Close
Faqja 3 prej 8 FillimFillim 12345 ... FunditFundit
Duke shfaqur rezultatin 41 deri 60 prej 153
  1. #41
    Gezuar Kosoven e Pavarur Maska e dodoni
    Anėtarėsuar
    07-11-2002
    Postime
    3,393
    6 Presidente "zbulojne" Nene Terezen
    E Merkure, 08 Dhjetor 2004
    Kreret e Shteteve te Shqiperise, Bosnje-Hercegovines, Bullgarise, Kroacise, Bashkimit Serbi-Mal i Zi e Maqedonise, si dhe Kryeministri i Norvegjise, do te marrin pjese neser ne perurimin e bustit te bamireses shqiptare perpara Korpusit Qendror te Universitetit. Vepra e Thoma Thomait per kryeqytetin shqiptar

    Gjashte Presidente te vendeve te Ballkanit do te marrin pjese neser ne perurimin e bustit te Nene Terezes, perpara Korpusit Qendror te Universitetit. Pikerisht ne sheshin "Nene Tereza", Kreret e Shteteve, qe mes tyre per vite me rradhe kane patur konflikte, deri edhe te armatosura, do te mblidhen per te zbuluar bustin e bamireses shqiptare, te Lumturuar nga Papa Gjon Pali i II-te. Te ndodhur ne Shqiperi me ftese te Presidentit Moisiu per te marre pjese ne Samitin rajonal mbi dialogun nderetnik e nderfetar, Presidentet Borislav Paravac (Bosnje-Hercegovine), Georgi Parvanov (Bullgari), Stjepan Mesic (Kroaci), Svetozar Marovic (Bashkimi Serbi-Mal i Zi), Branko Cervenkovski (Maqedoni), si dhe Kjell Magne Bondevik, Kryeminister i Norvegjise, do te inaugurojne neser ne mesdite bustin e punuar nga skulptori Thoma Thomai. Kryetari i Bashkise se Tiranes, Edi Rama, duket se do t'i prije ceremonise, ne menyre qe edhe edhe kryeqyteti shqiptar t'u bashkohet kryeqyteteve te tjera ballkanike, qe kane nje bust te bamireses me fame boterore.

    Nje vit me pare, Papa Gjon Pali II, perpara mijera besimtareve te krishtere nga e gjithe bota, mbajti meshen e Lumturimit te Nene Terezes ne sheshin "Shen Pjetri" ne Vatikan, nje hap ky drejt shenjterimit te saj. Ndaj 19 tetori i vitit 2003 do te kujtohet si nje dite historike per Shqiperine dhe gjithe boten. Ne te gjithe Shqiperine 19 tetori, Dita e Lumturimit te bamireses se madhe, kremtohet si feste zyrtare. Ne vitin 1999, Papa Gjon Pali II-te dha leje te posacme qe Nene Tereza me origjine shqiptare te hynte ne rrugen e shenjterimit. Ne raportin prej 35.000 faqesh, derguar Vatikanit nga Kalkuta, per procesin e shenjterimit te saj, perfshihen detaje te nje mrekullie te kryer nga Nene Tereza pas vdekjes. Ne raport thuhet se "nje grua indiane me tumor ne stomak u sherua nga nje mrekulli, pasi preku nje medalion qe kishte qene ne kontakt me trupin e Nene Terezes". Nene Tereza, apo Gonxhe Bojaxhiu, lindi me 26 gusht te vitit 1910 dhe vdiq ne vitin 1997.

    E.Metaj


    Korrieri
    Leje mos m'trano, pashe zotin!!!!

    Rrofte Shqiperia Etnike

  2. #42
    Heartless Maska e White_Angel
    Anėtarėsuar
    11-01-2004
    Vendndodhja
    Kristal......
    Postime
    1,293
    Citim Postuar mė parė nga LeNNoN
    Bravo White_Angel !
    Figura te tilla shqiptare duhen kujtuar !
    Kjo nene e shum femijeve krijoi paqe ne te gjithe boten dhe me se shumti rriti vleren e emrit "Shqiptar"


    LeNNoN !

    Flm Lennon.


    Ja dicka e marre nga nje web:

    Ndėrsa tė dielėn bėhet lumturimi i Nėnė Terezės sė Kalkutės, nuk duket se po u vjen fundi debateve qė shpėrthyen nė verė lidhur me atė se cili vend ballkanik mund ta quajė si tė vetėn fituesen e ēmimit Nobel tė Paqes.



    Debatit shpėrtheu pas njė vendimi tė autoriteteve tė Maqedonisė pėr t'i dhuruar qytetit tė Romės njė statujė tė Nėnė Terezės e cila ka njė mbishkrim qė nėnvizon lidhjet e saj me Maqedoninė.

    Kjo ka indinjuar shumė shqiptarė, tė cilėt besojnė se ky formulim ėshtė njė mohim i rėndėsisė sė origjinės etnike tė Nėnė Terezės.

    Nga ana e tyre, maqedonasit janė tė irrituar nga festimet e shumta brenda Shqipėrisė pėr tė shėnuar lumturimin e saj, meqė Nėnė Tereza nuk ka jetuar atje ndonjėherė.



    "Duajeni njėri-tjetrin, ashtu si Jezui e do secilin, dhe dashuria duhet vėnė nė veprim - punė pėr dashuri dhe punė pėr paqe," predikonte Nėnė Tereza gjatė njė vizite nė Belfast dhjetė vjet mė parė duke u pėrpjekur tė pajtonte katolikėt dhe protestantėt e Irlandės sė Veriut.

    "Vetėm nėse do tė mund t'i bashkonim ato pėr tė ndarė gėzimin e tė jetuarit, atėhere do tė vinte paqja."
    Ishte njė mesazh qė ajo e pėrsėriti kudo nė botė - por qė duket se ka rėnė nė veshė tė shurdhėt nė rajonin ku ajo lindi.
    Atje, shumė maqedonas - qė tradicionalisht janė tė krishterė ortodoksė - dhe shqiptarėt - qė kanė kryesisht njė prejardhje myslimane - e quajnė tė tyren trashėgiminė e murgeshės katolike.

    Debat pėr origjinėn

    Nėnė Tereza u lind nė njė familje shqiptare me emrin Anjez Gonxhe Bojaxhiu nė vitin 1910 nė Shkup - tani kryeqyteti i Maqedonisė. Atėhere rajoni ishte pjesė e Perandorisė Otomane.

    Me gjak jam shqiptare, me shtetėsi indiane dhe me zemėr i pėrkas Jezu Krishtit.
    Nėnė Tereza
    As Maqedonia as Shqipėria nuk ekzistonin si shtete tė pavarur, dhe pėrkatėsia shtetėrore nuk ishte e qartė.
    Megjithatė nuk ka kundėrshtime pėr identitetin e Nėnė Terezės - tė paktėn deri kohėt e fundit kur ėshtė sugjeruar se i ati i saj mund tė ketė rrjedhur nga njė familje mikste me origjinė tė pjesshme vllahe.
    Nga ana e saj, Nėnė Tereza e pėrshkruante veten si shqiptare nga Shkupi.
    Por ajo u largua nga qyteti i lindjes - qė nė atė kohė i pėrkiste njė shtetit qė mė vonė u bė Jugosllavia - nė moshėn 18-vjeēare pėr tė shkuar nėpėrmjet Irlandės nė Kalkuta ku ngriti urdhrin bamirės "Motrat e Mėshirės" pėr t'u kujdesur pėr tė sėmurėt.
    Si rrjedhim, ajo e ka vizituar si Maqeoninė ashtu edhe Shqipėrinė, ku u vendos mė vonė familja e saj, vetėm pak herė, dhe pas shumė vitesh larg mjedisit tė fėmijėrisė shqipja e saj nuk ishte e rrjedhshme.



    Ndalimi gjatė komunizmit

    Gjatė periudhės sė komunizmit Nėnė Tereza u injorua si nga Maqedonia, atėhere brenda ish-Jugoslavisė, ashtu edhe nga Shqipėria, diktatori komunist i sė cilės, Enver Hoxha, ngriti tė vetė-quajturin shtet tė parė ateist nė botė ku u ndaluan fetė.
    Vetėm katėr vjet pas vdekjes sė Hoxhės, Nėnė Tereza u lejua tė shkonte nė Shqipėri pėr tė vizituar varrin e tė ėmės sė saj.
    Qė nga rėnia e komunizmit, ka pasur njė konkurencė midis maqedonasve dhe shqiptarėve pėr ta pasur tė vetėn fituesen e Ēmimit Nobel tė Paqes.
    Maqedonasit theksojnė vendndodhjen gjeografike tė origjinės sė saj, ndėrsa shqiptarėt nėnvizojnė origjinėn e saj etnike.
    Rivaliteti i tyre - i nxitur nga krenaria kombėtare dhe dėshira pėr tė pėrvetėsuar rrezet e lavdisė sė Nėnė Terezės - ėshtė intensifikuar qė nga koha kur u bė e qartė se Papa Gjon Pali II ishte i vendosur pėr tė bėrė shenjtėrimin e saj.
    Lumturimi i saj ditėn e dielė - vetėm gjashtė vjet pas vdekjes sė Nėnė Terezės - ėshtė tashmė procesi mė i shpejtė nė historinė e krishtėrimit dhe mund tė jetė ēėshje e vetėm pak viteve deri sa ajo tė bėhet shenjt.
    Kjo ėshtė e rėndėsishme pėr shumė nė rajon, dhe pėr kėtė arsye ka pėrpjekje konfliktuale pėr tė monopolizuar trashėgiminė e Nėnė Terezės.
    Nė kėtė proces, praktikisht nuk po i kushtohet asnjė vėmendje aspekteve mė tė debatueshme tė kėsaj trashėgimie - pėrfshirė takimet e Nėnė Terezės me disa udhėheqės totalitarė nė tė gjithė botėn apo theksi i saj pėr t'u marrė mė shumė me simptomat e sėmundjeve apo varfėrisė, sesa me shkaqet e tyre mė tė thella. (BBC-Gabriel Partosh)

    O Zot per vete sdua gjė jo...por pėr prindėrit nje dhėndėr tė bukur!

  3. #43
    Heartless Maska e White_Angel
    Anėtarėsuar
    11-01-2004
    Vendndodhja
    Kristal......
    Postime
    1,293
    Nene Tereza dhe Princes Dajana ( dy grate qe luftuan per miresine dhe paqen ne Bote)


    O Zot per vete sdua gjė jo...por pėr prindėrit nje dhėndėr tė bukur!

