Organizata Boterore e Tregtise - World Trade Organization

[Albo]

Sa per sqarim Laerta, WTO (World Trade Organization) Organizata e Tregtise Boterore nuk eshte institucion, por organizate e ngritur nga korporatat me te medha ne bote te mbeshtetura dhe stimuluara edhe nga qeveria amerikane dhe vendeve me te industrializuara te botes. Kjo organizate eshte klandenstine, qe do te thote se nuk eshte e afiluar me asnje qeveri apo institucion tjeter, qofshin qeveria amerikane apo OKB. Kuptohet, qe qeverite e vendeve me te zhvilluara kane nje ndikim te madh indirekt ne mbarevajtjen e punes brenda kesaj organizate, pasi vete korporatat kane maredhenie pune me shtetet ne te cilat zhvillojne biznesin e tyre.

Globalizimi eshte nje inisiative kryekeput ekonomike qe ka per qellim zgjerimin e tregjeve nderkombetare deri ne kompaktesimin e nje tregu unik boteror qe do te rriste jashte mase mushkerite e ekonomive te vendeve me te zhvilluara. Politika te tilla u krijojne mundesi ekonomive me te medha te botes qe te gjejne bleres te rinj dhe ne te njejten kohe te shfrytezojne resurset natyrore dhe njerezore te vendeve ne zhvillim.

[Laerta]

Nje nga pike pamjet e globalizimit eshte dhe institucionalizmi.
Po eshte organizate sepse ashku e ka emrim por nje oranizem institucion qe qeveris cdo marredhenie tragtare ne bote, dhe ka rilingur nga former GATT dhe GATS general agreements in trade and tariffs, se bashku me Genrala agreeemnts in trade and Services, dhe eshte sedimenti i Bretton Wood.
Keshtu e di une, dhe trajtohet ne shume si institucion nderkombetar.
Thnx per komentin

[Orku]

Albo WTO eshte nje Institucion Nderkombetar vendimet e se ciles jane te obligueshme per zbatim nga vendet qe jane pjesemarrese ne ate organizate. Per kete po te sjell shembullin me te fundit ate te rritjes se tarifave doganore amerikane per celikun e importit .... ne hallken e pare te gjykimit kjo gje eshte konsideruar nje shkelje dhe nese ky gjykim do te rikonfirmohet atehere SHBA do te jete perballe dy rrugeve ose te abrogoje ligjin ose te paguaje demshperblimin e caktuar si kompensim per demet qe i sjell ekonomise se vendeve qe prek ky ligj.

Nje aspekt tjeter eshte se kjo organizate nuk perbehet vetem nga tekniciene por organi me i rendesishem i saj eshte Konferenca Ministerore e cila merr vendimet me te rendesishme mbi politikat qe duhet te ndjeke WTO (OBT) dhe ne te perfaqesimi eshte politik ..... pra sic e shikon OBT jovetem nuk eshte organizate joformale por eshte e afte te nxjerre vendime ekonomike te detyrueshme per zbatim ne shkalle globale.

[Albo]

Orku, mos i vish WTO me shume autoritet se sa ajo ka. Te ftoj te vizitosh faqen zyrtare te saj ne Internet tek http://www.wto.org dhe atje do te gjesh te gjitha sqarimet. Ata kane nje faqe te vecante ku kane renditur edhe 10 keqinterpretimet qe njerezit i bejne kesaj organizate http://www.wto.org/english/thewto_e/...e/10m00_e.htm. Nje prej ketyre keqinterpretimeve qe ti ke shfaqur me lart eshte se WTO eshte nje institucion qe dikton politikat e saj vendeve anetare. Kjo nuk eshte e vertete, WTO eshte vecse nje organizate ku vendet anetare diskutojne dhe dalin ne perfundime me konsensus. Keto perfundime i ratifikojne edhe ne parlamentet e tyre duke i kthyer ne ligje nese jane ne interes te biznesit vendas.

