Close
Faqja 2 prej 3 FillimFillim 123 FunditFundit
Duke shfaqur rezultatin 21 deri 40 prej 57
  1. #21
    Moderatore
    Anëtarësuar
    09-06-2002
    Postime
    1,812
    USHQYERJA ME GJI PAS MUAJIT TE DYTE
    Pas mbushjes se muajit te dyte femija zhvillohet me mire. Atij i shtohet gjeresia e stomakut dhe e organeve te tjera dhe rritet mundesia per nje tretje te mire te ushqimit.
    Per keto arsye nga fillimi i muajit te trete deri ne muajin e peste ose te gjashte, pushimi mes nje kuarje dhe tjetres mund te zgjatet.
    Zakonisht ne kete moshe gjiri jepet cdo tre ore e gjysem gjate dites, me nje pushim prej gjashte oresh e gjysem gjate nates. Pra femija pi 6 here ne 24 ore. Ne rast se kuarjen e pare ia japim femijes ne oren 6 te mengjesit orarin e vazhdojme keshtu:
    Ne oren 6, ne 9.30, ne 13, ne 16.30, ne 20, ne 23.30. Ne rastet kur femija eshte i zhvilluar mund ta zgjasim orarin cdo 4 ore gjate dites. Pushimi i nates mund te zgjatet deri ne 8 ore. Ne keto raste femija mbahet me 5 kuarje ne 24 ore. Ky eshte orari i zakonshem.

    USHQYERJA PAS MUAJIT TE PESTE
    Duke filluar nga fundi i muajit te peste, mga fillimi i muajit te gjashte, foshnjes, pervec gjirit fillojme t'i japim edhe ushqime te tjera. Keto ushqime i shtojme pak e nga pak. Ne fillim te muajit te gjashte dhe deri ne fund te vitit, femija ushqehet cdo 4 ore gjate dites me nje pushim prej 8 oresh gjate nates. Pra ushqehet 5 here ne 24 ore. Ne rast se kuarjen e pare femijes ia japim ne oren 6 te mengjesit vazhdojme ne kete menyre: Ne 6, ne 10, ne 14, ne 18, ne 22. Nga kjo ore e deri ne mengjes, femija dhe nena flene pa nderprerje.

    SI MESON FEMIJA TE PIJE ME ORAR
    Femija mesohet te pije me orar neqoftese nena e ve ne jete kete rregull qe ne ditet e para pas lindjes. Femijet pershtaten shpejt dhe e pelqejne ushqyerjen me orar. Ne rast se femijen nuk e veme ne gji me orar, ai do te mesohet te pije ne menyre te crregullt, kohe pa kohe dhe qumeshti do te zere qumeshtin ende pa tretur ne stomakun e tij. Keta femije nuk jane te qete dhe qajne shpesh pa arsye te dukshme. Nena perpiqet ta qetesoje ate duke e vendosur perseri ne gji.
    Kjo menyre te ushqyeri i sjell deme femijes. Ushqyerja e crregullt, pa boshatisje te plote te gjirit, behet shkak per pakesimin e ndjeshem te qumeshtit. Ushqyerja e crregullt pengon ritmin e pershtatshem te jetes se nenes, gjumin e pushimin e saj.
    Oraret e ushqyerjes se femijes me gji ndryshojne me moshen e femijes, me peshen dhe me gjendjen shendetesore.

    SI VIHET FENIJA NE GJI
    Venia e femijes ne njerin apo ne dy gjinjte ndryshon sipas sasise se qumeshtit dhe kerkesave te foshnjes. Kur nena ka qumesht te mjaftueshem, eshte me mire qe femija ne nje kuarje te vendoset vetem ne njerin gji. Ne kuarjen e mevonshme, ne gjirin tjeter. Kjo menyre jep mundesin e boshatisjes se plote te gjirit dhe rrjedhjen normale te qumeshtit. Gjithashtu ruan gjinjte nga carjet. Nese femija nuk ngopet atehere e vendosim ne te dy gjinjte. Ne kete rast duhet qe patjeter te zbrazet plotesisht njeri gji e me pas te vendoset ne gjirin tjeter. Ne kuarjen e ardheshme i jepet se pari gjiri me te cilin femija eshte ushqyer per se dyti.

    SA MINUTA MBAHET FOSHNJA NE GJI
    Eshte vertetuar se foshnja e shendoshe pi sasine kryesore te qumeshtit brenda 5-10 minuta. Prandaj femija nuk duhet ta zgjase pirjen me shume se 10 deri ne 20 minuta. Eshte e rendesishme qe nena ta mesoje femijen te pije me gjalleri, pa lejuar qe ai gjate kesaj kohe te fleje, te luaje ose te largoje vemendjen nga gjiri. Kohezgjatja e dhenies se gjirit ne me shume se 20 minuta nuk e shton sasine e qumeshtit qe jep gjiri. Zgjatja e tepert e pirjes i humb mjaft kohe nenes dhe demton gjinjte e saj. Pikerisht ne keto raste verehen carje te gjinjve. Kur femija eshte me peshe te vogel mund te zgjase dhenia e gjirit deri ne 30 minuta.
    Kenga me e larte qe mund te degjoje njeriu eshte belbezimi i shpirtit njere

  2. #22
    Moderatore
    Anëtarësuar
    09-06-2002
    Postime
    1,812
    SASIA E QUMESHTIT QE I NEVOJITET FEMIJES
    Nga dita e 7-10-te femijes i nevojitet 400-500 gr kulloshter. Nga fundi muajit te pare femija ka nevoje per 600-650 gr qumesht. Nga muaji i dyte deri ne muajin e peste ose te gjashte sasia rritet deri ne 850-950 gr.
    Mosha Sasia ditore
    Fundi i muajit te pare 600-650 gr
    fundi i muajit te dyte 700-750 gr
    fundi i muajit te trete 750-800 gr
    fundi i muajit te katert 800-850 gr
    fundi i muajit te peste 850-900 gr
    fundi i muajit te gjashte 900-950 gr

    TE QARAT E FEMIJES NUK TREGOJNE GJITHNJE SE AI NUK PI SA DUHET
    Femija mund te grindet e te qaje kur ndjen nevoje per te pire por ai mund te grindet edhe per arsye te tjera.
    Femija qan kur eshte i lagur, i ndotur, kur ka te ftohte ose te nxehte, kur eshte shume i shtrenguar ose kur ka ngacmime te forta te jatshme si zhurme e drite te tepert.
    Femija qan e shtrengohet kur ka dhimbje barku nga formimi i gazrave ne zorre. Ai qan kur ka temperature te larte, kur eshte i semure.
    Femijet qe nuk kane ritem te rregullt jete, qe nuk nderrohen e pastrohen rregullisht, qajne shpesh, behen grindavece, nevrike, flene pak, dobesohen, shqetesojne veten dhe prinderit e tyre.
    Kenga me e larte qe mund te degjoje njeriu eshte belbezimi i shpirtit njere

  3. #23
    Moderatore
    Anëtarësuar
    09-06-2002
    Postime
    1,812
    A KA NEVOJE FEMIJA NEN 6 MUAJ PER SHTESE USHQIMI
    Foshnja nen 6 muaj, kur nena ka gji mjaftueshem dhe shtesa ne peshe eshte e pelqyeshme, nuk ka nevoje per ushqim shtese. Duhet theksuar se edhe nen kete moshe femija ka nevoje per lengje frutash dhe vitamine D.
    Po per uje ka nevoje?
    Qumeshti i gjirit ka sasi te mjaftueshme uji per te plotesuar nevojat e femijes. Ne stinet e nxehta ose kur femija eshte i shqetesuar dhe jep shenja etje eshte e nevojshme t'i jepet nje sasi uji te zier. Uji jepet me luge derisa te shuhet etja e foshnjes.

    LENGJET E FRUTAVE
    Kur nena ushqehet mire ne sasi dhe cilesi, ne qumeshtin e saj kalon nje sasi e mjaftueshme e vitamines C. Vitamina C gjendet ne frutat e fresketa, ne perime; domate, sallate, karota etj. Ne rast se nena i merr keto ushqime ne menyre te rregullt, foshnja nuk i shfaq keto mungesa te vitamines C. Megjithate keshillohet qe foshnjes t'i japim lengje frutash ose perimesh duke filluar nga muaji i 2-te ose i 3-te. Pervec vitamines C keto lengje permbajne edhe lende te tjera te domosdoshme per femijen. Keto lengje jepen ne sasi te kufizuar dhe rregullisht. Sasia e tepert nuk sjell dobi. Femijes mund t'i jepet lengu i limonit, portokallit, mandarines, i sheges, i molles, i pjeshkes, i rrushit, i domateve, i karotes etj.
    Keto lengje jepen larg kuarjeve. Ato jepen me luge dhe ndoshta pak te holluara me uje ose te paholluara. Ne rast se jane te tharta dhe nuk pelqehen nga femija mund t'i shtohet pak sheqer. Ne pergjithesi nevojat plotesohen duke i dhene gjate nje dite 3-8 luge caji ne dite. Nga muaji i katert, ne vend te lengjeve, femijes mund t'i jepet molle e grire, e kaluar ne nje site, ne trajte qulli.
    Nese femija eshte me ushqyerje artificiale, rritet nevoja per lengje frutash e perimesh. Nese nuk plotesohet kjo kerkese, femija nuk zhvillohet mire.