  4. #44
    Heartless Maska e White_Angel
    Anėtarėsuar
    11-01-2004
    Vendndodhja
    Kristal......
    Postime
    1,293
    Dashuri dhe Paqe , sidomos ne keto dite te shejnta.


    O Zot per vete sdua gjė jo...por pėr prindėrit nje dhėndėr tė bukur!

  5. #45
    *AlIdEmSjA* Maska e BlueGirl
    Anėtarėsuar
    07-12-2004
    Vendndodhja
    *over the moon *
    Postime
    10
    Disa quotes te Nene Terezes

    1. Be faithful in small things because it is in them that your strength lies.

    2. Being unwanted, unloved, uncared for, forgotten by everybody, I think that is a much greater hunger, a much greater poverty than the person who has nothing to eat.

    3. Do not think that love, in order to be genuine, has to be extraordinary, what we need is to love without getting tired.

    4. Do not wait for leaders; do it alone, person to person.

    5. Each one of them is Jesus in disguise.
    Ndryshuar pėr herė tė fundit nga BlueGirl : 27-12-2004 mė 02:09
    StormAngel: Thorns goes along with the rose always,Trying to break them apart will only bleed us.

    Nene Tereza: A sacrifice to be real must cost, must hurt, must empty ourselves. The fruit of silence is prayer, the fruit of prayer is faith, the fruit of faith is love, the fruit of love is service, the fruit of service is peace

  6. #46
    *AlIdEmSjA* Maska e BlueGirl
    Anėtarėsuar
    07-12-2004
    Vendndodhja
    *over the moon *
    Postime
    10
    I am not sure exactly what heaven will be like, but I don't know that when we die and it comes time for God to judge us, he will NOT ask, How many good things have you done in your life?, rather he will ask, How much LOVE did you put into what you did?

    I do not pray for success, I ask for faithfulness.

    I have found the paradox, that if you love until it hurts, there can be no more hurt, only more love.

    I know God will not give me anything I can't handle. I just wish that He didn't trust me so much.

    I think I'm more difficult than critical.

    I try to give to the poor people for love what the rich could get for money. No, I wouldn't touch a leper for a thousand pounds; yet I willingly cure him for the love of God.

    I want you to be concerned about your next door neighbor. Do you know your next door neighbor?

    If we have no peace, it is because we have forgotten that we belong to each other.

    If we want a love message to be heard, it has got to be sent out. To keep a lamp burning, we have to keep putting oil in it.

    If you can't feed a hundred people, then feed just one.

    If you judge people, you have no time to love them.
    Ndryshuar pėr herė tė fundit nga BlueGirl : 27-12-2004 mė 02:18
    StormAngel: Thorns goes along with the rose always,Trying to break them apart will only bleed us.

    Nene Tereza: A sacrifice to be real must cost, must hurt, must empty ourselves. The fruit of silence is prayer, the fruit of prayer is faith, the fruit of faith is love, the fruit of love is service, the fruit of service is peace

  7. #47
    i/e regjistruar Maska e Era1
    Anėtarėsuar
    19-12-2004
    Postime
    1,307
    Fjale te Nene Terezes.

    "Nga gjaku jam shqiptare. Qytetarine e kam nga India. Duke ju referuar besimit, jam nje murgeshe katolike. Me deshiren time , i perkas gjithe botes. Ne ate qe referohet zemra ime, i perkas totalisht Zemres se Jezusit"
    Firma ime eshte : SHQIPTARE

  8. #48
    Heartless Maska e White_Angel
    Anėtarėsuar
    11-01-2004
    Vendndodhja
    Kristal......
    Postime
    1,293
    Nje doreshkrim i Nene Terezes shkruar shqip!


    O Zot per vete sdua gjė jo...por pėr prindėrit nje dhėndėr tė bukur!

  9. #49
    Gone Maska e MiLaNiStE
    Anėtarėsuar
    19-05-2003
    Vendndodhja
    dónde ustedes no me puede ver
    Postime
    1,770
    nje liber per nen terezen
    Fotografitė e Bashkėngjitura Fotografitė e Bashkėngjitura  

  10. #50
    Gone Maska e MiLaNiStE
    Anėtarėsuar
    19-05-2003
    Vendndodhja
    dónde ustedes no me puede ver
    Postime
    1,770
    edhe nje liber tjeter
    Fotografitė e Bashkėngjitura Fotografitė e Bashkėngjitura  

  11. #51
    Gone Maska e MiLaNiStE
    Anėtarėsuar
    19-05-2003
    Vendndodhja
    dónde ustedes no me puede ver
    Postime
    1,770
    nje skulptur ne nje muzeum
    Fotografitė e Bashkėngjitura Fotografitė e Bashkėngjitura  

  12. #52
    Fshatar i varfer Maska e Chingy
    Anėtarėsuar
    25-09-2004
    Vendndodhja
    Itali
    Postime
    363
    Ja dhe disa vargje te bukura te saj:

    Jeta eshte nje mundesi:
    KAPE.
    Jeta eshte nje bukuri:
    ADMIROJE!
    Jeta eshte nje enderr:
    REALIZOJE!
    Jeta eshte nje detyre:
    PLOTESOJE!
    Jeta eshte nje loje:
    LUAJE!
    Jeta eshte nje mister:
    NJIHE!
    Jeta eshte nje premtim:
    MBAJE!
    Jeta eshte nje dhimbje:
    KAPERCEJE!
    Jeta eshte nje kenge:
    KENDOJE!
    Jeta eshte nje lufte:
    LUFTOJE!
    Jeta eshte nje aventure:
    SFIDOJE!
    Fryti i heshtjes eshte:
    LUTJA.
    Fryti i lutjes eshte:
    BESIMI.
    Fryti i besimit eshte:
    DASHURIA.
    Fryti dashurise eshte:
    SHERBIMI.
    Se sei stanco e vuoi morire, pensa a chi sa di dover morire e vuole vivere...

  13. #53
    i/e regjistruar Maska e Era1
    Anėtarėsuar
    19-12-2004
    Postime
    1,307
    Then nga Nene Tereza:

    JETOJE JETEN

    Jeta eshte nje mundesi , kape.
    Jeta eshte bukuri , admiroje.
    Jeta eshte bekim, shijoje.
    Jeta eshte nje enderr, realizoje.
    Jeta eshte nje sfide , perballoje.
    Jeta eshte nje detyre, permbushe.
    Jeta eshte nje loje, luaje.
    Jeta eshte nje diamant, kujdesu.
    Jeta eshte nje pasuri, ruaje.
    Jeta eshte nje dashuri, gezoje.
    Jeta eshte nje mister, zbuloje.
    Jeta eshte nje premtim, mbaje.
    Jeta eshte nje trishtim, kaloje.
    Jeta eshte nje himn, kendoje.
    Jeta eshte nje lufte, fitoje.
    Jeta eshte nje aventure, kaloje.
    Jeta eshte lumturi,meritoje.
    Jeta eshte jeta , mbroje.



    ME E MIRA JOTE.

    Njeriu eshte i pallogjikshem, egocentrik:
    s'ka rendesi, duaje.
    Nese ben te mira , te tjeret do thone se i ben per egoizem:
    s'ka rendesi, beji.
    Nese qe te realizosh objektivat e tua ,do hasesh pengesa:
    s'ka rendesi , kaloji.
    E mira qe ben, ndoshta neser do harrohet:
    s'ka rendesi , beje.
    Ndershmeria dhe sinqeriteti , te bejne te ndihesh i papranueshem:
    s'ka rendesi ,ji i ndershem dhe i sinqerte.
    Ajo qe ke ndertuar , mund te shkaterrohet:
    s'ka rendesi , ndertoje.
    Njerzit qe ke ndihmuar, ndoshta nuk do ta dine:
    s'ka rendesi, ndihmoji.
    Duke i dhene botes me te miren tende, ndoshta do jesh i perbuzur:
    s'ka rendesi JEP ME TE MIREN TENDE.
    Firma ime eshte : SHQIPTARE

  14. #54
    i/e regjistruar Maska e RTP
    Anėtarėsuar
    26-03-2004
    Postime
    1,756

    ISMAJL KADARE
    POSHTERIMI NE BALLKAN



    2

    ........


    Ēėshtja e prejardhjes sė Nėnė Terezės


    Qė ballkanas kokėtrashė,
    sipas njė tradite tė njohur qė u mohon shqiptarėve ēdo personazh tė
    fismė, duke i lėnė veē banditėt, hajdutėt dhe brashnjarėt, pra, qė
    ballkanas xhelozė tė shpallnin se shenjtorja nuk ishte me zanafillė
    shqiptare, kjo nuk ishte ndonjė befasi. Por, qė intelektualė shqiptarė
    ta bėnin kėtė me njė zell edhe mė tė madh, kjo ishte natyrisht dhe
    befasuese dhe e trishtuar.


    Me njė nėnqeshje qesėndisėse, me njė kinse
    sipėrani, qė pas mendjes sė tyre e jep veēimi prej kombit qė tė ka
    pjellė, kėta dijsa kėrkuan tė talleshin me opinionin shqiptar qė kėrkoi
    tė ripohonte as mė pak e as mė shumė, atė tė cilėn Nėnė Tereza, e
    bashkė me tė, gjithė bota e kishte shpallur prej vitesh: prejardhjen e
    saj shqiptare. Fill pas kėsaj, pėr njė ēudi tė madhe, kėta dijsa, qė
    pak mė parė ishin tallur me “nėnėterezistėt shqiptarė”, qė e kishin
    quajtur pėrmendjen e prejardhjes si tregues sė njė mendėsie parake,
    romantiko-nacionaliste, katundareske, groteske e tė tjera si kėto, u
    bėnė befas seriozė, e nisėn tė zhbironin arkivat pėr tė gjetur shi atė
    qė e kishin pėrēmuar, zanafillėn e shenjtores.
    Por kėtė herė, sipas
    tyre, tani pa qesėndi e pa pėrqeshje, Nėnė Tereza na paskėsh njė
    prejardhje, por ajo ishte maqedonase, vllahe, madje, sipas njė indiani,
    ndoshta cigane.


    [B]Me fjalė tė tjera, Nėnė Tereza mund tė kishte ēdo
    kombėsi, veē jo atė shqiptare.[/B
    ]..............

