Shpesh besimtarėt stigmatizojnė si komunista ateistėt shqiptarė, gjė qė pėrligjet pėr shkak tė periudhės sė errėt qė kaloi Shqipėria nėn regjimin komunist, i cili ndaloi me dhunė religjionet dhe i dha njė vend tė veēantė filozofisė ateiste duke krijuar shtetin e parė ateist nė botė. Por deklarata tė tilla janė tė gabuara; sot, ateistėt shqiptarė skanė lidhje me komunizmin, jo vetėm kaq, janė edhe tė vetėdijshėm si ēdo shqiptar tjetėr se komunizmi ka qenė njė ndėr plagėt mė tė rėnda qė pėrjetoi shoqėria shqiptare nė gjithė historinė e saj, njė prej shtypjeve mė tė egra tė dinjitetit dhe lirisė njerėzore. Nėse analizojmė me kujdes mėnyrėn sesi funksiononin politikat komuniste pėr tė mbajtur veten tė gjatė dhe tė fort pėrpara popullit tė vet do vėrejmė disa fakte interesante si pėr komunizmin, po ashtu edhe pėr besimin fetar, diēka qė i lidhė fort kėto dy tė fundit.
Sistemi i egėr i mbijetesės sė komunizmit nė dukje i ndėrlikuar nė fakt ėshtė fare i thjesht: Pėrdorimi i dhunės fizike dhe psikologjike. Organet sekrete tė demaskimit tė tradhtarėve vepronin pa mėshirė duke arrestuar civilė qė pėrshkak tė ndonjė pakujdesie nė tė folur, ose tė akuzave tė pabaza jo vetėm nga anėtarėt e Partisė por shpesh edhe nga civilėt e tjerė burgoseshin, torturoheshin duke i detyruar tė pranonin akuzat. Partia ishte ajo qė indoktrinonte tė rinjtė nėpėr shkolla nė mėnyrėn sesi duhej tė mendonin dhe ēfarė tė mendonin, pėr tė krijuar ushtarė tė palėkundshėm, kolona prej titani qė supozohej tė mbanin nė qiell komunizmin. Ateizmi ishte ligj, gjė qė kaloi nė antiteizėm e nė vepra duke shėmbur kisha dhe xhami, dhe duke dėnuar deri edhe me vdekje ata qė sbindeshin tė zhvishnin religjionin si nga qafa por edhe nga mendja. Kėshtu, e vetmja gjė qė ngelej pėr tu adhuruar ishte Partia dhe lideri i saj, tė cilit i thureshin kėngė, poezi, dhe rrjedhimisht mbante statusin Deus. Tė gjitha atributet e lartpėrmendura janė pjesė tė pandashme tė sistemit komunist, pa to komunizmi sdo mund tė mbante frymėn gjallė dhe do dergjej nėn dhé pa epitaf. Pas kuptimit tė mėnyrės si funksiononte komunizmi kundėr armiqve tė tij na lind njė ngjashmėri ideologjike me njė system tė jetuari dhe besuari po aq tė lasht sa dhe njerėzimi: Feja.
