Bankat ne shqiperi

[ganoid]

BANKA E KURSIMEVE, PAS 6 VJETESH JEP KREDI

Teuta Shamku

Banka e Kursimeve do te nise te jape kredi. Keshilli Mbikqyres i Bankes se Shqiperise ka miratuar lejen per dhenien e kredive nga Banka e Kursimeve, i cila tashme eshte prone e bankes austriake Raiffeisen Zentralbank. Lajmin e ka bere te ditur vete Guvernatori i Bankes se Shqiperise, Shkelqim Cani gjate nje takimi qe zhvilloi dje me Misionin e Fondit Monetar Nderkombetar te drejtuar nga z. Julio Escolano, shefi i ri i Misionit dhe i shoqeruar nga z.Jan Peter Olters, perfaqesues i perhershem i FMN-se ne Tirane.

Guvernatori u shpreh se (aktualisht sistemi bankar shqiptar paraqitet i konsoliduar dhe nuk ka kercenime serioze. Ne mbledhjen e sotme, Keshilli Mbikeqyres do te diskutoje dy vendime te rendesishme qe kane te bejne me kalimin e pronesise se Bankes se Kursimeve nga Ministria e Financave te Raiffeisen Bank dhe lejimin e Bankes per rifillimin e procesit te kreditimit pas nje nderprerjeje rreth 6 vjecare(. Gjithsesi, vijoi z.Cani, Banka e Shqiperise duke patur parasysh se ky privatizim pritet te sjelle ndryshime strukturore ne sistem, do te ndjeke me kujdes zhvillimet dhe do t'u permbahet me perpikmeri standardeve te mbikqyrjes bankare sipas planit te zhvillimit te mbikeqyrjes, i cili eshte hartuar me asistencen e Bankes Boterore.

......................
......................

Me vjen keq me gazetaret shqiptare qe kane rene kaq poshte dhe shkruajne gjera te tilla. Kete nuk e them, te tregoj se gazetarja nuk ka njohuri, por keqardhja prek aspektin , se cfare duhet te shkruaj gazetarja qe ti shitet shkrimi i saj. Pra ajo aty ne cdo shkrim ne lidhje me ekonomine duhet te fusi ose BB ose FMN.

Te kthehem tek tema. Me vjen mire qe RB e cila ka rreth 50% te depozitave shqiptare do te behet nje banke normale me te cilen kuptoj funksionin nderlidhes midis disa depozituesve dhe nje kredimaresi. Deri me tani kjo banke ka punuar per shtetin. Pra ka bere gjysem pune. Leket qe merrte nga populli ja jepte ne forme kredie shtetit.
Me kete risi edhe zhvillimi ekonomik do te jete me i madh. Shume firma do te kene me shume mundesi kreditimi, po ashtu do te bjere edhe niveli i interesit si pasoje e rritjes se konkurences.
Jam kurioz te shof se si do ta luftoje inflacionin z Cani dhe bashkpunteret e tij.

[ganoid]

Nga se përcaktohet shkalla e ndërmjetësimit financiar në Shqipëri?

Në Shqipëri, huatë e këqija kanë qenë një faktor që ka ndikuar, krahas faktorëve të tjerë, në normën e lartë të interesit për huatë dhe si rrjedhim në një kosto të lartë të ndërmjetësimit duke ulur shkallën e ndërmjetësimit


Kalimi i pronësisë së Bankës së Kursimeve nëse çon në reduktimin e pozicionit dominues të kësaj banke dhe në rritjen e konkurrencës, do të ndikojë pozitivisht në rritjen e shkallës së ndërmjetësimit bankar
Pasiguria që shoqëron të ardhurat, si dhe koston ka qenë një faktor që ka ndikuar në diferencën e lartë të normave të interesit, duke penguar thellimin e mëtejshëm të ndërmjetësimit