    3

    Tre incidentet e mėsipėrme, ndonėse tė rėndomta nė dukje, dėshmuan
    qartė pėr njė hovzim tė ndjeshėm tė njė klime antishqiptare nė
    gadishull.
    Nė rastin e Himarės, fyerjet kundėr Shqipėrisė, kundėr flamurit dhe
    simboleve tė saj shtetėrore, shoqėruar kjo me valėvitjen e flamurit dhe
    simboleve greke, dėshmuan haptas pėr njė program tė vjetėr, tė nxjerrė
    nga varri, nė mos pėr shpėrbėrjen e Shqipėrisė, pėr shkėputjen e njė
    cope tė saj.

    Nė rastin e Nėnė Terezės, u shpalos njė program tjetėr: shpallja
    tėrthorazi e popullit shqiptar si popull qė s’mund tė ketė modele
    pozitive, e aq mė pak modele sublime si Nėnė Tereza. Duke i lėnė kėtij
    populli vetėm monopolin e modeleve negative: banditėve, mafiozėve,
    horrave, shkretanėve tė ēdo ngjyre, praktikisht i programohet mbyllja e
    ēdo shtegu drejt pėrparimit. Atij i lihet hapur vetėm njė shteg: atij
    qė ēon nė fillim nė greminėn morale, e pastaj thjesht nė greminė.


    Rasti i tretė, ai i bisedės televizive tė 25 tetorit, hedh projektin e
    ri, sipas tė cilit shqiptarėve nuk u pėrket veēse njė copėz e
    Shqipėrisė, ndoshta pjesa mė e vogėl e saj. Thėnė shkurt, ky ėshtė
    projekti i vjetėr i copėtimit tė vendit, rishfaqur me njė kostum tė ri:
    vend shumėkombėsh.......


    vazhdon
    http://www.alb-net.com/pipermail/alb...ry/001151.html


    Ndryshuar pėr herė tė fundit nga RTP : 24-06-2005 mė 03:59

  15. #55
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    08-11-2002
    Postime
    1,509
    Kisha kohe qe nuk e shihja me kete teme dhe pergjigjen e kisha shkruar para nje viti e gjysem, mirepo mora nje ofendim nga nje i panjohur qe thoshte "Nuk ka vend per vllehe ketu, shko p... ".

    Atehere m'u desh te kthehesha e te shihja se c'kisha shkruar. Nuk pashe asgje te gabuar. Kuptova qe ai qe kishte shkruar kunder vlleheve s'di asgje per vllehet.

    Atehere mendova qe ta kulturoja pak (me mundim te madh kuptohet pasi koka e tij e trashe ka shume gunga) me artikujt e meposhtem per vllehet. Pikepamja ime eshte qe urrejtja dhe frika vijne nga injoranca. Duke luftuar injorancen e te panjohurit une i heq edhe urrejtjen (me kusht qe i panjohuri te dije anglisht apo frengjisht).

    http://www.vlachophiles.net/via_egnatia_lefigaro.htm

    Les Aroumains

    Les Aroumains sont appelés Valaques (Vlachos) par les Grecs, Tchobans par les Albanais, Tsintsars (ou Tzantzarii) par les Serbes mais généralement Vlassi par les Slaves et Macédo-Roumains par les Roumains. Quant aux Aroumains eux-mźmes, ils préfčrent le terme d'Aroumains ou plus précisément Arminesti dans leur langue.

    1 Aspects linguistiques
    Les Aroumains parlent l'aroumain, une langue romane proche du roumain, qui les particularise comme peuple au coeur des Balkans.


    En orange: les Aroumains Cette langue est encore parlée par environ 250 000 locuteurs au nord de la Grčce, au sud de l'Albanie, ą l'est de la Serbie et en république de Macédoine. Cependant, la langue aroumaine (ou valaque) n'a pas de norme linguistique suprarégionale, car chacun des groupes (en Grčce, en Albanie, en Serbie et en Macédoine) d'Aroumains parle avec des particularités spécifiques locales.

    Linguistiquement, l'aroumain fait partie des dialectes roumains du Sud:

    1) Les dialectes du Nord: le daco-roumain (qui est devenu le roumain officiel) et l'istrio-roumain (pratiquement éteint);

    2) Les dialectes du Sud: l'aroumain, le mégléno-roumain et le macédo-roumain

    Les dialectes du Nord sont trčs différents de ceux du Sud et l'intercompréhension n'est pas toujours facile. Aujourd'hui, toutes les langues roumaines (roumain, moldave, aroumain, mégléno-roumain, etc.) sont parlées dans une aire linguistique située autour de la Roumanie.


    2 Données historiques
    Venant d'une région peuplée essentiellement de Thraces et d'Illyriens, les Aroumains (ou Valaques) sont un peuple indo-européen remontant ą l'époque de l'Empire romain. Vers le XIIe sičcle, les Aroumains fondaient leurs propres États dans la Grande Valachie (en Thessalie et dans le sud de la Macédoine) et la Petite Valachie (dans l'Etolia-Akarnania et au sud de l'Épire). Ils étaient considérés en Grčce comme des «Grecs valacophones».

    Jadis, des écoles en langue aroumaine furent ouvertes dans les régions valaques de l'Empire ottoman, mais les familles les plus prospčres continučrent de favoriser l'instruction grecque pour leurs enfants et développer une attitude hellénophile. Les Aroumains sont des chrétiens orthodoxes et leurs services religieux sont encore aujourd'hui tenus en grec.

    Quand les premiers manuels d'aroumain utilisant l'alphabet latin apparurent au début du XIXe sičcle, ils furent pratiquement ignorés par les Aroumains parce qu'ils connaissaient mieux l'alphabet grec.

    Aprčs les guerres balkaniques de 1912-1913, les Aroumains se retrouvčrent partagés entre quatre États: l'Albanie, la Serbie, la Grčce et la Bulgarie. Parmi ceux-ci, seule la Grčce reconnut officiellement pendant quelque temps les Aroumains (ou Valaques en Grčce) comme une minorité ą la suite de la signature du traité de Bucarest (1913). Quelques écoles ont mźme été accordées ą la minorité valaque, mais c'est la Roumanie qui les subventionnait. Aprčs la Seconde Guerre mondiale, la Roumanie communiste a cessé toute aide financičre aux communautés valaques de Grčce, car celles-ci étaient perēues comme anti-grecques par le gouvernement grec. Les autres États ne se sont gučre préoccupés de leurs communautés aroumaines (valaques). Dans les circonstances actuelles, il est fort peu probable qu'un gouvernement se préoccupe un jour du sort de ces populations.

    3 La quasi-extinction de l'aroumain
    L'omniprésence du grec (la hellénisation) dans la culture aroumaine a certainement été un facteur important dans l'affaiblissement de cette langue et l'urbanisation a accéléré le processus. L'aroumain, comme le mégléno-roumain, avait survécu jusqu'ą récemment dans beaucoup de villages de Grčce, d'Albanie, de Serbie ou de Macédoine restés linguistiquement homogčnes et oł la plupart des gens utilisaient réguličrement leur langue maternelle. Ceux qui ont dū se déplacer vers les centres urbains ont bientōt abandonné l'emploi de l'aroumain parce qu'il était perēu comme un signe de retard social, alors que les enfants n'avaient plus aucun moyen d'apprendre leur langue ancestrale: l'aroumain n'était plus enseigné dans les écoles et était de moins en moins parlé ą la maison.

    Depuis les années cinquante, toute politique linguistique relative ą l'aroumain (ou au valaque) a cessé, sauf pour en décourager l'emploi par tous les moyens (punitions et humiliations dans les écoles et dans l'armée). La langue a ainsi perdu tout statut juridique dans les écoles, l'administration publique et les médias. Au début du XXe sičcle, on dénombrait 500 000 Aroumains, mais ils ne seraient plus qu'environ 250 000 aujourd'hui. La plupart des locuteurs aroumains parlent le grec et la langue officielle du pays, soit l'albanais en Albanie, le serbe en Serbie ou le macédonien en Macédoine (ou le bulgare en Bulgarie).

    Les experts sont convaincus que la langue aroumaine est menacée d'extinction. C'est pourquoi, le 24 juin 1997, l'Assemblée parlementaire du Conseil de l'Europe a adopté la recommandation 1333. Ą l'article 8 de celle-ci, l'Assemblée recommande au Comité des ministres du Conseil de l'Europe d'encourager les États balkaniques qui comptent des communautés aroumaines ą signer, ratifier et appliquer la Charte européenne des langues régionales ou minoritaires de 1992, et les invite ą soutenir les Aroumains, particuličrement dans les domaines de l'éducation, des services religieux, des journaux et des périodiques, des émissions de radio et de télévision, des associations culturelles, de faēon ą ce que cette minorité reēoive des services dans sa langue ancestrale.
    Ignore List: Den Bossi

  16. #56
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    08-11-2002
    Postime
    1,509

    Histori me e zgjeruar e vlleheve (shqip) per shqiptaret qe s'dine se c'jane vllehet

    Nikola Jorga :
    ROMANĖT E GADISHULLIT TĖ BALLKANIT

    Shqipėri, Maqedoni, Epir, Thesali etj.



    I. ZANAFILLAT



    Romanėt e Pindit - dikur edhe ata tė Ballkanit – qė, ashtu si vėllezėrit e tyre tė Danubit dhe tė Karpateve, mbajnė nė historinė e tyre emrin “vllehė” dhėnė prej bizantinėve, si dhe prej gjermanėve, sllavėve dhe hungarėve, dhe qė e quajnė veten mes tyre aromėnė ose armėnė, pėrbėjnė njė pjesė tė shkėputur tė veēuar (nė pjesėn mė tė madhe tė shkombėtarizuar e tė penguar prej ndodhish tė dhembshme historike tė formojė njė shtet tė mėvetshėm) tė romanitetit lindor. Prejardhja e kėtij romaniteti mbivendosur elementit parak, trak dhe pjesėrisht edhe ilir, duhet kėrkuar nė njė varg tė gjatė aktesh depėrtimi dhe kolonizimi qė kanė ndodhur mes shek. III para Kr. dhe ekspeditave tė perandorit Trajan, tė cilat nė fillim tė shek. II tė erės sė krishterė i dhanė territorit tanimė tė romanizuar kufij pėrfundimtarė nga veriu dhe nga lindja: nė malet e Dakisė dhe nė stepėn lindore tė skythėve.