    NEVOJAT E FOSHNJES PER VITAMINE D
    Femija ka nevoje per nje sasi ditore vitamine D. Kjo vitamine e mbron femijen nga shfaqja e rakitit ose e dobesise se kockave. Vitamina D nuk gjendet ne sasi te mjaftueshme ne gjirin e nenes apo ne ushqimet e tjera qe mund te marre femija. Per kete arsye keshillohet dhenia e kesaj vitamine. Vitamina D fillohet nga java e trete e jetes. Sasia e nevojshme e kesaj vitamine shkon nga 800-1200 njesi ne dite. Sasia e nevojshme e vitamines D permbahet ne dy pika. Organizmi i femijes nuk ka nevoje per te marre vitamine D gjate veres, ne rast se mbahet i zhveshur nen rrezet e diellit per disa minuta, rregullisht cdo dite.
    Kenga me e larte qe mund te degjoje njeriu eshte belbezimi i shpirtit njere

  4. #24
    Moderatore
    Anëtarësuar
    09-06-2002
    Postime
    1,812
    NE CILAT RASTE DUHET T'I SHTOJME USHQIMIN FOSHNJES NE GJI
    Shtesat ne ushqim kur foshnja eshte ne gji, duhet t'i bejme ne rastet kur qumeshti i nenes eshte i pamjaftueshem dhe femija nuk shton ne peshe sa duhet. Se pari behen perpjekje per te shtuar sasine e qumeshtit te gjirit duke permiresuar ushqyerjen e nenes dhe rregullat ne dhenien e gjirit.
    Nese nuk shtohet sasia e qumeshtit edhe pas ketyre tentativave, atehere mund te fillojme shtesat ne ushqimin e foshnjes. Dhenia e lengut te orizit, te pelteve apo lengut te frutave nuk e zevendesojne qumeshtin por gjithsesi plotesojne nevojat e foshnjes per ushqim.

    GROMESITJA E FEMIJES
    Mjaft femije kane gromesitje pas dhenies se gjirit. Gromesitja eshte rrjedhim i gelltitjes se ajrit gjate kohes qe femija thith qumeshtin e gjirit. Disa femije gelltisin me shume ajer dhe jane ata qe ne menyre te vazhdueshme thithin papushim. Ajri i gelltitur grumbullohet ne stomak dhe nje pjese e tij kalon ne zorre. Kur femija gromesin mund te nxjerre bashke me ajrin edhe nje sasi qumeshti te patretur. Per te nxjerre ajrin me gromesime, keshillohet qe pas pirjes femija te mbahet ne qendrim pingul, i mbeshtetur ne gjoksin e nenes per 10-15 minuta, derisa te dale gromesima.
    Ajri i gelltitur qe kalon nga stomaku ne zorre, shpesh behet shkak per dhimbje te forta barku. Ne keto raste femija nuk eshte i qete. Ai qan dhe shtrengohet derisa te nxjerre gazrat.

    TE DALURAT JASHTE TE FOSHNJES QE USHQEHET ME QUMESHT GJIRI
    Te dalurat jashte te foshnjes qe ushqehet me gji kane ngjyre te verdhe te ngjashme te verdhen e vezes se rrahur. Ato jane gjysem te buta dhe nuk permbajne copa te patretura.. Kane ere pak te tharte, jo te rende. Pasi jane nxjerre, te dalurat jashte, mund te marrin ngjyre te gjelbert.
    Te dalurat jashte ndryshojne nga njeri femije tek tjetri. Ka femije krejt te shendoshe qe dalin 3-5 here ne dite. Ka te tjere qe nuk dalin cdo dite. Nese jashteqitja eshte normale dhe shendeti i femijes shkon mire, nuk duhet te shqetesohemi per faktin qe femija po del jashte shpesh ose rralle.
    Kenga me e larte qe mund te degjoje njeriu eshte belbezimi i shpirtit njere

  5. #25
    Moderatore
    Anëtarësuar
    09-06-2002
    Postime
    1,812
    ME SE MUND TE USHQEHET NENA ME FEMIJE NE GJI
    Nena pergjithesisht ha cdo ushqim te zakonshem; buken, mishin, qumeshtin, makaronat, orizin, peshkun, djathin, vezet, gjalpin etj. Shume te vlefshme jane perimet e ndryshme dhe frutat e fresketa. Lengjet e mjaftueshme sigurohen nepermjet suprave, qumeshtit, perimeve te njoma, frutave etj. Nena duhet te pije uje aq sa i duhet per te shuar etjen. Duhet qe ushqimi qe ajo perdor te jete i shijshem dhe te merret me rregull.

    A KA BARNA OSE USHQIME QE SHTOJNE SASINE E QUMESHTIT
    Nuk ka te tilla. As barnat dhe as ushqime te vecanta nuk e shtojne sasine e qumeshtit. Eshte mire qe nena te konsumoje shume qumesht dhe fruta.

    USHQIME E BARNA TE DEMSHEM
    Eshte mire qe ushqimi i nenes te mos permbaje sasi te medha te disa ushqimeve qe nderrojne shijen e qumeshtit. Kryesisht permendim hudhrat dhe qepet. Keto jo se demtojne nenen ose femijen por bejne qumeshtin te papelqyer nga femija. Ne rastin e nje terapie te domosdoshme, eshte mire qe nena te keshillohet perpara me mjekun. Disa medikamente e pakesojne sasine e qumeshtit, ndersa te tjera kalojne ne qumesht dhe jane te demshem per femijen.
    Nuk duhen marre lende me purgativ, vecanerisht kriperat si dhe opium, belladon, hormone etj. Antibiotiket dhe sulfamidiket jepen vetem me rekomandimin e mjekut.
    Nena nuk duhet te pije duhan pasi demton foshnjen.

    JETA E NENES
    Dalja dhe qendrimet ne ajer te paster jane te dobishme. Puna e zakonshme dhe jo e lodhshme nuk behet pengese per rrjedhjen e qumeshtit nese ajo siguron nderkohe ushqyerjen e femijes me gji cdo 3 ore. Puna e panderprere prej 6-7 oresh mund te behet shkak per pakesimin e qumeshtit dhe humbjen e tij. Gjumi, qetesia shpirterore, pushimi i mjaftueshem e ndihmojne ate te kete rrjedhje normale te qumeshtit.
    Ardhja e menstruacioneve nuk behet pengese per te ushqyer femijen ne gji.
    Ne rast shtatzanie te re ajo mund ta ushqeje femijen se paku per 3-4 muajt e pare te shtatzanise.

    PENGESA PER USHQYERJEN NE GJI NE RASTE SEMUNDJESH
    Keto raste jane te rralla e te kufizuara.
    Nenes qe vuan nga tuberkulozi i hapet ose i pastabilizuar nuk i lejohet te ushqeje femijen ne gji. Ne kete rast femija largohet menjehre nga nena dhe vaksinihet me vaksinen BCG. Nena vazhdon terapine ne spital. Kur burimi i semundjes eshte ne ambjentin e shtepise, femija duhet mbajtur jashte ketij ambjenti.
    Ne rast se nena vuan nga semundje te renda te zemres, veshkave, melcise dhe sistemit nervor ajo nuk duhet te ushqeje femijen me gji. Ne ratet e semundjeve ngjitese si gripi, te ftohurit, bronkiti etj, nena vazhdon ta mbaje femijen ne gji duke perdorur maska mbrojtese kur e ushqen ate. Kur semundjet ngjitese jane te renda dhe rrezikojne edhe nenen edhe femijen nderpritet ushqyerja me gji. Nderkohe duhet bere zbrazja e gjirit me pompe. Ky veprim lejon rrjedhjen e gjirit i cili pasi nena te jete permiresuar, mund te vazhdoje te ushqeje femijen.
    Kenga me e larte qe mund te degjoje njeriu eshte belbezimi i shpirtit njere

  6. #26
    Moderatore
    Anëtarësuar
    09-06-2002
    Postime
    1,812
    PENGESAT E FEMIJEVE NE USHQYERJEN ME GJI
    gjendja e femijes e ben te veshtire ose te pamundur ushqyerjen me gji. Foshnjet e lindura me peshe shume te vogel mund te mos kene fuqi per te thithur gjirin. Keto veshtiresi i paraqesin foshnjat e lindura me asfiksi ose demtime, vecanerisht ne koke. Keta femije ushqehen pothuaj si femijet e lindur me peshe shume te vogel.
    Ne raste te rralla femijet lindin me carje te buzeve e te qiellzes ose me hunde plotesisht te mbyllura. Keta femije ushqehen me luge, me sonde, dhe pjeserisht duke u vene ne gji derisa te behet e mundur nderhyrja kirurgjikale.
    Foshnja qe i ka hundet te zena nga gripi stinor ose te ftohurit ka veshtiresi ne terheqjen e gjirit. Ne kete rast perdoren medikamente mjekesore per te zhbllokuar hundet.

    USHQYERJA E FEMIJES DUKE FILLUAR NGA MUAJI I GJASHTE
    Kur femija hyn ne muajin e gjashte te jetes, qumeshti i gjirit nuk eshte i mjaftueshem per rritje dhe zhvillim te plote te tij. Ne kete moshe organizmi i femijes ka nevoje per sasi me te medha ushqimi, per proteina, kripera te hekurit etj.
    Aparati tretes dhe gjithe organizmi jane ne gjendje te tresin me mire ushqimin. Kuptohet qe keto ushqime duhen perpunuar e pergatitur me shume kujdes. Zevendesimi i qumeshtit te gjirit me ushqime shtese, behet pak nga pak, shkalle-shkalle, per te mesuar femijen me to. Periudhen e zevendesimit te qumeshtit te gjirit, qe vazhdon zakonisht per gjashte muajt e dyte te vitit te pare te jetes, e quajme periudhe e zvjerdhjes.
    kete periudhe femijes i hiqet nje kuarje me gji dhe zevendesohet me nje vakt ushqyerje te pershtatshme.

