Close
Duke shfaqur rezultatin -19 deri 0 prej 17
  1. #1
    Shpirt i Lirė
    Anėtarėsuar
    15-04-2002
    Postime
    898

    Regjistri turk i popullsise i vitit 1485

    Shqiptar
    (7/10/00 9:01:29 am)
    Reply Regjistri turk i vitit 1485
    --------------------------------------------------------------------------------
    Prof. As. Dr. David Luka

    Regjistri turk i vitit 1485*

    Prania e toponomisė sllave nė tokat shqiptare ėshtė bėrė objekt i studimeve tė ndryshme me karakter historik e gjuhėsor. Analiza shkencore e saj shėrben pėr tė hetuar e shpjeguar shkaqet e mirėfillta tė ekzistencės sė kėtyre toponimeve si mish i huaj nė onomastikėn shqiptare.

    Ky problem shpesh zhvendoset nė shek. XV, ku dalin tė regjistruara nga turqit viset e banuara nga shqiptarėt e qė pėrbėjnė nė tėrėsi pėrafėrsisht etnosin shqiptar.

    Nė analizėn e emrave tė defterėve tė kadastrės osmane tė vitit 14311 dhe 14672, shqyrtimi i toponimeve me gurrė nga sllavishtja na shėrben pėr tė treguar kryesisht gjurmėt e invazioneve dhe tė kadastrimeve tė tė huajve nė tokat shqiptare. Nė trevat qė pėrfshijnė kėta dy regjistra, shqiptarėt janė autoktonė sė paku qė nga koha antike, ata kanė banuar gjithnjė e vazhdojnė tė banojnė aty edhe nė shek. XV. Analiza gjuhėsore e emrave tė kėtyre regjistrave3, vetėm pėrforcon karakterin vendės tė tyre duke shpjeguar nė disa raste edhe shkakun e daljes sė disa toponimeve sllave nė kėto toka shqiptare.4

    Nė regjistrin e vitit 1485 puna qėndron pak mė ndryshe, sepse nė skajet mė veriore tė trevave qė pėrfshin ky defter, kemi tė bėjmė drejtpėrdrejt me simbiozėn shqiptare-sllave gjatė mesjetės. Ky problem, i rrahur shumė veēanėrisht nga historianė tė huaj, i ka kaluar shpesh caqet e njė vėshtrimi shkencor tė mirėfilltė, duke iu nėnshtruar qėllimeve politike tė caktuara. Kėto mendime tė paracaktuara, kanė gjetur pėrhapje te shumė autorė sllavė ku "mė i njohuri dhe mė frytdhėnėsi" (siē!) ishte dhe mbetet J. Cvijiqi, i cili qe edhe themeluesi i shkollės antropogjeografike, nė kuadrin e sė cilės qe formuar edicioni i posaēėm "Naselja i poreklo stanovnistva"5. Sipas Cvijiqit6, nė Kosovė nuk ka popullsi tė vjetėr, sepse, sipas tij, shqiptarėt kanė ardhur pas luftės austro-turke tė vitit 1690. Vetėkuptohet se emėrtimi Stara Srbija (pėr Kosovėn) nuk ka tė bėjė fare me ēėshtje shkencore, ai ka karakter politik tė mirėfilltė.

    Duke e rrokur problemin nga ana historike vetėm "en bloc" (pėr tė mos dalė nga caqet gjuhėsore tė trajtimit tė tij), tani mund tė themi se pėrfundimet e Cvijiqit dhe tė pasuesve tė tij, janė tė gabuara. Elementi shqiptar jo vetėm ėshtė i pranishėm nė zonat skajore veriore tė viseve qė pėrfshin defteri i vitit 1485 (themi nė zonat skajore veriore, sepse nė trevat e tjera nuk kemi tė bėjmė me elemente, por me njė etnikum me intensitet tė plotė), por ai pėrbėn atė shtresė qė ėshtė autoktone qė nga koha ilire. Bile kėtu kemi njė pjesė tė trevės gjuhėsore tė kryehershme tė formimit tė gjuhės shqipe7. Nė kėto rrethana nuk bėhet fjalė pėr autoktoni tė shqiptarėve nga shek. XV (kjo fjalė mund tė pėrdoret vetėm pėr arsye tė karakterit metodik pėr tė kundėrshtuar mendimet e Cvijiqit me shokė). Shqiptarėt janė autoktonė nė kėto vise qė nga koha ilire. Dokumentet e shek. XV vlejnė vetėm pėr tė vėrtetuar praninė e tyre nė viset pėr tė cilat po flasim. Kjo prani tani, ėshtė e padiskutueshme duke filluar qė nga Krisobulat e Deēanit8, pastaj nė regjistrin e vitit 1455 tė vilajetit Vellk9 (Kosova nė kuptimin e ngushtė tė saj, duke pėrfshirė edhe qytetet), si edhe nė regjistrin e vitit 1485.10

    Nga pikėpamja historike, prania e shqiptarėve nė trevat skajore veriore tė regjistrit tė vitit 1485, nuk pėrbėn problem. Pikėrisht duke u mbėshtetur nė kėto tė dhėna historike do tė mundohemi ta trajtojmė onomastikėn e kėtij regjistri edhe nga ana gjuhėsore. Nė kėtė drejtim duhen mbajtur parasysh disa ēėshtje.

    1. - Regjistrat e kadastrės osmane pėr vendin tonė (viti 1431, 1467 e 1485), duke pėrfshirė pjesėn mė tė madhe tė tokave ku banojnė shqiptarė, paraqiten edhe nga ana gjuhėsore si njė njėsi e njė populli qė flet shqip nė tė gjithė trevėn qė pėrfshijnė ato, e pasqyruar kjo nė emrat e vendeve dhe tė njerėzve.