Inflacioni rrit kostot e kredisë
Pritjet për inflacion jo vetëm ndikojnë në koston e pritshme, si dhe në kthimet e përfituara nga kontratat financiare, por edhe mund të përcjellin informacione në lidhje me politikat makroekonomike dhe me zhvillimet në të ardhmen në ekonomi. Duhet mbajtur parasysh se natyra afatgjatë e kontratave financiare i bën ato veçanërisht të ekspozuara ndaj ndryshimeve në pritjet e inflacionit. Normat e larta të inflacionit shoqërohen me norma të larta për kredidhënien, e cila rrit koston e ndërmjetësimit, duke përbërë një pengesë për thellimin e mëtejshëm të ndërmjetësimit.


Oferta e ndërmjetësimit financiar për ekonominë paraqet angazhimin e bankave për të rritur depozitat dhe për të dhënë kredi. Faktorët kryesorë të cilët ndikojnë në ofertën e ndërmjetësimit financiar mund t’i ndajmë në dy grupe të mëdha.
Faktorët të jashtëm të biznesit bankar, që ndryshe quhen kufijtë teknikë në ndërmjetësimin financiar. Këta faktorë, në kombinim me aftësinë e kufizuar të Bankës Qendrore për të krijuar para, përbëjnë kufizimet brenda të cilave shkalla aktuale e ndërmjetësimit financiar është e përcaktuar nga faktorët e ofertës dhe të kërkesës. Faktorët më kryesorë teknikë janë rezerva e detyrueshme e kërkuar dhe saisa e bazës monetare teknikisht e kërkuar për shlyerjen e pagesave. Rezerva e detyrueshme konsiderohet një kufizim teknik ekzogjen, sepse një normë e lartë e rezervës së detyrueshme e kufizon bankën në mobilizimin e parave të grumbulluara.
Fitimi në ndërmjetësimin financiar jepet nga diferenca ndërmjet të ardhurave dhe shpenzimeve të aktivitetit bankar. Shpenzimet përfshijnë shpenzimet e interesit, kostot administrative, si dhe interesin e humbur nga investimi i rezervës së detyrueshme. Të ardhurat vijnë nga investimi i fondeve në kredi dhe në shërbime të tjera të ofruara nga bankat. Përderisa vendimi për të ofruar ndërmjetësimin financiar (depozita, kredi) varet nga pritjet, probabiliteti që mund t’iu vihet të ardhurave dhe shpenzimeve luan një rol të rëndësishëm.