    Nė fillim u zhvillua lufta e ushtrive tė Republikės kundėr piratėve tė Ilirisė detare, kundėr nėnshtetėsve grabitqarė tė mbretit Agron dhe mbretėreshės Teutė, mandej tė mbasardhėsit tė tyre Pleurat. Njė vendosje elementėsh italikė u desh tė pasonte nė skajin e pushtuar pėrkundėr barbarėve qė u patėn shkatėrruar ose flakur nė brendėsi tė vendit. Mė vonė popullsi ilire dhe trake formuan bazėn e ballinės greke, tė asaj Maqedonie qė guxoi tė rivendikonte nderin e pėrfaqėsimit tė revanshit helen kundėr Azisė. Mbas vdekjes sė Aleksandrit tė Madh dhe fundit tė “Perandorisė lindore” tė tij, njė Maqedoni e re separatiste u ngrit dhe Romės iu desh tė ndeshej pėr bregdetin ballkanik, fqinj me atė tė Dalmacisė tanimė tė pushtuar dhe tė shndėrruar nga pikėpamja kombėtare. Pėrgjatė kėsaj vepre historike qė u dha romanėve, para epokės perandorake, zotėrimin e rajoneve perėndimore tė gadishullit tė Ballkanit, do tė takohen ēeta ilire, tė cilat mbanin gjithashtu titullin mbretėror qė tė gjithė princėrit e atyre trevave, tė gjithė krerėt e fisit dhe tė gjithė pushtuesit fatlumė do ta marrin hua prej trashėgimisė sė mbretėrimit maqedon kujtimi i tė cilit kishte mbetur aq i gjallė.



    Pėr tė mundur tė sqarohen kushtet nė tė cilat ndodhi romanizimi qė pasoi ngadhėnjimin pėrfundimtar tė ushtrive tė Republikės, tė dhėna tė sakta mungojnė. Megjithėkėtė duhet pranuar – dhe e kemi dėftuar shpesh – se, pėrpos dėrgimit me rrugė zyrtare tė kolonėve dhe ngulimit tė ushtarėve qė e kishin pėrmbushur karrierėn e tyre dhe qė kishin vendosur tanimė lidhje nė atė vend, pati edhe prurje popullsie si rrjedhojė e nismės sė vetė klasave fshatarake italiane. Pos kėsaj, nė njė rajon si Italia e saj kohe, qė merrte nga Siqelia, nga Afrika, nga ishujt e Mesdheut lindor, nga Egjipti ushqimin pėr jetesė dhe qė i shndėrronte fushat e dikurshme lavruar prej fshatarėsh tė lirė nė ferma besuar punės sė skllevėrve ose nė parqe dhe qipshte kėnaqėsie rreth vilash luksoze, roli i kėtyre fshatarėve race tė lashtė e tė fuqishme kishte marrė fund. Ata nuk mund as t’u shtroheshin kushteve tė reja tė jetesės nė fshat, as tė gjenin vende nė qytetet e shtėna tanimė nė dorė prej ardhacakėsh tė huaj, qė vinin nga aq larg sa Azia semite. Duke mos dashur tė bjereshin nga gjendja dhe tė mernin fund prej njė vdekje tė ngadalshme mjerane, atyreve iu desh tė mėrgonin. Njė pjesė syresh ia mbajti nga Perėndimi dhe i dha Provansės karakterin e saj aq pastėrtisht roman, tjetra, ajo mė e rėndėsishmja, nėpėrmjet grykave tė Alpeve lindore mori rrugėn qė shpinte nė Ballkan dhe nė Pind.



    Pati mes tyre barinj, pati edhe bujq. Si tė parėt, edhe tė dytėt gjetėn nė ato troje tė reja banorė tė vjetėr, tė rrallė, dhe me njė qytetėrim shumė mė tė ulėt, sa ata qenė nė gjendje t’i shkombėtarizonin duke u futur njė gjuhė tjetėr, porse pa ndryshuar asgjė nė doket dhe zakonet e tyre. Ėshtė kjo e vetmja mėnyrė me tė cilėn mund tė shpjegohet zhdukja mjaft e shpejtė e asaj race iliro-trake, aq tė shtrirė e aq tė aftėsuar, qė la emrin e fisve tė saj nga brigjet e Detit Adriatik deri pėrthellė Azisė sė Vogėl.



    Pėr ta shpjeguar kėtė proces entik nė njė mėnyrė mė tė thjeshtė, por shumė mė pak tė kėnaqshme, jemi mėsuar tė pėrmendim masėn qė mori qeverisja romane nė shek. II para Kr., tė dėshmuar nga Tit Livi (qė nuk ėshtė padyshim mė i miri i dėshmitarėve) pėr tė rrafshuar shtatė qytetet e Maqedonisė sė kryengritur dhe pėr t’i zėvendėsuar banorėt e tyre me romanė race tė pastėr italike. Do tė ishte ky burimi, i vetmi burim, i atij romaniteti tė Pindit. Por ēėshtja padyshim do paraqitur nė mėnyrė mė tė pėrbėrė dhe do kėrkuar zgjidhja e saj jo vetėm nė faqet e historianėve, tė cilėve lėvizjet e popullsive pa zhurmė e pa bujė nuk u interesonin aspak dhe tė cilėt nuk kishin vend pėr parashtrimin e tyre tė rėndomtė, por edhe nė njohjen e kėtyre mėrgimeve tė ngadalshme e tė heshtura, fituar nga vende tė tjera dhe ēaste tė tjera tė historisė, rrjedhojat e tė cilave janė nganjėherė mė tė mėdha se ato tė pushtimeve mė tė shkėlqyera dhe ngadhėnjimeve mė tė lavdishme.



    Nga gjithė kėto ngjarje do tė dalė si pėrfundim zotėrimi i gjuhės latine vulgare tė folur nga romanėt e racės ose nga romanėt e rinj, tė asimiluar, edhe mė tė shumtė nė numėr se tė parėt, tė cilėve ata u qenė dishepujt pėrfundimisht tė zbutur prej kepit tė Matapanit ose sė paku prej gjirit tė Lepantit dhe atij tė Artės deri nė luginat e Karpateve veriore, nga ana ku jetonin popullsi gjemanike, dhe nga Adriatiku nė Moravė e Vardar.



    Dyndja sllave e theu njėsinė e racės qė qe formuar nga kjo pėrzierje dhe qė - sikurse gjuhėt romane e dėshmojnė nė Perėndim prej shek. VIII nė shek. IX - po fillonte tanimė t’i jepte njė turnyrė tė vetėn latinishtes vulgare sjellė nga mėrgimitarėt, kolonėt dhe veteranėt. Nė shekujt VI dhe VII pati pra njė prerje mes romanėve tė veriut dhe atyreve tė jugut, mes tė cilėve furacakėt sllavė qenė ndėrkallur dhe jo pėr t’u zhdukur, si barbarėt e tjerė, por pėr t’u ngulur aty nė vijimėsi, pėr t’u shtrirė e pėr tė mbrothėsuar. Kėta romanė tė jugut janė tė parėt e aromanėve tė sotėm, tė cilėve do t’u pėrvijojmė kėtu historinė aq pak tė njohur nė heshtjen e burimeve qė nuk kishin kurrfarė interesi pėr kėtė cung tė skajuar tė njė race qė pati qenė e madhe dhe e fuqishme.



    II. ROMANĖT E PINDIT PARA PĖRMENDJES SĖ TYRE NĖ BURIMET



    Goditja sllave, duke sjellė shkatėrrimin e qyteteve latino-helene qė mbrothėsonin nė bregun e Adriatikut dhe duke i bėrė shqiptarėt tė iknin, nė njė dalje tė re, drejt Bjeshkėve tė brendshme, prej nga ata nxorėn emrin e tyre, i flaku romanėt e Pindit nė Thesali, Akarnani dhe Etoli, ndoshta asikohe edhe nė ishujt buzė bregut, si nė Korfuz.



    Qe ky njė fakt kapital pėr fatin e mėtejshėm tė kėtij elementi latin. Ai u gjend tash-e-mbrapa nė njė situatė mė tė ulėt nga ajo e shqiptarėve, pjesėrisht tė romanizuar edhe ata, sikurse e dėftojnė numri dhe vlera e termave tė vjetėr latinė nė gjuhėn e tyre tė sotme, tė cilėt mundėn t’i ruanin marrėdhėniet me atė Perėndim katolik prej nga mė se njė herė u patėn ardhur nė ndihmė, duke penguar pėrthithjen e tyre nė masėn sllave ose nė fqinjėrinė greke. Tė rrasur nė Thesalinė greke, mbi tė cilėn ndikimi etnik i ngadhėnjyesve romanė nuk u pat shtrirė ndonjėherė, romanėt e jugut jo vetėm qė u ndanė pėrgjithmonė nga vėllezėrit e tyre tė Danubit, por gjithashtu u penguan tė jepnin e tė merrnin me trevat prej tė cilave nė njė pjesė tė madhe e kishin prejardhjen e tyre dhe gjuhėn e tė cilave flisnin. Kjo qe fatkeqėsia e tyre e madhe historike dhe iu deshėn atyreve pėrpjekje tė jashtėzakoshme pėr tė gjetur njė rrugė drejt trojeve tė cilave ata qenė tė ndėrgjegjshėm qė duhej t’u pėrkisnin, nė mos pėr nga varėsia politike, sė paku pėr nga karakteri i qytetėrimit tė tyre.



    Megjithėkėtė, edhe nė Thesalinė ku ata banonin gjatė dimrit pėr tė dalė pranverave nė kėrkim tė shtėpive tė tyre prej druri nė malet e Pindit dhe deri nė vetė malet Ballkan, Roma, sė paku ajo e Papėve qė qe mbajtur nė kėmbė mbas rėnies sė qezarėve, nuk i braktisi aq krejtėsisht. Eksarku papnor, qė ishte kryeepiskop i Thesalonikės, prej shekujve IV dhe V i mbante trojet romane tė Thesalisė nė varėsinė e Kishės sė Perėndimit. Pati madje nė kohėn e Justinianit njė ēast kur Papa u ndie i detyruar tė ushtronte ai vetė autoritetin e tij dhe shihet tė luftojė, mė 531, orvatjet e ambicjes pushtuese tė Selisė sė Kostandinopojės mbi Kryeepiskopatėn e Larisės thesaliote[1]. Nėse mė vonė Justiniana e Parė, pranė Shkupit, u bė qendra fetare e trevave ilire, Thesalonika e fitoi sė rishti njė pjesė tė situatės sė saj tė dikurshme zotėruese.



