Close
Duke shfaqur rezultatin -19 deri 0 prej 1
  1. #1
    i/e regjistruar Maska e Kreksi
    Anėtarėsuar
    20-11-2004
    Vendndodhja
    Francė
    Postime
    5,631

    Rosanda, princesha e Prizrenit

    Rosanda, princesha e Prizrenit dhe tre kalorėsit e huaj

    Asnjėherė deri atė ditė, qė prej kur botėn e kishte krijuar Perendia, nuk kishin parė bukuri mė tė mrekullueshme se ajo e Rosandes, motra e princit Leka i Prizrenit: bukuria e saj nuk mund tė ishte aqė fatale ! As turqit e as tė krishterėt nuk kishin parė bukuri nė mėnyrė aqė tė pėrsosur.
    Asnjė muslimane e hieshme qė ti verbonte sytė, asnjė vllahinjė e kėndshme, asnjė grua latine nuk mund tė krahasohej me bukurinė madheshtore te Rosandes, princeshės sė Prizrenit.

    Deri nė moshėn pesmdhjet vjeēare virgjėresha ishte rritur nė botėn e saj, e mbyllur gjithėmon nė pyrg dhe nuk dilte kurrė, as diten as naten. Mirėpo zėri ishte perhapur pėr bukurin e saj edhe deri nė Prilep, qytetin e bardh ku sundonte Marko Kraleviē.
    Princi i ri kishte dėgjuar lavdata tė shumta pėr Rosanden, princeshėn e Prizrenit: ai mendonte se, kjo do ishte njė bashkshorte e denjė pėr tė. Leka, edhe ai do ishte njė mik qė do ti pelqente Markut: do tė pinin me tė sė bashku vėrė tė bujshme dhe do ndrronin llafe tė kajshme.
    Marko e thrret motren e vetė: -Moter, hyp nė kull dhe sillmi kallqikėt e rrobat dhe armėt mė tė mirat nga arka se, sot do shkoj nė Prizren tė kėrkoj pėr martes motren e princit Leka, Rosanden e bukur. Dhe nėse pranohėm nga princi Leka, kėtu do ta sjelli me vete Rosanden.
    Shkon me vrap motra e Markut, hyp nė kull dhe ia jep veshjet dhe armėt e shkelqyeshme.

    Trimi i veshi rrobat e ēmuara prej veluri, togun e vuri deri ne vetlla, i mbathi shputat e pelqyeshme, ngjeshi shpaten me dorėz prej ari dhe nga shtalla i sollen kalin tė pajisur me njė shal te pasur me lėkur prej linksi, ia ngjiti frenat dhe bėhej gati tė shalonte kalin.
    I thirri sherbtorėt qė t'ia sjellin dy knata vėrė, njė pėr veti e tjetrin pėr Sharanin e tij qė tė perballoje rrugėtimin e gjatė.

    Hipur mbi kali Marko kaloi fushat e Prilepit, pas vetes la male e lugina dhe arrijti nė fushėn e Kosovės. Dhe kur arrijti tek rruga qė qonte kah Mitrovica, kthehet dhe merrė rrugėn pėr tek Milloshi, i vllaznuar prej kohėsh mė te si vlla prej njė nėnės.

    Princi Millosh e kishte parė nga largė prej kullave te tij te larta, iu thotė rojeve qė t'ia hapin dyert dhe sherbtoret shkojnė ia hapin deren. Milloshi i del perpara mikut tij tė dashtun, pasi pershendet me tė, bėhėt gati ta qoje nź kullen e tij por, Marko e ndalet, i thotė jo Millosh se, sot nuk t'kam ardhur pėr neje por pėr njė rrugėtim.
    -A e njėh ti ndoshta princin Leka tė Prizrenit ?
    Motra e tij, thojnė se ėshtė shumė e bukur: asnjė vashė, as Bila e maleve nuk krahasohen me tė ! Ne treve po na permendin, si te famshėm nė mesin e triumave tjerė, edhe jemi ende qė te tret tė pa martuar, tjerėt qė s'vlejnė fare kanė sot familje, pse edhe ne mos tė kerkojmi fatin e tė martohėmi ?
    Pra nisemi, shkojmi bashkė edhe tek Rela nė Rashkė, lidhjet tona dhe fatet tona janė te pa kputshme, shko shpejtė bėhu gati, veshe kostumin e bukur, merrė me vete unazen e arit pėr virgjėreshėn dhe nisemi pėr nė Prizren, te marrim me vete edhe Relen me skifterin e tij qė Leka, tė na shohi prej sė largu ku pastaj Rosanda e bukur e ta zgjedhi njėrin prej ne treve, cili do jete burri i saj, dy te tjerėt do bėhėn kumbar dhe percjellėsit e nuses.
    Milloshi e priti me gėzim propozimin e Markut dhe u ngut mėnjėherė te bėhėj gati pėr rrugėtim.