    CILI USHQIM ESHTE I PERSHTATSHEM PER TE ZEVENDESUAR NJE KUARJE NE GJI
    Ky ushqim mund te jete nje pure ose ne muhalebi e perbere nga qumesht lope, miell e sheqer. Ne disa raste qumeshtin e zevendesojme me kos. Mund t'i japim gjithashtu edhe pure te holle te perbere nga patate ose perzierje perimesh, me qumesht, gjalpe dhe pak kripe.
    Me e drejte eshte te fillohet me purene dhe duhet te perpiqemi ta mesojme femijen me shijen e kripur te saj, megjthse muhalebia eshte me e pelqyeshme nga femijet ne pergjithesi. Pureja i jep organizmit te femijes lende te reja per te cilat ai ka nevoje.

    SI I JEPET USHQIMI I RI FEMIJES
    Ushqimi i ri i jepet femijes ne sasi te vogel prej pak lugesh ne ditet e para derisa te mesohet me te. Sasia e ushqimit shtohet cdo dite nga pak derisa te plotesohet nje kuarje e rregullt. Nje kuarje permban 160-180 gram. Kuarja e plote zakonisht permbushet brenda 10 ose 14 diteve. Gjate kohes qe femijes po i mesojme ushqimin e ri, pakesojme gradualisht gjirin. Dhenia e gjirit per kete vakt shkurtohet nga pak cdo dite derisa ne fund, pas 10-14 ditesh hiqet plotesisht. Ushqimi i ri zakonisht jepet ne vaktin e drekes. Nena duhet te vereje me kujdes se si e merr dhe si e tret femija ushqimin e ri, duke e shpejtuar ose ngadalesuar dhenien e tij. Gjate muajit te gjashte femija merr 4 here gji dhe nje here ushqim te huaj. Ushqimi mund te sistemohet keshtu;
    ora 6 gji
    ora 10 gji
    ora 14 pure ose muahlebi
    ora 18 gji
    ora 22 gji
    Gjate muajit te gjashte, vec ushqyerjes se huaj mund t'i japim femijes pure frutash te grira mire dhe te kaluara ne site. Kjo sasi duhet te jete rreth 100 gram. Qullin e frutave mund t'ia japim njeheresh ose ne dy here.

    USHQYERJA E FEMIJES GJATE MUAJIT TE 7-TE DHE TE 8-TE
    Gjate muajit te 7-te dhe te 8-te, femija mund te ushqehet me tre kuarje gji dhe dy te tjera ushqim te huaj. Njeri nga keto dy ushqime duhet te permbaje pure me patate ose perime te ndryshme. Ne vend te purese mund t'i japim edhe nje supe me perime, miell gruri, gjalpe ose vaj, pak leng mishi dhe kripe. Ushqimi tjeter perbehet nga nje muhalebi me e trashe. Ne kete moshe femijes i shtohet edhe nje gjysem i verdhi veze ne dite.
    Veza i shtohet purese, supes ose muhalebise ne fund te gatuarjes se tyre. Ajo perzihet me keto ushqime. Frutat jepen leng ose qull.
    Sasia e ushqimit qe merr femija ne cdo kuarje eshte 220 gram. Si jepet ushqimi;
    ora 6 gji
    ora 10 muhalebi
    ora 14 gji
    ora 18 pure ose supe me gjysem te verdhe veze
    ora 22 gji
    Sipas shijes se femijes, pureja ose supa mund te jepen ne oren 10 dhe muhalebia ne oren 18.

    USHQYERJA E FEMIJES GJATE MUAJIT TE 9-TE DHE TE 10-TE
    Gjate muajit te 9-te dhe te 10-te femija zakonisht mbahet me dy kuarje te plota ne gji. gjiri mund te jepet ne oren 6 dhe ne oren 22 ose ne nje orar tjeter te pershtatshem per nenen. Ushqimi rregullohet ne kete menyre; ne oren 6 gji, ne oren 10 muhalebi te trashe me gjysem ose nje te verdhe veze, ne oren 14 supe me leng mishi ose me leng kockash, te ciles i shtohet miell gruri ose buke e thekur e therrmuar si dhe gjalpe ose vaj, dhe kripe. supa mund te pasurohet me perime ose duke i shtuar nje sasi mishi ose melcie prej 10-20 gramesh. Mishi eshte plotesisht i tretshem ne kete moshe me kusht qe te jete zier mire dhe i grire shume imet sa te marre trajten e purese.
    Ne oren 18 pureja mund te behet me perime te ciles i shtohen rreth 10 gram djathe. Ne oren 22 jepet gji.
    Frutat e grira jepen ne sasine 100-150 gramesh. Eshte e domosdoshme qe gjiri te jepet ne dy kuarje pothuajse te plota perndryshe rrjedhja e qumeshtit pakesohet deri ne humbje.

  7. #27
    Moderatore
    Anëtarësuar
    09-06-2002
    Postime
    1,812
    PENGESAT E FEMIJEVE NE USHQYERJEN ME GJI
    gjendja e femijes e ben te veshtire ose te pamundur ushqyerjen me gji. Foshnjet e lindura me peshe shume te vogel mund te mos kene fuqi per te thithur gjirin. Keto veshtiresi i paraqesin foshnjat e lindura me asfiksi ose demtime, vecanerisht ne koke. Keta femije ushqehen pothuaj si femijet e lindur me peshe shume te vogel.
    Ne raste te rralla femijet lindin me carje te buzeve e te qiellzes ose me hunde plotesisht te mbyllura. Keta femije ushqehen me luge, me sonde, dhe pjeserisht duke u vene ne gji derisa te behet e mundur nderhyrja kirurgjikale.
    Foshnja qe i ka hundet te zena nga gripi stinor ose te ftohurit ka veshtiresi ne terheqjen e gjirit. Ne kete rast perdoren medikamente mjekesore per te zhbllokuar hundet.

    USHQYERJA E FEMIJES DUKE FILLUAR NGA MUAJI I GJASHTE
    Kur femija hyn ne muajin e gjashte te jetes, qumeshti i gjirit nuk eshte i mjaftueshem per rritje dhe zhvillim te plote te tij. Ne kete moshe organizmi i femijes ka nevoje per sasi me te medha ushqimi, per proteina, kripera te hekurit etj.
    Aparati tretes dhe gjithe organizmi jane ne gjendje te tresin me mire ushqimin. Kuptohet qe keto ushqime duhen perpunuar e pergatitur me shume kujdes. Zevendesimi i qumeshtit te gjirit me ushqime shtese, behet pak nga pak, shkalle-shkalle, per te mesuar femijen me to. Periudhen e zevendesimit te qumeshtit te gjirit, qe vazhdon zakonisht per gjashte muajt e dyte te vitit te pare te jetes, e quajme periudhe e zvjerdhjes.
    kete periudhe femijes i hiqet nje kuarje me gji dhe zevendesohet me nje vakt ushqyerje te pershtatshme.

    CILI USHQIM ESHTE I PERSHTATSHEM PER TE ZEVENDESUAR NJE KUARJE NE GJI
    Ky ushqim mund te jete nje pure ose ne muhalebi e perbere nga qumesht lope, miell e sheqer. Ne disa raste qumeshtin e zevendesojme me kos. Mund t'i japim gjithashtu edhe pure te holle te perbere nga patate ose perzierje perimesh, me qumesht, gjalpe dhe pak kripe.
    Me e drejte eshte te fillohet me purene dhe duhet te perpiqemi ta mesojme femijen me shijen e kripur te saj, megjthse muhalebia eshte me e pelqyeshme nga femijet ne pergjithesi. Pureja i jep organizmit te femijes lende te reja per te cilat ai ka nevoje.

    SI I JEPET USHQIMI I RI FEMIJES
    Ushqimi i ri i jepet femijes ne sasi te vogel prej pak lugesh ne ditet e para derisa te mesohet me te. Sasia e ushqimit shtohet cdo dite nga pak derisa te plotesohet nje kuarje e rregullt. Nje kuarje permban 160-180 gram. Kuarja e plote zakonisht permbushet brenda 10 ose 14 diteve. Gjate kohes qe femijes po i mesojme ushqimin e ri, pakesojme gradualisht gjirin. Dhenia e gjirit per kete vakt shkurtohet nga pak cdo dite derisa ne fund, pas 10-14 ditesh hiqet plotesisht. Ushqimi i ri zakonisht jepet ne vaktin e drekes. Nena duhet te vereje me kujdes se si e merr dhe si e tret femija ushqimin e ri, duke e shpejtuar ose ngadalesuar dhenien e tij. Gjate muajit te gjashte femija merr 4 here gji dhe nje here ushqim te huaj. Ushqimi mund te sistemohet keshtu;
    ora 6 gji
    ora 10 gji
    ora 14 pure ose muahlebi
    ora 18 gji
    ora 22 gji
    Gjate muajit te gjashte, vec ushqyerjes se huaj mund t'i japim femijes pure frutash te grira mire dhe te kaluara ne site. Kjo sasi duhet te jete rreth 100 gram. Qullin e frutave mund t'ia japim njeheresh ose ne dy here.