    Kjo situatė vijoi pėr aq kohė sa nuk pati njė ndikim bizantin mbi Italinė e pushtuar nga legjionet e Justinianit dhe deri nė shek. VII, kur grindja e madhe rreth kultit tė figurave (ikones) ēeli njė hendek tė madh mes Kishės sė Lindjes dhe asaj tė Perėndimit. Romanėt e jugut i pėrkisnin tanimė Kostandinopojės, ndėrsa shqiptarėt ruanin ende njė derė tė hapur ndaj Perėndimit, qė duhej t’u garantonte atyreve lirinė dhe t’u jepte shtysa tė reja qytetėrimi latin.



    Sapo qė bizantinėt shtinė nė dorė nė mėnyrė tė sigurtė trevat e zėna nga popullsia romane, ajo nuk pėrmendet nė kronika dhe, duke qenė se dokumentet administrative tė Perandorisė janė shkatėrruar, heshtja mbi ta ėshtė absolute. Ndryshe qe puna kur, disa kohė si Carati bullgar i Preslavit u pat shkatėrruar nė fund tė shek. X, njė shtet i ri i ashtuquajtur bullgar u formua nė mėnyrė tė vetvetishme rreth liqenit tė Ohrisė, duke e shtrirė me tė shpejtė veprimin e tij grabitqar dhe shkatėrrues deri larg nė jug dhe nė lindje, deri nė Thesali dhe nė Trakė. Nė krye tė kėtyre rebelėve ndodheshin bijtė e njė baroni bullgar me emrin Sishman, qė mbanin emra tė huajtur nga Testamenti i Vjetėr, si patarenėt qė vijuan tė gjallonin deri mjaft vonė nė Bosnjė dhe barinjtė romanė mokanė tė Transilvanisė, apo si szeklerėt, fqinjėt e tyre, deri nė kohėn e re tė ditėve tona.



    Dy shekuj mė vonė njė udhėtar hebre, njė rabin nga Tudela, Benjamini, qė pėrshkoi Thesalinė, do tė vėrejė se vllehėt qė e tmerruan me guximin e tyre prej rrugėtarėsh dhe kusarėsh nėpėr malet kanė zakonin tė pėrdorin emra tė huajtur nga Bibla hebreje. Nga njė anė tjetėr, ngadhėnjyesi i carėve tė fundit bullgarė, perandori bizantin Vasil II, i kishte vėnė nėn selinė e re tė Ohrisė tė gjithė romanėt qė jetonin nė kufijtė e Bullgarisė sė vjetėr, mes tė tjerėve pra edhe ata qė me energjinė dhe trimėrinė e tyre patėn mbėshtetur rebelin Samuil, i bėrė edhe ai car, nė orvatjen e tij pėr tė ringjallur Perandorinė bizantine tė sllavėve nė kundėrvėnie me Perandorinė bizantine tė grekėve. Dhe, mė nė fund, kronikani bizantin Kedren ia atribuon vdekjen e njėrit prej vėllezėrve dhe bashkėmbretėruesve tė Samuilit, Davidit, disa Вλάχοι όδΐται, ēfarė nuk do tė thotė “rrugėtarė vllehė”, por “prijės karvanesh” qė asaj kombėsie i pėrkasin. Kjo ndodhi te “Lisat e bukur”, Καλαί δρύς, sikurse romanėt e Pindit quajnė deri ditėn e sotme vendbanimet e tyre pėr nga pamja e tyre natyrore: mes Kosturi dhe Prespe[2].



    Nė kėtė ēast edhe burime tė tjera na i paraqesin kėta romanė, jo vetėm me kėtė cilėsi, por edhe si popullsi qė jeton nė fshtara qė formojnė njė krahinė e cila u pėrket mirėfilli atyreve.



    III. VLLAHIA E MADHE THESALIOTE



    Nė njė traktat tė ēuditshėm, qė pėrmban tė dhėna mbi jetėn administrative tė Thesalisė nė shek. XI, njė ish-ushtarak i afėrt i strategut me prejardhje aziatike, armene, Kekaumenos, flet pėr njė prijės roman qė mban emrin karakteristik Nikolicė, i cili kishte qenė fillimisht, nėn perandorin Vasil, domestik i rojave, excubitores, nė Bizant, pėr zėvendėsuar mandej prej njė frėngu me prejardhje mbretėrore dhe i emėruar nė shkėmbim “dukė i vllehėve tė Heladės”. Dhe kjo dėfton trojet e tij, dikur greke, tė Thesalisė, tė Etolisė dhe tė Akarnanisė, ku ishin vendosur romanėt dhe qė qenė bėrė si rrjedhojė Vllahia e tyre, Вλαχία, “Vllahia e Madhe”, nė kundėrvėnie ndaj njė Vllahie tė Epėrme, ndaj njė Vllahie tė Vogėl dhe ndaj njė Vllahie tė Vjetėr, emrat e tė cilave janė ruajtur nga burimet ose nga tradita[3].



    Kėta “vllehė”, kėta romanė gėzonin pra njė situatė tė privilegjuar, qė nuk ishte ajo e njė territori, por ajo e njė kombi tė tėrė, dhe nuk ndeshet rast i ngjashėm nė atė Perandori tė Vasilit II qė pėrmbante njė numėr aq tė madh kombesh. Kjo situatė nuk mund tė shpjegohet veēse me njė mėnyrė: me njė kolonizim zyrtar tė Perandorisė. Sikur romanėt ta kishin pasur gjithnjė po atė Thesali, ata do tė kishin jetuar nė tė njėjtat kushte si cilėtdo banorė tė atyre anėve; qė tė kishin njė udhėheqės i cili tė ishte vetėm i bashkėsisė sė tyre kombėtare ėshtė dashur qė ata tė vinin e tė vendoseshin masivisht nė tė mirė tė kėsaj Perandorie, e cila u njihte tė drejta kaq tė shtrira.



    Tani i vetmi shpjegim ėshtė qė ata tė kenė zbritur nga Veriu, nga ana e Adriatikut, e Arbėrisė, ku disa syresh mbetėn deri nė ditėt tona nė afėrsitė e Durrėsit, si dhe nė Epir, ku mes Janinės, Mecovos, Grebenesė dhe malit Gramos formojnė ende shumicėn e popullsisė, dhe nė tė dyja shpatet e Pindit, prej malit Gramos deri nė Agrafė. Dhe kjo nuk mund tė ketė ndodhur veēse nė ēastin e dyndjes sllave, kur kėta romanė kanė lėnė trevat e qeverisura prej prijėsve tė kėtyre pushtuesve pėr t’u vendosur nė trojet e mbetura nėn autoritetin e Perandorit. Ėshtė vėnė re me tė drejtė se kjo mėrgatė prej visi sllav nė vis grek ėshtė provuar nga vetė emri “vllehė” me tė cilėt bizantinėt quanin romanėt.



    Nipi i Kekaumenosit i parqet vllehėt qė banonin “sidomos” nė atė “Heladė” sė cilės ata arritėn t’i jepnin pėr shekuj emrin e tyre dhe pjesėrisht edhe nė Epir dhe nė Maqedoni, ēfarė pėrkon me sa mund tė nxjerrim nga situata e sotme e vendbanimeve tė tyre. Disa syresh formojnė treva me prejardhje dhe administrim tė pėrbashkėt: ka nė Thesali, si dhe nė Vllahi dhe nė Moldavi tė Vjetėr, njė Campulung. Banojnė nė fshatra, nė krye tė tė cilėve ndodhen krerė tė zgjedhur, qė mund t’i pėrfshish tek ata juzi, judices (“gjyqtarė”) qė gjenden nė Danub dhe nė Karpate ndoshta qysh prej kohės sė visigotit Athganarik, i cili ishte ai vetė njė “juge”. Mes tyre pėrmendet njė Berivoiu (Вερίβοος) dhe njė Sthlavetas Karmelakes (Slavota). Detyrimi i tyre i vetėm ndaj Perandorisė ishte tė paguanin tė dhjetėn e grigjave tė tyre dhe, nė rastin e njė martese nė familjen perandorake dhe me gjasė edhe nė festime tė tjera solemne, tė dėrgonin dhurata nė natyrė.



    Ka edhe luftėtarė, por mėnyra e tė cilėve e luftimit, nė ēeta tė lehta, nuk ka asgjė tė pėrbashkėt me atė tė legjioneve. Besnikėria e tyre ndaj Qesarit, bindja e tyre ndaj funksionarėve janė mė se tė dyshimta dhe, sapo qė duket se dikush u prek privilegjet, ata ngrenė krye: kjo dukuri ėshtė aq e zakonshme sa mban njė emėr tė posaēėm nė terminologjinė zyrtare bizantine: ėshtė njė μούλτος, term qė duket tė vijė prej latinishtes tumultus.



    Kreu i epėrm nė gjuhėn e tyre thirret ēelnik; fjala ėshtė me prejdhje sllave, qė do tė thotė “prijės lufte” dhe pėrkon me emėrtimin zyrtar tė “dukės”; nė Danub dhe nė Karpate, si dhe te serbėt dhe sllavėt e Panonisė, organizimi i tė cilėve u pat kopjuar nga magyarėt, thuhet voevod. Nikolica ose Nikulica ėshtė tipi i “ēelnikut”: duke kaluar kur e kur nga ana e Perandorit nė atė tė carit tė kryengritjes, duke u falur gjithmonė nga sovrani i tij legjitim dhe, edhe si qe zėvendėsuar prej njė tė huaji qė kishte lidhje krushqie me familjen e tij, atė tė Kekaumenosit armen, duke ruajtur jetėn e tij dhe pasuritė e tij, zotėrimet e tij tė shtrira qė pėrbėnin rėndėsinė e tij.



    Historia e rebelimit tė Smuilit paraqet mė shpesh – pothuajse gjithnjė – pamjen e njė gueriljeje vllahe, si dhe shqiptare. Pėrgjatė konfliktesh tė pareshtura, kronikanėt bizantinė na paraqesin njė tjetėr Nikolicė, nga ana e serbėve, pra nė Maqedoninė lindore, mandej personazhe qė quhen Nestoricė, Ilicė, Zaricė (Sartica nga Saru), madje nė Diavoli (Devoll) njė Litovoiu, emri i tė cilėve ėshtė ai i vojevodėve – princėr tė parė tė rumunėve tė Oletenies, nė Karpatet e Zhiiut, nė fund tė shek. XIII. Samuili u drejtua kundėr vetė Thesalisė dhe ia doli tė shtinte nė dorė qytetin e Larisės; me njė grua nga ky qytet pati njė bir, Gabriel Rhomanosin, qė u pėrpoq mė vonė tė merrte edhe ai njė rol “peradorak”. Biri i kėtij Gabrieli quhet Deleanos, Deleanu nė rumanishte, ndėrsa njė bir i Aaronit, vėlla i Samuilit, mban emrin gjithashtu me prejardhje romane Aluisanos[4].