    Kur trimi u bė gati, ia sollen Kranishin, kalin e tij te shpejtė e Marko i piu dy kupa vėrė, e zbrazi njėrėn e tjetren ia dha kalit tė tij dhe u nisen.

    Dy kalorėsit shalonin fushės sė Mitrovicės dhe drejtohen kah Novi Pazari, e pershendesin Relen qė jetonte buzė vaut tė Rashkės. Rela posa i pa, vrapoi me gėzim qė ti takonte, deshi ti ftonte nė kull por, Marko kundėrshton, ia bėri me dije Reles qė tė vishej pėr rrugėtim, duhej te shkonin pas tyre dhe pas pak Rela kthehet i veshur pėr mrekulli, cila virgjėresh do i kundershtoje kėta tre trima te pa shoqė ?

    Qė te tre trimat moren rrugėn bregut tė Kolashinit dhe arrijtėn mė nė fund nė Prizren, lartė mbi shkėminjė dukej kalaja e princit Leka.

    Princi Leka i kishte parė qė nga largė tre kalorėsit prej kalas sė tij, dhe posa vrejti se ishin tre princa te ardhur nga serbia, filloj tė shqetsohej.
    Megjithatė, thirri rojėt qė t'ua hapin dyért e kalas. Trimat e panjohur posa hyrėn brenda kėshtjelles, princi Leka i'u doli nė pritje duke i pershendetur dhe sipas tradites, i pranoj nė sallonin e kulles sė tij.
    Marko mbeti i habitur kur pa shkelqėsin brenda pallatit tė princit Leka, me pamje aqė madheshtore mbetyi i shtangur, salloni ishte i shtruar me njė tapiseri te ēmuar, divani i mbuluar me velur, e gjithė salla shkelqente prej ari e mendafshi, mbi mure stoli te ndryshme si dhe armė pėr krenari te punuara bukur, karrikat ishin te punuara bukur e tė mveshura me argjent, kupat e mbushura me vėrė e tė vendosura mbi njė tavolin te gjatė pėr pritjen e miqėve.
    Kupa e floririt vėndosur nė skajin e tavolines deftonte karriken e tė zotit tė shtėpis, princit Leka, ishte kupa e tij e nderit pėr festa nė prani te te ftuarve e miqve tė tij.

    Marko kurrė nuk kishte parė diēka tė ngjajshme dhe pas pak, Leka i ftoi trimat qė tė zėnin vendė: sherbtorėt e shumtė iu sollen kupa te mbushura me vėrė plotė, por sė pari i mbushėn kupen princit Leka. Festimi zgjati shtat ditė rreshtė: shpeshėherė Marko i pyeste vllėzėrit e tij me bishtė syri, nuk dinin se si t'ia hapin biseden pėr motrene Lekes qė rrinte e mbyllur nė kullen e lartė, jo largė tyre, por trimat e ulur shikonin me sy pėr toke.
    Duke e parė qė as Rela e as Milloshi nuk guxonin tė hapin kėtź bised, arsyen e ardhjes sė tyre nė kullat e Lekes, mė nė fund Marko iu drejtua te zotit tė shtepisė.
    - ō Princ Leka, ka ditė me rradh qė ju na keni hapur deren dhe treguar mikpritje bujare ndaj neve: konaku i juaj ėshtė mbretnor e vėra e kajshme mirėpo nė biseda qė patem gjatė kėtyre ditve, asnjėherė as nuk tė shkoj mendja te na pyesish arsyen e ardhjes sonė nė kėtė kull.Pritnja me padurim ndonjė pytje prej gojes suaj qė te na hapi edhe ne gojen qė do t'na mundsonte t'jua spjegojmi qellimin e vizites sonė por ju nuk na pyetet fare.

