Nje nga hapat e pare te blerjes se Shtepise ne Amerike (ose me mire ne gjithe vendet e zhvilluara) eshte aprovimi per kredi bankare (mortgage). Me mortgage nenkuptohet vendosja poshte e shtepise kundrejt nje borxhi bankar. Shtepia mbetet prone e bankes deri diten kur borxhi eshte lare terresisht. Posti I meposhtem do perpiqet te sqaroje llojet e kredive dhe funksionet e tyre.
Me poshte po analizoj disa faktore qe ndikojne ne aftesine blerese tuajen:
Historia e Kreditit/ Credit Report Ne amerike per mendimin tim pas shendeit gjeja kryesore eshte historia e kreditit. Nuk besoj se ka ndonje qe nuk e di se cfare eshte historia e kreditit (po se ditet me beni pyetje). Kjo luan rolin kryesor per aprovimin tuaj per kredi si dhe perqindjen e intersit te kreditit. Sa me I keq krediti aq me I larte reziku qe I paraqitet bankes, detyrimisht me i larte interesi bankar, dhe anasjellats.
Kuptohet qe shumica prej nesh nuk kane shume vite ne Amerike (dhe 5 vjet jane pak per te krijuar histori krediti) detyrimisht Historia jone e kreditit eshte me pike te ulta (500+ eshte mire). Megjithate kjo nuk do te thote qe nuk kemi mundesi te marim kredi. Per tu aprovuar, eshte e nevojshme te krijojme nje Hitori Krediti false. Quhet false sepse nuk eshte e regjistruar nga bizneset por nga ne. Kjo ndertohet duke akumuluar gjate cdo muaji faturat e paguara, ceqet e kthyera nga fatuart, ceqet e kthyera nga pagesa e qerase apo dhe nje shkrese e Qeradhenesit se e keni paguar qerane ne kohe, gjate nje periudhe jo me pak se 12 muaj. Njekohesisht paraqiten dhe ceqet e punes, Formularet e Taksave, ose payslips. Keto te gjitha se bashku ndertojne nje kredi false e cila ju jep mundesine te aprovoheni per kredi. Kuptohet interesi ne keto raste do jete shume I larte dhe jo cdo institucion financiar do tju aprovoje.
Borxhet Tuaja Nje nga gjerat qe ndikojne me negativisht ne aprovimin e mortgage-it jane borxhet. Me keto borxhe nenkuptojme borxhet e kartes se kreditit ose kredi makine (car financing). Kuptohet se nese keni borxhe te jashtme vec atij te shtepise do e keni me te veshtire ose dhe te pamundur te paguani faturen mujore.
Down payment/ Principali: Idealja eshte qe down payment te jete jo me pak se 20% e vleres se shtepise. Downpayment/Principali eshte gjithashtu nje nga faktoret kryesore qe ndikon ne aprovim dhe ne interesin. Sa me shume downpayment aq me shume mundesi aprovimi dhe interes me te ulet. Ne rastet kur Principali eshte me pak se 10% eshte e veshtire per tu aprovuar (me kreditin tone e pamundur) dhe intersi jashtezakonisht I larte.
Kur principali eshte me pak se 20% kredimarresit I shtohet dhe PMI (private Mortgage Insurance) nje siguracion per kredine qe ka mare, e cila zakonisht varjon midis 1-2% te shumes se shpise dhe paguhet cdo muaj me pjesen tjeter te kredise. Kur Kredimarresi ka lare 20% te borxhit PMI hiqet.
Njekohesisht nese Principali eshte me pak se 20% kredimaresi eshte I detyruar tja kaloje Bankes taksat dhe siguracionin e shtepise. Me kete kuptohet qe banka paguan taksat e shtepise dhe siguracionin ne vend te kredimaresit, dhe fondet per kete mblidhen cdo muaj me faturen qe I dergohet kredimaresit. Kjo ka dy ane negative e para sepse kredimaresi heq nga dora cdo muaj fonde te cilat mund ti investonte ose vinte ne logari kursimi per te mare interes deri diten qe duhet te paguante taksen. Ana tjeter negative eshte se shume banka (llaf nga brenda) evitojne pagimin e taksave (siguracionin e paguajne se u djeg) per sa kohe te kene mundesi (ka raste dhe 10 vjet) duke shkateruar keshtu kreditin e kredimaresit.