    A. - Alfabeti arab, me mungesat e tij, nuk e prish kėtė njėsi. Ndryshimi i emrave tė vjetėr me tė sotmit nė pjesėn mė tė madhe shprehin ato dukuri qė shpjegohen fare mirė nėpėrmjet fonetikės historike tė shqipes, duke sjellė njė ndihmesė tė re nė kėtė fushė tė dijes.

    B. - Elementet vendėse janė mbizotėruese nė toponomastikė dhe nė antroponimi, duke mbajtur parasysh kėtu apelativat e shumtė, shpeshherė fjalė tė fondit autokton (qė pėrbėjnė njė numėr tė konsiderueshėm tė fjalėve tė shqipes paraletrare), elemente tė rėndėsishme tė strukturės si fjalėformimi: prapashtesat vendėse tė vjetra, kompozitat etj.

    C. - Nė kėtė njėsi gjuhėsore dallojmė, me aq sa na lejon materiali onnomastik, qė shmangiet dialektore janė tė pakta dhe disa veēori sapo kanė filluar tė bigėzohen. Pėr dialektologjinė historike shqiptare thellimi nė kėtė drejtim paraqet, nė mungesė tė dokumenteve tė shkruara, pasqyrėn e gjendjes sė shqipes nė shek. XV.

    2. - Elementet e huaja nė toponomastikėn e kėtij shekulli janė e mbetėn tė huaja, ato nuk marrin e japin me elementet vendėse.

    3. - Nė shqyrtimin e onomastikės me gurrė tė huaj, pėr asnjė ēast nuk duhet harruar se pushtuesi pėrpiqet gjithnjė tė shuajė ndjenjat kombėtare tė popullit tė pushtuar. Nė kėtė drejtim gjithnjė ka njė program shtetėror tė pėrcaktuar mirė, qė pėrfshin edhe onomastikėn. Pėr mėnyrėn e emėrtimit dhe karakterin e pėrdorimit administrativ tė emrave me burim tė huaj tė defterit tė vitit 1485 vlejnė po tė njėjtat vėrejtje qė kemi bėrė pėr dy regjistrat e tjerė tė vitit 1431 e 146711. Bile, nė regjistrin e vitit 1485 ky drejtim ėshtė thelluar, duke pasur parasysh qė shkruesi i tij ėshtė me kombėsi sllave12.

    4. - Nė shqyrtimin e emrave tė njerėzve tė defterit turk tė vitit 1485 duhet pėrdorur njė kriter specifik. Kėtu mund tė vihet shenja e barazimit ndėrmjet antroponomisė dhe etnicitetit, kur ėshtė fjala pėr banorė me emra shqiptarė (e shikuar kjo ēėshtje nga ēfarėdo lloj kėndi), por jo kur ėshtė fjala pėr banorė me emra sllavė (ortodoksė). Nė kėtė mes duhen mbajtur parasysh rrethanat politiko-shoqėrore dhe kulturore - fetare tė periodės qė po shqyrtojmė. Nė qoftė se pėr emrat e Krisobulave tė Deēanit vlejnė pėrfundimet se "... administrata pėrfaqėsonte interesat e kishės, tė shtetit ose tė institucionit qė i shėrbente, i cili kishte politikė ekspansioniste nė tė gjithė kuptimin e fjalės"13 dhe se "nė zonat ku sundonte kisha ortodokse sllave kemi njė proces tė riemėrtimit tė popullsive tė tjera nė tė gjitha kuptimet"14, emrat sllavė (ortodoksė) tė njerėzve tė defterit tė vitit 1485 mė tepėr se etnicitet tregojnė kufirin e ndikimit tė kishės sllave qė, duke nisur nga shekujt VII-VIII qe shtrirė mjaft.

    Shembull i qartė i njė trajtimi tė emrave duke nisur nga kushtet konkrete ėshtė vetė regjistri i vitit 1485. Nė qoftė se do tė vinim pėr tė gjithė rastet shenjėn e barazimit ndėrmjet emrave tė njerėzve dhe etnicitetit tė tyre, do tė nxirrnim pėrfundimin e gabuar se myslimanėt e qyteteve tė Pejės dhe tė Shkodrės janė me kombėsi turke meqė mbajnė emra turq. Ky rast na jep dorė tė kuptojmė se ndikimi fetar turk, i nxitur nga shteti me diferencimin e taksave etj., ka filluar tė bėjė punėn e vet brenda njė kohe tė shkurtėr, duke nisur nga qendrat e mėdha.

    Pėr katėr shekuj me radhė (XI-XIV) me pak ndėrprerje krahinat e Shqipėrisė Veriore (pėrafėrsisht ato qė nė tė ardhmen do tė bėjnė pjesė nė sanxhakun e Shkodrės), qėndruan nėn sundimin e feudalėve serbė tė shtetit tė Dioklesė dhe tė Rashės. Vetėkuptohet se klasa sunduese, ajo qė diktonte nė tė gjitha fushat e jetės, qe sllave, prandaj mbizotėrimi i saj politik dhe fetar mbi popullsinė shqiptare qe i padiskutueshėm15. Politika ekspansioniste e shtetit dhe e kishės ortodokse sllave dokumentohet sė paku nga shek. XIV16.

    Ndaj shqiptarėve tė krahinave skajore veriore tė regjistrit, qė gjithnjė kanė qenė jashtė kufijve tė truallit amtar, ėshtė ndjekur njė politikė asimilimi dhe genocidi17.

    Nė kėto rrethana as nė pikėpamje gjuhėsore elementet sllave tė kėtij defteri nuk mund tė vėshtrohen nė njė hulli me ato vendėse. Janė pikėrisht kėto kushte politiko-shoqėrore qė shpesh ndihmojnė pėr tė kuptuar disa dukuri kontradiktore qė nė rrethana normale janė tė pashpjegueshme.

    Onomastika me gurrė sllave, veēanėrisht nė viset skajore veriore tė regjistrit tė vitit 1485 mė tepėr se vepėr e njė bashkėjetese paqėsore me zhvillim nė kohė, ėshtė pasojė e rrethanave politiko-shoqėrore (ndėrhyrje administrative etj.) me qėllime tė caktuara**.