    USHQYERJA E FEMIJES GJATE MUAJIT TE 7-TE DHE TE 8-TE
    Gjate muajit te 7-te dhe te 8-te, femija mund te ushqehet me tre kuarje gji dhe dy te tjera ushqim te huaj. Njeri nga keto dy ushqime duhet te permbaje pure me patate ose perime te ndryshme. Ne vend te purese mund t'i japim edhe nje supe me perime, miell gruri, gjalpe ose vaj, pak leng mishi dhe kripe. Ushqimi tjeter perbehet nga nje muhalebi me e trashe. Ne kete moshe femijes i shtohet edhe nje gjysem i verdhi veze ne dite.
    Veza i shtohet purese, supes ose muhalebise ne fund te gatuarjes se tyre. Ajo perzihet me keto ushqime. Frutat jepen leng ose qull.
    Sasia e ushqimit qe merr femija ne cdo kuarje eshte 220 gram. Si jepet ushqimi;
    ora 6 gji
    ora 10 muhalebi
    ora 14 gji
    ora 18 pure ose supe me gjysem te verdhe veze
    ora 22 gji
    Sipas shijes se femijes, pureja ose supa mund te jepen ne oren 10 dhe muhalebia ne oren 18.

    USHQYERJA E FEMIJES GJATE MUAJIT TE 9-TE DHE TE 10-TE
    Gjate muajit te 9-te dhe te 10-te femija zakonisht mbahet me dy kuarje te plota ne gji. gjiri mund te jepet ne oren 6 dhe ne oren 22 ose ne nje orar tjeter te pershtatshem per nenen. Ushqimi rregullohet ne kete menyre; ne oren 6 gji, ne oren 10 muhalebi te trashe me gjysem ose nje te verdhe veze, ne oren 14 supe me leng mishi ose me leng kockash, te ciles i shtohet miell gruri ose buke e thekur e therrmuar si dhe gjalpe ose vaj, dhe kripe. supa mund te pasurohet me perime ose duke i shtuar nje sasi mishi ose melcie prej 10-20 gramesh. Mishi eshte plotesisht i tretshem ne kete moshe me kusht qe te jete zier mire dhe i grire shume imet sa te marre trajten e purese.
    Ne oren 18 pureja mund te behet me perime te ciles i shtohen rreth 10 gram djathe. Ne oren 22 jepet gji.
    Frutat e grira jepen ne sasine 100-150 gramesh. Eshte e domosdoshme qe gjiri te jepet ne dy kuarje pothuajse te plota perndryshe rrjedhja e qumeshtit pakesohet deri ne humbje.

  8. #28
    Moderatore
    Anëtarësuar
    09-06-2002
    Postime
    1,812
    USHQYERJA E FEMIJES GJATE MUAJIT TE 11-TE DHE 12-TE
    Ne keto muaj femijes mund t'i vazhdohen dy kuarje ne gji nese nena ka qumesht te mjaftueshem. Kuarjet ne gji eshte mire te vazhdohen vecanerisht ne stinene e nxehte ose kur femija ka kaluar semundje me heqje barku. Ushqimi, qofte si orar apo permbajtje, eshte i perafert me ate qe i jepet femijes ne moshen 9 dhe 10 muajsh. Sasia e ushqimit per cdo kuarje eshte ne sasi prej 220-250 gramesh. Ushqimet pergatiten te trasha , me permbajtje me te madhe gjalpi ose vaji. Mishi dhe melcia jepen ne sasi 20-30 gram ne dite. Ne vend te muhalebise mund te jepet syltiac ose qumesht me biskota ose me buke te thekur, te grire. Supes i shtohen me shume perime si dhe pak oriz ose makarona. te imta. Sasia e djathit shtohet ne 20 gram. Frutat jepen te grira ne sasi rreth 150-200 gramesh. Ne rast se jane te buta, te pjekura mire mund te jepen te pagrira. Kur nena nuk ka gji femija mund te vihet ne 4 ushqyerje ashtu sic veprohet ne fillim te vitit te dyte. Ne rast se femija kerkon edhe ushqyerjen e 5-te kjo mund te perbehet kryesisht nga fruta qe jepen ne sasi me te madhe te perziera me biskota.


    ORARI I USHQYERJES
    Ne pergjithesi kuarja e pare i japet femijes ne oren 6 te mengjesit. Ky orar mund te ndryshoje sipas stines, punes e nevojave te nenes. Pra ushqimi i pare mund te jepet me shpejt ose me vone. Rendesi vendimtare ka ruajtja e pushimit, e kohes midis dy vakteve. Kjo hapsire kohore nuk duhet te jete me e shkurter se 4 ore ne kete moshe te femijes. Shkelja e orarit i sjell deme femijes ne tretjen e ushqimeve. Ne mes te dy ushqyerjeve, femijes nuk duhet t'i jepet asnje lloj ushqimi tjeter si cokollata, embelsira etj. Keto ushqime shkaktojne crregullime te ndryshme, pakesojne oreksin dhe nuk lejojne qe femija te mesohet me ushqime te kripura.
    Ne mes te dy ushqyerjeve femijes mund t'i jepet leng frutash, fruta te grira dhe pak uje, vecanerisht gjate stines se nxehte. Gjate nates femija nuk duhet te mesohet te thithe gjirin kohe e pa kohe.

    MENYRA E TE USHQYERIT
    Ushqimi i jepet femijes brenda nje kohe te caktuar qe nuka duhet t'i kaloje 20 minutat. Me perjashtim te rasteve te rralla kur mund te jepet edhe per 30 minuta. Kur femija ushqehet, prane tij mund te qendroje vetem nena, kujdestarja ose personi qe e ushqen. Rreth tij duhet te kete qetesi.
    Femija demtohet dhe merr vese kur gjate ushqyerjes mesohet te luaje, te perkedhelet, te drejtoje vemendjen tjeterkund etj. Gjate ushqyerjes femija mbahet ne preherin e personit qe e ushqen, ne qendrim ndenjur ose gjysem ndejur. Ushqimet vihen perpara tij ne tryeze. Kur ai eshte ne gjendje te qendroje vete ndenjur mund ta ulim ne nje karrige te vogel me mbeshtetese ne shpine, perpara nje tryeze me ushqimin e pergatitur. Femija eshte mire qe nga muaji i 6-te te marre ushqimin me luge ose filxhan. Njekohesisht ai duhet te mesohet sa me heret te pertype gjellet. Kemi permendur qe vakti i pare i ushqyerjes se femijes me gji eshte ne oren 6 te mengjesit. Zakonisht ne kete kohe gjiri ka qumesht ne sasi te madhe. Ne rast se gjiri, ne kuarjen e nates fillon te pakesohet dhe gjendemi ne stinen e veres, eshte e mundur ta veme femijen ne gji ne oren 6, ne oren 22 dhe nje here tjeter gjate dites. Duke u terhequr tre here ne dite, qumeshti mund te vije ne sasi me te madhe. Te gjitha ushqimet qe fillohen per here te pare, duhet t'i jepen femijes ne sasi te paket.
    Ndryshuar për herë të fundit nga Mina : 28-05-2003 më 17:31
    Kenga me e larte qe mund te degjoje njeriu eshte belbezimi i shpirtit njere

  9. #29
    Moderatore
    Anëtarësuar
    09-06-2002
    Postime
    1,812
    LLOJI I USHQIMEVE
    Qumeshti i lopes nga muaji i 6-te deri ne muajin e 12-te, perdoret per te pergatitur muhalebine, purene, persheshin, syltiacin. Qumeshti nuk eshte mire t'i jepet si pirje e thjeshte. Kur femija eshte ne gji, sasia e qumeshtit te lopes nuk duhet t'i kaloje 400-700 gram ne dite. Ushqimet pergatiten lehte dhe kane shije te mire kur perdoret qumeshti, por ne disa raste perdorim kosin. Kosi perdoret ne ato raste kur kushtet e ruajtjes se qumeshtit nuk jane te pershtatshme. Qumeshti ruhet me veshtiresi gjate stines se nxehte. Kosi mund te ndihmoje femijen kur ky ka heqje barku. Pergatitjet me kos behen ne menyre te vecante. Bejme vec pergatitjen dhe zierjen e ushqimeve te tjera dhe me pas shtojme kosin. E verdha e vezes tretet mire nga muaji i 7-te ndonjehere edhe nga muaji i 6-te. Ne fillim jepet nje sasi shume e paket qe shtohet cdo dite nga pak derisa te arrije gjysem e verdhe veze ose nje e verdhe e plote. Veza e plote, se bashku me te bardhen jepet pasi femija te kete mbushur vitin.
    Perimet fillohen nga fundi i muajit te 5-te ose nga muaji i 6-te. Ato ne fillim punohen si pure, pastaj si supe.
    Suprat me leng mishi ose kockash jepen nga muaji i 7-te.
    Mishi i zier, i grire ne trajte qulli ose melcia e trute perdoren zakonisht nga muaji i 10-te ose edhe pak me perpara.

    KUR HIQET FEMIJA PLOTESISHT NGA GJIRI
    Ne rast se femija eshte i zhvilluar mire dhe tret pa veshtiresi ushqimet e ndryshme, mund te hiqet nga gjiri qe nga muaji i 10-te. Kur nena ka qumesht mjaftueshem mund te qendroje ne gji deri ne muajin e 12-te.
    Vecanerisht kur koha e heqjes se gjirit rastis ne vere ose kur femija ka crregullime te tretjes, dhenia e gjirit, krahas ushqimeve te tjera, mund te vazhdohet edhe pak me gjate.

