhe i vetes sė tij. Lavdi Perėndisė .(*)
---------
(*) Petro N. Luarasi:“Mallėkim i shkronjavet shqipe dhe ēpėrfolja e shqipėtarit’’,
Manastir, 1911, f. 7.
Me habi e indinjate konstatojme qė ky mallkim dhe autorėt e tij po mbrohen edhe ne ditet e sotme duke poshtėruar Kishėn Ortodokse Autoqefale Shqiptare te Fan Nolit dhe martirėt e saj, nga njerėz qe sillen rrotull KOASH tė kryesuar nga Episkopi Janullatos dhe madje propagandojne dhe prononcohen ne gjithe aktivitet e tij. Ky fakt na ben te dyshojme e ndaj si ortodokse shqiptare kerkojme sqarim publik.
Krijoni Kontakt