    *Defteri i regjistrimit tė sanxhakut tė Shkodrės 1485, I Tiranė, 1974. Ky defter ėshtė i tipit mufassal "i hollėsishėm" dhe pėrfshin njė trevė tė gjerė, qė i kapėrcen kufijtė e sanxhakut tė Shkodrės. Ky sanxhak nė vitin 1485 ndahej nė katėr kaza: tė Shkodrės, tė Podgoricės, tė Pejės dhe tė Bihorit. Kazatė ishin tė ndara nė njėsi mė tė vogla administrative, nė nahije. Pėrveē kėtyre, nė regjistėr janė pėrfshirė edhe njė pakicė fshatrash nga nahijet e Vuēiternit, tė Prishtinės, tė Prizrenit etj., qė bėnin pjesė nė sanxhakun e Vuēiternit dhe tė Prizrenit. Regjistri ka si shtojcė nė fund regjistrimin e hollėsishėm tė nahijeve tė Pipėrit e tė Kelmendit tė bėrė nė vitin 1497. (Pėr shėnime mė tė hollėsishme shiko Defteri i regjistrimit ..., Hyrje, f. 3-46).

    1 - Sūreti defter-i sancak-i Arvanid, H. Inalcik, Ankara 1954.

    2 - Sūreti defter-i esami vilayeti Dibra, f. 124-176, Basbakanlik Arsivi, maliyeden mudever, nr.508.

    3 - Shiko hollėsitė po nė kėtė pjesė te Regjistri turk i vitit 1431 dhe Regjistri turk i vitit 1467.

    4 - Po aty.

    5 - M. Tėrnava, Shqiptarėt dhe qytetet e Kosovės nė shek. XV-XVI, nė revistėn "Studime historike" nr. 2, 1979.

    6 - Osnove za geografiju i geologiju Makedonija i Stara Srbija, libri III, Beograd 1911, f. 1169, 1194. Shiko pėr hollėsi tė tjera edhe te Mark Krasniqi, Disa burime pak tė njohura mbi popullsinė e Kosovės, nė rev. "Studime historike" nr. 2, 1979, f. 98.

    7 - E. Ēabej, Problemi i vendit tė formimit tė gjuhės shqipe, "Kuvendi I i studimeve ilire "Tiranė 1974, v.II, f. 26.

    8 - R. Ismajli, Disa ēėshtje tė onomastikės mesjetare, nė rev. "Studime filologjike" nr. 4, 1978.

    9 - M. Tėrnava, Shqiptarėt nė ..., SH 2, 1979.

    10 - S. Pulaha, Elementi shqiptar sipas onomastikės tė krahinave tė sanxhakut tė Shkodrės nė vitet 1485-1582 I, II, III nė revistėn "Studime historike" nr. 1 dhe 2 e 4, 1972.

    11 - Shiko hollėsitė te po kjo pjesė te regjistrat e viteve 1431 e 1467.

    12 - Defteri i regjistrimit ..., Hyrje, f. 5.

    13 - R. Ismajli, Disa ēėshtje ..., f. 152.

    14 - Po aty, f. 157.

    15 - Historia e Shqipėrisė, v. I, 1967, f. 175-176.

    16 - R. Ismajli, Disa ēėshtje ..., 151; shiko edhe shėn. nr. 1.

    17 - M. Tėrnava, Shqiptarėt dhe qytetet ..., f. 109.

    **Kjo kumtesė paraqet njė fragment tė Hyrjes sė njė punimi tė gjerė mė tė njėjtin titull.




    Phoenix 10 - Artikulli 09
    www.dardania.com/phoenix/...art09.html

    © Phoenix - Bashkimi Katolik i Publicistėve Shqiptarė
    Riprodhimi dhe shpėrndarja vetėm me lejen e redaksisė.
    www.dardania.com/phoenix

  2. #2
    ekziston ndonje faqe ne internet , ku mund te shikojme te perkthyer ne shqip rregjistrimin turk te viti 1468 dhe me heret?, thjesht per te pare se c'emra kane pasur dhe mbiemrat gjithashtu, kjo pasi dua te bindem se jane me te vertete shqipetare banoret e krujes , sado e habitshme te duket,por greket ketu e dine dhe e mesojne ne histori se Skenderbeu ka qene grek dhe kete e kane privatizuar greket minoritare , duke thene se ata jane pasardhes te atij populli qe beri luften kunder turqve ne mesjete. dua gjithashtu nje fakt ku te bindem se skenderbeu eshte shqiptar , qe t'i mbylli gojen pronarit tim , qe e mbam veten per studjues e historjan dhe me thote me plot gojen se eshte grek, me shume luhatem kur shikoj se vula eshte ne greqisht dhe me vjen inat se, pse paraardhesit tane nuk lane nje dokument per identitetin e tyre .
    e lexova dhe doreshkrimin qe gjon musaqi u le femijeve te vet , ne te permendet e gjithe shqiperia , por emrat jane kristjano-grek muind te thuash , nganjehere dhe serb , me ngrihet qimja perpjete, por nuk mund te kuptoj se si eksistonin ne shqiperi mbiemra si ,komenus,musaqi, si dhe emra helena, kirana,vug etj.
    te lutem albo po pate ndonje fakt historik qe nuk mund te pergenjeshterohet dhe qe nuk mund te dyshohet , dergoje ne kete teme , pasi nuk kam dhe kohe te merrem shume me internetin .
    gezon rrespektin tim per kete dhe tema te tjera , ciao
    Ndryshuar pėr herė tė fundit nga bani : 21-11-2004 mė 13:20
    Nuk ka perėndi tjetėr pėrveē ZOTIT