WTO nuk eshte Institucion por organizate private globale. Ajo eshte ngritur mbi mareveshje dhe rregulla qe anetaret ndjekin e respektojne ne cdo kohe. Anetaresimi nuk eshte i hapur per te gjitha vendet, por behet ne baze perzgjedhje. Duke pare motivet e kesaj organizate, eshte afer mendjes qe ajo me shume se kujtdo i intereson biznesit te madh ne bote qe kerkon te shtrije me tej tregjet e veta.

Drejtimin e organizates nuk e kane ne dore qeverite e vendeve anetare por interesat e akumuluara te korporatave me te medha te vendeve qe keto korporata veprojne. Korporatat bejne sugjerime ose formulojne politika te cilat u serviren shteteve perkatese dhe hallkes drejtuese te organizates. Eshte e vertete qe perfaqesimi behet nga qeverite e vendeve anetare por keto qeveri ne keto takime mbrojne interesat e bizneseve te tyre. Jane korporatat ato qe diktojne axhenden e perfaqesuesve qeveritare pasi qeveria nuk ka interesa fitimprurese ne biznes, ka per interes vetem stimulimin e rritjes ekonomike ne vend. Kete mundohet ta arrije duke avancuar interesat e biznesit te madh ne vend ne nje treg boteror.

[Orku]

Albo

OBT mund te jete gjithcka pervec nje organizate private ! Sa per dijeni kjo organizate funksionon vetrikalisht nga pikepamja ligjore dhe jo horizontalisht gje qe perkthehet se cdo ankese per mosrespektim te angazhimeve te marra nga shtete te ndryshme mund te behet vetem nga shtetet dhe jo nga korporatat. Fjala vjen nese sot Brazili po i <> formulen nje x kompanie zviceriane per prodhimin e ilaceve kunder AIDS kjo kompani nuk mund te nisi nje procedure kunder ketij shteti nen ombrellen e OBT, duhet qe ate gje ta beje shteti Zvicerian pra shikohet mjaft qarte qe eshte nje organizem ndershteteror.

Eshte e qarte se OBT nuk mund te nxjerre dot vendime ekzekutive pa u mbeshtetur ne ate qe eshte arritur me konsensus apo me shumice (sipas rastit) nga shtetet qe bejne pjese ne te, por ajo ka fuqine qe te interpretoje marreveshjet e arritura si dhe ne rast konflikti te marre atributet e nje gjykate e cila jep vendime te ekzekutueshme dhe te pa apelueshme ne gjykatat kombetare dhe te siguroj se nje atribut te tille ne nje shkalle kaq te gjere globale nuk e ka asnje gjykate apo institucion tjeter nderkombetar !!!

[Albo]

OBT mund te jete gjithcka pervec nje organizate private!

Ne faqen e tyre zyrtare, WTO shkruan se ata nuk jane asgje me shume se sa nje forum ku shtetet e industrializuara mblidhen per te zgjidhur kontradiktat e tyre qe lindin nga burokracite dhe keqkuptimet ne lidhje mbi tregtine midis shteteve. Nuk lexova ne asnje vend qe kjo organizate te kete nje trup gjykues, komision apo gjykates qe jep verdikte. Gjithashtu, te gjitha ato organizata ku anetaresimi eshte ngritur mbi perzgjedhjen, jane detyrimisht private. Kina i permbushte te gjitha kushtet per tu anetaresuar ne OTB por SHBA ia kushtezoi anetaresimin me disa leshime politike. Mos harro, perfituesi DIREKT i egzistences dhe punes se nje organizate te tille nuk jane qeverite apo shtetet perkatese, eshte biznesi i madh PRIVAT qe vepron ne keto vende.

Sa per dijeni kjo organizate funksionon vetrikalisht nga pikepamja ligjore dhe jo horizontalisht gje qe perkthehet se cdo ankese per mosrespektim te angazhimeve te marra nga shtete te ndryshme mund te behet vetem nga shtetet dhe jo nga korporatat.