    USHQYERJA E HUAJ OSE ARTIFICIALE
    Flasim per ushqyerje te huaj ose artificiale kur femija nuk ushqehet me gji perpara muajit te 5-te ose te 6-te te jetes. Qumeshti i gjirit mund te mungoje qe gjate muajit te pare ose ne muajt e mevonshem.

    NE CFAR RASTESH E VEME FEMIJEN NE USHQIM TE HUAJ
    Femijen e veme ne ushqim te huaj ne ato raste kur nenes i mungon plotesisht qumeshti i gjirit.
    Qumeshti i gjirit mund te mungoje kur nena ka semundje te renda, te zgjatura ose ngjitese.
    Qumeshti i gjirit mund te mungoje gjithashtu kur nena ka infeksion te rende te te dy gjinjve.
    Qumeshti i gjirit ndonjehere mund te mungoje ose te humbase kur behen gabime ne venien ne gji gjate diteve e javeve te para te jetes se femijes.

    KUSH VENDOS PER VENIEN E FEMIJES NE USHQIM TE HUAJ
    Perpara se te vihet femija ne ushqim te huaj duhet te bindemi qe nena nuk ka qumesht.
    Kjo detyre i bie personelit te Maternitetit ose konsultoreve te femijes, kryesisht mjekut. Mjeku eshte ne gjendje te vendose mbi mundesine ose pamundesine e ushqyerjes se femijes me gji.

    CFAR USHQIMI I JEPET FEMIJES KUR ESHTE ME USHQYERJE TE HUAJ
    Ne rast se gjate 5-6 muajve te pare te jetes femija nuk ushqehet me qumesht gjiri, jemi te detyruar ta ushqejme me ushqime qe kane baze qumeshtin e lopes. Qumeshti i lopes eshte me i pershtatshem per femijen se qumeshti i bagetive te tjera. Ne mungese te tij perdorim qumeshtin pluhur. Rralle perdoret qumeshti i dhise.
    Paluzet, peltet, lengu i orizit, nuk mund te jene zevendesues te qumeshtit.
    Kenga me e larte qe mund te degjoje njeriu eshte belbezimi i shpirtit njere

  10. #30
    Moderatore
    Anëtarësuar
    09-06-2002
    Postime
    1,812
    PERPUNIMI I QUMESHTIT TE LOPES
    Qumeshti i lopes nuk mund t'i jepet femijes pa iu nenshtruar perpunimit. e para gje eshte zierja qe e sterilizon ate dhe shmang kalimin e mikrobeve te demshme tek femija, te cilat mund te japin pasoja te renda.
    Qumeshti i lopes duhet holluar me lengje, i duhet shtuar sheqer dhe miell. Ky perpunim e pasuron qumeshtin dhe e ben me te tretshem. Qumeshtit te lopes nuk i duhet hequr ajka dhe nuk duhet skremuar, kur perdoren ne femije te vegjel. Keshillohet vetem hollimi i tij, jo skremimi sepse i ul vlerat ushqyese dhe eshte ushqim i varfer per femijen.

    SHTESAT E VITAMINAVE
    Ne ushqyerjen e huaj si qumeshti ashtu edhe lendet e tjera i nenshtrohen zierjes por zierja, pakeson ose zhduk disa vitamina, kryesisht vitaminen C. Per kete arsye, kur femija eshte me ushqim te huaj, lengjet e frutave fillohen shpejt dhe ne sasi me te madhe sesa kur femija eshte me gji.
    Sasia e vitamines C te domosdoshme shkon nga 25-50 miligram ne dite. Ne rast mungese te lengjeve te frutave ose kur femija nuk i pranon keto, vitamina C jepet ne forme tablete.
    Vitamina D eshte e nevojshme per femijen me ushqyerje te huaj. Ajo jepet ne ate menyre dhe sasi si dhe vitamina C.

    USHQYERJA E HUAJ GJATE MUAJIT TE PARE TE JETES
    Foshnja e vogel, gjate m uajit te pare te jetes, ka nevoje te pashmangshme per qumesht gjiri, sic eshte theksuar edhe me pare. Ne rast se mungon zevendesohet me qumesht lope te holluar me leng orizi. Duhen perzier ne raportin 1:1 dmth sa qumesht lope aq leng orizi. Perzierjes i shtojme 5% sheqer dmth per cdo 100 gr perzierje shtojme 5 gr sheqer. Nje luge caji rrafsh permban 4-5 gr sheqer, ndersa gjysem gote uji permban rreth 90-100 gr.
    Sasia ditore e nevojshme e qumeshtit per foshnjen gjate muajit te pare te jetes eshte ne rritje nga 200-300 gram, edhe lengu i orizit po keshtu shtohet nga 200-300 grame.
    Sasia e sheqerit rritet nga 20-30 gr. Foshnja ushqehet 7 here ne 24 oret, cdo 3 ore duke ruajtur pushimin prej 6 oresh nga mesnata deri ne mengjes. Sasia e perzierjes se qumeshtit per cdo kuarje shkon nga 60-90 gram.
    Lengu i frutave jepet rregullisht ne sasi prej rreth 20 gramesh ne dite. Lengu i frutave hollohet me uje dhe kur nuk eshte i embel shtohet pak sheqer. Ai jepet midis kuarjeve. Ne mungese te lengut te frutave ose kur nuk pelqehet nga femija, duhet t'i japim gjysem tablete vitamine C.
    Vitamina D fillohet qe nga java e dyte e jetes.
    Kenga me e larte qe mund te degjoje njeriu eshte belbezimi i shpirtit njere

  11. #31
    Moderatore
    Anëtarësuar
    09-06-2002
    Postime
    1,812
    USHQYERJA E HUAJ GJATE MUAJIT TE 2-TE DHE TE 3-TE
    Ne kete moshe eshte mire qe foshnja te ushqehet 6 here ne dite qe do te thote se kuarjet femija i merr cdo 3 ore e gjysem duke ruajtur pushimin e nates prej 6 oresh e gjysem.
    Qumeshti i lopes hollohet duke i shtuar leng orize ne sasi me te paket. Mund te themi se qumeshti ze dy pjese dhe lengu i orizit nje pjese dmth ne raport 2:1.
    Nga raporti 1:1 ne 2:1 kalojme gradualisht, jo menjehere. Mesatarisht, femija ne kete moshe ka nevoje per keto sasi ushqimesh:
    Qumesht lope i paskremuar 400-500 gram
    Leng orizi 250 gram
    Sheqer 30-40 gram
    Sasia e ushqimit ne cdo kuarje shkon nga 100 deri ne 130 gram. Eshte permendur gjithmone lengu i orizit por ai mund te zevendesohet edhe me lengje dritherash te tjera si elbi etj.
    Nga muaji i trete ne shumicen e femijeve, ne vend te lengut te orizit, hollimin e qumeshtit mund ta bejme me paluze shume te holle.
    Lengu i frutave jepet ne sasi, se paku nga 25-50 gram. Ne vend te lengut te frutave mund te japim leng te holluar domatesh ose perimesh te tjera. Ne rast nevoje lengjet e fresketa zevendesohen nga nje tablete vitamine C.
    Vitamina D vazhdohet sipas udhezimeve qe jane dhene me perpara.

    USHQYERJA E HUAJ GJATE MUAJIT TE 4-t E TE 5-te
    Ne kete moshe eshte mire qe femija te ushqehet 5 here ne 24 ore qe do te thote se femija ushqehet diten cdo 4 ore dhe naten ruhet pushimi prej 8 oresh. Ne perzierjen e ushqimit qumeshti ze tre pjese ndersa paluzja e orizit ose e dritherave te tjera, nje pjese. Kete hollim e quajme 3:1.
    Ne kete moshe hollimi i qumeshtit behet jo me lengjet e dritherave por me paluze.
    Paluzet pergatiten duke marre rreth 3 gram miell orizi ose gruri te skuqur, qe perzihet me 50-100 gram uje te ftohte dhe pastaj vihet te zieje per 15-20 minuta. Nje luge caji e rrafshet permban 3-4 gram miell. Paluzja e gatshme perzihet me qumesht e sheqer dhe i jepet nje vale e shkurter.
    Mesatarisht per cdo 24 ore femija ka nevoje per keto sasi ushqimi.
    Qumesht 550-650 gram
    Paluze 250 gram
    Sheqer 40-50 gram
    Sasia e ushqimit ne cdo kuarje shkon nga 150-180 gram. Lengu i frutave ose i perimeve shkon nga 50-80 gram. Ne vend te lengut te frutave mund te perdorim fruta te grira ne rende, te kaluara neper nje site te imet. Ato mund te pergatiten edhe si kisel. Sasia e tyre shkon nga 100-150 gram.
    Vitamina D vazhdohet rregullisht. Ne moshen 5 muajshe nje ushqyerje mund te zevendesohet me nje pure patatesh ose perzierje perimesh.
    Kenga me e larte qe mund te degjoje njeriu eshte belbezimi i shpirtit njere

