Bursa e Tiranës

[dodoni]

Sistemi Bankar

Artiola Alimadhi - 22/04/2004

Bursa e Tiranës deri tani vetëm me 5 anëtarë

Gjatë vitit të kaluar u regjistruan në Bursë tri banka të nivelit të dytë dhe një kompani private, “Ballkan Group-01”. I vetmi ndryshim krahasuar me vitin e kaluar është regjistrimi i një kompanie të re private, “Triumf Group”, në shkurt të këtij viti


Deri më sot janë regjistruar në Bursën e Tiranës vetëm pesë anëtarë, nga të cilët tri janë banka të nivelit të dytë dhe dy janë kompani. Krahasuar me situatën që paraqitej një vit më parë, situata duket se nuk ka ndryshuar fare. Kështu, gjatë 2003-it u regjistruan në Bursën e Tiranës tri banka të nivelit të dytë dhe një kompani private, “Ballkan Group-01”. Këto banka ishin: Banka e Kursimeve, Banka Kombëtare Tregtare dhe Banka Italo-Shqiptare. Ndërkohë janë vetëm po këto banka që janë regjistruar edhe gjatë këtij viti. Për këtë vit në bursë nuk është hedhur asnjë hap përpara. I vetmi ndryshim krahasuar me vitin e kaluar është regjistrimi i një kompanie të re private, “Triumf Group”, në shkurt të këtij viti. Bankat dhe kompanitë e regjistruara janë anëtarësuar në Bursën e Tiranës si brokera, domethënë si ndërmjetës financiarë të cilët kanë të drejtën e shitblerjes së letrave me vlerë në tregun sekondar. Ky i fundit nënkupton tregtimin e letrave me vlerë jashtë tregut fillestar ku ato emëtohen (shiten) për herë të parë. Ky treg siguron avantazhin e likuiditetit për letrat me vlerë. Bursa u jep mundësinë individëve, firmave apo institucioneve të tjera që kanë blerë letra me vlerë, t’i shesin ato para afatit të maturimit nëse kanë nevojë për fonde apo para. Kjo bëhet e mundur nëpërmjet brokerave apo këtyre ndërmjetësve financiarë.
Por që të funksionojë rregullisht duhet që së paku në bursë të janë të listuara biznese të ndyshme në mënyrë që në të të tregtohen instrumentet financiare (aksione, obligacione, bono thesari etj.).
Sipas Artan Gjergjit, specialist tregu në Bursën e Tiranës, kjo është arsyeja kryesore, pra mungesa e instrumenteve financiare, për të cilën edhe bankat e nivelit të dytë apo kompani të tjera nuk janë regjistruar në bursë. Natyrisht janë një numër më i madh bankash (përveç atyre të regjistruara në bursë) që janë të licensuara në Komisionin e Letrave me Vlerë. Marrja e një license të tillë u jep të drejtën bankave të merren me tregtimin e letrave me vlerë në tregun primar. Bankat hyjnë në marrëdhënie me njëra-tjetrën duke shitur apo blerë letra me vlerë (një formë e tredut sekondar), por tregtimi i tyre në bursë është një formë shumë më e avancuar.


Artan Gjergji
Janë interesuar disa biznese për t’u regjistruar, si dhe janë kontaktuar, por meqë në bursë nuk ka një treg real të letrave me vlerë, atëherë nuk është bërë e mundur finalizimi i regjistrimit. Pengesë për këtë është edhe mosregjistrimi i institucioneve shtetërore. Nëse shteti do të hidhte hapin e parë drejt regjistrimit në bursë (për shembull procesi i privatizimit të kalonte nëpërmjet tregtimit me vlerën e tregut në bursë), atëherë ky do të ishte një hap pozitiv dhe do të krijohej besim për këtë institucion të ri. Tregtimi nëpërmjet bursës së letrave me vlerë do të ndikonte në uljen e informalitetit në ekonomi pasi kompanive do t’u duhej të ishin më transparente, të paraqisnin periodikisht bilancet e tyre etj.

[bebushe]

Kjo eshte vertete nje gje shume e mire por po te marresh parasysh faktin qe bizneset nuk duan te regjistrohen sepse sduan ti dalin te palarat se si i bejne fitimet e tyre mendoj se shteti duhet te beje dicka per kete , psh ti shtyje bizneset te regjistrohen me ligje apo oferta te ndryshme .........

[dodoni]

Bebushe
Në asnjë vend bizneset nuk janë të detyruara nga shteti që të regjistrohen nëpër bursa. Ato biznese që arrijnë ta korruptojnë shtetin, këtë gjë e kanë edhe më të lehtë ta bëjnë me bursën dhe stafin e tyre. Bursa, ka rëndësi të veçantë në sigurimin e kapitaleve për projektet e ndryshme për kompanitë private dhe pamvarësisht se kompanitë duhet t'i nënshtrohen edhe njëlloj auditimi publik (megjithëse edhe nga ky auditim nuk humbasin asgjë bile përkundrazi përfitojnë sepse janë në gjendje të njohin më mirë biznesin e tyre duke krahasuar atë edhe me atë të kompetitorëve dhe duke parë se ku mund dhe duhet të bëhen përmirësime për të arritur performansën më të mirë të mundshme të kompanive të tyre) përfitimet e tyre janë shumëfish më të mëdha nga pjesëmarrja në bursë, sepse mund të sigurojnë kapitale më shpejt dhe me interesa më të ulta. Ky është vetëm një përfitim nga shumë përfitimet tjera që mund të kenë nga pjesëmarrja në bursë si psh. investimi afatshkurtër i mjeteve financiare të lira për kohë të shkurtë, shitja më e lehtë dhe më e shpejtë e aseteve etj. Me këtë përfiton shumë gjithë biznesi e rrjedhimisht edhe kombi. Prandaj, mendoj se i duhet kushtuar një rëndësi e veçantë nga shteti (psh. privatizimi nëpërmjet bursës e shumë mënyra tjera) por edhe nga institucionet ndërkombëtare të interesuara të ndihmojnë ekonominë shqiptare. Sot nuk ka asnjë ekonomi të zhvilluar pa bursë financiare.

[*SaBiNa*]

Bursa e Tiranes do vazhdoje te jete nje institucion financiar fiktiv per aq kohe sa ekonomia informale te vazhdoje te jete ne keto nivele qe eshte aktualisht.
A-ja e mirefunksionimit te nje institucioni financiar sic eshte Bursa jane pikerisht bilance e audituara,ne nje kohe qe shumica e bizneseve shqiptare vazhdojne akoma te zhvillojne veprimtarine e tyre me bilance te dyfishta... .