Shtetet perkatese ne OTB luajne rolin e avokatit te bizneseve te tyre te medha. Sic te thashe edhe me lart, shtetet nuk kane nje perfitim direkt ne kete organizate sica kane bizneset e medha, por kane nje perfitim indirekt ne stimulimin e ritjes ekonomike ne vendet e tyre. Axhenda e qeverive nuk diktohet nga vete ato, por nga lobet e intreresave te korporatave me te medha ne vend.

Fjala vjen nese sot Brazili po i <> formulen nje x kompanie zviceriane per prodhimin e ilaceve kunder AIDS kjo kompani nuk mund te nisi nje procedure kunder ketij shteti nen ombrellen e OBT, duhet qe ate gje ta beje shteti Zvicerian pra shikohet mjaft qarte qe eshte nje organizem ndershteteror.

Shembulli juaj konfirmon ate qe une thashe me lart, perfaqesuesit shteterore ne OBT jane avokate te biznesit te madh qe vepron ne vendin e tyre. Ajo qe une dua te shtoj eshte se nese shtetet anetare te OTB marrin nje vendim te kontestuar qe nuk pranohet nga te gjithe anetaret, vendet anetare nuk kane asnje detyrim ligjor qe te ratifikojne kete mareveshje ne parlamentet e tyre. Ata zgjedhin te ratifikojne vetem ato mareveshje qe jane ne favor te interesave te tyre ekonomike pavaresisht se cfare verdikti jep WTO.

[Laerta]

Albo!
Mos lexo vetem propaganden qe ben WTO ne website
lexo shkrime te tjera dhe kritizism qe behet kundrejt saj.
Qe te hysh ne ate organizate, cdo kontarte ne lidhje tregtare behet vetem ne nivelin shteror. Prandaj edhe interpretohet si jo private.
Nejse qe nuk eshte aspak demokratike dhe eshte artitekturuar sipas formulave amerikane kjo eshte e dukshme kuke pare artikujt e ndrushem te kodeve zbatuese.
Kjo eshte dhe nje kontaverseries, qe hasin shtetet e tjera per tu perfshire ne WTO agreements sepse nuk e kane akoma te huazuar sistemin amerikan ne lidhje me struktura te ndryshme qofshin keto ne sectorin privat apo shteteror.
Se dyti vendimet qe merren behen me dyer te mbyllyra dhe me majororance dhe jo unanimos.
Se treti grupi qe influencon me teper WTO quhet the QUAD ku perfshihet ameriak canada japan dhe germany.
vendimet qe merren nga WTO ne lidhje me tregtine apo menyre te prodhimit ne forme globale ndikojne drejtperdrejt tek niveli i komunitetit dhe shume here nuk kane te bejne me tregtimne por gjithcka me menyren e qeverisjes se nje shteti.
Ligjet e nxjerra nga WTO ndikojne sovranitetin dhe te mireqenurit e nje kombi.
Me kontarversale jane TRIMS dhe MAI qe u hoq. Trade related investment measures.
K ashuem gjera te tjera qe une nuk po ifus se duhet nje dite e plote dhe nuk kam kohe.

[Laerta]