    I mėsuar sipas rregullave tė traditave te urta, princi Leka i'a kthenė pergjigjien Marko Kraleviēit: Marieviko Kraleviē e ju vojvod bujar, do mė takonte qė t'ua shtroja njė pytje tė ngjajshme, mua, qė prej shumė kohėsh kam patur deshirėn tė jeni te ftuarit e mi ?
    Asgjė mė e shtrentė nuk ėshtė pėr mua se sa te kuvendoj me burra aqė te mdhenjė, te flasim pėr gjėndjen e vėndit dhe tė sigurohėm qė paqa tė mretnoje rreth pronave tuaja ?
    Mė vonė shpresoj t'jua kthej kėtė vizit dhe se mikpritja nga ana ime tregon rrespektin qe kam per ju.
    Pėr disa ēaste Marko kishte mbetur i heshtur dhe nė fund iu pergjigj: sa i pėrketė punėve tjera, nuk ka kurrfarė shqtsimi ō princi Leka, mirėpo ne kemi ardhur pėr folur pėr tjėra punė, dhe do t'jua thėmė tani pa rrotlla !
    Njėmij thėnje kanė ardhur deri tek ne pėr bukurin e motres suaj, viergjėreshės Rosanda.
    As Turkia e as shtatė mbretnit krishtiane nuk kanė bukuri qė i afrohėt Rosandes.
    As ne tre vėllezrit nuk jemi dhendur tė pa njohur: ne erdhem ō princ Leka, t'jua kerkojmi dorėn e motrės suaj !
    Te tret jemi te lirė e te pa martuar, njėri prej ne treve do tė bėhźt i fejuari i Rosandes, dy te tjerėt do tė bėhėn kumbar dhe krushqi tė nusės dhe pėrgjithėmonė do ju mbetemi tė lidhur pėrmes tė kėsaj martese tė perjetshėm !
    Nė kėto fjalė Leka ngriten vetullat e princit Leka !
    -Ta lėmi kėtė punė ō vojvod Marko- i thotė ai: mos u nxito fare ta nxjerrish unazen e fejeses e as tė mė ngritni kupen e aliancės. Se njė lidhje familiare me ju do mė ishte e ēmuar dhe nuk kisha pritur asgjė mė tepėr nga Perendia se ky kusht me vlerė: mirėpo ta kam borxh njė hollėsi.
    Padyshim se bukuria e motrės sime ėshtė e mrekullueshme dhe nga kjo anė, lavdatat s'kanė qka shtohėn: mirėpo sjelljet e motres sime janė tė pa pritura e me therrėse, pa rrespekt pėr vėllaun e saj, ajo nuk njehė frena nga askushi, preveē, Perendisė !
    Deri sot shumėkushi ėshtė ardhur kėtu pėr tź kėrkuar dorźn e saj por secili prej tyre janė larguar tė plagosur nė shpirtė, edhe se vėllau i saj ka perjetuar plotė trubullira.
    Qe pra se, pėr kėtė shkak nuk po guxoj ta preki unazen e fejeses.
    Se, nėse Rosanda do ta rrefuzoje kėrkesen tuaj, si do tė mbetet paqa mes nesh ?
    Nė kėto fjalė, Marko u mundua ta mbaje gazin nga njė qeshje si nė mjegull: kjoftź e bekuar nėna jote ō princ Leka, - thotė ai, ēka sundon ti mbi njė vendė aqė te madh e nuk ke kurrfarė sundimi mbi motrenb tuaj ?
    Pėr perendinė dhe besimin, po te isha vėllau i saj dhe nė Prizrenin e bardh ajo do te perpiqej tė mos mė bindej, me kėtė shpat do i'a kisha prerė dy krahėt, dhe nuk do ia kisha ruajtur as sytė e ballit, ō princ Leka, pra nėse ti nuk guxon tė prijsh pa e konsulltua motren tuaj, shko nź kull t'saj, thirre, qė tė vien ajo vetė: ndoshta ajo kurrė s'ka parė nė zgjedhjet e saj princa tė lirė si ne tre, ta zgjedhi ajo cilin preferon nga ne tre, dy te tjerėt do ta pranojnė vendimin e rosandes pa asnjė fjalė: percjelles dhe kumbar tė saj do bėhėn dhe pergjithėmonė besnik !
    Leka ngritet mė nė fund pa asnjė fjalė: hyp nė kullen e bardh dhe i thotė motrės.
    ōj motra ime, bukuri e lakmueshme, zbrit me vėllaun tuaj e zgjidhe ti vetė mes tre trimave bujar, bashkėshortin tuaj tė jetės.
    Tre princa serbė ju presin, te dallueshėm e te famshėm: asnjėri prej tyre nuk do jet i pa denjė ndaj teje, asnjė miqėsi e nder pėr vellaun tuaj nuk do gjindej dot !
    Rosanda iu pergjigj: kthehu pranė vojvodve tū- lajmroji se do vij sė shpejti.