  3. #3
    i/e regjistruar Maska e pagan
    Anėtarėsuar
    15-02-2004
    Postime
    227
    o bani, boksieri zezak Kasius Klei e ndrroi emrin ne Muhamet Ali. po masnej, ēfare, a mund ta quajme ate arab. vetem duke analizuar EMRIN. ne shqiperi SOT ia kane vene ēunit emri Zidane, por ka dhe emra nga me te ēuditshmit Staline, Lenin, eusebio, meremelengsemishiumarru, etj.

    e ēa masnej, ēfare del nga kjo. lene pasnej ai shkrimi idiot e primitiv mbi kadastrat turke, qe vetem cicerin miku pa dhene nje shembull konkret. jep dhe referenca idiote ne fund, vetem per fjale te zakonshme kafeneje qe i rreshton. eshte dhe doktor profesor, i paafte njeri.

    ti masnej do me i mush menien pronarit. lene mer lal ne idiotllikun e vet se ndihet rehat, i zgjut ka mundesi te vrase veten.
    sa per albon kot e pyt, ai e mban skenderbeun per grek, shko ke feja se ka nje teme per kete dhe lexo, atu ke dhe shembuj e fakte historike te ndryshme, bile dhe per emrat sllave te asaj kohe.

  4. #4
    Ikon-thyes Maska e Qafir Arnaut
    Anėtarėsuar
    27-07-2002
    Vendndodhja
    Shum po shndrit aj Diell, e pak po nxeh
    Postime
    1,542
    bano,

    nuk te ve dot faj pasi ne Shqiperi shume gjera qellimisht nuk na i mesojne. Le qe Histori Shqiperie behet vetem ne vitet e fundit te shkolles se mesme.

    Sidoqofte, te rekomandoj te lexosh historiane jo-Shqiptare si Noel Malcolm [a short history of Kosovo]. Ne ate liber ai pergjigjet qarte se si babai Progon prodhon nje djale te quajtur Bogdan etj etj... Pra emertimet nuk merren si tregues i gjuhes te folur ne shtepi.

    Sa per Skenderbeun, dihet boterisht qe familjet aristokrate nder-martoheshin per arsye politike dhe se gjuha e folur nuk perbente kurrfare pengese per te keto gjera.

    Keshilla ime: mos i gjyko Shqiptaret e hershem me standardet e sotme.

  5. #5
    i/e regjistruar Maska e Kreksi
    Anėtarėsuar
    20-11-2004
    Vendndodhja
    Francė
    Postime
    5,631
    Citim Postuar mė parė nga pagan
    o bani, boksieri zezak Kasius Klei e ndrroi emrin ne Muhamet Ali. po masnej, ēfare, a mund ta quajme ate arab. vetem duke analizuar EMRIN. ne shqiperi SOT ia kane vene ēunit emri Zidane, por ka dhe emra nga me te ēuditshmit Staline, Lenin, eusebio, meremelengsemishiumarru, etj.

    e ēa masnej, ēfare del nga kjo. lene pasnej ai shkrimi idiot e primitiv mbi kadastrat turke, qe vetem cicerin miku pa dhene nje shembull konkret. jep dhe referenca idiote ne fund, vetem per fjale te zakonshme kafeneje qe i rreshton. eshte dhe doktor profesor, i paafte njeri.

    ti masnej do me i mush menien pronarit. lene mer lal ne idiotllikun e vet se ndihet rehat, i zgjut ka mundesi te vrase veten.
    sa per albon kot e pyt, ai e mban skenderbeun per grek, shko ke feja se ka nje teme per kete dhe lexo, atu ke dhe shembuj e fakte historike te ndryshme, bile dhe per emrat sllave te asaj kohe.
    Sumė me vend e ke pagan, ai ēuni s'la as njė paragraf tė atij shkrimi fare vetem sillet verdallė duke perseritur gjerat thue se jemi tokmaka tė gjithė!
    Nė keto kerkime duhet prua shembullin konkret nė vend e jo tė filozofojm me gjerat qe tė hgjithė i dijm.
    Sa iperket mikut qe jetoka ne greqi, ne lidhje per familjan Muzaka e kam njė shkrim ne greqisht qe une se kuptoj por do ia dergoj ... se Gjergj Kastrioti e ka ndrrua fen trihere nga katolik shkon ne musliman pastaj bėhet ortodoks kur martohet me Doniken keshtu qe s'ka rendėsi se ē'thot greku , kjo dihet se ai ėsht hero shqipėtarė.

  6. #6
    kreksi , po e pate ate shkrimin ne greqisht dergoje ne kete teme se jam shume kureshtar , do me besh nder , , megjithese e lexova disa here shkrimin e gjon musaqie dhe mund te them se ai ben fjale per shqiptare , jo pse e thote kete por e nenkupton shpesh here
    Nuk ka perėndi tjetėr pėrveē ZOTIT