  12. #32
    Moderatore
    Anëtarësuar
    09-06-2002
    Postime
    1,812
    USHQYERJA E HUAJ GJATE MUAJIT TE 6-TE, 7-TE DHE TE 8-TE
    Ne kete moshe femija zakonisht vazhdon te ushqehet 5 here ne 24 ore. qumeshti i lopes perdoret i paholluar. Me qumesht pergatiten muhalebite dhe purete. Sasia ditore e nevojshme e qumeshtit te lopes eshte prej 650-750 gram.
    Ne muajin e gjashte eshte e nevojshme qe nje kuarje te perbehete nga nje pure me patate ose me perime te perziera. Pureja duhet filluar ne muajin e peste. Ne muajin e gjashte, zakonisht purese ose muhalebise u shtohet gjysem e verdhe veze.
    Ne kete moshe fenija merr 4 kuarje me muhalebi dhe nje kuarje me pure. Ne muajin e 7-te dhe te 8-te, ushqimit te femijes i shtohet nje supe. Supa pergatitet me perime, me miell gruri, me gjalpe ose vaj me pak kripe. Ajo mund te pergatitet edhe me leng kockash ose leng mishi.
    Ne muajin e 7-te dhe te 8-te femijes i jepen tre muhalebi gjithnje e me te trasha, nje pure me perime dhe nje supe. Vazhdohet dhe dhenia me ushqimin e gjysmes se te verdhes se vezes ose nje e verdhe e plote. Ne kete moshe femija duhet te jete i mesuar me gjelle me kripe. Ai gjithashtu duhet te mesoje te pertypet. frutat jepen ne forme qulli, duke i shtypur kur jane te buta dhe duke i kaluar neper site kur jane te forta. Ato mund te perzihen me biskota te thermuara. Sasia ditore e frutave mbetet ne rreth 150-200 gram. Ato jepen njeheresh ne mes te kuarjeve ose te ndara pas dy kuarjeve gjate dites.
    Sasia e ushqimit per cdo kuarje shkon me kalimin e muajve nga 160-220 gram.

    USHQYERJA E HUAJ NGA MUAJI I 9-TE DERI NE MUAJIN E 12-TE
    Ne kete moshe shumica e femijeve vazhdojne te ushqehen 5 here ne 24 ore, megjithse ndonje femije mjaftohet me 4 here.
    Sasi ditore e qumeshtit me te cilin pergatiten ushqimet e nryshme nuk ka nevoje t'i kaloje 750 gramet.
    Kufizimi i sasise se qumeshtit e meson dhe e detyron femijen te haje ushqime te tjera shume me te nevojshme per te si; perimet, superat, mishin, peshkun, djathin, buken e thekur te thermuar etj.
    Ushqimi ditor mund te kete kete perberje;Nje here qumesht me buke te thekur, te thermuar ose me biskota. Dy muhalebi te dendura ose syltiac. nje supe me leng mishi, me perime, me buke te thekur te thermuar. Nga muajt e fundit supes mund t'i shtohet pak oriz ose makarina te imta. Nje pure me patate ose perime te perziera.
    Mishi i perpunuar mire, i zier dhe i grire imet, ne sasi 20-30 gram i shtohet supes ose purese. Djathi mund t'i shtohet purese ne sasi prej 15-20 gram.
    E verdha e vezes e plote i shtohet muhalebise, purese ose supes. Ajo gjithashtu mund te jepet e zier lehte ose e rrahur me pak sheqer.
    Qulli i frutave jepet ne sasi 180-250 gram. Frutat e buta nuk eshte nevoja t'i pergatisim ne forme qulli, ato mund t'i jepen femijes me copa te vogla.
    Sasia e qumeshti per cdo kuarje shkon nga 220-250 gram. Koha e dhenies se ushqimit ndermjet kuarjeve ndryshon sipas shijes se femijes dhe mundesive te nenes.
    Kenga me e larte qe mund te degjoje njeriu eshte belbezimi i shpirtit njere

  13. #33
    Moderatore
    Anëtarësuar
    09-06-2002
    Postime
    1,812
    ME CFARE MUND TE ZEVENDESOHET QUMESHTI I LOPES
    E kemi theksuar vazhdimisht qe qumeshti me i pershtatshem per ushqyerjen e femijes se vogel eshte qumeshti i lopes i paskremuar. Qumeshti i dhise mund te zevendesoje qumeshtin e lopes per nje periudhe te shkurter kohe. Perdorimi i tij ne foshnjat e vogla si dhe perdorimi i zgjatur nuk jane te keshillueshme. Qumeshti i deles mund te perdoret vetem ne femijet me te rritur.
    kur mungon qumeshti i lopes, foshnja mund te ushqehet me qumesht pluhur te paskremuar.
    nje pjese qumesht pluhur perzihet me 8-10 pjese uje, atehere mund te themi qe kjo mae i afrohet qumeshtit te lopes.
    Ne ndonje rast mund te perdoret edhe qumeshti i kondensuar. Ky hollohet me 3-4 pjese uje. Veme ne dukje se ne disa raste qumeshti mund te zevendesohet me kosin.
    Perserisim qe paluzet, peltet, lengu i orizit nuk zevendesojne ne asnje menyre qumeshtin.

    MENYRA E DHENIES SE USHQIMIT TE HUAJ
    Femija i vogel me ushqyerje te huaj, gjate muajve te pare te jetes, e merr ushqimin me ane te shishes me biberon. Perdorimi i shishes dhe i biberonit, kerkon qe ato te mbahen me higjene te vecante. Gjate ushqyerjes shishja mbahet pjerret ne menyre qe ne biberon te mos kete ajer. Ne rast se nuk ruhet pjerrtesia, femija gelltit shume ajer. Gelltitja e ajrit i shkakton probleme femijes sepse behet shkak per gromesitje, per nxjerrjen e nje pjese te ushqimit dhe per dhembje barku. gjate marrjes se ushqimit, foshnja shume e vogel mbahet shtrire por me shpatullat dhe koken pak te ngritura.
    Me vone, dhe sa me shpejt te jete e mundur, nga muaji i 2-te dhe i 3-te, foshnja ushqehet duke e mbajtur ne preherin e nenes ose te kujdestares mbeshtetur dhe pak e ngritur mbi gjoksin e saj ne nje qendrim gjysem ndenjur.
    Kur femija eshte ne gjendje te qendroje ndenjur, vendoset ne nje karrige me tryeze ku jane vendosur ushqimet perpara tij.
    Eshte mire qe femija me ushqyerje te huaj te mesohet sa me shpejt te haje me luge dhe me pjate.
    Ushqimet me leng pas muajve te pare mund te jepen me filxhan ose me gote te vogel. Ushqimi i nje kuarje duhet t'i jepet femijes per rreth 20 minuta, shume rralle ne 30 minuta.
    Ushqimi ne cdo rast duhet te kete temperature te vaket, te afert me temperaturen e trupit. Perpara se t'ia japim femijes eshte gjithmone e nevojshme te provojme nxehtesine e ushqimit. Ne rast se ushqimi eshte ne shishe, e mbeshtesim ne fytyre ose mund te hedhim pak ushqim ne kurrizin e dores per te ndjere nxehtesine e tij.
    Kushdo qe ushqen femijen duhet te mbaje qendrim te qete e te embel. duhen menjanuar perkedheljet pa vend, largimi i vemendjes se femijes nga ushqimi gjithashtu dhe shfaqjet e nervozizmit.
    Ka shume rendesi ushqyerja e femijes me orar te vecante. Ky orar varion sipas moshes.
    Kenga me e larte qe mund te degjoje njeriu eshte belbezimi i shpirtit njere

  14. #34
    Moderatore
    Anëtarësuar
    09-06-2002
    Postime
    1,812
    USHQYERJA E PERZIER
    Ne rastet kur nena gjate 5-6 muajve te pare te jetes ka qumesht gjiri, por ky nuk eshte i mjaftueshem per te plotesuar nevojat e femijes, detyrohemi qe krahas gjirit, t'i japim edhe ushqime te tjera. Ne keto raste themi se femijen e mbajme me ushqim te perzier.
    Ushqyerja e perzier eshte shume me e vlefshme per shendetin e femijes se sa ushqyerja plotesisht e huaj, megjithese nuk e ka vleren e ushqyerjes se plote ne gji.

    NE CFAR RASTESH FEMIJA VIHET NE USHQYERJE TE PERZIER
    Femija vihet ne ushqyerje te perzier ne ato raste kur nenes i pakesohet qumeshti. Pakesimi i qumeshtit mund te kete shkaqe te ndryshme. Keto shkaqe mund te lidhen me semundje te pergjitheshme nenes, me infeksione e demtim te njerit ose te dy gjinjve. Shkaqe te tjera mund te jene mungesa e zbatimit te rregullave te keshillueshme per ushqyerjen e femijes ne gji. Eshte e rendesishme te zbatohet orari i ushqyerjes se femijes.
    Kenga me e larte qe mund te degjoje njeriu eshte belbezimi i shpirtit njere

  15. #35
    Moderatore
    Anëtarësuar
    09-06-2002
    Postime
    1,812
    KUSH VENDOS PER VENIEN E FEMIJES NE USHQIM TE PERZIER
    Per venien e femijes ne ushqim te perzier vendos mjeku ose Konsultorja e femijes. Ky vendim merret pasi verehet se qumeshti i gjirit eshte pakesuar dhe nuk ploteson nevojat per zhvillim te mire te femijes.
    Pakesimi i qumeshtit te gjirit vihet ne dukje duke bere disa prova te dyfishta si dhe duke pare qe femija nuk shton ne peshe, megjithse nuk vuan nga ndonje semundje.

    SI ZBATOHET USHQYERJA E PERZIER
    Ka dy menyra: plotesuese dhe zevendesuese.