    Mjaft shpejt kjo lėvizje u ndal; aktet e gueriljes reshtėn; autoritetet bizantine kthyen nė vendet qė u qe dashhur t’ua kthenin rebelėve. Por rrudha ishte marrė, shtysa qe dhėnė. Fill mbas kėsaj njė tjetėr formacion, me karakter sllav, u ngrit nė bregun e Adriatikut: Serbia dukleane, qė kishte nė krye tė saj prijės me situata dhe tituj (kontė, knezė) qė pėrkojnė plotėsisht me ata tė gjykatėsve (Juges_ tė vopevodėve,mtė domni-ve romanė, tė Ballklanvneve sindhe tė Krpateve. I tillė qe karakjteri i njė Mihailasi, i njė Kiostdndin=Bodini, qė e quante v eten ‘Cari Pjetėr”; e vunė rwe gjetiu praninė mes kshilltarėve tė tij gtė njė Petroloje. Vėmė nė dukje vetėm kėto ngjahsm3ri befasuese,sidomos tė nesėrmedn e pjesėmarrjes aq tė gjerė tė romanėve nė rebelimin e Ohrisė, pma mėtuar tė ngulisim njė karakter kombėtar josllav tė keryre prijėsve tė formacionit tė rio sllav tė Adriatikut.



    Kėta pro9jės kanė madrrėdhnėie aleance dme baravbarėt turanikė qė zėnė bregune d ajthet ėt danubit dhe zotėrojnė nėj tjetėr popuyllsi romane: peēenegėt. Por tanimė, nė vėngjėlle tė kryqėzatave, nėj epokė e re hapet nėnmmbertėrit e parė tė Dy Siqilive. Trupat e tyre rdejtohen ndaj Durrėsit pėr tė dnekur Rrugėn Engatia nė drjtim tė Kostandinopojės. Kavaliertė guxiamtarė tė Perėndimit depėrtojnė ngė ana e Avlonės (Vlorė) dhe e Kaninės, ata pėrparojnė ėn Epir deri ėn janinė,prembėrijnė Megleninė, naė koėhe siėpr qė , nga njė anė tjetėr, shfaqen nga akrahu i Ohrisė dhe Shgkupoit. Ata kanė lagje dimri nė Larisė dhe nė Trikallė. Kalojėn nėpr njė “fshat vllah”, njė χωρίον βλακιχόν[5], ύ nė emėr tė Ezebanit (Εξεβάν), tėnpėremdnur nė kronikėn e bollshme tė Annė Komnenės.



    Kryqėzata e parė pati nė ato male tė pjesės perėndimroe tė Ballkkjanit njė revoiltė manikeasish, nga a an e e Berliatovės, mbnėhstetur ngė “skythėt” peēenėgė. Kujtohen emrat biblioktė tė Samulit, tė vėllezėrve ėt tij dhe tė subjekteve tė tij. Mė 1201 mė nė fund njė vllahg do tė mėbshtesė revoltėn e oficerit bizantin Manuil Kamyces nė Thesali[6].



    Kėto revolta nuk dalin me sukses. Por vllehėt mbeten nėj element udshtarak nė shėrbim tė vbizantinėve qė aderi athėreė i iksihin luftuar. Kėta “vllahe ėq shpinin nje jetė barityore”, shihen tė luftojnė nė suhtritė neprandorake kudnėr peēenegėve si dhe dikur kudnėrs araz\qenėve nė Siqilisė. Ata ruajnė nėj karakter tė poveēantė,si ai i vetė barbarėvenė kohėn e rkyqėzatės sė parė - , tė gazrantuar nepėmrjet konventash. ĖShtė ėpirkisht koha kur i takon rabini Benjamin i Tudelės, qė vė rėe se “ashkuh nuk mund t’;u bėje ballė nė nėj luftim dhe snjė mbret nuk i mund dot”.
    Ignore List: Den Bossi

  17. #57
    "Agnes Gonxha Bojaxhiu werd geboren op 26 augustus 1910 in Skopje in Macedoniė. Een dag later 27 augustus, werd ze gedoopt. Haar familie behoort tot de Albanese gemeenschap. Ze zijn katholiek, terwijl de meerderheid tot de Islam behoort..."

    Kjo pjese eshte shkeputur nga jeteshkrimi i Nene Terezes ne gjuhen holandeze ( adresa e faqes eshte http://www.tisv.be/mt/nl/lifen.htm)

    Agnes Gonxha Bojaxhiu ka lindur me 26 gusht 1910 ne qytetin e Shkupit-Maqedoni.
    Nje dite me pas pra me 27 gusht ajo eshte pagezuar.Familja e saj i perket komunitetit shqiptar.Ata jane katolike ndersa shumica i perket besimi islam...

  18. #58
    i/e regjistruar Maska e Xhuxhumaku
    Anėtarėsuar
    19-11-2003
    Vendndodhja
    sopr'un'curva
    Postime
    13,379

    Gonxhe Bojaxhiu - Nėnė Tereza

    95-vjetori i lindjes sė shenjtores sė madhe shqiptare, nėnės sė tė gjithėve

    Zbulohet letra nė shqip e Nėnė Terezės

    Unė gjithmonė e kam nė zemėr popullin tem shqiptar”. Kėto janė fjalėt e shkruara nė shqip nga vetė dora e Nėnė Terezės mė 10 shtator 1979, dita kur ajo u nderua me ēmimin “Nobel”. Kjo letėr nė origjinal, sipas drejtorit tė arkivave tė shtetit, Shaban Sinani, mendohet tė jetė pjesė e ditarit tė saj, si dhe fjalėt qė ajo ka thėnė nė shqip nė ceremoninė e ēmimit Nobel. Njė shqipe jo e ditėve tė sotme, qė tregon pėr origjinalitetin dhe bukurinė e kėsaj letre tė bėrė publike 95 vjet pas lindjes sė saj. 27 gushti shėnon pėrvjetorin e shenjtores shqiptare, qė i dhuroi botės ndihmė dhe dashuri. Nė ditėn kur ajo vdiq presidenti i Francės, Zhak Shirak, tha se “bota ndihet shumė jetime”. Me njė shtat tė vogėl dhe tepėr e heshtur, ajo megjithatė ėshtė gruaja mė e madhe e planetit. Ajo ėshtė konsideruar si shenjtorja mė e madhe e botės menjėherė pas Jezu Krishtit. Menjėherė pas vdekjes sė saj Vatikani nxori njė urdhėr tė prerė, qė sanksiononte nė ēdo dokument pėrkrah emrit tė Nėnė Terezės duhet tė shkruhej se ajo ishte njė murgeshė shqiptare. Aktualisht, nė tė gjitha mediat e huaja, menjėherė pas kėtij vendimi gjendet kudo e shkruar: “Nėnė Tereza, murgesha shqiptare”.
    “Me gjak unė jam shqiptare. Me kombėsi, indiane. Me besim jam njė murgeshė katolike. Siē thonė tė gjithė, unė i pėrkas botės. Me zemėr unė e ndiej qė i pėrkas plotėsisht zemrės sė Jezusit”. Kėto janė disa nga fjalėt qė Nėnė Tereza ka thėnė gjatė fjalimit tė saj kur ju dha ēmimi “Nobel”. Pėrpjekjet e saj pėr tė shtrirė misionin bamirės edhe nė Shqipėri ishin tė gjata, nėpėrmjet letrave dhe dokumenteve. Por gjithēka u bė e mundur vetėm nė vitin 1991. Njė vizitė qė, siē ka shkruar edhe vetė ajo, i dha mundėsinė tė shihte vendin dhe popullin e saj, varret e tė parėve, me njė shpresė pėr hapjen e misionit nė Shqipėri. Kjo shpresė asaj iu realizua nė vitet e fundit tė jetės, por ajo ēka duhet tė na shqetėsojė tė gjithėve ėshtė se sa dhe a e nderojmė si duhet kėtė grua tė madhe.

    Unė gjithmonė e kam nė
    zemėr popullin tem shqiptar.
    Shum luti zotin qė pagja
    e tij tė vijn nė zemrat tona,
    nė gjitha familjet tona, nė gjith
    botėn. Lutem shum pėr fukarat
    e mij – dhe pėr mua dhe motrat
    e mija. Unė lutem pėr juve.
    Mc(Mission of Charity)
    Tereza Bojaxhiu


