Stomatologji

[kikimiki]

me falni por nuk kisha kohe ti lexoja te gjitha mesazhet dhe mbase keto pyetje qe kam pe te bere kane qene me perpara?
Desha te dija kush jane ilacet qe prishin dhembet duke patur parasysh qe kur ishim te vegjel ne cdo episod gripi qe kishim gjeja e pare qe na jepnin ishte tetraciklina dhe me sa kam degjuar ky lloj antibiotiku ti zverdh dhembet sidomos femijeve , mbase gabohem?
Pyetja e dyte cfare masash duhet te marre nje femer gjate shtatezanise me qellim qe femija e saj e ardhme te kete dhembe te shendetshem dhe femra gjate barres apo pas saj te mos kete karie.
Jane disa njerez qe kane njolla te bardha tek dhembet , cfare jane ato dhe cfare tregojne?

[Tr|BaL]

me falni por nuk kisha kohe ti lexoja te gjitha mesazhet dhe mbase keto pyetje qe kam pe te bere kane qene me perpara?
Desha te dija kush jane ilacet qe prishin dhembet duke patur parasysh qe kur ishim te vegjel ne cdo episod gripi qe kishim gjeja e pare qe na jepnin ishte tetraciklina dhe me sa kam degjuar ky lloj antibiotiku ti zverdh dhembet sidomos femijeve , mbase gabohem?
Pyetja e dyte cfare masash duhet te marre nje femer gjate shtatezanise me qellim qe femija e saj e ardhme te kete dhembe te shendetshem dhe femra gjate barres apo pas saj te mos kete karie.
Jane disa njerez qe kane njolla te bardha tek dhembet , cfare jane ato dhe cfare tregojne?

TETRACIKLINA (antibiotiket)
Ilacet qe krijojne njolla ne dhembe jane tetraciklina (primare) dhe besohet qe edhe derivate te antibiotikeve shkaktojne njolla te verdha ne dhembe qe quhen INTRINSIC MARKS . ose e perkthyer ne shqip njolla te brendshme . qe do te thote se nuk jane ne siperfaqe te zmaltit qe mund te hiqen me ate gomeb me paste qe te ben dentisti por eshte me thelle ne dentine qe nuk mund te nderhyhet per ta hequr me mjete mekanike. Keto njolla karakterizohen nga nje vije lineare qe krysisht ka ngjyre te verdhe te mbyllur por varion nga personi nga dendesia.

Zgjidhja :
QUHEN BLEACHING TRAYS dhe perdoren per zbardhje te dhembeve .
ka disa lloj teknikash se si mund te nderhysh ne dentine per ta bere peroksidin e hidrogjenit te depertoje ne dentine dhe te jap rezultate te kenaqshme ne lidhje me dobesimin e njollave te tetraiklines. Nuk esht e100% e sigurt egziston mundesia qe mund te zbehet si ngjyre dhe mos te jete aq e dukshme.
Kuptohet ana kozmetike dhe aparena jane shqetesimet e pacienteve pasi keto njolla nuk demtojne dhembin eshte thesht dentina qe eshte e pigmentuar ne ate ngjyre.
Nje menyre tjeter per te mbuluar keto njolla po qe kushton shume jane VENEERS
kushton gati 30 000 40 000$ ose kellefe qe sdo tja rekomandoja njeriu vetem per kete rast

SI MUND TE EVITOHET?
Femijet kane nje zhvilim te dhembeve nga 0 deri ne 13 vjec.
duhet evituar tetraciklina ne rastet kur nevojitet antibiotiku per femijet midis kesaj moshe. nqs duhet te mari antibiotik ka plote antibiotike te tjere qe mund te meren pervec tetraciklines. si pershembull ( amoxycilina)

njollat e tjera me te zakonshme pervec malformacionet gjenetike te dentines dhe zmaltit njohet me emrin FLUOROSIS

kjo duket tamam si nje njolle e bardhe ne dhembe dhe shkaktohet ne te njejten periudhe moshe 1-13 vjec kur femija ka sasi te tejkaluar fluoraidi ne gjak.
SI DUHET TE EVIOHET ?:
duhet te beni kujdes me femijet nga mosha 1-6 vjec kur lajne dhembet me paste dhembesh qe permban fluor sepse mund ta kapercejne duke qene se pasta ka shije te ndryshme qe mund tju pelqej. duhet ti ndihmoni kur lajne dhembet, shume pak paste dhembesh duhet te perdoret ne femij sa nje gjysem koker fasuleje eshte mjaftueshem. duhet ta mesoni te peshtyje shpesh ne menyre qe mos te kete shume paste ne goje e cila perzihet me pershtymen edhe behet likuid dhe femijet nga njehere nuk e kuptojne qe po e kapercejne.
FLUORI ESHTE KESHILLUESHEM PER FEMIJET dhe TE GJITHA MOSHAT.POR NE MASEN E DUHUR.
KINI PARASYSH QE FLUORI NUK KA EFEKT NE KRIJIMIN E FLUOROSIS NE MOSHAT PAS 13 VJEC.

[Tr|BaL]

-Sa nga ne i lajne dhembet perdite, dy here ne dite , ose sa here qe hame?
*Une i laj ne megjes dhe ne darke,plus edhe ndonje larje keshtu te shpejte para se te dal me miqte apo kur iki ne pune.