Nga se ndikohet fitimi i bankës?
1-Diferenca e normave të interesit
Diferenca midis normës së interesit të kredisë dhe të depozitave, ndërthur efektin e të ardhurave dhe të shpenzimeve nga aktiviteti financiar i bankës.
Faktorët kryesorë që ndikojnë në përcaktimin e kësaj diference janë të lidhur me koston administrative të bankës, më pozicionin që zë banka në treg dhe me nivelin e huave me probleme në sistem. Vendimi për të ofruar ndërmjetësim financiar të mëtejshëm është i bazuar, gjithashtu, dhe në fitimin marzhinal të pritshëm. Për këtë arsye, duhet të merren parasysh dhe veprimet në të ardhmen të bankës, si dhe normat e pritshme të interesit për kredinë dhe për depozitat e reja. Po t’i referohemi rastit të Shqipërisë, pasiguria që shoqëron të ardhurat si dhe koston, ka qenë një faktor tjetër që ka ndikuar në diferencën e lartë të normave të interesit duke penguar thellimin e mëtejshëm të ndërmjetësimit. Nga ana tjetër, për shkak të konkurrencës së kufizuar, kjo diferencë nuk varet plotësisht nga probabiliteti që mund të caktohet për të ardhurat dhe kostot e pritshme. Gjithsesi, një diferencë e lartë e interesave është në përgjithësi një tregues i ineficensës, e një rreziku në rritje ose të një mungese të konkurrencës në tregun bankar. Por, gjithashtu, është e vërtetë që diferencat e larta të interesave mund të kontribuojnë në një fitim më të lartë për bankën, i cili në qoftë se përfshihet në kapitalin bazë të sistemit mund të nxisë siguri dhe stabilitet në sistem.
2-Huatë e këqija ndikojnë negativisht në ndërmjetësimin bankar
Huatë e këqija në portofolin e bankave ndikojnë vendimet e saj për të ofruar ndërmjetësimin financiar, sepse ato rrisin rrezikun për shkeljen e kuadrit rregullator dhe në këtë mënyrë mund të prodhojnë kufizime për biznesin bankar. Si rezultat, bankat mund të përpiqen të mbulojnë humbjet e mundshme nga huatë e këqija me përfitimet nga kreditë e reja, që do të sjellin një rritje të diferencës se normave të interesit, duke pasur një ndikim të dyfishtë mbi ndërmjetësimin. Disa studiues kanë vërtetuar se ndërmjet diferencës së normave të interesit dhe cilësive të huasë ka një korrelacion pozitiv. Kjo do të thotë se bankat mund të transferojnë te klientët e tyre (si huamarrësit, ashtu edhe depozituesit) një pjesë të kostos shtesë, që vjen nga përkeqsimi i cilësisë së portofolit të huasë. Në Shqipëri, huatë e këqija kanë qenë një faktor që ka ndikuar, krahas faktorëve të tjerë, në normën e lartë të interesit për huatë dhe si rrjedhim në një kosto të lartë të ndërmjetësimit duke ulur shkallën e ndërmjetësimit.


Ç’mund të bëhet në të ardhmen?
Kalimi i pronësisë së Bankës së Kursimeve nëse çon në reduktimin e pozicionit dominues të kësaj banke dhe në rritjen e konkurrencës, do të ndikojë pozitivisht në rritjen e shkallës së ndërmjetësimit bankar. Gjithashtu, një rol të rëndësishëm në rritjen e shkallës së ndërmjetësimit do të luajë rritja e konkurrencës në sistemin bankar duke lejuar hyrjen e bankave të reja.
Hyrja e bankave të reja në treg mund të kufizojë dhe ndikimin negativ të huave me probleme në procesin e ndërmjetësimit. Gjithashtu, ndikimi negativ i huave me probleme mund të reduktohet ndjeshëm dhe nga funksionimi i Zyrës së Informacionit të Kreditit, e cila do të ndikojë në përmirësimin e informacionit mbi besueshmërinë e klientit dhe në krijimin e një atmosfere më të sigurt të veprimtarisë bankare.
Përmirësimi i mëtejshëm i kuadrit legjislativ do të ndikojë në krijimin e një atmosfere më të sigurt dhe më të përshtatshme për bankat. Gjithashtu, do të ndikojë dhe në shtrirjen e sistemit bankar, duke rritur konkurrencën dhe në përgjithësi, shkallën e ndërmjetësimit.

[dodoni]

Përfitimi i parë shtetit shqiptar dhe gjithë shqiptarëve nga privatizimi i Bankës së Kursimeve do t'i vij nga rritja e besimit të shqiptarëve në banka që pastaj do të sjell largimin e parasë prej duarve të shqiptarëve dhe kalimin e saj nëpër banka. Pra, depozitimi i parasë së shqiptarëve nëpër banka, kryerja e pagesave nëpërmjet bankave do të rrisë fuqinë kredituese (së bashku natyrisht edhe me fuqinë financiare të kompanisë që privatizoi BK-në), që do të rrisë burimet e financimit të projekteve të ndryshme të biznesit që do të sjell pastaj edhe krijime të vendeve të punës dhe zhvillim më të shpejtë. Poashtu, mundësia më e madhe e kësaj banke që të siguroj fonde nga institucionet ndërkombëtare financiare, kyçja e saj në sistemin ndërkombëtar financiar, sigurimi i investitorëve të huaj për investime në Shqipëri e shumë e shumë benefite tjera përveç rritjes së cilësisë dhe sasisë së shërbimeve bankare për qytetarët e thjeshtë shqiptar.