    Sinani: Letra, provė e rėndėsishme e kombėsisė sė Nėnė Terezės

    Figura e Nėnė Terezės njihet pėrmes dėshmive arkivore nė dy periudha. Nė prag dhe gjatė Luftės sė Dytė Botėrore me fare pak dokumente dhe me njė njohje mė tė gjerė pas vitit 1988. Pikėtakimi i parė pėrmes burimeve me Nėnė Terezėn ėshtė me rast dhe nė vijim tė Luftės sė Dytė Botėrore. Ėshtė njė dokument, pėr mendim tim, shumė i rėndėsishėm. Nuk ėshtė drejtpėrdrejtė pėr Nėnė Terezėn, por pėr motrėn e saj, e cila ka jetuar nė Shqipėri, Age Bojaxhiun. Motra e saj, pėrmes njė letre, i kėrkon Ministrisė sė Kulturės Popullore ta sistemonte me punė. Sipas praktikave burokratike tė asaj periudhe Age Bojaxhiu duhet tė plotėsonte njė formular, ku duhej t’i pėrgjigjej disa pyetjeve. Formulari pėrmbante, gjithashtu, edhe njė zonė tė rezervuar, ku vetė administrata shtetėrore shpreh konsideratat pėr personin qė do tė merrej nė punė. Nė pėrfundim administrata shtetėrore e asaj periudhe, Luftės sė Dytė Botėrore, qė ishte gjysmė shqiptare gjysmė italiane ka vendosur ta marrė nė punė Age Bojaxhiun, motrėn e Nėnėn Terezės. Por nė pjesėn e rezervuar pėr vlerėsimin e administratės ka njė pėrcaktim, qė ėshtė shumė i rėndėsishėm pėr njė diskutim, qė ėshtė hapur kohėve tė fundit jo vetėm nė Shqipėri, por edhe jashtė saj. Ėshtė fjala pėr diskutimin nėse Nėnė Tereza ėshtė apo jo shqiptare. Nėpunėsi, qė ka nėnshkruar pėr tė pranuar Age Bojaxhiun nė administratė, shėnon nė mėnyrė eksplicite: “Mund tė pranohet, por duhet mbajtur nė vėmendje. Ėshtė njė nacionaliste shqiptare.”
    Pėrpjekjet e shtetit shqiptar pėr tė vendosur lidhje pėr tė pasur njohje me Nėnė Terezėn kanė filluar qė nė vitin 1988. Ka qenė komuniteti i Sant Exhidios, qė zhvillonte bisedimet dhe ndėrmjetėsitė pėr tė realizuar dhe mundėsuar lidhjet midis Shqipėrisė dhe Nėnė Terezės. Kjo sepse Shqipėria nė atė periudhė nuk kishte marrėdhėnie diplomatike me Vatikanin dhe, njėkohėsisht, mesa duket nuk dėshironte ta bėnte si njė ēėshtje tė diplomacisė shqiptaro-italiane. Pėrpjekjet e para janė zhvilluar nėpėrmjet ambasadės sė Shqipėrisė nė Itali dhe kontakteve me komunitetin e Sant Exhidios. Kategoria e dytė e dokumenteve i pėrket pas vitit 1988, nė fillim ato nuk kanė tė bėjnė drejtpėrdrejtė me dorėn e Nėnė Terezės, janė dokumente, tė cilat pėrmbajnė informacione ose relacione tė shprehura nė rrugė diplomatike. Nė vitet 1989-1990 datojnė procesverbalet e bisedimeve tė Nėnė Terezės me autoritetet shqiptare, me Nexhmie Hoxhėn dhe njė procesverbal mjaft i qartė me Ramiz Alinė. Nė vitin 1991 ajo vizitoi Shqipėrinė dhe hapi menjėherė misionin e saj. Po ashtu ėshtė njė letėr e Nėnė Terezės, nė origjinal, nė anglisht e shkruar me shkrim dore, drejtuar Ramiz Alisė, nė tė cilėn pak a shumė nė njė pėrkthim tė lirė nė shqip thotė: “Pas shumė e shumė vitesh, duke shtegtuar nėpėr dhjetėra vende tė botės pėr tė krijuar vendin tim tė bamirėsisė mė nė fund deshi i lumi Zot, qė tė mė jepet leja qė tė vij nė vendin tim tė shoh varret e tė parėve, tė ve njė tufė me lule dhe tė nderoj kujtimin e tyre, tė shoh popullin dhe vendin tim dhe tė shpresoj nė hapjen e misionit.”

    Pasaporta

    Emri: Anjezė (Gonxhe) Bojaxhiu
    Ditėlindja: 27 gusht 1910
    Vendlindja: Shkup
    Origjina: Shqiptare
    Shtetėsia: Indiane, shtetase e Vatikanit, shqiptare
    Data e vdekjes: 5 shtator 1997


    Anjezė (Gonxhe)Bojaxhiu lindi nė Shkup nė njė familje shqiptare. I ati, Kola, njė tregtar i pasur, mori pjesė nė lėvizjen pėr ēlirimin e kombit shqiptar nga sundimi osman. Nė moshėn 18-vjeēare Anjeza u largua nga Shkupi dhe shkoi nė Irlandė pėr t’u bėrė murgeshė nė Urdhrin e murgeshave tė Loretos. Nė dhjetor 1928, Anjeza me emrin Marie Tereza u nis pėr nė Indi. Nė vitet ’30 filloi t’u jepte mėsime gjeografie dhe feje vajzave tė kolegjit tė Shėn Mėrisė nė Entali, Kalkutė, ku u bė edhe drejtoreshė. Nė vitin 1948, me leje tė Vatikanit, Nėnė Tereza la urdhrin e Loretos, hoqi veshjen e zezė dhe veshi sarin e bardhė tė indianeve tė varfra. Pasi u largua nga manastiri, shkoi nė Patna, ku ndoqi njė kurs 3-mujor pėr infermiere nė spitalin e misionarėve mjekė amerikanė. Pasi u kthye nė Kalkutė krijoi Kongregacionin e Misionarėve tė Bamirėsisė. Ajo mėsonte fėmijė tė varfėr dhe kujdesej pėr tė sėmurėt, qė gjendeshin nė rrugėt e Kalkutės. Populli indian Nėnė Terezėn e pėrkrahu pėr mirėsinė dhe dashurinė qė tregonte pėr tė varfrit. Asaj iu dhurua si ndihmė pėr tė varfrit tempulli mė i lashtė i Kalkutės, qė i pėrkiste fesė induse. Pėr punėn e saj tė madhe iu dhanė qindra ēmime e diploma tė ndryshme dhe mė 10 dhjetor 1979 iu dha nė Oslo edhe ēmimi “Nobel” pėr paqen. Njė nga gėzimet mė tė mėdha tė Nėnė Terezės ka qenė ardhja e saj nė Shqipėri. Nė Tiranė ajo mori pjesė nė rihapjen e kishės katolike, e cila ishte kthyer nė kinema nga diktatura komuniste dhe themeloi shtėpinė e parė tė misionit tė saj. Murgeshat misionare tė bamirėsisė janė sot tė pranishme nė 7 zona tė Shqipėrisė dhe ndihmojnė tė varfrit. Ky ėshtė edhe kurorėzimi i njėrės prej ėndrrave tė jetės sė Nėnė Terezės.

    Tirana-Observer.
    http://www.tiranaobserver.com/gazeta/speciale1.htm
    Fotografitė e Bashkėngjitura Fotografitė e Bashkėngjitura   
    Ndryshuar pėr herė tė fundit nga Xhuxhumaku : 25-08-2005 mė 16:53
    --- La Madre dei IMBECILI e sempre in cinta...

    ---voudou.. ---

  19. #59
    i/e regjistruar Maska e Xhuxhumaku
    Anėtarėsuar
    19-11-2003
    Vendndodhja
    sopr'un'curva
    Postime
    13,379

    “Si e kam njohur Nėnė Terezėn”

    INTERVISTA/ Flet poeti i njohur, Visar Zhiti: Nėnė Tereza, gruaja mė e njohur e planetit

    “Si e kam njohur Nėnė Terezėn”


    Blerina Goce, Yllka Parllaku


    I ka kushtuar libra figurės sė saj. Tek shenjtorja ka gjetur njeriun dhe tek bota e saj mirėsinė. Lutjet e Nėnė Terezės kanė qenė frymėzim pėr vargun e tij, e teksa mblidhte ato qė ajo kishte lėnė nė kohė, poeti Visar Zhiti ndihej mė i plotė, mė i bekuar dhe mė i lehtė. “Lutjet e saj janė nė formė poezie”, thotė Visar Zhiti, duke folur pėr Nėnė Terezėn nė njė intervistė pėr “Tirana Observer”. Ndėrkohė nuk mund tė rrijė pa rrėfyer ndjesinė qė ka pėrjetuar kur “kėrkonte” jetėn e saj, teksa punonte pėr librat, njė prej tė cilėve e ka pėrgatitur bashkė me Ylli Polovinėn.
    Si do ta shihnit Nėnė Terezėn mes shenjtėrisė dhe shqiptarisė sė saj, duke e lidhur me faktin qė shpesh e kanė quajtur si joshqiptare?
    Ėshtė njė debat absurd e vagabond i sė vėrtetės. Nėnė Tereza vetė ka thėnė: jam shqiptare. Ajo vetė, sė pari, gjatė gjithė kohės qė ka qenė gjallė ka thėnė jam shqiptare dhe askush nuk ka guxuar tė thotė ndryshe. Pasi ajo mbylli sytė, ashtu siē ka ndodhur me gjithė emblemat e kėtij kombi, shqiptarėt duke i shqetėsuar nga gjumi, qė aq shumė e kanė qejf e quajtėn vllahe apo maqedonase. Ashtu siē e kanė quajtur edhe Skėnderbeun sllav dhe akoma s’ka njė pėrgjigje nga Akademia, etj. Po kėshtu pritet tė bėhet edhe me Nėnė Terezėn. Kjo ėshtė fuqia e Nėnė Terezės pėr tė qenė e mundur, pėr tė qenė e tė gjithėve, siē ėshtė ajo universale. Kur ne themi se ėshtė shqiptare nuk duam ta zvogėlojmė, por e themi pėr hir tė njė tė vėrtete. Kjo as i shton, as i pakėson gjė Nėnė Terezės. Ne shqiptarėt kemi detyrim ta pranojmė dhe kėshtu i shtojmė pikė edhe vetes sonė.
    E keni takuar Nėnė Terezėn dhe ēfarė ju bėn mė shumė pėrshtypje nė figurėn e saj?
    E kam takuar dy herė, e kam parė disa herė. Njė herė nė Tiranė, nė vizitėn e saj tė dytė kur ishte president Berisha dhe, njė herė tjetėr, para se tė shuhej, e qėndroi disa muaj nė koma, e kam takuar familjarisht. Takimi me tė ka qenė i shpejtė, atėherė kur Nėnė Tereza do tė kėndonte njė lutje. Iu afrova, e pėrshėndeta dhe i thashė: “Kam pėrkthyer nga lutjet e tua”. Kurse ajo mė tha: “Shumė mirė ke bėrė”. Biografėt e saj thonė se Nėnė Tereza s’ka lexuar asnjė libėr tė shkruar pėr tė. Kur dikush ia jepte apo lexonte, ajo e duronte e i thoshte: “Duhen kėto pėr t’i shėrbyer mė pas njerėzve, tė varfėrve”. Nėnė Tereza ishte gruaja mė e njohur e planetit. Njė grua e shkolluar dhe absolutisht nuk duhet menduar si njė bamirėse e shushatur dhe plakė. Ajo iu pėrkushtua njeriut nė emėr tė Zotit, qė kur ishte e re, e bukur dhe pa asnjė cen. I binte mandolinės, recitonte, shkruante poezi.
    Mendoni se Shqipėria i ka dhėnė vendin qė i takon Nėnė Terezės?
    Kosova ka rreth pesė shtatore tė Nėnė Terezės, Maqedonia e vende tė tjera po kėshtu. Shqipėria mezi ka ngritur njė, qė e ka lėnė nė errėsirė, tė fshehur pas disa mureve. Pse? Sepse ata qė drejtojnė s’kanė qejf tė ballafaqohen me mirėsinė e saj, nuk kanė qejf tė dėgjojnė porosinė e saj pėr tė bėrė mė shumė pėr tė tjerėt. Shpresojmė qė qeveria e ardhshme t’i kushtojė mė shumė vėmendje Nėnė Terezės, t’i japė dashuri, qė tė meritojė dhe bekimin e saj tė heshtur.