    MENYRA PLOTESUESE
    Nena i jep gjirin femijes rregullisht cdo 3 ore, cdo 3 ore e gjysem ose cdo 4 ore. Pas boshatisjes se plote te te dy gjinjve, shtohet ajo sasi ushqimi qe i mungon femijes per te plotesuar nevojen e nje kuarje.
    Shtesa e ushqimit nuk behet e njellojte ne cdo kuarje, zakonisht femija merr me teper qumesht gjiri ne mengjes dhe me pak ne pasdite dhe ne darke. Per kete arsye, shtesat behen kryesisht ne pasdite dhe ne darke. Sasia e ushqimit qe i mungon femijes ne cdo kuarje percaktohet nga konsultorja pas disa peshave te dyfishta.
    Lloji i ushqimit me te cilin plotesohet mungesa e qumeshtit te gjirit, ndryshon sipas moshes se femijes.
    Mund te themi se lloji i ushqimit qe i shtohet femijes ka ate perberje si ne ushqyerjen plotesisht te huaj, kuptohet se sasia qe i jepet femijes eshte me e paket se ne rastin e ushqyerjes se huaj.
    Per te qene me te qarte po sjellim nje shembull;
    Nje femije 4 muajsh pi ne cdo kuarje 100 gram qumesht gjiri ne vend te 180 grameve qe i nevojiten. Ne kete rast pas dhenies se gjirit shtojme 80 gram me muhalebi te holle.
    E theksojme edhe nje here se plotesimi i gjirit me leng orizi, me paluze, me pelte nuk ka vlere ushqimore te mjaftueshme dhe prandaj keto shtesa nuk mund te zevendesojne ushqimet me baze qumesht lope.
    Ushqimet plotesuese nuk duhet asnjehere te jepen me biberon por me luge. Ne rast se e mesojme femijen ta ushqejme me biberon, ai mesohet te thithe lehte ushqimin dhe brakktis shpejt e plotesisht gjirin.

    MENYRA ZEVENDESUESE
    Ne menyren zevendesuese i japim femijes nje kuarje te plote me ushqim te huaj ne ate kohe qe nena nuk i jep gji.
    Ushqimi zevendesues mund te jepet nje here, dy here ose tre here ne dite.
    Ushqimi zevendesues jepet me ate perberje dhe me ate sasi si ne ushqyerjen e huaj.
    Per te qene me te qarte po sjellim nje shembull;
    Nje femije 3 muajsh ne cdo kuarje duhet te marre 130 gram qumesht gjiri. Ne rast se ne nje kuarje i japim ushqim te huaj, ky mund te perbehet nga 130 gram qumesht lope me leng orizi ose nga nje muhalebi shume e holle.

    SHTESA TE TJERA TE NEVOJSHME
    Ne ushqyerjen e perzier duhet te shtohen po ato lende qe jane permendur ne ushqyerjen natyrale, vecanerisht lengu i frutave dhe vitamina D.
    Kenga me e larte qe mund te degjoje njeriu eshte belbezimi i shpirtit njere

  16. #36
    Moderatore
    Anëtarësuar
    09-06-2002
    Postime
    1,812
    USHQYERJA E FEMIJES GJATE VITIT TE DYTE
    Me mbushjen e vitit ushqyerja e femijes ndryshon mjaft ne sasi, ne cilesi dhe ne menyren e pergatitjes. Gjate vitit te dyte organizmi i femijes zhvillohet mjaft shpejt. Dalja e dhembeve e ben te mundur pertypjen e mjaft ushqimeve. Aparati tretes pranon ushqime me te ndryshme se gjate vitit te pare.
    Vitit i dyte fillon me muajin e 13-te e perfundon me muajin e 14-t. Gjate kesaj kohe kemi mjaft ndryshime ne ushqyerjen e femijes.

    A ESHTE I NEVOJSHEM QUMESHTI I GJIRIT GJATE VITIT TE DYTE
    Gjate vitit te dyte femija nuk ka nevoje per qumesht gjiri, perkundrazi vazhdimi i gjirit shpesh nuk lejon femijen te mesohet me ushqime te tjera te nevojshme.
    Nenat qe vazhdojne dhenien e gjirit gjate vitit te dyte lodhin veten e tyre dhe crregullojne ushqyerjen e femijes.
    Disa nena i japin gji femijes gjate nates. Keto ushqyerje krijojne zakone te keqia ne femijen dhe prishin qetesine e pushimin e tij gjate nates.

    CILI ESHTE ORARI I USHQYERJES SE TIJ NE KETE MOSHE
    Gjate vitit te dyte femija mbahet me 4 kuarje ne dite.
    Ushqimi jepet ne mengjes, ne dreke, ne zemer dhe ne darke. Midis dy ushqyerjeve asnjehere nuk duhet te kete diference kohe me pak se 4 ore.
    Ky rregull nuk duhet te shkelet ne asnje rast dhe ne asnje stine si ne shtepi, ashtu edhe ne cerdhe.
    Ne rast se megjesi i jepet shpejt, duhet dhene shpejt edhe vakti i drekes. Ne mes te njeres kuarje dhe tjetres femija nderrohet, fle, luan, nxirret ne ajer te paster dhe ne diell.
    Kenga me e larte qe mund te degjoje njeriu eshte belbezimi i shpirtit njere

  17. #37
    Moderatore
    Anëtarësuar
    09-06-2002
    Postime
    1,812
    MENYRA E USHQYERJES
    Gjate vitit te dyte ushqyerja e femijes behet me e lire, me e ndryshme dhe me e pasur se gjate vitit te pare.
    Femija mesohet te pertype gjithnje e me mire. Ai tret ushqime te ndryshme kur geto gatuhen ne menyre te pershtatshme. Gatuarja e ushqimeve duhet te jete e vecante dhe e ndryshme nga ajo e te rriturve. Ushqimet jepen me te dendura, me te trasha. Atro ushqime qe kane nevoje per zierje, vazhdojne te zihen me kujdes.
    Ushqimet nuk kane nevoje te kalohen neper site, me perjashtim te ndonje rasti gjate muajve te pare te vitit te dyte.
    Shija e femijes ndryshon dhe behet me e ndjeshme. Per kete arsye behet i nevojshem ndryshimi, larmia ne ushqimet dhe ne gatuarjet, perndryshe oreksi pakesohet.
    Gjate nje kuarje mund te jepet jo me nje ushqim i vetem por disa ushqime.
    Qumeshti jepet ne sasi ditore nga 400-600 gram. Sasi te medha qumeshti pengojne marrjen e disa ushqimeve te tjera me vlere.
    Qumeshtit mund t'i shtohet edhe pak kafe elbi per ta bere me te pelqyeshem. Muhalebite nuk jane te domosdoshme. Ne vend te tyre mund te jepet qumeshti si pershesh ose si syltiac.
    Perimet perdoren gjeresisht, kryesisht patatet, karotat, spinaqi, bizelet, fasulet, domatet, sallatrat. Po ashtu perdoren orizi, makaronat e buka.
    Superat gatuhen jo vetem te lengshme si bujon por behen gjithnje e me te dendura. Orizi e makaronat gatuhen se bashku me supen. Ato gjithashtu gatuhen si gjelle me vete, duke i zier mire e duke shtuar leng mishi, gjalpe ose djathe.
    Veza jepet se bashku me te bardhen. Ajo gatuhet ne menyra te ndryshme.
    Mishi ose peshku, melcia, trute eshte mire te jepen cdo dite. Mishi ka nevoje te zbutet e te perpunohet mire vecanerisht gjate muajve te pare te vitit te dyte.
    Gjalpi e vaji jepen me gjeresisht. Ata ndihmojne per te shtuar vleren ushqimore dhe shijen e ushqimeve te ndryshme.
    Djathi si ushqim me vlera nuk duhet te mungoje.
    Recelet ose mjalti, ne sasi te kufizuar, zakonisht jepen me buken. Sheqeri perdoret ne sasi te nevojshme per te embelsuar qumeshti, syltiacin dhe per te pergatitur disa embelsira jo te renda.
    Eshte mire qe femija te mos mesohet me llokume, sheqerna e karamele.
    Frutat e fresketa jepen rregullisht. Ato pertypen mire nga femijet. Edhe frutat e thata jepen ne sasi te kufizuar. Disa perime jepen te paziera si domatet e sallatat. Kripa vihet ne gjellet me kohe dhe ne sasi te nevojshme. Femija duhet te jete i mesuar me gjelle te kripur qe gjate vitit te pare.
    Uji i jepet femijes ne sasi te ndryshme, kryesisht sipas stines. Eshte mire qe femija te mos pije uje ne kohen kur merr ushqimin por ne mes te dy vakteve te ngrenies.
    Sasia e ushqimit te nje kuarje zakonisht nuk kalon 300 gram.
    Pas vitit te pare femija mesohet te haje vete me luge, duke i qendruar nena prane ose nje pjestar tjeter i familjes.
    Kenga me e larte qe mund te degjoje njeriu eshte belbezimi i shpirtit njere