    Leka kthehėt nė kull dhe ua kthenė princave serbė pergjigjien e Rosandes. Ata e prisnin ulur nė od kur, njė zhurmė e hapave tė lehtė u dėgjua nė hyrje, ishte njė grup vajzash tė bukura ku nė mesin e tyre, shkelqente Rosanda.
    Rrobat e saja shkelqenin sa edhe muret e sallonit shėndrrisnin: por e harronin shkeqėsinė e veshjes kur e shifnin bukurin e saj me njė pamje te mrekullueshme !
    Te prekur nga admirimi tė tre princat mbeten pa fjalė. Marko para disa ditesh e kishte parė Bilen e maleve te verdha: ishte miqėsuar me tė, sa qė ishte bėrė si vėllau i saj, por qe tani trimi qė asnjėherė nuk iu kishte hjekur dyshimi mbi veten e tij, para Rosandes trubullohet dhe i humbi besimi ne vete nga frika. I palevizshėm si Marko kishte mbetur edhe Milloshi e Rela, i kishin ulur sytė pėrtoke.
    Duke ndie kėtė heshtje ku asnjėri prej trimave nuk guxonte tė hapte gojen, princi Leka mė nė fund e mori fjalen: E dashtuna motėr- thotė ai- zgjidhe nė mesin e kėtyre tre vojvodve, e ėmnoje cilin prej tyre e preferoni.
    Nėse guximin e njė heroit tė famshėm e admironi, i cili korri fitore nė njėzet dyluftime, zgjidhe Markon dhe percille atė nė Prilep, kullat e tija te bardha.
    Nėse bukuria pėr njė trim tė terhjek, zgjidhe Milloshin e percille nė kullat e tij, se virgjėreshat tjera do gjelozohen nė ty, por nese eleganca e reles tė pelqen mė shumė nė sytė e tuaj, percille Relen nė kullat e tij nė Novi Pazar, me knaqsi vendi i tij do ta priste nė bukuri si e jotja !
    Pasi qė leka e perfundoi fjalimin, Rosanda i rrahi fuqishėm shuplakat e duarve: Zot rujana- thirri ajo fuqishėm !
    Mundohem tė kėrkoj nė mendjen time se, si ėshtė e mundur qė vėllau i imi, tė cilit Prizreni ia ka besuar sundimin, si ka mundur princi Leka, vėllau imi, perveē nėse e kanė lėn mendėt, ose ndonjė magji e zezė ia ka trubulluar arsyejen, si ka mundur tė mė bėjė njė propozim te till ?
    Preferoj tė rri nė Prizren, nė mbretnin tonė tė trasheguar derisa tė mė dalin thinjat e bardha, se sa te shkoj atje nė Prilep, e tė degjoj me veshet e mi, tė mź thrrasi: gruaja e Markos !
    Marko ėshtė sherbtor i Turqve, ai lufton nė rradhet e tyre: nuk do tė lexohet kurrė emri i tij mbi varrė e as kėngėt populli nuk do ia kėndoje nė varrimin e tij !
    Mendove se motra jote, ō Lekė, do ta mbaje emrin e njė vasali tė Turqve ?
    Mirėpo e kuptoj se, vlerat heroike tė Markos ti kanė verbuar sytė dhe deri diku, faji yt falet.
    Por, pėr mua, ėshtė i pafalshėm propozimi qė mė keni bėrė pėr vojvoden Millosh pėr tė cilin iu thuren bukuri e lavdata....
    Mos keni harruar se, fjalėt kanė dalur gjithkahė se ky luftėtar ėshtė i biri i njė kalorėsi arab, gjithashtu edhe Kraniēit, ėshtė nėna e kėtij trimi ?
    Tregohėt se e kanė gjetur, ende foshnje, duke thithur gjinjėt peles: dhe se vetem prej tamlit tė peles i ka ardhur kjo forcė qė ka sot.
    Kurse Rela qė tė ka pelqyer, sipas gjykimit tuaj, ky ėshtė kulmi i tė gjithave: Lute Zotin, qė gjuha jote mos t'bėhėt memece, si ke mundur tė mi thuash kėto fjalė ?
    Pyete kėtė Relen, ō Lekė, cila ėshtė familja e tij, cili stergjysh ia ka dhān emrin e tij ?
    Pėr mua, do ti tham: ai ėshtė njė kopil i gjetur duku nė rrugėt e Novi Pazarit !
    Njė bohemiane e mori dhe e rriti: vlerat e tij janė tė po kėsaj race !
    Qe pra, ō vėlla, per ēfarė arsyeje i rrefuzoj kėta tre burra.
    I thotė kėto fjalė Rosanda dhe doli nga oda duke i lėn tre luftėtarėt e huaj te mbuluar me turp e sytė zjarrė nga zemrimi.
    Mirėpo papritmas, i prekur si njė flakė e ndezur Marko ngritet nė kėmbė, hidhet dhe e kap njė shpatė tė mreht nga trofet nga muri, bėhėt gati t'ia pret kokėn Lekės !
    Milloshi ngritet dhe ia hjek shpaten e rrezikshme nga dora Markut: ndale doren Kraleviē Marko ! - i klithi ai...lėre kėtė shpatė, ruaje Zot Lekėn, i cili me bujari na ka pritur, nuk mban fajin se motra e tij ėshtė e ēmendur !
    Marko, kur e pa se Milloshi e mbronte sundimtarin Leka, e la shpaten, mirėpo rroku thikėn nga brezi, doli me shpejtėsi prej kulle.
    Nga largė e pa Rosanden me vajzat qė largohej pėr tė hyrė nė pyrgun e saj.
    Marko i thirri: ōj virgjėreshė ! Te lutem nė emėr tė bukuris suaj me te cilen krenoheni aqė shumė: largoji te gjitha ato vasha qė tė rrethojnė, ta veshtroj vetun ftyren tuaj, para vėllaut e tjerve nuk kam mundur ta shofi bukurin tuaj si duhėt. Kur tė kthehėm nė Prilep, njėmij pytje motra do mi shtroje rreth bukuris tāné !
    Sė paku, tė kam se ēka ti pergjigjem motres ?
    Me njė gjest, Rosanda iu dha shenjė vashave te largohėshin prej saj, me dy duart , hoēi nga ftyra pelhuren ehollź prej mendafshi: Marko, qe, mund ta shofish Rosanden !
    Zemrimi vlonte nė gjakun e luftetarit: me njė hap u hedh afėr Rosandes, me thiken nė dorė, ia preu nga rrėnja krahun e djathtė, pastaj me maje t'thikes ia nxorri dy sytė nga balli !
    -Tani- klithi ai- ō princesh Rosanda ! zgjidhe: cile prej ne treve do bėhet i fejuari yt i lumtur ?
    A e pelqeni vasalin e Turqve apo Milloshin, birin e njė mushke, apo kopilin Rela ?
    Rosanda e pergjakur, e thrriste koti vėllaun e saj Lekėn qė ti vinte nė ndihmė...i degjonte ofshanjet e motres por nuk kishte guxim tė dilte, kishte mbetur i shtangur !