    Aurel Plasari: Misionare mbi tė gjitha

    Vlera mė e rėndėsishme qė figura e Nėnė Terezės na sugjeron, pėr mendimin tim, ėshtė ajo e impaktit universal tė saj, i cili i tejkapėrcen kufijtė e njė kombi apo tė disa kombeve, tė njė populli apo tė disa popujve, tė njė fisi apo tė disa fiseve. Si “misionare e huaj” e Krishterimit pėr vende si India dhe jo vetėm India, ajo u bė dashur, e respektuar, madje e adhuruar pėr tė gjitha ato vende dhe, pėrkatėsisht, ata popuj. Mė duket ky njė mėsim me vlerė aktuale edhe pėr ne shqiptarėt, qė ndodh t’i vėshtrojmė ende “misionarėt e huaj” tė Krishterimit si “agjentė”, “spiunė”, “diversionistė”.

    Zeqo: Nderimi formal nuk ėshtė i vėrtetė

    “Nuk po arrijmė tė bėjmė atė qė duhet pėr Nėnė Terezėn”, thotė Moikom Zeqo, duke shtuar se Nėnė Tereza nuk ėshtė thjesht njė motiv mediatik. “Nėnė Tereza ėshtė substanca e qenies sonė. Pėrtej mediatikes pyetja shtrohet: Ēfarė bėjmė ne realisht pėr Nėnė Terezėn? Unė bėj pyetjen akoma mė tė pashmangshme: A e ndjekim ne shėmbėlltyrėn e Nėnė Terezės? Sa ėshtė e pranueshme nė jetėn shqiptare thelbi i Nėnė Terezės, qė ėshtė humanizmi? Jeta e Nėnė Terezės nuk mund tė mbyllet si kapakėt e njė libri. Jeta e Nėnė Terezės ėshtė pėrherė e hapur. Nė qoftė se Nėnė Tereza u pėrpoq pėr tė varfrit dhe tė braktisurit po shteti shqiptar ēfarė po bėn me tė varfrit dhe tė braktisurit? Nėse shteti shqiptar nuk bėn asgjė pėr tė varfrit dhe tė braktisurit, atėherė pse duhet ta nderojė Nėnė Terezėn? Nėse intelektualėt dhe elita kulturore e Shqipėrisė nuk kanė njė veprimtari humaniste tė vėrtetė, nuk sakrifikojnė pėr humanizmin dhe nė emėr tė tij, atėherė pse e vlerėsojnė formalisht Nėnė Terezėn? Nėse sot ka njė aeroport me emrin e Nėnė Terezės, emra institucionesh, sheshesh, rrugėsh, madje dhe statuja pėr Nėnė Terezėn, kush mund tė thotė se shqiptarėt e njohin ose pėrpiqen qė ta njohin jetėn dhe veprimtarinė e vėrtetė tė saj? Nėnė Tereza duhej tė futej nė programin e shkollave tė mesme si njė emėr i madh i edukimit tė shqiptarėve. Nėse nė ēdo pėrvjetor do tė bėnim vetėm disa shkrime, do tė hidhnim disa fishekzjarrė mediatikė, a mund tė kemi me vetėdije mendimin, apo idenė se ėshtė e vetėmjaftueshme kjo situatė dhe me kaq e kemi nderuar Nėnė Terezėn? Nderimi formal nuk ėshtė nderimi i vėrtetė. Vepra e Nėnė Terezės nuk ėshtė formale. Ajo ėshtė substanciale. Nėnė Tereza punoi dhe sakrifikoi pėr njė problem tragjik dhe ende tė pazgjidhshėm tė njerėzimit: rikthimi tek humanizmi dhe mbrojtja e tė varfėrve, e tė braktisurve, e tė sėmurėve, e tė harruarve. Askush nė kėtė botė, pas Jezu Krishtit, nuk e ka bėrė kėtė gjė si Nėnė Tereza.” Teksa flet pėr figurėn e saj, Zeqo e quan veten me shans qė ka takuar Nėnė Terezėn. “E kam takuar Nėnė Terezėn pėr herė tė parė kur erdhi nė Shqipėri, mė 1990-ėn. Pastaj e kam takuar nė njė takim te Piramida, ku u shfaq filmi i saj vetėm pėr njė publik tė kufizuar. Atje kam qenė bashkė me Ismail Kadarenė dhe njė grup intelektualėsh shqiptarė, si Dhimitėr Shuteriqi. Mbaj mend se ajo qė mė bėri pėrshtypje kur e takova qe se ishte me shtat tė vogėl, shumė e ēiltėr dhe mu duk pak e hutuar.”

    Relike tė familjes

    Fotografitė e saj me Marie Krajėn janė pjesė e Muzeut Kombėtar. Dikur shoqėruesja e Nėnė Terezės, Kraja ishte ajo qė i qėndroi mė afėr shenjtores gjatė udhėtimit tė saj tė parė nė Shqipėri. “Nė njė takim qė kam bėrė nė Muzeun Historik me Nėnė Terezėn asaj iu dha njė urdhėr nga ish-presidenti i asaj kohe, Ramiz Alia, dhe folėn tre veta, Marie Kraja, Ziso Cikuli, Dhimitėr Shuteriqi”, kujton drejtori i MHK-sė, Moikom Zeqo, duke shtuaar se ishte pikėrisht vajza e kėngėtares sė njohur, Inis Kraja, ajo qė i ka dhuruar Muzeut Kombėtar fotografitė e Nėnė Terezės me Marie Krajėn, si dhe disa relike origjinale tė familjes sė Nėnė Terezės: gota, shandanė qiriri prej bronzi. “Kėto ndodhen tė gjitha nė Arkivin e Muzeut”, pohon Zeqo.

    Lutja nė shqip

    Ndėr mėsuesit e parė tė saj ka qenė vėllai i Ndre Mjedės, ndaj qė fėmijė Nėnė Tereza lexoi poezitė e Mjedės, ende pa u bėrė i njohur poeti. E laureuar pėr histori-gjeografi nė Universitetin anglez dhe me njė doktoratė pėr letėrsi, Nėnė Terezės i pėlqente tė fliste dhe tė lexonte nė shqip. Mbesa e Nėnė Terezės, vajza e vėllait qė jetonte nė Palermo ka thėnė: Babai me orė tė tėra fliste shqip me Nėnė Terezėn. Por asaj i pėlqente qė shqipja e saj tė ishte e pastėr. Biografi mė i mirė i Nėnė Terezės, Don Lush Gjergji, i cili e ka ndjekur atė kudo, tregon se ajo i kėrkonte njė gramatikė tė gjuhės shqipe. “Tė flas shqipen e kėtyre tė rinjve”, i thoshte. Dėshmi autentike e kėsaj ėshtė edhe letra e Nėnė Terezės e shkruar shqip, ku nė ligjėratė tė drejtė pėrshėndet popullin e saj shqiptar.

    Ndjenja

    Rai Uno gjithmonė lexonte njė lutje tė sajėn para edicionit tė lajmeve. Visar Zhiti i quan kėto lutje njė nga bukuritė mė tė veēanta dhe magjepsėse. “Ishte novatore. Nuk ka shkruar si Aristofani, apo Konfuci por lutej pėr ēdo gjė. Ata kanė dėgjuar, incizuar Nėnė Terezėn, e kanė pėrkthyer dhe sot lutjet e saj janė best-seller nė shumė vende tė botės. Nė njė nga librat e saj kam lexuar “Vetėm Shqipėria vazhdon tė jetė moskokėēarėse pėr thesaret e saj”, pohon poeti. Pėr tė Nėnė Tereza ėshtė novatore nė kohė, sepse i shpėrtheu muret e kishės, i shėrbeu njeriut jashtė tyre. “E gjithė toka ishte njė kishė pėr tė. Mesazhi i saj mė i rėndėsishėm ėshtė se bashkon popujt, racat dhe fetė. Prandaj e quajta investitore e dashurisė, apostatiste e buzėqeshjeve”.

    TIRANA-OBSERVER.
    --- La Madre dei IMBECILI e sempre in cinta...

    ---voudou.. ---

  20. #60
    Shqiperia eshte Evrope Maska e iliria e para
    Anėtarėsuar
    24-04-2002
    Vendndodhja
    Cunami ne Indonezi zgjati per disa minuta, kurse ne trojet tona 500 vjet.
    Postime
    4,907
    Ja edhe do..sikurse edeh lingu nga vizita e saje ne Shqiperi
    eshte ky poshte
    http://www.reportages-pictures.com/A...sa/default.htm
    Fotografitė e Bashkėngjitura Fotografitė e Bashkėngjitura   
    Lumi ka ujin e paster ne burim


    Kombi mbi te gjitha

Faqja 3 prej 8 FillimFillim 12345 ... FunditFundit

Tema tė Ngjashme

  1. Cilat jane meritat kombetare te Nene Terezes?
    Nga altruisti_ek84 nė forumin Toleranca fetare
    Pėrgjigje: 106
    Postimi i Fundit: 26-12-2010, 15:49
  2. Nena Tereze vleresohet per shpirtin e saj apo per famen e saj?
    Nga fisniku-student nė forumin Toleranca fetare
    Pėrgjigje: 26
    Postimi i Fundit: 19-03-2009, 20:47
  3. Granit Zela
    Nga Granit Zela nė forumin Shkrimtarė shqiptarė
    Pėrgjigje: 48
    Postimi i Fundit: 01-07-2007, 06:23
  4. Nėnė Tereza e Kalkutės, bija e mohuar e Shqipėrisė
    Nga [A-SHKODRANI] nė forumin Komuniteti katolik
    Pėrgjigje: 0
    Postimi i Fundit: 27-02-2005, 09:30

Regullat e Postimit

  • Ju nuk mund tė hapni tema tė reja.
  • Ju nuk mund tė postoni nė tema.
  • Ju nuk mund tė bashkėngjitni skedarė.
  • Ju nuk mund tė ndryshoni postimet tuaja.
  •