[StterollA]

Banka e Kursimeve kalon në duart e pronarit austriak

Aksioneri i ri i Bankës së Kursimeve, Raiffesien Bank, merr në dorë Bankën e Kursimeve dhe merr viston për të filluar kreditimin

Orjeta Zhupa


Banka e Kursimeve kalon përfundimisht në duart e pronarit të ri austriak. Raiffaisen Bank përveçse ka marrë dje zyrtarisht 100 për qind të aksioneve të bankës më të madhe në vend, ka marrë edhe viston për të filluar kreditimin. Kanë qenë këto vendime të Këshillit Mbikëqyrës së Bankës së Shqipërisë të cilat u bënë të ditura dje gjatë një konference për shtyp të mbajtur nga Shkëlqim Cani, guvernatori i Bankës së Shqipërisë, dhe Herbert Stepic, zv.kryetar i Bordit Drejtues të Raiffeisen Bank. “Aksioneri i ri do të sjellë aktivizimin e bankës në kreditimin e ekonomisë, sidomos të biznesit privat dhe nëpërmjet shërbimeve bankare cilësore banka do të vijë më pranë publikut”, - tha Cani gjatë fjalës së tij. Ndërkohë që Stepiç privatizimin e kësaj banke gjigante e konsideroi si një përgjegjësi për të qenë në krye dhe për të zhvilluar edhe më tej ekonominë e këtij vendi.
Kontrata e shitjes midis palëve është nënshkruar më datë 13.01.2004 nga Ministria e Financave dhe Raiffaisen Zentralbank. “Për vetë peshën që ka Banka e Kursimeve në sistemin tonë bankar, si dhe rolin tradicional që ka luajtur në kursimet e publikut në Shqipëri, kalimi i saj tek një investitor i besueshëm, i shëndoshë financiarisht dhe me përvojën e duhur në veprimtarinë bankare ishte i një rëndësie maksimale”, - tha Cani.
Aksioneri i ri pritet të sjellë risi në konkurrencën në sistemin bankar.
Banka e Shqipërisë ka kufizuar aktivitetin kredidhënës për Bankën e Kursimeve këtu e 6 vjet më parë pasi ishin grumbulluar kredi të këqija dhe synimi ishte mospërkeqësimi edhe më tej i situatës, si dhe ruajtja e vlerës së saj deri në përfundimin e procesit të privatizimit. Por fillimi i aktivitetit të kreditimit do t’i bëjë bankat më agresive për ofrimin e shërbimeve më të mira.

Biznesi

[StterollA]

Banka e Kursimeve, e cila zotëron mbi 50 për qind të depozitave në sistemin bankar, së shpejti fillon kreditimin e ekonomisë. Kreditë në fillim do të ofrohen për bizneset dhe më vonë kreditimi do të përfshijë gjithë ekonominë në vend.Stepiç:”Asnjë punonjës nuk do të ikë nga puna”