-Sa nga ne dime te lajme dhembet korrekt, per te pastruar komplet nga mbeturinat, per te mos shkaterruar mishrat dhe per te mos shkaktuar terheqje te gingives(mishit te dhembeve)?
*Ne fakt edhe ata me ekspertet nuk arrijne ti pastrojne dhembet keshtu komplet si thua.Gjithmone mbeten reste ushqimi.Idealja eshte te pastrohen ne klinike dentare nga nje asistent profilaksi ose higjene dentare.Kurse vete rekomandohet furce elektronike dhembesh.Testet e shumta te bera kane treguar se kane nje efektivitet dhe japin nje rezultat me te larte se furcat normale.Une per vete perdor furce elektronike.
Duhet te kihet parasysh qe:
°furca e dhembeve te jete e bute
°te behen levizje te vogla rrethore pa ushtruar shume force apo shtypje
°te pastrohet cdo siperfaqe e dhembit si brenda dhe jashte
°larja te zgjase 3 minuta
°pasta duhet te permbaje fluorid me vlera nga 1450-1500ppm
°goja nuk duhet te shpelahet me pas me uje.

-Rendesia e nje larjeje korrekte.
Mbeturinat e ushqimit jane shume te rrezikshme per dhembet (s'dua te mbaj leksione ketu ndaj po i bie shkurt).Nqs dhembet nuk lahen mire dhe korrekt,shkaktohet kariesi dhe plaque bakteriale,infeksion,dhimbje,prishje te dentines,deri ne shkaterrim te plote te dhembeve dhe deformim te nofullave.

-Sa kohe eshte e vlefshme (aktive) pasta e dhembeve?
*Pasta e dhembeve ngjason me produktet kozmetike.Nga ana e pasme eshte nje si kuti vezake e vogel me kapak gjysem te hapur ku brenda saj jepet ne muaj afati i perdorimit.Pasta ime psh "duron" 12 muaj.

-A zevendeson Orbit-i larjen e dhembeve?
*Jo nuk e zevendeson.Per "ndermjet" eshte mire,i jep hapsires se gojes freski.E mira eshte qe camcakizat te mos kene permbajtje shqeri dhe te kene permbajtje te larte ne ksilitol(xylitol)

-Sa nga ne perdorin uje goje per shpelarje?
*Uji nuk rekomandohet per shpelarje,sepse ne kete menyre shpelahet edhe fluoridi i pastes se dhembeve,i cili krijon nje shtrese mbrojtese.Une nuk i shplaj.

-Administrimi i fluor-it deri ne cfare moshe eshte i vlefshem?
*Kete se kuptova

UJE GOJE?? SE KISHA DEGJUAR NDONJEHERE. KUJT I REFEROHESH MOUTHWASH??
LISTERINE?
administrimi i fluoridit nuk ka moshe. specifikime per SASINE jane te percaktuara
prej kohesh. per femijet nga 1-13 eshte periudha qe duhet bere kujdes me tejkalimin e normes se fluorit nepermjet pastave ose ujit te fluoriduar qe ne shqiperi nuk egzston sepse edhe klori hidhet me pikatore jo me te hidhet fluor.

[Tr|BaL]

Perdora nje here furce nga ajo mekanike , po jepte ca dridhje qe me shkaktonin dhimbje dhe e nxehte shume dhembin dhe mishrat dhe dridhjet e ndieja deri na cafka te kokes dhe nuk e perdor me qe atehere.
Perdor furce te thjeshte
por pas sa kohesh duhet nderruar furca e dhembeve?
cdo muaj?
cdo 6 muaj?
cdo vit?

ka disa lloj furcash me bateri. ka te lira ka edhe te shtrenjta.
une do te rekomandoja ORAL B dhe jo SONIC sepse ka shume shpejtesi
ato furca qe jane te lira mund te perdoren nga ata qe ja kane mare doren edhe shkojne shpesh tek higjenisti dental ose te dentisti ku edh eedukohen se si ti perdorin mjetet ndihmese per higjenen e gojes. ( ne shqiperi harroje se dentistet vete nuk e kane idene)
duhet te kesh parasysh qe koka e furces duhet mbajtur paralele me dhembin
dhe duhet ta shtypesh pak deri sa qimet e saje te futen tek ajo hapesira midis dhembit dhe mishit po ta vesh re ka nje hapesire midis mishit dhe dhembit qe eshte normale te levizi pak. po te vesh nej gje shume te holle atje mund te depertoj normalisht deri ne 3mm . kjo eshte normale.nuk ka gje per tu shqetesuar.
ideja e larjes se dhembeve eshte te lashe kete hapesiren boshe dhe jo mishin e dhembeve. pra ato qimet duhet te hyjne midis kesaj hapesires per te hequr mbeturina ushqimore. per ta bere kete me furcen tende me bateri
vendose njehere durcen tek siperfaqja e dhembit 4 mm larg mishit.
ushtro shume pak peshe mbi dhembin me furce dhe takoje butonin.
pastaj levize ne menyre te tille qe qimet te futen brenda.
NUK KE NEVOJE PER FORCE N
NUK KE NEVOJE TA KALOSH FURCEN MBI DHEMBE
NQS NDIEN DHIMBJE TE MISHI NUK JE DUKE E BERE NE REGULL