  7. #7
    SHKOZA
    Anėtarėsuar
    28-08-2004
    Vendndodhja
    Prizren
    Postime
    619
    Shume vite me pare me ka rene te lexoje nje liber teper te rendesishem te Selami Pulahes , neqofte se nuk gabohem me titullin ,,Autoktonia e shqiptareve sipas teftereve osmane te shek.XV,XVIdhe XVII".
    Ai liber se paku ketu ne Kosove eshte mjaft i rralle, por besoje qe mund te gjendet ne biblioteken kombetare te Prishtines e pse jo edhe te Tiranes. Studiuesi i mirenjohur shqiptare Selami Pulaha ka bere nje studim te thelle te teftereve dhe regjistrave osman sidomos per periudhen me te erret sa i perket informacioneve per popullesine e cila ka jetuar ne territorin i cili sot banohet me shqiptare.
    Aty jepet ndarjet administrative dhe emrat e venbaimeve . Gjithashtu aty per secilin fshat jepen me emer dhe mbiemer kryefamiljaret. Ne pjesen kryesore te librit behet nje studim i hollesishem i materialit antropologjike dhe onomastikes, te nxjerrura po nga ata teftere.
    Me sa me kujtohet rreth 70% e emrave te vendeve dhe gjithashtu te njerezve ishin te origjines ortodokse ( te mos them sllave,pasi edhe shume emra qe na duken sllav , nuk kane kete origjine).
    Mua me teper me kane interesuar toponimet dhe antroponimet e popullesise ne territorin e sotem te Kosoves, qe gjithashtu kishin perafersishte kete perberje.
    Mirepo gjate studimit te origjines se emrave te njereze rreth njezete perqind te rasteve personat me emra ortodoks dilnin si bije ose nipa te njerezve me emra katolik teper te perdorshem edhe sot tek popullata shqiptare e perkatesise katolike. P.sh Jovani i biri i Bardhit ose Miodragi i nipi i Gjergjit etj. Nje perqindje jo te vogel vete emrat qe ne shikim te pare ishin sllav, kishin nje baze jo sllave ose nje keq pershkrim. P.sh Bardiq per Bardh ose Gjorgj per Gjergje etj.
    Ne baze te kesaj , studiuesi yne vinte ne perfundim se ne territorin e sotem te Kosoves numri i popullesise shqiptare ishte perafersishte gjysma e popullesise .
    Nje gje duhet kutuar qarte se popujt e ballkanit e sidomos shqiptaret sidomos gjate mesjetes se vone sa i perket religjionit ishin me teper nje popullesi skizmatike se sa katolik ose ortodoks. Kjo eshte teper e rendesishme per arsye se religjioni ishte dallimi kryesore mes popujve per periudhen te cilen po flasim. Teza e vetme e cila se paku ne baze te ketij studiuesi Selami Pulaha dhe studiuesve te tjere si Dr.Regjep Doqi ose edhe Neom Malkolmit eshte te pranohet teza e skizmatizmit tek shqiptaret . Kjo ndoshta ka ndikuar edhe ne pranimin ne mase te fese islame po nga nje pjese e madhe e popullesise se Ballkanit.
    Shqiptaret me te vertet jane autokton ne territoret ku jetojne edhe sot , mirepo mendoje qe gjerat duhet shikuar ne aspektin historik dhe jo politike.
    Territori autokton shqiptare gati panderprer ne nje forme se tjeter gjate gjithe mesjets se zhvilluar dhe te vone ishte ose nen Perandorine bizantine ose edhe nen shtetet tjera.
    Nje shtet i forte serb i cili per rreth 300 vite ishte gati dominues ne ballkan kuptohet se sidomos zonat fushore i ka influencuar me teper. Kjo do te thote se popullsia shqiptare ne zonat fushore ose i eshte dashur te largohet ne zonat e thella ose edhe se paku te konvertohet ne religjionin e pushtuesit si forme e veteme e mbijeteses.
    Kjo gje shume lehet ka mund te ndodhe p.sh ne fushat e Kosoves ose te Maqeonise , pse jo ndoshta edhe ne ato te Epirit edhe ndoshta edhe ne nje pjese te fushes perendimore shqiptare. Ky fenomen nuk eshte fenomen i veqante tek ne por perkundrazi nje dukuri se paku per te gjithe popujt e ballkanit. Levizjet e popullesise ,emigrimet dhe imigrimet perbrenda nje territori dhe jashte tij, si dhe perzierjet dhe asimilimet e popullesive kane ndodhur . Vete popujt e rinje ne ballkan si p.sh kroatet , malazezet,hercegovinasit dhe sllonet jane nje konglomerat i fiseve iliro-sllave. Gjithashtu edhe maqedonet dhe serbet deri diku se paku ka mjafte indikacione se jane perzierje e fiseve sllavo-bullgaro-dako-ilire.
    e njejta gje deri diku mund te thuhet edhe per greket.
    Shqiptaret si popull i vogel kane arritur qe te ruaj gjuhen dhe traditat mu ndoshta duke u larguar nga zonat fushore te cilat sigurishte se ishin nen influencen e me te forteve. Populli yne ndoshta duke u mbrojtur per nje kohe neper zonat e thella malore ka arritur te ruaj ndoshta me se shumti ne ballkan gjakun e paster duke rrezikuar shume here asimilimin e fiseve te tera neper zonat fushore periferike dhe duke u larguar shume here nga qytetrimi ,per te cilin shkak edhe ngeci mbrapa, ne disa aspekte.
    Gjithashtu nje e vertete eshte se paku nese behemi real dhe i shikojme gjerat pa paragjykime , se pas nje lufte mbi njeqind vjeqare me pushtuesit e rinje turq, pas pranimit te fese islame dhe pas integrimit ne ate perandori , populli yne se paku perforcoi pozitat ne zona fushore dhe ktheje nen pronesine e tij nje pjese te madhe te territoreve autoktone. Mos te them qe arriti te zgjerohet dhe te kishte nen kontroll edhe nje pjese te mire te tokave deri ne Danub dhe Selanik, fale bashkepunimit dhe aleances se feudaleve shqiptare me Perandorine osmane.

    Shkoza nga Prizreni
    ATDHEU MBI TE GJITHA

  8. #8
    ne internet kerkova , por mbase nuk ka teftere turq dhe po te kete duhet te jene ne turken arabe , por po pati ndonjeri ndoi link ne lidhje me keto teftere mund te na ndihmoje , une gjeta nje site dhe gjeta nje kronologji te perandorise turke aty ku permenden disa luftime , midis shqiptareve dhe malazezeve , te cilat ishin perseritur per disa vjet rrjesht, kjo sipas ketyre shkrimeve osmane kishte ndodhur ne 1803,nderkohe qe faqja eshte ne turqisht , ka dhe perkthime ne anglisht, kujt i intereson mund ti hedhe nje sy , pasi ke mundesi te kerkosh dhe me shume pasi nuk arrita ta shoh fije per pe;
    www.os-ar.com
    Nuk ka perėndi tjetėr pėrveē ZOTIT

  9. #9
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    25-05-2016
    Postime
    4