Julian Llupo


Raiffaisen Bank, aksioneri i ri i bankës më të madhe në vend, Bankës së Kursimeve, ka marrë dje nga Banka e Shqipërisë të drejtën për fillimin e aktivitetit të kreditimit.
Me gjithë vështirësitë dhe mungesën e një tregu bankar të zhvilluar, përfaqësuesit e RZB mendojnë se në Shqipëri ekzistojnë mundësi të mëdha për të ndërtuar një sistem financiar modern, i cili të kreditojë ekonominë dhe biznesin vendas, që gjatë këtyre viteve tranzicion ka vuajtur nga një mungesë totale e këtij shërbimi.
Në fillim RZB do të kreditojë bizneset e mëdha, të cilat kanë dhe potencialet më të mëdha financiare në vend. Vendin e dytë në ata që do të përfitojnë kredi nga banka që zotëron mbi 50 për qind të depozitave në vend, do të jenë bizneset e mesme dhe ato të vogla. RZB do të financojë gjithashtu në zhvillimin e infrastrukturës, tregtisë, si dhe do të ofrojë kredi për organizimet e mëdha të biznesit. “Këtë eksperiencë që do të marrim nga kreditimi i kompanive të mëdha dhe atyre të mesme e të vogla ne do ta përdorim si eksperiencë fillestare për të krijuar më vonë një treg kredish për individët”, - tha Stepic, zëvendëskryetar i Bordit Drejtues të RZB, dje gjatë një konference për shtyp të dhënë në ambientet e hotel “Sheraton”. “Pra, ne mendojmë se mungesa e një tregu të mirëfilltë bankar në Shqipëri veç riskut që ofron, jep dhe shumë mundësi për të arritur një sukses të shpejtë”, - tha ai.
Në Shqipëri ekziston një potencial gjigant rritjeje, sepse Shqipëria është një vend me një treg bankar të pazhvilluar, ku huatë përfaqësojnë vetëm 6 për qind të produktit të brendshëm bruto. Në Austri ky tregues është në masën 111 për qind. RZB ka menduar të zgjerojë me shpejtësi gamën e produkteve të ofruara nga BK, duke ofruar kredi, overdrafte, karta dhe hua për të gjithë klientët.
Për të lehtësuar procesin e kreditimit për individët, këtë vit RZB do të instalojë rreth 58 makina nga ku mund të tërhiqen para. Me modernizimin e rrjetit të degëve të Bankës së Kursimeve, përfaqësuesit e RZB – së shpresojnë që shumë shpejt të futen në përdorim masiv për të gjithë klientët e tyre kartat e kreditit. Futja në përdorim e kartave të kreditit dhe e gjithë shërbimeve bankare që tërheqin paranë në sistemin do të ndihmojë për të reduktuar paranë kesh në ekonomi. Kjo iniciativë e re që do të merret nga RZB pritet që të shoqërohet paralelisht edhe me një proces të gjerë edukimi të të gjithë shqiptarëve, i cili do të japë mundësi që të gjithë të kuptojnë se sa e rëndësishme është që paraja të qarkullojë vetëm në rrugë bankare. Pasi të kalojë kjo fazë e parë e procesit, RZB ka menduar që të fusi në treg ato që quhen produkte debitimi, produktet e menaxhimit të aseteve. Ky proces pritet që të jetë i vështirë, sepse në Shqipëri nuk ekziston një treg i mirëfilltë kapitalesh. “Ky është një proces i gjatë dhe ne do të përpiqemi që të ofrojmë në fillim produktet që janë më të lehta për t’u përshtatur me ekonominë në vend”, - tha Stepic. “Këto produkte ne do t’i fusim në treg brenda këtij viti, ndërsa produktet që kërkojnë një teknologji të lartë do të mundohemi që t’i ofrohen tregut shqiptar vitin që vjen”, - tha ai.


Banka e Kursimeve do të reduktojë financimin e qeverisë me anë të bonove të thesarit
“Asnjë bankë në botë nuk dëshiron që të ketë në portofolin e saj obligacione të qeverisë”, - tha Stepic. Banka e Kursimeve ka aktualisht shumicën e bonove të thesarit për vetë faktin se ajo realisht nuk mund të japë kredi, sepse këtë shërbim e ka të ndaluar me ligj. Në këtë mënyrë e vetmja mundësi që ajo të përdorë fondet që disponon tani është përdorimi i tyre për blerjen e bonove të thesarit. “Kjo strategji do të vazhdojë dhe për një periudhë të shkurtër kohe, sepse të gjithë e dimë se për të dhënë kredi më parë duhet që të kontrollohet aktiviteti i kompanive dhe individëve që trajtohen me këtë shërbim”, - tha Stepic. Me futjen në tregun shqiptar RZB, shpreson që të tërheqë një nivel më të lartë depozitash se më parë. Kështu specialistët austriakë mendojnë se portofoli në bono thesari në një periudhë aftshkurtër do të vazhdojë që të jetë i pranishëm, ndërsa, për sa i përket periudhës afatmesme, kur edhe ekonomia do të pësojë rritje, ata mendojnë se financimi i qeverisë me bono thesari do të ulet. Në këtë mënyrë do të mundësohet që të krijohet një portofol më i madh kredie për biznesin vendas. “Por ne do t’i ofrojmë qeverisë mënyra të reja financimi, nëse ajo do të ketë nevojë”, - tha Stepic. “Financimi me bono thesari nuk është i vetmi që mund të përdoret për të financuar qeverinë, ka edhe shumë mënyra të tjera që ne mund të përdorim”, - tha ai.