Feja ėshtė hapi ynė i parė nė filozofi dhe shkencė, por si hap i parė ėshtė edhe mė i dobėti. Padyshim nė emėr tė fesė janė bėrė gjėra tė mira pėr njerėzimin, por nuk duhet harruar se po nė emėr tė fesė janė kryer shfarosjet mė tė egra, nė emėr tė hyjnores janė kryer krimet mė tė rėnda nė historinė e shoqėrisė njerėzore. Edhe feja ka tiparet e saj dhe pak a shumė tiparet janė tė pėrbashkėta nė ēdo besim pėrgjatė hartės botėrore. Po tė shfletojmė librin e historisė botėrore do vėrejmė se feja pėrdorte edhe ajo si komunizmi organe ēnjerėzore pėr tė mbajtur frymėn tė ngrohtė dhe ritmike. Njerėz tė cilėt akuzoheshin si magjistarė, shtriga, demonė, njerėz qė gjasme kishin marrėdhėnie intime me qėnie nga ferri, njerėz tė arsyes, shkencės dhe filozofisė qė me zbulimet qė bėnin binin ndesh me ato qė thoshte feja vareshin, torturoheshin, gjymtoheshin, kalonin qafėn nė gjijotinė dhe digjeshin nė emėr tė hyjnores dhe fjalės sė saj tė ngrirė ngaqė kurrė spranonin arsyen e zjarrtė. Fėmijėt qė nė vegjėli iu imponohej morali fetar dhe indoktrinoheshin me ideologjinė fetare pėr mbrojtjen e sė shenjtės, e sė palėkundshmes dhe Hyjnores; gjithė tė rinjtė pranonin pa dyshuar nė besimin e shoqėrisė, tė paaftė pėr tė dalluar tė vėrtetėn nga gėnjeshtra. Rastet pėr tė ardhur keq ishin kur feja shkrihej nė legjislaturėn e shtetit duke krijuar shtetin-fe dhe predikuar si ligj moralin, vlerat dhe ideologjinė e saj. Njė moral kundėrnatyror siē e quante Niēja, pra ēdo moral qė mėsohej, nderohej dhe predikohej, drejtohej, pėrkundrazi, kundėr instinkteve tė jetės, ai ishte njė dėnim, herė i fshehtė, herė i zhurmshėm dhe i pacipė, i kėtyre instinkteve. Kur morali fetar thotė: Zoti i shikon zemrat, atėherė i thotė Jo dėshirave mė tė ulėta dhe mė tė larta tė jetės dhe e konsideron Zotin si armikun e jetės, Jeta merr fund aty ku mbretėria e Zotit fillon. Atributet e lartpėrmendura karakterizojnė fe-nė nė pėrgjithėsi dhe ėshtė e kollajtė tė zbulojmė lidhjet qė kanė feja dhe komunizmi midis tyre. Pėr tė pėrligjur ato qė thash pak mė lart mė duhet tė shtoj se shkenca sjell emancipim dhe mirėqenie, kjo ėshtė e padiskutueshme, dhe po aq i sigurt ėshtė fakti se shkenca ka qenė dhe ėshtė kundėrshtari mė i rrezikshėm i fesė. Njė ndėr kundėrshtimet midis fesė dhe njerėzve tė guximshėm ėshtė ajo midis Magelanit dhe kishės katolike Kisha thotė se Toka ėshtė e rrafshėt, por unė e di qė ėshtė e rrumbullakėt, pasi kam parė hijen e saj mbi Hėnė e mė tepėr besim kam tek njė hije se sa tek kisha.
Feja ka tiparet e komunizmit, veēse feja ėshtė mė ekstreme se komunizmi sepse organet e pėrdoruara prej saj janė vullnet hyjnor dhe, si i tillė, janė absolute. Kėtė e them sepse nuk ka mė kontroll absolut se pranimi qė njė qėnie ka krijuar njeriun, e vėzhgon kėtė tė fundit ēdo moment tė jetės, Njehė ēfarė mendon dhe ēfarė do bėjė, dhe nėse nuk I bindet e dėrgon atė nė njė vend ku do vuajė gjatė gjithė pėrjetėsisė. Njė totalitarizėm Hyjnor! Tė paktėn nė komunizėm mund tė vdisje e tė shpėtoje.
Nė periudhėn e komunizmit ateizmi ishte vegėl pėr tė mbajtur ideologjinė e Partisė tė pastėr. Besimtarėt komunist, kėshtu i quaj njerėzit nė diktaturėn komuniste, njerėz tė cilėve u imponua njė besim i ri, i cili u shembi besimet e vjetra. Ateizmi shėrbeu si ēekiē nė duart e komunizmit, po ashtu siē shėrben sot nė ēdo besim fetar. Besimtarėt e njė feje pėrdorin ateizmin si vegėl pėr tė mbajtur pastėr besimin e tyre, pėr mos tė trazuar idelogjitė fetare, por pėr tė qenė besnik ndaj fesė sė vėrtetė. Pra besimtarėt e njė feje sillen si ateist me Hyjnitė e besimtarėve tė feve tė tjera.
Sot ateistėt shqiptarė nuk mund tė quhen komunist, sepse ata nuk besojnė nė komunizėm, ateizmin e kanė pranuar vullnetarisht dhe sua ka imponuar njeri, apo ideologji totalitare. Besimtarėt duhet tė kuptojnė se ateizmi i pėrdorur prej tyre subkoncialisht dhe prej regjimeve totalitare koncialisht nuk ėshtė ateizmi qė praktikojnė sot shqiptarėt vullnetarisht.
Krijoni Kontakt