Pagesa Mujore (Monthly Payment) Sic dihet kredia lahet me pagesa mujore. Nje pjese e shumes se kesaj pagese eshte interesi qe I paguhet bankes dhe pjesa tjeter shkon per te lare kredine. Vitet e para 60-70 ka raste dhe 80% e pageses mujore shkon per te paguar Interesin (interesi paguhet I pari) dhe me kalimin e viteve kjo perqindje mer me teper nga pagesa e Principalit. Eshte logjike qe para se te merni kredi te beni nje llogari te shpejte se sa mund te paguani cdo muaj, dhe ne baze te asaj shume te aplikoni per kredi
Kredi 15 apo 30 vjecare Me nje kredi 15 vjecare paguani me pak interes, duke kursyer mijera dollare ne fund te shlyerjes. Sdiskutohet qe pagesa mujore do jete disa here me e madhe se kredia 30 vjecare. Mortgage gjithashtu ndikon pozitivisht per kredimaresin ne llogaritjen e taksave ul taksen vjetore. Kredia 15 vjecare ka me pak vlere ne llogaritjen e taksave dhe nuk ul aq shume sa ajo 30 vjecare (sepse ju paguani me shume interes, interesi ju ul taksen)
Piket/Points
Nje Pike (sic njihen ndryshe gjoba fillestare/origination fee) eshte baraz me 1% te vleres se shtepise. Kredimaresi mund te vendosi te paguaje 1-2 apo 3 pike (nuk rekomandohet me lart) kur blen shtepine per te ulur interesin e kredise. P.sh nese kredimaresi mer nje kredi me interes 6%, dhe vendos ti paguaje bakes nje pike, kjoe e fundit mund ti ule interesin ne 5.5% qe me vone e nxjer kredimaresin me mijra dollare te fituar. Kjo pike e paguar nuk shkon per shlyerjen e nje pjese te principalit, dhe as per pagimin e interesit eshte nje fee qe shkon ne xhep te bankes.
Nese shtepia blihet per ta patur per nje kohe te gjate rekomandohet qe te blihet 1-2 pike. Nese blihet per 5 vjet e me pak nuk eshte e rekomandushme.
Fixed-Rate Mortgage/ Kredia me interest e fiksuar
Kjo lloj kredie e ka interesin e caktuar per te gjithe harkun kohor, sa shlyhet borxhi. Ky interes nuk ndryshon asnjehere pavaresisht nga ndryshimi I indeksit bankar. Me kete lloj kredie e di gjithmone pagesen mujore dhe mund te planifikosh fare mire per pagesat e ardheshme. Pavaresisht nese indeksi ekonomik bie apo ngrihet kjo kredi.
Adjustable-Rate Mortgage (ARM)/ Kredite me interest e levizshem
Sic e thote dhe emir keto kredi nuk e kane interesin e caktuar. Interesi I tyre leviz me luhatjet e ekonomise. Ky interes perbehet nga dy faktore 1. Indeksi qe vendos Banka e Amerikes (ky ndryshon cdo dite) 2. Margin qe ka vendosur banka (qe leviz me Indeksin). Indeksi luhatet me levizjen ekonomise, dhe kur ajo rritet (sic po e shofim tani) ritet dhe indeksi, detyrimisht me vone dhe Margin dhe gjithe Interesi.
Megjithate ARM kane avantazhet e tyre. Ne radhe te pare ato ofrojne interes fillestar shume te ulet, nganjehere qesharak me 1-2%. Kjo ndihmon shume familjet qe sa kane ardhur ne amerike dhe nuk mund te paguajne shume interes po jane te sigurt se do kene mundesine me vone te stabilizohen dhe paguajne me teper. Gjithashtu eshte me e lehte te aprovohesh per ARM. Kuptohet negative e ARM eshte se nuk e di pagesen mujore dhe kjo luhatet sipas Index-it.
Cdo ARM ka nje Tavan dhe nuk mund te kaloje nje perqindje te caktuar interesi. Megjithate ky tavan eshte gjithmone shume here me I larte sesa interesi I Fixed rate Mortgages.
ARM rekomandohet kur shtepia do mbahet prone per nje kohe te shkurter.
Te dya keto Produkte kane nenproduktet e veta, me I spikaturi eshte ARM me te drejte ndryshimi ne Fixed Rate pas nje viti. Ku pasi kredia ARM ka mbushur nje vit, kredimaresi mund ta ktheje menjehere ne Fixed rate, me ate interes qe ka diten qe vendos ta ndryshoje.
Nese keni pyetje per kredite, dhe ndonje nga nenproduktet e tjera , si ne cdo teme timen, jeni te mirepritur ti ngrini.
Krijoni Kontakt