    Pėr: Regjistri turk i popullsise i vitit 1485

    Citim Postuar mė parė nga bani Lexo Postimin
    ekziston ndonje faqe ne internet , ku mund te shikojme te perkthyer ne shqip rregjistrimin turk te viti 1468 dhe me heret?, thjesht per te pare se c'emra kane pasur dhe mbiemrat gjithashtu, kjo pasi dua te bindem se jane me te vertete shqipetare banoret e krujes , sado e habitshme te duket,por greket ketu e dine dhe e mesojne ne histori se Skenderbeu ka qene grek dhe kete e kane privatizuar greket minoritare , duke thene se ata jane pasardhes te atij populli qe beri luften kunder turqve ne mesjete. dua gjithashtu nje fakt ku te bindem se skenderbeu eshte shqiptar , qe t'i mbylli gojen pronarit tim , qe e mbam veten per studjues e historjan dhe me thote me plot gojen se eshte grek, me shume luhatem kur shikoj se vula eshte ne greqisht dhe me vjen inat se, pse paraardhesit tane nuk lane nje dokument per identitetin e tyre .
    e lexova dhe doreshkrimin qe gjon musaqi u le femijeve te vet , ne te permendet e gjithe shqiperia , por emrat jane kristjano-grek muind te thuash , nganjehere dhe serb , me ngrihet qimja perpjete, por nuk mund te kuptoj se si eksistonin ne shqiperi mbiemra si ,komenus,musaqi, si dhe emra helena, kirana,vug etj.
    te lutem albo po pate ndonje fakt historik qe nuk mund te pergenjeshterohet dhe qe nuk mund te dyshohet , dergoje ne kete teme , pasi nuk kam dhe kohe te merrem shume me internetin .
    gezon rrespektin tim per kete dhe tema te tjera , ciao

    Shoku, atij pronarit tend thoji vetem dicka, "Perse ka shqiptare me pashaporta italiane ne Itali, qe quhen vendalinj ne rajonin e Kalabrise, tash 500 e ca vjet? Dhe eshte nje vend po aty, qe quhet 'hora e arberesheve'. Si perfunduan ata aty? Dhe perse njera nga kenget popullore te ketyre shqiptareve 5-shekullore ne Kalabri, thote "Moj e bukura More, si te lashe e me s'te pashe."?(Moreja, quhet gjithe gadishulli i Peloponezit ne shqip; peloponez eshte quajtur ne gjuhen e vjeter greke) Si ka mundesi qe i thone vetes arbereshe, e jo greke? Ne nje kohe kur mikrpritja ndaj tyre erdhi si nje nder qe i pat bere Gjergj Kastrioti nje mbreti italian? Pastaj, per me teper, pyete per dokumentat e Vatikanit ne lidhje me Gjergj Kastriotin, princin e Ematias dhe te Krujes, se si e cilesonin papet, si grek apo si shqiptar? Apo, e dijne me mire greket se sa vete papati qe kishte lidhje me gjithe boten e krishtere? Futja gishtin me lezet. Se edhe Gjin Bue Shpata, princi i Artes, nuk e kishte merin kot "Gjin" se nuk ishte grek! Dhe vete promotori i pavaresise greke, Ali Pashe Tepelena, nuk ishte grek, e as Marko Bocari, luftetari i atyre koheve. Se greket mund te thone qe Ali Pasha ishte grek, por pervec gruas, nuk kishte lidhje me greket. Se meqe jane te dhene mbas emrave, mjafton te shikosh emrin e "Ali" Pashes, per te kuptuar qe nuk ka mundesi qe te ishte grek. Po ashtu, meqe jemi te emrat, Mati, si krahine, dikur quhej Emathia. Dhe vete Gjergj Kastrioti, nuk mbante kot perkrenaren e dhise ne koke. A e di pse? Sepse, Zeus-i(e cuditshme se si njihet ne gjithe boten si Zeus, teksa greket perhere i kane thene "Dias" atij), kur ishte foshnje, u rrit me qumeshtin e nje dhie, te quajtur AMALTHEA(kuptoje lidhjen me Emathia-n, dhe qe andej me Gjergjin). Per me teper, pyete pune-dhenesin tend(mos i thuaj pronar, se nuk eshte pronari yt, eshte pune-dhenesi yt, ai ka nevoje per pune, ti ke nevoje per rroge, as qe ke pse t'ia dish per nder), se c'di ai per 'arvanitet' e Greqise? Te cilet, deri vone(deri ne vitet 20 te shekullit te kaluar) mund t'i gjeje edhe 1 km larg Akropolit duke kullotur bagetite, e nuk flisnin greqishten e re, te dale nga gjuha koine('greqishtja e mesjetes'), por nje lloj greqishte te vjeter qe me shume i ngjante shqipes. Per me teper, pyete grekun se pse nuk e shqipton dot shkronjen "gj"? Sepse eshte nje koncept gjuhesor qe quhet pershkronjim(transliteration), qe ka te beje me shkrimin e nje fjale, qe eshte emer i pervecem, emer personal i dikujt, nga nje gjuhe ne nje tjeter. Me sakte, me mosperkthimin e emrit, por me pershkronjimin e tij. Si p.sh. Jozef-Giuseppe-Joseph, ose William-Guillioum-Vilhelm-Guilermo, eshte i njeti emer por qe ne gjuhe te ndryshme, merr shqiptim dhe shkriim te ndryshem. Kjo vjen nga aftesia e nje gjuhe ne lidhje me bashketingelloret dhe zanoret qe nje gjuhe ka. Kur nje gjuhe eshte me e pasur se nje tjeter nga ana fonetike, nje emer kur kalone nga gjuha me e pasur fonetikisht ne gjuhen me te varfer, shkronja/fonema qe nuk ekziston, zevendesohet me nje tjeter me te perafert. Ne rastin e "Gjergj", gjuha greke nuk ka shkronje "gj". Keshtu qe, cfare eshte bere? Si "j"(iota) dhe "g"(gama) eshte e perafert me "gj"-ne e shqipes. Keshtu qe, "Gj"-ja e pare eshte bere "j" dhe e dyta "g", nga ku ka dale Jorgos. Se po te ishte "jorgos" e ta kishim bere ne "gjergj", nuk ka logjike. Sepse ne mundemi te flasim si "g"-ne ashtu edhe "j"-ne. Prandaj eshte nga Gjergj ne Jorgos, e jo anasjelltas. Po keshtu, ne gjuhe te tjetra, emri Gjergj, zakonisht eshte Georg/e, e jo me kot. Sepse "g"-ne e shqiptojne si "gj". Nderkaq ne jemi fonetikisht nje nga gjuhet me te pasura ne bote, dhe me e pasura ne Europe. Qe eshte nje nga faktet me mbreslenese te gjuhes shqipe dhe te shqipfoleseve qe kane shqipen si gjuhe amtare. E kjo eshte, aftesia per te kapur shpejt pothuajse cdo lloj dialekti apo theksi ne Europe, sapo pervetesohet si gjuhe. Nderkaq askush, as edhe nje i jashtem, sado qe mund te mesoje gjuhen tone, nuk flet dot me nje theks shqiptar. Thjesht nuk mundet, sepse e kane deformuar vokalin gjate te folures dhe u mungojne shume tone vokale qe ne i kemi. Se e gjithe kjo varet nga proceset mekano-stomatike(mekanizmin e elementeve te gojes) qe ndodhin tek cdoksuh kur perpiqet te nxjerre ze, prej nga dalin edhe shkronjat/fonemat(phone-greqishte e vjeter per "flas, nxjerr ze"). Dhe larmia e ze-nxjerrjes ne shqip eshte shume e me pasur se cdo gjuhe tjeter, prandaj cdo fjale shqipe, eshte me e veshtire te transmetohet nga nje jo-shqiptar. Prandaj Gjergji, edhe nga ana gjuhesore, eshte shqiptar.