  18. #38
    Moderatore
    Anëtarësuar
    09-06-2002
    Postime
    1,812
    GATUARJA KRYESORE
    Gjate vitit te dyte vihen re nga muaji ne muaj ndryshime te medha ne zhvillimin e femijes dhe ne aftesine ne tretjen e ushqimit.
    Ne fillim te vitit te dyte ushqimet pergatiten mjaft te perpunuara per t'i bere me te tretshme, kurse nga fundi i vitit te dyte me pak te perpunuara duke iu afruar disa gatuarjeve qe pranon femija me i madh.
    Ne megjes zakonisht jepet 200-250 gram qumesht i embelsuar me sheqer. Ne fillim qumeshtit i shtohen grimca buke te thekur duke e bere si pershesh jo te dendur. Me shtimin e numrit te dhembeve jepen rriska buke, me pak gjalpe, me recel ose mjalte e djathe. Disa femije pelqejne qe ne megjes nje gjysem veze ose nje veze te plote.
    Ne dreke mund te jepet nje supe me shume ose me pak e trashe sipas moshes e shijes se femijes. supa pergatitet me leng mishi, me perime, me vaj ose gjalpe si dhe me oriz ose makarona. Nga supa mund te kalohet ne nje pjate me oriz ose makarona te imta, te ziera mire. Ato gatuhen me gjalpe ose me leng mishi dhe ne fund i shtohet pak djathe i grire.
    Ne dreke i jepet gjithashtu nje sasi me tul mishi qe shkon nga 30-50 gram. Ne vend te mishit vlen peshku, melcia e trute.
    Mishi jepet i zier, i zbutur, i ndare ne copa ose grimca te vogla sipas moshes. Me mish mund te pergatiten qofte, kurse bifteket e bute zakonisht pelqehen e treten nga fundi i vitit te dyte.
    Ne rast se nuk i japim mish, ne vend te tij i japim femijes veze duke e hequr nga mengjesi.
    Ne zemer i jepet qumesht ose kos me buke e djathe, ose me gjalpe e recel si dhe nje frute e njome.
    Ne darke shume femije pelqejne supen dhe vezen. Ne rast se keto ushqime pelqehen ne darke hiqen nga ushqyerja e dites.
    Veza nuk jepet vetem e zier ose e rrahur me sheqer por edhe e skuqur me gjalpe ose vaj.
    Disa femije vazhdojne te pelqejne purete. Keto jane mjaft te tretshme dhe mjaft te pasura me lende ushqyese.
    Perimet duhet te zene nje vend me rendesi ne ushqyerjen e femijes. Ato jepen me supe ose me pure. Mjaft femije mesohen me patate te pjekura, te ziera ose te skuqura.
    Disa femije e kerkojne ne darke qumeshtin, kosin me buke ose sultiacin. Ne rast se keto jepen ne darke duhet te kemi kujdes qe femija te mos marre ushqime te tjera te lengshme si superat.
    Nje frute e njome eshte gjithnje e pelqyeshme.
    Ne pergjithesi do te theksojme se gjate vitit te dyte ushqimi i femijes duhet te kete ndryshime. Gjate nje kuarje mund te jepet me shume se nje lloj ushqimi. Gatuarjet e femijeve ne vitin e dyte duhet te pergatiten te vecanta nga ato te te rriturve. Femija duhet te mesohet te pertype mire.
    Kenga me e larte qe mund te degjoje njeriu eshte belbezimi i shpirtit njere

  19. #39
    Moderatore
    Anëtarësuar
    09-06-2002
    Postime
    1,812
    USHQYERJA GJATE VITIT TE TRETE
    Gjate vitit te trete organizmi i femijes merr shume zhvillim. Keshtu plotesohen edhe dhembet e perkohshem. Kjo ben te meundur pertypjen dhe tretjen e ushqimeve pa veshtiresi.
    Gjate vitit te trete femija merr 4 vakte ushqim ne dite, si gjate vitit te dyte.
    Ushqimet jane te peraferta me ato qe jepen gjate vitit te dyte por ndryshon sasia e tyre ashtu edhe menyra e gatuarjes.
    Gatuarja e tyre i afrohet deri ne nje fare shkalle asaj te te rriturve. Femija fillon te kete me te shprehura shijet dhe pelqen me teper disa ushqime. Ai gjithashtu ka deshire per ndryshime ne ushqimet.
    Duke dhene ne nje kohe ushqime te ndryshme dhe gatuarje e shije te ndryshme, shtojme oreksin e femijes.
    Qumeshti dhe kosi jane ushqime te vlefshme. Ato nuk duhete t'i mungojne femijes ne sasi ditore prej 400-500 gramesh.
    Ushqime te tjera si buka, perimet, mishi, orizi, makaronat, yndyrnat u jepen ne sasi te medha.
    Sasia e ushqimeve varet mjaft nga levizjet e gjalleria e femijes.
    Femij deri ne nje fare mase e rregullon vete kerkesen per ushqime. Megjithate ne duhet te kemi kujdes qe femija te mos marre ushqime te njeaneshme.
    Proteinat, me permbajtje bimore e shtazore, jane te domosdoshme si dhe yndyrnat.
    Gjalleria e femijes kerkon me pak ose me shume karbohidrate, sheqerna, brumera. Te domosdoshme jane perimet e ndryshme te ziera e te njoma, sallatrat dhe frutat.
    Supat, orizi, makaronat, pergatiten si per te rriturit duke i zier mire.
    Mishi pergatitet ne forma te ndryshme, me kusht qe te jete i bute dhe te pertypet pa veshtiresi.
    Mishi i dhjamosur, mishi i derrit, nuk duhet te perdoren gjate tre viteve te pare te jetes.
    Per te bere gjellet me te shijshme, mund te perdoren salcerat e zakonshme, kryesisht me domate.
    Nuk duhet te perdoret piperi, specat djeges, turshite.
    Pijet alkoolike, qofte edhe birra, nuk duhete t'u jepen asnjehere femijeve.
    Ushqimi i jepet femijes me temperature te perafert me ate te trupit. Gjithashtu femijes nuk keshillohet t'i jepen ushqime te nxehta qe te djegin gojen si dhe shume te ftohta sic jane akulloret.
    Kenga me e larte qe mund te degjoje njeriu eshte belbezimi i shpirtit njere

  20. #40
    Moderatore
    Anëtarësuar
    09-06-2002
    Postime
    1,812
    USHQYERJA E FEMIJES PAS VITIT TE TRETE
    Pas vitit te trete femija ka mundesi te haje, te trese shumicen e ushqimeve qe ha i rrituri. Ai ushqehete ne tryeze se bashku me prinderit e tij.
    Gatuarja e ushqimeve nuk ka shume ndryshime nga ajo e te rriturve. Megjithate disa gatuarje te renda, me shume yndyre, me shume sheqer, ose me piper e turshi, nuk duhet t'u jepen shpejt femijeve. Sasia e ushqimeve shkon duke u shtuar me rritjen e femijes. Ajo percaktohet deri ne nje fare shkalle nga vete kerkesat e femijes, nga gjalleria e levizjeve te tij. Masa me e mire per mjaftueshmerine e femijes eshte rritja dhe zhvillimi i rregullt i tij.
    Ashtu sic u vu ne dukje edhe per femijen gjate vitit te trete nuk duhet te mungojne ushqimet me vlere, vecanerisht proteinat, yndyrnat, frutat e njoma. Karbohidratet plotesojne nevojat e organizmit, sipas gjallerise se jetes se tij.
    Qumeshti ose kosi ne sasi prej rreth 300 gramesh eshte shume i vlefshem.
    Femija nga viti i trete deri ne vitin e gjashte eshte mire te vazhdoje te marre kater vakte ne dite. Megjithate, gjate dimrit, kur dita shkurtohet, si dhe pas vitit te gjashte mund te kufizohemi ne tre vakte.
    Ne ato raste kur femija merr shpejt ushqimin e mengjesit dhe vone ate te drekes, mund te jepet nje ushqim i kufizuar ne mes te dy ushqimeve.
    Ruajtja e rregullt e urarit ne ngrenien si dhe pertypja e kujdesshme, duhet te behen me kohe shprehi per femijen.
    Kemi vene ne dukje se femijes nuk duhet t'i jepen pije alkoolike te asnje lloji. Alkooli, edhe ne sasi te vogla, i sjell deme femijes.
    Edhe pirja e kafese nuk eshte as e nevojshme as e dobishme per femijen. Ne rast se femijes i pelqen mund t'i jepet kafe prej elbi me buke te perzier me qumesht.
    Ujin femija e pi sipas kerkesave te organizmit te tij, sipas stines, sipas aktivitetit fizil. Sidoqofte, perserisim qe pirja e ujit gjate ngrenies pengon tretjen e mire te ushqimit.
    Kenga me e larte qe mund te degjoje njeriu eshte belbezimi i shpirtit njere

Faqja 2 prej 3 FillimFillim 123 FunditFundit

Tema të Ngjashme

  1. Këshilla Estetike/Në kushte shtëpiake
    Nga Mina në forumin Bukuri dhe estetikë
    Përgjigje: 225
    Postimi i Fundit: 05-02-2015, 13:50
  2. Përgjigje: 9
    Postimi i Fundit: 24-05-2009, 05:13
  3. Këshilla dhe udhëzime rreth provimeve shkollore
    Nga titi-a në forumin Komuniteti musliman
    Përgjigje: 0
    Postimi i Fundit: 28-12-2008, 09:44
  4. Këshilla për femrat!
    Nga Kërçovare1 në forumin Në kërkim të romancës
    Përgjigje: 100
    Postimi i Fundit: 25-08-2006, 05:14
  5. T`u kerkojme keshilla Femrave?
    Nga Dito në forumin Tema shoqërore
    Përgjigje: 102
    Postimi i Fundit: 05-01-2005, 20:26

Regullat e Postimit

  • Ju nuk mund të hapni tema të reja.
  • Ju nuk mund të postoni në tema.
  • Ju nuk mund të bashkëngjitni skedarë.
  • Ju nuk mund të ndryshoni postimet tuaja.
  •