Nje nag aspektet kryesore sot ne bote eshte edhe transferimi i sound technology for the environment (STE) por kjo gje nuk eshte e lejueshme, sepse duhet te blesh me miliona dollare ate kontrate apo firma te tjera generike ne lidhje me fushen e bioteknikes.
Amerika beri te mundur ne vitin 1982 te sillte nje round te ri GATT qe u quajt uruguay Round ku u futem edhe te drejtat e padroneve te licensave te ndryshme.
Nqs dicka shkon gabim me nje firme ameriakne qe ndodhet ne Rwanda per shembull, shkokton nxjerrjen e kimikate ne atmosfere qe shkaktojne cancer, kompania apo shteti ameriakn nuk eshte pergjegjes per vdekjen dhe social dislocation nga aktiviteti., sepse mbrohet nga WTO legislation. Biles nqs Rwanda e merr vesh dhe do ta mbylli kete kompany dhe nuk lejon me aktivitetin e saj nga demet qe ajo sjell, ajo kompani amerikane ka te drejte te hedhi ne gjygj Rwanden sepse i shkakton humbje fitimesh. Sa cinike apo jo
Nje fakt tjeter, Nen closuren e mOST fAVORING nATIONS TE wto cdo kompani ka te drejte psh te vij ne shqiperi dhe te perdori resorcat shqipare sikur te ishte shqipatar, dhe nuk do kishte asnje stewarship ose nuk do pagunte taksa si ndonje kompani e huaj, sepse nuk lejohet nga WTO.
Nuk lejon clausurat proteksioniste si ps strategic Trade policies qe lejojen avancimin e sektoreve te ndryshem ekonomik.
WTO organization, by Stephen Shrybman ngelet prape nje nga librat me te preferuar te mi.

[Laerta]

Botes i duhet sot nje Bretton Wood i ri

[Orku]

Albo ne lidhje me atributet e gjykates te keshilloj te kerkosh per Panel Dispute Settlement qe eshte forumi brenda kesaj organiziate qe merret me interpretimin e marreveshjeve de dhenien e vendimeve. Ky panel si fillim i drejton palet drejt arbitrazhit, nese ato nuk deshirojne ti nenshtrohen atij atehere eshte paneli ai qe jep vendimin i cili eshte i pa apelueshem ne gjykatat kombetare.

Shteti eshte perfaqesues dhe mbrojtes i interesave te popullit. Ai nuk mund te veproje kurre ne interes te vetes por te asaj cka ai perfaqeson. Nese shteti nenshkruan marreveshje ushtarake apo politike qe lidhen me se shumti me lemin e se drejtes publike ai vepron ne interes te kombit, nese ai nenshkruan marreveshje ekonomike ai serish vepron ne interes te kombit, pra ne asnje rast shteti nuk vepron ne interesin e tij.

OBT nuk mund te jete organizate private sepse sikunder ta thashe lojtaret aty nuk jane bizneset por shtetet. Faktet qe shtetet jane aty per te mbrojtur politikat e tyre ekonomike nuk do te thote se ky eshte nje organizem privat dhe aq me pak qe ata nuk kane obligime. Rasti me konkret eshte ai qe te dhashe me lart! Nese kjo do te ishte nje organizate ku hyhet dhe dilet sipas deshires administrata amerikane nuk do te ishte sot e detyruar te anulloje nje vendim te saj apo te demshperbleje pasojat e tij !


Nje institucion qe ka aftesi te ndikoje ne kete forme vendimet e nje shteti sovran (sigurisht ne lidhje me angazhimet e ketij shteti) nuk mund te jete kurre nje organizem privat.

Eshte krejt llogjike qe shtetet te jene te obliguara te zbatojne vetem ato detyrime qe ato kane pranuar. Eshte nje fenomen krejt normal ne cdo oraganizate boterore perfshire edhe OKB qe ka traktate brenda nje organizmi nderkombetar qe shtetet nuk i nenshkruajne .... psh traktati i mos prodhimit te armeve berthamore pamvaresisht se eshte nje traktat nen kujdesin e OKB nuk eshte i nenshkruar nga te gjitha shtetet pjesemarrese te kesaj organizate dhe si rrjedhim keto shtete nuk jane te detyruara ta zbatojne ate nga pikepamja e se drejtes nderkombetare.

Ashtu si dhe kudo presioni politik per qellime te caktuara eshte gjeja me normale. SHBA ka lobin e saj brenda OBT i cili i jep mundesi qe permes votave apo raporteve vleresuese te ndikoje ne ngadelismin e procesit te pranimit te nje vendi.

E njejta gje ndodhi psh me lobin francez qe e nxori SHBA jashte komisionit te OKB per garantimin e te drejtave te njeriut ... por kjo nuk do te thote qe keto organizata jane private.