  10. #10
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    13-05-2013
    Postime
    215

    Pėr: Regjistri turk i popullsise i vitit 1485

    Citim Postuar mė parė nga Rubin Domi Lexo Postimin
    , se c'di ai per 'arvanitet' e Greqise? Te cilet, deri vone(deri ne vitet 20 te shekullit te kaluar) mund t'i gjeje edhe 1 km larg Akropolit duke kullotur bagetite, e nuk flisnin greqishten e re, te dale nga gjuha koine('greqishtja e mesjetes'), por nje lloj greqishte te vjeter qe me shume i ngjante shqipes.
    Cila ishte ajo gjuhe ?

  11. #11
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    25-05-2016
    Postime
    4

    Pėr: Regjistri turk i popullsise i vitit 1485

    Citim Postuar mė parė nga MaqoKorca Lexo Postimin
    Cila ishte ajo gjuhe ?
    Njė gjuhė shqipe, mė shumė e ngjashme me dialektin toskė, e askund e ngjashme me greqishten qė flitet sot. Pėr tė mos thėnė gati e ngjashme me shqipen e arbėreshėve te italisė. Gjergj Kastrioti, nėnė tė tjera kishte dhe epitetin "Mbret i Epirrit", e jo mė kot. Pėrgjigjia gjendet nė linjėn e mbretėrve tė Epirit dhe tė Maqedonisė sė hershme. Qė nga autorėt e lashtė jepet si me tė njėjtėn origjinė. Kam lexuar diku para disa vitesh qė njė nga emėrtimet e Shkodrės ishte dhe "Uranopolis" nga ana e romakėve(qyteti mbi qiej, apo qyteti i qiejve). Dhe vetė me periudhė mitologjike, mbretėrimi i Uranit shkon pėrkitazi me periudhėn paragreke, me periudhėn pellazge. njė uranopolis qė njihet sot, ėshtė gjithashtu nė teritorin e Maqedonisė sė dikurshme. Sipas Marin Barletit, Shkodrėn e kishte themeluar Aleksandri, aq sa, edhe turqit mė vonė shpesh e kanė quajtur Iskenderiyye(Aleksandri).

    P.S. Pyete punė-dhėnėsin tėnd pėr Gjin Bue Shpatėn dhe shihe a e njeh. Se mjafton tė dish se kush ėshtė Gjin Bue Shpata, e ku i kishte zotėrimet e tij dhe gjithė teoria e Epirit si tokė greke, tė bie pėrtokė(pėr tė mos pėrmendur pastaj Dhjatėn e Re, ku bienė sy drejtpėrdrejt pėrzierja e grekėve me ēifutėt, aq sa ata kishin hapur sinagoga tė mėdha nė tė gjitha qytetet kryesore tė Greqisė nė kohėn e perandorisė Romake).
    Ndryshuar pėr herė tė fundit nga Rubin Domi : 27-05-2016 mė 09:02

  12. #12

    Pėr: Regjistri turk i popullsise i vitit 1485

    "Uranopolis"
    Na doli latinisht tani...
    ēa gallate!
    je i fort plako.
    polis=latinisht
    Mėsoi tė tjerėt me jetėn tėnde dhe jo me fjalėt e tua

  13. #13
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    13-05-2013
    Postime
    215

    Pėr: Regjistri turk i popullsise i vitit 1485

    Citim Postuar mė parė nga Rubin Domi Lexo Postimin
    Njė gjuhė shqipe, mė shumė e ngjashme me dialektin toskė, e askund e ngjashme me greqishten qė flitet sot. Pėr tė mos thėnė gati e ngjashme me shqipen e arbėreshėve te italisė. Gjergj Kastrioti, nėnė tė tjera kishte dhe epitetin "Mbret i Epirrit", e jo mė kot. Pėrgjigjia gjendet nė linjėn e mbretėrve tė Epirit dhe tė Maqedonisė sė hershme. Qė nga autorėt e lashtė jepet si me tė njėjtėn origjinė. Kam lexuar diku para disa vitesh qė njė nga emėrtimet e Shkodrės ishte dhe "Uranopolis" nga ana e romakėve(qyteti mbi qiej, apo qyteti i qiejve). Dhe vetė me periudhė mitologjike, mbretėrimi i Uranit shkon pėrkitazi me periudhėn paragreke, me periudhėn pellazge. njė uranopolis qė njihet sot, ėshtė gjithashtu nė teritorin e Maqedonisė sė dikurshme. Sipas Marin Barletit, Shkodrėn e kishte themeluar Aleksandri, aq sa, edhe turqit mė vonė shpesh e kanė quajtur Iskenderiyye(Aleksandri).