RZB: Asnjë punonjës nuk do të lërë vendin e punës
Në krye të bankës më të madhe në vend tashmë do të jetë një drejtor i huaj. Ai është austriaku Grunerud. Ndërsa drejtori aktual Kamberi do të kalojë në postin e nëndrejtorit të BK-së


Banka e Kursimeve aktualisht zotëron rrjet bankar me më shumë degë në vend. Ajo ka 88 njësi të shtrira në të gjithë vendin dhe ka afërsisht 950 të punësuar. “Ne kemi besim të plotë tek punonjësit vendas dhe nuk kemi asnjë plan që të heqim njeri nga puna”, - tha Stepic. “Përkundrazi RZB ka ndër mend që të marri njerëz të tjerë në punë edhe gjatë këtij viti”, - tha ai. Se sa do të jetë numri i punonjësve që do të merren në punë kjo do të varet nga fakti se sa punonjës të specializuar banka e njohur austriake do të gjejë në tregun shqiptar. Banka do të ndërmarrë një proces të gjatë specializimi për punonjësit e saj në mënyrë që të arrijë që të krijojë një staf të specializuar që do të ndihmojë në modernizimin dhe zgjerimin e shpejtë të aktivitetit të Bankës së Kursimeve. Stepic ka deklaruar se numri i punonjësve të huaj në Bankën Kursimeve nuk është më i lartë se dhjetë. Në krye të bankës më të madhe në vend tashmë do të jetë një drejtor i huaj. Ai është austriaku Grunerud. Ndërsa drejtori aktual Kamberi do të kalojë në postin e nëndrejtorit të BK-së.

Biznesi

[ganoid]

BK do te forcoje edhe me tej pozicionin monopol
"Te gjithe ata shqiptare qe kane kursimet e tyre jashte Bankes se Kursimeve t'i sjellin ato ne kete banke" eshte shrepur zv/Kryetari i Bordit Drejtues te Raiffeisen Zentral Bank, Herbert Stepic. Sipas tij, duke shtuar volumin e depozitave ne Banken e Kursimeve, mundesite per te kredituar ekonomine dhe per blere bonot e thesarit te qeverise do te jene optimale. Sipas te dhenave te fundit, Banka e Kursimeve ka rreth 57 per qind te krejt depozitave te sitemit, por shifra sipas burimeve te brendshme te bankes eshte shume me teper se kaq. Pikerisht kjo dominance qe Banka e Kursimeve pati duke qene ne pronesi shteteore ka qene nje shqetesim per bankat e tjera te nivelit te dyte. Nderkohe qe pozicioni i saj ne treg pas kalimit ne pronesi private e sidomos ne administrim te "Raiffeisen" do te forcohet edhe me shume. Forcimi i pozicionit monopol te Bankes se Kursimeve pritet jete nje shqetesim i ri per pjesen tjeter te sistemit. Guvernatori, Cani ne nje deklarate te meparshme ka paralajmeruar bankat e tjera te nivelit te dyte per rishikimin e kostove duke paralajmeruar keshtu nje konkurence te forte ne sistemin bankar.