    Milloshi e Rela e moren Markon pėr krahu, iu hypen kuajve dhe iken me vrapim lugjeve te verdha.

    Sqarime rreth kėtij rrėfimi:

    Autorė dhe udhėpershkrues tė huaj, francez e tjerė, si Dozon i cili interesohjej pėr pėrrallzat shqiptare nė shekullin e XIX-tė, njashtu interesohėshin edhe pėr rrefimet dhe kėngėt popullore te popujve tjerė tė Gadishullit, nė rrźfimin qė lexuam: bėhėt fjalė pėr pėr bukuroshen Rosanda, motra e sundimtarit Leka i Prizrenit, pra ngjarja zhvillohet nė shek. XIV-tė, para betejes sė fushė Kosovės dhe siē e vrejmi, Prizreni kishte sundimtar Leken, shqiptar pa dyshim, i cili kishte njź motėr te pamartuar Rosanden e bukur ...
    Tani i mbetet lexuesit fjala e tij, shėndet !

    Jufaleminderit !

    Perktheu nga gjuha frenge; kreksi 2013
    ===========================
    Kjo mizeri ndaj njė vashes sė lirė nė zgjedhjen e fatit tė saj, nuk quhėt pandershmėri pėr njė heroj tė njollosur, sipas ides tek Serbėt.
    roli i femres tek sllavet do jet ende pėr njė kohė tė gjatė njė penges pėr zhvillimin e qyterimin e kėsaj ane.
    Askush nuk te pyt: ē'ka bere atedheu per ty por ē'ke bere ti per Atedheun ! - JFK

  2. Anetarėt mė poshtė kanė falenderuar Kreksi pėr postimin:

    maratonomak (31-08-2013)

Fjalėt Kyēe pėr Temėn

Regullat e Postimit

  • Ju nuk mund tė hapni tema tė reja.
  • Ju nuk mund tė postoni nė tema.
  • Ju nuk mund tė bashkėngjitni skedarė.
  • Ju nuk mund tė ndryshoni postimet tuaja.
  •