    P.S. Pyete punė-dhėnėsin tėnd pėr Gjin Bue Shpatėn dhe shihe a e njeh. Se mjafton tė dish se kush ėshtė Gjin Bue Shpata, e ku i kishte zotėrimet e tij dhe gjithė teoria e Epirit si tokė greke, tė bie pėrtokė(pėr tė mos pėrmendur pastaj Dhjatėn e Re, ku bienė sy drejtpėrdrejt pėrzierja e grekėve me ēifutėt, aq sa ata kishin hapur sinagoga tė mėdha nė tė gjitha qytetet kryesore tė Greqisė nė kohėn e perandorisė Romake).
    The qe fliteshe nje gjuhe qe i ngjiste gjuhes te vjeter greke dhe qe ishte nje lloje e toskerishtes. Ndonje dokument kemi apo vetem fjale ?

  14. #14
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    25-05-2016
    Postime
    4

    Pėr: Regjistri turk i popullsise i vitit 1485

    Citim Postuar mė parė nga arbereshi_niko Lexo Postimin
    Na doli latinisht tani...
    ēa gallate!
    je i fort plako.
    polis=latinisht
    Polis nė fakt ėshtė greqishte e vjetėr pėr qytet. Uranopolis ėshtė thjesht emėrtim, ashtu siē ėshtė 'ilyroi' gjithashtu njė emėrtim grek. Nė fakt, nuk ėshtė se ėshtė origjinalisht grek, pasi nuk ka ndonjė kuptim nė greqishten e vjetėr. Mos u kap me gishtin, por vėre Hėnėn tė cilėn gishti po e tregon. Mirėmbetsh.

  15. #15
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    25-05-2016
    Postime
    4

    Pėr: Regjistri turk i popullsise i vitit 1485

    Citim Postuar mė parė nga MaqoKorca Lexo Postimin
    The qe fliteshe nje gjuhe qe i ngjiste gjuhes te vjeter greke dhe qe ishte nje lloje e toskerishtes. Ndonje dokument kemi apo vetem fjale ?
    Njė sekondė, ēfarė quan ti dokumente? A e di zotrote se p.sh. Iliada e Homerit nuk ekziston nė asnjė dokument tė kohės sė Homerit por kopja mė e hershme e Iliadės ėshtė 1 mijė vjet mė vonė se periudha nė tė cilėn ka jetuar Homeri? Po tė pyes qė tė sqarohem mbi atė se ēfarė quan dhe ēfarė pranon ti si dokument. Qė pastaj tė tė them nja dy gjėra. Por ndėrkohė, mė gjej njė dokument qė vėrteton kalimin nga greqishtja e vjetėr nė tė re dhe si ndodhi ky kalim? E meqenėse ishte gjuhė aq e arrirė ajo greqishtja e vjetėr, pėrse duhet tė zhvillohej? Pėrveē kėsaj, asnjėherė nuk ka patur njė greqishte tė vjetėr tė konsoliduar, nė hapėsirė dhe kohė. Por ka qenė pėrherė e ndėrvarur nga dyndjet e fiseve nė Thesali dhe Peloponez, si p.sh. dyndjet e dorejve(qė mė vonė janė quajtur si fise greke dhe gjuha e tyre si dialekt grek, por tė dhėnat gjenetike tregojnė pėr tė kundėrtėn).

  16. #16
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    04-01-2017
    Postime
    25

    Pėr: Regjistri turk i popullsise i vitit 1485

    Shumica e toponime ne Shqiperi jane sllave qe verteton qe ne ''autoktonet'' kemi ardhur me vone se sllavet.

  17. #17
    i/e regjistruar Maska e Akuamarini
    Anėtarėsuar
    19-02-2015
    Postime
    2,565

    Pėr: Regjistri turk i popullsise i vitit 1485

    Historia e 65 qyteteve tė Shqipėrisė: Kur janė themeluar, gjurmėt ilire ...

    https://www.google.se/url?sa=t&rct=j...1WzzjddLJlS55Q

Tema tė Ngjashme

  1. Si u grabit ari nga pushteti komunist ne Shqiperi.
    Nga DYDRINAS nė forumin Historia shqiptare
    Pėrgjigje: 20
    Postimi i Fundit: 03-04-2015, 10:52
  2. Ē'mendim keni pėr nacionalizmin shqiptar?
    Nga Anton nė forumin Ēėshtja kombėtare
    Pėrgjigje: 45
    Postimi i Fundit: 25-09-2012, 16:09
  3. Rrymat politike katolike shqiptare
    Nga ~Geri~ nė forumin Toleranca fetare
    Pėrgjigje: 74
    Postimi i Fundit: 30-04-2006, 04:33
  4. Gjergj Kastrioti sipas pikėpamjeve antishqiptare
    Nga Davius nė forumin Historia shqiptare
    Pėrgjigje: 77
    Postimi i Fundit: 28-04-2006, 12:45
  5. Partia Islamike Shqiptare
    Nga Hyllien nė forumin Tema e shtypit tė ditės
    Pėrgjigje: 104
    Postimi i Fundit: 27-03-2004, 12:23

Regullat e Postimit

  • Ju nuk mund tė hapni tema tė reja.
  • Ju nuk mund tė postoni nė tema.
  • Ju nuk mund tė bashkėngjitni skedarė.
  • Ju nuk mund tė ndryshoni postimet tuaja.
  •