[Albo]

Orku, cili eshte ndryshimi sipas teje midis nje organizate dhe nje institucioni? Dua te me japesh nje perkufizim te pergjithshem jo ne kontekstin e OBT-se pasi ky eshte dallimi kryesor midis atyre qe them une e atyre qe shkruan ti me lart. Pasi te japesh ti mendimin tuaj, do jap edhe une timin.

Albo

[Laerta]

Encyclopedia Article from Encarta

World Trade Organization
Multimedia

1 item

World Trade Organization (WTO), international body that promotes and enforces the provisions of trade laws and regulations. The World Trade Organization has the authority to administer and police new and existing free trade agreements, to oversee world trade practices, and to settle trade disputes among member states. The WTO was established in 1994 when the members of the General Agreement on Tariffs and Trade (GATT), a treaty and international trade organization, signed a new trade pact. The WTO was created to replace GATT.

The WTO began operation on January 1, 1995
. GATT and the WTO coexisted until December 1995, when the members of GATT met for the last time. Although the WTO replaced GATT, the trade agreements established by GATT in 1994 are part of the WTO agreement. However, the WTO has a significantly broader scope than GATT. GATT regulated trade in merchandise goods. The WTO expanded the GATT agreement to include trade in services, such as international telephone service, and protections for intellectual property—that is, creative works that can be protected legally, such as sound recordings and computer programs. The WTO is also a formally structured organization whose rules are legally binding on its member states. The organization provides a framework for international trade law. Members can refer trade disputes to the WTO where a dispute panel composed of WTO officials serves as arbitrator. Members can appeal this panel’s rulings to a WTO appellate body whose decisions are final. Disputes must be resolved within the time limits set by WTO rules.

All of the 128 nations that were contracting parties to the new GATT pact at the end of 1994 became members of the WTO upon ratifying the GATT pact. By 2002 the WTO had 144 members, and about 30 other countries had applied for membership, including Russia, Saudi Arabia, and Vietnam.

The WTO is based in Geneva, Switzerland, and is controlled by a general council made up of member states’ ambassadors who also serve on various subsidiary and specialist committees. The ministerial conference, which meets every two years and appoints the WTO’s director-general, oversees the General Council.

Continue reading article

Advertisement



Butterfly Plillow
$24.98
Lillian Vernon
more like this...



Advertisement




Guns, Germs, and Steel: The Fates of Human Societies

Jared Diamond

Save up to 40%




Advertisement

Get More Encarta

MSN Learning & Research Plus includes Encarta Encyclopedia, homework starters, an interactive atlas, and much more.

Sign up today!
Nuk pata mundesi ta perkthej por kjo eshte marre nga ENCARTA, encyclopedia




Since its creation, the WTO has attracted criticism from those concerned about free trade and economic globalization. Opponents of the WTO argue that the organization is too powerful because it can declare the laws and regulations of sovereign nations in violation of trade rules, in effect pressuring nations to change these laws. Critics also charge that WTO trade rules do not sufficiently protect workers’ rights, the environment, or human health. Some groups charge that the WTO lacks democratic accountability because its hearings on trade disputes are closed to the public and press. WTO officials have dismissed arguments that the organization is undemocratic, noting that its member nations, most of which are democracies, wrote the WTO rules and selected its leadership. WTO supporters argue that it plays a critical role in helping to expand world trade and raise living standards around the world.

Criticism of the WTO reached an apex in late 1999, when more than 30,000 protesters disrupted a WTO summit in Seattle, Washington. The protesters called for reforms that would make the organization more responsive to consumers, workers, and environmentalists. The summit failed in its goal to set an agenda for a new round of global trade talks, largely because of disagreements between industrialized and developing nations. However, in 2001 at a summit in Doha, Qatar, WTO members overcame their differences and agreed to an agenda for a new round of talks. Among other goals, the talks were to focus on reducing trade barriers and lowering tariffs.